Sluiting der scholen
was een zware slag
SPANJE
Nieuwe VARA-studio
alle omroepen welkom
EES KONINGIN SCHRIJFT IN M1RGRIIÏ
Bouwbedrijf waarschuwt
voor een loonchaos
4
VRIJDAG 13 DECEMBER 1957
Het
van nu
4 - Protestantisme groeit
(door T. Knecht.)
„We hadden liever tien miljoen communisten dan één
miljoen protestanten in Spanje. Het ergste dat ons land zou
kunnen overkomen, zou religieuze verdeeldheid zijn".
Aldus enkele jaren geleden een dagblad in Barcelona.
Het is een uitspraak die, sinds de reformatie in Spanje
niet gruwelijk geweld werd neergeslagen, kenmerkend is ge
weest voor de mentaliteit die de Spaanse heersers tegenover
hun protestantse landgenoten toonden. Het is een mentaliteit
die helaas zo diep in de volksziel is ingevreten, dat ze ook nu
nog voor de houding van velen bepalend is.
Ze wordt gevoed door een kortweg leu
genachtige propaganda van de kerk die
zich de enige ware noemt, een propaganda,
waarvan het eenvoudige volk, maar ook
de lagere geestelijkheid, die automatisch
aanneemt wat van bovenaf geleerd wordt,
het slachtoffer worden.
Een in 1951 te Barcelona met toestem
ming van de bisschop van die stad ver
schenen brochure zegt onder meer van
Luther: ,,Hij was een man die zei, dat men
maar drinken en spelen moet om de ver
leidingen van de Satan te vermijden". En
verder over het protestantisme in het
algemeen: „Het verwerpt een aanzienlijk
aantal bijbelboeken: „de Hebreeënbrief,
de 2e brief van St. Petrus, de 2e en 3e
brief van St. Jan en de Openbaringen".
En dan te bedenken, dat de Spaanse
kerken tot op deze dag waarschijnlijk tot
de meest bijbelgetrouwe ter wereld be
horen. Het is in zekere zin gelukkig, dat
in vele steden de verwereldlijking zo ver
gaat, dat men zich ook niet meer als
rooms-ka/tholiek wil zien beschouwd.
Waar de ban van de kerkelijke propa
ganda volledig is gebroken komt ruimte
voor waardering van het protestantisme
en Inderdaad zijn in industriële en weinig
kerkse centra als Barcelona en' Malaga
de tolerantie en sympathie voor het pro
testantisme het grootst. Intussen heeft de
door kerk en staat met verenigde kracht
gevoerde politiek van verdachtmaking en
onderdrukking haar uitwerking niet ge
mist. We gaven al iets weer van de
heldhaftige, maar ook menselijk gespro
ken, tragische geschiedenis van het Spaan
se protestantsme in de 16e en 17e eeuw.
Literatuur over
protestantisme
Zoals ook elders, ligt de geschiedenis
van het protestantisme in Spanje in de
„eeuw der verlichting" min of meer in
het duister. De schaarse literatunr die
over het Spaanse protestantisme bestaat,
vermeldt over de 18e eeuw vr(Jwel niets-
Over de ontwikkeling in de 19e eeuw zQi
we beter ingelicht. Voor wie er uitvoe
rlger over wil lezen, volgen hier de titels
van enkele goede en zeer overzichtelijke
„Religion in the Republic of Spain"
door C. Arjanjo Garcia en Kenneth G.
Grubb in 1933 verschenen in de „World
Dominion Survey Series", behandelt de
geschiedenis voor en na de situatie in de
republiek. Hert boek is grote uitzonde
ring voor het Spaanse protestantisme
voorzien van een aantal kaarten en statis
tieken waarop o.a. sterkte en verspreiding
van de verschillende kerkelijke groepen
nauwkeurig zijn aangegeven.
In Londen verscheen in 1955 het boek
van John David Hughey Ph. D.: Religious
Freedom in Spain, its ebb and flow. Het
schildert uitvoerig de wisselende
steeds discriminerende wetgeving
De verbodszone
Indien voor een bepaalde straat een ver
bod Is vastgesteld, b(Jv. een Inhaalver
bod. een wachtverbod of een stopver
bod, dan geldt dit verbod slechts tot de
eerstvolgende v.rhardt zijweg,
tenzij het verbod na deze zijweg is her
haald.
Als de grens van een verbodszone niet
samenvalt met een verharde zijweg, dan
wordt het einde van de zone aangege
ven door een blauw vierkant bord. met
In witte letters bet opschrift: einde-
verbod.
In dit verband meent de ANWB er nog
eens op te moeten wijzen, dat het bord
Stopverbod voor belde zijden van de
weg of straat geldt, tenzij de helft van
het bord wit is gelaten.
De aanduiding Stopverbod komt op het
bord nl. slechts voor op de linkerhelft
van het bord, zodat sommige wegge
bruikers menen, dat aan de rech
terzijde van de weg wél mogen stoppen, onderlinge hulpverlening
sgen tiende
twintigste
Het begint al als liberale elementen na
de Napoleontische bezetting de grondwet
van Cadiz opstellen: vrijheid van gods
dienst wordt er niet in genoemd. Terzelf-
dertijd echter herleefde hert protestan
tisme opnieuw in organisatorische vormen
op hel gehele Iberische schiereiland. In
1815 ontstaat er op het eiland Minorca
een kleine Anglicaanse gemeente. In 1845
wordt Malaga hert centrum van de
„tweede reformatie".
Van doodstraf gered
James Thomson, spoedig gevolgd door
vijf andere Engelse zendelingen bereizen
hert land. Manuel Matamoros, een Spaans
officier, komt in 1858 tot bekering, met
de rusteloze evangelist Francisco de Féula
Ruet gaf hij de stoot tot de oprichting van
menige kerk. Het mocht echter niet lang
duren. In 1860 werd Matamoros gevangen
genomen en ter dood veroordeeld.
Door interventie van buitenlandse mo
gendheden die daartoe door de Worlds'
Evangelical Alliance waren aangespoord,
kon zijn leven worden gered en werd de
doodstraf in ballingschap veranderd. In
tussen kwamen meer buitenlandse zende
lingen van verschillende denominaties
naar Spanje.
Vooral toen de revolutie van 1868 een
liberale regering aan het bewind bracht,
due de protestanten godsdienstvrijheid
garandeerde, kon het werk tot bloei
komen. Protestantse Spanjaarden die naar
vreemde landen waren uitgeweken, keer
den terug en stichtten, geholpen door bui
tenlandse geloofsgenoten een aantal evan
gelische gemeenten.
Luis Usor I Rio verzorgde een heruit
gave van de geschriften van Spaanse Her
vormers. Quakers, Methodisten, Luthe
ranen en Presbysterianen, doen hun
intree, alle gesteund door verschillende
buitenlandse missies. Maar mede onder
druk van de reeds in 1874 ingetreden poli
tieke reactie vonden de genoemde groepen
eikaar: in 1866 vormen zij een federatie,
de Iglesla Evangelica Espanola, die zij
hert in gewijzigde vorm tot op de huidige
dag als de grootste Spaanse kerkformatie
voorbbestaat.
Tweede kerkformatie
Een tweede zuiver Spaanse kerkfor
matie ontstaat in 1880 als de gewezen
priester Juan Cabrera in Seville de Iglesia
Reformada Espanola sticht, een protes
tantse kerk weliswaar, maar met behoud
van de bisschoppelijke hiërarchische
struotuur en een anglicaans aandoende
ritus.
In 1871 komt Fritz Flledner, uitgezon
den door een Duits comité, naar Madrid,
waar h|j niet alleen een grote Lutherse
gemeente zou stichten, maar ook protes
tantse lagere en middelbare scholen en
ten slotte het Seminarium ten dienste van
de opleiding voor predikanten van alle
Spaanse kerken zou oprichten.
Uit Engeland kwamen W. Gould en G.
Lawrence, behorend tot de zgn. Plymouth
Brethren (bij ons „Vergadering der Gelo
vigen"); tussen 1875 en 1882 stichtten zij
en hun medewerkers vooral in het Noord-
Oosrten van het land, met name in de pro
vincie GaHcia een reeks gemeenten. Ten
slotte de Baptisten. In 1870 stichtten zij in
Barcelona hun eerste kerk; vier jaar later
hadden zij groepen in negentien steden
en dorpen. Hiermee zijn de voornaamste
protestantse kerken en godsdienstige
groepen die in Spanje bestaan genoemd.
Met de vermelding van enkele missies
(b.v. Zweedse en Nederlandse) die .zelf
standige „zendingsposten" onderhouden,
en de in de laatste jaren ook in Spanje
zeer actieve Pinkstergemeenten, Adven
tisten en Heiligen der Laatste dagen is het
spectrum compleet. Wat iedere onderzoe
ker interesseert is natuurlijk de vraag:
hoe sterk waren al deze groepen tezamen
en afzonderlijk, en hoe zijn ze in de loop
der jaren gegroeid?
Zoals gezegd, van de tijd voor en na de
republiek (1931-'36) laten de bronnen ons
grotendeels in de steek als het gaat om
Juiste cijfers. Dit is uit verschillende om
standigheden te verklaren: t voortdurend
bedreigd bestaan maakte de Spaanse pro
testanten schuw de potentiële onderdruk
kers al te precieze gegevens over hun
sterkte en activiteiten in handen te spelen.
Werk gaat in stilte voort
Hot werk kon hert best in stilte voort
gaan. Daar komt dan nog bij, dat twee van
de belangrijkste groeperingen nl. de Broe
ders en de Baptisten, krachtens de vol
strekte zelfstandigheid dde afzonderlijke
gemeenten genieten, wars zijn van all«
centrale administratie. Met name de Broe
ders zijn hierin zeer strikt. Hebben de
Baptisten, althans de meerderheid, zich
voor organisatorische zaken in een comité
een zekere centrale vertegenwoordiging
gevormd, de Broeders missen een derge
lijk lichaam. Slechts door conferentie tei
versterking van de geestelijke gemeen
schap houden zij contact, terwijl voor d<
contact-
Morgen in ons
ZONDAGSBLAD
M°
len worden gebruikt om u het
Kerstnummer en het Oudcjaars-
nummer ie bezorgen. Onze redactie
besteedt aan de voorbereiding van
deze beide nummers op dit ogen
blik alle aandacht, en het ziet er
uit dat u ook dit ja:
inkele
in
brievenbus zult krijgei
0 In het zondagsblad op de voor
pagina een aantrekkelijke reportage
over de Jeugd Luchtvaart Brigade
en een beschouwing over de ten
toonstelling Arts en Medicijnman.
Op pagina 2 een kort verhaal
dat zeker met spanning zal worden
gelezen. De schrijver, H. J Waal
wijk, gaf er de titel aan: De man
die te laat kwam. Daar wordt bo
vendien de spionnen-serie besloten.
Op Blad Zij een interessante
beschouwing over het feit dat vrou
wen soms minder handig lijken dan
mannen. „Dat deed Pa altijdlk
weet niet hoe 't moet" is de titel
van dit verhaal.
Op de bladzij Geestelijk Leven
wordt aandacht gewijd aan de
Kerstnummers van de evangelisa
tiebladen, in het bijzonder de Eli-
zabethbode.
0 Het Cultureel Venster ten slotte
bevat een grote bespreking van een
grammofoonplatenopname van J. S.
Bachs Wedhnaehtsoratorlum.
Een belangrijke aanwijzing voor de
sterkte van het gehele Spaanse protestan
tisme in de 19e eeuw geeft een van de
bronnen die voor 1868 een aantal van 122
kerken, vergaderzalen enz. vermeldt en
voor hetzelfde jaar als totaal aantal be
lijdende leden 3600 geeft.
Terzelfdertijd telden de protestantse
scholen miert minder dan 5000 leerlingen.
Het was voor een belangrijk deel aan
deze scholen te danken, dat tegen alle
weerstanden in het Spaanse protestantis
me langzaam kan groeien en dat een grote
kring van sympathisanten zich rond de
kerken verzamelde. De sluiting van alle
Evangelische scholen, behalve enkele bui
tenlandse, door Franco's regime was daar
om wellicht de zwaarste slag die de
Spaanse protestanten werd toegebracht.
Zodra Franco's troepen tijdens de bur
geroorlog (19361939) een stad bezetten,
was het met elke protestantse aotiviteit
gedaan. Voor externe propagandadoel
einden behielden enkele kerken te Sevilja
wel is waar de mogelijkheid ongestoord
hun diensten te houden, dit was een uit
zondering. Overal elders werden kerken
en kapellen gesloten, voorgangers ver
jaagd, gevangen genomen, gefusilleerd
zelfs, zoals in Granada.
Scholen geslotenmuizen
op de banken
Alle scholen werden gesloten; ze kwa
men niet meer open tot op deze dag. Soms
werden, zonder enige schadevergoeding,
de gebouwen door een of andere fascis
tische organisatie in beslag genomen. In
de meeste gevallen, echter bleven ze leeg.
Men moet beseffen, wat dit betekent in dit
land met zijn minstens 35 procent analfa
beten, zijn nijpend gebrek aan scholen
van allerlei aard, zijn droef lage onder-
wijspedl. Leeg staan zij, dikke lagen stof
bedekken de banken, slechts zelden ge
stoorden mudzen knagen aan de opgeslagen
„levensmiddelen", die voor menig Spaans
kind de weg naar de cultuur, bovenal de
weg naar Christus konden betekenen. De
fanatieke dictatuur laat echter liever gro
te delen van de jeugd onontwikkeld, dan
de lagere en middelbare scholen te her
openen die eens de beste van Spanje wa
ren. Men zal zich afvragen hoe het dan in
dit land, dat lid Is van UNO en UNESCO,
van het Atlantische Pact en weldra mis
schien van de Westerse Unie, staat met
de grondrechten. Nu zegt art. 5 van de
Fuero de los Espanolos dat alle Spanjaar
den „naar eigen keus" het recht en de
plicht hebben alle onderwijs te ontvangen
dat „zowel in publieke als private inrich
tingen" gegeven kan worden. Deze bepa
ling bleef echter steeds een dode letter,
en het in 1953 gesloten concordaat met
Rome zegt. in art. 26 nadrukkelijk dat alle
onderwijs in Rooms Katholieke geest ge
geven zal worden.
Gezegende groei
desondanks
In een volgend artikel zullen we zien,
dat andere bepalingen van de Spaanse
„verklaring van de rechten van de mens"
evenmin worden nageleefd of onder
steeds toenemende druk van het fanatiek
Katholicisme „omgedraaid" tot ze de
Spaanse protestanten in een situatie
brachten die slechter is dan zij sinds een
eeuw beleefden.
Het is niet minder dan een wonder, dat
onder deze omstandigheden het protes
tantisme groeide ais nooit tevoren. Ruim
30 procent van de gemeenteleden werd
tijdens de burgeroorlog gedood of vluchtte
naar het buitenland. Toch steeg ln de
twintig jaar die liggen tussen het begin
van de burgeroorlog en nu het aantal ge
meenten en missieposten van ongeveer
160 tot 240 en het aantal leden en sympa
thisanten van ongeveer 20.000 tot ongeveer
30.000. Een groei die naar verhouding veel
groter is dan die tijdens de volledige vrij
heid in de republiek werd gerealiseerd.
Mocht het de verdrukkers een teken
zijn!
DE TIJD, dat. de verschillende Hilversumse omroepen stiekum achter
toe-deurtje hun programma's de ether inzonden, is lang voorhij. Toen
na de oorlog, ruim 10 jaar geleden, de Nederldndse Radio Unie (NRU)
waarin de vijf binnenlandse omroepen zijn vertegenwoordigd, werd opge
richt, was een van de vormen van samenwerking het opengaan van de
studio's, de gastvrijheid over en weer. Met elkaar volgt men nu een ver
deelsysteem wat studioruimte betreft en zo kan men zich net redden, al
moet er wel terdege gepast en gemeten worden. En daarom is het uitzicht
op de nieuwe VARA-studio bij alle omroepen welkom.
De afdeling Studio-indeling, gevestigd
aan de Heuvellaanin Hilversum en
derdeel van de neutrale NRU, werkt
meestal onder hoge druk, vooral wannee
de halfjaarlijkse aanbieding van de sel
zoenprogramma's Loskomt
Dan vragen de omroepen ruimte voo:
repetities, opnamen of rechtstreekse uit-
>ndingen, ruimte in grote of in kleine
studio's en dan moet iedei aan zijn trek
er dan genoeg ruimte voor alles is?
n neen. Men kan het aardig schik-
maar aan grote 6tudioruimte is be
paald gebrek. Daarom moet er nogal een6
„buiten de deur" worden gerepeteerd in
verschillende zalen, dde daarvoor in aan
dring komen en 6oms moeten ook
plannen tot later worden uitgesteld omdat
de studio's overbezet blijken te zijn. Aan
.ere eudioruimte heeft men wel
dig genoeg, maar ook daarbij blijft het
passen en meten. En dan hebben w
niet eens gehad over montage
programma's e.d.
Die verdeling brengt mee, dat er nogal
;ns iets op de band moet worden gezet,
iaar dat is, bij de huidige technische
mogelijkheden, ndet zo'n groot bezwaar
Trouwens, werkte men nu nog zoals vooi
de oorlog, dan kwam er niets meer var
de uitzendingen terecht. Daarover heb-
ïn we het nog eens apart 1
De AVRO beschikt nu over twee grote
studio's, de KRO en de NCRV ieder ovi
één In het nieuwe VARA-gebouw, da
men vurig hoopt, over ongevei
anderhalf jaar klaar zal z|jn, komt de
ootste studio. Die verruiming cal veel
ulaas bieden, vooral voor grote uit
zendingen.
st alle studio's kunnen voor ieder
doel worden gebruikt. Voor de goede
klank is het nodig, dat het Radio Phil-
harmonisch Orkest altijd speelt in de
KRO-«tuddo, welke omroep ook het con-
uitzendt. Maar is er een Bachconcert,
dan heeft de uitzendende omroep de
NCRV-studio nodig, vanwege het Swee-
linek-orgel, dat daar staat, enz.
Al deze indelingen, die zorgvuldig die-
en te geschieden opdat er niets spaak
loopt, worden gemaakt door de muziek
afdeling. De hoorspelen lopen weer over
andere tak van de NRU Studio-Inde
ling. Hierbij hebben de omroepen om de
beurt de eerste keus uit de beschikbare
studio's. Maar dit maakt het wel nodig,
soms hoorspelen, en vooral series,
inden van te voren al op de band
worden gezet en dus „ingeblikt". Wordt
:n seriehoorspel uitgevoerd, dan moet
vrij vlug achter elkaar worden op
genomen, omdat men anders risico loopt
dat de acteurs en actrioes later mie
tijd beschikbaar zijn.
Aan de uitvoering doet dit niets
of af: de luisteraar hoort niet of het
rddirect-gesproken wordt, dan wel
week of een half jaar geleden werd
opgenomen.
Natuurlijk kunnen niet alle radiopro
gramma's tot in de finesses een half Jaar
te voren worden vastgesteld: dan
de hele actualiteit er aan gaan. Daai
wordt er altijd een zekere mate van lege
ruimte in de kleine studio's uitgespaard
voor levende en actuele uitzendingen, en
dan ls het nog een hele toer. ieder het
zijne te geven.
COMMENTAAR:
Onderhoudend
Wat heejt de A.V.R.O. televisie toch
een uitstekende greep gedaan met de
serie films over mensen en dieren in
Afrika, gemaakt door het echtpaar De-
nis. Gisteravond hebben wij weer volop
genoten onder meer van een hoogst in
teressant filmpje over grote watervogels.
Daarna werden er heel leerzame en
boeiende beelden uit hei jubilerende
artis-aquarium vertoond, waarbij wat
monotoom maar goed commentaar werd
gegeven.
Na wat aardig geshowde amusements
muziek kregen we tot slot weer het fo
rum, dat vragen van kijkers „probeerde"
te beantwoorden. Wat de eerste vraag
betreft handelende over het onderwerp
of de man zijn werk of zijn gezin primair
moet stellen bleef het inderdaad bij pro
beren en dat op onbevredigende wijze.
Maar de kijker, die vroeg of er nodig
paal en perk moest worden gesteld aan
de persvrijheid, kreeg een pal ontken
nend antwoord. Als deskundige trad
hierbij op mr. Hilterman, hoofdredacteur
itad
Het aangrijpende relaas dat deze week in „Margriet" een aanvang neemt ïn v
(grijpende relaas dat deze week in „Margriet" een aanvang neemt in
is de ware geschiedenis van niemand minder dan ALEXANDRA, fen-
Koningin van Joegoslavië. feer
'en verhaal van een vorstin, beroofd dist
n haar troonde strijd van een vrouw
haar Koning, de vader van haar kindl
liefde van dit vrouwenleven, maken
triomfaal getuigenis, dat raakt tot diep in het hart
moeder. U zült deze serie lezen en hèrlezen, en
EtelJ
i haar vaderland, haar kroon
om haar laatste bezit: de liefde v
De tragiek en de opofferendi
dit verhaal tot
van iedere vro
haar nooit meer vergeten I
„Margriet" rekent het zich tot een eer een Koningin onder haar mede-
werkers te wetenzij prijst zich gelukkig U deze serie te mogen Na;
aanbieden verlucht met een schat van foto's vol leven en vol klei», gent
nhaf
In méér dan
joen gezinnen nl strak* da laar
geschiedenis van Koningin
Alexandra in „Margriet* Mibt
worden gelezen. Als U luze
„Margriet" nog niet regel- wr
matig leest, stuur dan nog lm
vandaag een briefkaart aan tor
MARGRIET, Huidekoper- lotet
straat 20, Amsterdam. lede:
Statuutdag 1957
op het scherm
Zaterdagmiddag geeft de NTS tussen
lalf vier en half vijf een rechtstreekse
reportage van de feestelijke bijeenkomst
de Kon, Ver. Oost en West in de
Dierentuin te Den Haag, ter gelegenheid
'an de Statuutdag 1957. U ziet o.m.
■ondgang over de tentoonstelling en
show van kostuums uit de verschillende
Rijksdelen.
Tips uit het buitenland
Voor operaliefhebbers: de Noord-
Duitse omroep zendt vanavond van kwart
jver zeven tot kwart voor tien de opera
„Der goldene Hahn" van Rimeky-Korssa-
kow uit. (309 m, 971 kHz).
Het vrijdagavondconcert van Brus
sel Vlaams (324 m) ds gewijd aan Lode-
wij de Vocht, die ter gelegenheid van
zijn 70ste verjaardag eigen werken diri
geert, welke worden uitgevoerd door het
NIR-Symfonie-orkest met medewerking
-~m de öolisten Carlo van Ne6te, viool
Louis Devos, tenor. Begin: 8 uur.
Tussen 9 en 10 uur kun uit Enge
land (Home Service, 434 m) een concert
opvangen, gegeven, door het Northern Or-
ohester o.l.v. Lawrence Leonard. Uitge
voerd wordt het Klarinetconcert in A
Mozart. Solist: Jack Brymer.
en je zestig? 11.00 V d zieken 11.45 Gram ik-,
iddagkilok-noodklok 12.03 Promcjiade-ork eol -
;t (12.3012.33" Land- en tuinbouwmeded) lJ T
3nnewijzer 13.00 Nws en kath nws 13.20 PlaK
15.15 Kron van
>rzang 16.00 V d jd
20 Amateursprogr 11
dgebcd en lit kal 23.00 Nws 23
mto 23.22-24.00 Nouveauté's. L,
I, 298 ra. VARA: 7.00 Nws f
im 8.00 Nws 8.18 Gram 9.00 \l
mdorged
Gym 7.20 Gr
10.05 Morgen
10.50 Buitcnl
12.00 Harami
tuinbouwmeded 12".33 Gr.
VARA-Varia 13.20 Orkesto
14.00 V d jeugd 14.35 Di
15.35 Uit:
sbouwork en solist 1645
inkbeetd 17.05 Lachte
vijsheid 15.20 Vrouw*
16.00 Cor
V'eekjourn.
18.00 Nws
19.0
19.4 oOodsdk
22.15 S<
thans, caus 19.55 Deze
Nws 20.05 Waar gaan
progr 21.45 Klaver Vie
Dansmuz 23.00 Nws 23.
Tclevlslcprogr. NTS: 15.3016.5*
1957 .NCRV: 17.00—17.30 V d kind. NTS:
Journ en weeroverz. KRO: 20.15
20.30 Vragenspel 21.00—22.00 Gevar
PLATENPROGRAMMA DRAADOMROEPlme
(4e lijn)
n 18—20
16 dec
Srahm
I. St
Soh<
a Joseph Haydn op. 56a, Concertgebc
van de Haagse Post, die uitstekend
te argumenteren.
Een prettig en onderhoudend
De KRO begint het avondprogram-
a om 8.05 uur met Roulette van Jules
de Corte. Om 9.25 uur is er een hoorspel
„De zwarte dageraad" door Charles Ll-
0 Met een beschouwing over Neger-
liederen begint de VPRO om half acht
het uit korte rubrieken samengestelde
avondprogramma, dat (om 8.20 uur) ook
deolamatie door Joqn Remmelte bevat.
Hij zegt gedichten van J. C. van Schagen
De VARA komt om 9 uur in de ether
met het politiek cabaret Prikketoeen
daarna het Etherforum. Van 11.15 tot
Bachconcert.
(Van onze sociale redacteur.)
DE WERKGEVERS en werkne
mersorganisaties in het bouw
bedrijf hebben in een brief aan mi
nister Suurhof* opnieuw hun onge
rustheid uitgesproken over het uit
blijven van de regeringsgoedkeuring
voor de bijna een jaar geleden inge
diende ontwerp-c.a.o. voor deze be
drijfstak.
Als de voorstellen, vervat in het
ontwerp, door de regering definitief
worden afgewezen, kunnen de orga
nisaties geen verantwoordelijkheid
dragen voor de loonchaos die dan zal
ontstaan.
De organisaties zijn eventueel bereid
me tde ministers van volkshuisvesting en
bouwnijverheid en van economische za
ken overleg te plegen over de doorbere
kening van de loonsverhogingen in de
prijzen, nl september ontvingen de or
ganisaties een nota van minister Suur-
hoff, waarin deze nog eens zijn standpunt
uiteenzette dat hij eerder bij een gesprek
met de organisaties had ingenomen. Het
schrijven dat de organisaties thans ge-
imenlijk aan de minister hebben ge
zonden, dient als antwoord op deze nota.
Ten aanzien van de bestaande geschil
punten tussen minister Suurhoff en
organisaties, verklaren de laatsten zi
bereid nog eens te praten over de in
stellen sancties op het verstrekken
aannemen van zwarte lonen. Ook is m
de minister voorgestelde proefclassific;
nog bereid akkoord te gaan met de do(
tie. Van elk van de vijf voorgestel*
loongroepen zouden twee sleutelfuncti
onderzocht moeten worden. De organ
saties willen dit eohter alleen aanvaarftl
den indien hierdoor de gang van zakebot
niet vertraagd wordt en tevens het r«(,eT
sultaat van het onderzoek voor de rege
«■ing bindend zal zijn. Cie'
|his
Onverkort handhaven de organisatie(ier
echter het verlangen dat een compensate
tie zal gelden voor de loonderving, di|„
specifiek in deze bedrijfstak voorkom!
Door wrijvingswerkloosheid en séizoen-
omstandigheden ziet de bouwvakker na"
melijk jaarlijks een deel van zijn inkog
men verloren gaan.
Gehandhaafd wordt het voorgesteldl
systeem van prestatie-beloning en dL
reisurenvergoeding. Naar het gevoelel
van de organisaties houdt de mlnistel
onvoldoende rekening met verschillend^
verzwarende omstandigheden i
bouwbedrijf, zoals het ontbreken v.„
rieflijke eet- en kleedlokalen, het werkeJ
bij bijzonder lage wintertemperaturen iir
de openlucht en dergelijke.
