CHRISTELIJK
h
in
iehtingenvraagstuk
Q«? Hervormde Kerk
Prof. Diepenhorst pleit
voor brede basis
Eert woord voor vandaag
Kanttekening
f
Liturgie hoofdelement in de
oecumenische samenleving
In Singapore wordt veel
voor ev acué s gedaan
b
De onbekende man
Ml
V"
Hoe men van rooms-katholieke
zijde het vraagstuk der modali
teiten en richtingen m de Neder
landse Hervormde Kerk beziet,
blijke uit deze beschouwing van
de franciscaan dr. A. Fiolet in
De Linie:
.2 Hervormde Kerk heeft een lange
geschiedenis. En in die lange ge-
■chiedenis heeft het alle gradaties
lie het gesprek tussen tegenstan
ders kan aannemen doorlopen.
Het begon in het midden van de
vorige eeuw als een felle aanval,
waarin de kracht van het eigen
standpunt meer gezocht werd in
•iet volume van de stembanden en
,n alle superlatieven van de Ne-
ierlandse taal dan in de motive
ring van het eigen inzicht.
Na dit ruzie-stadium trad de
stilte in van het elkaar doodzwij
gen en verachten, onderbroken door
aen periodiek oplaaien van de slui
merende hartstochten.
Rond de periode van Gemeente
opbouw 1940-1945 komt het dan
onder de oorlogsdruk tot een waar.
schtige ontmoeting, die %zal uit
bloeien in de gemeenschappelijke
aanvaarding van de nieuwe kerk
orde in 1945.
Vrijzinnigen en orthodoxen
uitzonderingen buiten beschouwing
gelaten dachten elkaar gevonden
te hebben en verder rustig naast
elkaar verder te kunnen leven on.
der het ene dak van de Nederlandse
Hervormde Kerk. De verbazing en
de bezorgdheid over het prille geluk
van de hervormden kerkelijke
eenheid vond zijn uiting in de be.
paling, dat in 1951 de nieuwe kerk.
orde in werking zou treden zónder
dat de leertucht werd geürgeerd
'voorgeschreven* De eerste tien
iaar. namelijk tot 31 mei 1961. wil.
de men ruimte in de kerk hebben
om een onbevangen gesprek moge
lijk te maken en de richtingen in
de weldadige sfeer van de nieuwe
kerkorde naar elkaar toe te laten
groeien, opdat de kerk zich na 1961
••an de onschuldige huisbewoners
'on kunnen uitspreken over haar
belijdenis zonder gedwongen te zijn
met. het mes der leertucht bepaalde
vrijzinnige groenen van de kerk
te moeten afsnijden.
Af ET de nadering van de datum
1*1 31 mei 1961 voor ogen heeft dc
redactie Woord en D i o n a t het
gesprek tussen de richtingen weer
willen openen door een omv«.igrijkc
briefwisseling tussen dr. A. de Wil.
de 'voorzitter van de Vereniging
van vrijzinnige hervormden' en dr.
J. J. Buskes 'orthodox). Hei mag
typerend voor de situatie in de
Nederlandse Hervormde Kerk ge.
noemd worden, dat Woord cn
Dienst dit Initiatief moest nemen
Na 1945 is het richtir.genvraagstuk
in een nieuw stadium gekomen. De
waarachtige ontmoeting er. het
open gesprek, dat onder de eorlog
zoveel deed verwachten, is afgegle
den in een houding van welwilende
verdraagzaamheid. Het gesprek is
na enige verschuiving in de posi
ties vastgelopen, omdat de ortho.
doxie cn dc vrijzinnigheid van zo
verschillende huize bleken te zijn
dat de gemeenschappelijke basis
voor een belijdenis van de Neder,
'andse Hervormde Kerk geen spra
ke kon ziin. De ruimte in de kerk
was van de andere kant zo behage-
Hik. dat zeker van vrijzinnige
zijde geen behoefte was aan eer
verder gesprek Het liefst zou men
deze situatie continueren, omdat
men van het gesprek geen ver.
wachtingen meer heeft en er ook
niets voor voelt om de stellingen
opnieuw te gaan betrekken.
moeilijke beslissing. Hun plaats
i in de richting
in de Nederlandse Hervormde Kerk
opgeven willen zij niet. Doch
evenmin kunnen zij hun vrijzinnig
principe prijs geven. De middenweg
van de onschuldige huisbewoners
met afwijkende meningen zal hen
door de Gereformeerde Bond niet
worden opengelaten. Hun aversie
voor het dogma drijft hen
ogen der or-hnr|.,xii
van een belijdenloos christendom
en zij zullen er begrip voor op moe
ten brengen wat zij door hun aan
wezigheid in de Nederlandse Her.
vormde Kerk vragen van de ortho
doxie.
De vrijzinnigen hebben een totaal
andere visie op het christendom, zij
hanteren totaal andere openbarings
normen en komen daarom over de
gehele christelijke linie tot andere
conclusies dan de orthodoxie.
Zij zijn zich dit diep bewust, doch
willen een correctief op de kerk
zijn. Maar wat nu als de kerk
deze correctief niet aanvaardt, uit
geloof in Christus niet kan aan
vaarden?
Dan moeten zij toch minstens
begrijpen, dat de orthodoxie althans
in de vraagvorm de gedachte van
de humanist dr. Noordenbos over.
weegt: ..Ik kan met de beste wil
van de wereld niet inzien, dat men
principieel mag vragen van een
christelijke kerk, dat zij haar chris.
telijke kenmerken zal prijsgeven in
die zin. dat men van haar leden
niet méér vraagt dan instemming
met enkele opvattingen als het ge.
loof aan God en de zin van het
leven Ik zie maar één oplossing:
dat degenen die werkelijk die
graad van vrijzinnigheid hebber
bereikt, dat zij op ae nok van de
kerk zijn komen te zitten in plaats
van onder haar dak, zich zelf een
nieuw onderdak zoeken te ver-
N.O.V.: meer en sneller
bouwvolume voor scholen
De algemene vergadering van de Ne
derlandse Onderwijzersvereniging, die
gedurende drie dagen in Amsterdam is
lehouden, heeft een motie van het hoofd
bestuur aanvaard, waarin er met klem
|bij de regering op wordt aangedrongen
meer er. langs een snellere weg bouw
volume toe te staan voor de verschillen
de takken van onderwijs.
In de motie wordt o. m. opgemerkt
dat het wettelijk voorgeschreven onder
wijs in de lichamelijke oefening dik
wijls onmogelijk is. omdat bouw van
gymnastieklokalen niet wordt toege
staan. Hoewel in dc motie wordt erkend
dat op de begroting voor o.. k. en w.
voor het jaar 1958 aanmerkelijk hogere
bedragen zijn uitgetrokken dan voor het
voorafgaande jaar wordt niettemin vast
gesteld dat de scholenbouw steeds achter
blijft bij de woningbouw.
Van de zijde van het hoofdbestuur
•verd voorts cogemerkt dat de sch<
bouw r.og rteeds de kritiek
N O V uitlekt o*** be* bouwbeleid
overheid. „De schade, die het onderwijs
door deze gang van zaken lijdt, zal zich <-,n1i*ieke organen als de S.F.R. en de
in re toekomst stellig wreken", zo oor- «j'ichfing van den Arbeid, waar te ne-
deelri- het hoofdbestuur.
Ds. C. Balke (Celebes)
overleden
Op 27 december is in de leeftijd van
31 jaar te Rante Pao (Celebes) overleden
ds. C. Balke. zendingspredikant vanwege
de Gereformeerde zendingsbond in de
Hervormde Kerk.
Wij berichtten reeds dat voor zijn
leven gevreesd werd: hij leed aan een
ernstige vorm van malaria.
Ds. Balke was bijna twee jaar werk
zaam in dc christelijke Tpradjakerk op
Celebes. Daarvoor heeft hij de hervormde
gemeente van Schoonrewoerd gediend
vanaf 17 oktober 1954.
ONDF.RWUSBENOEMINGEN
de
Benoemd tot onderwijzeres
gcref school te Vroomshoop: mejuffrouw
D Nauta te Ypelo;
Utrecht: mejuffrouw H,
Katwijk aa
Dalfsen: m
veld aldaai
school te
Korsten te
de cnr. school te
A. Brandsma-Groene-
Provinciaal Verband ARJOS
Protestants-christelijke partijen niet
buiten de regeling
(Van een onzer verslaggevers)
ITET anti-revolutionaire Eerste-Kamerlid prof. mr. I. A. Diepenhorst heeft
zaterdagmiddag te Delft voor het Provinciaal Verband Zuid-Holland van
de ARJOS een krachtig pleidooi gehouden voor de brede-basispolitiek, zoals
die sedert 1952 in ons land wordt gevoerd. Prof. Diepenhorst meende, dat het
een ramp zou zijn. wanneer de twee grote protestantse partijen zich aan het
staatsbestuur zouden onttrekken en door een niet-gerechtvaardigd isolement
aan de verdere achteruitgang van het toch al zo verzwakte protestantisme in
Nederland zouden meewerken. Hij wees er daarbij op. dat het zeer moeilijk is
om buiten de regering invloed uit te oefenen. „Kunnen A.R. en C.H.U. het
regeringsprogram onderschrijven, dan is het juist anti-revolutionair en chris-
telijk-historisch om aan de regering deel te nemen en zich niet aan de verant
woordelijkheid te onttrekken", aldus de hoogleraar.
Aan het begin van zyn rede over
De politieke situatie van vandaag"
stelde prof. Diepenhorst vast, dat er
op het ogenblik zo niet onder de jeugd
dan toch onder de anti-revolutionai
ren van middelbare leeftijd een ge
voel van onbehagen heerst over dc
huidige politieke ontwikkeling. Dit on
behagen uit zich in een verminderd
belanastelling voor het politieke lever
en zelfs in een twijfelen aar de nood
zaak en het vut van partijformaties
Er zyn hier verschillende oorzaken
aan te wijzen In de eerste plaats
dient men te bedenken, dat het aan
tal grote twistpunten sterk vermin
derd is. Vroeger kon een kwestie als
de schoolstrijd een gehele verkiezings-
actie stimuleren Nu ziin de oolitieke
tegenstanders het over alle grote
vaagnuntev international? voli'iek
woningnood werkloosheid enz.) vrij
wel met elkaar eens. In de tweede
nlaats zUn zeer vele vraagstukken (b.v
de melkvrijs. het loonheleidtotaal
verzakelijkt. Men krijat ze eerst na
een gezette stud'* onder de knie. T*>
de derde plaats dient men in het oog
te houden, aa' Nederland noioidelUk
aan inaeknpseM tn een oro*"p eco
nomie BeneluxFuromarkt). Van ge
heel een zelfstandig buitenlands be
leid knv dan ook neen sprake mee'
'•'in Daa-me- is eigenlijk e?n spec
taculaire zaak verloren gegaan Ten
nierd" is daar het opdrinarn van h*:
"-oeosbe'ana in de nraktisehe politie'-:
Rij he- invgste belastingdebat »n de
stelling hierover heeft een malaise-men-
taliteit verwekt. De gang van zaken by
o.a. de kabinetsformatie '56 heeft bU velen
de vraag doen opkomen of er <h
geefs geleden en gestreden is.
BERUEPhNGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen te Rijsoord: H. Bossenbroek
te Deil en Enspijk.
Bedankt voor Leerbroek: J. Spelt te
Voorburg J. D. de Stop- j
Dinteloord; voor
pelaar te Laren
Benoemd tot hulpprediker te Rotter
dam 'wijkgemeente De Prinsekerk):
kand. A. L. van Molle aldaar.
Aangenomen naar Erichem: vie. F. A.
Scheffer te Dedemsvaart.
Beroepbaarstelling: vie. M Jorritsma,
Gadestraat 30. Nieuwhage.
GEREFORMEERDE KERKEN
Benoemd tot hulpprediker te Buenos
Aires Argentinië i: kand. C. van Rijn te
's-Gravenhage, die deze benoeming ook
aanvaardde.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN I
Bedankt voor 's-Gravendeel: H. W.
Eerland te Lisse.
GEREFORMEERDE GEMEENTE
Bedankt voor Capelle aan den IJssel
en voor Kampen: H van Gilst te Dirks-
GEREF. GEM. IN NEDERLAND
Beroepen te Ederveen: F. Mallan te
Bruinisse, uit een tweetal met M. van de s
Ketterij te Alblasserdam.
EVANG. LUTHERSE KERK
Beddnkt voor Dordrecht: J. J F. Herr
mann te AlkmaarDe Rijp.
UNIECOLLECTE
„En de verzoeker kwam", zo leidt Mattheus in zijn evangelie
de strijd in tussen Jezus en de duivel, een verhaal dat urij
kennen als „de verzoeking in de woestijn". Een verhaal
dat is het eigenlijk voor ons. want vrij kunnen ons er nauwe
lijks een voorstellino van maken Wij weten niet hoe Jezus die
veertio dogen en vochten heeft doorgebrocht en van ..de
duivel" kunnen wij ons eigenlijk helemaal geen voorstelling
maken.
En toch.niemand kan ontkennen, dat dit „verhaal" hem
vreemd, is. Want ieder van ons is wel eens veertig dagen (en
langer) „in de woestijngeweest: als onze gedachten, onze
gevoelens, ons hele innerlijke leven de juiste koers is kwijt
geraakt. Als we in opstand komen tegen het leven en als we
in onverschillig berusten de zaak maar loten voor wat ze is.
Omdat we het leven toch niet kunnen veranderen In de
woestijn zijn we als we het gevoel hebben dat we „geleefd
worden", als we niet meer zien. dat het' God is die ons lei>en
leidt. Als het ons toeschijnt, dat er „een noodlot" rust op
ons leven.
Weet dat dan de verzoeker komt!
bedragen op:
138.50; Delfzijl 7'
Eemewoude 55.50;
erts f 325: Nes 313; Rins
223;
f 270; Den Doldei
f351.91; Polsbroek
Ouder-Amstel 104,
341,80; Tienhoven 200;
25; Amsterdam-Z 2.732.06
0; Ameide 200; Ooltgens-
urens 133,24; Nieuwe Pe-1
zijl 100,50; Sauwerd
I Boerak
Waardering had prof. Diepenhorst voor
pogingen tot herstel van de oude coalitie.
Zijn deze pogingen erop gericht een dam
op te werpen tegen ontkerstening, hu
manisme en socialisme, dan rijn zii al
leen maar toe te juichen. Prof. Diepen
horst wees er in dit verband op. dat
de A.R.P. krachtens haar beginsel niet
anti-papistisch is.
Maar wil men samengaan met de ka
tholieken, dan dient dit uitsluitend op
principiële basis tc geschieden en niet
om redenen van tactiek. Er zijn voor364.40; Varss
de A.R.P. zeer grote gevaren verbon-iJsselstein ƒ6
den aan het samengaan met de K.V.P. E?nd f 55»'Ü2j,
louter en alleen op basis van het stre- j
ven naar bezitsvorming. Samenwerking kor, 102 50
met de katholieken1 Uitstekend! Maar'-
dan niet omdat de K.V.P uitsluitend
uit economische overwegingen het 1
bondgenootschap met de socialisten en-101.ganisatie ;n ons iand. 39% pet. bedra-
kele iaren wenst te verbreken. j gen De Arjos js daarmee vrijwel de eni-
De tweede spreker op deze algemene I ge organisatie in de kerkelijk-politieke
- -- I sector, die haar ledenaantal zag stijgen.
'Het jaarverslag van het Verband Zuid-
1956 toont aan. dat er eind
odat jaar in Zuid-Holland 1291 Arjos-
ii3 u.io volkslied als program ook lieden en 87 Arjus-clubs waren, dat is
voor deze tijd. zes clubs meer dan het jaar daarvoor.
In zijn ooenings woord deelde de voor- Tijdens de vergadering is afscheid ge-
zitter van net Provinciaal Verband Zuid-1 nomen van mej. H. van Leeuwen uit
Holland de beer T. Honman, mee dat in Rijswijk, die het Verband Zuid-Holland
het afgelopen 'era: n Zuid-Holland 16 1 jarenlang als secretaresse heeft gediend.
Arjos-clubs zijn opgeheven en 25 opge-|Haar werd een tinnen theeservies aange
licht Niettemin heeft de toetrad
de'Arjos, de grootste politieke joi
SOEKARNO UIT ZIJN LAND
yANDAAG is Soekarno vertrokken
voor zijn buitenlandse reis en
Indonesië verkeert voorlopig onder nisten in Indonesië en dit met
steun van Soekarno zelf behoor-
'ijk aan hun trek zijn gekomen.
Zozeer zelfs, dat het, in het bijzonder
'olgens politieke figuren buiten
lava, nu toch wel de spuigaten is
gaan uitlopen. Deze politieke figuren
<ouden het punt genaderd achten,
waarop zij met Djakarta dienen te
breken. Van dit voornemen onder
de indruk gekomen, zou Soekarno
de merkwaardige omstandigheid, dat
het in een verwarde periode van
zijn nog korte bestaan het zonder
de aanwezigheid van de presiden'
stellen moet.
Men zal in de wereld moeilijk
een tweede voorbeeld kunnen vin
den van een staatshoofd, dat in
zulk een situatie zijn land verlaat.
Tegelijkertijd wordt ons mededeling
gedaan van militaire oefeningen op tot zijn buitenlandse reis hebben
lijkt ons niet gewaagd, enig verband 'atend. tegenover de communisten
58; Vollen ho\
Delft 1.561.87 Dc
Goudriaan f 168.40: Par
nl van 325 locale comitc
.77. In 1956 was dit f 159.682.10.
te leggen tussen dit vertrek
president en de gelijktijdige- mili
taire oefeningen.
Opvallend is een Britse beschou-
duidelijk positie te kiezen.
Deze Engelse beschouwing uit
Indonesië vermelden wij hier zonder
wing uit Singapore. Daarin wordt haar nader op haar waarde Je
toetsen. Feit is, dat Indonesië voor-
'opig zonder staatshoofd is, een
staatshoofd bovendien, dat zich
intensmet de praktische politiek
gesteld, dat zelfs de communisten in
Indonesië pogingen zouden hebben
aangewend om Soekarno van zijn
voorgenomen reis af te brengen
Door ziin afwezigheid namelijk zou j j
Soekarno de niet-communistische Reeds daar
betekenis zijn, hoe [Na
deze kritieke weken de situatie fnk
communisten gedaan, ongedaan te zich in Indonesië nader gaat ont- Ln
maken. wikkelen. Ure
FISCUS IN GOEDE DOEN
Geëist werd dat de scholenbouw met
Ie woningbouw zou worden gelijkge
steld.
Het voorstel van de afdeling Amster
dam om te ijveren voor een verbetering
van de salarissen van kleuterleidsters
werd eveneens met algemene stemmer
aanvaard. Ongeveer vijfhonderd leder
Ds. .1. van V*»en 70 jaar
derwijs m>no van het politieke vlak vaar niet-f
De zwakke plekken der Dolitieke nar-
tijen hesrrekend wees prof. Dieoenhorst
erop. dat de protestantse groeoeringen
tot dusverre nog geen overtuigend ant
woord bobben weten te gever or de vra
gen die de welvaartsstaat heeft ooeewor-
-ien Fnn andere zwaVhgid is. dat de kies-
•ht hebbe-
stcdei
isakt
i de i
blr<
i de
Ds J van Veen te Barneveld, emeritus')
predikant der Hervormde Kerk. werd
zeventig jaar.
ben de C.H
aastukker dr>r la*'
alle duideb'kheid
oicicii twen.* i»—. Waarom dan téch di
Ds Van Veen*werd in 1928 predikant baeen?
de hervormde gemeente van Muider-
berg. gina in 1932 naar Workum en dien- Prof. Diepenhni
de van 1947 tot 1953 de gemeente van
Vroomshoop. In dat jaar ontving hij
emeritaat Ds. Van Veen is voorganger dat di
de hervormde evangelisatie te Bar
neveld In de oorlog was hij actief bij
het verzet betrokken.
r 'het^eH.
meende, da
•zaak h'er'-an eez'
ln de teleurstelling nv«
politieke eenheid, die er in ae
irlogsjaren ook inderdaad was en die
en na de bevrijding hoopte te handha-
:n, niet tot stand is gekomen. De teleur-
Thans r.k. klachten in fohimhië
Ondanks alle gror
van onderwijs, zegt i
elke hU t
dat de overheid zich
J)e ouders, die bun kinderen
aldus het herderlijk schrijven
■k nog belasting
i de staatsscholen in stand te
wettelijke voorschriften bestaat er in Columbië geen \rljheid
_gr. Luis Concha, aartsbisschop van Manizales in een brief,
gelegenneid «-an de jaarwisseling tot zijn dlocesanen richt. Hfi stelde
vast dat het onderwijs in Columbië staatsmonopolie is
onophoudelijk met de bijzondere scholen bemoeit.
naar bijzondere scholen s* w—j
alleen schoolgeld betalen,
houden. Deze laat is voor de ouders te zwaar.
Verder bemoeit de overheid zich tot in de kleinste details met dc onderwijs
instellingen van dc kerk. door te eisen, dat men zich strikt aan de programma's
houdt en dat men bepaalde voorgeschreven opvoedkundige methoden volgt:
bovendien houdt de staat het afgeven van diploma's uitsluitend aan zich.
Indien er wat soepelheid betracht werd zou de toestand heel wat verbeteren,
zegt de aartsbisschop Voorts vraagt hy een juistere verdeling van de belasting
inkomsten. teneinde een betere toekenning van subsidies uit de onderwijsfondsen
te verkrijgen Tenslotte dringt hij aan op een onderwijssysteem, dat verschil van
inzicht zou toelaten in de verschillende scholen.
Gevaar vatl ritualisme In je aoopeteehesen, preken over Je
betekenis van het gedoopt zijn, van de
„ctltvtinn loude ke:'k vindt m€n steeds asnsporin-
Cïl GSlllPI IC O gen tot daden. Na het ontvangen van de
doop komt de toepassing; eerst genade,
•et. De oude kerk drong dus aan
QE fiscus bevindt zich in ons land niet meer dan 20 miljoen af te krij-
in goeden doen. Aan het eind gen.
van november van vorig jaar was al
325 miljoen gulden meer aan belas
tinggeld ontvangen dan voor heel voorzichtige raming had opgezet.
1957 was geraamd. Bij deze telling is Beter een raming die onder de op-
met de maand december dus nog brengst blijft en die door de op.
Tegenwoordig heeft de doop
veel minder belangrijke betekenis öt„„4
dan de belijdenis, die men beslissend Hieruit blijkt!
1'Op het bewaren
de
acht in het kerkelijk leven- Toch zal de doop nooit is opgevat als een
de kerk van de doop uit de greep op gische zaak. Tevens blijkt hieruit
het volk moeten hernieuwen. Dit be-1 ze^ere^^anning^w^at de
tekent dus een ombuigen ■■AÜZ"
Aldus Prol. moet doen
dr. J. N Bakhuizen van den Brink ,de te blijv(
uit Leiden in zijn rede over doopleer kerk der
en dooppraktijk, die hij zaterdag ker een i
in het wijkgebouw van de hervorm- £briftus
de wijkgemeente Nicolaïkerk
Utrecht hield voor de liturgische ver
eniging in de Nederlandse Hervorm
de Kerk Prof. Bakhuizen van den
Brink is voorzitter van deze vereni
ging.
Als uitgangspunt voor zijn voordracht
nam prof. Bakhuizen
■ÉHdaóMiMnnal
□iet eens rekening gehouden.
Waar wijzen deze cijfers op? Dat de gekeerd,
raming blijkbaar niet dan een alles
zins betrekkelijke waarde heeft. Elf
maanden zijn genoeg om de raming
voor een jaar met vier-en-een-half
procent te overschrijden. Het per
centage lijkt ons nogal fors en het
bedrag, waaraan het uitdrukking
geeft, niet minder.
Dit laatste vooral, wanneer men be
denkt zoals vorige week nog te
zien is gegeven
de Kamer heeft
brengst wordt overtroffen dan i
gekeerd.
Er is echter ook aan deze voorzich
tigheid een eind. Er is een ogenblik,
waarop voorzichtigheid niet langer
op die naam aanspraak mag maken.
Immers ligt het gevaar om de hoek,
dat de gemaakte ramingen niet al te
serieus meer worden genomen.
Of is de grotere opbrengst alleen
een bewijs, dat het met ons zo goed
moeite gaat? Dit echter zou weer niet geheel
een belang- kloppen met maningen tot voorzich-
rijk voorstel tot belastingverhoging tigheid van regeringszijde zelf.
leerd.
leven staan-
Dit getuigenis van de
:erste eeuwen noemde spre-
gelrechte uitwerking van wat
n de apostelen hebben ge-
interpretatie van de doop die Paulus |en
In de middagvergadering sprak prof.
dr. P. J. G. A. Hendrlx uit Dordrecht
over het liturgisch leven in dc kerk van
Rusland.
De conferenties van de liturgische ver-
den Brink "de eniging hebben ten doel de eenheid en
eke de samenwerking te bevorderen van al-
Romeinen 6 1 tot 14. De kerk
is uit de doop geboren. zij is er niet
ronder de dooo. die ongevee- het enige
punt is dat alle kerken verbindt of ze
nu willen of niet
wie het liturgisch leven van hun
kerk ter harte gaat. Steeds minder, zo
meent het b« stuur, is voor velen de li
turgie een probleem. „Zij is opnieuw
voor de kerk een levensbron bij uitstek
geworden. Het staat ook vast, dat de
hoofdelement ln de oecume-
mleving der kerken is De
De" beslissende liturgie verbindt in levend geloof het-
gin van j geen verstandelijk en dogmatisch veel-
het'al gescheiden lijkt."
In de oude kerk der eerste
toen men de volwassenendooo kende, liturgii
vielen doop en bekering geheel sa- j njsc},c
men. Beide woorden kon
elkaar substitueren,
factor die de doop is als beg:
Gods heilwerkzaamheid
draait om de nieuwe geboorte
kreeg een nadruk in de latere
rieheid van de dooobedienini
Al f 150.000 op giro 308
Warme kleding
per K.L.M.
onderweg
stort op giro 308 van de stich-
1 ting Hulp aan Landgenoten in In
hei Westen donesië, een mooi bedrag dus dat
BH
Men heeft bovendien reeds 10 000.fél
naar Singapore overgemaakt, naar de
penningmeester van het daar gevormde
comité. En ten slotte verstrekt men elke 11:
in Singapore aankomende Nederlander »n
gefrankeerde briefkaartformulieren,
waarop hij in enkele woorden zijn plan- on:
nen kan vermelden. Deze formulieren v
worden direct per luchtpost naar de op- Lj
gegeven adre
rzonden.
De Asser beslissing over
subsidie van kerkbouw
57
..En ergens anders ook niet. Ze is niet in het
ziekenhuis en op de club hebben ze haar niet
gezien
Liane met zulk weer buiten en Muir wist niet
waar ze was. Geen wonder, dat hij zich bezorgd
maakte. Muir vertelde, dat niemand geweten had
dat Liane uitgegaan was, tot hij zelf thuis geko
men was en gevraagd had waar ze was.
Ze had geen boodschap achtergelaten waar ze
naar toe King of wanneer ze terug zou komen en
hoewel hij de Brettons al had gebeld en nog en
kele andere kennissen, kon niemand hem vertel
len. waar ze was.
..Heeft ze zoiets wel eens eerder gedaan?
vroeg Jess.
..Nee", antwoordde hij kort.
..Waar werd ze het laatst gezien?"
,.Zij en mevrouw Seacombe hebben samen ge
luncht en toen ging ze naar haar kamer".
..Heeft ze de auto meegenomen''" >t
..Die had ik zelf nodig Waarom vraag je dat?"
..Ik dacht, dat ze misschien naar Starmouth ge
gaan zou zijn voor een film of zoiets^ en
vergeten was u te waarschuwen. Of Jess
kwam eensklaps op een idee. misschien is
ze naar Cranemouth gewandeld om Petra te be
zoeken. Zal ik Petra opbellen en het haar vra-
gen?"
..Ja. doe dat als je wilt. Intussen zal ik me
vrouw Seacombe vragen na te gaan wat ze aan
had Dat kan misschien een aanwijzing voor ons
Ze belde af en terwijl Jess het nummer van
Petra draaide, had ze tijd te bedenken, dat het
prettig was. dat er «*en ongedwongen toon heer
ste tussen haar er Muir. Zo had tegen hun eer
ste ontzno ng erg opgezien.
Mevrouw Tempton nam zelf de telefoon aan.
door
Jane Arbor
Nee, Liane Hart was niet bij haar. Waarom
dacht Zuster Mawney. dat ze bij haar was? Pe
tra was niet thuis. Ze had gevraagd of ze naar
de haven mocht gaan om naar de vloed te kij
ken en ze was nog niet terug, hoewel ze heel
goed wist. dat het de tijd was waarop haar moe
der gewend was haar warme melk te drinken
O. daar kwam Petra juist binnen, misschien
wilde Zuster Mawney haar nog even spreken?
..Liane? Nee, ik heb haar niet gezien." Petra
hijgde. Ze luisterde naar Jess' haastige uitleg
voor het feit. dat ze belde en verzocht haar toen
niet af te breken maar even te wachten, tot Pe
tra haar moeder naar de zitkamer gebracht had.
Toen ze. teruggekomen was. zei ze ernstig: ,,Ik
wilde niet, dat Moeder dit zou horen, want ze
zou zich misschien ongerust maken, maar Jess
als je enig vermoeden hebt. dat Liane hier
ergens in de buurt is. moet je zorgen, dat je
haar zo spoedig mogelijk vindt."
De ernstige klank in de jonge stem van Petra
deed Jess rillen ,,Wat bedoel je?" vroeg ze.
„Wei. de toestand zou hier binnen afzienbare
tijd wel eens heel ernstig kunnen worden, als d>
wind niet gaat liggen cn het water zo snel blijft
wassen Ik ging naar de haven en ik verwachtte
wel. dat de grootste golven over dc havendam
zouden slaan. Toen ik de haven bereikte, moest
esthetica, waar schoonheid en ordelijk-
zijn. Liturgie is in de
Russisch orthodoxe kerk de dignst der
engelen Wij mensen zijn slippedragers
van de engelen, die de eeuwige litur
gie vieren. De mensen bedienen die li
turgie want de hemelse liturgie heeft
een afschaduwing op aarde De liturg
dat ij ook het eemeentelid maakt die
schaduw zichtbaar Deze volheid van li
turgisch 'even zei Drof Hend-lx te vin
den niet alleen in de orthodoxe kerk.
maar ook in de ..schuurtjes", de con
ventikels. van oud-gereformeerden in
Nederland
Het middaggebed werd geleid door ds.
G war SehuDpen.
ik echtei een heel eind
want er stond al een halve meter water op de
weg en het stijgt nog steeds Er was niemand tehe,d juU, zouden ü,Grgj
zien. maar ik heb de oude Tingle uit zijn bed RllsBic„h irari. a„
gehaald hij gaat altijd erg vroeg naar bed.
veet je?— en hij haalde de andere mensen, die
daar wonen er bij en ze stonden allemaal met
ernstige gezichten te kijken. Ik moest natuurlijk
naar huis."
Bedoel je, dat er gevaar bestaat, dat de hui
zen zullen onderlopen?"
Erger als de mensen zich niet bijtijds we
ten te redden." zei Petra ernstig. ..De weg langs
de haven is al onbegaanbaar en het regent nu
pijpestelen, hoewel de wind nog niet in kracht is
afgenomen. Jess, wat moet ik met Moeder doen.
vind je?"
„Haal haar onmiddellijk weg, als je kunt. al
was het alleen maar voor je eigen gemoeds
rust." raadde Jess aan. ..De buren zullen je toch
wel willen helpen, nietwaar?"
„Ja. ik denk van wel. hoewel ik moet trachten
haar niet ongerust te maken. Over Liane ge
sproken ik krijg eensklaps een heel nare ge
dachte. Je weet nog wel, wat ik je verteld heb
over mijn ontmoeting op de Warrens? Ze zal
toch niet getracht hebben, daar weer naartoe
te gaan. denk je?"
Jess balde haar vuisten. „Ze heeft me beloofd
dat ze het niet zou doen?"
„Zou ze die belofte niet breken, denk je?"
Jess besefte, dat ze Liane niet goed genoeg
kende' om hierop antwoord te kunnen eev°n Z"
Sptjreep Liane eenvoudig niet meer.
Ze belde af, nadat ze beloofd had Petr=> we»r
bellen als ze contact gezocht had met Muir
Ze nam de hoorn weer van.de haak. H—>aidr
zich toen om en zag. dat mevrouw *W<- ,*--:
zelf al binnengelaten had
(Wordt vervolgd
Prol Hendi
de liturgie problemen geeft en zocht de
oplossing in het Oosten. Hij noemde
zichzelf een kerkelijke fellow-traveller. Bovendien kan men nog veel
In het Gereformeerde Weekblad deelt
men echter ook hard nodig had. |3Jn d" Vrles !<m ln8ez0""
de Asser synode I
o der Gereformeerde Kerken haar bespre- f
de pier blijven, Rome en reformatie lopen op liturgisch j ffphmikpn nm hphnpftipp landee-IkinBen over de subsidiëring van kerken-
water no del1"™1" t»t tc«»r ritualisme en I geOru,Kfn om Denoeitlge lanoge bcslotm J|ttlng h»ef, gehouden. pr
hl/tok
VAN TtF DAG
noten bij te staan. Men verzet na-J Dit geschiedde alleen om te vnorko- \o
melijk enorm veel werk.
In de eerste plaatt verleent men i
dat deputaten voor correspondentie ki
de hoge overheid op de door hen |i|
de synode gestelde vraag in de m
apparaat heeft opgebouwd, dat nog
steeds in staat is zijn werkzaamheden
te verrichten. Daarbij komt nu de
hulp aan repatriërendev
Men beperkt zich tot hulpverlening
in Singapore met medewerking van de
vereniging van Nederlanders aldaar On
der leiding van de vertegenwoordiger
der stichting, de heer Th. C. Droogh,
worden de evacué's in Singapore van het
eerst nodige voorzien
Onder voeding
t uit Nederland op 16 decembti TO.
De rol der lofprijzingen, door dr.l hoeveelheid vitaminecapsules meegekre- °an t\!e;
geslaagd is, gezien de spoedige publi
catie. weet ik niet. maar in elk geval i'
was dit de enige bedoeling". (Al heeft, j
althans volgens de Acta, de praeses van Jn
het besluit in publieke zitting medede- lts
ling gedaan, doordat dc synode- Ik
journalisten hiervan onkundig waren fc;
vond de eerste publicatie plaats enige [j.
tijd na de zitting in het Centraal Week-
blad door de pracadviseur dr. K, Dijk. T
- Red.)
Prof. dr Herm. Ridderbos zegt ove- f°
rigens van de beslotenheid dezer be- St
spreking Nu. ik ben het ermee eens. hi
n deze H H deputaten met égards 0,
"grote j moet behandelen. Maar r
i Selms. Uitgave Bosch
gen omdat het vermoeden bestond dat I bene de hele kerk
tteuning «aarn. vele vluchtelingen aan ondervoeding zou-van d° Ufn
den lijden. Men heeft het hiermee bij het1 pende
In de Bibliotheek van Boeken bij de rechte eind gehad en de vitaminecapsu- vraag
Bijbel is dit boek verschenen van de jes bewijzen dan ook goede diensten. lemen
hand van de hoogleraar in de Semitische Verder krijgt elke repatriant een pak- derhalve
talen aan de universiteit te Pretoria. mej noodzakelijke levensbehoeften de lezers
Een best B B B.-boek. Er is reeds veel Daar de Nederlandse regering zich be- vermelding, dat van deze (vijf) deputa-
geschreven over de ontdekking van oerkt tot het betalen van de overtocht ten er twee op de synode aanwezig w
enoude rollen in grotten bij de an de verstrekking van de meest nood-
j dat dit boek ,akeliike Ceding deelt
de nodige kennis i,
de gang van zaken in deze ingrij- p
ak moest uitsluiten, is een p
arop ik nauwelijks een par-
lementair antwoord kan geven en die ik j
ar aan de beoordeling van ffc
erlaat. Overigens met de ft
rievdr Zee Het is goed.
onbevoegden heb- ndei
H-n gemibliceerd.
Voorts geeft prof Van Selms een ver
taling van dc dusgenaamde rol der lof-
oriizingen. zulks met uitvoerige toelich-
'inc Ock vordt eeboden een serieuze
ennfrentatic m«»t de nieuwtestamentische
interkleding uit
Vandaag worden 25 grote kisten
ier KLM naar Singapore verzonden,
taar dc repatrianten ook in Singa-
oore is het thans guur en bovendien
'.al men de kleding straks op de boot
dringend nodig hebbe" - daaraf"
grote behoefte hebben.
Benoemd tot leraar a.v.o. aan de chr.
landbouwhuishoudschool te Urk, T. de B
Vries aldaar C
Benoemd tot onderwijzer aan de chr. fc
nat school te Zierikzee: H. C. Dees te k
Koudekerke en P. vac Dongen te Kou- l
1 dekerke.
