Europa weer een belangrijke factor in de wereldpolitiek M .rustige tegenvaller voor de Amerikanen De Hoop bood hulp aan bijna 2000 patiënten Nederland is proeftuin van psyehiaters Oókalaan sigaar? Hulpbetoon tussen mossel en voorn SPRINGBOK MAANDAG 23 DECEMBER 1957 Conclusie na de Navo-conferentie BELANGRIJKSTE CONCLUSIE, die uit het verloop van de N.A.V.O.-conferentie in de Franse hoofdstad moet worden getrokken :1, dat Europa opnieuw een factor van grote betekenis in de wereld- ick is geworden. De Verenigde Staten beseffen dit thans beter dan |it. Zij wisten het reeds, voordat zij naar Parijs kwamen om daar het gnkbeeld van de .interdependentie" (onderlinge afhankelijkheid) te produceren. Er waren een intercontinentaal ballistisch projectiel en twee nstmanen, gelanceerd in de Sowjetunie, voor nodig om de Amerikanen (ran te overtuigen, dat zij de Europese bondgenoten even hard nodig J dden, als omgekeerd het geval was. De Verenigde Staten, die binnen niet al te lange tijd binnen het bereik |IIen liggen van Russische projectielen, beschikken immers thans nog »t over wapens, die van Amerikaans grondgebied op doelen in de Twjetunie afgevuurd kunnen worden. Daarom trachten de Amerikaanse Itoriteiten er hun Europese bondgenoten van te overtuigen, dat het voor i verdediging van de vrije wereld noodzakelijk is, dat zij op hun grond- fbied de bouw van bases voor het lanceren van atoom- en raketwapens Qraj als h< olkij eens gilcstisc Hoij -Europese leden van de N.A.V.O. ertoe Haiiracht heefl' £ehcel in strijd met de r n^Jer'kaanse plannen te handelen. Hier in h(wi,Icn we beginnen met nadrukkeiyk ondeM te stellen dat het niet de brief van /ordjeteanin 's geweest, die voor deze gang ;enioj] zaken op de topconferentie te ParvJs kindpft gezorgd. De oorzaak zit veel dieper ge,V€fen minste twee zeer reële overvvefirio- evoinF '*e'ï'>en rol gespeeldi. nil.: de overtuiging. dat nu de Europese landen voor een ui term arte beLamg- rijke besfliissimg worden geplaatst, die tbrodniiet E"Ieen voor Europa, maar ook voor de rest van de wereld verre-i- zet kende gevolgen kan hebben het ketts verantwoord zqu zym, niet nos een. een laatste poging te ondernemen iO Mom met de Sowjetunie tot een verse- zoilijk te komen; en vrees, dat Amerika zich weinig Europa gelegen zal laten Iliiggen. als het e<r over een aantal jaren even- slaagt, im ter continentale bal- isohe projectielen, waarmede he' inacijde Sowjetunie rechtstreeks kam be- strijken, iin serie te produceren. Vergulde pil (lat het eerste punt betreft, heeft de r Lester Pearson, de vroegere miimls- buitenlandse zaken van Canada enkele weken geleden de Nobel- or de vrede in ontvangst heeft t op treffende wijze onder gebracht, wat er op het ogen- i Europa leeft. Hij.zetfdie: „De tijd ^ongebroken, dat er iets gedaan moef aas zijn, snelle, ge- (ckaLijike volledige resultaten te ver niet juist te ver- seling zullen verdwijnen. Het zou ech- R onverantwoordelijk zijn, als er niets i worden. i zijn mins! merkwaardig, dat Amerikaanse regering vrijwel geen jening heeft gehouden met de mogc- n ^heid. dat de Europese partners zou Beof aandringen op hervatting van de be [ekingen met de Sowjetunie. Zelfs toen Dijkebrief van Boelganin kwam, die niets B (üws bevatte, dachten de Amcrik: en d konden volstaan met het ter spra- I brengen van deze brief op de 1 ifcrentie en dat daarna kon worden irgegaan tot de orde van de dag. Z(j ikk^den dan ook overrompeld door hei g€nisalc Europese verzet tegen het on- eurJddelijk aanvaarden van het Amerl- en inse aanbod, de N.A.V.O.- landen op er t Europese continent (Engeland had zyn medewerking toegezegd) atoom- iraketwapens te leveren. amiie rï'™10 initiatiefnemers Eisenhower, ^fmillan en Spaak zaten op de eerste jevo^ van: de conferentie met de handen in (weinige) haar. De verwarring was dat hebben d'e vele honderden jour- dae tevergeefs tracht- betreffende de besprekingen e krijgen. Velen slaagden er lagochtenid pas in, dit te bemachtigen. Eisenhower was bijzonder felijk geworden en het was in de ge- Cpen omstandigheden dan ook een wijs luit, dat de Britse' premier Macmdllam fd belast met het verzoenen van d» pdpunten van de Ver. Staten en d» fopese landen. Iet resultaat was, 'dat een weinig zeg- |de verklaring werd geproduceerd ootfrtu in beginsel werd besloten, dat da -strijdkrachten in Europa me' he^n- en raketwapens dienen te worden zjèerust. Deze kwestie werd daarmee in voorlopig op de lange baan gescho- i in maart zal zij pas weer ter komen, als de militaire deskyndii- n de N.A.V.O. weer in Parijs bij e moeizaam verkregen over de Sowjetunie werd in n-iqué op meesterlijke wijze moufleerd, waardoor het leek. alsof conferentie in de grootst mogelijk» eensgezindheid was verlopen. Dit mag ir bepaalde opzichten van belang zijn. He' zou echter verkeerd zijn,, het hierbij t<= laten en de ogen te sluiten voor de wer kelijkheid. De pil, die de Amerikanen tp slikken kregen, was behoorlijk verguld maar hij ligt desondanks zwaar or> d* Nu of nooit Hel is voor de Europese landen eer kwestie vsn nu of nooit, als zij in over weging nemen, wat wij onder punt 2 heb ben samengevat. Zij beseffen, dat zij d» Russen in de kaart kunnen spelen en da' het gevaar aanwezig is is, dat wat d>p atoom- en rakelwapens betreft er var uitstel afstel komt. Maar zij willen als he' ware een laatste beroep op de Russen doen, mede te werken aan het beëindigen van de bewapeningswedloop, nu het nog niet te laat is. En zij menen,'dat er ir Europa 'reële mogelijkheden liggen om de impasse te doorbreken en een gunstige; wending te geven aan het omt wapehdmes- i gesprek. Ongetwijfeld heeft het optreden van George Keuman, de vroegere Amerikaan se ambassadeur in Moskou (op wie wij enkele weken geleden nog de aandacht hebben gevestigd) invloed uitgeoefend od hef denken van de Europese staatslieden ook op dat van bondskanselier Adenauer Dit wil evenwel nog niet zeggen, dat de denkbeelden van Kennan zonder meer zullen of kunnen worden overgenomen De Britse minister Lloyd verklaarde dezer dagen nog. zich atf te vragen, of deze sug gesties wel verstandig zijn. Met neutralisme heeft de wens van de Europese landen op het ogenblik niets te maken. Een Engels blad, dat van oor deel is, dat het dodelijke neutralisme he bondgenootschap besluipt, doet twijfel rij zen aan de oprechte bedoelingen van de genen, die de tijd rijp achten voor overle( met de Russen en suggereert dat zij eet uitvlucht zoeken om zich aan hun ver antwoordelijkheid te kunnen onttrekken Dit is niet eerlijk, want het verlangen on uit de huidige impasse te geraken kan niet worden vergeleken met een vlucht uit de werkelijkheid, maar is juist gebo ren uit rustige beoordeling van de naak te realiteit, waar we ons op het ogenblik middenin bevinden. Dat het neutralisme overal op de wereld op de loer ligt. zal niemand willen ontkennen. Dat het door het besluit van de N A V O.-conferentie zal worden aangemoedigd, valt ook niet tegen te spreken. Maar te beweren, dat de Atlantische alliantie er thans door wordt bedreigd is op zijn zachtst gezegd Con sequenties Van de Amerikanen is het te begrijpen dat zij de gang van zaken op de N.A.V.O.- conferentie betreuren. Zij hebben even- 'vel bewezen, dat zij hoewel soms moei- tyk zich aan gewijzigde omstandig heden kunnen aanpassen, als zü inzier dat er niets anders op zit. Dit laatste if inderdaad het geval. De Washington Pos' sfihreef dezer dagen naar aanleiding var een alarmerend geheim rapport, waarvar het de tekst heeft weten te bemachtigen ,In angstwekkende va-art zijn de Ver. Sta ten op weg een tweederangs-mogendheid te worden" en het blad concludeert, da' Amerika zich i-n zijn geschiedenis nos nooit in zulk een ernstig gevaar heefl b» vonden als thans. Voorts beseft men in Washington, da' de Europeanen In de komende jaren zelf de voorwaarden kunnen vaststellen waarop z(j voor de bouw van raketbascf op hun grondgebied zullen toestaan. Di« :oweI politieke als financiële conse quentics hebben. Zo zullen de Fransen i eisen voor hun Algerü'nse politiek, de Nederlanders inzake de Indonesische kwestie, de Grieken en de Turken inzake us, de Westduitsers om een nieuwe benadering van het herenigingsprobleem te bewerkstelligen, enzovoort, enzovoort deze moeiiykhcdcn zouden zich ooI> hebben voorgedaan," als niet zou zijn bo iloten. opnieuw contact met de Sowict- Bo-vendl-en bevinden de. raketten, w-a-ar nede de N. A V. O.-strijdkrachten in Euro- ia uitgerust moeten worden, zich nog steeds in het experimentele stadium. Nog dagelijks mislukken proefnemingen op het rr-eim van Kaap Canaveral in Florida heel of gedeeltelijk. En het zal ten- inste nog een jaar duren voordat tot Drodukbie op grote schaal kan worden jegaam en de bases aangelegd moeten zym. Ook voor de Amerikanen moet er en a-lles aan naar een vergelijk i het gebied va: dus bij nader v legen zijn, te stre\ met de Sowjetunie ontwapening. Pas wanneer definitief blijkt, dat er met de Russen niet te praten valt. zal er voor de Europese landen geen reden meer bestaan atoom- en raket wapens van de hand te wijzen. De grote moelijkheid is, uit te vinden, of de Russen serieuze vredesplannen hebben en het zo te doen, dat het falen van dergelijke pogingen in de vrije wereld niet tot ernstige teleur stelling leidt. Zaterdag is in Londen het huwelijk voltrokken tussen Lt.-kolonel D. T. Dobie en mejuffrouw Regula Rex- lichti. Dobie, drager van de Neder landse Miltaire Willemsorde en van de Engelse Distinguished Service Or der, was commandant van het eerste dens de slag om Arnhem. Zijn bruid Engelse bataljon parachutisten tij- is een Zwitserse. Het echtpaar gaat in Kenya wonen, waar Dobie een bedrijf heeft. TTET HOSPITAALKERKSCHIP De Hoop heeft het afgelopen seizoen 867 Ne derlandse, 863 Noorse, 95 Wcstduitsc, 4 Poolse, één Belgische en 3 Oostduitsc, dus in totaal 1833 patiënten hulp geboden. In moderne scheepshospitaal lagen ir totaal 148 zieke en gewonde vissers, on- wie 36 buitenlanders. De scheeps arts. dokter C. W. Ouderkerk, uoteerdf in totaal 812 verpieegdagen. De tandarts, die gedurende de- Kanaal- periode van de visserij aan boord was telde 200 behandelingen. Ook in de wyze, waarop met de Duitse hospitaalkerkschepen werd samengewerkt weerspiegelde zich het internationale ka- •akter van de hulpverlening. De Hoon ras dit"jaar meer dan ooit een toevluch: -oor allen, die hulp nodig hadden. Het beste bewijs hiervan was het feit. da' :elfs de bemanningen van Oostduits* trawlers voor de zieke vissers hulp var De Hoop inriepen. Op grote schaal is var de hulp op technisch gebied gebruik ge maakt. In totaal werden 186 reparaties genoteerd. Zelfs heeft De Hoop vissers schepen. die door machinepech hulpeloos ronddreven op sleeptouw genomen en i' Ijlings te hulp gevaren als zich in haar nabijheid schepen in' nood bevonden. Op de laatste reis was dit een Katwijkse log ger, die water maakte. Naar De Bilt wer den 1000 weerrapporten en 70 berichten visserij-concentraties verzonden. Lofoten Het experiment van het begin van d-i tar in de tijd, dat de Nederlands dryfnetvlsserij stil lag was de rei de Lofoten om de daar werkzam Noorse vissers medische hulp te bieden. Deze proef is uitstekend geslaagd en zal in de eerste maanden van 1958 herhaald worden, omdat de Noorse visserij daarop zeer gestald is. In de Dieppe-periode hebben de sous prefect en de burgemeester van Dieppe, de heer M. Gueirard, in gezelschap van de plaatselijke autoriteiten een officieel bezoek gebracht aan De Hoop. EVACUATIE (Vervolg van pagina 1) Nader wordt gemeld, dat de Waterman, die zaterdag ruim 900 Nederlandse vluch telingen te Singapore had ontscheept, vandaag weer in Priok kwam orq Neder landers te halen, en dat er zich morgen 800 aan boord zullen begeven, wellicht nog meer. Bijna dagelijks vertrekken nog vrouwen en kinderen van Nederlands per soneel van verschillende bedrijven in Djakarta en Bandoeng met door de Ga- ruda gecharterde vliegtuigen. Volgens A.P. komt de Waterman 12 januari te Soerabaja om meeren-deels werklozen, ouden van dagen en zieken te halen. Te Soerabaja en Djakarta regelen het centraal passagebureau en de Nederland se diplomatieke vertegenwoordiging het vertrek van tienduizend Nederlanders. Plaatselijke immigratie-autoriteiten te Djakarta hebben meer dan 10.000 uitreis visa uitgereikt. Het tempo is thans 700 per dag. Nader wordt gemeld, dat in het leger kamp Changi ten behoeve van de Neder landse vluchtelingen kerstversieringen worden aangebracht. De vluchtelingen krijgen een kerstdiner, de kinderen een theepartijtje en een bioscoopvoorstelling. Kritiek van scheidende officier van justitie Bij voorbaat neemt men aan dat verdachten abnormaal zijn NEDERLAND is een proeftuin voor psychiaters, zo meent althans mr. J. E. Th. C. baron Speyart van Woerden, die zaterdag afscheid heeft genomen als officier van justitie in Arnhem. In zijn afscheidsrede wees hij op de grote invloed, die de psychiatrie in de rechtszaal uitoefent. De ge volgen hiervan noemde de scheidende officier teleurstellend. Vooral laakte hij de behandeling van ;n zaak waarbij iemand door misdrijf n het leven is gekomen. Het slachtoffer nauwelijks begraven of er wordt grote activiteit ontwikkeld, zonder dat er nog belangstelling voor hem bestaat. Alles concentreert zich dan op de delinquent. Dubbel ongeluk: dode bij Wormer Op de Provinciale wee Hcmbrug—Lim- men in Noord-Holland zyn zaterdagmid dag twee ernstige verkeersongelukken gc- kwam istig. De heipalenhandel-aar C. G. Stoel uit Wormerveer reed met zyn personenauto, gaande in de richting Amsterdam, ach terop een geparkeerde met aardappelen geladen vrachtauto. Zijn wagen werd geheel vernield. Mevr. C. Stoel-Weerheim leed ter plaatse. De heer Stoel en een urig meisje uit Alkmaar, dat bij do familie logeerde, werden ernstig gewond het gemeenteziekenhuis te Zaandam opgenomen. Twee uur later werd de kraanwagen, die bezig was met het af laden van de vrachtauto, aan de achter- zqde aangereden door een personenauto. in al6 passagier de chef van het ka binet van de commissaris der Koningin in Noordholland, jhr. F. W. A. Beelaerts van Blokland, zat. Deze brak een been en de chauffeur, C. Klinkenberg, liep een zware hersenschudding op Zondagavond Is te Akersloot een auto met drie inzittenden van het veerpont in het Noordhollands kanaal gereden. De be stuurster verdronk. De inzittenden ware® de heer en mevrouw Veldt uit Haarlem met hun zes-jarige zoontje. Mevr. Veldt gaf, toen zij op het veerpont stond, gas in plaats van te remmen, met het gevolg dat de auto in het water reed. De heer Veldt en zijn zoontje konden worden ge- Verbetering Kerstpuzzel In de opgave van onze kerstpuzzel ia zaterdag een klein foutje geslopen. Da kolem „horizon-taal" begint met: 1. tevre- 2. schijn, enz; dit moet zijn: 1 tevreden. 6 schijnenz. Amerikaanse hoogovens. Produktie ïrste elf maanden van ruw ijzer en ijzer legeringen rekord van 74 min. ton (v.j. "3.6 min.). Indonesië en Israël. Indonesisch zaak gelastigde te Amman heeft verklaard, dat zijn land Israël nooit zal erkennen. waarbij men bij voorbaat aanneemt, dat hij abnormaal is. Wanneer de verdachte in de rechts zaal komt is hij door raadsman, reclas- seringsrapporteur. psychiater en maat schappelijk werker als in een schoon heidssalon uitgedost voor zijn nieuwe rol. De gevolgen hiervan zijn weinig bemoe digend, evenals trouwens die van de zg. voorwaardeiyke invrijheidstelling van ter beschikkinggestelden. Gebleken is, dat zg met proefverlof gaan, terwijl de politie niet beter weet of zij zyn veilig opgeborgen. Daardoor is voorgekomen, dat een psychopaat twee jaar lang Ne derland onveilig kon maken en honder den misdrijven kon plegen. Indonesië Hoezeer men er zich ook over moge verheugen, dat voor Nederland en da Nederlanders in Indonesië thans zoveel sympathie tot uiting komt, aan voorlichting van Nederlandse zijde is dit niet te dan ken. Terwijl in Parijs voor delegaties van velerlei landen de grote trom geroerd werd, deden wij niets. En dat, terwijl daar meer dan 1800 journalisten uit de gehele wereld bijeen waren. Zelfs de tekst der wist deze dienst niet tijdig te verspreiden. Het apparaat der Nederlandse voorlichting is zijn traditie trouw gebleven: volkomen te falen, als men het nodig heeft. (Els. weekbladl Indonesië II Onze premier heeft de Navo-topcon- ferentie toegesproken en over onze moei lijkheden met Indonesië. Thuiskomend heeft hij verklaard, dat het geschil eigen lijk een kwestie is om voor de desbe treffende commissie van de Verenigde Naties te worden gebracht. Men had de Navo dan beter kunnen overslaan. Onder tussen moet de beslissende stap door een van beide nog worden gedaan, desnoods door middel van een Nederlandse klacht bij de UNCI, alles is goed, wan neer het kan dienen om het zo noodzakelijk gesprek tussen Nederland en Indonesië op gang te brengen. (De ene) HET LEVEN l.®bonoU/ö HEERLIJK Er zijn vele mensen die van de christelijke religie weinig of niets afweten maar er zijn maar heel weinig mensen die geen enkel kerstlied kennen. Hoe zwak deze schakel met Gods blijde boodschap ook is, het is een schakel, en elke po ging die sterker te maken heeft nul. Dat tracht het comité Volkskerstzang te bereiken en zaterdagavond had dit comité duizenden verenigd in de Koopmansbeurs in Amsterdam, Toch is liet zo TAoctor J. C. J. Eeftinck Schattenkerk, die chirurg is in Zwolle, was niet thuis toen wij hein opbelden. „Vader is ~an het opereren", zei ons zijn dochter, „en kan u dus niet te woord staan". Met alle respect voor de dokter vonden we dat niet zo heel erg, want zijn dochter wist alles te ver tellen over het waarom? van de cruise, die hij als scheepschirurg met het s.s. Statendam van de Holland-Amerika Lijn gaat maken. Ze zei: „Vader heeft het altijd leuk gevonden om te varen en toen hij de kans kreeg de van de Statendam mee te maken, heeft hij haar gegrepen". In 1939 vestigde hij zich a'ls chirurg im Zwolle. Voordien was hij im Utrecht as- aistenrt vam prof. dT. H. J. Laméris. KERK We hadden zaterdag graag een paar woorden gewisseld met ^is. J. W. Bruims- ma, de Hervormde predikant im Gaast-' meer, het do-rpje aan de ramd vam het, Zuidfniese merengebied, maar we boften niet: hij was ndet thuis. „Mijm ma-n is aan het overtrouwen." zei mevrouw Bruimsm-a, „maar iik weet ook alles vam de koekac- bie." Twee ja-ar geleden begon ds. Bruins- ma een koekacbie ten bate vam zijn kerk die nodig gerestaureerd diende te worden Omdat er geen geld was begon hij met het bakken en verkopen vam Friese kruid koeken. Twintigduizend heeft hij ei' aan de mam weten te brengen De praktyk van dr. Eeftimok Schatten kerk gaat gewoon door. Een plaatsver vanger neemt hem waar tot hij terug keert. Dat zal bij leven en welzijn zijn ei. Zoals bekend begint de cruise ini en het punt vam vertrek i-s New York. „Hoe vindt u h^t, dat uw vader e paar maanden op reis gaat?" vroegen i de dochter. „Heerlijk voor hem." an woordde ze. Dr. Eeftinck Sch-atten-kerk is 49 ja-i *dierpe omgebogen punt, - haakjes is voorzien. De lar ...el een speciale klier een Op c dag leidt de hy tol nu toe verjaagd, zyn bruid, die de mossel had ogenblik h het wjjfje de legbuis in dc uitstron.ii opening van de mossel gestoken en dc in een ei gedeponeerd. Nu is de be aan hel mannetje, dat zich styf met kop omlaag boven de mossel opstelt dan met een ruk over de opening heen zwemt, waarl f5.- Die twintigduizend zy.i verkocht eerst voor 4.50 en later voor 5, zei me vrouw Bruinsma. Van dat geld is dc kerk gerestaureerd, maar er is nog 10.000 nodig. Daarom gaat mijn nao door met hel bakken. Eens In de week. en dan voornamelijk op be stelling. staat hU in de bakkery. Wc hebben klanten in bet gehele land. U kunt de koeken bestellen per jrlro of per postwissel. Behalve dat hy in zyn vrye uren koek bakt, gaal ds. Bruinsma ook nog met ter J. van der Werf, die een film va actie heeft gemaakt, op toernee om lezin gen te houden. Want dat brengt ook celd in het laatje. SCHOENEN We hadden gehoord, dot het in de schoe nenindustrie niet meer zo rooskleurig als voorheen en daarom hebben we o tot een deskundige gewend om nadere in- liichbimgen Die imlricMrlmgen konden we krijgen ails we maar geen naam vermeld en daarom spreken we over memeer X. Meneer X. dam vertelde, dat enkele fa brieken een vergunning voor werktijden ver kort in-g hebben gekregen, maar hun a-anrta! i6 niet ontstellend groot. De ar beidsinspectie heeft d/ie vergunning ver leend tot en met 21 december en na 6 )a- i wordt opnieuw bekeken of dez< schoenenfabrieken voor een verkorting de werlctyd im aanmerking komen. SAMENSPEL De teruggang im de werkgelegenheid bij die schoenenfabrieken is het gevolg vam een samenspel vam oorzaken en niet alleen te wij-ten aan de bestedingsbeper king, zei meneer X. Er zym hier en daar enkele ontslagen gevallen, maar vam mas sale ontslagen mag helemaal niet worden gesproken. Het zachte weer Is over 'het algemeen nri-et bevordiely-k voor de ver koop van wimterartikel-en. De produktie en de import vam schoenen zijn iets meer gestegen dan de omzetten im de schoenen- detailhandel. De export vam schoenen is op hetzelfde niveau gebleven.. In dc komende Nieuwjaarsrcdevocrln- gcti zullen dc voorzitters van de Kamers van Koophandel van Waalwyk en Til burg aan dc toestand in de schoenenin dustrie grote aandacht schenken. PLANNEN Albert Schweitzer h-eeft enige maanden in Europa vertoefd, maar is nu weer naar Lambarene vertrokken. Toen hij zich inscheepte werd hem naar zijn toekomst plannen gevraagd „Plannen?" zei Schweit zer. „als je bijna 83 jaar bent. dam kam je zonder plannen van de ene dag im d'e andere leven." ZWERVER moscatel een zoete kaapse wijn graag geschonken met smaak gedronken IMP. OUD HAARLEM

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 5