In twintig jaar tijd is er
heel wat veranderd
Kerkdiensten voor Leiden
en omgeving
De sport in onze spreekwijzen
gezegden
en
TOERISTISCHE TIIIPS VOOR VAKANTIETRIPS
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
9
ZATERDAG 8 FEBRUARI 1958
LEIDEN
Herv Gemeente: Pieterskerk 10
Schoonheim, 7 u ds Vossers; Hooglandse
Kerk: 10.30 u ds Groot; Oosterkerk 10
ds Vossers; Marekerk 10.30 u ds Otte-
vanger (H.A.); 5 u ds Van der Wiel (HA).
Kooikapel 10 u ds De Ruiter (HA); Mara-
nathakerk 9.30 u ds De Wit. 7 u ds Spruyt
e Amsterdam; aula Herv school Boshui-
zerkade 11 u ds De Wit; Herv school
Asserstraat 10 u ds Kloek; Ver van vrijz-
Herv: 10.30 u ds Noorman te Zaandam;
Eglise Wallonne 10 30 u ds Cabanis;
demisch ziekenhuis 10 u de heer Kooij;
diaconessenhuis 10.30 u ds Van Achter
berg; jeugdkerk aula gymnasium 10 u ds
Van Soest te Rijnsaterwoude; tehuis
ouden van dagen, donderdagavond 7
ds Van der Wiel.
Geref Kerk: Zulderkerk 10 u dr Weste
rink, 5 u ds Rothuizen; school Timorstraat
x dr Dronkert, 5 u dr von Meyenfeldt;
Oude Vest 10 u dr von Meyenfeldt, 5
u dr Westerink; Herv Maranathakerk 11
u ds Van Krimpen te Rotterdam, 5 u di
Dronkert; school Telderskade 10 u dl
Rothuizen, 5 u ds Van Krimpen; Zulder
kerk 3 u dienst voor doven.
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds Van der
Weele, „Het alles doordringende Gees-
Geesteswerk" en „Hoe zal het voor u zijn
in de wereldvolelnding?"
Geref Gemeente in Nederland, gebouw
Hoge Rijndijk, 11.30 en 5.30 u leesdienst.
Geref Gemeente: 10 en 5 u ds Molenaar,
donderdagavond 730 u ds Molenaar.
Evang Lutherse Gemeente: 10.30 u d;
Doopsgezinde Gemeente: 7.30 u ds Ver-
Remonstrantse Gemeente: 10.30
Van Goudoever.
Baptisten Gemeente: 10 u de heer Van
der Breggen te Rijnsaterwoude, 5.30
heer Kloos te Gouda, vrijdag 8 uur bid-
itond.
Geref Kerk art 31: 10 en 5 u ds De
Vries.
Oud Katholieke Kerk: 9.45 u hoogmis,
woensdag 9 u heilige mis.
Leger des Hells: 10 u heiligingsdienst,
6.45 u openluchtsamenkomst Gangetje,
7.30 u opwekkingssamenkomst, diensten
onder leiding van kapitein A. van Stok-
kem te Amsterdam.
Evang Christen Gemeenschap: 10 en i
j de heer Dikkes; maandag 8 u jeugd-
lamenkomst; dinsdag 8 u bidstond.
Pinkstergemeente. 8 u de heer Van den
Brugge te Den Haag.
TER AAR
Herv Gemeente: 9.30 u ds Pronk te
Boskoop, 6.30 u ds Stehouwer te Alphen
i den Rijn.
Geref Kerk: 10 en 630 u ds Heiner-
Geref Kerk: 10 en 6.30 u ds Van Hoek.
Chr Geref Kerk: 9.30 u leesdienst, 2.15
U ds Alberts te Vlaardingen.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: Grote Kerk 10 i
Hanemaaljer, 6.30 u ds Bogers; gebouw
Jonathan 10 u ds Lefeber; kapel Gouw-
ilüis 6.30 u ds Lefeber; kapel Martha-
itichting 10.30 u de heer Offringa; Ouds-
hoomseweg 10 u ds Cadée, 6.30 u ds
Jorlssen; Hervormde kapel 9 30 u ds
Geref Kerk: Zulderkerk 10 u ds Ker
sten te Bodegraven, 6.30 u ds Mulder:
Noorderkerk 10 u ds Wijma, 6.30 u ds
Kersten; aula chr lyceum 10 u ds Mulder,
i ds Wijma.
Chr Geref Kerk: 10 en 6 u leesdienst.
Geref Kerk art 31: 10.45 en 16.45 u ds
Van Kamp te Overschild.
Evangelisatie ijsclubgebouw: 10 u Heilig
Avondmaal, 6.30 u de heer Niemeijer.
BENTHUIZEN
Herv Gemeente: 9.30 u ds Terlouw te
Bodegraven, 6 u ds Vollebregt te Kra-
llngen.
Geref Gemeente: 9.30 en 6 u leesdienst.
HOOGMADE
Herv Gemeente: 10 u ds Roth.
HILLEGOM
Herv Gemeente: 10 u ds Brouwer, 7 u
ds Veenendaal (jeugddienst).
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Krabbe.
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds Schippers.
HAZERSWOUDE
Herv Gemeente: 9.30 u ds Van der
Leeden, 6.30 u ds Van der Leeden.
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Van den
Hout.
DE KAAG
Herv Gemeente: 10 u ds Van Leeuwen,
r Alma te Amsterdam, jeugd-
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: 10 en 7 u ds Koersel-
man.
Geref Kerk: 10 en 7 u ds Zijlstra.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: 10 en 6 u ds Makkenze;
ichool Narcisstraat 10.30 u de heer Vink
6 Katwijk aan Zee.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds De Valk.
KATWIJK AAN ZEE
Herv Gemeente: Nieuwe Kerk 10 u ds
Bouman, 6 u ds Hagen; Oude Kerk 10 u
Moerenhout, 6 u ds De Vos; kapel 10 u
Offeringa, 5 u ds Groenewoud te
RUnsburg.
Geref Kerk: 9 en 10.30 u ds Nawijn, 5
Pijlman; zeehospitium, 6.45 u ds
Pijlman.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds De Jong.
Geref Gemeente: 10 en 5 u leesdienst.
Geref Gemeente in Nederland: 10 en 5
leesdienst.
Geref Kerk art 31: 10 en 5 u ds Breen.
LEIDERDORP
Herv Gemeente: 10 u dr Strecder van
Haag, 6.30 u ds Van Embden te
rwoude; kerkzaal Herv school Zijl-
kwartier 9 u dr Oppenhelmer te Leiden.
Geref Kerk: kerk Hoofdstraat 10 u ds
Banga, 6.30 u ds Dijk; kerkzaal Zijlkwar
tier 10.30 u ds Dijk. 6.30 u ds Banga.
LISSE
Herv Gemeente: 9 en 10.30 u vicaris
Schipper, 5 u ds Pebtlnga.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Schouten.
Chr Geref Kerk: 10 en 4 u ds Eerland.
Geref Gemeente: 10 en 4 u leesdienst
Geref Kerk art 31: 10 en 4.30 u da Ver
leur.
Oud-Geref Gemeente: 9.30 en 3 u lees
dienst.
Protestantenbond: geen dienst.
LEIMUIDEN
Herv Gemeente: 9.30 en 7 u ds Gijsbers.
Geref Kerk: 930 en 2.30 u ds Koffrle.
NIEUWVEEN
Herv Gemeente: 9.30 u de heer Goed
hart te Bodegraven, 2.30 u ds Van Soest
te Rijnsaterwoude. 7.15 u ds Hubeek te
Leiden.
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Snel.
NIEUWKOOP
Herv Gemeente: 10 u ds Stehouwer te
Alphen aan den Rijn, 6.30 u ds Verwey
te Zevenhoven.
Geref Kerk: geen opgave.
NOORDEN
Herv Gemeente: 9.30 en 2 u kandidaat
Noordergraaf.
NOORDWIJKERHOUT
Herv Gemeente: 10 u de heer Van den
Berg te Valkenburg.
NOORDWIJK-BINNEN
Herv Gemeente: 10 en 7 u ds Van Dok.
Geref Kerk: 9.30 en 5 u ds Heinen.
Mr dr Willem van den Berghstlchting:
3 u ds Heinen.
NOORDWIJK AAN ZEE
Herv Gemeente: 10 en 7 u ds Cupédo.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Koers te Den
Haag.
Sole Mlo: 10 u ds Pos te Haarlem.
Herv evangelisatie: 10 u de heer -De
Witt te Noordwijk, 4 u ds Van den Bosch
te Bodegraven.
OEGSTGEEST
Herv Gemeente: vanavond 7 u avond
gebed in zendingskapel; morgen Groene
of Willibrordkerk 10.30 u ds Callenbach,
jeugddienst, 7 u ds Brouwer te Hillegom;
Pauluskerk 10.30 u ds Visser; Hoge Mors
9 u de heer Sierat; Irene, kinderkerk, 10.30
u de heer Wielinga.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Spier te Rijs
wijk.
Geref Kerk art 31: 8.30 en 3 u ds Brands.
Ver van vrijz-Herv: 10.30 u ds Burger
te Utrecht
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv Gemeente: 10 u ds Knottnerus.
Geref Kerk: 9.30 u ds Kornet, 3 u ds
Koffrie te Leimuiden.
RIJNSBURG
Herv Gemeente: Grote Kerk 10 u ds
Groenewoud, 5 u ds Van Gosliga; Kleine
Kerk 10 u ds Van Gosliga, 5 u ds Van
Noort te Vlaardingen, jeugddienst.
Geref Kerk: Voorhouterwegkerk 9.30
ds Van der Linde, 5 u ds Bijleveld;
Rapenburgkerk 9.30 u ds Post, 5 u ds Van
der Linde; Maranathakerk 9.30 u ds Bijle
veld, 5 u ds Post.
Geref Kerk art 31: 10 en 5 u ds Brünlng
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds Kampman
(HA).
RIJNSATERWOUDE
Herv Gemeente: 10.30 u ds Lans te Am
sterdam, 7 u ds Van Soest.
Chr Geref Kerk: 8.30 en 5 u leesdienst.
SASSENHEIM
Herv Gemeente: 9 en 10.30 u ds Wal-
vaart, 5 u ds De Ruiter te Leiden.
Geref Kerk: 9-30 u ds Van den Berg,
u ds Kuiper.
Chr Geref Kerk: 10 u leesdienst, 3 u ds
Kampman te Rijnsburg.
Protestantenbond: 10.30 u de heer Huls
boe.
Geref Kerkï 10-en-5 i
NOORDWIJK
Chr. landarbeiders
herdachten bestaan
Onder grote belangstelling herdacht de
afdeling Noordwijk van de Ned. chr.
bond van landarbeiders ln het Ltdo-thea-
ter het 40-Jarlg bestaan.
De voorzitter, de heer C. Benschop, kon
i zijn openingewoord onder anderen
welkom heten de bondsvoorzitter, de
heer P. Stokman, de ere-voorzitter van
de afdeling, de heer D. van der Niet en
vertegenwoordigers van de r.k. landarbel
dersbond Hierna gaf hij een overzicht
de afgelopen 40 jaar, waarbij hij met
verschillende voorbeelden aantoonde, wat
alzo is bereikt ten aanzien van de
verheffing van de arbeidende 6tand. Dit
alles is een grote zegen, aldus de heer
Benschop, maar deze zegen legt verplich
tingen op
Ook de bondsvoorzitter, de heer Stok
man, sprak van de vele veranderingen.
zich in de afgelopen Jaren hebben
voltrokken. Maar wat niet is veranderd,
ons uitgangspunt, aldus de heer Stok-
Nadat enkele gelukwensen waren uit
gesproken, gaf de chr. reciteerclub uit
Rijnsburg een opvoering van het blijspel
Mijn vrouw verlangt salaris. De avond
werd besloten met een korte toespraak
an de ere-voorzitter.
Zondagsdienst
De zondagsdienst der huisartsen wordt
-aargenomen door dokter Goudriaan
Agenda
Dinsdagavond 8 uur vergadert Phila-
telica in „De Zeeleeuw". De bondsvoor-
zltter, de heer Backer, zal 6preken.
Donderdagavond vergadert de Chr
Vrouwenbond ta Noordwljk-Binnen in da
zaal Vlnkenlaan.
NOORDWIJKERHOUT
Zondagsdienst
De zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Wösten, Kerk
straat 28, tel. 285.
ZOETERME&R
Zondagsdienst
De dienst van de huisartsen wordt mor
gen waargenomen door dokter P. Vegt.
Juliamalaan 1. telef. 35. De dienst van de
kruisverenigingen wordt waargenomen
door zuster J. M. Th. Asperelag, Dorps
straat 18a, telef. 510.
VOORHOUT
Zondagsdienst
De zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Van Raay.
Geref Kerk art 31: 8 30 u ds De Vries
te Lelden, 3.15 u ds Verkade te Voorburg
VALKENBURG
Herv Gemeente: 10 u ds Lekkerkerker
630 u ds Klüsener te Delft.
Geref Kerk: 10 u ds Kuiper, 5 u ds Van
den Berg, beiden te Sassenhelm.
Geref Kerk art 31: 10.15 en 5 i
Brands.
VOORHO.UT
Herv Gemeente: 10 u ds Kalkman.
WARMOND
Herv Gemeente: 10 u ds Smits te Noord-
wijkerhout, 7 u ds Van Achterberg te
Leiden; 't Trefpunt 10 u Jeugdkerk de
heer Sachs te Leiden.
WOUBRUGGE
Herv Gemeente: 9.30 u ds Honnef
Leiderdorp, 6.30 u ds De Leeuw te Bos
koop.
Geref Kerk: 9.30 en 6-30 u ds Hengeveld.
ZOETERWOUDE
Herv Gemeente: 10 u ds Van Embden,
7 u ds Callenbach te Oegstgeest.
ZEVENHOVEN
Herv Ci&meente: 9.30 u ds Verwey.
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u kandidaat
Bakker te Amsterdam.
ZWAMMERDAM
Herv Gemeente: 10 en 6.30 u ds Van
den Broeck-
Geref Kerk: 10 en 6.30 u ds Wagenaar
ZOETERMEER
Herv Gemeente: 9 u de heer Van Woer
den te Stolwijk, 11 u ds Van Roon te
Pijnacker, 4 u de heer Van Woérden,
ds De Jong te Scheveningen.
Geref Kerk: 10 en 6.30 u ds Gerritsma.
Geref Kerk art 31: 9 30 u leesdienst, 3 u
ds Moggree te Rijswijk.
Geref Gemeente: 10 u 6.30 u leesdienst.
RADIO BLOEMENDAAL
10 u ds Toornvliet, 11.15 u ds Van Dul-
en te Wassenaar, 3.45 u ds Toornvliet
Bloemendaal.
VOORSCHOTEN
Uitslagen schaakvereniging
Groep I: Van SchalkMaarsen VxVz:
JansenWaasdorp VtVi\ VernietBrag-
gaar 10; MaarsenP. Segaar 10; V. d
Kooy—P. Segaar 0—1.
Groep II: RenswouBraggaar 10:
Bragigaair—Groembeng 10; BoxmanN
Sega ar 10; Kun ekenRenswouw V»Va
Groep III: AnkerV d. Geest 10:
V. d. MareiBerkhuizen 10.
Standen
I: 7 Smit tU nit 10; 2 Maarsen 8uit
11; 3 Sluiter 6H uH 10; 4 Vennet 5% nit
8; 5 Waasdorp 5 uit 8; 6 Van Als 4 uit 8:
7 V. d. Kooy 4 uit 10; 8 Jansen 3 uit 8:
9 P. Se«aar 2 uit 11; 10 Braggaar lM uit
11; 11 A. Kooy 1 uit 3; 12 Van Schaak
W uit 2.
II: 1 M. Segaar 8% uit 11; 2 Braggaar
8 uit 10; 3 Maat 7 uit 10; 4 N. Segaar
5 uit 10; 5 Groenenberg 4 uit 8; 6 Boxman
3 uit 7; 7 Renswou 3 uit 8; 8 Kunekcn
2 uit 10; 9 V. d. Werf iVs uit 10.
iDr 1 V. d^Marel 11 uit llr*-Hulleman
7^ uit 10; 3 Grobben TM uit 11; 4 V. d.
Akker 5 uit 11; 5 Kouwenhoven 4 uit 8;
6 Honsbeek 3 uit 11; 7 Berkhuizen 2 uit
7; 8 Anker 2 uit 8.
Kerkdiensten
Herv. Gemeente: dorp 10.30 u. ds. Klü-
;ner te Delft, 7 u. ds. Saraber; Rijndijk
u. vicaris De Wilde te Den Haag; Hulp
a Heil 10 u. ds. Raraber.
A.r. en c.h. vergadering
Maandagavond 8 uur wordt in de kleine
zaal van het culturele centrum een ge
combineerde vergadering gehouden van
c.h. kiesverenigingen. De heer
A. Hogeweg, wethouder van Rotterdam,
spreekt over „Plattelandsgemeenten hin
de randstad Holland".
De hevigste
ASTHMA-AANVAL
in 30 seconden bedwongen
Zelfs de hevigste asthma-aanval kan
ogenblikkelijk bedwongen worden door
het gebruik van één enkel Adozo-tablet
De wonderbaarlijke samenstelling van de
Adozo-tabletten maakt, dat één tablet
onmiddellijk verlichting brengt. Adozo is
van onschatbare waarde tegen dag- of
nacht-asthma en slaagt, waar andere mid
delen faalden. Neem de proefl Bij apo
thekers en drogisten.
SASSENHEIM
Nevelbrandspuit
overgedragen
Voor het Sassenheimse brandweerkorps
en indirect ook voor de bevolking,
het gisteren een belangrijke dag, doordat
de enige t(jd geleden bestelde nevelspuit
werd afgeleverd. Hiermee Is de gemeei
te in het bezit gekomen van het nieuwsi
wat er op het gebied van de brandbi
strüding beschikbaar is.
Na een demonstratie op het terrein as
de Industriekade had ln „Het bruin»
paard" de officiële overdracht plaats. D»
burgemeester kon hier onder ander»
welkom heten de heer Roelofs, rijksin
specteur van het brand wezen en ver
scheidene brandweercommandanten
Soreker schetste ln een toespraak d«
voorgeschiedenis van de nevelspuit eD
nadat de nieuwe spuit door een vertegen
woordiger der fabriek was overgedragen
richtte de burgemeester zich in het bij
zonder tot het brandweerkorps, onder
leiding van de heer Schram.
Tot slot reikte spreker aan de geslaag
den voor het examen brandwacht twee
de klas het diploma uit Dit
heren: J. H. van der Meer, J. J. Meiman.
H. van der Niet W. Leerdam, B. Hoog
duin, P. Th. Zoet, M. D. Timmer, M. Sta
ring, A. van Nieuwkoop, J. H. Kroon. O
Koenen, J. C. H. Kiebest, A. Slljkerman
en C. Boo6man.
Dronken wildeman in bus
In de bus van Hillegom naar Sassen-
heim bevond zich donderdag een 37-Jarlge
van Sassenheim, die teveel bad
gedronken en zich daardoor onhebbelijk
gedroeg. HU weigerde zün kaartje te to
nen en een aanwezige controleur gaf toen
opdracht te stoppen voor het politie
bureau alhier.
Een politieman kreeg de man eindelijk
de bus uit, maar hij kreeg hdervoor een
een klap in z0n gezicht te incasseren
zodat de gummiknuppel er aan te pas
moest komen. Later vernielde de drinke
broer het (weinige) meubilair in de cel.
Gistermorgen werd hij ontnuchterd weer
vrijgelaten, maar niet voordat voor de
verschillende strafbare feiten proces-ver
baal tegen hem was opgemaakt.
Zondagsdienst
De zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Van Raay.
LISSE
Burgerlijke stand
Geboren: Marinus A C zn v A C Luijk
en M Verhoeff; Leonardos J P zn v M
Chr van der Zon en J P van Leeuwen
Gehuwd: A J Noordermeer te Hillegom
en J W van Wamel.
Overleden: Leonardus Onderwater wed
van P Baak 86 jr; Leonardus Weijers
echtgenoot van N van Dam 70 jr; Johan-
de Vos wed van E van der Linden 85
jaar.
Zondagsdienst
De zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Duijmaer
OEGSTGEEST
Zondagsdienst
De zondagsdienst der huisartsen wordt
aargenomen door de dokters F. W. N
Hugenholtz en J. B. Hugenholtz.
I HILLEGOM
Zondagsdienst
De zondagsdienst der hulsartsen wordt
waargenomen door dokter A. v. d. Kaa-
den, Hoofdstraat 14. tel. 5114.
Ontwikkeling, die niet te stuiten is
In
1938 nog geen T.V., nylons of
synthetisch wasmiddel
(Van onze economische medewerker)
TT ET SISSENDE en daverende geluid waarmee eind vorige week de
AAmerikaanse kunstmaan het luchtruim invloog, drie maanden na
zijn Russische voorganger, is een nieuw bewijs van het vernuft dat de
menselijke geest weet te ontplooien.
Bedachtzame mensen schudden hun hoofd en vragen zich af waar
dit alles naar toe zal gaan, zoals in de loop der geschiedenis bij elke
revolutionaire technische ontwikkeling bedachtzame mensen hun
hoofd geschud hebben. Maar steeds weer is gebleken dat de overwin
ning van de wetenschap en de techniek uiteindelijk, soms na veel leed
en tranen, veel doden en gewonden, ook heeft geleid tot betere levens
omstandigheden, tot een gemakkelijker bevrediging van de behoeften,
tot een verkorting van de werktijd.
LEIDERDORP
Zondagsdienst
De zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter H. A. Blaau-
wendraad, Hoogewaard 4, Koudekerk
den Rijn. tel. K 1714—208.
Wij moeten de vooruitgang niet
beoordelen naar de resultaten op
korte termijn, naar wat er de eerste
weken, maanden of jaren gebeurt
Slechts als wij een sprong van jaren
maken, zien wij opeens het duize
lingwekkende verschil, zien wij een
verbazingwekkende vooruitgang,
welke ons leven anders heeft ge
maakt, welke de maatschappij
ons heen een ander gezicht heeft
gegeven.
Toen en nu
Laten we 1938, het jaar waarin de spo-
sn van de crisis weer waren nitgewl!
-rgelUkcn met 1958. Twintig Jaar gele-
;n was er geen sprake van televisie,
bromfietsen, scooters, duizend en éér
plasticartikelen, nylon, no-lron overhem-
radar, gelelde projectielen, synthe
tische wasmiddelen en zelfbedieningswin
kels. om maar een greep nit de voorbeel-
e doen. Twintig jaar geleden bestond
de atoomenergne, de straalmotor e
automatic nog alleen maar In het brein
der geleerden en hoe hebben z(J thans
op ins leven Ingewerkt.
Bouwbonden met
vakcentralen
in overleg
(Van onze sociaal-economische redactie)
De drie werknemersbonden ln hel
bouwbedrijf hebben gisteren opnieuw een
vertrouwelijk gesprek gehad met de be
sturen van de drie werknemersvakcentra-
>ver de voor' - moeilijkheden
rondom de nieuwe C.A.O. Het nog steeds
niet van kracht zijn van deze C.A.O. doet
overal in het land steeds meer moeilijk
heden ontstaan. Achter de schermen stelt
de Eenheidsvakcentrale alles in het werk
n onrust en ontevredenheid te zaaien.
Behalve het contact met - vakcentra
len zal 14 februari a^. ook weer een
hearing plaats hebben van de werkne
mers- en aannemersbonden in het bouw
bedrijf bij de Stichting van de Arbeid
Natuurlijk bestonden er in 1938 al elek
trische wasmachines, koelkasten, r
voirs, scheerapparaten. naaimachines,
oliehaarden en grammofoons, maar hoe
veel beter en vooral hoeveel meer zl
daarvan thans. Wat toen nog een luxe
wa6, le nu voor menigeen een zeei
woon gebruiksartikel geworden.
0 Op nog een heel ander terrein heeft
de wetenschap een sprong gemaakt, die
voor de mens en voor zijn levenspeil een
zegen is: de geneeskunde en chirurgie
hebben diverse ziekten en operaties onder
de knie weten te krijgen. De mens wordt
bovendien ouder en langer: een wel
vaartsverschijnsel enerzijds, een vrucht
van de medische wetenschap en voedings
leer anderzijds.
Er is in de afgelopen twintig Jaar een
geweldige verandering tot stand geko
men. Wij hebben met heel andere prod uk-
ten en verhoudingen te maken, weike
veranderingen het economische apparaat
zelf door elkaar hebben geschud en
nieuwe prestaties hebben gedwongen.
De industrie
De Industrie heeft moeten overscbake-
en. Zij heeft nieuwe produktiemethoden
moeten Invoeren, nieuwe machines moe
installeren. nieuwe grondstoffen moe
ten kopen en zich aan nieuwe menselijke
verhoudingen ln het bedrUf moeten wen
nen. Dit heeft kapitalen gekost, hetgeen
allemaal uit de winst en uit de besparin
gen moest worden opgebracht
Het was echter een ontwikkeling
die niet tegen te honden was, omdat
de techniek en de wetenschap de
nienwe produkten op tafel legden,
waarna de concurrentie gestlmn-
De overheid
Ons levenspeil wordt evenwel niet
alleen door de vele nieuwe produk
ten en verhoudingen beïnvloed. Hoe
diep grijpt ook de overheid niet in
met haar voorschriften en belastin
gen.
In 1938 waren de uitgaven van
het rijk een goede 1000 miljoen,
terwijl die uitgaven voor het huidige
jaar op 8300 miljoen worden ge
schat, dus ongeveer 8 maal zo groot,
waartegenover ons gezamenlijke in
komen slechts ruwweg 6 maal zo
groot is geworden.
De overheid legt ni«t alleen veel zwaar
der de fiscale hand op de Nederlander, zij
heeft ook tal van sociale maatregelen
ingevoerd, waardoor de economische en
sociale tegenstellingen minder groot zijn
geworden.
Hoe wij het ook bekijken, ons economi
sche leven heeft een heel ander aanzien
gekregen dan twintig jaar geleden. Of het
beter op ls geworden of de mensen ge
lukkiger zijn geworden, zijn vragen van
de eco»
En verder
Doch bovendien moeten wij er op be
dacht zijn, dat de ontwikkeling niet stil
staat. Hebben niet aoht Amerikaanse ge
leerden. waaronder twee Nobelprljswln-
kort geleden verklaard, dat over
uiterlijk 100 Jaar de mens nog maar 4 to»
per week behoeft te werken en
zeker ten dele van synthetisch voedsel
zal leven?
Er komen met die ontwikkeling nog
problemen te over. Wij denken hierbij
vooral aan de snelle uitbreiding van de
bevolking .Het zUn problemen waar wij
one thans nog geen voorstelling van kun
nen maken. Wij kunnen dat misschien
ook beter niet doen en ons beperken tot
de naaste toekomst van 20 25 jaar, zoals
verschillende gemeentebesturen dit ook
doen: ijverig bestuderen zij structuur
plannen om de groeiende bevolking huis
vesting, werk en recreatie te kunnen blij
ven geven.
Wij willen met dit alles nog eens
onderstrepen, dat elke technische
ontwikkeling door zal werken op
ons levenspeil. Het is goed hieraan
te denken als onze zorgen wel eens
dreigen uit te gaan naar de econo
mische terugslag van het ogenblik.
die de afgelopen week in Bad Gastein
den gehouden, hebben de sterkste skiërs uit 25 lan
den naar het plaatsje gebracht. Bad Gastein is niet al
leen bekend door deze jaarlijks weerkerende winter
sportevenementen, maar ook door de heilzame werking
van de geneeskrachtige bronnen, die men er heeft.
PR WAREN voorzieningen
mogelUk te laten verlopen
Een enorme arena kan 20 000
mensen huisvesten, als er niet
voldoende sneeuw valt, kan
deze erheen getransporteerd
•vorden, een watersproel-in-
stallatie moer het Us in be-
hoorlUke conditie houden, voor
de automobilisten ia er een
parkeerplaats met een ruimte
voor 5000 wagens en de hotel
ruimte is uitgebreid tot een
capaciteit van 8000 bedden.
Ook voor postzegelverzame
laars is hel evenement onver-
getelUk, want er is een spe
ciale zegel uitgegeven.
T A CHAUX-DE-FONDS, de
stad van de Zwitserse
horloge-Industrie met haar
38.000 Inwoners ln de Neuen-
burger Jura, kan bogen op
een actieve en veelzUdig ge
ïnteresseerde intellectuele eli
te, die zich ln het jaar 1944
verenigd heeft ln een club met
de neutrale naam „Club 44".
Onlangs heeft de club, die te
genwoordig ongeveer 700 leden
telt, een nieuw home ln ge
bruik genomen met een zes
hoekige zaal voor het houden
van lezingen, een toneel en
een yrijhangend balkon, een
wandelhal. een restaurant en
een bar. alles ontworpen door
twee vooraanstaande architec
ten uit Milaan. De club werd
oorspronkelijk opgericht op
initiatief van enkele In
dustriëlen. die door lezingen
een volkomen neutrale me
ning wilden vormen over eco
nomische en politieke aange
legenheden.
^TEGENWOORDIG omvat
het programma op de
discussie-avonden alle facet
ten van het dagelijks leven en
er wordt zeer veel waarde aan
gehecht, dat de onderwerpen
van alle mogelijke kanten
den bezien en benaderd. De
„Club 44" kon reeds persoon.
Iijkheden van naam uit bin
nen- en buitenland voor hei
houden van een lezing begroe
ten, o.a. de Franse politicus
Pierre Mendès-France, Bonds-
taad Max Petitplerre, profes
sor W. E. Rappard, Jeanne
Hersch, doctor in de filosofie,
Raymond Aron, Francois
Bondy.
Het kleine stadje La Chaux-
de-Fonds wordt tot ver over
de grenzen om dit hoogstaande
en toch door en door democra
tische forum benfyd
/"ONLANGS ontving de am-
bassadeur van India in
Zwitserland. Excellentie
Mehta, een groep van zes
jonge Zwitserse alpinisten, die
zich binnenkort als particu
liere Zwitserse expeditie naar
Nepal zullen begeven, van
waar zij een poging zullen
wagen om de 8222 m. hoge top
van de HimaJaJa, de Dhaula-
glri, te bestijgen. Tot dusverre
werden vUf expedities naar
deze bergtop ondernomen,
zonder dat men erin slaagde
deze moeilijke berg te be
dwingen.. Aan twee van deze
expedities werd eveneens door
Zwitsers deelgenomen.
Een groep van vier kano
vaarders heeft Zwitserland
verlaten met bestemming Nai
robi. om van daaruit met een
speciaal -oor dit doel gecon
strueerde boot het gebied van
de nog steeds niet volledig
doorvorste Nijl-bronnen te on
derzoeken.
7 AN 14 JUNI tot 12 juli 1958
indt in het nieuwe Park
theater van de stad Grenchen
een grote internationale ten
toonstelling plaats van grafi
sche handtechnick in kleuren.
Deze tentoonstelling, waarvan
het de bedoeling Is. dat deze
iedere drie jaar wordt gehou
den, baseert zich op het prin
cipe van vrUe deelneming en
staat dus voor kunstenaars
van alle nationaliteiten open.
BU de beoordeling van de in
gezonden werken wordt niet
op do stijl, maar slechts op di
technische uitvoering en di
kunstzinnige inhoud gelet. Er
zullen zes prUzen in contanten
beschikbaar worden gesteld,
ten bedrage van Zw. Fr. 2000,
1000 en 500. Gedurende de ten
toonstelling zullen de afdruk
ken ten verkoop worden aan
geboden. De inschrUvingsvoor-
•den kunnen aangevraagd
worden bU de Kunstverein
Grenchen (Zwitserland). Dc
termijn van inschrUving ein-
op 30 april sj.
WE LEVEN THAN8 In de eeuw van de
sport. Het zou echter onjuist «Un te
en, dat dit betekent: maar vroeger
deed men daaraan niet. Ik geef toe dat
niet zulk een grote omvang had
aangenomen, maar de taal van vroegere
bezat reeds een aantal sprcckwU-
aan de sport ontleend zUn, wat
het bewUs is dat bepaalde soorten ervan
ien reeds vrU algemeen beoefend werden.
Zodra iets tot de levende taal gaat be
horen en dus geregeld wordt gebruikt,
moet het ontleend sUn aan een gewoonte
die min of meer algemeen ls.
Wel waren de takken van sport niet de
zelfde als thans, tenminste voor een ge
deelte.
T ATEN we in de eerste plaats aan het
kolven denken. Dit was een spel dat
wel niet geheel met ons golfspel overeen
komt, maar er toch wel wat op geleek,
zoals uit de spreekwijzen, die
verband staan, ook blijkt.
We hebben allereerst het gezegde: dat
is een kolfje naar mijn hand. Het ont
staan hiervan kan te danken zijn aan het
spel óf aan het werktuig dat men ervoor
gebruikte. Men kan er namelijk onder
verstaan de kolfslag, die geen moeilijk
heden oplevert, die past bij Iemands per-
soonlUke handigheid, maar het ls even
goed mogelijk dat men gedacht heeft aan
de stok, waarmee men de bal voortslaat.
namelijk wat zwaarder dan dc
andere en daarvan kan een gemakke
lijker behandeling het gevolg zUn. Hoe
dit ook moge wezen, de tegenwoordige
betekenis: „dat is juist Iets voor mij, dat
is juist iets, wat mij lijkt", ls er gemak
kelijk uit af te leiden.
Een minder gebruikelUke uitdrukking
zo glad als een kol/baan. Uit deze
volgt dat er verschil tussen het vroegere
het tegenwoordige spel bestaat Want
bij golf zou men moeilijk meer van een
gladde baan kunnen spreken.
Sklcn is een vcrrukkelUke sport en niet eens zo duur als bet
te algemeen verbreide gerucht dit wil doen geloven. Wie
zUn oor bU de reisbureaus te luisteren legt, zal vernemen,
dat er steeds meer mensen zUn, die hun vakantie geheel of
gedccltelUk in de winter opnemen en dan óók naar Oosten-
rUk of Zwitserland gaan, waar dan eigcniyk héél wat
meer te beleven Is dan 's zomers.
TJET WOORD lukraak wtl men even
eens van het kolfspel afleiden. Dit
is niet onmogelUk, hoewel het ook kan
zijn dat het aan een andere sport b.v.
het kegelspel, zijn ontstaan tc danken
heeft. Het tjetckent op goed geluk af
'ets doen, zo dat de gooi of de slag als
het lukt, wel raak kan zijn.
Ook de uitdrukkingen binnen de per
ken blijven en paal en perk aan iets stel
len kunnen hun oorsprong in de sport
gevonden hebben. Als men er aan denkt
dat perk grens betekent, is dit niet on
mogelijk te achten. De psalmregd
Heren goedheid kent geen palen"
maakt duidelijk dat ook paal de betekenis
grens heeft. En daar leder spel bin-
bepaalde grenzen moet gespeeld
worden, ligt het voor de hand aan et
andere sport tc denken.
T\AT MEN paal èn perk zegt, berust
op een verschijnsel, hetwelk men
in de taal aantreft, namelijk de
zucht om overduidelijk te zUn. In de 17de
eeuw was deze gewoonte nog meer In
geburgerd dam tegenwoordig, daar men
toen min of meer op de grenzen van het
zuivei Nederlands taalgebruik en het
Franse woordgebruik stond, vandaar dat
toen vaak, ook al weer ter grotere
duidelijkheid, zei: na overweging ende
consideratie, continueren ende voort-
setten, groote moedwille ende insolentie
(J. P. Coen), auctorisatde ende last (Johan
de Witt).
De betekenissen kunnen iet* ulfeen-i
lopen, maar komen toch grotendeels
overeen. Hoe weinig de zuiver Neder
landse woorden zelfs tn het begin der
achttiende eeuw bekend waren, bleek
mij bi) mijn archiefstudiën ln verband
met mijn proefschrift. Ik heb foen boe-
ken'in handen gehad, waar ln de kantlijn
meermalen het Franse woord was aange
geven naast het Nederlandse in de tekst,
omdat de schrijver klaarblijkelijk da
vrees koesterde dat men het Nederlandse
verkeerd zou begrijpen.
T^EN andere thans veel gebruikte uit
drukking is: de plank (de bal) mis->
slaan. Men vermoedt dat „de plank mis-"
slaan" aan het kegelspel is ontleend. Ze
zou dan oorspronkelijk hebben geluid: de
plank mis zijn en een verwarring kun
nen wezen met: de bal misslaan. Als men
de plank mis was, betekende dit dat de
bal van de plank afrolde.
Van de baan knikkeren (een tegenstan
der uit de weg ruimen) kan natuurlUk
aan het knikkerspel zUn ontleend en is
door
dr. F. C. Dominicu»
dat ook waarschijnlijk, maar het woord
baan wijst er toch ook op dat men aan
een of ander balspel (kegelen?) heeft ge
dacht.
De baan warm houden (voortdurend
aan Iets doorwerken) heeft echter met
de sport niets te maken. Deze zegswijze
heeft haar ontstaan te danken aan de
glijbaan, waar men telkens weer van
af aan begint
TETS op de lange baan schuinen brengt
nnm echter weer naar de sport terug
naar de damsport of het damspel.
Men meent dat onder de lange baan moet
verstaan worden de rij ruiten, die van
hoek tot hoek loopt Ieder die van dam-
op de hoogte ls, weet hoe lang het
kan duren, eer men een spel wint in
dien de tegenstander hardnekkig op die
kruislijn blijft heen en weer schuiven.
Men moet tan minste drie stukken (bij
voorkeur dammen) hebben om de partij
te winnen. Het op de lange baan schuiven
kon dus gemakkelijk de gedachte van uit
stellen meebrengen.
De uitdrukking beest zijn (alles ver
loren hebben) wordt door Dr. Stoett te
ruggebracht tot het kaartspel. Het bete
kent geen enkele slag halen en de hele
pot moeten inzetten. „De uitdrukking is
ontleend aan het Frans, waar men onder
la béte verstaat de som. die men bij ver
lies ln de pot moet betalen".
De gedachte dat het gezegde: een bok
schieten, aan de sport ls ontleend, ligt
misschien rvlet voor de hand. Toch is ze
waarschijnlUk afkomstig uit de wereld
van het kcgelspeL Ze wil elgenlUk zeg
gen dat de bal van de plank rolt en
i zijwand stoot, waardoor men
misschiet. Die stoot moet dan een bok
genoemd zijn. Maar meer dan een gissing
(met zekere waarschijnlijkheid) kan men
dit niet noemen.
