Jlieuuif gTriJtódje lüöurmit
Wat wordt gedaan tegen
stijging werkloosheid?
Regering wachte niet op
beraad in de S.E.R.
Rusland en V.S. tekenen
cultureel akkoord
Meer kinderbiislag voor
laagst bezoldigden
Jonge Hagenaar vermoordt zijn
bejaarde tante
Nederland nog niet ver
met temmen van H-bom
Broko'wmdo
getekend
AFTREDEN KADAR BRENGT
WEINIG VERANDERINGEN
DINSDAG 28 JANUARI 1958
BUREAUS Steenstraat 37.
Directie. Redactie, Abonnementen- t
Advertentie-afdeling TeL 31441.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Achtendertigste jaargang no. 11171
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H W 3 ENSERINK
CHRISTELIJKEAT JOHAAL DAGBLAD
Voor Leidet. en Omstreken
„^tanlwstidi is aheblcuett
myo b«ti in tegljenspoct"
Vebo-promotor
Bonda ridder O N.
ZIE PAGINA 3
Vakcentralen (eindelijk weeisamen):
ie
Dulles belooft
Strijdmacht voor
Bagdad-landen
Foster Dulles, de Amerikaanse ministei
Tan buitenlandse zaken, heeft op de con'
ftrentie in Ankara de landen van he:
Pact van Bagdad beloofd, dal een groti
mobiele strijdmacht zal optreden tegel
tik communistisch land. dat een van d<
lcdenstalen aanvalt.
Deze belofte deed Dulles nadat ver
«billende afgevaardigden met klem on
wapens hadden gevraagd. Bij de weste
lijke landen werd aangedrongen od mee:
®orele eij materiële steun
Broodoorlog Amersfoort
ken moet verder gedacht worden aan uit
breiding van de overheidsopdrachten,
oen soepeler vergunningsbeleid, subsidië
ring van een groter aantal woningwet-
DE BESTUREN van het C.N.V., de K.A.B. en het N.V.V. hebben in een
gezamenlijke verklaring hun ernstige ongerustheid uitgespro
ken over de snelle stijging van de werkloosheid. Met klem wordt de over
heid gevraagd op zo kort mogelijke termijn voorrang te geven aan maat
regelen. die een verruiming van de werkgelegenheid in de meest getroffen
bedrijfstakken en gebieden bevorderen.
De besturen van de vakcentralen zijn
van oordeel, aldus de verklaring, dat do
S.E.R. zich zo spoedig mogelijk dient te
beraden over alle aspecten, die voor do
economische expansie, met het oog op de
ontwikkeling van de werkgelegenheid in
de nabije en verre toekomst, van beteko-
n. Dit onderzoek van de S.E.R. mag
in geen enkel opzicht vertragend
t regeringsbeleid werken. De maat-
n ter verruiming van de werkge
legenheid moeten onverwijld worden sc-
Op het bedrijfsleven doen de vak
centralen een dringend beroep niet
een te grote terughoudendheid te
betrachten bij de uitvoering van de
omschakelings- en expansieplannen,
die zijn gericht op de vergroting van
export en de verhoging van de
produktiviteit.
1 Tot het bedrijfsleven wordt ten slotte
nog in de verklaring van de drie vakcen
tralen gezegd, dat er geen aanleiding be
staat zich door de huidige tegenslag te
laten verleiden tot defaitisme. Een zoda
nige geestesgesteldheid zou immers juist
«en door niemand gewenste en onnodige
teruggang in de coniunctuur kunnen ver-
De samenwerking tussen werkgevers en
werknemers, aldus de vakcentralen. zal
thans haar waarde moeten bewijzen in
«en eendrachtige bevordering van da
werkgelegenheid.
Maatregeleen
In hun verklaring leggen de vak
centralen vooral het accent op maat
regelen die een duurzame gunstige
invloed op de werkgelegenheid uit
oefenen. Voor zover deze maatrege
len hieraan niet voldoen moet de
verruiming van de aanvullende
werkgelegenheid de aandacht heb
ben.
Bij de keuze van maatregelen moet
verder gelet worden op de gevolgen voor
de betalingsbalans en de ovenheidsreko-
ning.
De vakcentralen noemen de volgende
maatregelen, die genomen kunnen
worden:
J Uitvoering van openbare werken, ge
richt op openlegging van gebieden
ten behoeve van de industrialisatie:
2 Herinvoering van de premieregeling
ter bevordering van de vestiging en
uitbreiding van bestaande industrieën
Voor de zwaarst getroffen bedrijfstak-
In het RAl-gebouw te Amsterdam is
gisteren de sport-vakbenrs geopend
Een Amsterdamse firma bracht als
primeur de z.g. hopper op de markt,
een apparaat waarmee men zich
springende kan erplaatsen
woningen en een tegemoetkoming in da
rente ten behoeve van de krachtens het
„besluit bevordering eigen woningbezit"
te bouwen woningen.
Andere maatregelen ter stimulering
van de werkgelegenheid zijn volgens de
vakcentralen:
omscholing en herscholing van werk-
tegemoetkoming in verplaatsingskosten
van werklozen naar elders;
het beperken van overwerkvergun-
het mogelijk maken van verkorting
van de werkweek voor verdeling van
de beschikbare arbeid;
voor de werkloze minder geschikte ar
beidskrachten voldoende opdrachten
aan G.S.W.-werkplaatsen.
Gepleit wordt ten slotte nog voor ecu
eventuele herleving van de investerings
aftrek, wanneer de noodzakelijke verbe
tering in de werkgelegenheid afstuit op
een tekort aan financieringsmiddelen.
Ook noemen de vakcentralen in dit ver
band nog een krachtige bevordering van
de" export, de besparing, verruiming van
de kredietverlening en een zo efficient
mogelijke benutting van de beschikbare
financieringsmiddelen.
Uitwisseling op velerlei gebied
ALS DE EERSTE BELANGRIJKE STAP op weg naar een beter weder
zijds begrip, zoals in het gemeenschappelijk communiqué wordt ge
zegd, is gisteren in Washington door Amerika en Rusland een akkoord
getekend over de uitwisseling op cultureel gebied. Gehoopt wordt, aldus
het communiqué, dat de overeenkomst op een dergelijke wijze zal worden
uitgevoerd, dat ze wezenlijk zal bijdragen tot de verbetering van de be
trekkingen tussen de beide landen en daarmee ook tot de internationale
ontspanning.
De beide landen zijn het eens geworden
over de uitwisseling van radio- en
visieprogramma's en over een uitwisse-
ling op grote schaal op het gebied van
het onderwijs, de techniek en de kunst.
In de overeenkomst betreffende de uit
wisseling van radio-uitzendingen is de be
paling opgenomen, dat de teksten van
deze uitzendingen eerst gecontroleerd
Tien cent per kind per dag
(Van onze parlementsredactie'
DE REGERING heefr thans bij de Tweede Kamer een wetsontwerp
ingediend, waarin wordt voorgesteld om in verband met de prijs
stijgingen der eerste levensbehoeften een duurtetoeslag te verstrekken
aan alle werknemers met kleine kinderen die maximaal 16 per dag
of 96 per week verdienen. Wanneer de Kamers het voorstel aanvaarden,
zullen deze laagstbezoldigden, voorzover zij kinderbijslag ontvangen,
gedurende 1958 (dus tijdelijk) een duurtetoeslag krijgen van 10 cent per
kind per dag.
heed toereikend en voor de grote gezinnen
Ook zij. die kinderbijslag ontvangen op
rond van de kinderbijslagwet voor inva-
liditeits-, ouderdoms- en wezenrentetrek
kers. krijgen deze toeslag. Kleine zelf
standigen ontvangen op grond van de voor
hen in het leven geroepen noodwet ge
durende 1958 5 cent per kind per das
t. Verder zullen óok de gepensionecr-
voorzover zy kindertoelage of kin
derbijslag krijgen, de duurtetoeslag over
1958 ontvangen-
t is de bedoeling van de regering
de belastingheffing over deze toeslag te
berekenen volgens het tanief, dat geldt
vobr bijzondere bedoningen (en dus niet
volgens het normale tarief van de ca-
ordlnabietaibel).
De duurtetoeslag voor de laagstbezol
digden komt ten loste van het kinderbij-
slagvereveningsfonds, dat eind 1957 een
omvang had van ongeveer f 152 miljoen
De kosten van de nieuwe maatregel be
dragen f 36 mid'joen. De toeslag voor de
rentetrekkers kost f 3.5 miljoen en korm
oor rekening van het rijk. Dit geldt ook
oor die toeslag, die de kleine zelfstam-
igen zuilen krijgen, en die in totaal
700.000 zal kosten.
In de
alc
ambtei
ge-
«anisccrd
zaken zal nog overleg worden ge
voerd over de mogelijkheid om ook
aan het overheidspersoneel een duur
tetoeslag te verstrekken.
Staatssecretaris Van Rhijn en ministt
Hofstra zijn er zich, blijkens de memorie
van toelichting, van bewust, dat een uni
forme tegemoetkomtng-per-kind voor ge
zinnen met een klein kinderbal niet gie-
Zes arbeiders gewond
bij gasontploffing
In Amsterdam is gistermiddag in eet
loods aan de Grasweg een acetyleenflc»
ontploft toen een arbeider, de heer E
Wijnkoop, de kraan opendraaide. Het ga»
ontplofte door brandende kachels in da
loods. De heer Wijnkoop werd gewond
aan hoofd en handen; vijf andere arbol-
ders werden licht gewond
kant zal zijn. Maar
mogelijk administratieve onkosten te
maken heeft de regering afgezien van het
bepalen van meer dan één loongrens en
de toeslag naarmate
het kindertal stijgt.
zullen worden. Mocht een van beide par
tijen van mening zijn, dat een uitzending
niet zal bijdragen tot verbetering van do
wederzijdse betrekkingen, dan zal de uit
zending niet doorgaan.
Ballet
Koningin Juliana heeft gistermid
dag een informeel bezoek gebracht
aan gerepatrieerden uit Indonesië
die verbiyven in het protestants
tehuis voor bejaarden Spathodea te
Zeist. Deze naam (letteriyk ver
taald: „boom die schaduw biedt")
is ontleend aan een in Indonesië
groeiende plant. Er zijn momenteel
in dit vorig jaar door minister
Klompé geopende tehuis 139 ge-
evacueerden boven de 55 jaar. Zy
wonen in 47 één- en 46 tweeper
soonskamers en worden door 19
personeelsleden verzorgd. In de
grote conversatiezaal gebruikten zy
met de Koningin de thee. „Zy Is
nog liever dan op de foto!", zei een
der bejaarden, die bewogen onze
vorstin gadesloeg. Met veicn voerde
koningin Juliana gesprekken en zü
luisterde ook naar een gedichtje
dat een der bewoonsters voordroeg.
Afgesproken is reeds, dat het wereld
beroemde Russische ballet van het Bols-
toitheater gedurende een maand in 1959
een bezoek aan Amerika zal brengen. Het j
Philadelphia Symphonieorkest brengt nog j
dit jaar in mei en juni een bezoek aan
Rusland. Over de radioactieve besmet
Op wetenschappelijk gebied is overeen-j het gezin Haanscboten te Putti
gekomen, dat op basis van wederkerig-regering binnenkort een spccii
Zaak Putten naar
V.N.-commissie
Bijdrage aan rapport
over stralingsgevaar
Mededelingen in
Amsterdamse raad
overdreven
(Van een onzer verslaggevers)
ER IS VOORLOPIG nog geen
sprake van Nederlandse resul
taten bij het „temmen van de H-
bom". De mededeling, dat de Am
sterdamse onderzoeker prof. dr. J.
Kistemaker met een wereldprimeur
zou komen, die een omwenteling op
het gebied van de kernenergie
vreedzame doeleinden zou beteke
nen. is bepaald overdreven geweest,
aldus vernemen wij uit welingelich
te bron te Utrecht
In de Amsterdamse gemeenteraad, wi
wethouder A. de Roos op 15 januari I
een en ander mededeelde. zi|n tc hi
verwachtingen gewekt ten opzichte t
het onderzoek der therr
icleain
acties, die ee
lichte kernen
tüd wellicht
algemene on
rimenten wo
i rol spelen by de fusie der
Wel zal Nederland te zyner
:en bijdrage leveren in het
lerzoek. Daartoe is een
:hap opgericht, wier expe-
den gesubsidieerd door de
organisatie T.N.O
De resultaten van de onderzoekingen
in de Sowjetunie. Engeland en de Ver
enigde Staten zijn en worden ook in Ne
derland met belangstelling tegemoet ge
zien. vooral in verband met de gespannen
verwachtingen, die men daarvan heeft
voor een uitgebreide en goedkope ener
gievoorziening voor ons gehele maat
schappelijke leven.
Om de vrijdag bekend geworden En
gelse resultaten te kunnen doorgronden
waarderen en toepassen zal er voor de
Nederlandse kernfysici veel eigen werk.
zowel theoretisch als experimenteel no
dig zijn. Eigen ideeën en vindingen zul
len voorts uitgewerkt en door de praktijk
gewaardeerd moeten worden.
Vandaar dat de Stichtin" voer funda
menteel onderzoek der materie (FOM) na
zorgvuldige voorbereiding door een stu
diecommissie. besloten heeft tot oprich
ting van een werkgemeenschap Deze is
gevormd uit de reeds bestaande werk
groep voor de theoretisch-natuurkundige
problemen en vier werkgroepen vooi
experimenteel onderzoek van de nat
held geleerden bezoeken brengen
zingen houden. Ook groepen studenten
zullen wederzijds uitgenodigd worden
door de Russische academie van weten
schappen en de Amerikaanse nationale
academie van wetenschappen.
Ook staan een aantal sportwedstrijden
op het programma: basketbalwedstrijden
in Rusland, worstelen in Amerika en at
letiekwedstrijden in Rusland en Amerika.
Ten slotte voorziet de overeenkomst on
der andere in bezoeken over en weer
van afgevaardigden van de Opperste
Sowjet en leden van het Amerikaanse
Congres en het tot stand komen
directe luchtverbinding New York
Moskou.
Van de Nederlandse bcdryven te Dja
karta zijn volgens de voorzitter der com
missie van toezicht, majoor Mamesah.
thans 109 overgenomen, terwijl 119 andere
nog overgenomen moeten worden. Deze
zijn kleiner van omvang. In geheel In
donesië zijn 502 Nederlandse bedrijven
onder beheer gesteld.
\7"ANNACHT heeft de 20-jarige
expeditieknecht J. M. uit Den
Haag bekend vrijdag zijn 68-jarige
tante, de weduwe Bet je Veenstra-
Meyer in haar woning in Twijzeler-
heide (gemeente Achtkarspelen) te
hebben vermoord.
De jongen had vrijdag de avond bil
zijn tante doorgebracht en enig geld (on
geveer 69) van haar gestolen. Zij had
dit ontdekt en hem hierover onder
houden. M. werd hierover kwaad en
greep de oude vrouw bij de keel, als
Uitbreker in café
herkend en gegrepen
Een van die drie uitbrekers, die vrijdag
avond ontsnapten uit het huas van bewa
ring te Amsterdam, Albert de Jong, is
vannacht in een Amsterdams café her
kend en gearresteerd. Hij had juist zijn
29ste verjaardag aohter de rug en wilde,
na zich drie dagen verborgen te hebben
gehouden, zijn moeder bezoeken. Onder
weg liep hij even een café binnen in de
straat waar zijn moeder woont. De café
houder begreep wie zijn klant was
waarschuwde onmiddellijk de politie.
sleepte to
de gang.
zü flauw viel. De jongen
n het bewusteloze lichaam naar
waar hü het met een plastic
de keel aan een balk ophing,
om daarmee zelfmoord te suggereren.
Daarna verdween hij.
De buren ontdekten zaterdag het ont
zielde lichaam en waarschuwden de po
litie Deze stelde een onderzoek in. dat
aan het licht bracht, dat zelfmoord min
stens onwaarschünlük moest worden ge
acht. Zü kwam op het spoor dat de neef
van de vermoorde vrüdag op bezoek was
geweest en ging toen zün antecedenten
na. Deze waren van die aard, dat arres
tatie gewettigd leek. Na een langdurig
verhoor gaf M. toe zün tante om het leven
te hebben gebracht.
indienen bü de Verenigde Naties en wi
bij de wctenschappeiykc commissie, di
een studie maakt van de gevaren va
radioactieve uitstraling.
De commissie zal een afschrift worden
gezonden van het rapport dat door
Instanties over de zaak-Putten wordt
gesteld, nl. door het proeflaboratorium
voor elektrotechnische materialen Kema
ïe Arnhem, het medisch-biologisch labo
ratorium van de rijksverdedigingsorgani
satie (R.V.O.) voor toegepast natuur
wetenschappelijk onderzoek (T.N.O.), de
geneeskundige en farmaceutische hoofd
inspecties en 't rijksinstituut voor volks
gezondheid.
De commissie der V.N. heeft tot nu to«
160 rapporten ontvangen uit 30 landen.
De Nederlandse bevindingen over de zaak
Putten zullen als een speciaal supplement
aan de commissie ter beschikking worden
gesteld. De commissie verwacht tegen mli
gereed te zün met haar eindverslag.
Gistermiddag heeft de ABC-dienst van
de marine de radioactieve kachel (na deze
eerst met cement te hebben gevuld) ul<
het huis van de familie Haanschoten ver
wijderd. Daar nog radioactiviteit is ge
meten, zal het huis evenmin als de klei»
tea-school Hummeloord. nog niet kunne»
worden betrokken.
Zeepfabriek Unilever
gesloten
De zeepfabriek van Unilever te Soera-
ba ja is gesloten wegens gebrek aan grond
stoffen, aldus verneemt ANP te Dia-
karta. Het gebrek aan palmolie en copra
gevolg van het tekort aan scheen»-
Te Paramaribo is de overeen
komst betreffende het Brokopondo-
plan getekend door de gouverneur,
alle ministers en de vice-president
van de Aluminium Company of
America, de heer Litchfield, namens
de Suralco
De overeenkomst omvat de bouw van
een dam in de Surinamerivier van 1400
meter lengte, vijftig meter hoogte en een
breedte aan de voet van 400 meter, waar
achter een stuwmeer zal ontstaan zo
groot als de provincie Utrecht, dat jaar
lijks een miljard kWh kan leveren voor de
produktie van 50.000 ton aluminium per
jaar en voor een elektrische centrale. Men
verwacht, dat over een periode van twaalf
jaar een miljard Nederlandse guldens in
het plan zal worden gestoken. De Suralco
is een door de Aluminium Company of
America (Alcoa) voor dit doelopgerichte
maatschappij.
beschouwd als een teken, dat er in deze
satellietstaat van Moskou in politiek op
zicht een andere koers zal worden inge
slagen. Dr. Ferenc Miinnich, Kadars op
volger, staat bekend als een trouw volge
ling van de Russen. En bovendien be
houdt Kadar zyn post als eerste secretaris
van de communistische party.
De 72-jarige Münnlch was in de oude
Oostenrijks-Hongaarse monarchie offi
cier. Deze communist van de oude stem
pel is na de tweede wereldoorlog opgo-
treden als diplomaat
Neutrale waarnemers in Boedapest
denken, dat het voor de westelüke
mogendheden gemakkelijker zal zün.
met Münnich te onderhandelen dan
met Kadar, wiens verraad hem in d®
ogen van de vrije wereld geheel on
mogelijk heeft gemaakt
Overigens ls Münnich een man van het
zelfde slag, want met Kadar stond hij in
de eerste dagen van de opstand tegen de
Russen aan de zijde van premier Imr®
Nagy. Ook Münnich liet Nagy op 4 no
vember. toen de Russen toesloegen, in de
steelt.
Kadar stelde het parlement ook voor
om Gyula Kallai als minister van cul
turele zaken ontslag te verlenen en ook
hem als minister van staat te laten aan
blijven. Kallai is ook secretaris van dc
communistische partij. Hij wilde voorts
Antal Apro tot eerste vlce-premicr be
noemen en mevrouw Valerie Benke, presi
dente van de Hongaarse radio-omroep, in
de plaats van Kallai aanstellen.
kundige verschijnselen, die een grondslag
zouden kunnen vormen voor thermonu-
cleaire reactieprocessen (kernfusie).
Het onderzoekingswerk bevindt zich
uiteraard in een oriënterend stadium, al
dus deelde vanmorgen de FOM in een
verklaring mee. Belangrijke resultaten
zijn natuurlijk nog niet verkregen en
mogen eerst r.a geruime tijd van inten
sief onderzoek worden verwacht. Van da
vier experimentele groepen zün er twee
in Utrecht, één in Arnhem en één in
Amsterdam (dóe van prof. Kistemaker)
gevestigd.
Prinses zaterdag
naar de West
Zaterdagmiddag om half vier vertrekt
prinses Beatrix met een lyntoestel van
de KLM van Schiphol naar Curacao voor
een bezoek aan Suriname en dc Ned
Antillen van ruim een maand. Zij zal met
de verschillende aspecten van de samen
leving in dc overzeese rijksdelen kennis
De Prinses reist met de Lockheed su-
perconstellation PH-LKC Negafon via
Genève naar Lissabon, de Azoren, Para
maribo en Caracas. Zondag komt zij in
Willemstad aan. De Prinses blijft tot 17
februari de hoge gast van de regering
der Antillen, waarna zij tot 3 maart in
Suriname zal blijven. Op die datum keert
zij eveneens per KLM-toestel naar Ne
derland terug. Op de heenreis is vlieger
R. M. Draaisma gezagvoerder tot Lissa
bon. Zoals normaal wordt daar de be
manning door een andere, onder leiding
van gezagvoerder F. N. Carabain, ver
vangen. Het toestel blijft slechts drie
kwartier in Lissabon.
Uitwisseling van
atoomgeheimen
De Amerikaanse regering heeft het
Congres gisteren een wetsontwerp voor
gelegd. waarin wordt bepaald dat tot nu
toe geheim gehouden inlichtingen over de
Amerikaanse atoombewapening en over
grondstoffen en wapenonderdelen, aan da
bondgenoten zullen worden verstrekt
Vier doden
Turken op Cyprus
in opstand
De Turken op het eiland Cyprus, waar-
sohijniyk van plan demonstratief feest
te vieren, omdat zij bij geruchten hnddeD
vernomen, dat de Engelsen instemden
met de Turkse wens het eiland in een
Grieks en een Turks gedeelte te schelden,
hebben onlusten veroorzaakt, waarbli
reeds twee doden gevallen zijn en zeer
velen gewond werden.
Toen politie en militairen de betoger*
trachtten uiteen te drijven, ontstond een
gevecht, waarbij een hagel van stenen od
de Britten neerdaalde. Deze beantwoord
de de aanval met traangasbommen. di#
echter door de Turken opgeraapt en te-
ruggesmeten werden.
Ondanks een in der haast uitgevaardigd
uitgangsverbod, trokken enige duizenden
Turken in de hoofdstad Nicosia op na»»1
het Ataturkplein in de Turkse wijk. Dri®
politiejeeps werden omeekeerd en in
brand gestoken en een benzinestation van
een Griek in vlammen gezet
De politie liet grote spandoeken zien
met de waarschuwing: Pas op wij schie
ten. Toen de betogers zich ook hier niet®
van aantrokken, vielen weldra de schoten
Sumitro is zoek
Men tast te Singapore in het duister
over de plannen van d» Indonesische- oud
minister van financiën Sumitro, aldus
meldt A.P.. Het Zwitserse consulaat heeft
verklaard niets te weten van berichten,
dat hij naar Bern vertrokken zou zijn.
Toen m®n daar vroeg of aan Sumitro een
visum was verstrekt, zei de woordvoer
der: „Wij weten er niets van".
Een woordvoerder van de Boac ver
klaarde, dat een Indonesiër onder de
naam dr. Sumitro geboekt had voor een
gisteren te beginnen vlucht naar Rome.
Een uur voor het vertrek werd zijn naam
afgeroepen, doch hij kwam niet opdagen
en het vliegtuig vertrok zonder hem.
(Gisteren werd gemeld dat Indonesië te
Singapore verzocht had Sumltro's terug
keer te vergemakkelijken".)
MEER BEWOLKING
De BiJt verwacht tot mor
genavond:
Toenemende bewoMdng. maar
op de meeste plaatsen droog
weer Zwakke tot macge
wind in hoofdzaak tussen zu:d
zuidoost. Ongeveer dezelfde tempera
turen.
Zon en Maan
Woensdag 29 Januari: zon op 08.26 uur,
onder 17.21 uur. Maan op 12.04 uur. order
02.43.