Jüciuuc £<ifcsrl|c (Courant
Betogers bezetten KPM-gebouwen
in Indonesië
w
Nederlands personeel naar
huis gestuurd
„Belangrijke personen" in
Djakarta aangehouden
Willem Ruys liet 63
passagiers achter
DE NIE
Electron steeg ondanks
startverbod op
Gratis Koopuur
Aantal slagers zal zijn
prijzen moeten verlagen
TIP van BOOTZ
Stevenson niet
naar Parijs
HANDSCHOENEN
DINSDAG 3 DECEMBER 1957
afdeling: Te) 31441
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter.
(BIJ contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936
Achtendertigste jaargang no. 11126
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„$tanhttstirb is ahebleuftt
myn barl in tegljenspoct"
SPANJE i
SOCIALE
ELLENDE
ZIE PAGINA 7
Communistische actie zonder voorkennis van de regering
LTEDENOCHTEND zijn leden van een communistische
vakvereniging te Djakarta na een betoging het K.P.M.-
ïebouw binnengedrongen met een brief van het vakbonds-
bestuur, waarin stond, dat het K.P.M.-gebouw door hen
'ou worden overgenomen. Personeel mocht het gebouw
wel binnenkomen doch niet verlaten. Het Nederlandse
personeel werd later het gebouw uitgestuurd, en zou niet
neer terug „mogen" komen. Militairen schijnen echter te
lebben ingegrepen. Voorts zijn alle agentschappen van de
LP.M. in Indonesië door het Indonesische personeel
Dvergenomen.
De bezetting van het KPM-gebouw
n Djakarta geschiedde vanochtend
uur (twee uur in de nacht Ned.
ïjd). De Indonesische vlag en de
'akverenigingsvlag werden gehesen.
De betogers eisten van de direct
ertekening van een soort „akte van
racht", doch de president-directeur, de
sr J. F. P. de Geus en andere directie-
en, weigerden onomwonden. Een twee-
eis, dat in de kamer van elk dircctie-
a een Indonesiër zou worden geposteerd,
■-P" »erd eveneens afgewezen. De vakvereni-
den ingsleiders hadden reeds Indon
ES *ngewczen om keende functies
Uit de aangrenzende Nederlandse diplo-
latieke vertegenwoordiging werd ter-
ond met het Indonesische ministerie van
litenlandse zaken getelefoneerd om te
otesteren. Het ministerie antwoordde,
it van het optreden van de vakbond niets
tkend was en dat zulk een optreden niet
in tevoren was beraamd. De Nederlandse
plomatieke vertegenwoordiging gaf te
Minen te hopen, dat de orde spoedig zot
orden hersteld.
Een woordvoerder van de betogers zei-
t, dat zij handelden in opdracht van d<
idonesische regering. Later werd het Ne-
rlandse personeel r.aar huis gezonden
it achterlating van hun auto's. Velen
men een bus, totdat de vakbond ook
verbood. Glimlachend keken de leden
hoe de Nederlanders met hun akten-
sen het gebouw verlieten.
Later zün de leiders van de betoging,
I. Tomasoa en J. Mamessa, door de po-
lie aangehouden en werd het gebouw
ider militaire bewaking gesteld.
i3i62f Grenzen dicht
IET HOOFD van de immigratie-
E dienst in Djakarta heeft de ver-
egenwoordigers van de soheepvaart-
aatschappijen laten weten, dat er
n :en Nederlanders meer in Indonesië
o* orden toegelaten. Zelfs de beman-
"gleden van vliegtuigen en sche-
trekün mogen geen Indonesische grond
Aeer betreden.
dagen ontstane situatie in ons land er
verdere besprekingen voeren over de ge
beurtenissen na de behandeling van de
kwestie Nieuw-Guinea in de Verenigde
Ook zal hij exemplaren va
aantal Nederlandse dagbladen
aan de Indonesische ministei
an gisteren
overhandi-
Geen visa
Tussen de tijdstippen waarop de
foto boven en de foto onder zijn
genomen, liggen slechts enkele
minuten.
Boven: even voordat de aanslag
op Sukarno werd gepleegd, ver
maakte hij zich nog met schijf
schieten, omringd door zijn lijf
wacht en het schoolhoofd. Vrij
wel allen die men op de foto
ziet, werden min of meer ern
stig gewond behalve Sukarno.
Onder: granaatsplinters maak
ten kleine gaten in de autowand
van Sukarno's Amerikaanse
wagen
;ecn Het gevolg van deze nieuwe anti-Neder-
le exndse maatregel is reeds geweest dat de
et ee niem Ruys van de Koninklijke Rotter-
msche Lloyd gistermiddag met 63 pas-
isten giers minder, die voor Indonesië hadden
-dei boekt, van Rotterdam is vertrokken. De
^en L.M. superconsteilation Photon, die gis-
'ei!ren met eindbestemming Singapore van
J hiphol vertrok, had slechts zes van de
1 passagiers aan boord, die hadden ge-
ekt-
~V0p het ministerie van buitenlandse za-
n in Washington werd geweigerd com-
ntaar te leveren op de gebeurtenissen
Indonesië en de maatregelen, die tegen
Nederlanders worden genomen,
ïewezen werd op het neutrale stand-
nt van de Ver. Staten in het geschil
Nederland en Indonesië.
Zakenleven normaal
:njDe heer J. van Oldcnborgh, directeur
i de ondernemersraad in Indonesië.
1 eft in Den Haag verklaard, dat er on-
nks de spanning tussen Nederland en
ldonesië nog normaal zaken worden ge-
clan, en dat er uit Djakarta nog steeds
1 portorders worden geplaatst en nor-
megyal zakentelcgrammcn binnenkwamen.
Zaakgelastigde
'j naar Parijs
ioe Indonesische zaakgelastigde in
in Haag, mr. Maramis, is vandaag
trein naar Parijs vertrokken voor
spoedbijeenkomst met de Indone-
fche minister van buitenlandse za-
i Subandrio. Deze zou in de loop
1 vandaag in Parijs aankomen.
Maramis zal minister Subandrio
bport uitbrengen over de in de laatste
Na de aanslag op
Sukarno
De garnizoenscommandant van Djaka:
ta, overste Dachjar, heeft gisteravond vei
klaard, dat „belangrijke personen" z\j
gearresteerd, tezamen met anderen, onder
verdenking van medeplichtigheid aan de
moordaanslag op Sukarno. Hjj wilde ech
ter niet zeggen hoeveel en wie, daar de
zaak nog in onderzoek zou zijn. Er zou
den ook hoge officieren btf zjjn. Het In
donesische kabinet heeft de aanslag be-
Over de economische gevol
gen van eventuele Indone
sische represailles vindt men
op pagina 5 een- interessante
beschouwing die een goed in
zicht verschaft in deze moei
lijke en veelomvattende ma
terie.
in Den Haag om visa te verlenen, tot n
order ingetrokken. Deze maatregel betreft
ook de „re-entry permits".
Door deze maatregel kon een aantal
artsen en technici, die door de Indonesi
sche regering waren aangenomen, gister
middag niet met de Willem Ruys naar
Djakarta vertrekken. De salarissen van
deze gecontracteerde specialisten zullen
door de vertegenwoordiging evenwel wor
den doorbetaald totdat de regering in Dja
karta een nadere beslissing heeft genomen.
Op de Indonesische vertegenwoordiging
in Den Haag is nog steeds niets bekend
over een verbreking van de diplomatieke
betrekkingen.
Garuda weigert
Het hoofdkantoor van de Garuda Indo
nesian Airways te Djakarta kreeg heden
van haar agentschap te Bandoeng bericht,
dat aan Nederlandse passagiers vervoer
met de vliegtuigen van de Garuda is ge-
'gerd. Zij mogen alleen met toestem
ming van de Indonesische regering van
de vliegtuigen gebruik maken. Men wist
niet of deze maatregel voor geheel Indo-
geldt. De Nederlandse vliegers heb
ben normaal dienst gedaan.
namelijk Tjikini Raya afgezet. Alle
verkeer stond stil.
Bewapende en met stalen helmen uit
geruste veiligheidspolitie bewaakt
huis van Hatta. Sukarno bevindt zich nog
te Bogor, maar had gisteren te Djakarta
een ontmoeting met Hatta.
Sukarno ontving nog blijken van
deleven van Worosjilof, Nehroe, uit
Nieuw-Zeeland en Japan.
Volgens het communistische blad Sin
Po bedraagt het aantal gearresteerden
achttien.
Een woordvoerder van het leger be
vestigde, dat er „velen" in heohtenis zijn
genomen, wellicht meer dan 18, waar
onder officieren in de rangen van lui
tenant tot kolonel.
Eisenhower wenste
bondskanselier een
spoedig herstel
BONN. maandagavond
(Van onze correspondent)
"DONDSKANSELIER dr. Adenauer
is aan de beterhand. Hij had
vandaag geen verhoogde tempera
tuur meer en de kansen nemen toe.
dat hij toch nog zal kunnen deel
nemen aan de N.A.V.O.-conferentie
De bondskantselier heeft inmiddels een
telegram met wensen voor een spoedig
herstel ontvangen van een andere be
roemde patiëntpresident Eisenhower,
van wie het ook nog altijd niet helemaal
aelcer is of hij de Parijse conferentie zal
bijwonen.
(Van een onzer redacteuren)
TOEN DE WILLEM RUYS gistermiddag om vijf uur precies volgens
het tijdschema uit Rotterdam vertrok voor de zestigste reis naar
Indonesië, bleven 63 Nederlandse passagiers met gepakte koffers op de
kade achter. Aan boord bevonden zich nog slechts landgenoten, die een
passagebiljet hadden voor een der tussenhavens op de route naar de Oost.
En voorts een gezelschap buitenlanders. Op het ogenblik, waarop de trossen
werden losgegooid, was een eind gekomen aan enkele uren van spanning,
die was veroorzaakt door een maatregel van de Indonesische regering om
Nederlanders het ontschepen in Indonesië onmogelijk te maken.
Ontscheping zal
niet mogelijk zijn
Gistermorgen al hadden enkele passa
giers de reis geannuleerd. Het waren eei
alleenreizende dame en de echtgenote
van 'een in Indonesië werkzaam zijnde
Nederlander, deze dame boekte oo
passage van haar kind af. Ook tev
dus vóór de recente anti-Nederlandse
campagne in Indonesië, waren reeds
overtochten geannuleerd.
Toch maakte men zich bij de Konink
lijke Rotterdamsche Lloyd daarover
termorgen niet bijzonder ongerust. Het
komt regelmatig voor, dat reizen 01
laatste ogenblik worden afgezegd en
deelde dan ook mee, dat de annuleringen
niet beslist verband behoefden te houden
het toenemen van de spanning door
de kwestie Nieuw-Guinea.
Gerucht
Deze verklaring werd echter achter
haald door een gerucht, dat zich aan boord
en op de kade hardnekkig vastklemde tn
de gesprekken tussen passaglc:
manningsleden. Om twee uur werd dit
gerucht door een telefoongesprek met
Djakarta bevestigd: de Indonesische rege
ring had bekend gemaakt, dat Nederlan
ders zich in Indonesië niet meer mochten
ontschepen.
Als gevolg hiervan had het hoofd van
de Immigratiedienst te Djakarta de hoofd
vertegenwoordiger van de Koninklijke
Rotterdamsche Lloyd krachtig geadvi
seerd géén Nederlandse passagiers voor
Indonesië te laten vertrekken. En dit gaf
de directie van de maatschappij aanlei
ding tot het doen verspreiden van een
circulaire onder de passagiers waarin in
overweging werd gegeven niet met de
Willem Ruys zee te kiezen.
Voorts werd erop gewezen, dat de pas
sagiers uiteraard vrij .waren in hun be
slissing „de directie zal de afvaart niet
beletten" maar dat rekening moest
worden gehouden met het feit dat zij
mogelijk in Singapore van boord moesten
gaan. En, aldus de oirculadre, dan zal de
Lloyd niet onmiddellijk de gelegenheid
kunnen bieden per sohip naar Nederland
terug te keren.
Deze boodschap van de directie werd
de passagiers bij het inschepen overhan
digd. Gevolg was, dat zij in vele gevallen
zich in verbinding wilden stellen met de
ondernemingen, waarvoor zij werden uit
gezonden, als de Shell, de K.P.M. en
Philips. Het resultaat was, dat 63 passa
giers op de Lloyd-kade achterbleven toen
het sohip vertrok.
En dus begon de 60c reis van de Willem
Ruys onder aanmerkelijk ongunstiger om
standigheden dan de eersteop 2
december 1947: op de dag af tien jaar ge
leden. Onplezierig ook voor kapitein J.
Roos, die zijn laatste reis als commodore
van de Lloyd maakt op het vlaggcschlp..
Hr. Ms. Evertsen gaat
naar Nieuw-Guinea
Hr. Ms. torpedoboot jager Evert
sen zal 10 december via het Panama
kanaal naar Nieuw-Guinea vertrek
ken om daar Hr. Ms. fregat Johan
Maurits van Nassau enigszins ver
vroegd af te lossen.
(Advt
itie)
Voor de juiste verwarming
VOOR KOLEN EN OLIESTOOK
JAN DE NIE ZONEN
K. RAPENBURG NOORDEINDE
Verkeerstoren Djakarta weigerde
elk contact met toestel
VTET K.L.M.-VLIEGTUIG ELECTRON is gisteren zonder toestemming
van de Indonesische autoriteiten uit Djakarta vertrokken. Dit bleek
uit mededelingen van de piloot, de heer P. J. Krouwel, bij aankomst te
Singapore. De verkeerstoren te Djakarta weigerde vergunning tot op
stijgen te geven, doch de vlieger stelde zich in verbinding met Singapore
en vertrok zonder toestemming met het lege vliegtuig.
MAANDAG VAN 2—3 UUR
(stempel 6)
ELKE DAG 1 UUR GRATIS
KOPEN
KOOP U RIJK
Leiden Noordwijk
GOEMAAT
Katwijk Rijnsburg
Dit vertrek werd voorafgegaan door
lange plagerijen. Drie en half uur duurde
het voordat de bemanning toestemming
had het toestel te betreden. Toen einde
lijk de passagiers gezeten waren, werd
(Van een onzer redacteuren)
jYTaar aanleiding van de daling vai
veeprijzen zijn iin het kader van
prijsstabilisatiebeleid in de afgelopen
ken versohillende besprekingen gevoerd
tussen het ministerie van economische za
ken en het bedirijfsohap voor het slagers-
bedrijf over de vleesprijzen in de slagerij.
Tijdens deze besprekingen is naar voren
gekomen, dat naar de mening van minis
ter Zijlstra, niet alle slagers de daling dei
veeprijzen voldoende in hun verkoopprij
zen tot uitdrukking hebben gebracht.
Van de zijde van het bedrijfschap werd
in dit verband gewezen op de grote moei
lijkheden bij de afzet van vet als gevolg
van de vraag der consumenten naar ma
ger en fijn vlees, alsmede de niet onbe-
langrijk mindere opbrengst
produkten.
Deze moeilijkheden hebben ertoe geleid,
dat de slagers het verloop van de veeprij
zen trager volgen, zowel naar boven als
naar beneden. De concurentie neemt ech
ter, naar de mening van het bedrijfschap,
in versohillende plaatsen toe, hetgeen ook
tot uitdrukking is gekomen in de daling
van het indexcijfer van de winkelver
koopprijzen van vlees in de laatste
den. Bovendien dient men ln elk geval
en dus ook elk bedrijf op zijn eigen meri
tes te beoordelen.
Dat thans echter nog niet over de ge
hele linie voldoende prijsverlaging toi
stand is gekomen, wordt door het be
drijfschap erkend en het is dan ook be
reid de slagers die hun prijzen onvol
doende hebben aangepast aan de gedaalde
inkoopprijzen, te adviseren dit alsnog on
verwijld te doen.
Het overleg tussen het ministerie en het
bedirijfsohap over de ontwikkeling van de
vleesprijzen, wordt voortgezet, waarbij
onder meer aan de concrete betekenis
voor de prijsvorming van de gewijzigde
vraag van het publiek aandacht zal wor
den besteed.
Veroordeeld. De 48-jarige Duitser Paul
Thomanek, voormalig commandant van
drie concentratiekampen, Is gisteren tot
vijftien jaar dwangarbeid veroordeeld
Thomanek is in higer beroep gegaan.
de vertrek vergunning plotseling inge
trokken. Indonesische soldaten onder
zochten anderhalf uur lang het vliegtuig
en fouilleerden passagiers en bemanning.
Toen men eindelijk dacht, dat men ver
trekken kon, moesten de passagiers weer
naar buiten.
Toen de vlieger tien minuten na het
vertrek contact zocht met de verkeers
toren te Djakarta voor de gewone in
structies, werd geweigerd zijn signalen
te aanvaarden. Hij maakte toen met zijn
lange-afstand-radio verbinding met Sin-
De toestand van vele Nederlanders is
afschuwelijk, aldus de heer H. G. Ottjes,
Nederlandse accountant, die gisteravond
op Schiphol aankwam met het laatste
K.L.M'-vlicgtuig, de Tilburg, dat ondei
normale omstandigheden uit Indonesii
vertrokken was. Vele Nederlanders wil
len volgens de heer Ottjes uit Indonesië
weg. Plannen worden gemaakt om vrou
wen cn kinderen eerst terug te sturen.
De ongerustheid wisselt in sterkte tus
sen de ene plaats en dc andere.
Zelf had hij in Zuid-Sumatra hot ge
voel. dat er iets ging gebeuren. Men had
hem geboekt voor de Electron, doch hij
vroeg een toestel, dat vroeger vertrok en
dat was zijn geluk.
Brits-Borneo is
waakzaam
De gouverneur van Brits Noord-Borneo,
siT Ronald Turnbull, heeft in de wetge
vende vergadering verklaard, dat vier-
lotorige Shackleton-bommen werpers
langs de oostkust paitrouilleren en hij
ridhtte een waarschuwing tegen hen, „die
begerige ogen de toenemende wel
vaart aan de oostkust gadeslaan". Het ge
bruik van deze zware vliegtuigen zal hen
wellicht tot nadenken stemmen, voordat
zij zich wagen aan nieuwe plannen om
hun begeerte te bevredigen, aldus de gou-
Ambassade zonder
gas en water
Van de Nederlandse diplomatieke ver
tegenwoordiging Djakarta werd de gas-
watertoe.voer afgesneden. Hetzelfde
het geval voor alle Nederlanders te
Djakarta.
Radioverkeer
gestaakt
Bij de opening van het radiotelefoonver-
keer met Indonesië is vanmorgen geble
ken, dat de dienst in Indonesië gesloten
was, zo deelt men ons van de zijde der
centrale directie van de P.T.T. mede. Over
het telegraafverkeer was bij de Neder-
P.T.T. nog niets bekend.
Ze waren onder vrijwel normale
omstandigheden zondagochtend
vroeg in Djakarta in het olieg-
tuig gestapt. Onderweg pas
hoorden deze K.L.M.-reizigers
dat zij wellicht de laatsten zijn
geweest die met een Nederlands
vliegtuig de reis DjakartaAm
sterdam hebben kunnen maken.
En toen de Constellation Tilburg
eenmaal veilig op Schiphol was
geland, kwamen de verhalen
los
Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer
met opklaringen en hier en
daar mist. Meest zwakke wind
uit westelijke richtingen, de
zelfde of iets hogere tempera
turen, maar vannacht voorna
melijk in het zuiden van het
land nog lichte vorst.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Woensd. 4 dec. zon op 8.31. onder 16.33 u.
Maan op 15.03, onder 5.16 uur. Op 7
december eerste kwartier.
Advertentie
landse
Premier Macmillan van Engeland heeft
volgens een bericht in de socialistische
Daily Herald in verband
soonlijke wens van koningin Elizabeth bij
gebracht.
Toen hij in 1955 ontslag nam als pre
mier heeft Churohill voor deze eer be
dankt en wanneer hij het
zal dat zijn wegens de persoonlijke
de Koningin, aldus het blad
Adlai Stevenson, de leider van de Ame
rikaanse democratische partij, die de re
gering heeft geholpen bij het uitstippelen
van een gedragslijn voor de komende
N.A.V.O.-conferentie in Parijs, verklaar
de gisteren tegenover Journalisten, geen
uitnodiging te hebben gekregen, die con
ferentie bij te wonen. Ook de mogelijk
heid hiervan is nooit ter sprake gekomen.
Stevenson vertelde dat zijn adviserend»
taak reeds deze week zal eindigen. J
SINT NICOLAAS
AANBIEDING
Gevoerde heren nappa
10.90
NATUURLIJK BIJ
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
Midza bonnen vor onze cliënten
De Sint en Plet houden woensdag
en donderdag audiëntie
