bouwactiviteit neemt af
THcuiue £eiltsrl)e Ifoumnl
Verwachtingen na recordjaar '57
TSJECHISCHE
ANMORGEN
ïigen kind en
ten ïwee anderen
"doodgereden
PRESIDENT
OVERLEDEN
Woningbouwsector wordt
het minst bedreigd
Uitbreiding commissie
voor ontwapening
Voorlopig geen
kernproeven
Bestedingen al te veel
beperkt vraagt Kamer
Tyfoon bij stembusstrijd
op de Philippijnen
tg
..WOENSDAG 13 NOVEMBER 1957
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Directie: F. DIEMEK
HoofdredacteurDr. E. DEE MER
Chef-red.: H. W J. ENSERINK
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
w jtaitflttstifb is gbebleuütt
myn in teyljenspoct"
Achtendertigste jaarpang no. 11109
Leiden
aan de ketting
ZIE PAGINA 3
president Coty van Frankrijk schudde een vergrijsde veteraan uit de
terste wereldoorlog de hand tijdens de plechtige herdenking van
Parijs. De benjamin der Franse premiers,
Felix Gaillard, naast de president.
Zapotocky (72):
(JTONIN ZAPOTOCKY, de prcsi
—van Tsjechoslowakije, is om vijf
morgen in een ziekenhuis te Praag
[C bieden. Zapotocky, die tien dagen
I LIVn na een hartaanval in het ziekcn-
I werd opgenomen, zou volgende maand
lijn geworden. De vorige week we
rschillende keren bulletins verstrekt
_i de mededeling dat ijjn toestand
i novplng' doch dc afgelopen nacht n
plotseling worden herroepen. Sinds
l was hij president. In dat jaar volgde
wijlen Klcment Gottwald op.
„lükJitonin Zapotocky was een vooraich-
doch krachtige figuur, die zich voor-
je laatste tijd door het stelsel van co'l-
ief leiderschap echter wat op de ach-
tgen de 39-jarige vrachtrijder Th. R.
(Sittard is gisteren voor de rechtbank
nMaastricht" veertien dagen voorwaar-
jke hechtenis met een proeftijd van
i jaar geëist, alsmede zes maanden
legging van de rijbevoegdheid. Hem
ten laste gelegd, op 12 juni door
ist onvoorzichtig en onachtzaam rij-
een aanrijding te hebben veroorzaakt,
tdoor twee volwassenen zijn eigen
en oParig dochtertje om het leven zijn
acht-
jrdachte was die dag met zijn
I in volle vaart tegen een rechts van
weg stilstaande, met balken beladen
ihtauto opgereden. De bestuurder
die rgen, de 39-jarige vrachtrijder
van den Broeok, die achter de auto
ading aan het controleren was, werd
flag gedood.
s auto van R. kwam tegen een balus-
e tot stilstand en werd daarbij aan
foorzijde geheel ingedrukt. De naast
Ittende J. Quix en het vierjarige dooh-
bij van R., dat bij de heer Quix op
lot zat, werden zo ernstig gewond.
lid en Colora failliet
e Haarlemse rechtbank heeft de N.V
inische Industrie Rids en de N.V. Fa-
k van Teerkleurstoffen Colora failliet
ilaard. De werkzaamheden zijn ge
kt en de fabrieken in de Waarder-
ler zijn verkocht. De N V. Ooio, doch-
Rids. werd enkele weken geleden
verklaard.
op achtergrond
tengrond heeft moeten houden. Het is
zeker d>at hij een grote persoonlijke macht
heeft uitgeoefend in de communistische
hiërarchie.
De president is afkomstig uii-t een gezin,
waar het woord revolutie gemeengoed
was. Zijn vader, een kleermaker, was een
der stichters van de eerste socialistische
partij in Tsjechoslowakije. Anton in werd
op zestienjarige leeftijd hij was toen
leerling metselaar Md van de sociaal
democratische partij en ageerde fel tegen
de arbeidsvoorwaarden in de Oostenrijks-
Hongaarse monarchie. Op jonge leeftijd
bekleedde hij reeds hoge functies in de
partij en in 1921 werd hij een der oprich
ters van de communistische partij in zijn
land. Een jaar tevoren ontmoette hij Le
nin, die hem in sterke mate inspireerde
Gottwald
De tweede wereldoorlog bracht Zapo
tocky door in gevangenissen en concen
tratiekampen. Hij keerde in Tsjeohoslo-
wakije terug als lid van het parlement en
voorzitter van het verbond van Tsjechi
sche vakverenigingen. Een week na de
dood van zijn vriend, president Gottwald.
in maart 1953 volgde hij deze op.
Ondanks zijn revolutionaire achtergrond
werd Zapotooky een conservatief presi
dent, die Rusland trouw bleef, maar bij
voorbeeld tijdens het korte bewind van
Malenkof de wijzigingen negeerde, die in
de satellietlanden werden doorgevoerd.
(Van onze sociale redacteur)
17 EN VAN DE eerste sectoren van het bedrijfsleven Maar de gevolgen
A-t van de bestedingsbeperking en de kapitaalscbaarste zich hebben
doen gevoelen, is de bouwnijverheid en met name de wegenbouw. En
hoewel thans ook uit andere bedrijfstakken (vooral metaal) stemmen
opgaan over moeilijkbeden bij produktie en werkgelegenheid, blijven
de bouwvakken toch een belangrijker graadmeter voor de ontwikkeling
van de economische situatie.
Zelfs hield hij er rekening mee, dat de
vergutziing van Staiin wel weer eens on
gedaan zou kunnen worden gemaakt. Het
is dan ook zijn werk dat de herinnerin
gen aan Stalin in Tsjechoslowakije min
der grondig zijn weggevaagd dan in vele
andere s&teliiefcstaten.
Dat de ontwikkeling duidelijk in
neergaande lijn is, blijkt uit een ver
gelijking van de werkloosheidcijfers
van dit jaar met die van het vorig
jaar. De laatste cijfers van de bouw
vakken over het gehele land geno
men, waarover men op het ogenblik
beschikt, zijn die van augustus.
Het aantal werkloze grondwerkers be
droeg in augustus 1956 296, tegen augus
tus 1957 1124. Hoe snel zich deze omme
keer heeft voltrokken blijkt uit de cijfer-
vergelijkiing per jatjuari: (januari 1956
2682; januari 1957 1914). In januari was
er dus nog een daling in de werkloosheid
voor de grondwerkers vergeleken bij het
voriig jaar, tegen nu een sterke stijging.
Wat betreft de metselaars zette de on
gunstige ontwikkeling ai eerder in. Be
droeg van hen het aantal werklozen in
Januari 1956 1359, in januari wan
1891. En het cijfer van 157 voor augustus
van het vorig jaar was per augustus ge
stegen bot 540.
Het sterkst is de ongunstige ontwik
keling bij .de bouwvakanbeiders. Hier
steeg het aantal werklozen van augustus
tot augustus van 1360 tot 4500. Voor de
januarimaanden waren deze cijfers
en 7575.
De helft
De verwachting bestaat, dat voor
de helft van de posten voor de bou
verheid verminderd zullen worden
W. Aibeda, economisch medewerker
de Nederlandse christelijke bond
werknemers In de hont- en bouwnijver
heid, heeft onlangs in een bondsr
vergadering van de N.C.B. hierover
interessante uiteenzetting gegeven.
In de periode van januari tot augustus
was het aantal uitgegeven vergunningen
voor agrarische gebouwen vergeleken bij
de zelfde Deriode van het vorig jaar
met 20 pet. verminderd. Voor 1958 is hder
een zekere achteruitgang onvermijdelijk.
Voor de bedrijfsgebouwen op helt ge
bied van de nijverheid was de achteruit
gang 10 pot. Een verdere daling is hiei
zeer waarschijnlijk. De gebouwen voor
gezondheid en hygiëne liepen over ge
noemde Deriode reeds met 25°/o terug er
een verdere vermindering is ook hier
vrijwel zeicer.
De opdrachten voor weg- en water
bouwkundige werken verminderden in de
periode van januari tot augustus verge
leken bij het vorig jaar met 70 miljoen
tot 159 miljoen en een verdere ver
dering is niet onwaarschijnlijk.
Woningbouw
AVat betreft de woningbouw, waren c
in augustus nog 102.163 in uitvoering, ze
dat hier de zaak nog wel loopt. Toch i
stagnatie geweest in de voorbcrei
i de hoi
nieu
a medio 1958 is er een l
(wellicht tijdelijke) inzinking.
Het aantal gebouwen voor handel en
erkeer dat onderhanden is, nam nog toe,
laar tengevolge van de aarzelende con
junctuur is een daling in 1958 waarschijn
lijk. Bij de overheidsgebouwen zal een
geringe achteruitgang zich doorzetten.
Voor kerken en scholen verwacht men
«chter geen gunstige ontwikkeling. Voor
scholen werd bijna voor het dubbele be
drag van 1956 vergunning verleend en
de kerken lijkt een stijging niet uit
gesloten. De gevolgen voor onderhouds
werken en herstel en herbouw worden
tok gering geacht.
Het totale bouwprogramma over
ziende kan voor 1958 een achteruit
gang in de bouw verwacht worden
van ongeveer 10 pet. Wanneer de wo
ningbouw stagneert kan dit percen
tage echter nog toenemen.
Voor de werkgelegenheid kan dit
percentage lager zijn, omdat men te
maken had met een overspannen ar-
beidsmarkt. Er zal voor 1958 op een
verdere toeneming der zich reeds ont-
Westen komt Russen tegemoet
IN een geheime bijeenkomst hebben
westelijke vertegenwoordigers
bij de Verenigde Naties besloten te
gemoet te komen aan de Russische eis
meer landen te laten deelnemen aan
de onderhandelingen over de ont
wapening.
De vier grote westelijke mogendheden,
de Ver. Staten, Engeland, Frankrijk en
Canada zijn het er over eens geworden,
zo is in New York meegedeeld, dat vijf
tot zeven landen tot de ontwapenings
commissie van de Ver. Naties kunnen
toetreden. De ontwapeningscommissie
bestaat thans uit 12 leden.
Zoals bekend heeft Rusland voorge
steld, dat alle 82 landen van de Verenigde
Naties lid worden van de ontwapenings
commissie. Het voorste] van India was
de commissie uit te breiden met tien
landen.
Verwacht wordt, dat binnenkort in de
Algemene Vergadering een resolutie
wordt ingediend, waarin wordt gevraagd
de ontwapeningscommissie met vijf tot
zeven landen uit te breiden. Deze resolu
tie zal niet door een van de vier weste
lijke grote mogendheden worden inge
diend. De Algemen Vergadering zal ver
moedelijk morgen het ontwapenings-
vraagstuk bespreken.
wikkelende werkloosheid moeten wor
den gerekend, een toeneming, die voor
het topseizoen 1958 geschat kan wor
den op 7 tot 15 pet. Deze werkloosheid
zal vooral bij de wegenbouw gecon
centreerd zijn.
Voor de houtindustrie ligt de zaak tol
nu toe iets gunstiger. Er is nog een tekort
aan personeel. In juli waren er aanvragen
voor 559 werknemers cn slechts 19 aan
biedingen. Voor de meubelmakers waren
de aanvragen 1105 en de aanbiedingen
40. De nauwe verbondenheid met de
bouwnijverheid zal zich echter ook in de
timmerfabrieken doen gevoelen. Verder
is hier geen werkloosheid te vrezen ten
zij de gehele conjunctuur zou inzakken.
Een dergelijke ommekeer i6 echter nog
allerminst te verwachten.
Britse premier
Engeland z l „in de onlmiddellijke toe
komst" geen proeven meer nemen met
kernwapens. Premier Macmillan, die dit
gisteren in het Lagerhuis verklaarde,
voegde hieraar. toe, dat de h-bom explo
sie van vorige week bij het eiland Christ
mas in de Stille Zuidzee ten doel heeft
gehad, na te gaan welke vorderingen
zijn gemaakt bij de ontwikkeMng van
kernwapens in de megaton-klasse, sinds
de proef-explosies in hpt afgelopen voor-
Diepvriesbaby
één jaar
Maandag wordt Stephen Moore
in Wallsend (Engeland) een jaar
oud. En nóg kan zijn moeder haar
geluk niet geloven.
Stephen werd geboren terwijl
zijn moeder, die na een ongeluk
gedurende zes maanden bewuste
loos was. in „diepvries" werd ge
houden.
Pas na de geboorte van haar
kind ontwaakte zij uit haar ver
doofde toestandZe kon niet meer
lopen en had nog slechts de gees
telijke vermogens van een kind
jaai
Thai
in orde. Ze kan goed
lopen, behartigt haar huishouden
en spreekt weer normaal als een
volwassene.
Socialisten en C.D.U.
vormen coalitie in
Nedersaksen
In de Wesfcduitse deelstaat Nedersaksen
hebben de christen-democraten en de so
cialisten een regeringscoalitie gevormd
met de Deutsche Partei.
De nieuwe coalitie is het gevolg van een
breuk in de oude, die bestond uit chris
ten-democraten, Deutsche Partei, vrije
democraten en de vluchtelingen partij.
De twee laatsten hadden zes afgevaar
digden van de Duitse rijkspartij, waarin
een sterk nazi-element heerst, in hun
fracties
ZORGEN OM DE WERKGELEGENHEID
P.v.d.A. wil regering grotere
fiscale vrijheid geven
(Van onze parlementaire redacteur)
DE socialistische afgevaardigde Vondeling heeft gisteren meer armslag
voor de regering op fiscaal terrein bepleit. De regering reageert op
bepaalde situaties steeds te laat, daar het gemiddeld zes maanden duurt
voordat een belastingontwerp door beide Kamers der Staten Generaal is
aangenomen. Waarom moet de minister van financiën langdurig op de
pijnbank liggen als hij belastingen wil verhogen? De heer Vondeling vond
dit onbillijk, omdat de regering toch reeds de gelegenheid heeft, zonder
wettelijke maatregelen, de inkomensverhouding in ons land grondig te
wijzigen.
Zo kan de minister van financiën per
dag de wisselkoersen veranderen. Het
zelfde geldt voor de rentestand. Ook op
het gebied van de lonen en de prijzen kan
de regering ingrijpende beslissingen
nemen. Maar de belastingpol itiek valt
daarbuiten. Dit vond de heer Vondeling
niet geheel logisch, daar ook de belasting-
politiek een onderdeel van het conjunc
tuurbeleid is. Het gevolg van het late
reageren is, dat de dosering van de be
lastingverhoging meestal groter mc
dan nodig is. Natuurlijk wenste de
listisohe financiële specialist wel, dat de
belastingmaatregelen achteraf worden
goedgekeurd. Hij was er zich van bewust,
dat zijn denkbeeld strijdig was r
grondwet. Een verandering van
grondwet op dit punt zou de heer Vonde
ling echter niet betreuren. Het bewuste
artikel is trouwens in onze hoogste wet
geving opgenomen in een tijd, dat
van conjunotuurpolitiek nog niets afwist.
Dit socialistisch pleidooi voor ee:
vaardig belastingbeleid was één
weinig interessante punten, die gisteren
bij de algemene financiële beschouwingen
in de Tweede Kamer aan de orde kwa
men. Een pleidooi, waarvan de socialisten
zelf wel niet zullen verwachten, dat
een warm onthaal zal vinden.
Van de zijde der P.v.d.A.-fractie werd
onomwonden gesteld, dat zU een hogei
belasting op luxe-goederen niet zou hel
ben afgewezen. Het psychologische mi
ment was daarvoor rijp, aldus de heer
Vondeling, „omdat iedereen deze bel:
tingverhoging verwachtte'. HU begreep,
dat met deze uitlating geen propagi
dlstische eer zou worden ingelegd, ma
zo zelde hij, men moet de moed hebben.
Vooral dè verhoging van de inkomsten!»
Op Wapenstilstandsdag werd
te Londen aan de voet van de
Cenotaaf een herdenkingsdienst
gehouden, welke werd bijge
woond door koningin Elizabeth
en prins Philip. Een groot défilé
der troepen ging hieraan voor
af. Op onze foto een overzicht
van de plechtigheid.
Geleide raketten
uit Amerika voor
alle Navo-landen
Twee vooretellen, die van groot be
lang kunnen zijn voor de verdediging
de N.A.V.O.-landen zijn gisteren door
de Amerikaanse senator Henri Jackson
ingediend bij de vergadering van parle
mentsleden der N.A.V.O.-landen. Jackson
met de volgende plannen:
1. Amerika zal zijn geleide projectielen
delen met alle strijdkrachten van de
N.A.V.O. Het is daarom nodig, in
N.A.V.O.-verband een opleidingscen
trum te stichten voor het juiste han
teren van deze wapens.
Het vormen van een Noordatlantisch
instituut voor defensie-studies. Het
doel van dit instituut moet zijn, het
wetenschappelijk en technisch onder
zoek op allerlei gebied in de NA VO-
landen te stimuleren.
De Amerikaanse regering heeft gedecl
elijk reeds haar fiat aan Jacksons voor
tellen gegeven Zowel Eisenhower als
Dulles reageerden er gunstig op.
vcrschrikkclUke tyfoon, die het noordc-
lUk deel van de staat teisterde. De stad
Luzon, een bolwerk van de tegenkandl-
Verhoging grens ziekte
verzekering bejaarden
jentsredactie)
fondsverz
inkomensgrenze
den zullen
niet, zo als aanvankelijk in de bedoeling
lag, met 108, maar met 120 worden
verhoogd. Minister Suunhoff heeft daar
toe bij de Tweede Kamer
wijziging op het wetsontwerp tot verho
ging van de nkomensgrenzen Ingediend.
Amerika's vliegtuigen
overal paraat
Over de gehele wereld staan vliegtui
gen met kernwapens gereed, om binnen
vijftien minuten na waarschuwing voor
Russische aanval op te stijgen Aldus
verklaarde gisteren de bevelhebber van
het Amerikaanse strategische luchtcom-
mando, generaal Thomas Powers. Dit be-
waakzaamheid is op 1 oktober
uitgevaardigd en nog steeds van kracht.
daat van dc huidige president Garcia,
werd zwaar getroffen. Tal van stemloka
len zUn geheel weggespoeld en de kiezen
hadden geen gelegenheid hun stem uit tc
brengen.
Slechts twintig procent van de kiezers
zou opgekomen zijn. Zes personen werden
door de wervelstorm gedood. In Imc
een 9tad ten zuiden van Manilla sneuve
den tien personen in een botsing met c
De uitslag van de verkiezingen is
nog niet bekend, maar men neemt aan
dat de voorlopige president Garcia
wel de overwinning heeft behaald
De typhoon heeft de kansen van zij
tegenstanders vernietigi wordt algi
een aangenomen
Doch ondanks deze invloed van buiten-
al, vindt men op do Philippijnen, dat de
verkiezingsstrijd niet meer slachtoffer»
heeft geëist dan men gewoonlijk in zo'n
grote politieke strijd verwacht.
orsprong van Garcia is thans
100.000 stemmen. Hij heeft tot dusver
.000 stemmen op zich verenigd tegen
Yulo 301.000.
Bij de verkiezing voor het vice-presi-
deretschap behaalde Macapagal 573.000 en
Laurel 307,000 stemmen.
lasting voor de hogere inkomens vond hU
noodzakelijk, omdat deze groep mensen
niet mee doen aan de bestedingsbeper
king.
De heer Vondeling vond het een onge
wenste maatschappelijke ontwikkeling,
dat huren en pachten worden beheerst,
maar dat de regering op de vermogens-
markt een passieve houding aanneemt. Hij
vreesde, dat de woningbouw door gebrek
aan financieringsmiddelen in 1958 zal
stagneren. Er worden ook te veel vergun
ningen uitgegeven.
Zonder trots
„Ik ben niet van trots vervuld over de
veohtoapaciteiten van deze regering", zo
zeide de heer Lucas (koth.v.). Zijn angst
was, dat de regering de produktie te veel
afremt, daar het bedrijfsleven niet meer
voldoende kan investeren. Het tekort aan
financieringsmiddelen zaïl tot inkrimping
van de produktie, dus tot werkloosheid
dwingen. De heer Lucas vreesde ook, dat
het economisch evenwicht weer hersteld
zou worden op een verlaagd welvaerts-
De liberale afgevaardigde de heer Van
Leeuwen herhaalde weer eens zijn kritiek
op het beleid van minister Zijlstra. Deze
bewindsman wekt de illusie het proces
van prijsverhoging te kunnen uitstellen.
Daardoor wekt hij verwachtingen, die
niet verantwoord zijn. Dit zal op den duur
ten koste gaan van onze welvaart En
verder was het weer het oude liberale
liedje: de heer Van Leeuwen heeft al de
narigheid weer voorspeld en de regering
heeft een slecht beleid gevoerd. De libe
rale bankdirecteur vond de verhoging van
de vermogensbelasting psychologisch on
juist. Daarvoor is de behoefte een kapi
taal te groot.
Ook de heer v. d. Wetering (c.h.) was
van mening, dat de verhoging van deze
belasting niet juist is. De spaarzin wordt
daardoor aangetast. Met klimmende ver
bazing had hij het betoog van de heer
Vondeling aangehoord, dat hij strijdig
achtte met de grondwet. Bovendien be
oordeelde hij dit betoog ais een aanslag
op de democratie. De heer v. d. Wetering
hoopte dat de socialistische fractie toch
andere geluid zal laten horen.
(Zie vervolg op pag. 7)
Spoetnik I gaat
als vuurbol het
nieuwe jaar in
Tot het einde van dit jaar zal de
eerste Russische kunstmaan om de
aarde blijven cirkelen, aldus een be
richt dat gisteren door radio-Moskou
werd uitgezonden. De Spoetnik I zal
dan de dichtere lagen der atmosfeer
heibben bereikt en vermoedelijk als
een roodgloeiende bol te zien zijn,
tot zy geheel is verbrand. De t^veede
Spoetnik is volgens de radio een veel
langer leven beschoren.
Hoewel radio-Moskou opnieuw zweeg
zer het ruimte-hondje, is gisteren toch
3 eerste officiële verklaring van een
Russische geleerde wereldkundig gemaakt.
Prof, Porshevsky, die is verbonden aan
het planetarium in Moskou, deelde mee,
dat het hondje vrijdag is gestorven. De
enige bijzonderheid die hij verstrekte was,
dat het probleem, hoe een ruimtereiziger
op aarde terug te brengen, nog steeds niet
opgelost.
Dc verklaring van de professor ts in
strijd met die van premier Boelganin, die
een dag tevoren had verklaard, dat Ci
troentje zondag nog leefde.
Adlai Stevenson, de verslagen demo-
'ratische kandidaat voor de Amerikaanse
-esidcntszetel, zal minister Dalles van
'Riek cn advies dienen bU hei formule-
n van dc Amerikaanse politiek ten aan-
•n van de N.A.V.O.-samenwerking.
VRIJ KOUD
De Bilt verwacht tot morgen
avond:
Droog weer met veel bewol
king, maar later enkele ver
spreide opklaringen. Overwe
gend matige oostelijke wind.
Opnieuw iets lagere tempera
turen. (Opgemaakt om 11.15 u)
ZON EN MAAN
Donderdag 14 november: zon op 8.00 u
Laatste kwartier.