CHRISTELIJK
Kan de domineesvrouw nu eens
aan haar man zeggen dat
Internationale Zendingsraad
bijeen in jonge staat Gliana
Nieuw formulier voor jeugdwijding
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Dalend ledental vrijgem.
jeugdorganisatie
De onbekende man
Mevrouw A. J. van Ruler-
Hamelink schrijft in Woord en
Dienst:
\JAAK heeft de gemeente allerlei
bezwaren tegen de predikant:
hij preekt te zwaar of te licht,
te lang of te kort. heeft een slech
te stijl, spreekt met een accent,
schreeuwt te hard, articuleert niet
goed. doet te weinig huis- en zie
kenbezoek. teveel of te weinig
jeugdwerk, treedt met te weinig
tact op in speciale moeilijkheden,
en zo kan men maar doorgaan.
Vele malen hoor je dan de men
sen zeggen: dat moest zijn vrouw
hem nu eens zeggen.
Onlangs probeerde ik in dit blad
de domineesvrouw te beschermen
tegen de zware eisen die de ge
meente haar vaak stelt. Toen was
mijn conclusie: belast haar niet
met één lichaam.
Nu zou ik haar ook nog naar
een andere kant willen bescher
men door te vragen: gebruik haar
niet als tussenpersoon, wanneer de
gemeente een uitgebreid klachten-
boek over de predikant heeft.
■YTU wil ik niet ontkenhen dat de
9 domineesvrouw soms haar man
iets in de gewenste richting kan
sturen, maar aan de andere kant
vind ik zo'n laatste beroep op haar
een onbillijke en onredelijke eis.
Het is voor een vrouw, die toch
op een heel speciale manier aan
de predikant gebonden is en door
die band zelf met hem partij is
tegenover de gemeente, buitenge
woon moeilijk zich zo te distan-
ciëren. dat ze critisch, objectief,
het optreden van haar man kan
beoordelen.
En stel dat ze dat kan, dan is
't nog zeer de vraag of ze die
moeilijke taak op zich wil nemen,
zelfs al is het ten slotte voor zijn
bestwil. Zij heeft altijd meer de
neiging hem te beschermen tegen
de klachten en wil liever niet ge
bruikt worden als een instantie te
genover hem. hoe goed bedoeld
overigens het beroep op haar ook
zijn kan.
Laat de gemeente het hem zelf
zeggen op vriendelijke, opbouwen
de manier; liever niet op de zo
genaamde „eerlijke" wijze, die
meer onbeschoft dan eerlijk is. In
andere beroepen gebeurt het ook
niet zo. Ik heb nog nooit horen
zeggen wanneer de burgemeester
of de dokter in iets te kort schoot:
dat moet z'n vrouw hem dan
maar eens zeggen.
OOK deze zomer hebben wij
weer een dertigtal pastorieën
bezocht in een bepaalde provin
cie. Uiteraard spelen bij dit ..uni
versitaire huisbezoek" modalitei
ten geen rol. Ieder, die vanaf
1947 oud-leerling is van de Utrecht
se universiteit, wordt bezocht;
leder student heeft recht op de
zelfde belangstelling en hulp:
enig kerkpolitiek doel zit er echt
niet achter, al wordt ons dat wel
eens in de schoenen geschoven
Het trof me weer, evenals an
dere jaren, dat de domineesvrouw
een open oog heeft voor het be
lang van voortgezette studie. Wan
neer de fatale vraag (fataal om
dat hij zeer vaak ontkennend be
antwoord moet worden) ..en, stu
deert u nog waf" valt, helpt
ze haar man nooit met het zoe
ken van uitvluchten. U zult zeg-
5en: ze hoeft 't zelf ook niet te
oen. Dat is zo, maar ze moet
haar offertje hierin ook brengen
door omstandigheden in huis te
scheppen die studie mogelijk ma
ken en geen beslag leggen op haar
man voor dingen die ze zelf ook
kan doen.
kanten. Met een zekere zelftucht
en een goede dagindeling lijkt 't
me toch wel mogelijk om gere
geld te studeren, b.v. 's morgens
van acht tot tien; dan kan men
toch nog niet bij de mensen aan
komen. Juist de regelmaat van
iedere dag twee uur gezette stu
die (niet het lezen van allerlei mo-
deboeken!) werpt vast en zeker
vruchten af voor 't maken van
de preek en voor het leiding
geven in gemeente en classis. Ook
doctoraal- en dissertatiestudie is
op deze manier mogelijk, door de
continuïteit van iedere-dag-steeds-
Toch is het een uitzondering
wanneer er gestudeerd wordt. Wel
is het eigenaardig dat in de wat
meelevende gemeente over het
algemeen meer de boeken worden
geraadpleegd, dan in de slappe ge
meenten, die 't gauw goed vin-
Het lijkt wel dat er wisselwer
king is tussen gemeente en pre
dikant en dat er van de ene ge
meente meer stimulansen uitgaan
dan van de andere. In de provin
cie die we dit jaar bezochten, zag
men de noodzakelijkheid van stu
die terdege in, sprak men ook het
verlangen ernaar uit en gaf men
met wroeging toe hierin tekort te
schieten. Maar in andere streken
kwam men zelfs aan de wroeging
en het gemis niet toe.
Er werden dit jaar veel studie
plannen opgezet, vastgelopen stu
dies weer op drift gebracht, en
zelfs vrijwillige scripties over een
zelfgekozen onderwerp opgedragen
wanneer men zelf moeilijk aan de
studie kan komen. Wat dat be
treft waren de bezoeken bij dege
nen die langer dan vijf jaar in het
ambt staan en voor wie de band
met de universiteit veel losser is,
belangrijker dan bij de pas afge
studeerden: er kon meer hulp
geboden worden bij impasses in
doctoraal- of dissertatiestudie.
T^ÉN ding moet me nog van
't hart betreffende de domi
neesvrouw. Ik zag ieder jaar weer
allerliefste en allerleukste predi
kantsvrouwen, maar soms heb ik
toch wel eens het idee. dat ze zich
te weinig bezig houden met ande
re dingen buiten het huishouden.
We kunnen niet allemaal studiozen
zijn, en dat hoeft ook niet, maar
vooral een domineesvrouw, wil
ze haar dienende taak tegenover
de gemeente en haar man goed
vervullen, moet een brede belang
stelling hebben voor alles wat in
kerk en wereld gebeurt.
Daarom zou ik willen aanraden:
spijker zoveel mogelijk algemene
ontwikkeling bij en wees daarbij
niet te gauw tevreden. Ga daarna
dan eens wat dieper in op iets dat
u graag iets meer wilt weten. Pro
beer zo met een eigen persoonlijk
heid en rijpere volwassenheid in
de gemeente te staan.
„Heel het christendom één zendingsgemeente"
140 deelnemers - voor de helft
blanken - uit 37 landen
In Achimota bij Accra, de hoofdstad van de jonge Afrikaanse staat
Ghana is sinds zaterdag de wereldconferentie bijeen van de Interna
tionale Zendingsraad. Reeds bij het begin kwam de conferentie in
het wereldnieuws door de verklaring van Indonesische
den over de ontwikkeling in hun land ten aanzien van'de daar
kende Nederlanders.
Onder leiding van de Amerikaanse theoloog ds. John A. Mackay,
voorzitter van de I.M.R., houden zich 140 deelnemers bezig met de
situatie van de christelijke zending in de gehele wereld.
Sinds de laatste zendingsconferenties,
1947 In de Verenigde Staten, in 1952
i Duitsland, hebben zich in Azië en
Afrika zoveel ingrUpende veranderingen
voorgedaan, dat de I.M.Z. zich daarmee
el bezig houden moet. Als onderwerp
dan ook gekozen: Zending in een
veranderde wereld.
Uiterlijk teken van die verandering is
de plaats van samenkomst, een land.
dat voor kort nog een Britse kolonie was.
Van de vijf miljoen inwoners van Ghana
zijn 700.000 christen. Het is de eerste
maal, dat de afgevaardigden van de
Europese en Amerikaanse zendings
raden en van de raden van christenen
de andere werelddelen op Afrikaanse
bodem samenkomen.
Het wereldomvattend karakter der
conferentie kwam zeer indrukwek
kend uit toen het appèl-nominaal
werd gehouden, de officiële afge
vaardigden werden met name af
gelezen. Slechts ongeveer de helft
der deelnemers behoort tot het
blanke ras, de anderen vertegen
woordigen de jonge kerken der ge
kleurde volken. West-, Zuid- ej» Cen-
traal-Afrika, India, Pakistan en
Birma, Indonesië, Thailand en de
Zuidzee-eilanden, Japan, Korea en de
Philippljnen uit al deze landen
hebben de in de afgelopen jaren zelf
standig geworden kerken hun af
gevaardigden gezonden.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Bedankt voor Oosterwolde (Gld.): G.
van Kooten te Genemuiden; voor
DussenH van Amstel te Ter A#r
(Z.H.).
Beroepen te Woubrugge (toez.): P. E.
Overgaauw te Woudrichem; te Creil-
spel: vie. A. J. van der Linden aldaar.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Den Burg en te Gorre-
dijkkand. W. Bos te Apeldoorn; te
HaulerwijkH. R. Groenevelt te Urk.
GEREF. KERKEN (ond. art. 31)
Beroepen te Winterswijk: kand. B.
in Zuijlekom te Rotterdam; te Bever
wijk: H. D. van Herksen te Hilversum.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Roek
VAN DE DAG
Kerugma en prediking. Inaugurele re-
te Kampen van prof.-dr. J. T. Bak
ker. Uitgave J. H. Kok N.V., Kampen.
De Klaagliederen van Jerimia. in de
serie ,.De Bijbel toegelicht voor het Ne
derlandse volk", door ds. K. Meima.
Uitgave J. H. Kok N.V. Kampen.
Naar het levende Woord. Een metho
de voor het „leren lezen" van de Bij
bel, door W. ter Horst. Deeltje V. Te
keningen van J. de Vries. Uitgave J.
H. Kok. N.V.. Kampen.
Misverstand is
Oecumenische hulp voor
Poolse kerken
De bij de Wereldraad aangesloten ker
ken beginr n binnenkort met de tweede
fase van hun hulpactie voor de Poolse
kerken. Zeven maanden geleden zonden
zij voor het eerst geld en goederen. Er
ls hulp gevraagd bij de wederopbouw
van enkele tientallen kerken, de in
standhouding van kerkelijke tehuizen,
het jeugdwerk, de persarbeid en de aan
schaf van ambtskleding voor de predi
kanten.
Het Poolse protestantisme vindt zijn
aanhangers bij één procent van de be
volking Voor een zeer groot deel is zij
rooms-katholiek en voor veertien pro
cent oostersorthodox. Bij het protes
tantisme is ook meegeteld de oud-ka
tholieke kerk. Verder zijn er een luther-
onmogelijk
De Oostduitse jeugdwijding is
niet alleen naar de geest, maar ook
naar de vorm een imitatie van de
kerkelijke belijdenis. Het geheel
vindt plaats met gebruikmaking
van „het formulier daarvan zijn
de". Vorig jaar heeft men een tekst
opgesteld, die blijkbaar te soepel
en te algemeen was. Er is nu
nieuw formulier, waarin dit gemis
is opgeheven: er wordt nu gespro
ken van „socialisme" (hetgeen ach
ter het ijzeren gordijn communisme
betekent) en „Sovjetvolk". Misver
stand is dus niet meer mogelijk.
Het „formulier om te bevestigen
de jonge staatsburgers" luidt nu:
Waarde jonge vrienden,
Tijt ge bereid, als trouwe zonen
dochters van onze staat van wer
kers en boeren te werken ei
strijden voor een gelukkig leven
van het gehele Duitse volk, zo
woordt mij:
Ja, dat beloven wij.
Zijt ge bereid, in gemeenschap met
ons, al uw kracht te geven
se. een hervormde, e
(hervormd-luthers. naar
beeld), een baptistische i
distische kerk.
Zendingsgemeente
de grote en edele zaak van het
socialisme, zo antwoordt mij:
Ja, dat beloven wij.
Zijt ge bereid, de vriendschap
alle volkeren te bevorderen e
vrede te beschermen en te verde
digen met het Sovjetvolk en alle
vredelievende mensen ter wereld,
zo antwoordt mij:
Ja, dat beloven wij.
Wij hebben uw belofte gehoord.
Ge hebt u een hoog en edel doel ge
steld. Ge hebt u geschaard bij de
miljoenen mensen die voor vrede en
socialisme werken en strijden. Plech
tig nemen wij u op in de gemeenschap
alle werkers in onze Duitse De
mocratische Republiek en ivij beloven
u steun, bescherming en hulp.
Kerkelijk gesprek tussen
en over de rassen
In het gebouw van de Zuidafrikaanse
universiteit van Witwatersrand zijn
vierhonderd afgevaardigden van ver
schillende huidskleur bijeen geweest om
te spreken over het belangrijkste pro
bleem van Zuid-Afrika: de gemengde
maatschappij. De uitnodiging was
enkele Bantoepredikanten uitgegaan.
Er waren twee predikanten van
Nederlands-Gereformeerde Kerk, voorts
de voorzitter van de methodistenconfe
rentie, de r.k. aartsbisschoppen van
Durban en Kaapstad, hoogleraren, stu
denten. zakenlieden en journalisten.
Het feit, dat deze samenkomst werd
gehouden noemde de anglicaanse bis
schop van Johannesburg het belangrijk
ste resultaat van de conferentie. Men
wil zulk een gesprek nog al t
onmogelijk houden. Binnenkort wordt
nog een conferentie gehouder
zitter dr. Mackay de conferentie geopend
rede over de christelijke zen
dingsopdracht in de wereld van nu.
Zinspelend op de technische wedloop
der grote mogendheden zeide hij, dat de
mensen tegenwoordig meer belangstelling
hebben voor een opmars ii* de ruimte
in het heelal dan voor een overwinning
in de grenzen die nog steeds landen en
issen op deze aarde van elkaar scheiden.
Het hele christendom, zo zeide hij, moet
:n wereldwijde zendingsgemeente zijn.
e zendingsopdracht der kerk ks
leen dan vervuld worden, wanneee
llleen zendingsarbeiders en predikanten
daarin bezig zijn, maar ook het gewone
gemeentelid bereid is in zijn beroep ge
tuige te zijn van zijn christelijk geloof.
Op de laatste zondag van het oude
jaar hielden de kerken van Ghana
in het stadion van Accra een grote
samenkomst, die gedeeltelijk ook
kerkdienst was. Duizenden leden van
de kerken in het land in hun bonte
kleding ontvingen de afgevaardigden
van zending en jonge kerken met
muziek en koorzang, een ontvangst
die door de aanwezigheid van vele
stamhoofden en van Ghana's minister
president ook voor deze gemeenten
zelf grote betekenis had.
Minister-president Kwame Nkrumah
iad in zijn begroetingswoord als christen
tot christenen een dringend appèl tot de
vergadering gericht. Als de Afrikaan
naar het buitenland kijkt, Man ziet hij
hoe rijke volken hun schatten vergooien
aan een nutteloze en verwoestende be
wapeningswedloop. Het kostbare kapi
taal, dat Afrika en Azië op de been zou
kunnen helpen, verdwijnt aan dat doel.
Wat heeft dit te maken met de christe
lijke barmhartigheid die het Westen ver
kondigt? En wat met de broederschap
der mensen die het Oosten verkondigt?
De minister-president riep de volken van
het Westen en het Oosten op hun be-
Ontwerp pachtwet nog
niet in Eerste Kamer
Nu de Koningin dr. S. L. Mansholt op
zijn verzoek ontslag heeft verleend uit
zijn ambt van minister van landbouw,
visserij en voedselvoorziening met in
gang van 1 januari 1958, heeft de voor
zitter van de Eerste Kamer in afwach
ting van de benoeming van een nieuwe
bewindsman het ontwerp pachtwet van
de agenda voor 7 januari afgevoerd.
Dientengevolge kan worden aangeno
men, zo is aan de kamerleden medege
deeld, dat niet op woensdag 8 januari
vergaderd wordt.
Het is Kerstfeest geweest en het is nieuwjaarsdag
geweest de dagen waarop vele woorden gesproken, vele
toespraken gehouden worden. Holle, nietszeggende woorden
soms, goedgemeende woorden dikwijls.
Wat doen we met al die woorden? Van Maria, over wier
hoofd in die dagen rond Jezus' geboorte, heel wat woorden
zijn heengegaan, lezen we dat zij ze „alle bewaarde, over'
wegende die in haar hart". Ze begreep niet alles wat er
haar goddelijk Kind gezegd werd maar ze wilde er geen
woord van missen, ze wilde het alles vasthouden tot de tijd
het duidelijker zou maken.
Van al die woorden die in deze dagen over uw hoofd zijn
heengegaan, zijt ge het grootste deel al vergeten voordat ge
ze hebt gehoord of gelezen. Maar vergeet niet de woorden
die ge over Jezus gehoord en gelezen hebt. Misschien kijkt
ge een heel jaar uw Bijbel niet meer met dezelfde ogen aan
als waarmee ge er nu in gelezen hebt; misschien luistert ge
een heel jaar niet meer zo intensief naar de preek als ge op
deze dagen geluisterd hebt als ge echter, als Maria, tn
uw hart bezig zijt met de woorden die ge over Jezus en van
Jezus gehoord hebt, dan zal het geloof in u wakker worden,
Dan zult ge grijpen naar uw Bijbel en intens luisteren naar
de preek. Dan wordt het voor u een gelukkig jaar!
ME
DE VAART ERIN HOUDEN
Twee miljoen
In de eerste plenaire zitting maakte
secretaris-generaal dr. Charles Ranson
uit Londen bekend, dat Rockefeller jr.
zich bereid verklaard heeft twee miljoen
r te schenken voor een bijzonder
ïonds, onder voorwaarde, dat de Ameri-
sc zendingsgenootschappen een gelijk
bedrag zullen opbrengen. Deze gift zal
dienen voor de uitbreiding en verdieping
de opleiding van inheemse predlkan-
Dit komt overeen met de bedoeling
de Internationale Zendingsraad,
steeds meer de leiding van de jonge ker
ken in haar eigen handen te doen leggen.
Op de conferentie, die tien dagen duurt
en gehouden wordt in de gebouwen van
de middelbare school te Achimota. zijn
geen vertegenwoordigers uit China, vroe
ger het grootste zendir.gsveld in Azië.
Evenmin als in 1952 ontving men bericht
van de Chinese kerken, waarom zij niet
willen komen. Ook de in geval van
afwezigheid gebruikelijke schriftelijke
groet heeft men uit China niet gezonden.
Andere schetsen?
ti een wijziging in de methodiek en
de schetsen hoopt het bestuur van de
Bond voor Gerefomeerde Jeugdorganisa
tie (vrijgemaakt) een keer te brengen in
het dalende ledental, waaraan in de te
Amersfoort gehouden jaarvergadering
ruime aandacht besteed werd. Verschil
lende verenigingen hebben voor het lid
maatschap bedankt, omdat zij zich niet
kunnen vinden in de wijze waarop de
kennis van de bijbel de jeugd wordt bij
gebracht.
Er is vanuit de vergadering aandrang
op het bestuur uitgeoefend wijziging aan
te brengen in de schetsen en ook verzet
ten enkelen zich tegen het feit, dat de
bond 's zomers kampen organiseert. Deze
laatste critici waren hiertegen vanuit het
principe, dat de gelden van de bond niet
aan enkelen ten goede mogen komen,
maar uitsluitend besteed mogen worden
in het belang van alle leden der aange
sloten verenigingen.
54.
„Dat doet me genoegen Jess beet op de lip
pen om het trillen van haar mond te onderdruk
ken. „Wilt u me geloven, als ik u verzeker, dat
mevrouw Bretton wel met dokter Leyden ge
sproken heeft, maar dat ze hem geen boodschap
gegeven heeft voor mij en dat ze mij niet ge
sproken heeft?"
Hij keek haar enkele seconden strak aan. Toen
zei hij voorzichtig: „Het zal me moeilijk vallen,
dat moet ik toegeven. Tenslotte is ze juist met
dat doel gegaan om uw hulp in te roepen. U
was nog niet weg. Waarom zou ze die boodschap
dan niet afgegeven hebben9"
„U gelooft me dus niet?" Het was haar een
behoefte om uit zijn mond te horen, dat hij haar
op haar woord geloofde.
„Dat heb ik niet gezegd," antwoordde hij.
„Er is nog een andere mogelijkheid dat Jane
de boodschap aan dokter Leyden doorgaf. Mis
schien is hij vergeten, die aan u door te geven."
„Laat Michael er alstublieft buiten!" zei ze in
een opwelling van woede. „Hoe durft u te veron
derstellen, dat hij, een dokter, niet onmiddellijk
gehandeld zou hebben, als hij een dergelijke
boodschap gekregen had?"
Muir haalde zijn schouders op. „Het lijkt me
niet onwaarschijnlijk. Tenslotte zou ik het een
tamelijk menselijke reactie vinden, als hij plan
nen had voor de avond en die niet in de war
wilde laten sturen."
„Als u zegt menselijk, bedoelt u egoïstisch.
Dat kunt u niet geloven".
„Ik wil het ook liever niet geloven", zèi
Muir en keek haar strak aan." „Het leek me
het enige alternatief, want ik zou het afschuwe
lijk vinden, als ik de andere mogelijkheid zou
moeten geloven.
door
Jane Arbor
„U bedoelt, de mogelijkheid, dat Jane Bretton
gelogen heeft?"
„Niet zij. maar u."
Jess reed terug naar haar kamer, gebruikte de
lunch en ging daarna terug naar het huisje van
mevrouw Castle. Ze was boos niet alleen voor
zichzelf, maar ook voor Micheal, op wie een
blaam van harteloosheid was komen te rusten,
terwijl hij er zelf niets aan kon doem
Toen ze arriveerde, stond Muir met mevrouw
Castle al klaar om te vertrekken. De kinderen
liepen om de auto heen en Muir bleef even bij
Jess staan, voor hij achter het stuur ging zit
ten.
„Ik breng mevrouw Castle naar het zieken
huis en ga haar later weer halen. Intussen kom
ik terug. Ik heb je iets te zeggen."
Ze hield zichzelf voor, dat ze hem niet wilde
zien. Toch zat ze bij zichzelf al uit te rekenen,
hoe lang het zou duren, voor hij terug kwam.
Dit was de liefde op haar afschuwelijkst, dacht
ze bereid te zijn onrechtvaardigheid en schan
de te verdragen, als je maar bij de man kon
zijn van wie je hield.
Toen Muir terugkwam, ging Jess hem binnen
laten..,Waar zijn de kinderen?" vroeg hij.
„In de keuken, ze zitten te lezen ein te schil
deren."
vrij.
„Dat is niet nodig, maar ze zullen het natuur
lijk heerlijk vinden. Ik zal het hen gaan zeggen."
Hij hield haar tegen. „Ik ben nog niet klaar.
Ik ben teruggekomen, omdat ik jou moest spre
ken. Je begrijpt natuurlijk wel, dat ik vanmor
gen regelrecht naar Jane gegaan ben."
„Ja?"
„Dat had je toch wel kunnen nagaan," zei hij
en trok zijn wenkbrauwen op. „Hoe had ik anders
achter de waarheid moeten komen?" Met een
scherpe klank in zijn stem ging Muir verder: „Ik
behoef je natuurlijk niet te vertellen, wat ik met
veel moeite van Jane te weten kwam dat mijn
verzoek om hulp voor Castle noch dokter Ley
den noch jou ooit bereikte. Ze probeerde een of
andere excuus te bedenken, dat echter niet erg
aannemelijk klonk en ik was zo woedend, dat ik
niet bleef om haar naar haar ware redenen te
vragen, Jess..."
Hij hield op met een vreemde, gespannen
klank in zijn stem. Jess moest heel even denken
aan die dag voor Kerstmis toen ze die vlam in
zijn ogen had gezien, toen hij Liane kuste onder
de mistletoe. Toen had hij bij die kus opzette
lijk zijn hartstocht aan banden gelegd. Welke
emotie legde hij nu voor haar aan banden?
Haar verbeelding speelde haar natuurlijk par
ten. Ze kon zich het gesprek, dat zou volgen pre
cies indenken. Hij zou excuus vragen, dat hij
haar verkeerd beoordeeld had. Zij zou zeggen.
dat hij geen excuus behoefde te vragen. Mis- j die duidelijk hun wortels slaan
schien zou hij zelfs Jane Bretton met haar wil- kerkelijk gereformeerde verleden
len confronteren. De hele geschiedenis hing Ion™.. Su v
haar de keel uit en liefst wilde ze er geen woord gjezen weeHwr bM^tnés1
meer aan vuil maken. kerk ln 1957 En kan daarmee het* pal
(Wordt vervolgd} 'begonnen jaar goed toegerust in.
"yANDAAG, op deze eerste werkdag
van het nieuwe jaar, zijn ook de
eerste financiële en economische
redevoeringen gehouden en zij zijn
over het algemeen gekenmerkt ge
weest door een manende toon.
Manende namelijk tot voorzichtig
heid en tot waakzaamheid. Wij zijn
bezig, onze binnenlandse uitgaven
te beperken. Gebleken was, dat wij
als volk aan het leven waren op te
grote voet. Er werd meer uitgegeven
dan ontvangen werd. Daarom zijn
maatregelen genomen om de uitga
ven af te remmen. Maar nu gaat het
erom, dat met name in het bedrijfs
leven de remming niet zo krachtig
wordt, dat de vaart eruit raakt.
Deze woorden zijn niet nieuw. Zij
zijn echter wel waard, dat ze en
dan in het bijzonder bij het begin
van het nieuwe jaar worden her-
Het is immers waar, wat vandaag
in een of meer der redevoeringen is
betoogd, dat de druk van de beste
dingsbeperking altijd op de een of
andere manier terugvalt op het be
drijfsleven. Maar wanneer men het
zo formuleert, dan is de bestedings
beperking al een druk geworden.
Op zichzelf behoeft bestedingsbe
perking nog geen druk te zijn. Ons
volk als geheel kent een mate van
welvaart, die tot dankbaarheid be
hoort te stemmen en die het behoort
te prikkelen tot de bijzondere ver
plichtingen, welke daaruit voort
vloeien. In dit geheel behoeft enige
beperking in de bestedingen waarlijk
geen rampzalige gevolgen te heb
ben.
Echter, wanneer de beperking in de
bestedingen werkelijk het karakter
zou krijgen van druk, zijn de woor
den van waarschuwing tot voorzich
tigheid en waakzaamheid alleszins
gerechtvaardigd. Uit de vandaag uit
gesproken redevoeringen blijkt, dat
dit ogenblik schijnt aangebroken.
Zo mag de bestedingsbeperking niet
in druk gaan ontaarden. Zulks te
minder, nu er, in ruimer verband, in
de financieel-economische wereld nog
enkele factoren zich doen gelden, die
al evenzeer tot voorzichtigheid no
pen.
Hoe zal het gaan met de conjunctuur
in de wereld, een conjunctuur waar
van de onze veelszins afhankelijk is
doch aan de beheersing waarvan men
tot op heden nog slechts weinig kan
doen?
Hoe zal het gaan met Indonesië en
in verband daarmede met die onder
nemingen ten onzent, die geheel of
voor een deel op Indonesië zijn ge.
oriënteerd?
Waakzaamheid en voorzichtigheid
zijn geboden, maar niet bij de pak
ken neerzitten. Integendeel, wij le
ven, als gezegd, als volk in een toe?
stand van redelijke welvaart en wel
stand. Moge het ons ook in 1958 niet
.aan de nodige werkzin ontbreken.
Onze bevolking breidt zich gestadig
uit. Zonder onderbreken moet wor
den gezonnen op mogelijkheden tot
verhoging en uitbreiding van onze
nationale produktie. Dat in verschei
dene redevoeringen van vandaag
ook aandacht is gevraagd voor de tot
activiteit prikkelende elementen
welke er liggen in de straks komende
Euromarkt, laat zich begrijpen.
Ook voor 1958 zijn wij afhankelijk
van de goede gunst Gods. Dit is
geen afhankelijkheid, die ons tot
lijdzaamheid brengen moet. Het is
een afhankelijkheid, die ons tot
werkzame gehoorzaamheid, op alle
gebieden des levens, wekken en sti
muleren moet.
STRIJD OM DE MACHT
Wat de schetsen betreft merkte de
voorzitter, de heer C. Schout uit Dor
drecht, op, dat dit punt niet voor het eerst
ter sprake komt. Het zal ook niet de
laatste keer mogen zijn. Hij deelde mee
dat het bondsbestuur plannen heeft ont
worpen, die een wijziging kunnen bren-
85 ouderverenigingen zijn aangesloten.
Hoewel enkele verenigingen bij gebrek
aan leden moesten worden opgeheven en
enkele andere zich om bovengenoemde
reden onttrokken, kon secretaris H. H.
van de Linden uit Goes wijzen op de in
schrijving van een nieuwe vereniging.
Ongerustheid over het ledental achtte hij
niet nodig.
In plaats van ds. L, de Wolff uit En
schede, die door ziekte verhinderd was,
heeft ds. K. Deddens uit Leerdam gerefe
reerd over het boek Jozua.
Bijna alle kerknieuws
van vorig jaar
De redactie van Kerknieuws vraagt
ons aan te kondigen het 32 pagina's tel
lende oudejaarsnummer. waarin de heer
W. C. F. Scheps een uitvoerig over
zicht geeft over de gang van de kerk
in 1957. Deze overzichten zijn veel ge
roemd en niet ten onrechte. En alleen
hierom al willen wij gaarne de aan
dacht weer eens op deze kerkelijke
vraagbaak vestigen. De administratie
is gevestigd Ellekomstraat 16, Den
Haag.
Het kerkelijk overzicht onder de titel
Het jaar dat gingopent met een
semi-stichtelijke overpeinzing, die ons
wat tegenvalt van de man, die medita
tieve „voorwoorden" van bij voorbeeld
kerkelijke jaarboeken vlijmscherp in
hun overbodigheid kan schetsen.
Merkwaardigerwijs vonden we niets
over de toelating van de Gereformeer
de Kerken in Indonesië tot de Wereld
raad van Kerken. De wereldkerk blijft
trouwens in het algemeen buiten be
schouwing.
Wie de katheders in het gebouw aan
de Keizersgracht kent zal glimlachen
wanneer geschreven wordt over prof.
Grosheide die zich in zijn jeugd zette
rond Kuypers katheder. En wie de
heer Scheps welgezind is ziet heen over
het feit, dat prof. dr. J. Prins hoog
leraar te Utrecht en niet te Groningen
Maar als ernstige fout willen wij aan
rekenen het opnemen van de mormo-
in één adem met gemeenschappen
s heeft
yo omstreeks de jaarwisseling
schijnt men in de Midden- en
Zuidamerikaanse republieken er
behoefte aan te hebben, een revo
lutie te ontketenen. Dit is ook nu
weer het geval. In verschillende
landen is het al enige tijd onrustig.
In Argentinië broeit er iets en ex-
president Peron heeft laten weten,
dat hij dit jaar zonodig met geweld
naar het land zal terugkeren. En
in Venezuela is gisteren een op
stand uitgebroken, die de politieke
situatie in dat olierijke land gron
dig kan veranderen. Op het ogen
blik, dat wij deze regels schrijven,
is de uitslag van de strijd nog niet
bekend. Ook valt nog moeilijk uit
te maken, wat precies de bedoe
lingen zijn van de opstandige ele
menten.
Een ding is evenwel duidelijk: de
machtsverhoudingen in het land zijn
in de afgelopen jaren sterk veran
derd. Het leger was sedert 1945,
toen enkele jonge officieren met
de steun van de Action Democra-
tica een eind maakte aan het be
wind van generaal Medina Anga-
rita, de belangrijkste politieke
factor in het land. Tot deze offi
cieren behoorde ook Perez Jimenez,
de huidige president. Hij werd al
spoedig de drijvende kracht achter
de Action Democratica, welke poli
tieke beweging de basis legde voor
een democratisch bewind. In 1947
werden voor het eerst vrije ver
kiezingen gehouden en de letter
kundige Gallegos werd nresident.
De nieuwe «-egering trachtte ter
stond, de invloed van het leger te
verminderen. Deze strijd achter de
schermen leidde tot een nieuwe
staatsgreep: Een militaire junta,
waarin ook Perez Jiminez zitting
had, nam het bewind over en maak
te een eind aan het bestaan van de
Action Democratica. Er werd een
nieuwe grondwet opgesteld en in
1952 werden nieuwe verkiezingen
gehouden. Toen het duidelijk was,
dat de oppositiepartijen de overwin
ning zouden behalen, greep Perez
Jiminez in: hij liet zich tot voorlopig
president benoemen en de werkelij
ke uitslag werd nooit bekend ge
maakt. In april van het volgende
jaar riep een nieuwe constituerende
vergadering hem tot president uit.
Sedertdien is Perez Jimenez onafge
broken aan het bewind geweest. Het
was in die jaren de oppositiepartijen
niet toegestaan, politieke activiteit I
te ontplooien. Enkele weken geleden
werd Perez Jimenez opnieuw tot
president gekozen: er waren geen
tegencandidaten. Kort tevoren was
een aanslag op de president gepleegd.
Het was een voorbode van de op
stand, die gisteren is uitgebroken en
die duidt op een wijziging in de
machtsverhouding in Venezuela.
Thans blijkt, dat het gedaan is met
de alleenheerschappij van het leger.
De luchtmacht, klaarblijkelijk met
steun van de marine, heeft het heft
in handen genomen en zal wellicht
aan het langste eind trekken. Het ls
nog niet duidelijk, welke krachten
achter de opstandige elementen aan
het werk zijn. Het feit, dat zij zullen
trachten, een algemene staking uit
te roepen, kan er op wijzen, dat zij
steun zoeken bij de vakbonden en
andere linkse groeperingen in het
land.
Prof. dr. B. J. van der
Plaats overleden
Gisteren is in Maastricht overleden
prof. dr. B J. van der Plaats, oud-hoog
leraar in de radiologie aan de univer
siteit van Batavia. Hy is 69 jaar oud
geworden.
Dr. Van der Plaats promoveerde in
1917 in de Wis- en natuurkunde aan
de rijksuniversiteit te Utrecht. In 1924
werd hij tot arts bevorderd, tegelijk met
zyn vrouw. In 1928 vertrok hij naar
Batavia, waar hij belast werd met de
supervisie over alle röntgeninrichtingen
in de Indonesische archipel, en waar hij
in het bijzonder het probleem van de
stralenbescherming op de voorgrond
stelde. Verder heeft hij in belangrijke
mate meegeholpen aan de tuberculose
bestrijding in Indonesië.
Na geruime tijd in Japanse krijgs
gevangenschap te zyn geweest, repatri
eerde hij in 1950. In samenwerking met
zijn broer, prof. dr. G. J. van der Plaats,
geneesheer-radioloog van het ziekenhuis
Sint-Annadal in Maastricht, werkte hij
sedertdien aan enige wetenschappelijke
problemen op radiologisch gebied. Prof.
Moeilijkheden voor
Hillary
De Nieuwzeelander Sir Edmund Hillary,
wiens expeditiegroep voorspoedig voort
trok in de richting van de Zuidpool, heeft
dinsdagmiddag met grote moeilijkheden
te kampen gekregen. De leden van de
expeditie moesten hun tractors uit de
sneeuw graven en een groot deel van
hun voorraden uitladen.
Men heeft twee van de vier vracht
sleden moeten achterlaten.
Volgens de laatste berichten bevindt
Hillary zich nu op circa 100 km van de
Zuidpool. De Britse ploeg onder leiding
van dr. Vivian Fuchs, die hem van de
andere kant af tegemoet komt, moest
woensdag nog een 450 km afleggen om
de Pool te bereiken.
