1
CHRISTELIJK
De verdwenen
miniatuur
Kerkvoogd en gemeentelid:
het gaat om meer dan geld
Schema voor
inrichting
van
het voortgezet onderwijs
Kanttekeni
Tegenwicht vormen tegen
a-cliristelijke krachten
Puzzel
In Friesland staan
hervormde kerken
veertig
te veel
Samenwerking is
noodzakelijk
Ds. T. D. van Soest geeft in
Hervormd Nederland van deze
week een antwoord op de vraag:
„Wat mag ik als gemeentelid
van mijn kerkvoogd verwach
ten?" Hij zegt zich te kunnen
voorstellen, dat de verbaasde
lezer zal zeggen, dat hij de boel
op zijn kop zet, omdat een ge
meentelid niets te vragen heeft,
maar alleen maar veel te géven
aan de fiscus van de kerk, die
kerkvoogd heet. Hij is een heel
andere figuur dan de predikant,
die een geestelijk mens is met
een strikt geestelijke taak. Maar
de kerkvoogd is de man van de
cijfers en de getallen, ran de
materie, de goederen en de ge
bouwen.
De kerkvoogd is de man van de
harde, koude zakelijkheid- Dat
blijkt wel uit zijn aanslag. Hij is
de realist. Daar moeten wij maar
eens een vraag over stellen, ge
achte medeaandeelhouders. Ik ge
loof. dat dit om drie redenen no
dig is:
Ten eerste mag in ieder bedrijf
verwacht worden, dat de gelden,
die de aandeelhouders verschaf
fen. door de directie goed en eens
gezind worden beheerd. ,Het zal
schade berokkenen aan de pu
blic relations", de betrekkingen en
contacten van de kerk naar bui
ten, als het met de ..human rela
tions". de tussenmenselijke ver
houdingen bij Bestuur en Beheer,
niet in orde is. Het gaat verkeerd
als die predikant, de idealist,
maar mooie plannen maakt en uit
voert zonder overleg met de kerk
voogd die moet betalen. Het gaat
verkeerd als de kerkvoogd, de
realist, alleen maar cijfers laat
spreken, geen idealen meer kent
en van nieuwe bestedings- en ver-
wervingsmogelijkheden niet weten
wil. Dan zit daar iets scheef in de
top van onze gemeente.
De tweede reden waarom ik
mijn vraag naar de samenwerking
stel. ligt hierin, dat de kerk veel
meer van onze offerzin vragen
moet dan vroeger. Dat begrij
pen wij en wie dit niet begrijpen
wil en niet bereid is zijn lidma-
tenplicht te vervullen, mag op on
ze vergaderng niet meepraten.
Er zijn miljoenen meer nodig dan
voor de oorlog. Het rendement
van de vaste goederen, dat nage
noeg gelijk bleef is op geen stuk
ken na toereikend om de verhoog
de kosten te dekken. De kerk
moet het hebben van het ..leven
de" geld uit collecten en bijdra
gen. De duivel grijpt het eerst
naar de beurs van de kerk. Dan
volgen de zielen vanzelf. Daarom
is samenwerking des te meer ge
boden.
Ook nog om een derde reden ata
ik op om mijn vraag naar de sa
menwerking in de directie tc stel
len. Dat is eigenlijk de belang
rijkste. De bijbelse. De kerk is
maar voor een heel klein deel be
drijf- Do kerk is in de eerste
plaats Lichaam van Christus. In
een lichaam zal het oog niet zeg
gen tot de hand: Ik heb u niet no
dig! Daar zal samenwerking zijn.
Tussen ambtsdragers. Tussen
ambtsdragers en gemeenteleden.
Gelukkig kan tegenwoordig op
veel vergaderingen een geruststel
lend antwoord aan de ..aandeel
houders" gegeven worden.
Dat is niet altijd zo geweest.
Kerkvoogd en predikant. Beheer
en Bestuur waren eigenlijk sinds
de Middeleeuwen erfvijanden. Dat
was erg. maar het was zo. Er is
in deze veel veranderd met de in
voering van de Kerkorde, waar
bij de kerkvoogdij werd ingelijfd
in het geheel van de kerkeraad
met behoud van eigen taak en ver
antwoordelijkheid. Lang nog niet
overal heeft deze ..aanpassing"
plaats gehad, maar er wordt ge
lukkig meer en meer samenge
werkt in de geest van deze rege
lingen en dit laatste is het belang
rijkste.
Waar dit geschiedt, vergaderen
kerkeraad en kerkvoogden regel
matig samen. Zij zitten gebogen
over het huishoudboekje van de
kerk zoals vader en moeder aan
het eind van de week. Wikkend en
wegend.
Men begint ook hoe langer hoe
meer tot het inzicht te komen, dat
publiciteit in kerkewerk onmis
baar is. Ook dat mogen wij van
onze kerkvoogd vragen: openheid.
Als de kerkvoogdij niets meer
doet dan dat zij de rekening en de
begroting ter Inzage legt Is dit te
weinig. Ik voel mij niet geroepen
om haar boeken te komen contro
leren! De eerste de beste spaar
bank die zichzelf nog een beetje
respecteert stuurt mij jaarlijks
een keurig verslag thuis. Moet de
kerk dan achter blijven? Ik mag.
nog beter, toch vragen om een
vergadering waarop onder leiding
van de kerkvoogdij de stoffelijke
belangen van de gemeente bespro-
worden? Hervormd Neder
land wil geven.
öfferi
het wil weten
zelfs
Wij weten dat de kerkvoogd ook
hierbij de samenwerking van de
predikant niet kan missen. Hij is
de spreekbuis. Soms in het kerk
blad en in de huizen, altijd op de
kansel. Wij verwachten van hem
geen bedelpraatjes of oubollige
verhalen bij de collecteaankondi
ging. Wij komen naar de kerk om
een dominee te horen en verwach
ten geen conferencier op de preek-
stoek. Maar 't is toch wel heel
prettig om een sobere, verzorgde
collecteaankondiging te vernemen
voor en dit vooral een wel
omschreven doel. Wat ..christelij
ke belangen" zijn weet ik niet,
maar ik wil wel graajg geven aan
de inrichting van christelijke lief
dadigheid. waarvan het prachtige
werk in drie sobere zinnen werd
geschetst. Ik geef moeilijker zo
maar „Voor de Kerk" dan voor
de „delging van die en die oude
schuld", die thans „tot zus en zo
ver is ingekrompen" en waar wij
„dan en dan van af moeten zijn".
Wat het gemeentclid van de
Kerkvoogd, de aandeelhouder aan
de directie vragen mag? Dit:
Vraag mij nog maar meer! De
Zaak is het waard! Alleen
Kerkvoogd, dominee, kerkeraad...
Vraag mij meer samen. Vraag
mij duidelijk. Vraag mij bijbels.
Vraag mij zakelijk.
BEROEPINGSWERK
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Meeden (toez.): A. Weiland,
voorheen predikant van de Protestantse
Kerk in Indonesië, thans wonende te
Amersfoort.
Aangenomen naar Mantgum (toez.):
kand. K. G. de Noord te Wehe; naar Duna-
din (Presb. Church Nieuw-Zeeland): G.
W. van Tricht te Nijkerk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Examen. De classis Woerden heeft
preparatoor geëxamineerd en beroepbaar
verklaard de heer L. Weerman, kandidaat
theol. De heer Weerman. Eikenweg 57.
Emmen, neemt gaarne een eventueel be
roep in overweging.
Hulpdiensten. Ds. R. van Benthem,
missionair predikant van de kerk te NiJ-
verdal, is in afwachting van zijn visum
bereid hulpdiensten in een gemeente te
verrichten. Zijn adres is Nassaulaan 22.
Baarn, tel. 02954—2204.
Rapport werkgroep
van rijksschooltoezicht
A fschaf fing toelatingsexamen
instelling van brugjaar
T1ITGAANDE van de tweede onderwijsnota heeft een werkgroep
VJ uit het rijksschooltoezicht in opdracht van de minister van on
derwijs een rapport uitgebracht over de inrichting van het voortge
zet onderwijs. In grote lijnen wordt »r» dit rapport aangegeven op
welke wijze de organisatie van ons onderwijsstelsel en in het bijzon
der de structuur van het voortgezet onderwijs moeten zijn om te vol
doen aan de eisen van de maatschappelijke ontwikkeling.
Het toelatingsexamen moet wor
den afgeschaft.
De werkgroep voert aan, dat het
onderwijs aan de persoonlijke geaard
heid en aanleg van het kind recht
moet doen. Dit doel kan worden be
reikt langs de weg van de natuur
lijke differentiatie, voornamelijk in
het 5e en 6e leerjaar (werken in los
ser klasseverband).
Op het ogenblik wordt het huidig
gewoon lager onderwijs te sterk he
in vloed door de eisen, die het voor
bereidend hoger en middelbaar on
derwijs aan de leerlingen stelt.
vergemakkelijken en door onderzoek
en observatie de leerling te helpen
bij de keuze van het' te volgen on
derwijs.
0 In leerprogramma's moeten
kern- en keuzevakken onder
scheiden worden.
De onderlinge verhouding van kern
en keuzevakken wordt mede bepaald
door het doel van het onderwijs van
het betreffende schooltype.
SCHEMA
rjE WERKGROEP heeft het
volgende schema voor het
Het voorbereidend wetenschappelijk
onderwijs (v.w.o.) heeft een cui
duur van zes jaar. De leerling kan
kiezen uit verschillende programma's.
Hetzelfde brugjaar voor de v.w.o.,
h.a.v.o. en m.a.v.o. brengt met zich
mee. dat het latijn in de eerste klasse
van het gymnasium vervalt.
Grieks wordt voor gymnasium
facultatief, aldus het voorstel van de
werkcommissie.
Het hoger algemeen voortgezet
derwijs (h.a.v.o.) heeft een cur
duur van vijf jaren.
De scholen voor h.a.v.o. zullen in
de eerste tijd moeten worden opge
richt of verbonden met een school
voor v.w.o. of met een school
De middelbare school voor meisjes
valt onder de h.a.v.o.-scholen.
Het middelbaar algemeen voortge
zet onderwijs (m.a.v.o.) zal groten
deels de taak van het u.l.o. overne-
De sterk afwijkende regeling en or
ganisatie van het u.l.o. kan niet ir
het geheel voor het m.a.v.o. worden
gehandhaafd.
Het m.a.v.o. zal niet alleen
de meest begaafden perspectieven
moeten bieden (in het h.a.v.o.)
maar ook de relatief minder begaaf
den een goede kans moeten geven.
Het lager voortgezet onderwijs
(l.v.o.) moet tenminste drie leerjaren
omvatten.
Het aantal schooltypen in het l.v.o.
wordt naar de mening van de werk
groep in hoofdzaak bepaald door de
differentiatie naar beroep. Het ge
volg daarvan is, dat een deel van
het l.v.o uitsluitend voor jongens en
een deel uitsluitend voor meisjes be
stemd is.
4 Eindexamens zijn in het voort
gezet onderwijs onmisbaar.
Maar alles wat behandeld is,
behoeft niet in het onderzoek
betrokken te worden.
Voor een voorlopige selectie bij de
overgang van het basisonderwijs naar
het voortgezet onderwijs komen twee
middelen in aanmerking:
In de eerste plaats moet een nauw
en geregeld contact bestaan tussen
de basisschool en de school voor het
voortgezet onderwijs. voortgezet onderwas opgesteld.
In de tweede plaats beveelt de
werkgroep de instelling van een
proefklasse aan. Doel van Chr .-democraten
In deze klasse worden leerlingen,
die niet zonder meer tot een bepaald
schooltype kunnen worden toegela
ten, in een aantal lessen gedacht
wordt aan 16 tot 24 lessen op hun
geschiktheid voor het door hen ge
wenste schooltype nader beoordeeld.
2 Het eerste leerjaar van elke
school van voortgezet onderwijs,
aansluitend aan het basisonder
wijs, moet een „brugjaar" wor
den.
Dit brugjaar heeft ten doel een
goede grondslag te leggen voor het
verdere onderwijs, de aanpassing van
de leerling aan de nieuwe school te
DE LUCHT IS GEZUIVERD
1V/TET enige trots, die de dankbaar
heid stellig mag vergezellen,
kunnen wij vaststellen, dat de op
lossing in het stakingsconflict van
de K.L.M. gevonden is op echt en
typisch Nederlandse wijze. Ook in
deze pijnlijke zaak heeft het goede
contact in de top van de werkge
vers- en werknemersorganisaties be
langrijke vrucht afgeworpen.
Dezelfde samenwerking in de top,
die voor de sociale toestanden in
ons land van zo groot nut is geble
ken, heeft ook de bemiddeling in
dit conflict, ontstaan tussen de di
rectie en de vliegers van de K.L.M.
wezenlijk bevorderd.
De wijze waarop deze oplossing is
bereikt geeft dus al aanleiding tot
bijzondere voldoening en wettigt
verwachtingen, dat verdere conflic
ten nu des te gemakkelijker verme
den kunnen worden.
Deze verwachting wordt nog ver
sterkt door de omstandigheid, dat
juist deze vorm van bemiddeling
zowel de directie van de K.L.M. als
ook de vliegers als het ware uit het
isolement heeft gehaald wairj
en elke groep voor zich
geraakt.
De vliegers voerden hun strij; ,t
eigen houtje en ook de directit ie
niet altijd getoond, het meest n
seiijke en het meest juiste h
te hroben. Ook het organisatie
en in het bijzonder het orgmi
leven op sociaal terrein echter i
wat geleerd moet worden. Ooi
gelden gebruiken en „spelregel
men niet straffeloos kan overs
den.
In den vervolge zullen beide i
tijen dit beter beseffen, ff,
nog komt, dat juist de bemidi
door de voormannen der grotei
gevers- en werknemersvereni|j
ertoe kan bijdragen, dat de re
gens van de vliegers en het i
punt van de directie daartege
meer geplaatst kunnen wordi
het gehele nationale beleid h |n
fende lonen, prijzen en arbeidr
waarden.
De staking is voorbij. De lm!1
gezuiverd. De K.L.M. is weeri 1
lucht. f;
VERBROKEN VERBINDINGEN
TVE K.P.M.-schepen worden vrij-
gegeven, maar de K.P.M. zal
uit de Indonesische wateren wor
den geweerd. Dit is het laatste
nieuws uit Indonesië.
Wie menen mocht, dat in deze bij
de Indonesische regering een wat
beter rechtsbesef is doorgebroken
en dat zij daarom de schepen vrij
geeft, moet toch enige voorzichtig
heid betrachten. Er ligt namelijk
bij de Indonesische regering een
zware claim van de verzekering
voor het geval men daar op de
schepen beslag blijft leggen.
Van de Indonesische regering is het
rechtsbesef niet de sterkste kant en
wij moeten wel geneigd zijn tot de
veronderstelling, dat ook met be
trekking tot deze K.P.M.-schepen
het meer de economische overwe
gingen zijn geweest die ge^S
hebben.
Het beslag op deze schepen wuL
verstandige daad van de IndX?
sche regering, evenmin als dei
lijkheden die zij daar de Nedei^
se burgerluchtvaart in de wejG
gelegd. Indonesië is een uitgm
eilandenrijk met zeer lange v#1
dingswegen, overwegend over
door de lucht. Een wezenlijk^
Iemmering van de burgerluclA
en een beslag op de voornw
scheepvaartmaatschappij zijn c#"
meest voor de hand liggende nL
den om deze verbindingen te
houden.
Het is echter al bij meer gtls"
heden gebleken, dat bij de h
sische regering de rancune
de Nederlanders voor een y
dig beleid niet bevorderlijk
we est.
EEN BETERE AANSLUITING
In Friesland zijn veertig hervormde
kerken te veel, die per jaar aan kosten
een bedrag van 50.000 gulden vragen,
zo concludeert de Nederlands hervormde
predikant ds. F. Hoekstra uit Ried in
een rapport over „kerkelijke sanering
in Friesland".
Dat rapport heeft hij woensdag in de
te Leeuwarden gehouden vergadering
van Friese kerkvoogdijen ingeleid.
Begonnen zal nu worden aan het ver
zamelen van de gegevens, die nodig zijn
om te komen tot een „gesaneerde"
kaart van Friesland. Ds. Hoekstra, zelf
predikant in een kleine gemeente, zal
daarbij leiding geven, zonder dat hij
'S morgens en
zich geheel zal losmaken van het werk
in zijn gemeente. Hij heeft dertig stu-
denten van het seminarie te Driebergen
en de theologische faculteit der Amster
damse universiteit bereid gevonden hem
te helpen.
In zijn rapport merkt ds Hoekstra
op dat. zolang in Friesland nog predi
kantplaatsen bezet zijn met 200 tot 300
zielen naast predikantplaatsen met 2000
tot 2500 zielen, er bezwaarlijk gesproken
kan worden van een juiste werkvera'e-
Er zijn 26 gemeenten met minder dan
300 zielen, waar 43 kerkgebouwen staan.
Vervolgens 78 gemeenten met 117
kerkgebouwen bij een zielental van 300
tot 600. Ten slotte 53 gemeenten met
meer dan 600 zielen, waarin 80 kerkge
bouwen. Wanneer men er van uitgaat,
dat in de laatste categorie het aantal
kerkgebouwen in overeenstemming i?
met de behoefte voor het zielental, dan
resten de eerste twee groepen voor
een nader onderzoek.
Hoewel traditie en dorpisme" het
moeilijk maken hierin stelling te nemen,
is het toch alleszins redelijk en ook ver
antwoord met zekerheid te beweren, dat
in de eerste categorie 17 kerkgebouwen
te veel in gebruik zijn. Gesteld dat ook
in de gemeenten met 300 tot 600 zielen
in de regel het gebruik van één kerk
gebouw voldoende is, komt men in de
ze groep tot een overschot van 29 kerk
gebouwen. Tezamen dus een teveel van
40 kerken.
Horizontaal: 1. afmeting; 8 voor
beeld; 9. ontkenning; 11 idem afk.
12. ter herinnering, afk.15. op
bergruimte; 16. groet; 17. jongens
naam; 19. bijwoord; 20. ijzerh.
grond; 23. wollen stof; 26. goed
kope klasse v. e. schip.
Verticaal: 1 bloedverwant: 2.
vodrzetsel; 3 vaartuig; 4 lofgedicht
5. smalle strook; 6. ten laatste; 7.
eventueel, afk.; 10. voor; 11 bij
naam pres. Eisenhower; 13. pas
vorm; 14 teerachtige stof; 13. em
ballage; 19. halmen; 21. plaats o.d.
Veluwe; 22. jongensnaam; 23. de
lezer heil; 24. scheik. element; 25.
kleintje.
50
„Mijnheer de commissaris." zei Struve ge
kwetst. „u hebt me toch niet geïnviteerd onv
mensen, die ik niet ken. een blik in buiten
gewoon moeilijk privé-leven te gunnen?"
„U kent elkaar werkelijk niet?" vroeg de
ambtenaar in twijfel.
„Neemt u me met kwalijk," verzocht Külz.
„Maar heet u werkelijk Rudi Struve? En woont
u werkelijk in de Holtzendorfstrasse?"
De componist was woedend. „Nu wordt het me
toch te kras! Eerst gelooft men niet dat ik in
Bautzen ben geweest en wil me suggereren dal
ik Kopenhagen zou hebben bezocht! En nu heeft
men er zelfs bezwaar tegen dat ik in Charlotte -
burg woon en Struve heet! Hij streek door zijp
haar en trilde als een gelatinepudding
„Mijnheer Struve heet Struve." verklaarde d»
commissaris. „Daar is geen twijfel aan."
..En ik woon ook in de Holtzendorfstrasse!
riep Struve. „Helaas! Anders was ik vanmorgen
vroeg niet uit mijn bed gehaald! De heren die
zo vriendelijk waren me te wekken, zullen dat
kunnen bevestigen!"
„Dat spreekt vanzelf, mijnheer," zei de com
missaris en legde alle zachtmoedigheid waartoe
hij bij machte was in zijn stem. „We zijn het
slachtoffer van een vergissing. Men heeft ons
misleid. Iemand, die enkele dagen in Kopenha
gen was en de vorige nacht spoorloos uit Warne
münde verdween, heeft misbruik gemaakt van
uw naam en adres. Wie dat was zullen wij, naar
ik vrees, niet zo spoedig gewaar worden Kar
het een kennis van u zijn? Wat denkt u er van?"
„Nu moet ik u toch verzoeken!" zei Struve ge
prikkeld. ,.lk heb geen misdadigers onder mijn
kennissen!"
Erich KSstner:
„Wanneer hij geen kennis van u was," over
legde de ambtenaar, „dan is het een onbekende
geweest. Een ntan. die voor hij zijn rooftocht on
dernam. in het Berlijnse adres- of telefoonboek
heeft gebladerd en zich een naam toe-eigende,
waaronder hij kon optreden of zo nodig verdwij-
„Neen!" riep de heer Struve. En nu ga ik
naar huis! Naar de Holtzendorfstrasse. mijn
waarden! Of wil de politie me nog langer als on
vrijwillig humorist hier houden?"
„Zeker niet, mijnheer Struve," zei de commis
saris. „Ik vraag u, mede uit naam van mijn col
lega in Rostock, om excuus."
„Dat komt van de theorieën," mompelde Papa
JCülz.
De commissaris begreep hem niet en vervolg
de: „Over een half uur bent u vrij. mijnheer
Struve. Ik moet nog slechts enkele noodzakelijke
informaties verrichten. Nog maar dertig minu
ten geduld! En houdt u zich, wanneer ik u dit
vragen mag. evenals juffrouw Trübner en mijn
heer Külz, de eerstvolgende dagen tot onze be
schikking
„Daar kunt u zeker van zijn!" antwoordde de
componist. „Ik verlang er ten zeerste naar, de
heer te leren kennen die de brutaliteit heeft ge
had mijn eerlijke naam te misbruiken! Dat ben
ik aan mijn vader verplicht. Hij was ambte-
De commissaris liep om de schrijftafel heen en
gaf hun allen de hand. „De zaak wordt ingewik
kelder." meende hij. „Wie heeft de miniatuur ge
stolen?"
„Ik weet het niet," zei Papa' Külz. Hij gaf
Irene Trübner zijn arm, galant als een bruids
jonker. „Zo. en nu ga ik zo spoedig mogelijk
naar huis. De familie en Emilie wachten al!"
De jonge man. die zich in de laatste tijd Ru
di Struve had genoemd, zonder zo te heten, was
ondertussen in zijn woning aangekomen. Deze wo
ning was klein en bevond zich op de vierde ver
dieping van het huis Kantstrasse 177. Op het ko
peren naamplaatje, dat aan de etage-deur beves
tigd was, stond: Joachim Seiler.
De heer Seiler sloot de deur van binnen af,
deed de veiligheidsketting er voor en liep de ka
mer in die aan het eind van de gang lag. Naast
de brede bank stond een laag tafeltje. De jonge
man haalde een pakje uit de binnenzak van zijn
jas en legde het behoedzaam op het gepolitoerde
tafelblad. Daarna ging hij naar de gang terug,
hing hoed en overjas aan de kapstok en begaf
zich naar de badkamer om zich te verfrissen.
Hy was moe als een hond. En dat was geen
wonder Toen hij na de tocht door Mecklenburg
en de Mark Brandenburg, zijn huurauto volgens
afspraak aan het Stettiner station afleverde
het hem opgevallen, dat enkele op straat rond
slenterende gedaanten hem bijzonder nieuwsgie
rig opnamen. Hij was zo gauw mogelijk in eei
taxi gesprongen en weggereden. i
(Wordt vervolgd)
(Van een onzer verslaggevers)
VAN het grote congres, dat
de internationale unie van
Christen-democraten van 8 tot 10
mei a.s. in het Kurhaus te Sche-
veningen zal houden, zullen 120
tot 150 Christen-democraten deel
nemen. Er komt een Engelse
delegatie, die behalve conserva
tieve ook Labour-afgevaardigden
telt. Het hoofdthema van het con
gres is: „De menselijke persoon
lijkheid in de Christen-democrati
sche politiek."
De president der Nederlandse equipe,
de K.V.P.-voorzitter mr. Van Doorn,
heeft vanmorgen tijdens een onderhoud
met de pers nog eens de doelstellingen
van de unie („Nouvelles Equipes Inter
nationales") belicht. Het is niet de be-;
doeling, zo zei de heer Van Doorn, om;
de verschillende landen, waar Unie-i
leden wonen, te komen tot eenzelfde
Christen-democratische politiek. Het ligt
niet in het voornemen concrete richtlij-;
uit te stippelen en afspraken te ma-i
ken. De Unie streeft er slechts naar om I
vanuit het Christendom en de Christelij-
ke partijen de spirituele inspiratie te
doen uitgaan voor het gehele maatschap
pelijke en politieke leven. Het gaat er:
om een Christen-democratisch tegen
wicht op te brengen tegen de a-christe
lijke krachten, die zich allerwege baan
breken. Het gaat er om een wal op te
werpen tegen de steeds dreigender wor
dende totalisering en vergaande collec
tivisering. Verschillen tussen de chris
ten-democraten en Christen-democrati
sche partijen in de verschillende landen
zullen er zeker blijven bestaan.
Hen bindt echter: de democratische
basis, waar op zij staan. Het feit, dat zij
als volkspartijen niet gebonden zijn aan
een bepaalde klasse, en hun nauwe ver
bondenheid met de christelijke-sociale
politiek. ..Wij vertonen niet de uitwas
sen van het kapitalistisch systeem" al
dus de heer Van Doorn. „Economisch
bindt ons de gedachte, dat nationalisatie,
of wat daarop lijkt verwerpelijk is. Wij
leggen de nadruk op het recht van eigen
dom en streven naar zelfstandigwording
het individu, door middel van bv.
de bezitsvorming. Wij zijn voorts tegen
neutralisatie en lichtvaardige coëxis
tentie-politiek. Wij staan daurentegen
:er positief tegenover de Westeuropese
i Atlantische samenwerking.
De heer Van Doorn wees er in an
der verband nog op, dat de zeer goede
enwerking tussen de Nederlandse
Christen-democraten in het verband
de Internationale unie van Christen
democraten zeker ook een meer naar
ar toegroeien op binnenlands poli
tiek terrein tot gevolg heeft. Maar dit
meer in de sfeer der persoonlijke
contacten. Van bepaalde bindingen
het nationale vlak is geen sprake.
JN een thans gepubliceerd rapport
van de werkgroep uit het rijks
schooltoezicht wordt in overweging
gegeven het toelatingsexamen voor
het voortgezet onderwijs af te schaf
fen en te vervangen door een proef
klas. Wij menen, dat dit een ver
standig advies is.
Aan de ene kant is op dit ogenblik
het gewoon lager onderwijs tezeer
ingesteld op de eisen van het voort
gezet onderwijs, hetgeen aan het
eigen karakter en aan de afronding
van het lager onderwijs niet ten
goede komt. De vraag rijst, of dit al
niet wordt bevorderd door de bena
ming van „lager onderwijs", die
immers al vooruitwijst naar aanslui
tende vormen van onderwijs, een
benaming die onzentwege door een
betere (indien te vinden) kan wor
den vervangen.
Aan de andere kant mist het gewoon
lager onderwijs toch weer tezeer de
rechtstreekse aansluiting op het
voortgezet onderwijs. Voor de kin
deren betekent de stap van de lagere
school naar gymnasium, lyceum, ho
gere burgerschool, middelbare meis-
EEN OVERZICHT, GEEN PLAN
jesschool, kweekschool en ook
en ulo vaak een hele stap, i
grote stap voor hun nog korft
lelijke beentjes.
Zowel de kinderen als het oni
lijden onder deze situatie. H
nog komt, dat het toelatingse
wel een bijzonder simpele
meter is voor de toelating. Vl
dat de behoefte aan een 1
overgangsperiode van het
lager onderwijs naar het voo
onderwijs reeds bij meer di
gelegenheid is bepleit. Het
nu ook door deze werkgroep, I
proefklasse voorstaat.
Deze idee lijkt ons voor ovei
alleszins vatbaar. Zij komt i
eigen karakter van het gewoo
onderwijs ten goede. Zij O!
nut zijn voor het voortgezet
wijs. Zij zal niet in de laatste
voor de kinderen van belang
Wat de werkgroep voorts
het nauwe en. geregelde contai
sen basisschool en de school
voortgezet onderwijs, zal hier
voortreffelijke en noodzakelijbi
vulling zijn.
QOK van het thans verschenen
rapport van het Centraal Plan
bureau, zoals van de voorgaande,
geldt, dat het een overzicht biedt,
maar geen plan. Op zijn best kan
men zeggen, dat het uitdrukking
geeft aan zekere verwachtingen die
in de kring van het Planbureau leven
voor de komende maanden.
Wij hebben hiermee wel vrede. Ook
een overzicht kan nuttig zijn en
wanneer dit overzicht bovendien uit
loopt op het vermelden van verwach
tingen, kan men op belangstelling
rekenen.
Een plan is het niet, en ook wanneer
men aan zulk een plan geen be
hoefte heeft, dan zal men toch kun
nen stellen, dat reeds de naam Cen
traal Planbureau de verwachting
wettigt dat er ook werkelijk een plan
op tafel komt liggen. Bij alle ver
wachtingen waaraan ook in dit rap
port het Planbureau uitdrukking
geeft; gaat het juist aan
wachting voorbij.
Nogmaals: wij hebben daarmee:
Een Planbureau zou, zelfs indiei
werkelijk plannen opperde, eti
scheiden taak moeten hebben. 8
aan de regering om te regero
een plan is een vorm van reg«
beleid. De regering zal nut 1
hebben van adviesbureaus, ma
deze bureaus voorstellen zal
lijn van het regeringsbeleid i
liggen.
liet was dan ook een tanielijl
male ontwikkelingsgang,
Centraal Planbureau almeer t
worden een lichaam tot het
van een diagnose en voorts t»
formuleren van verwacht!
waartoe deze diagnose aanlel
kan geven.
Het plan als zodanig is op de
grond geraakt. Het wordt dan
standig, zich op de naam
bureau niet te verkijken.
VORM VAN VEREENZELVIGING
Advertentie
(AP een vergadering van de Protes- mens ook om God?
tantse Werkgemeenschap binnen Een andere uitlating van
de Partij van de Arbeid, te Rotter- Kleywegt: Het socialisme
dam gehouden, heeft blijkens een dan het andere een teken W
verslag in „Het Vrije Volk" de komende Godsrijk. Wat hij hi«
heer Kleywegt enkele toch wel op- der
merkelijke dingen gezegd, die
het signaleren waard lijken.
Het gaat, zo heeft hij gezegd, het een teken
gaat het socialisme om de mens. rijk.
zoals het God ook om de mens gaat. Wij vermoeden dat
Een merkwaardige uitlating. Wij humanist
willen wel
socialisme
kan ook wel zeggen, dat het God
,het andere" heeft verst*
uit het verslag niet kunnn
ken. Maar het socialisme is b
het komende
mits socialist I
Lu.Cu, dat het bij het even welkom in de P.v.d.A. i*
de mens gaat. Men christen bij deze uitlating
heer Kleywegt het zijne zal df
de mens gaat. Maar gaat het het Maar zal, nu onder christenen
socialisme
God om dc
er toch op zijn minst een andere deze vereenzelviging waart*
vraag worden tussengeschoven: Gaat heer Kleywegt kwam niet c
het het socialisme behalve en in de moeten stuiten?
J
Het Verband van Hervormd (Gerefor
meerde) ambtsdragers in de Ned. Herv.
Kerk hoopt op dinsdag 25 maart a.s. in
het Wijkgebouw te Utrecht (Boothstraat
6) een vergadering te beleggen. Na een
korte huishoudelijke vergadering zal ds.
W L- Tukker te Rotterdam sprekSj
het onderwerp „Grenzen van bet 1
den". Des middags behandelt ds.M
wey te 's-Gravenhage het ondeff
„De stem der gemeente op de M
vergaderingen der Kerk".
