China Inland Mission
Cj EESTELÏJTK.
LEVEN
„De Wachttoren N.V."
Ds. Bromley lost taalmoeilijkheden
lin Baliem-vallei op 1
Verzegelde deuren van
kerk in Madrid
2? ic&iev&h-
MIEBEL BIJ DE MASSAJEUGD
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 8 MAART 1958
Zendingsveld verloren 0111 er vele te winnen
onderging verjongingskuur
Durf te buigen
DE BESLISSING van de vijftienjarige
Si Muang, middelbare scholier in
Midden-Siam, bracht een stormachtige
verandering in haar leven. Ze groeide
op in een boeddistisch gezin, in een
in Nederland 2864 christelijke district met drie miljoen inwoners,
onder wie zich niet één christen be
vond. Toen Si op een dag in 1953 haar
ouders vertelde dat ze christin gewo
beeld.
Iemand heeft me eens verteld dat
organisaties bestaan. Ik heb ze niet nageteld, maar dat het
waren begreep ik zonder dat ook wel. Bovendien hebben we chris
telijke romans, christelijke films, het enige wat we nog niet chris
telijk bezitten is een woordenboek. In een dergelijke uitgave zou
i groot aantal woorden uit Koenen ontbreken. „Succes" bijvoor- i hrarh» re eert veestpliike
m -art ..slagen volgens menselijke maatstaf' verschilt heel aon "af' 1™™» geestelijke
__j de ..zegen des Heren". Een uitdrukking echter, die in atoombom tot ontploffing,
christelijke kringen grote opgang heeft gemaakt, evenals elders trou
wens, zal zeker moeten verdwijnen: ..prestige hooghouden."
„Christus", schrijft Johannes „begon de voeten der discipelen te
sen". De Meester zag niet op tegen een slavenbaantje, er
zich niet af: „Wat zullen de mensen er wel van zeggen?"
kerken die het voorbeeld van Christus nog letterlijk volgen
aantal malen in het jaar een voetenwasdienst houden. Dat
makkelijk; veel moeilijker is het voor de directeur om ongel
bekennen tegenover de loopjongen, voor dë generaal, om de korpo
raal excuus te vragen. Toch leidt de weg van een Christen nooit
naar heersen, maar altijd naar dienen. De mens werd geschapen,
opdat hij de aarde zou onderwerpen (Gen 1 28) maar hij wordt
wedergeboren, opdat de gezindheid van Christus in hem zou wonen,
die de gestalte van een dienstknecht heeft aangenomen. (Fil. 2 1-10)
onffls'
Haar beslissing
stormachtig ogenblik in de ge-
i uot io «c- schiedenis van de door Hudson
ongelijk te Taylor gestichte 92 jaar oude Chi-
- na Inland Mission, één van de
eerste zendingsgenootschappen,
die aandacht ging wijden aan het
gele ras. In 1951 moest dit genoot
schap zich onder communistische
NIET GEBONDEN
Onder de medewerkers bevinden
zich leden van wel 20 verschillen
de kerken. Het genootschap is nl.
niet kerkelijk gebonden, maar
biedt reeds sedert de vorige eeuw
een podium aan leden uit verschil-
jenke ÏSSSK,
te plukken. Na
Si Muang zijn
er velen gevolgd.
Juist een paar
maanden geleden
kwam. na 5 jaar
prediken, in Zuid-
Siam onder
boodschap van het Evangelie in de
heidense landen te verkondigen.
Er is geen vaste belijdenis, in het
algemeen kan gezegd worden, dat
het genootschap zich richt naar de
historische belijdenissen vin de m.OW tempdi «K.
jongen (12 jaar
oud) tot beke
ring. In dit land
met zijn 20.000.000
J. OSWALD SANDERS
De Heiland durfde te buigen, orrtëat Hij geen *"j •- h;=c,:_
niets te verliezen, omdat Hij niets behoefde hoog te houden. Wij moesten haastig
daarentegen proberen vaak ons prestige, dat we allang kwijt zijn. T
hoog te houden en leven in een voortdurende leugen. Van school ken
nen we nog wel de regel „Wees Uzelf, zei ik tot iemand, maar
kon niet hij was niemand!" Christus was te allen tijde zichzelf
Hij wil, dat wij dat ook zullen zijn. Wie evenwel buiten Christus
dus buiten God staat, is een verloren mens. zegt de Bijbel. Hij
zichzelf kwijt en kan zichzelf niet zijn. Buiten Christus mo<
mens altijd doen alsof, altijd zijn prestige ophouden. Slechts de
achtige christen durft te buigen.
zocht. Hij had
Nog actueel
vocaat te worden. In plaats van
een praktijk uit te oefenen, was
7--.J hij jarenlang de directeur van een
goed heenkomen zoeken. Tijdens j
een conferentie in februari van dat Bljbelschool UI zun geboorteland,
hij jaar stond het genootschap voor Nieuw-Zeeland. Na hier twintig
en de keus te ontbinden of elders het jaar leiding gegeven te hebben, hphhpn
en werk voort te zetten. De C.I.M. be- n„or „an t
sloot rich elders in Arid te vesti- nam h,J de leldmB over va" het mlsbaa''
Buiten Christus moet de 1«" Si Muang was de eerste Sla- thuisfront van de C.I.M. In Nieuw-
mese bekeerlinge van dit genoot- Zeeland en Australië en werd vier
schap dat nu in Azië bekend staat
als de Overseas Missionary Fel
lowship en 646 zendelingen op ver
schillende zendingsvelden heeft.
hillende evangelische kerken.
Iedere nieuwe werker wordt dan
ook naar zijn dogmatische inzich
ten gevraagd.
Het genootschap sticht
geen eigen kerken, ma;
de plaatselijke gelovigen bij
kaar, zodat zij van meet af
een volkomen onafhankelijke ge
meente stichten. De nieuwe gelo-
100 jaar zending nog slechts
14.000 christenen. Geen wonder,
dat de C.I.M. gemakkelijk pro
vincies kon vinden, waar de
steunt zending nog nooit geweest was.
brengt Het werk onder de Chine
zen is zeer gezegend. De uitge
verij in Hongkong „Christian Wit-
ners Press", die het Chinese
„Zoeklicht" uitgeeft. publiceer-
moeten zelf hun gebouwen de vorig jaar 10 miljoen stuks
-ngelisatielectuur in 16 verschil-
doen verrijzen K. o
derhouden, want de zending geeft lende landen. Niet minder dan *5
alleen financiële steun aan haar zendelingen zijn vrijgemaakt
i predikanten c
teeskundige werk is door de China Inland Mission in Siam
ter hand genomen. Op deze foto ivordt één der kinderen
terwijl de anderen met belangstelling en vol ontzag toezien.
uit de doeken
OPEN VOOR ALLEN
Een klein bericht heeft onlangs in de kranten gestaan van een verkie
zingsstunt die de ex-president van de Verenigde Staten Hoover on
langs heeft uitgehaald. Zijn gehoor had aandachtig geluisterd naar
zijn redevoering, waarin hij onder meer zei dat de U.S.A. zich „be
vinden in een uur van ongewone druk en beproeving."
WERELDREIS
te bekleden. In deze jaren verloor ie Zendingsraad met de Wereld-
dit zendingswerk haar eigenlijke' raad. De CJ.M.^heeft echter^als
opdracht en moest weer opnieuw
Na afloop deelde hij laconiek mee. dat hij de tekst had voorgelezen dingsvelden m Azie en de zenden-
:n rede, die hij 27 jaar geleden eens had uitgesproken, n.L op de landen in Amerika en Europa,
i 1931. De rede was nog zo actueel dat vrijwel niemand in de verbleef de directeur
beginnen als een pioniersorganisa
tie onder totaal andere omstandig
heden, met een volslagen nieuwe
jonge zendelingen.
gaten had. dat Hoover de oude was had opgehangen die sindsdien
niet meer door de „Hoover" was gegaan.
Toen ik dat las. moest ik denken aan een andere boodschap, opge- ders ook een paar dagen in Ne-
principe om zich niet op enige
manier internationaal te binden.
Wel behoort haar Amerikaanse af
deling tot de Interdenominational
Foreign Missions Association,
maar dat contact geldt slechts
voor Noord-Amerika. Het genoot
schap staat zelf open
kers uit alle
het medische werk er zijn 20
dokters en 50 verpleegsters. dat
vooral in Siam grote opgang
maakt, groeit. Er werd juist een
ziekenhuis geopend en een twee
de wordt gebouwd terwijl de con-
atiebureaus steeds meer men-
kunnen helpen. Vooral onder
de melaatsen wordt veel zegen ge
zien en vorige maand werden juist
enkele gemeenten van louter me
laatsen geïnstitueerd.
WONDER
en meent, dat dit voldoende
Mr. Sanders erkende, dat de vooral ook omdat het. daar
De Jehova's Getuigen zijn er in luttele
jaren in geslaagd zich met vrijwel alge
mene stemmen tot de meest onsympathie
ke secte te doen verkiezen. William J.
Schnell, die dertig jaar lang in de Wacht-
toren-ganzepas heeft meegelopen, heeft
een boekje opengedaan over deze bewe-
NAAR LAOS ging, die er in geslaagd is om minstens
u het oog drie maal een geestelijk „rechtsomkeert-
k* nVnmars!" te maken. Schnell voelt zijn be-
De zending heeft
angeïische kerken gericht op Laos, waa
den twaalf volksgroept..
onderling zeer verschillende talen kering als een bevrijding van slavernij.
tekend in 66 boeken, geschreven door 36 schrijvers over een tijds- derland. We hebben uitvoerig met moeilijkheden niet gering zijn ge- zich reeds evangelische kerken be- spreken en waar het Evangelie
periode van 1600 jaar: de Bijbel. Geen boek is actueler dan het Woord h van jrpdaohten rewisseld weest. Een groot aantal andere vinden geen andere kerken gaat nooit verkondigd werd. Een
van God. Nu. na buna tweeduizend jaar is het nog zo actueel, dat v™ 'f.™"zendelingen waren aan hun erne- stichten De C.I.M-werkers bevin- „„h.-
toen een aantal jaren geleden een zendeling in Ohina een gedeelte over de geweldige veranderingen, ritaat toe> 0f tocjj reeds te oud om den zich o.a. ook in Indonesië om
uit Romeinen 1 voor las, zijn gehoor erg boos werd, omdat hij hun die zich in dit, (één van de oud- zich nog op een nieuw veld op- zjch te wijden aan het evangelisa-
beschrijving gaf ste) zendingsgenootschap hebben nieuw in te werken. Studieteams tiewerk onder de Chinezen,
voltrokken.
innerlijk leven blootlegde. Zij meenden, dat hij
van hun leven ten aanhore van iedereen.
Maar niet alleen is de boodschap over de mens nog altijd actueel,
ook de stem van de Heilige Geest komt nog altijd tot ons. Wij zeg
gen: de geest is gewillig, maar het vlees is zwak. Liever echter
hoor ik: De Heilige Geest is gewillig en komt juist
vlees. Christus stierf immers voor zondaren!
moesten worden uitgezonden
gebieden, waar geen andere zen-
De heer Sanders, de administra- ^^ngen tot nu toe geweest waren,
cti CV..U.I Het hoofdkwartier in Sjanghai
dat zwakke m"r °ok ««««««luk >e'd«. moest verplaatst worden naar
is oorspronkelijk opgeleid om ad- Singapore. Zendelingen moesten in
plaats van in Chinees in tientallen
verschillende talen onderwezen
daar werken zij
re evangelische groepen. Op Ma-
lakka werd door de regering een
comité bijeengeroepen voor geza
menlijk praktisch overleg. Toen
echter dit comité meer en meer
een onderdeel werd van de Raad
wende beoordeling. Nergens toetst
Schnell de leer aan de Bijbel, hij
Charles T. Russell als brengt slechts het intens absurde
C stellen China"is gé- Bijbelonderzoekers; Rechter van deze secte
loten, maar de Cbiua Inland Ml.- Ruthf,r'°rdJ d?e
- u ereldoorlog in de gt --- -
sion van Hudson layior is een recht kwam. zwoer wraak over woord te vinden op de vraag, hoe
nieuw tijdperk van haar geschie- het christendom en toen hij de men de leer van de Jehova's ge-
denis ingegaan. Voor haar is de machtsstrijd won slaagde hij er in tuigen en hun ideeën kan bestrij-
ecuw van de zendingsgeschiedenis 75 pCt. van de andere leden f
studiegroep van zes andere zende- De leden van deze secte begon-
lingen maakt nu een reis door dat nen in de vorige eeuw onder lei-
gebied om plannen voor de toe- ding van Charles T. Russell als
„eland.- komst „p ,e stellen. Cbl». I. ,o ujdeu. ££*<£'£*'2?
wereldoorlog in de gevangenis te- eerste plaats^ lezen
r uit den. Het
Er was geen spoor van accent in de
stem die op onze telefonische vraag
„Is ds. Bromley aanwezig?" antwoord
de: „Daar spreekt u mee". We hadden
de Amerikaanse taalgeleerde aan de lijn,
die tot de eerste groep blanken behoor
de, die destijds de Baliem-vallei op
Nieuw Guinea betrad. Zendeling H. M.
Bromley vertoefde sinds april 1954 in
het stenen tijdperk. Nu is hij met ver
lof, pas getrouwd met de Australische
vrouwelijke arts Marge en al spoedig
na zijn aankomst in Nederland ziek ge
worden.
Dat was een grote teleurstel
ling, want ds. Bromley zou ln
enkele steden spreken over het
zendingswerk in de Baliemvallei.
Na onze telefonische afspraak
spraken wij met hem op het nieu
we zendingscentrum van de Chris
tian and Missionary Alliance te
Wassenaar.
winnen. Twee klanken baarden.,
hem grote zorgen, omdat zij vrij
wel niet te onderscheiden waren.
De ene was een soort „1", de an
dere een vlakke „r". Verkeerd
gebruik leverde moeilijkheden op,
omdat als men de „weg" vroeg
een verkeerde uitspraak daarvan
een „jong meisje" maakte. Nu
heeft ds. Bromley de klanken on
der de knie. bij de ene schiet de
tong iets naar voren, bij de ande
re iets naar achteren.
Een grammatica is klaar en aan
de woordenboeken wordt door ds.
Bromley gewerkt.
worden, omdat voortaan ieder veld vertegenwoordigers terug. Op
zijn eigen landstaal bezat en op. zoek van de rege-
de zendingsvelden moesten ze zich ring wonen ze de
vaak ook nog een dialect of stam- vergaderingen nog
mentaal eigen maken. In wezen wel bij. maar
heeft zich sinds 1951, toen het ge- slechts als „waar
nootschap voor de vraag stond: nemers
„Ontbinden of uitbreiden?" niets Dit genootschap
minder dan een wonder voltrok- is in de afgelopen
ken. zes jaar zendings-
werk begonnen in
De China Inland Mission, bijna Noord_ Centraal-
een eeuw oud,_ werd wedérgeboret* eQ zu'id-Siam en
tot de jonge zeer actieve Overseas Laos. in Japan en
Missionary Fellowship. op de
niet i
die
getuigenis
zo verstrikt was dat hij
zelfstandig kon denken.
NIET VERANDERD
Ondanks de nieuwe na
nieuwe velden, en vele
werkers zijn de principes niet
anderd. Hudson Taylor
een geloofsgenootschap
Philippijnen
Formosa, in rna-
lakka en Indonesië.
In de eerste jaren
de richtten de zende-
we lingen zich vooral
er- op de Chinezen,
stichtte wier taal zij spra-
hemel en aarde,
maar naar de wereldheerschappij.
Na de dood van Rutherford kreeg
loofsgenoten er zelfs van door her
senspoeling zo willoos te zijn ge
worden, dat zij onmogelijk nog
de mening van een ander
bestuuT van de Wachttoren kunnen luisteren. Een gesprek
N V. de macht in handen en werd met deze mensen is daarom ook
de theocratie gesticht, waarbij de volslagen zinloos. Schnell be
leden overal ter wereld volkomen schrijft hoe deze beweging er in
ondergeschikt werden gemaakt slaagt mensen hun eigen persoon-
tot
soort robots werden, die lijkheid totaal te doen verliezen,
uit het hoofdkantoor worden
»urd. TRAGISCH
VERSTRIKT
William Schnell, een Amerikaan
van Duitsen bloede, heeft de om
wentelingen meegemaakt. is
steeds dieper verstrikt geraakt
De geestelijke instelling van de
leiders blijkt wel uit de volgende
zin: „Om nu tot een crisis te ko
men begon men vroeg in 1925 een
strenge methode toe te passen bij
het afrekenen en het rapporteren
over de tijd, die men er aan (boe-
nog Nooit in de geschiede- zaam maar zeker gelegenheid
nis heeft zij door officiële collectes breidde het werk
of subsidies van kerken in haar zich ook uit tot de
onderhoud voorzien. Hudson Tay- stammen en volken^ die
F Frov het systeem. Zijn boek is uiterma- ken verkopen) besteed had. Men
rrJ te fel geschreven, geeft een grote hield vol, dat deze -
ae hoeveelheid feitenmateriaal, is het van Ha»n in Ho nii
■n dorp in Midden-Siam heeft
iljet aangeplakt en hij gebruikt de hoeveelheid feitenmateriaal,
i de rondom hem verzamelde mensen lezen absoluut waard, maar is
toe te spreken. zeer zeker geen rustige, beschou-
Crrsto tnn L lor geloofde dat het voldoende streken woonden.
LriOlB IQUtx was om God de financiële nood te ruimschoots werk ii
Dat
die
nog
Ds. H. M. BROMLEY
Met de kaart a
digheden van de laatste vier Jaar
verteld. Hij wees naar een uitge
strekt gebied in centraal-Nieuw-
Guinea, waar tot voor kort nooit -
een blanke was geweest. En nog vliegtuig ontstond
r witte vlekken op die kaart, van var p
God de financiële nood te ruimschoots werk in Azië
j. n,vertellen God zou dan wel weer den is. bewijst de conclusie van een
Voorlopig k"jgt ds. Bromley de raensenharten kunnen bewegen, studie-comité in 1956. dat voor de
echter wat rust. Hij gaat iljn jon- Sanders gelooft nog in deze grond- terreinen waarvoor de C I M. ver-
ge vrouw aan zijn familieleden slag. Uit verschillende landen zo- antwoordelijk was in 1957 en 1958
voorstellen en zal In Amerika als Groot-Britannië, Nederland, honderdvierentachtig nieuwe wer-
van zijn werk vertellen. Maar dan Zwitserland. Duitsland. Amerika, kers gevonden moesten worden,
gaat hij samen met zijn vrouw Canada. Australië en Nieuw-Zee- Reeds 94 zendelingen van dit be
weer terug naar de mensen waar- *and komen de fondsen binnen, die nodigde aantal werden naar het
van Bil lo o-aan Bn..Hnn v/aowan hi één centraal fonds worden ge- zendingsveld gestuurd en in april
van n j is gaan nouaen, waarvan gtort_ waaruit het noodzakelijke vertrekken er weer 46 naar het
sommigen hem achtervolgd heb- werk wordi verricht uit al deze taleninstituut in Singapore, waar
ben met pijlen en lansen, beko- landen komen ook de verschillen- ze een half jaar lang onderwezen
geld met stenen en stokken, en de zendelingen, die op de tiental- worden in de landstaal van het
anderen veel liefde hebben ge- len posten staan. Onder de 646 wer- gebied, waar ze heen zullen trek-
het verongelukte Amerikaanse toond. Hij gaat er niet heen om kers bevinden zich ook Neder- ken, opdat ze bij aankomst een
tuig ontstond een epidemie In de eerste plaats een blanke landers zoals Ellie van der Lin- gedegen grammatische ondergrond
varkenspest. De oorspronke- cultuur te brengen, hij leert
hut opgesteld en gebeden, dat de
blanken zouden terugkeren.
In het iets noordwestelijker ge-
Nieuw-Guinea 'W" d«l evenwel kort na-
de expeditie was vertrokken,
periode van grote droogte uit-
oken en de blanken kregen
daarvan de schuld.
In de buurt van het wrak
^\„k3Whe. ,»r„ schrijven
anus nei icii, uai ue heliums -- r.
diep i» de vrij dichtbevolkte di/
oerwouden is binnengedrongen.
Expeditie
i dc
Snelle groei
reldliteratuur te leren kennen Mi„ke Hanakamp. die
maar opdat het Woord van God Nieuw-Zeeland is en spoedig naar
ook door deze stammen gelezen de talenschool in Singapore hoopt
en begrepen zal kunnen worden. te vertrekken.
den uit Amsterdam, die nu op zullen bezitten,
Mindoro in de Philippijnen werkt, zelfstudie zullen kunnen bouwen.
Adrie Scheuzger in Noord-Siam en
NIEUWE VRUCHTEN
„Gaat met een loflied zijn poorten, binnen", staat er boven
de deur van een gebouw in de Calle Madre Dios, de Moeder-
Qodsstraat te Madrid. Aan lofliederen zou het niet ontbre
ken, als de gelovigen door de deur de kleine kapel van de
uit 40 leden bestaande Tweede Baptisten Kerk te Madrid zou-
door den kunnen betreden. De zegels van de Spaanse regering
maken sedert 17 juli 1954 de Bijbeltekst tot een bespotting.
Ds. José Beltran kreeg te horen dat de politie opdracht ge
kregen had de kerk te sluiten omdat zij openlijk „zieltjes"
Jeuwe ^vruchten gewonnen zou hebben.
doen in de plaats kwam van
de christelijke karakterontwikke
ling en dat werken voor het Ge
nootschap het dragen van leven
de vrucht voor God verving."
Samenvatting: Een tragische
geschiedenis van een geestelijke
verblinding.
H.V., Groningen.
Amerikaans-Neder- groeid. Er zijn nu vier zendings-
posten. Ook andere genootschap-
fien werken er thans. De Austra-
ische Baptisten openden in het
noorden twee posten, de „Unevan-
dekt door
landse expeditie. Het Archibold-
meer draagt nog de naam van
de leider, een schatrijke ontdek
kingsreiziger. Het hoofd
Christian and Missionary Alliance geijzec} Fields Mission"
Indohesië zag reeds toen
opdracht voor zijn zendingsgenoot- io
schap. De wereldoorlog gooide één Er
de plannen in de war. ren
In 1945 verongelukte een Ame-
het
berggebied ook twee 1
gions Beyond Missionary Union"
reeds veel zegen erva-
de Uaga-vallei bij het
Carstensgebergte zijn al
Blondje en zwartje I
hele
nieuws. Drie overlevenden
het toestel (een
bekeerd. Waar Christus'
twee vijf jaar terug nog onbekend
en op haar beurt zelf een en
al gewichtigheid. Joke, wijs-
Zo langzamerhand ga ik tot neus in het kwadraat met het 'leidsters
de oude garde behoren: er zijn spreekwoordelijke gouden kan storten,
in het stafverband al zoveel hartje en een bijzonder spits
nieuwe gezichten verschenen tongetje, vrijbuitertje tot
weten ook dat heel deze ma
gische macht van nieuweling-
opeens ineen
Daar is gelukkig in Joke's
lijk pas na afloop van de club.
Ónder vier ogen. Ik vraag het
haar zo argeloos als ik maar
kan, zonder haar meteen op
de kast te jageti met verwij-
mannen) konden worden gered, zijn thans elf zendingsposten. Ook
Pas in 1951 kreeg de zendeling de rooms-katholieke missie is er
Jerry Rose vergunning over land gevestigd.
het gebied te benaderen en één A1fnht>t
van zijn metgezellen was de bij AlJdOei
de Neutron-ramp omgekomen
Meyer Ranneft. ie iicu »uu
Het zendingsgenootschap moest t uit jij;
1054 .„aaKIcb .rnnrilht Hofi- U J
dat ik, wijs door jaren erva- met. En in staat om een zich De groep is gezellig, bijna
ring al maar hoger op de aarzelend vormende traditie vredig aan de gang Maar dan
atschappelijke ladder klim. u"*
.de drie dia
lecten uit de Baliem-vallei bestu
deren en een alfabet samenstellen.
Het bleek een tamelijk moeilijke
taal te zijn. De zelfstandige
naamwoorden zijn in hun verbui-
Ds. Bromley gelooft stellig, dat gingen betrekkelijk eenvoudig,
»t Gods leiding was. dat de zen- maar de werkwoorden daarente-
'Mngen op het gunstigste punt gen zeer ingewikkeld. Een werk-
i de vallei landden. De bevol- woord kan wel 2000 verbuigingen
Het heeft z^ri voor; het heeft honderd te schoppen. Joke.
óók i tegen. Het betekent olieman! dol op j—
dat ik niet alleen mijn handen en van tijd tot tijd ook
vol heb met de lieve jeugd, zend
die nog altijd rumoerig
het werk vierkant in het voel <k mijn ogen onverwach
geval nog geen sprake van. zingen naar onze methode die
e immers toch maar antiek
indt. „Wie was dat zwartje?''
uit mijn hoofd rollen. Want
llemaal dol op bent, tussen de bekende snoetjes zit
daar prinsheerlijk en char
mant
nog tot 1954 wachten, voordat defi
nitief met het werk kon worden
begonnen.
Gods leiding
Uit de
VOLKSWIJK
in één hebben. Zo hebben de Dani'
de reden twee verleden tijden (voor iets
De Archiboldexpeditie dat kort geleden en iets dat lang
geleden gebeurde). Alle drie J~
king was erg vriendelijk
der dorpen ontdekte
daarvan. De Are!
kamp gehad
ci ecu «IO...H de Da-
hadden achtergelaten artikelen dialecten zouden eigenlijk
als magische voorwerpen
Voor de bouw
Ook een reden
De Eerste Presbyteriaanse kerk
te Dayton (Kentucky) brandde
onlangs tot dc grond toe af. T(jdc-
lijk moesten dc diensten gehouden ziekenhuis
worden in het nabijgelegen ver-
enigingsgebouw dat echter maar
200 zitplaatsen bevatte. Een ver
slaggever vroeg de predikant: „Ik
heb gehoord dat uw kerk 365 lid
maten telt. Wat gaat u doen als zc
aanstaande zondag allemaal ko>
men?" „De Heer loven!", ant
woordde de dominee.
af
zonderlijk alfabet moeten hebben,
maar ds. Bromley hoopt het met
één te kunnen doen. Voor de
streek, waar de eerste contacten
werden gelegd, is al een „aap-
noot-mies'-boekje klaar en daar
leren enkele jongens nu lezen. De
Nederlandse onderwijzer Adriaan
Stringer zal dit onderwijs over
jaar verder gaan opbouwen.
geoouwde methoden met één donker
gelaten door onze gebouwen zwaai van haar lange
E stuift maar dat ik bovendien duigen doet storten.
i mijn wakend oog moet laten Verleden jaar.
gaan over de vele jongere as- Ik kom on-
sistentes en volontairs. Die verwachts een
met meer of minder theore- club binnen
■d tiscne inzichten geladen pope- waar Joke de
len om deze kennis snel in. de leiding heeft.
practijk te brengen en écla- Eigenlijk is het
tante successen te behalen op tegen onze re-
terreinen waar wij. doorge- gels dat een
«j roeste experts, slechts moei- jong volontaire
zaa,n voorwaarts zwoegen. groep regeert.
Daar was Joke. Joke, blond altijd twee
hemelsblauwe ogen, kers- krachten, bij voorkeur
mannelijke en een vrouwe
lijke op ieder dozijn
deren. Maa
informeer ik enkel
„Wat een schat, hè?"
egt Joke enthousiast. Blonde
nensen hebben nu eenmaal
nieuwe aanwinst, altijd een voorkeur i
ogen, donker
.,Ze vroeg verleden week
haar. En meteen weet ik dat of ze ook mee mocht komen,
er ie s mis is. Vraag me niet Ze urns in dat andere cluh-
waaraan ik huis geweester zijn
zoiets weet. Ik clubhuizen bij de vleet in onze
zou dan mis- buurt: alle Nederlandse zui-
schien iets zeg- \en niet gelukkig als ze
gen van 'n de volkswijk niet minstens
„Tegen de n- één nederzetting hebben!
gels: nooit ..Daar vond ze er niets aan.
vreemde kin- En bij ons mnd» ze het zóóóóó
deren binnen gezelligJoke straalt. Joke
zendings-
er eveneens
plannen. Dr. en mevrouw Smit
(zie „Geestelijk Leven" van 26
mei 1956) zullen samen met Mar
ge Bromley het medische werk
gaan uitvoeren.
Klankverschil
vers ontsnapt
van één der vele internaats-
scholen, waar men staag en
gedegen de voortgaande zorg
voor het sociaal-onevenwich- personeelstekorten, en Joke «s
tige gezin voorbereidt. Joke, zo uitbundig actief en zo ad
druk, resoluut, toegewijd, rem en zo in het goede ge-
boordevol nieuwe ideeën, wars haaid dat ze in dit stadium
alle ouderwetse gewich- nog kans zou zien heel alleen
gesloten clubverband ha-
We hebben len!" Maar dat zou maar een
leidinggevende formeel bezwaar zijn, en in dit
geval ligt het déraillement
dieper. Dit zwartkopje hóórt
hiei niet. Ze is ouder dan de
tobben met andere meisjes dat is een.
Er is in haar gedragingen iets
te gewild-naïefs dat is
twee. Er ligt een tiranniek
trekje op haar gezichtje
drie. Wat mag Joke g>.
tigdoenerij tussen haakjes: honderd jongens en meisjes dreven hebben om zo eigen
en dan te denken dat dit hele samen zoel te houden. Dus machtig, zo dwars tegen alle
werk nog maar nauwelijks vooruit, Joke doet op haar regels in juist zo'n type bij
tien jaar oud is en dat er dus eentje deze club. En voor alle haar kudde gevoegd te heb-
bitter weinig kans op ouder- zekerheid stap ik er nog eens ben
wetse inzichten bestaatcontrolerend binnen, want we Ik vraag het haar. Natuur-
ertuigd dat
devotie verovering heeft ge
maakt. dat ze een onschatbare
aanwinst uit andermans werk
in het onze heeft overgepoot
„Er. wat zei de cluhleidster
van dat andere gebouw over
haar?" informeer ik pre-
ciesjes. Ik maak geen aanmer
kingen. Ik stel enkel die vraag.
„O'zegt Joke royaal. „Ik
heb nog geen tijd gehad het
haar te vragen. Zal ik dat
van de week eventjes doen?
Of volgende week?"
tfJe brengt me er morgen
rapport over uitdecre
teer ik. Benieuwd
MIEBEL
Sindsdien heeft de predikant her
haaldelijk geprobeerd een onder
houd met de politie en de burge
meester te krijgen, maar steeds
tevergeefs. De kerkeraad heeft
zich vier maal met een petitie
tot de politie gewend, twee maal
tot de burgemeester en twee maal
tot Franco, steeds tevergeefs. In
de Spaanse „rechtsstaat" krijgen
de protestantse kerken, die de
woede van Spaanse roomskatho-
lieke geestelijken hebben opgewekt
geen recht. De gemeente heeft
nooit een bevel ontvangen om de
kapel te sluiten, noch heeft zij
een copie gezien van de politievol-
macht. noch is ook maar tegen
één lid een aanklacht ingediend
wegens Droseliteren („zieltjes win
nen"). Wel zijn de ramen inge
gooid en is het meubilair bescha
digd.
Nooit ingetrokken
In oktober 1957 waren de ze
gels verdwenen. Zelfs in Spanjo
kleeft de lijm niet zó lang. De
gemeente was nog steeds in het
bezit van haar vergunning, date
rend van 22 juni, 1949. Die ver
gunning was nooit ingetrokken.
De gemeente nam maar aan
dat de politie geen belangstelling
meer had voor de zaak. Zo be
gonnen de diensten weer. Precies
drie weken lang konden zij onge
stoord worden gehouden. Maar
op 17 oktober kwam de politie
weer opdagen en verzegelde de
deuren opnieuw De tegenwoordi
ge predikant ds. Jose Nunez werd
meegenomen naar het hoofdbu
reau, ondervraagd en later weer
losgelaten. Waarschijnlijk zal nu
een officiële vervolging tegen hem
worden ingesteld, wegens het ver
breken van regeringszegels.
Opnieuw Is de deur gesloten.
Het lidmaatschap Is gegroeid van
42 tot 53 ln de afgelopen drie
jaar en sinds 1953 werden 16
nieuwe leden gedoopt. De deur Is
wel, maar Gods geest Is niet ver
zegeld.
lelt hel
op-weg-zyn.
het eers
is
de geslaagdheid, wjj zyn er. Niet
vreemd is daar de uitdrukking
„staan op de belydcnis". „Staan"
IÜkt my voor een kerk nog al
een gevaarlykc bezigheid, wan
neer het stilstaan gaat bctcke-
He
gevaar van het tweede is:
'eg zyn, op weg hlyven.
aan het doel komen.
KAXSELTAAL
Ja.
wordt
mmige
kerken veelal
ken, die enige tientallen jaren
op het huidige Nederlands ten
achter ligt. Waarom ecu mens
op zyn ziek- cn krankbed neer
gelegd, gebonden cn gekluisterd
moet zijn, is me van der jeugd
aan nooit duidclyk geworden.
GEREFORMEERDEN'
EN' WERELDRAAD
Prof. dr. F. W. Grosheide
in „Belijden en Beleven:"
Wy menen, dat er i
plaats is voor iets ander
bestrijding van aanhange
Wereldraadgedachle.) En i
1955
MEER NODIG
Ds. G. Toornvliet in „De
Strijdende Kerk" meent dat
het klimaat veranderd moet
worden en schreef:
Er is meer nodig dan het
hebben van een kerk, een Bybel
en een belijdenis. Het gaat er
om boe dit alles functioneert
r