Jlieuuie £riltsrije (üimnmt
Kremlin niet tot
ompromis
spoedig
bereid
jet-successen zijn te
groot op t ogenblik
I
mm
Indonesië in
Kamer
Vierduizend
Indonesië
Vrees voor Nederlands
oorlogsschip
landgenoten
reeds uit
RE
SCHOTS SCHIP MET MAN EN
MUIS VERGAAN
Vrouw stak in
Rotterdam
man neer
ZES TOT TIEN ESKADERS
RAKETTEN NAAR EUROPA
lAANDAG 23 DECEMBER 1957
afdeling Tel 31441
ADVERTENTIES; 0,20 pei millimeter
Familieberichten f 0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Directie: F. DIEMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEB
Chef-red.; H. W. J. ENSERINK
cURlSTELIJK-NATIUNAAL DACHLAÜ
Voor Leiden en Omstreken
Achtendertigste jaargang no. 11143
„$tanhwstidj is qbebleum
tnyo in tegfjfnspoef"
Sport en
wedstrijden
ZIE PAGINA 6
TT esterse reacties op verklaringen van Moskou
Praktisch volkomen verbrij
zeld werd de IJmuider visauto,
die zaterdag bij Sloterdijk on
der de in volle vaart rijdende
sneltrein AmsterdamDor
drecht terecht kwam, doordat
de overwegwachter de bomen
te vroeg open deed. De trein
bleef nagenoeg onbeschadigd.
Van de inzittenden van de auto
overleden er twee. Drie ande
ren werd zwaar gewond, even
als de overwegwachter-
1
\P HET FRANSE MINISTERIE van buitenlandse z&ken is verklaard, dat
het Russische voorstel de onderhandelingen over de ontwapening te
irvatten in een speciale zitting van de Verenigde Naties of op een confe-
ntie op hoog niveau, in welwillende overweging zal worden genomen,
it Rusland de suggestie afwees van de Parijse conferentie, eventueel de
inisters van buitenlandse zaken der vijf grote landen over de ontwape-
ng te laten onderhandelen, zag men in Parijs niet als een grote hinder-
Washington beschouwde men d
'oerlngen van Gromyko en Krocsjtsjef
ijsecretaris pleitte voor een
eting tussen Oost en West op hoog
(eau), zaterdag uitgesproken in de Op-
Sowjet, niet als een definitieve
VIJF SCHEPEN
VASTGELOPEN
an onze correspondent)
VLISSINGEN, maandagmorgei
schepen, t.w. een Engelse tanker,
schip van de Johnson Line en
,mse kustvaarder, zyn in het af-
weekeinde omhoog gevaren ii
ve vaarwater van de Westerschei*
n Terncuzen en Antwerpen
lerdagavond omstreeks zes uur, tij-
dikke mist Liep de Engelse tank»
gebouwd in 1955 en groot 13.646
bij Bath aan de grond. Zeven sleep-
Antwerpen, Terneuzen en Vli6-
rleenden assistentie bij het vlot
n diit schap, wat zondagmorgen
eg omstreeks drie uur gelukte,
erwijl twee Belgische sleepboten de
REK terugbrachten naar Antwerpen
schade-onderzo ek, de sleepboten
Terneuzen en de Scaidns uit Vlisstngen
keerden, liep de CHILE van
Zweedse Johnson Line, groot 5380 brt
vrijwel dezelfde plaats aan de grond.
Scaldis keerde onmiddellijk terug,
i hoefde geen assistentie te verlenen,
de CHILE er omstreeks vier uut in
gde, p eigen kracht vlot te komen
Antwerpen door te varen,
ondagmiddag om kwart voor drie liep
Rotterdamse kustvaarder MAARTJE
de rederij W. H. James en C., groot
brt., op weg van New Oastle naar
werpen tussen Terneuzen en Ossendsse
de grond. Het schip voer hoog op
zandplaat, zodat de sleepboten Schei-
in Holland, die uit Terneuzen ter as-
•nbie waren vertrokken het schip niet
it konden naderen. Aan boord van de
irtje wilde men voorlopig nog geen
pboothulp accepteren, doch trachten
hoogwater od eigen kracht vlot te ko-
ïige honderden Britse militairen, met
ibverlof van Duitsland op weg naar
i, hebben in Hoek van Holland, kort
het vertrek van het troepenschip
?IRE WANSBECK, een angstig avon-
beleefd. Tussen de pieren liep het
p uit zijn roer en voer op de Noor-
lier omhoog. Gelukkig kon het op
1 kracht achteruit varend spoedig
loskomen. De Empire Wansbeck
daarop midden op de rivier voor an-
vanwaar de sleepboot Maas van L.
en Co. het Britse broepenschip te-
ileepte naar de aanlegplaats aan de
itkade te Hoek van Holland. Het
is beschadigd aan voorsteven en
Nederlandse kustvaarder NAERE-
ÜT (500 ton) is zondag bij het binnen-
de haven van Teign-moufh aan
Engelse zuidwestkust aan de grond
pen. Er is nog niets bekend over
ide.
indag Is de 249 ton metende Rotter-
kustvaarder, FRIDA BLOKZIJL,
op 22 november op de Engelse oost-
nabij Wells was gestrand, vlot ge
ien. De lading, bestaande uit 250 ton
t, was reeds gedeeltelijk op een lich-
gelost. Twee bulldozers hebben in
afgelopen weken een geul gegraven
de zandbank waarop de Frida Blok-
ivas vastgelopen. Het schip heeft zich
igen kracht met behulp van de an-
retting vlot getrokken, waarna het de
Wells is binnengelopen,
pmiiiuiiiiiiiuiui iii'umii!!1 1
verwerping van de N.A.V.O.-voorstellen.
Rusland heeft immers langs diplomatieke
weg nog geen officieel aanbod ontva
tot hervatting van het gesprek ovc
ontwapening. De Verenigde Staten zullen
dan ook het officiële antwoord van Rus
land afwachten, alvorens vast te stellen
of het vruchteloos zal z(jn verder te pro
beren of een gesprek met Rusland
gel(jk Is.
De reactie in Bonn op de suggestie
Kroesjtsjef een ontmoeting te arrangeren
op hoog niveau tussen Oost en West,
dat het juiste tijdstip daarvoor nog
aangebroken.
Adenauer somber
Iet zou volgens de Westduitse regering
1 een geschikte tijd zijn voor verdere
onderhandelingen over de ontwapening.
bijeenkomst van regeringslei
ders van Oost en West moet zorgvuldig
worden voorbereid.
Overigens vindt men in Bonn de rede
voeringen van de Russisohe leiders wei
nig hoopgevende reacties od de n.a.v.O -
'oorstellen.
Deze mening zijn ook westelijke diplo
maten toegedaan, die de zitting van de
Opperste Sowjet bijwoonden. Zij zijn er-
n overtuigd, dat een gesprek over de
!wapening m>et Rusland weinig zin zal
hebben.
.Rusland is te vol -van -zijn successen,
politiek zowel als wetenschappelijk, om
bereid te zijn een compromis té sluiten,"
luidde het commentaar van een ambas
sadeur.
Hetzelfde geluid laat bondskanselier
Adenauer horen in zijn regeringsverslag
1957.
communistische staten vertonen
tekenen van bereidheid om een com-
fis te aanvaarden, en vooral niet op
het gebied van een ontwapening," schrijft
Adenauer.
.Technische vooruitgang, nieuwe ver
nietigende wapens, raketten en de hierop
gebaseerde diplomatie van het Kremlin
bewijzen, dat het communisme zijn stre-
wereldoverheersing met alle
krachtdadige middelen nastreeft. Het zou
elfmoord zijn als de vrije wereld zich
door tegengestelde suggesties om de tuin
laten leiden."
Utr.
De linkse bladen in Engeland reageren
op de Russische voorstellen met een
matlgd optimisme, Zij willen de kans
een compromis, dat de wereldvrede
kunnen dienen niet voorbij laten gaan.
De Times echter zegt, dat de eerste reac
ties van Moskou op de N.A.V.O.-confe-
rentie weinig hoop bieden en raadt aan.
eerst eens in particuliere besprekingen
uit te zoeken, wat er precies bedoeld
wordt.
De New York Times doet op de Ame
rikaanse leiders een beroep om het pro-
pagandavuur van Moskou te beantwoor
den met een eigen vredesprogramma.
(Van
parlemcntsredacfte)
Een overvolle Tweede Kamer heeft van
middag geluisterd naar de minister van
buitenlandse zaken, mr. Luns, die een
regeringsverklaring over de toestand m
Indonesië aflegde. De publeike en gere
serveerde tribunes waren geheel bezet
en achter de regeringstafel hadden plaats
genomen het bijna voltallige kabinet. Nai
de regeringsverklaring (die door de
NCRV werd uitgezonden) werd de ver
gadering geschorst om de Kamer de ge
legenheid te geven de tekst te bestuds-
Hierna werd over de verklaring ge
debatteerd.
Indonesische stap te Singapore
Engeland zon niet aan een verbod
van havengelegenheid denken
INDONESIë HEEFT ENGELAND VERZOCHT geen Nederlandse oorlogs
schepen in Singapore toe te laten. Naar Ass. Press uit welingelichte bron
te Londen verneemt, zal Engeland dit verzoek echter afwijzen en eraan her
inneren, dat het de haven niet kan ontzeggen aan een lid van de Noord-
atlantische Verdragsorganisatie.
De Indonesische minister van buiten- te blijven,
landse zaken heeft in een regeringsver-werkzaam,
klaring te Djakarta de Navo verzocht; tienen
zich niet ie mengen in het g
Nederland en Indonesië, onder dreige
ment, dat Indonesië anders wel
buitenlandse politiek en vrcedz:
ou kunnen herzien. Aan de andere kant
'erzocht hij de NAVO invloed uit i
icn op Nederland.
De Indonesische premier Djuanda heeft
n een toespraak tot het volk gezegd, dat
e tegenwoordige politiek
hebben, Nederlands Nieuw-Guinea ..te
rug" te krijgen en de ei
versterken. Hij achtte het niet
dat economische, financiële en andere
betrekkingen met Nederland zouden blij
ven bestaan.
Djuanda erkende, dat het stilleggen
van de K.P.M. nieuwe afscheidingen
to afgelegen delen van de Archipel
zou kunnen veroorzaken en dat de
binnenlandse toestand niet zeer puistig
ls, om de gevolgen van de anti-Neder
landse maatregelen te dragen. Hij
verweet de Verenigde Naties onmacht
om epn oplossing te brengen inzake
Nieuw-Guinea.
Te New York heeft Ali Sastroamidjojo
oor de televisie verklaard, dat er geen
plaats is voor Nederlanders in het Indo
nesische economische leven, zolang Ne
derland Nieuw-Guinea niet prijs geeft
Hij ontkende dat de Nederlar-^e bezit
tingen in beslag genomen zouden zijn en
voegde eraan toe, dat deze pas zouden
worden vergoed als Nieuw-Guinea deel
werd van Indonesië.
Ontroerende tonelen hij afscheid
op de kade te Priok
EEDS meer dan vierduizend
Nederlanders of bijna tien pro-
de gehele Nederlandse gemeen
schap in Indonesië, hebben dit land
verlaten sinds de actie tegen onze
landgenoten werd geopend- Verwacht
wordt, dat voor het einde van
jaar ongeveer 10.000 Nederlanders
zullen zijn vertrokken. In het begin
van het volgend jaar zullen nog min
stens 20.000 volgen.
Redders konden niethelpen
Op de Noordzee, tussen Schotland
i Noorwegen, is in de nacht van
zaterdag op zondag een Schots schip
met man en muis vergaan. Alle 28
opvarenden van de 1991 ton metende
Narva gingen met hun schip ten on
der op het moment, dat de redding
nabij scheen: een sloep van een
Noors passagiersschip was onver-
d door de vliegende storm naar
waar slagzij makende Schot ge
koerst
De Narva moet op weg zijn geweest
'N het ziekenhuis is zondagmiddag
overleden de 42-jarige stoffeerder
J. W. de R. uit Rotterdam, die zater
dagavond op het Stationsplein te
Rotterdam door een 38-jarige vrouw.
'an K.. met een mes werd ge
stoken.
Sinds geruime tijd hadden de vrouw en
_e man omgang met elkaar gehad, maar
steeds had deze verhouding tot allerlei
en aanleiding gegeven. De relatie
ten slotte dan ook verbroken.
Tot dusver was alles goedgegaan. i
ien het tweetal elkaar op het plein dicht
i de buurt van een daar opgestelde
Zweedse kerstboom ontmoette, leidde dit
en botsing. De man sprak zijn vroe
gere vriendin aan en het eind van het
liedje was, dat zij hem met een mes stak,
waardoor de stoffeerder in de hartstreek
■erd geraakt. De verwonding was vi
ernstige aard. dat hij gistermiddag
s gearresteerd.
naar de in nood verkerende Britse kust
vaarder Bosworth (865 ton), die zondag
morgen door haar veertien bemannings
leden werd verlaten. Noodseinen van de
Narva werden opgevangen door schepen
van vier nationaliteiten o.m. het Neder
landse s.s. Stad Utrecht.
Het snelle passagiersschip Leda van de
dienst BergenNew Castle was het eerst
in de buurt en nam de Narva op het
radarscherm waar. Eerste stuurman Kar-
stein Kjeilen, een tweede officier en zes
matrozen bemanden een motorsloep, die
kon worden gestreken nadat 17 ton olie
overboord was gepompt om de golven te
bedaren, De 469 passagiers van de Leda
sliepen en merkten niets. Met het zoek
licht van de sloep spoorden de moedige
Noren het Schotse schip op. Het maakte 30
graden slagzij over bakboord en het voor
schip stond onder water.
„We zagen zes of zeven man op het
aohterschip. We riepen, dat we niet
langszij konden komen en kregen ant
woord. doch konden de woorden niet ver
staan", vertelde de stuurman. Kort daarna
was het zinkende schip uit het zicht en
ook van het radarscherm verdwenen. Men
heeft geen enkele overlevende kunnen
In overleg met de Nederlandse rege
ring heeft de Orient Line in Londen de
20.000 ton metende Orontes naar Singa
pore gezonden, osn daar 600 Nederlanders
op te nemen. De Orontes, die zaterdag
uit Fremantle is vertrokken, wordt 27
december in Singapore verwacht.
Zaterdag is de Captain Cook met 1200
vluchtelingen uit Djakarta vertrokken.
Er waren veel Indische Nederlanders
boord, die hun geboorteland wellicht
goed verlieten. Zij zullen op weg
hun nieuwe vaderland volop tijd hebben
'om te peinzen over het beginnen van een
nieuw leven in een land, dat zij nimmer
hebben gezien en waarvan zij de taal
nauwelijks kennen.
Het afscheid was ontroerend. Velen van
hun zuiver Indonesische verwanten ston
den op de kade. Met tranen in de ogen
riepen zij: ..Sarrtpai bertemoe lagi" (tot
Nederlandse employd-'s wuifden, staan
de op grote kisten, hun gezinnen na. Zij
riepen hun vrouwen toe niet te huilen
en moed te houden. Zij zouden immer»
spoedig volgen.
Vijftig Nederlandse evacué's. onder wie
25 kinderen, die zaterdagavond met een
ipeciaal vliegtuig van de Garuda in Sin
gapore aankwamen, zijn door de autor-1
eiten van de gezondheidsdienst In qua-
■antaine gesteld. Passagiers, die met de
leregelde lijndiensten in Singapore aan-
:omen, zijn vrij van quarantaine. Ver
moedelijk zullen de vluchtelingen binnen
inkele dagen verder kunnen reizen.
Met de Tjiwangi zijn gisteren 400 Ne
derlandse vluchtelingen te Singapore
aangekomen. Het schip bleef 5^ uur in
quarantaine, op 2 mijl van Singapore. In
de nabijheid ankerde een Indonesische
kanonneerboot, doch deze vertrok, zodra
de Tjiwangi mocht binnenvaren.
Dodelijk ongeluk
op onbewaakte
Zaterdag i6 op de onbewaakte Overweg
aan de BokkcstraatweE tussen Breda en
Btoten-Leur een personenauto aangereden
door de trein. In de auto bevonden zich
twee inzittenden, van wie er een. de 50-
jarige P. van Kesteren uit Rotterdam
overleed. De ander werd gewond. I
Te weinig rijst
De Indonesische minister van handel
Sunardjo heeft zaterdag in het parlement
toegegeven, dat de rusbvoorziening hache
lijk is.
Het Indonesische parlement heeft goed
keuring gehecht aan de door Sukarno af
gekondigde staat van oorlog, doc-h de
Masjoemi onthield zich van stemming,
e overzeese directeur van de Ameri-
Caltex Petroleum Cy, J. Tahya, dra
van de Militaire Willemsorde, heeft
verklaard, dat de Indonesische regering
de Nederlandse deskundigen bij het be
drijf definitief heeft verzocht op hun post
Er zijn zestig Nederlanders
Er zón volgens Tahya geen
een heftige antl-Nèderlandsa
campagne op Sumatra.
Te Djarakta ls het bedrijf van Philips
overgedragen aan een militair beheers*
lichaam. Er zijn nu 49 Nederlandse be
drijven overgenomen.
De militaire commandant van Ambo-n,
Pieters, heeft verboden de vlag van de
K.P.M.-schepen neer te halen. Op het
ogenblik ligt alleen de K.P.M.-er Kraton
- Ambon Instructies zijn Roeven om de
veiligheid van de Nederlandse vliegers
bij de Garuda te waarborgen.
De New York Herald Tribune ver
klaart, dat de Indonesische regering
tracht de krankzinnige wedloop naar de
ondergang te remmen.
Volgens het Britse blad Observer zou
de Indonesische ambassade te Londen ile
B.B.C. verzocht hebben een Indonesiër te
laten spreken, in verband met een cause
rie van de heer Goedhart over de trage
die van Indonesië. Het blad meent te
hebben begrepen, dat volgens de B.B.C.
thans de zaak voldoende is toegelicht.
Honger
Volgens een luchbpostberb nelden In
donesische officiële kringen Semarang,
dat thans 30 onderdistricten in Midden-
Tava door hongersnood zijn getroffen.
OVERHEID BESTEEDDE
BELANGRIJK MINDER
In de eerste maanden van dit jaar heb
ben het r(jk, de lagere publiekrechtelijke
n de scmi-publiekrechtelijke organen
'olgens voorlopige gegevens van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek in totaal
947 miljoen een beroep gedaan op
de Nederlandse kapitaalmarkt. In de
eenkomstige periode van 1956 werd
rilt gedaan voor een totaalbedrag van
ƒ1674 miljoen
Deze bedragen zijn als volgt onder te
verdelen: onderhandse leningen op lange
termijn: 429 miljoen (ƒ812 miljoen), aan
delen 61 miljoen 122 miljoen) en obli
gaties 457 miljoen 740 miljoen). De
gegevens over de onderhandse leningen
in de private sector zijn nog niet be
schikbaar.
Kerstfeest.
De Nederlandse gezinnen, die nu in
kampen bij Singapore verblijven, worden
niet vergeten met kerstfeest. Manschap
pen van de Koninklijke Maleise Marine
hebben 300 geschenken gebracht voor de
kerstboom van Nederlandse kinderen, die
zijn ondergebracht in marinebarakken.
Ook andere organisaties bereiden de
kerstviering van de Nederlandse vluchte-
De Willem Ruys vaart met twee pasi
giers aan boord en Engels echtpaar
naar Indonesië. In Singapore zijn zater
dag 60 Nederlandse passagiers van boord
gegaan. Zij hadden gehoopt dat de Indo
nesische regering toch een inreisvergun
ning zou versterkken. Daarom warer
deze passagiers toch uit Rotterdam met
het schip vertrokken.
Volgens een luchtpostbericht verklaart
de immigratiedienst op Midden-Java, dat
in Semarang 1660 Nederlanders een
reisvlsum hebben gevraagd. Er zijn in
Midden-Java en Diokja 5800 Nederlanders.
Het Indonesische Rode Kruis heeft mede
gedeeld, dat voorbereidingen worden ge
troffen om 26 ln het huis voor ouden van
dagen verpleegde Nederlanders naar Ne
derland te zenden.
Het Nederlands onderwijs aan het perso-
néel van godsdienstzaken od Bali is ge
staakt.
Zie ook pagina 5
Plaatsen spoedig vastgesteld
eskaders ballistische projectie
len met middelgrote reikwijdte in
Europa te stationeren, nu de landen
van de NAVO hebben besloten deze
wapens in beginsel te aanvaarden.
Generaal Lauris Norstad, opperbe
velhebber van de NAVO-strijdkrach
ten, verklaarde dit gisteravond in
een interview voor de Amerikaanse
televisie
Volgens generaal Norstad zal elk eska
der uit vijftien projectielen bestaan. De
kosten van een eskader en de daarbij be
horende lanceerbasis, zijn te vergelijken
met het bedrag dat nodig is om een eska
der vliegtuigen twee drie jaar te onder
houden omstreeks dertig tot veertig
miljoen dollar.
Op een vraag over de plaats waar de
bases zullen worden aangelegd, antwoord
de de generaal dat dit reeds spoedig zal
worden beslist. Hij noemde het een
kwestie van dagen en weken, niet van
maanden. De technische vraagstukken,
ails de bouw van lamceerlnstallaties en het
opleiden van personeel zou echter één tot
anderhalf jaar vergen. Toen hem werd ge
vraagd wat er gebeurt, Ingeval 'een land
om politieke redenen geen toestemming
geeft raketbases op zijn grondgebied aan
'e leggen hoewel het strategisch gezien
wenselijk zou zijn, antwoordde Norstad,
dat het van militair standpunt gezien niet
nodig is dat elk land de projectielen bezat,
gezien de reikwijdte van het wapen.
De Franse minister van buitenlandse
zaken Pineau noemde gisteren het „zoge
naamde vraagstuk van de bouw in West-
Europa van afschiet plaatsen" het meest
onwaarachtige dgt ooit i6 opgeworpen.
„Elk land", aldus Pineau, „heeft slechts
de keus uit twee mogelijkheden: het vol
gen van de vorderingen van andere sl
op bewapemmgsgebied en het algeheel
prijsgeven van zijn vermogen tot natio
nale zelfverdediging". Neutraliteit noem
de Pineau een houding, volstrekt onver
enigbaar met de tijd waarin wij leven.
Geen genade in
Hongarije
De „contra-revolutionairen" zullen nog
jaren vervolgd worden ln Hongarije. Dit
heeft de procureur-generaal Gena Szena-
sl zaterdag in het parlement verklaard.
Hij was het niet eens met hen die meen
den dat na de tijd van vervolging een
tijd van genade moest komen. Hij zeide,
dat op 20 december er nog slechts 1809
Hongaren zich in arrest bevonden om
•edenen van openbare veiligheid. Tot 30
november heeft het opperste gerechts-
nof 1717 gevallen behandeld.
De drie kinderen van Pal
Maleter die in New York ver
blijven met hun gescheiden
moeder) hebben een telegram
verzonden aan premier Boel-
ganin van de Sowjetunie,
waarin ze vragen om clementie
voor hun vader. Nog steeds is
niet zeker of de grote Hon
gaarse vrijheidsstrijder al dan
niet is terechtgesteld. De drie
kinderen zijn Judit (8 jaar),
Pal Jr. (11 jaar) en Maria
Maleter (10 jaar).
Deen Bang-Jensen moet
documenten uitleveren
Een speciale commissie vam de Verenig
de Naties, ingesteld om dc kwestie Bang.
Jensen uit te zoeken, heeft als haar oor
deel gegeven dat de geschorste Deense
functionaris de documenten van dc com-
missie voor Hongarije moet overhandigen
aan secretaris-generaal Dag Hamman-
kjöld
De commissie, die bestaat uit drie leden,
is van mening dat de geheime documen-
het »«=ret»riaat veilig worden od-
Somber en vrij koud
De Bilt verwacht tot mor
genavond: Over het algemeen
veel bewolking met kans op
wat regen of natte sneeuw.
'Matige tot vrij krachtig»
zuidoostelijke wind. Vrij
koud. (Opgemaakt of 11.15 u.>.
Dinsdag 24 december: zon op: 8.49 uur,
onder 16.34 uur. Maan op 10.23 uur. onder
20.32 uur. Op 29 december eerste kwartier
