ZJOEKOF
'NIET HET EERSTE CONFLICT
MET DE POLITIEKE LEIDERS
De man die niet
zwichtte voor de
druk van de partij
Crisis voor Chroesjtsjef
nog niet geëindigd
VP.R.O. heeft adviescommissie
voor de televisie
Geschiedenisles in White Horse Inn"
7
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1957
(Van een onzer redacteuren.)
HET is niet voor het eerst, dat maarschalk ijoekof in conflict is ge
komen met de politieke leiders van de Sovjetunie. Met wisselend
succes wist hij telkens de invloed van de communistische partij in
r het Rode leger te beperken. Dit kostte hem kort voor het uitbreken
van de tweede wereldoorlog bijna het leven. Stalin besloot echter, hem te
kparen, omdat hij hem met het oog op de te verwachten moeilijkheden in
[Europa nog hard nodig zou hebben. Tegen het einde van de oorlog dwong
IZjoekof Stalin, het systeem van de politieke commissarissen in het leger af
te schaffen. Dat heeft de oude dictator hem nooit vergeven. Toen hij de
imaarschalk na de Duitse capitulatie niet meer nodig had, kon hij deze
populaire nationale held niet uit de weg 'ruimen, maar maakte hij hem
garnizoenscommandant van Odessa. Na de dood van Stalin keerde Zjoekof
naar Moskou terug. Het gevolg was, dat de politieke commissarissen van
Stalin opnieuw hun koffers konden pakken. Zjoekof ljeeft echter moeten
{ervaren, dat de geest van Stalin nog altijd in het Kremlin rondwaart. Hij
heeft de man, die hij in juni nog van een zekere ondergang heeft gered,
bnderschat en deze (Kroesjtsjef) heeft zich op een sinistere manier van hem
Iveten te ontdoen.
Sinter
li A eei
reuzi Veel meer dan Boelganln, die het alleen
illecti!loor de Persoonlijke gunst van Stalin
heeft gebraoht van politiek commissaris
>we' 'tot maarschalk, is Zjoekof d e man van
Jtreepiet Rode leger geweest. Hij heeft de
■fl 07Phele ontwikkeling ervan meegemaakt en
J bovendien heeft hij zich in de uren van
gevaar een buitengewoon schrander en
betrouwbaar bevelhebber getoond, die
Is va£ank zi^n uitstekende leiderskwaliteiten
- militaire „wonderen"
verrich-
nauwelijks dertien jaar,
zuidwesten van Moskof het
Iton 1
Veri
Zjoekof
'kvollloen hij ah
es Sttelkova t<
a jtware vak van leder- en bontwerker
J&f moest leren, 's Avonds nam hij boeken ter
hand en een andere wereld ging voor hem
==_jipen. In 1914 was hij maar eenklein
radertje in de Russische oorlogsmachine.
Hij vocht in een regiment dragonders en
ZOlterw ierf tot tweemaal toe een hoge on
derscheiding. Ook voor hem opende de
B'nebolsjewïstische revolutie nieuwe perspec-
in 1917 werd door z^n makkers
gekozen in de sowjet van zijn regiment en
iaar daarop werd hij lid van de
Communistische partij en het Rode leger,
officier in een cavalerie-regiment. Tij-
«nltf5 'ÏJT,8"0?!"?? we;?.hli 7"' Ml">S»hap. Zjoekof werd beooemd
aR Wn B.et latere Stalingrad) tweemaal ge- plaltsvervanger van maarsohalk Boelga-
krond. Ook vocht hij in het Verre Oosten dle „mjster van defensie
plegen de Wit-Russen.
"ing. OP DE VOORGROND
zyn vier ongeoefende divisies. Intussen
stelde hij zijn Siberische reserves op,
waarmee hij later de Duitse flanken.door.
sneed. Ook de verdediging van Stalingrad
•ering van Berlijn waren zijn
:rk.
VERWIJDERD
Zjoekof werd in de Sowjetunie als een
held gevierd. Het is bekend, dat de maar
schalken Boelganin en Worosjilof (thans
premier en president van de Sowjetunie)
dit nooit goed hebben kunnen verdragen.
Het is waarschijnlijk op hun verzoek ge
weekt, dat Zjoekof naar Odessa werd ver
bannen. Pas iri 1953 na de dood van Sta
lin werd een eind gemaakt aan deze
Zjoekof op het hoogtepunt
gevolg, dat ook Kroesjtsjef werd gealar
meerd, want deze was tijdens het regimt
van Stalin een van de belangrijkste uit
voerders van de bevelen tot massa-execu
tie. De toespraak van Zjoekof werd op be-
vel van Kroesjtsjef zwaar gecensureerd
en ook de verklaringen, die de maarschalk
na die tijd aflegde, werden intensief i
het bekende blauwe potlood bewerkt.
ROL VAN TITO
De actie tegen Zjoekof begon al
augustus j.l., toen Kroesjtsjef onverwachts
in Roemenië een ontmoeting had met Tito
en zich naar algemeen wordt aanj
men van diens steun wist te verzekeren
in zijn strijd tegen Zjoekof. Tito wist later
de Pool Gomoelka tijdens een bezoei
Belgrado ervan te overtuigen, dat Polen
en Zuidslavië meer van Kroesjtsjef te
verwachten hadden. Zjoekof werd uitge
nodigd, een bezoek aan Zuiidslavië te
brengen en Kroesjtsjef had de handen vrij
in Moskou, dank zij de hulp van Tito.
Kroesjtsjef liet geen tijd verloren gaan.
Hij verbande maarschalk Rokossofsky (een
vriend van Zjoekof) uit Moskou en zond
hem naar het afgelegen gebiedaa
Turkse grens. Maarschalk Malinofsky
werd in het komplot betrokken. Hij ver
ving in een bliksemsnelle actie de belang
rijkste officieren in de militaire distri eter
van Moskou en Leningrad en zond zijn
eigen divisies erheen om op alle eventuali
teiten voorbereid te zijn.
Volgens het Amerikaanse weekblad
Newsweek werd Zjoekof zowel in Zuid
slavië als later in Albanië geheel ge
ïsoleerd, zodat niemand hem kon waar
schuwen. Toen hij volgens een tevoren
vastgesteld plan via de Krim naar Moskou
wilde terugkeren, werd hij opgebeld door
de secretaris van Kroesjtsjef, met het
de party, hem tot een soort bekentenis
dwingen en dat het communiqué over
Zjoekof-affalre dus op enkele belangryke
punten in strpd met de waarheid is. Het
verzet van Zjoekof zou ook de langdurige
behandeling in het centrale comité verkla
ren, ondanks het feit, dat de uitkomst
RIVALEN
i. en Toen de oorlog voorbij was, steeg zijn
(ter snel. Hij studeerde eerst aan de
9__jnildtaire academie
'5e Moskou, speoiali-
leerde ziöh in het
ïieuwe tankwapen
'°erd ,n d00k in 1929 in
puitsland op toen
lussen de Duitse en
Russische militai-
iïen toenadering het
prooi was. In 1930
Later volgde hij Boelganin op, nadat deze
in de plaats van Malenkof tot premier was
benoemd.
De politieke leiders in het Kremlin
hadden de steun van Zjoekof nodig om
zi>ch van Beria cn diens geheime politie
irof
4e Russische pant-
jerwapens na te
jaan. Zjoekof was
loen ai een groot
-nan in de hiërar
chie van het Rode
eg er. Enige tijd
later werd hem
jpgedragen, plan-
jen te ontwerpen
?oor de Russische
veldtocht in Fin-
jand. de grote
vuurproef" voor
le Sowjetstrljd-
crachten.
Ten gevolge van
le zuiveringen, die
n het Rode leger
fc-aren doorge
roerd, werd de
ictie tegen Fin
land een fiasco.
Uit die tijd dateert
jet eerste conflict
ran Zjoekof met
ie politieke lei
ders, die alles
Jverbriefden aan
Btalin. Deze durf-
le hem echter niet
le verwijderen om-
lat de dreiging
ran een oorlog in
Suropa steeds gro
ter werd. Pas en
kele dagen nadat
Dij stafchef gewor-
3en was. vielen
ie Duitsers de
Sowjetunie binnen,
Rode leger in het westen van het land
Vernietigend. Eerst door Stalin naar de
aohtergrond verdrongen, werd Zjoekof
In deze kritieke periode de redder des
lands. Toen de Duitsers voor Moskou
stonden, werd hij benoemd tot bevel
hebber van het westelijke front, met
als voornaamste taak, de hoofdstad te
behouden.
Het was een byna onmogeiyke opdracht,
maar Zjoekof toonde zich ccn generaal
met grote bekwaamheid en durf. Hy liet
langzaam terngtrekken cn daar waar de
Duitsers door zyn linies heenbraken,
stopte hy de bressen met de lichamen van
zoek, rechtstreeks naar Moskou te komen
in verband met de drukke werkzaamheden
ter voorbereiding van de viering van
oktoberrevolutie. Zjoekof stapte in h
door Kroesjtsjef gezonden vliegtuig en v;
dat ogenblik af was hij volkomen dn
macht van de Russische partijsecretaris.
NIET GEZWICHT
De lezing, dat Kroesjtsjef Zjoekof heeft
willen sparen, maar dat hy hem moest la
ten vallen om ziohzelf te kunnen redden,
klinkt weinig aannemelijk. Wel bestaat de
mogelijkheid, dat Kroesjtsjef de zaak zo
heeft geënsceneerd, door een klacht van
de politieke afdeling van het leger te ge
bruiken om het debat op gang te brengen
intussenzelf op de achtergrond te blij—
i. Op sinistere wyze heeft hij .wellicht
aanvankelijk gedaan, alsof hij de zaak niet
ernstig wilde opnemen en trad hij pas
op de voorgrond, toen duidelijk was, dat
het gedaan was met Zjoekof.
Toen de maarschalk op het vliegveld
vn Moskou landde, was hy al geen mi
nister van defensie meer. Onmiddeliyk
d hy naar de zitting van het centrale
comité gebracht, waar hy zich op heftige
wyze tegen zyn beschuldigers verdedigde.
Hy weigerde een „minneiyke schikking"
aanvaarden in de vorm van een benoe-
ig tot president van de Sowjetunie (een
/er representatieve functie). Newsweek
schryft, dat Zjoekof zich tot het laatst toe
is biyven verzetten tegen de pogingen van
Tijdens zijn bezoek aan India plaatst
Zjoekof een krans op het gedenk
teken ter ere van GandhiVolgens
het gebruik had ook hij zijn schoenen
uitgetrokken.
vrijwel het gehele
te kunnen ontdoen Later maakte Kroesj
tsjef handig gebruik van de diensten van
de maarschalk om zijn overige rivalen
Malenkof, Molotof, Kagamovitsj etc. uit
te schakelen. Hij beloonde Zjoekof
een benoeming tot volledig lid van het
partij-presidium en beloofde hem plech
tig zijn volle medewerking te zullen ver
lenen bij het ongedaan maken van de
misdaden, die tijdens het bewind vai
Stalin tegen het leger waren begaan.
Hiermede was Zjoekof echter niet te
vreden. In een te Leningrad uitgesproken
rede verlangde hy, dat er tegen de schul
digen zou worden opgetreden. Dit had tot
Kroesjtsjef heeft thans een fantastische
macht in handen gekregen, waardoor de
positie, welke hö thans inneemt, sterk ge-
lykt op die van Stalin, enkele jaren r
dood van Lenin. Dit laatste is echter niet
het geval. Het is thans de grote vraag, of
Kroesjtsjef erin zal slagen, op eenzelfde
wijze als Stalin gebruik te maken va
machtspositie, die hij in de afgelopen ja
ren heeft opgebouwd. De toestand in de
Sowjetunie van heden verschilt hemels
breed van die in de eerste jaren van Sta-
lins persooniyke regime. Bovendien i:
voor Kroesjtsjef de crisis nog niet geëin
digd, nu hij aan het toppunt van zür
macht staat.
Binnen de partij, waaraan hij zyn
macht ontleent, bevinden zich nog ele
menten als Mikoyan en Soeslof. waar
mede hij ernstig rekening moet hou
den. Mikoyan is een onberekenbare fac
tor en hij kan een belangrijke rol gaan
spelen, als Kroesjtsjef en Soeslof het met
elkaar aan de stok krijgen. Dit laatste is
sedert de val van Zjoekof niet langer
denkbeeldig. Het kon dan wel eens zijn,
dat Mikoyan de tijd gekomen acht, eens
wat van zich te laten horen.
Michael Soeslof is de aanvoerder van de
stalinistische kern in het Kremlin., die
haar positie dit jaar belangrijk heeft ver-
son E. Salisbury in de New York Times
over kwaliteiten, die Kroesjtsjef
heeft: hy is een toegewijd Marxist, terwijl
Kroesjtsjef een „nieuwlichter" is; hij is
een uitgesproken stalinist, terwijl Kroesjt
sjef zich vereenzelvigd heeft met het antl-
stalinisme; ten slotte ls Soeslof een i
zichtige ietwat ouderwetse bureaucraat,
terwijl Kroesjtsjef een politieke gokker
Kroesjtsjef is thans afhankelijk van d
groepen:
1. Van zijn persoonlijke aanhang in de
partij, grotendeels bestaande uit mede
werkers uit zijn Oekralnse tijd;
2. van de ouderwetse stalinistische bu
reaucratie, die zowel ln de partij als in de
regering nog sterk staat; en
3- van de militaire opportunisten, die
zijn zijde kozen tegen Zjoekof. Wat dit
laatste punt betreft: de mogelijkheid is
niet uitgesloten, dat de maarschalken tei
slotte betere vrienden van Soeslof en di
oude stalinistische garde. dan var
Kroesjtsjef zullen blijken te zijn.
Do thans 63-jarige Kroesjtsjef kon d<
top slechts bereiken door het terugdringen
van do nieuwe krachten in dc Sowjet-
samenleving. Eerst schakelde hy m<
hulp van Zjoekof de macht van de ge
heime politie uit. Beria werd terechtge
steld. Vervolgens was de nieuwe klasse
van technici cn managers aan de beurt
min of meer vertegenwoordigd door Ma
lenkof. En ten slotte keerde bil zich tegen
het onafhankciyk geworden leger, door
Zjoekof aan dc kant te zetten-
Tito en Gomoelka zijn van mening,
dat Kroesjtsjef de enige garantie is voor
voortgezette liberalisatie van de
Sowjetsamenlevlng. Maar liberalisatie
betekent nog altijd: meer lucht geven.
Dit laatste is in het luchtledige van de
Sowjetunie een gevaarlijke bezigheid,
zou een radicale herziening beteke-
van de tot dusver gevolgde politiek.
Om het volk betere levensomstandig
heden te kunnen waarborgen zou zelfs
militaire programma drastisch ge
wijzigd moeten worden. Bovenal zou het
BbssssbbsSmi
TlET STAARTJE van het muisje in de VPRO-televisiekwestie kwispelt
Y-I- dan nu, het zij in alle hoffelijkheid in overbekende beeldspraak op
gemerkt.
U herinnert zich natuurlijk de muis: het gelaakte programma op 31
augustus en nu kunt U kennismaken met het staartje: dat is een Advies
commissie voor de VPRO-televisie, nu samengesteld als voortvloeisel uit
het overleg dat gepleegd werd met de na die bepaalde uitzending in
gestelde Commissie van beraad.
T~\E VPRO stelt deze nieuwe commissie
met gepaste trots voor in haar pro-
grammiblad: n'et minder dan 27 ni
van hoog- en zeer-geleerde heren, i
ook van heren en dames zonder titula-
„Men kan zeggen",
3 tekent het
„dat de
VPRO-bestuur hierbij
missieleden vele sectoren van ons volks
leven vertegenwoordigen: de kerk,
kunst, de wetenschap, het bedrijfslef
de landbouw, het onderwijs, de siport;
zijn moeders en vaders onder, Jonge m
sen en vertegenwoordigers van, oudere
generaties. Men treft onder de namer
die van een viertal bestuursleden var
onze omroep aan, van directie geestver
wanten, maar ook namen van hen die dit
niet zijn, maar die niettemin met doel
en werk van de VPRO sympathiseren
Wij hopen en verwachten, dat de beraad
slagingen in de commissie en onze con
tacten met haar leden ons televisiewerk
gunstig zullen beïnvloeden"
Tot zover het bectuur van de VPRO.
In de reeks namen lezen we o.m. die van
prof. dr. Sj. Groenman (socioloog), prof.
dr. L. J. v. Hoik (die in de VPRO^televisle-
Programma voor morgen
SOS-öer 7.10 Gewijde
NCRV: 7.00 Nws
en, hoorspel 12.00 Pian
linbouwmeded 12.33 Mei
n act 13.00 Nws 13.
14.05 Lichte muz 14.:
16.30 Kamermuz 17.00 Voo
muz 17.40 Bcursber 17.45 C
18.00 Lichte muz 18.20 S
18.35 V d jeusd 19.00 N\
if 19.15 Regeringsuitz: Rubriek Ve
loclichting: Het 10-jarenplan Sur
ir Th J van der Pijl, hoofdambteua:
sterkt. Vorig ja-ar viel het al op, dat
Soeslof de traditionele herdenkingsrede
ter gelegenheid van de viering van de ok
toberrevolutie uitsprak.
Deze herdenking pleegt zioh volgens
>n vast gebruik te voltrekken. Aan de
persoon van de feestredenaar wordt vaak
grote betekenis toegekend, omdat hieruit
bepaalde conclusies getrokken kunnen
worden ten aanzien van de interne machts
verhoudingen in het Kremlin. Dit jaar
sprak Kroesjtsjef zelf de herdenkingsrede
uit. Hieruit zou men kunnen concluderen,
dat ook Soeslof werd teruggedrongen. Het
is echter niet uitgesloten, dat Kroesjtsjef
bij deze zeer speciale gelegenheid er de
voorkeur aan gaf, zelf het woord te
oekof en onze landgenoot dr. Max
\we op een plaatje. Onze vroegere
'.reldkampioen bevond zich twee
r geleden als arbiter bij een Rus
sischAmerikaanse schaakont
moeting iïi Moskou.
nodig zijn, de in omvang toenemende
nieuwe groeperingen in de Russische
samenleving meer armslag te geven. Op
het ogenblik verzetten deze groepen zich
nog sterk tegen het monopolie van, de
communistische partij. Als deze vorm van
liberalisatie niet verwezenlijkt kan wor-
Iden, blijft Kroesjtsjef niets anders over,
dan terug te grijpen naar de methoden,
welke Stalin gebruikte om zijn machts
positie te kunnen handhaven.
uitz: Emigralierubrick: Het cmigratlepraatje van
H A van Luyk 19.35 Gram 20.00 Radiokrant 20.20
Gram 20.30 Dc jeugd op eigen wieken, hoorspel
21.00 Apocalyps, oratorium 22.40 Klavecimbel
recital 23.00 Nwa 23.15 Langs wegen van kunst
en schoonheid 23.35 Gram 23.55—24.00 Dagslui-
n n, 298 m. VARA: 7.00 Nws 7.10
Gram 8.00 Nws 8.18 De ontbijtclub
vrouw 9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00
Avonturen met kinderen, caus 10.5 Morgonwij-
iing VARA: 10.20 Gitaarrecita! 10.35 V d zie
ren 11.05 V d kleuters 11.20 Plantaardig en
sraal. AVRO: 12.00 Promenade-ork 12.30
d- cn tuinbouwmeded 12.33 Sport en progno-
12.50 Pianospel 13.00 Nws 13.15 Meded cn
3.25 Am us muz 13.55 Beursber 14.00 Kin-
r 14.20 Boekbespr 14.40 Blaaskwintet 14.55
progr. VARA: 16.00 Orgel en zang 16.30
revue 17.10 V d jeugd 17.40 Lichte muz
Nws 18,15 Act 18.20 Dansmuz 18.50 De
op de i. caus 19.00 V d kind 19.10 Mu
it en solist. VPRO: 19.30 Leven in Ne-
caus 19.45 De Ploeg, caus 19.50 VPRO-
20.00 Nws 20.05 Levend uit de kracht Gods
20.20 Boekbespr 20.25 Toneelkritiek 20.35
.V.I.B. caus 2045 Zuid-Afrikaanse volksUed-
VARA: 21.00 Muzikaal, koldcrjournaal 21.20
Nws -23.15—24.00 Kamerork.
PROGRAMMA DRAADOMROEP
Dirigent: André
De witte „cottages" leunden
bejaard en bedaard tegen elkaar
cn de zon scheen. In de schaduw
stond de ene vrouw vóór de heg
en de andere erachter. ZU be
spraken gretig de niet zo schok
kende gpbcurtenlssen. die het
leven in Kersey in de afgelopen
dagen nauweiyks beroerd had-
De motor van do oude Morris
verbrak kuchend de stilte van
de zomermiddag en vrywcl al
lebei tegeiyk keken dc vrouwen
op, respectievciyk om, naar die
auto. Zc zagen, dat de wagen
stopte bü de „White Horse Inn",
keken wie er uit kwam cn zet
ten dan hun gesprek voort.
niet-sohuimende, bittere Engelse Angelsaksische Heptarchle
bier in een glas van ongeveer
een halve liter Inhoud, maakte
hem spraakzaam.
,Dlt is historische grond", zei
hebben hier koningen gehad,
die hun mannetje stonden. Zo
was er een zekere koning Rcd-
616 „bredwalda"
„Dat
dus
allemaal lang
n Bonifatius"
hy. op de vloer van de herberg of opperkonlng werd."
yzend, „East Anglia
je wel eens gehoord van de
Angclen en de Saksen? Eigeniyk
vyfticnhonderd jaar g
beet in zyp bier en
vervolgde: „Ja, 't ziet er nu al
lemaal zo rustig uit: een stille
dorpsstraat, glooiende heuvels,
koeien, die grazen en heel veel
vóór Wllllbro
zei Ik,
luchten.
„I beg your pardon?" ant
woordde dc man, die door en
kele snel opeenvolgende slikbe
wegingen myn opmerking niet
had kunnen boren, omdat het
'slikken zyn trommelvliezen ty~
deiyk buiten werking stelde.
door de onwillige Friezen ver
moord. Bj| Dokkum."
„By Dokkum?" antwoordde de
man nadenkend, „weet Je, dat
toen Willem de Veroveraar met
zyn Normandicrs hier in 1066
landde, hy in East Anglia al een
rykdom aan kunst vond?"
„Nee", zei ik.
„Er zUn hier dertig kerken In
Gotische styi. Beauti
ful
zei
nün
leden uit het noordwesten van
Duitsland en uit Denemarken
vertrok om hier ln dc omgeving
van Norfolk en Suffolk te lan
den. Die Angelen gaven Enge
land zyn naam
werd één van de oudst-bcwoonde
delen van ons land. Dc Romei
nen zyn hier tweeduizend jaar
geleden ook al geweest en
Lowestoft, waar jy juist van-
daan kwam, heette in die ouwe
gróte rugzak lWd Lothu Wistoft, wat zoiets
huittebu, had h(| ■dd '""'"h Ml d« l»n„am.
rivipr" hpfpkpnrip
De Engelsman en ik stapten in
het halfduister van dc gelag
kamer van de „White Horse
Inn".
Even bulten Lowestoft had hy
me langs de weg zien staan:
een lifter
ne naast zich op het oude leer
'an de voorbank genodigd.
Het donkerbruine, stroperige,
bctekendi
Anglia
koninkrykjes
één
melk geven, schapen, die een
prima soort wol leveren, maar
vroeger was het hier zo on
geveer iedere week vechten. In
de vyfde cn zesde eeuw was hot
streek steeds raak. En in 870 kwamen
de Vikingen hier cn ze ver
moordden onder vele anderen
ook koning Edmund, die later
Saint Edmund werd. Hier ln de
buurt ligt nog een stad. die naar
hem genoemd is:
Edmund."
Hy zweeg nadenkend, keek
naar zün lege „half pint" cn ik
haastte me de glazen nog eens
te laten vullen.
„Willibrord cn Bonifatius",
zei ik, „die kwamen allebei hier
vandaan, dc eerste kwam naar
Nederland cn een deel van
Duitsland, het land van zün
voorvaderen dus, toen alles
daar nog heidens was. Hy had
als zendeling een voorstander ln
Pippyn,
„zullen we gaan?"
Het zonlicht was fel. toen we
uit het halfduister naar buiten
stapten en verder reden ln de
richting van dc Norfolk Broads,
hèt watersportgebied van East
Anglia.
De twee vrouwen stonden nog
te praten over dc gebeurtenissen
van de laatste dagen. Ze deden
dat met een grote overgave. Als-
In 2000 jaai
fel tegen die
»ar van overzee en zyn Chrlstcn-
St- dom, daarna kwam Karei Mar
tel. Die hielp hem, waar hy kon.
Willibrord bleef byna v-yftig
jaar in de lage landen. Bonifa
tius kwam hem helpen, maar hy
werd met 52 metgezellen in 754,
diens opvolger dit prachtige, rustgevende East
Anglia gcbci
programma's het „gesprek aan de schrijf
tafel" houdt), dr. Anttvon van der Horst,
prof. dr. V. J. Koningsberger, dr. J. Lint
horst Homan, mr. W. H. Fockema An-
dreae ende schryfster Hella Haase.
Het bestuur mag er op vertrouwen, dat
het met deze en nog verscheidene andere
klinkende namen achter rioh, voor meer
blunders behoed zal zijn, maar wij vra
gen ons toch af, hoe het zal worden, wan
neer al deze commissieleden een stem ln
het kapittel krijgen ten opzichte van de
spaarzame televisie-uitzendingen van de
VPRO. Hopelijk zweven de uitzendingen
dan niet weer weg in het over-culturele,
een opvatting, waarvan men juist enigs
zins is teruggekeerd.
Overigens ls daar op het ogenblik nog
niets van te merken, want er doet zich,
juist bij de VPRO ,een nieuw verschijn
sel aan de televisieh,emel voor: in het za
terdagavondprogramma, dat deze omroep
op 30 november ,zal uitzenden, is opge
nomeneen deel van de strip, die de
VARA in haar zaterdagavondprogram
ma's heeft gelanceerd, nl. „Pension Hom
meles", geschreven door Annie Schmidt
Een gloednieuwe vorm van samenwer
king tussen omroepen alzo. „Een verheu
gend feit, zulks ten gerieve van luiste
raar en kijker", zegt de VPRO hiervan.
En wij zeggen: „Kijk eens aan, zo zo,
wel wel....!"
COMMENTAAR
Uitstekend spel
voor de NCRV
noten in Frankrijk werd gisteravond op
voortreffelijke wijze door de N-C.R.V. op
het beeldscherm aebracht.
Ongetwijfeld zal er tn vele huiskamers
lana nagepraat zijn over dit stuk en de
problemen, welke de protestanten des
tijds het hoofd moesten bieden.
De sfeer, welke van dit drama uitging,
was eigenlijk belangrijker dan het knappe
spel van Henk Rigters en Erik van Inoen
tegen bijzonder mooie decors, al waren
zij toch verantwoordelijk voor deze bij
zondere sfeer.
De grote waarde van geloofsstijrd zal
velen in het hart hebben gegrepen. Wij.
die in de historie terugblikten, onder
scheidden zowel het fanatismedat met
deze strijd gepaard ging als de eerlijke
ondergrond.
Bijzonder goed getroffen was het ove
rigens een toch rechtschapen figuur uit
de kring der tegenstanders tegenover een
man der Hugenoten te stellen: hier
door won de voorstelling der feiten aan
zuiverheid.
Jammer, dat Frans 't Hoendie op het
hoogtepunt van het stuk een belangrijke
■ol speeldede aandacht telkens onder
brak door die rol niet behoorlijk te
kennen.
Het steravondprogramma, dat de NCRV
vanavond tureen 8.20 en 9.45 uur uitzendt
onder de titel. Kom d'r inl wordt deze
keer besloten met een „hommage aan de
Maasstad", samengesteld door luitenant
H. C. van Lijnschoten, dirigent van de
Ma r inier skap e 1
De AVRO begint het avondprogramma
met een concert door het Oroeporkest,
oi.v. de Braziliaanse gastdirigent Eugen
Szenikar, m.m.v. Uta Graf, sopraan en
Guus Hoekman, bas. Om 9-20 begint een
hoorspel van Jan Apon: „14 April 1912
23.40 uur".
De VARA presenteert na journaal en
weerbericht de Spiegel der Kunsten, ver
volgens een reportage van de Aalsmeerse
bloemenveiling en ten slotte een klein-
kunstprogramma: In zwart-wit.
Tips uit het buitenland
Een concert van kamermuziek künt n
om 855 horen over het Engelse Third
Progrmmc (464 m.) verschillende solisten
spelen werken van Haydn n Arnold.
ter op de a"ond, van 10 35—12 uuh,
ten operaliefhebbers hun hart oplia-
aan een concert dat uil Duitsland
komt (MHz 87.9, 93.6 cn 95.4) cn werken
Mozart, Gounod, Weber en Gluck
Wie eerder op de avond opera wil
horen, stemme om 8.10 oor af op België
Vlaams (324 m.), waar Maria Meneghini
Callas en Ccsaer Siepl aria's van Bcllini
(ozart zingen. Om 10.30 begint er nog
orgelbespeling door de Zweedse mu
sicus Olie Nilsson.
Crams protesteert
De bekende organisatie van Ambonezen
Crams (Committee Rehabilitation Army
Men (former KNIL) of Maluku Selatan)
heeft een protesttelegram gezonden aan
de minister van maatschappelijk werk in
verband met het voornemen van de Zuid-
Mol ukkera ln de woonoorden een alge
hele zelfverzorgingsregellng in te voeren.
De Crams verklaart, dat men de Zuid-
Molukkers toenemende plichten oplegt en
in gebreke blijft hun rechten als gewezen
militairen van het KNIL te erkennen. De
Crams overweegt thans een proces.
