Jlieuiue £ditsrl)c (ümtrant
Nederlanders in Deli zijn
gevangenen
Politielegertje waakt over
vijftien regeringsleiders
Moeilijkheden nemen toe
Djakarta blijft vertrek
Nederlanders saboteren
Gratis Koopuur
MohHatta wil geen
functie aanvaarden
Indonesië oogst geen
sueces in Duitsland
K.P.M.-schepen
ontsnapt
Aansporing tot
boycot
ZATERDAG 14 DECEMBER 1957
BUREAUS. Stee
Advei
t 37
mie-afdeling: Tel 31441
ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal;
1 2.55 Der maand; f 0,59 per week
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten ƒ0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58930
Achtendertigste jaargang no. 11136
Directie; F. DIEMEB
cHKISTLLIJK-t\.41 KUS4At PAiMLAÜ
Voor Leiden en Omstreken
jhdilfüm
I in tegijenspoei"
f Advertentie)
In de ZUIDERKERK
MAANDAGAVOND 8 UUR
de C.F.A—Mm
„De Onvoltooide
Opdrocht"
Reeds vijfhonderd bedrijven werden geroofd
A AN ALLE NEDERLANDERS in Noord-Sumatra heeft de militaire
commandant beperking van bewegingsvrijheid opgelegd. Het Indone
sische persbureau Pia meldt, dat de commandant alle Nederlandse werk
nemers gelast heeft zich bij hem persoonlijk te melden indien zij hun
posten wensen te verlaten voor zaken buiten zijn gebied. Nieuw aange-
komencn dienen zich voorts persoonlijk bij de militaire politie te melden.
Door de actie tegen de Nederlan
ders wordt de economische toestand
steeds slechter. De aanvoer van het
volksvoedsel, de rijst, is minimaal en
de prijs stijgt naar verhouding. Za-
kenkringen verwachten, dat het nog
erger wordt. De economische moei
lijkheden ten gevolge van de over
neming van Nederlandse bedrijven,
worden pas over enkele weken goed
merkbaar en dan zal zich de ver
lamming van het verkeer tussen de
eilanden ten volle wreken.
De Nederlandse Kamer van Koophandel
te Djakarta schatte gisteren dat in het
afgelopen etmaal ongeveer 350 kleine Ne
derlandse ondernemingen zijn gesloten.
Bakkerijen, kleermakerijen, winkels
andere bedrijven zijn door Indonesiërs ge
roofd. Volgens het A.N.P hebben de be
drijfsleiders van 500 Nederlandse onderne
mingen hun gezag moeten overdragen.
Ook deze bedrijfsleiders zullen naar
derland willen terugkeren. Een militai
bestuurder moet voor deze ondernemin
gen een nieuwe regeling treffen. Alle
Morgen, zondag rustpunt
in de jacht der dagen. Kerken
en torens zijn tekenen van
rust, die tegelijk een gespannen
verwachting inhoudt: verwach
ting van het heil dat komt.
Morgen, de derde zondag in de
Advent. Meer dan ooit in het
kerkelijk jaar bidt de Kerk om
de vervulling der heilsbeloften,
die in Christus reeds vervuld
zijn.
(Opname van de Herv. Zorgvliet
Ook prinses Beatrix
bruidsmeisje
Prinses Beatrix is gisteren in Londen ge
arriveerd om vandaag de huwelijkssluiting
bij te wonen van mejuffrouw Ann Abel
Smith, de 25-jarige dochter van kolonel
Sir Henry Abel Smith, benoemd gouver
neur van Queensland en de 27-jarige
Schotse landeigenaar David Liddell-
Grainger.
De Prinses zal daarbij fungeren als eer
van de drie bruidsmeisjes. Van prin
ses Irene stond reeds vast dat ze bruids-
meisje zou zijn.
Koningin Juliana en prins Berrihard wa
ren donderdag reeds in Engeland. Ook zij
wonen vandaag de huwelijksplechtig
heden bij.
Zo kan het nog jaren duren
DONDERDAG van 2.30—3.30 uur
(stempel 7)
VRIJDAG van 10—11 uur
(stempel 2)
ELKE DAG 1 UUR GRATIS
KOPEN
KOOP U RIJK
hk\
Leiden Noordwijk
GOEMAAT
Katwijk Rijnsburg
58936
onze postreke
ning. Als u daarop vóór 1 jan. he1
abonnementsgeld voor het le kwar
taal 1958 a 7.50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het is
gemakkelijk voor onze administra
tie.
De abonnees, die gewend zijn per
jaar te betalen, gelieven 30.- te
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres, waar de krant be
zorgd wordt, op het strookje wordt
vermeld?
De betaling kan ook geschieden
aan ons loket: Steenstraat 37.
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE
FR ^IT in het geheel geen schot in
het weghalen van Nederlanders
uit Indonesië. De Australische lucht
vaartmaatschappij Qantas schatte,
dat het bij het huidige tempo van de
verlening van landingsvergunningen
wel vijf jaar zal duren, alvorens alle
bij haargeboekte Nederlanders het
land zullen hebben verlaten.
De tegenwerking wordt steeds duide
lijker. Zo konden zestig passagiers, die
per schip naar Singapore wilden, niet
vertrekken, omdat de douane en emi
gratie-autoriteiten overwerkt waren
De Garuda heeft nog steeds plannen
voor extra-vluchten, maar het eerste
extra-vliegtuig moet nog vertrekken: naar
men zegt heden. De capaciteit van de
Garuda is bij lange na niet voldoende om
het aantal geboekte Nederlanders te ver
voeren. De stroom wordt nog groter nu
de communistische vakbond de kleine Ne
derlandse bedrijven heeft geroofd, onder
andere alle bakkerijen.
De K.L.M.-Constellation die gistermid
dag van Sohiiphol vertrok, zal van Bang
kok naar Singapore doorvliegen, evenals
het toestel dat vanavond half zes opstijgt.
Reuter meldt, dat volgens gewoonlijk
betrouwbare kringen te New-Delhi Indo
nesië Air India International heeft ver
zocht om op haar dienst naar Australia
ook Djakarta aan te doen.
Op Schiphol
Gisteren kwamen weer tientallen vluch
telingen uit Indonesië op Schiphol aan.
merendeels vrouwen en kinderen, die per
vliegtuig Djakarta hadden verlaten en
Singapore naar Londen. Parijs of
direct naar Amsterdam waren gereisd
een Boac-toestel kwamen 19 vrouwen
44 kinderen van Unilever-personeel
Donderdagmorgen waren zij uit Dia-
karta vertrokken. Gistermiddag kwamen
et een Britannia te Londen, waar een
door Unilever gecharterde Viscount van
de K.L.M. gereed stond.
Leidster van de groep was mevrouw F
in Luijk, echtgenote van een der direc
tieleden. Zij vertelde, dat uitreisvisa ver
rassend snel verstrekt waren en dat d«
toestand te Djakarta rustig was. doch
het dagelijkse leven zou moeilijker wor
den. Nog 54 vrouwen en kinderen van
Unileverpersoneel wachten op vertrek-
Wanneer weet men nog niet.
Met het K.L.M.-toestel uit Singapore
kwamen op Schiphol mevrouw Korst jen»
met vier kinderen. Haar echtgenoot 1«
manager van het K.L.M.-hotel. Voorts
mevrouw Bosboom met twee kinderen
Haar man is chef-kok. Enkele passagiers
die over Londen kwamen, wilden geen
inlichtingen verstrekken om begrijpelijke
redenen. Men bleek voorts geenszins op
de hoogte te zijn van de jongste gebeur
tenissen. „U weet meer dan wij", zeidei»
zij.
Met de Johan van Oldebamevelt kwa
men ruim 1100 mensen uit Indonesië
die voor de ongeregeldheden vertrokken
waren. Hiervan worden 976 ondergebracht
in oontraotpensdons, 88 in ziekenhuizen
andere inrichtingen. Met reisvoorscl
reisden er 940. Aan boord is voor 100.000
aan kledinng verstrekt, het allemoddgste
Aan boord bevonden zich een vertegen
woordiger van het ministerie van n
schappelijk werk, een medische staf van
18 personen, twee geestelijke verzorgsters
en een maatschappelijk werkster var
centraal comité kerkelijk en particulier
initiatief voor sociale zorg ten behoeve
van gerepatrieerden (C.C.K.P.).
Canadezen bereiden
vertrek voor
eigenmachtig door het personeel geroof
de ondernemingen zouden thans onder re
geringstoczicht zjjn geplaatst.
Dr. J. Meyer, voorzitter van het alge
meen landbouw-syndicaat verklaarde dat
de overdracht in twee fasen moet worden
gevoerd: 1) tijdelijk door de bedrijfsleiders
en presidenten aan de oudste Indonesische
employé; 2) vervolgens definitief met kas
en voorraden. De eerste fase is reeds af
gelopen; de tweede zal binnen een week
volgen. Dr. Meyer heeft zijn bevoegdheid
reeds overgedragen.
De sluiting der kleine ondernemingen
is een zware slag, daar het personeel niet
conbraotueel beschermd is zoals bij grote
maatschappijen. Voormalige employés van
de K.L.M. hebben gisteren gepost voor het
Transaerahotel vari de K.L.Mdai door
Garuda geroofd is. Zij menen, dat Garuda
geen enkel recht heeft om dit te doen. De
kasmiddelen der geroofde banken zouden
bijna uitgeput zijn tengevolge
stormloop van cliënten.
Dwangarbeid
De chef-staf van 't leger, Nasution, heeft
met straffen gedreigd tegen eigenmach
tige roof van Nederlandse ondernemin
gen. De militaire bestuurders der onder
nemingen moeten deskundigen mobilise
ren, met inbegrip van de Nederlanders.
Maar zjj mogen geen Nederlanders ge
bruiken, die in'militaire dienst zijn ge
weest of personen, die deel uitgemaakt
hebben van de inlichtingendienst van het
Nederlandse leger.
Een grote goedheid...
Het Indonesische-ministerie van justitie
heeft volgens A.P. aan he.t Indonesische
Rode Kruis toegestaan medische hulp te
blijven verlenen aan Nederlandse patiën-
an zijn hoede zijn toevertrouwd
De Indonesische militairen hebben mede
gedeeld, dat zich in Noord-Sumatra 5586
Nederlanders bevinden. Hun vertrek
wacht op richtlijnen van de centrale re
gering.
De Nederlandse journalist, de heer
Kees Schaap, gewezen hoofdredacteur
het Nieuwsblad voor Noord-Sumatra
Medan, is volgens A.P. naar Neder
land vertrokken omdat hij gediend heeft
in het Nederlandse leger en daarom
door de autoriteiten niet gewenst is ver-
Sukarno's reisplannen blijven nog
altijd onzeker
"I^AN BETROUWBARE zegslieden te Djakarta heeft A.P. vernomen, dat
de vroegere vice-president van Indonesië, Hatta, gisteravond een ka
binetszitting heeft bijgewoond en daar geweigerd heeft enigerlei functie
in de regering te aanvaarden. Tevens verklaarden deze zegslieden, dat er
een burgeroorlog zou uitbreken, wanneer Sukarno zou worden afgezet.
Sukarno zou nog niet hebben beslist,
waar hjj zjjn ziekteverlof in het buiten
land zou doorbrengen. HU zou zowel
India als aan Japan denken. Ten palelzt
achtte men het waarschijnlijk, dat hü in
januari zou vertrekken.
De woordvoerder van het Indonesisch<
De kous op de kop
De Canadese premier John Diefenbaker
heeft in het Lagerhuis verklaard, dat er
noodmaatregelen zijn genomen voor het
vertrek van de Canadezen uit Indonesië,
doch dat er nog niet aan vlucht wordt
gedacht. Bij de ambassade te Djakarta zijn J Frankrijk heeft gisteren officieel be-
113 Canadezen geregistreerd, waarvan een kendgemaakt, dat het Amerika in septem-
ber om de levering van raketten heeft
gevraagd. Na de topconferentie zal dez*
Kwestie in Parijs worden besproken.
dertigtal werkt bij Amerikaanse - ol-iebe-
drijven op Sumatra, 30 op de ambassade
en internationale lichamen, de overigen
De twee K.P.M.-schepen Wawerang en
Reinier zijn volgens een A.N.P.-bericht uit
Djakarta van Koepang, de hoofdstad van
Indonesisch Timor naar het Portugese
Dilly ontsnapt. Radio Ambon meldt ech-
dat
schei
i bij t
po
ging om van Dilly naar Nederland»
ieuw-Guinea te varen door een Indone-
sch korvet zou zijn opgebracht.
Een derde schip van de K.P.M., de
arombang, is zondag reeds van Dilly
aar Nederlands Nieuw-Guinea vertrok
ken. nadat het de Indonesiërs aan land
had gezet. De door de drie schepen van
boord gezette Indonesiërs zijn door een
kustvaartuig naar Koepang gebracht.
Pia meldt volgens A.P. uit Koepang, dat
Indonesische militairen aldaar een poging
hebben verijdeld van de Nederlandse
schepen Waingapoe en Waikelo om naar
Sorong te ontkomen.
geworden, dat hét eenvoudig
uitgesloten is het door het vertrek
der Nederlanders ontstane luchtledig
door West-Duitsland te laten aan
vullen. De Indonesische ambassadeur
Zain stond te Hamburg voor een
zeer druk bezochte sceptische verga
dering van im- en exporteurs.
De vice-pvesident van de kamer van
koophandel, de heer Kruse, had hem op
het hart gedrukt zijn verklaring "zo kort
mogelijk te maken en hij moest verkla
ren, dat het handelstechnisch en finan
cieel onmogelijk is het zwaartepunt van
de handel naar West-Duitsland te ver
leggen. Ook wanneer de Wes.tduitse han
delshuizen de rol der Nederlanders wil
len overnemen, dan zouden zij het nf
kunnen, zeide Zain.
Het is ons trouwens in gesprekken met
vooraanstaande Hamburgse groothandela
ren gebleken, dat de Duitsers dit niet
willen. Slechts 19 procent van de West-
duitse invoer uit Indonesië geschiedt
rechtstreeks en de 'rest vla Nederland
Rotterdam en Amsterdam hebben de no
dige opslagruimte, Hamburg niet.
De rechtstreekse transacties met In
donesië hebben merendeels ernstige
klachten veroorzaakt over kwaliteit en
ben arbitrage schadevergoeding werd
toegewezen, hebben de Indonesische
verschepers die niet betaald. Al deze
ergernis kunnen de Duitsers zich be
sparen als zij zaken doen door middel
van Nederlandse firma's, wier reputatie
borg staat voor goede kwaliteit, en
prompte aflevering.
De Duitse firma's zijn niet zo kapitaal
krachtig als de Nederlandse, en kunnen
nimmer voorfinancieren, zoals de Neder
landse firma's met eigen agenten of on-
derneminge in Indonesië. Na de anti-
Nederlandse actie voelen de Duitser*
niets voor voorfinanciering. Men weet in
Hamburg wel. dat Indonesië hierdoor
straatarm geworden is. Duitse banken
accepteren geen betaling in roepiahs
Gisteren is in Capelle aan den lJssel de grote stalen brug tussen de
twee heftorens voor de stormstuw geplaatst. De 540 ton wegende brug
met geheel stalen rijdek werd met behulp van vier bokken op zijn
plaats gebracht.
TOEN president Eisenhower gister
middag goedgemutst in zijn
vliegtuig stapte voor de reis naar
Parijs, hadden Amerikaanse en Brit
se oorlogsschepen reeds post gevat
langs de route die het toestel zou
vliegen en repeteerden in Parijs 3000
politiemannen hun taak als veilig
heidstroepen gedurende de komende
dagen.
De weg die Eisenhower noemt naar do
Amerikaanse ambassade streng bewaakt
Honderd Amerikaanse miiliiitsAren zullen
het gebouw zelf bewaken. Bovendien be
schikt de Amerikaanse president over een
lijfwacht van twaalf potige militairen
Tegelijkertijd zal de Parijse politie toe-
Honderd soldaten
voor Amerikas
ambassade
zien op de veiligheid van de overige re
geringsleiders. Dr. Adenauer brengt een
privé-lijfwacht van vier man mee en dn-
Drees verschijnt met één Nederlandse re
chercheur.
De Parijse brandweer zal zich op stra
tegische punten in de stad opstellen, om
onmiddellijk te kunnen ingrijpen. Voor
alle zekerheid zijn samenscholineen en
betogingen tijdelijk verboden.
Inmiddels wordt door de staatslieden
die reeds in de Franse hoofdstad zijn aan
gekomen. druk geconfereerd. Bondskanse
lier Adenauer had gisteren voor zijn ver
trek nog een gesprek met de Russische
ambassadeur im Bonn. Smimof. over de
verhouding tussen beide landen in het
licht van de jongste onderhandelingen in
Moskou en Boelgamins brief.
Oost-Europa
Voor alle militairen in Ooat-Europa is
In verband met de N.A.V.O.-confercntie
de staat van paraatheid afgekondigd. Deze
nieuwe zet in de Intimidatiecampagne van
het Kremlin wordt gedaan onder het mot
to van een toenemend gevaar voor een
nieuwe oorlog, ontketend door „aggres-
sleve imperialisten".
hebben veelal geen idee van
lijke waarde. Dit alles hebben de Ham
burgers Zain duidelijk gemaakt en te
vens dat Nederland de natuurlijke er
enige compagnon van Duitsland is, voora
nu de Europese economische gemeen
schap 1 janueri begint te werken. Zain
zal wel een zeer somber bericht aan pre
mier Djuanda hebben gezonden.
Amerika blijft tot
samenwerking met
Russen bereid
„Ondanks de ervaringen uit het ver
leden is de Amerikaanse regering be
reid met de Sowjetunie samen te wer
ken." Aldus de Amerikaanse afgevaar
digde Henry Cabot Lodge !n de politieke
commissie van de Verenigde Naties, in
een rede die het antwoord was op het
geen de Rus Koeznetsof eergisteren had
gezegd over het vreedzaam naast elkaar
bf{(taan ;van landen, ongeacht hun eco
nomische én maatschappelijk stelsel.
India heeft, gesteund door Zuidslavië
en Zweden, een resolutie ingediend,
waarin op een dergelijke vreedzame
co-existentie wordt aangedrongen.
Cabot Lodge zei te hopen, dat de com
munistische landen er door deze resolu
tie boe zullen worden gebracht „hun wet
teloos gedrag te herzien en hun politiek
te richten op vreedzame doelen." Lodge
Is het eens met enkele opmerkingen van
zijn Russische collega, die onder andere
had voorgesteld een niet-aanvalsverdrag
tussen de landen van de N.A.V.O. en die
an het Warschau-pact te sluiten'.
Over de ontwapeningskwestie had
Koeznetsof de klacht geuit, dat de pro-
duktie van wapens voor massale vernie
tiging is toegenomen. Volgens de Ame
rikaanse afgevaardigde besteedt de Sow
jetunie echter een groter deel van haar
hulpbronnen aan bewapening, dan welk
ander land ook. Cabot Lodge wees op nog
andere verschillen tussen woorden en
daden der Russen, doch verklaarde: „Bij
ons zoeken naar vrede zijn wij echter
ingenomen met elk hoopvol teken van
Russische zijde."
Actie en reacties
Het Indonesische legioen van oudstr(J.
ders heeft Nasser cn de wereldfederatie
van oorlogsfctcranen te Parijs verzochi
om steun bij de strijd inzake Nieuw-Gui
nea. Nasser zon het Suczkanaal moetci
sluiten voor elk transport van Nederlan
ders met aggressieve bedoelingen tegen
Indonesië cn zou zijn grondgebied moete)
verbieden voor Nederlandse vliegtuigen
Het legioen verzocht Nehroe om blokkadi
van alle Nederlandse transporten te lam
of ter zee.
Amerika van plan
zware kunstmaan
af te schieten
William M. Holaday, directeur
voor geleide projectielen van het
Pentagon, heeft gisteren tegenover
Amerikaanse senatoren verklaard,
dat Amerika voornemens is een
kunstmaan te lanceren met een ge
wicht van 450 kg. Hij wilde niet be
kendmaken wanneer dit zal ge
beuren.
Holaday zei, dat de Verenigde
Staen in staat zullen zijn grote satel
lieten te lanceren wanneer zij dat
willen.
Concrete hulp van
rood-China
Volgens Antara zou de premier vam
communistisch Ohdna Tsjoe En-lad m eeD
gesprek met haar correspondent ..con
crete" hulp aan Indonesië hebben toege
zegd voor zijn pogingen Nederland»
Ndeuw-Guinea te krijgen.
leger, majoor Hareono, heeft volgens het
A.N.P. medegedeeld, dat er een onder
zoek zal geschieden naar de door een ra
diovereniging te Hilversum (de NCRV)
aangehaalde particuliere bron van de
berichten over het aftreden van Sukarno
en zijn vervanging door een drieman
schap (het A.N.P. heeft ndets met dit ba-
richt te maken). Harsono zeide. dat ge
paste maatregelen zouden worden geno
men tegen buitenlandse persbureaus, die
dit bericht hebben aangehaald. Het op
perbevel van het leger zal binnenkort d»
vertegenwoordigers der buitenlandse pers
bureaus ontbieden en hun verklaring
Volgens Sululh Indonesia zou India zich
nu bereid hebben verklaard Sukarno ta
ontvangen.
AdvertentieJ
Geef Uw zenuwen
ontspanning
Geef ze
NEUROTONIC
Niet verdovend
maar genezend
Nat wat*n«chappall|k varontw
VINOBASI6 N:V. AMSTERDAM.
Bestedingsbeperking
Druk op gezinnen
ruim 1 procent
'iit een bij benadering te triaiken opstel-
l van de druk van de maatregelen in
verband met de bes t edlngsbeperk irvgkan
worden afgeleid dat deze druk voor ge-
n met twee kinderen van geschoold»
handarbeiders met een gemiddeld inko-
a van 4580 ongeveer 1.04 procent en
r gezinnen van middelbare employé'#
ambtenaren met een gemiddeld inko
i van 6782 ongeveer 1,12 procent be
draagt. Dit blij-kt uit de memorie van ant
woord van minister Hofstra over da
voorgestelde belastinigverhogingeix
Indonesië wil zee
annexeren
Het Indonesische kabinet heeft een
lange zitting gewijd aan de belangrijk#
vraag, wat de Indonesische territoriale
awteren zijn en kwam tot het besluit, dat
alle wateren, die de eilanden omringen,
er tussen liggen of eraan grenzen. Indo
nesische territoriale wateren zullen wor
den, waarover de Indonesische regering
de volle soevereiniteit en jurlsductie zal
hebben. Dit besluit zal binnenkort wet
worden.
Want en-weer
worstenweer
Ga maar door liefhebbers van
Anton Hunink-rook worst. Steeds
nieuwe voorraad wordt aange
voerd! U krijgt - voor een lagere
prijs - altijd sappige, vèrse worst-
Echte Gelderse die u zélf kookt.
Het vertrouwde loodje cn de geur
en smaak op uw bord bewijzen
de versheid.
hoe lekkerder
HOFLEVERANCIER DEVENTER
Opklaringen
De
•erwacht tot
morgenavond: Aanvankelijk
in het zuidoosten van het
land nog enige sneeuw, later
van het noorden uit afne
mende bewolking, maar ook
hier en daar enkele sneeuw-
of hagelbuien. Aanvankelijk
nog overwegend krachtige,
later tot matig of zwak afnemende wind
uit noordelijke richting Weinig veran
dering in temperatuur. (Opgem. 11.15 uur).
ZON EN MAAN
15 dec.: zon op 8.44. onder 16.31; maan
op 1.38, onder 13.05.
16 dec.: zon op 8.45, onder 16.31; maan
op 2.55, onder 13.33.
21 dec. nieuwe maan.
