Leiden
krijgt groter aandeel
in de bevolkingsaanwas
1
Concert in De Lakenhal
Nederlandse muziek
van
4^
Agenda voor Leiden
Dr. Van Klinken sprak over
de maskerade van de mens
Jong Nederland voor Christus"
weer in Leiden
X'WK LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 11 NOVEMBER 1957
Goede mogelijkheden, ook wat recreatie betreft
Sleutelstad moet aandacht
f Katwijk blijven richten
|J"<EDEPUTEERDE STATEN VAN ZUID-HOLLAND hebben Provinciale
v7 Staten 'n nota over de recreatie in deze provincie aangeboden. Deze nota
lat vergezeld van een algemeen schetsplan voor de recreatiegebieden, dat
opgesteld door de provinciale planologische dienst. In dit plan wordt op
merkt, dat met het vol raken van de Haagse agglomeratie de stad Leiden
n de toekomst meer dan voorheen een groot gedeelte van de bevolkings-
inwas in het westen tot zich zal trekken. Reeds een oppervlakkige blik
s de kaart leert, dat deze groeiende stad, ook wat zijn recreatie betreft*
itht er goede mogelijkheden heeft. In het zuidwesten grenst Leiden direct aan
et Wassenaarse kustgebied, dat zich via Katwijk en Noord wijk voortzet
de bollenstreek.
H°Hoeksteen centrale
iT; Hollandse polders
lkaieiden vormt verder een hoeksteen van
pjTcentraile Hollandse polderruimte, die
1 yph zowel naar het zuiden als naar het
ngjMrdoosten uitstrekt. Wat het laatste be-
ï-ift met de twee grote watersportgebie-
Kaag i
Braassem.
'och blijkt de situatie bij nadere
ichouwing minder eenvoudig. Het
issenaarse recreatielandschap ligt
lelijk geheel in de invloedssfeer
het Haagse stadsgebied. Leiden
zijn belangstelling daarom vooral
•ten blijven richten op Katwijk.
vissersplaats heeft zich ontwik-
Id tot een belangrijke badplaats
gaat ook zelf een flinke woon-
worden. Des te meer noodzake-
wordt het daarom de duingebie-
bij Katwijk, waaruit de Leidse
[waterleidingmaatschappij wa-
wint, voor de recreatie te onslui-
Bovendien zou er een betere ver-
iding moeten komen van Leiden
revpt dit gebied, en wel langs de Rijn.
rev$ denken valt aan een autoweg en
mjijliggende fietspaden, met een
sta%.gVuldige beplanting en met ruime
lteMlegenheid tot verpozing,
tism
,jaapok in het zuiiclen is er nog behoefte
n een eigen Leidse recreïihiegelegen-
Daartoë zou een groene gordel van
[Haagse Sohouw langs de Rijn en langs
inschoten naar de Vliet kunnen wor-
aaragel-egd, Het grote Vliietpark kan
voortgezet tot dicht bij Leider-
De groene zoom bij Voorschoten kan
luiten op de bovengenoemde groen-
raar de kust. maar zal zelf wel
beperkte omvang moeten blijven.
lieki
Noordzijde
t grootste deel van de Leidse recrea-
lingen kan men vinden aan de
Daar liggen het plassengebied
de bollenstreek. Het laatste gebied
1 vrij grote en groeiende be-
eigen recreatiebehoeften en
:elt zich steeds meer tot een imter-
I toeristencentrum.
specifiek Leidse creatie zal
6 het accent vooral op het plassenge-
Sd vallen.
Bij een te verwachten spoedige uitleg
e ji Leiden in noordelijke .en oostelijke
mting komen de plassen van Kaag en
in 'jaassem diireot nabij de stadsrand.
^niei De Kagerplassen zijn reeds thans
jet drukste watersportgebied in Zuid-
Holland. Zij omvatten een aantal
slcine plassen met doorvaarten, ge
groepeerd rondom een serie eilanden,
emlket Warmond als belangrykstc kern
aais de watersport er zeer intensief tol
n vpntwikkeling gekomen. By gunstig
vooreer is er zelfs een overbelasting. Een
UQujitbreiding van het watersportge-
^gbied in de nabyheid van Leiden is
ook gewenst.
In het centrale Hollandse polderland
jgen enkele opkomende steden en enke-
i'grotere complexen natuurgebieden. Al
ien aan den Rijn is een opkomend im-
ptiüecentrum, gelegen op betrekkelijk
ringe afstand van Leiden en derhalve
n feneens gelegen in het noordelijke ex-
isiegebied van de Zuidhollandse rand-
d.
'oor wat btereft zijn recreetiegelegen-
d, ligt het betrekkelijk gunstig zowel
de Braassem als bij het gebied van de
'"puwkoopse plassen. Aan de zuidooste-
;e oever van de Braassem zijn Wou-
'jugge en Rynsaterwoude bescheiden re-
n "Wtiecentra, die allereerst betekenis heb-
b voor de meer toeristische recreatie
wr waar met de groei van Leiden er
ibintphen van-zelf ook de dagrecreatie meei
Jedö de voorgrond zal komen.
ewa
Plassen
recreatiegebied van Leiden zal zich
de Wijde Aa en Braas-
het tweede plasseneomplex nabij
ie stad. Hier zullen de oevers rondom
Innen warden ontsloten voor de dag-
oj^freatie. Het reeds aangelegde provin-
gojle rijwielpad langs de zuidelijke oever
:en (ocziet kennelijk reeds in een behoefte
fn tegenstelling tot de Kagerplassen is
ker de Braassem de watersport nog
kkelijk weinig tot ontwikkeling geko-
|n. Men wijdt dit allereerst aan de gro-
oppervlakte aaneengesloten water. In-
gg^rdaad is de Braassem een grote plas.
arop bij harde wind een stevige dei-
'g kan staan. De Wijde Aa is echter
in zeer goed zeilwater. terwijl langs de
feassem een reeks mooie eilandjes
an ptkragen ligt. Het ware gewenst ook
J;# noordoostelijke gedeelte van de Braas-
jpn een aantal eilanden te maken, die de
yjlfslag wat zouden breken; het zo
jJbs verfraaien en de zeiiers ook op dat
yjöeel-te een toevluchtsoord geven. Maar
ferigens kan worden gesteld, dat de
luie Braassem altijd op zomerse dagen
in vel-e opzichten aantrekkelijker kan
zijn dan de overvolle Kagerplassen.
Ook de slechte verkeerssituatie zou hei
bezoek aan de Braassem belemmeren Tr.
derdaad is de verkeersligging van V/a'
mond als thuishaven beter dan van alle
andere watersportcentra in dit gebied
Maar dat de ligging van Vennemeer
Kaag en Rijpwetering voordelen zou heb
ben boven bijvoorbeeld Hoogmade, is min
der vanzelfsprekend.
Vaar ver bin ding
Wat daarvan ook zij, deze beide fac
toren zouden hun ongunstige invloed op
het effioiënte gebruik van beide piassen-
complexen aanstonds verliezen, wanneer
een goede vaarverbindimg beschikbaar
zou zijn tussen beide complexen. Immers
de Kaagzeilers zouden bij grote drukte
voor een belangrijk deel kunnen uitwij
ken naar de Braassem. terwijl de water
sport op de Braassem de mogelijkheid zou
krijgen om bij harde wind uit te wijken
naar de Kagerplassen.
In kringen van de watersport wordt
dan ook aangedrongen op een betere
vaar verbinding tussen beide plassen.
Wel is thans reeds de mogelijkheid
aanwezig, om van het ene plassenge
bied door sloten en vaarten in het
andere complex te komen, en van
deze mogelijkheid wordt ook gepro
fiteerd, maar deze verbinding vol
doet niet aan redelijkerwijze te stel
len eisen van capaciteit en bevaar
baarheid voor plezierscheepjes. In
het kader van de ruilverkaveling
Ade 'wordt bovendien de opheffing
van deze vaarverbindingen voorbe-
Bollengebied
Het Bollengebied is een internationaal
toeristencentrum gedurende enkele weken
in het voorjaar, dat de bollenvelden een
merkwaardig en fleurig schouwspel bie
den. Maar de rest van het jaar is dit ge
bied toch weinig aantrekkelijk.
In dit landschap is een vrij talrijke be
volking gehuisvest, in oorsprong zuiver
agrarisch georiënteerd, maar die zich in
industriële zin ontwikkelt. Ten behoeve
van deze bevolking zal er recreatiegele-
genhead moeten worden geschapen. Bo
vendien melden zich hier de stedelingen
uit de randstad en in groten getale ook
van buiten de landsgrenzen, op zoek
naar dagrecreatie en naar vakantiemoge-
lijkheden.
Hier zou een geheel nieuw landschap
kunnen worden opgebouwd. Uitgangs
punten daarvoor zijn de nog gespaard ge
bleven restanten van Het oude binnen-
duinlandschap, zoals de buitenplaatsen Of-
fem, Le.uwenhorst, Reigersbos en Keu
kenhof. Deze verdienen zorgvuldig te wor
den beschermd en eventueel voor recre
atie te worden ontsloten, terwijl in aan
sluiting daarop nieuwe beplantingen het
landschap weer een duidelijke structuur
kunnen geven.
Het centrale element van de bollen
streek is het bos van Keukenhof en
het Reigersbos. Ook het bollenland-
schap tussen dit houtmassief en de
gemeente Lisse is nog zeer aantrek-
keiyk. Een uitbreiding van het bos-
complex is gedacht aan de westzyde
langs de spoorbaan, waar reeds vry
veel hakhout aanwezig is. In aanslui
ting daaraan zou men een langerekte
houtsingel kunnen aanleggen langs de
Leidse Trekvaart, teneinde het ge
bied tussen Lisse en Voorhout een af
sluiting te geven.
Bij Noordwijk en Noordwijtoerhouit is
gedacht aan een binding van de bestaande
bospartijen en de dorpskernen met een
doorgaande beplanting langs de provin-
Duinregel
De jongste duinregel is bij Noordwijk
betrekkelijk smal, maar wordlt in het
noorden breder by het waterwingebied
van Amsterdam. Onmiddellijk ten noor
den van Noordwijk is door het Staatsbos
beheer een duinbebossing tot stand ge
bracht. De Stichting Het Zuid-Hollands
landschap is voornemens in aansluiting
daarop een bosstrook te planten langs het
Langeveld tot bij de Ruiigenhoek. Het
ware gewenst ook tussen Noordwijk en
Katwijk een dergelijke manteling langs
de duinzoom aan te brengen.
Het recreatiegebied, dat op deze wijze
tot stand zal komen, zal allereerst moe
ten voorzien in de sterk toenemende be
hoefte van de bevolking ter plaatse.
Uittocht
Het schetsplan van de provinoiale pla-
nologsisehe dienst wordt voorafgegaan
door een nota van Gedeputeerden, waarin
wordt opgemerkt, dat op mooie vrye da
gen in de zomer zeker 30 proeent van de
stadsbevolking naar buiten trekt. Ervan
uitgaande dat in 1980 de bevolking var
de rondstad Holland alleen al ruim twee-
en-een-half miljoen zal bedragen, becij
feren Gedeputeerden, dat bij een massale
zomeruittocht in 1980 meer dan 800.000
biedt nu echtei maa
300.000 mensen.
an het schetsplan voo:
de Zuidhollandse pla-
komt hierop neer, da
29550 ha beschikbaa:
zullen komen en dat voorts 55.300 ha agra
risch landschap open zullen staan voo:
stadsbezoek. Aan de hand van erva-rings
cijfers van ir. P. K. van Meurs, komt
men nu tot de gevolgtrekking, dat in 1981
gebieden ter beschikking zouden moetei
•lijks groter zijn dan de ge
en volgens het schetsplar
beschikking zal krijgen.
f\ plaats
F De uiitvoeri
de recreatie
nologische di
bieden, die
nderdaad te
Rust
Bij het opsommen van de vereisten
waaraan een recreatiegebied moet vol
doen, komen Gedeputeerden ondermeer
tot de conclusie, dat verreweg het me
deel van de stedelingen werkelijke rust
(en geen gezellige drukte) zoekt bij de
vlucht uit de stad. Voorts wordt onder
meer opgemerkt, dat ten gerieve van do
gezinnen met kinderen en in verband mei
de kosten van vervoer (die ook bij uit
breiding van de vervoersmogelijkheden
relatief hoog zullen blijven voor het ge
zin) de afstand tussen woning en recrea
tiegebied niet te groot mag zijn.
De situatie in Zuid-Holland wordt ge
kenmerkt door een sterke groei van de
steden. Leiden. Oegstgeest, Leiderdorp
Voorschoten en Katwijk, die in 1956 150.146
Inwoners telden, verwachten in 1980 ge
zamenlijk een inwonertal van 261.000.
Voor Alphen aan den Rijn zijn deze ge
tallen 22.855 en 50.000.
Strand
Zeer groot is op warme zomerdagen de
aantrekkingskracht van het strand. Voor
een volledige en evenwichtige ontwikke
ling van de kust als recreatiegebied zot
het aanbeveling verdienen ook duinen er
bossen op ruime schaal toegankelijk te
Thanksgiving Day
- in Leiden
Op 28 november '6 morgens 11 uur zal
in de Pieterskerk een dienst worden ge
houden ter gelegenheid van de Ameri
kaanse feestdag „Thanksgiving Day". De
ambassadeur der Verenigde Staten, de
heer Philip Young, zal het woord voeren.
De diensten in de Pieterskerk ter ge
legenheid van „Thanksgiving Day" zijn
de afgelopen jaren georganiseerd door de
„United States Educational Foundation
in the Netherlands", speciaal voor Ame
rikanen die door het Fulbright-uitwisse-
lingsprogramma in staat zijn gesteld Ne
derland te bezoeken. De dienst van 28
november is echter toegankelijk voor aile
in Nederland verblijvende Amerikanen
en ook andere belangstellenden.
Leidsche Spaarbank
I-n de maand oktober werd bij de Leidsche
Spaarbank ingelegd 1.025.514,52 en te
rugbetaald 1.352.598.01. Het aantal
nieuwe boekjes bedroeg 315 en het aan
tal afbetaalde boekjes 207. Op 6.382 reke
ningen van deelnemers aan de afhaal-
dienst werd 142 654 bijgeschreven:
Er werden 637 spaarbusjes ter lediging
aangeboden met een gezamenlijke in
houd van 18 539,51. Het tegoed der
40.157 inleggers bedroeg aan het einde
maand 27.627.655.85.
:n. Tevens ware, in het bijzonder in
het Langeveld onder Noordwijkerhout, te
streven naaT verruiming van de logies-
gelegemhead in benten of tenthuisjes, zulks
echter niet ten koste van het spaarzame
natuurbezit, dat primair de aantrekke
lijkheid van de kust als recreatiegebied
bepaalt.
Bij nadere beschouwing van de op
pervlakten agrarisch landschap, die
volgens het schetsplan beschikbaar
zijn, springt in het oog, dat het ge
deelte, omsloten door de grote-stads-
gebieden en de lijn Leiden-Alphen-
Gouda, een knelpunt vormt. Slechts
wanneer de bevolking zich op de
meer perifere agrarische gebieden
zal richten en er dus. nog een zekere
spreiding komt, zal dit niet tot o
wegend bezwaar aanleiding behoe
ven te geven.
Problemen in Leidse
sigarenhandel
De plaatselijke afdelingen van de dri
bonden van sigarenwinkeliers hebben
volgende week maandag een verga
dering in Het Gulden Vlies bijeengeroe
pen. Men wil daar spreken over de ge
volgen van een mogelijke accijnsverho
ging.
Tevens wil men actie gaan voeren tegen
de Leid6e tabaksgrossiers, die bij het op
maken van hun factuurs een andere me
thode volgen dan grossiers in andere
plaatsen, hetgeen volgens een schrijven
van de plaatselijke afdelingen der drie
bonden de winkeliers veel last vei
Senaat van Catena
De 6enaat van de Leid6e studenten
vereniging „Catena" werd in een alge
mene vergadering als volgt vastgesl
D. R. Jans. praeses; O. C. van Belle.
D. E. Vogel, quaestor; C. H. van
Ent.
r I e
H. W. Capel
Collecte voor de Dr. van
Voorthuysenstichting
De dr. Van Voorthuysenstichting meen
dat er vooruitgang kan worden geconsta
teerd bü het oplossen van velerlei proble
men rond het zwakzinnige kind. In steeds
bredere lagen van de bevolking bestaan
belangstelling en begrip voor het werk.
dat hel B.L.O. en de nazorg voor deze
gehandicapte kinderen verrichten.
Eén van de oorzaken is wel. dat thans
meer en meer wordt ingezien dat de
zwakzinnigheid niet is beperkt tot een
kleine groep kinderen uit speciale milieus,
maar dat deze voorkomt in alle lagen van
de bevolking. Steeds groter wordt de
groep ingezetenen die bekend is met het
feit. dat de zwakzinnigheid niet alleen
een kwestie is van erfelijkheid maar dat
deze door velerlei oorzaken kan ontstaan
(o.m.: geboorteletsel, ziekten, verkeerson
gevallen).
Ongetwijfeld is dit ook een reden dat
de dr. Van Voorthuysenstichting met meer
vrijmoedigheid vraagt, de behulpzame
hand te bieden op dit zo bij uitstek moei
lijke terrein. Velen zal he' ongetwijfeld
bekend zijn, dat de stichting reeds enkele
jaren werkzaam is voor de alleenstaande
zwakzinnigen; zy dus die hun ouders heb
ben verloren en zich niet alleen in deze
zo ingewikkelde wereld kunnen hand
haven. De stichting wil komen tot het in
richten van een eigen tehuis en heeft door
velerlei acties hiervoor al een grote som
ter beschikking.
Ondanks de bestedingsbeperking staat
de overheid niet afwijzend tegenover deze
plannen. Alvorens deze overheid evenwei
kan helpen moet uit particulier initiatief
een belangrijk bedrag bijeen zijn gebracht.
Nog 2500 scheiden dc initia'tiefinemers
van deze mijlpaal.
Deze week zal een beroep worden ge
daan op uw offervaardigheid. Bijna 100
collectanten stelden zich beschikbaar om
ten behoeve van deze alleenstaande zwak
zinnigen huis aan huis te collecteren.
Wetende dat de laatste loodjes het
zwaarst wegen beveelt de dr. Van Voort
huysenstichting de collecte 1957 warm bij
Wat betekent Q.
Zie één der volgende pagina's
r. B
Maandag
De kleine Burcht, 8 uur: afdeling Leiden
Vete ran end eguoen Nederland, D. F. vat
der Mei, lid van de tweede kamer, ovei
de Euromarkt.
De Doelen, 8 uur: Leidse amateurfoto
grafen, vrije bespreking van eigen werk
van de leden en bespreking van de bonds-
colleetie.
Rooseveltstraat: 's middags opening
nieuwe rijkswerkplaats voor vakontwik-
Stadsgehoorzaal, 8 uur: feestavond L.
Steenschuur 6, 8 uur: ledenvergadering
Onderwijzers in Leiden bijeen
VOOR DE AFDELING LEIDEN van de Protestants Christelijke Onder
wijzersvereniging sprak zaterdagmiddag in Het Gulden Vlies dr. L.
van Klinken van Doetinchem over „De mens en zijn masker". Er was veel
belangstelling voor deze bijeenkomst, die onder leiding stond van de heer
L. Kalsbeek, Uitgaande van de oorsprong van het masker, gaf de heer Van
Klinken vele praktische voorbeelden en hij eindigde met te wijzen naar
het grote demasqué, waarvan geschreven staat in de Openbaringen van
Johannes, wanneer de boeken op de laatste dag geopend zullen worden.
loften, begrafenissen en in de kerk. Zelfs
op het sterfbed blijven sommigen nog het
masker dragen. De gemeenschap dringt
enkele mensen een masker op; voorbeel
den daarvan zijn de dominees en de on
derwijzers.
Wanneer het demasqué in het leven
plotseling komt, eindigt dit niet zelden ln
zelfmoord. Bekende voorbeelden, hoewel
uiteenlopend, zijn Göring en Piet Paal-
tjens. Het masker ligt niet altijd in het
gezicht, maar verbergt zich in de mode,
de opmaak, kleding en taalgebruik. Het
gaat niet aan, zo zei dr. Van Klinken,
allerlei moeilijkheden af te doen met een
tekst, die men ergens in de Bijbel vindt.
Hoewel ook bij deze beoordeling weer
niet vergeten moet worden, dat „op de
bodem aller dingen de theologie spreekt".
God heeft in de mensen enkele mogelijk
heden voor het bewerken van het de
masqué gegeven. Dat Is de liefde, die ons
voor de ander doet zyn, zoals we zijn,
en het gebed.
In de Bybel zijn voorbeelden van de
masqués te vinden. Nathan trekt het
masker van de levenshouding van David,
maar Christus weekt het masker van de
Samaritaanse vrouw voorzichtig los. Dat
is Goddelyke pedagogiek. Bovenal in ons
leven moet echter beseft worden, dat op
de laatste dag God de maskers van ons
zal wegnemen. Daarom moet er bij voort
during het gebed zyn tot God, Die lust
in waarheid heeft: „Doorgrond en ken
mijn hart, o Here",
Dr. Van Klinken wees eerst op de wis
selwerking tussen innerlyk en uiterlijk
De karikaturist maakt hiervan een
dankbaar gebruik: Colyn en Kuyper zijn
bekende voorbeelden. In Griekenland
dacht men dat het goedaardige gezicht
een goed karakter Impliceerde en de
mismaakte mens iets van de duivel in
had. Vooral by acteurs dacht men ln
die tijd, dat de stem het meest essentieel
vas; later kwam het masker erbij. Oor
spronkelijk was het masker dus bedoeld
Dm iets te openbaren. Uiteindelijk werd
het iets negatiefs: achter een masker ging
men iets verbergen,
In de gemeenschap draagt ieder een
masker; iemand die alleen is laat alle
reserve varen. Crusoë alleen op z'n eiland
had geen behoefte aan een masker, zo zei
dr. Van Klinken, die toegaf, dat er in de
omgang van de mensen een masker nodig
Is, althans een zekere reserve. Een bekend
masker is het beginnen van een zin
„eerlijk gezegd", wat onbewust een
waarheid spreken op andere tijden in-
Dr. Van Klinken gaf enkele voorbeel-
van het dragen van maskers op brui-
r II De Natuurvriend.
In 1937 startte op de Wereldjam
boree te Vogelenzang, geheel buiten
de padvinderij om. een bescheiden
jeugdbeweging, die onder het motto
Jong Nederland Voor Christus in de
afgelopen 20 jaar voor honderden iets
heeft betekend. Vóór de oorlog wer
den in verschillende plaatsen in hel
land meetings gehouden, die door
velen werden bezocht. In de oorlog
stond dit werk stil. maar wat bleef
die donkere dagen waren de frisse
jeugdkampen, die van de start af on
afgebroken werden gehouden.
Na de oorlog kreeg deze arbeid een
vast punt in het conferentie-oord ..Het
Brandpunt" te Doorn, waar van 1947 af
kampen werden georganiseerd en van
waaruit langzaam maar zeker het werk
weer is aangevat in het land. In de maand
november van dit jaar wordt een tour
nee gemaakt door het JNVC-team.
staande uit de heren J. Kite, George
Brucks en Nol Esmeijer. Een grote vreug
de is het voor hen, dat gedurende deze
toernee de vocale en muzikale medewer
king kon worden verkregen van Raj
Hume, een in Duitsland wonende er
werkende Amerikaanse zendeling. Hi;
heeft voor de Duitse radio al verschei
dene malen gezongen en maakte ook een
tocht door Spanje. Ray Hume zal de mee
tings opluisteren door zijn zang en het
bespelen van zyn trombone en accordeon.
Qd deze landelijke tournee komt de
Jeugdactie, die niet een nieuwe secte is,
doch interkerkelijk is georiënteerd en
alleen maar de bevrijdende boodschap
van Christus wil brengen, zich ook aan
dienen in Leiden, en wei op zaterdag
avond 16 november om 8 uur in de zaal
Middelstegracht 3. Ieder is daar welkom.
„Veel is onrijp..."
Leden van afdeling Leiden van
K.N.T.V. verzorgden programma
HET WAS ZATERDAGAVOND niet de eerste maal, dat leden van de
Kon. Ned. Toonkunstenaars-Vereniging afdeling Leiden in De Laken
hal voor K.N.T.V.-leden en belangstellenden werken van moderne Neder
landse componisten ten gehore brachten; we herinneren ons een Pijper
avond nu ongeveer twee jaar geleden. De voorzitter van de afd. Leiden,
Iskar Aribo, onderstreepte in zijn welkomstwoord het feit, dat deze con
certen niet de bedoeling hebben concurrentie aan te doen aan het „grote"
concertleven; men wil slechts zijn steentje bijdragen tot de bloei en de
verspreiding van de Nederlandse hedendaagse muziek.
In een korte inleiding wees prof. dr.
E. W. Schallenberg erop, dat de Neder
landers (eigenlijk waren het voornamelijk
Walen en Vlamingen) in de 15de en 16de
eeuw de toon aangaven ln muzikaal
Europa, doch dat na Sweelinck en diens
tijdgenoten de Nederlandse muziek sterk
aan betekenis heeft ingeboet. Eerst aan
het einde van de 19de eeuw viel een her
leving waar te nemen, waartoe vooral
Diepenbrook en Wagenaar veel hadden
bygedragen.
De hedendaagse Nederlandse muzlek-
produktie i6 overvloedig, hetgeen vol
gens prof. Schallenberg niet wil zeggen,
dat alles wat geschreven en uitgevoerd
wordt, nu zo belangryk is; veel is onryp
en getuigt van een wanhopige geestesge
steldheid. Doch spreker zag hierin niet
een uitsluitend Nederlands verschijnsel
Na deze enigszins sceptische inleiding
betraden de fluitist Koos Verheul
pianist Jan van der Meer het bescheiden
podium om een warm pleidooi te houden
voor de fluitsonatine van Jaap Geraedts.
Deze jonge en stellig veelbelovende com
ponist heeft van deze sonatine een
boeiend en goed klinkend werk gemaakt;
op pad zullen zijn. De beschik- sommige verwikkelingen zijn wat lang
dradig, vooral in het middendeel, waar
de thematisohe inhoud de lengte niet
rechtvaardigen. De stijl van deze
wekt de indruk, dat Geraedts
met veel belangstelling naar Ravel en
Roussel geluisterd heeft, hetgeen de
waarde van het werk. wellicht een al wat
oudere compositie, niet schaadt. Het voor-
effelijike fluitspel van Koos Verheul en
b goede begeleiding van de pianist wek-
in in dit eerste nummer ieders bewon-
Lize Schoo, aan de vleugel begeleid
door Iskar Aribo, zong met veel talent
en een fraaie sopraan zeven liederen
van Job Saholtze op teksten van Aafjes
uit „De Tovertuin". Viel de uitvoering
van de sopraan en pianist zeer te loven,
de composities konden we minder waar
deren. Eigeniyk zijn deze kwa6i-oude en
naïeve gedichten al niet helemaal echt;
het is daarom wel heel moeilijk, er muzi
kaal iets van te maken.
Een kwasi-volksmelodie met een im
pressionistische harmonisatie wordt gauw
een wat zoeteiyk cliché. Het beste von
den we „De drie ruiterkens".
Iskar Aribo begeleidde vervolgens ook,
op fraaie wijze, de violiste
Gerda Bromelow ln een suite voor viool
en piano van Hendrik Andriessen, een
knap hoewel enigszins droog werk, dat
door de violiste met overtuiging en
smaak werd voorgedragen.
Sonatine voor piano
Na de pauze zong Bram van Luyn,
geen onbekende in de concertzaal, drie
liederen, „Diohterwijding", van Henri
Zagwijn, teksten van J. Perk, waarbij de
pianobegeleiding werd verzorgd door
Rudolf Perdeok. Hoewel deze liederen
ons stilistisch wat flets en pretentieus
voorkwamen, viel er in de vertolking
veel te pryzen.
Muzikaal bclangrykcr was stellig d«
sonatine voor piano van Rudolf
Eschcr. zeer knap en met veel over
tuiging voorgedragen door Henk
Briër. Met de sonatine van Geraedts
irde dit
de he
landsc
loderr
nina der Neder-
ziek die op deze
gehore gebracht,
zeer persoonlykc,
en idioom; het
in Pijper denken,
indrukwek-
Hct werk hi
sterk gclad'
laatste doet
Dc finale t
kende en bevrydendc apotheo-
Qua muziek viel de „Raga et dan6e"
voor fluit en piano van Max Weil wel
wat tegen. De componist heeft hierin we)
aardig en handig gejongleerd met exo
tische motieven en ritmen, doch tot een
eigen vormgeving komt het nauwelyks.
Koos Verheul en Jan van der Meer von
den overigens in dit werk alle gelegen
heid hun grote virtuositeit ten toon te
spreiden.
De vry talryke toehoorders toonden
zich door hartelijke bijval zeer dank
baar voor deze belangwekkende avond.
Laten we hopen, dat de KNTV afdeling
Leiden van deze Nederlandse concerten
een traditie zal weten te maken.
Dr. J. van der Veen.
Dinsdag
Schouwburg, 8 uur: K. en O., „De Tuin-
sohuur" door Haagse Comedie.
Endegeest Oegstgeest, 2 tot 5.30 en 7 tot
9.30 uur: tentoonstelling en verkoop van
werk van patiënten.
Woensdag
Schouwburg, 8 uur: K. en O., „De Tuin-
schuur" door Haagse Comedie.
Pryfcaneum, 8 uur: K. en O., cursus
'bloemenschikken voor gevordeaxien.
Foyer gehoorzaal, 8 uur: arts-fotograaf
Nico Jesse over „Vrouwen van Parijs".
Stadhuis, 8 uur: gemeenteraad, begro
ting.
Den Burcht, 7.45 uur: Friese toneel-
Geref. jeugdhuis Breestraat, 8 uur: Ar-
jos Leiden, spreker: dr. E. Diemer.
Gehoorzaal, 8 uur: feestavond voor
deelnemers 3-oktoberoptocht 1957.
Zoölogisch lab., Kaisersbraat, 8 uur: afd.
Leiden Kon. Ned. Natuurhistorische Ver
eniging, J. A. W. Lucas over haaien- en
roggenei eren.
Hervormd wijkgebouw Centrum, 8 uur:
zendingsbijeenikomst wijkgemeenten Ma-
rewijk en Centrum, spreker: ds. N. Kleer
maker te Nunspeet.
Endegeest Oegstgeest, 2 tot 5.30 en 7 tot
9.30 uur: tentoonstelling en verkoop van
werk van patiënten.
Gemeentehuis Oegstgeest, 7 uur: ge
meentebegroting.
Donderdag
gemeenteraad, be-
Residentie-Or-
Stadhuis, 2 en 8 uu
groting.
Stadsgehoorzaal, 8
kest.
Turk, 12.30 uur: departement Leiden
Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel, cLr.
ir. H. A. Stheeman, directeur Ned. Aard
olie-Maatschappij, over „Opsporing en
winning van aairdolie in Nederland".
Afdeling Leiden Ned. Vereniging van
Huisvrouwen: excursie naar overhemden-
fabriek aan Trekvlaetweg te Leiden.
Tento
nstellingcn
Prentenkabinet Kloksteeg, 2 tot 5 uur:
tentoonstelling van afbeeldingen van Paul
Schuitema, tot 7 december.
Apotheken
De avond- en nachtdienst van de apo
theken te Leiden en Oeg6tgeest wordt
waargenomen door de apotheek Herdingfa
en Blanken, Hogewoerd 171, telef. 20502,
de apotheek Reijst, Steenstraat 35, tele
foon 20136 en de apotheek te Oegstgeest,
Wilhelminapark 8, telefoon 26274.
Nieuwe altaarkleden
in Lutherse kerk
Tijdens de dienst van gistermorgen in
het kerkgebouw van de Evangelisch Lu
therse Gemeente in Leiden, die in het
teken stond van de geboortedag van Maar
ten L-uther, zyn enkele nieuwe altaar-
kleden in gebruik genomen. De plaatse
lijke predikant, ds. H. J. A. Haan, sprak
de kinderen bijzonder toe en verklaarde
de jeugd de tekens op de kleden. Op het
kleed ziet men de zinnebeelden van de
wijnstok en de ranken. Het kanselkleed,
eveneens groen, heeft een goudkleurig
Feestavond van Jan
van Hoof-groep
De Leidse padvindersgroep Jan van
Hoof hield zaterdag een feestavond ter
gelegenheid van het 12%-jarig bestaan.
Na de opening sprak de heer D. J.
Brand6 een welkomstwoord, speciaal tot
de heer Steinbach van de Leidse Jeugd-
Actie, die samen met de wethouder van
onderwys, de heer Van Schaik, voor een
nieuwe huisvesting voor de verkenners
Deze avond werd de revue „Klaar voor
u" opgevoerd. Het kampavontuur oogstte
groot succes; het toneelspel was goed. De
komst van „De Spaanse ruiter" was een
goede stunt. Na de pauze verzorgde een
verkenner accordeonmuziek. Ook het
spel met de oudere oogstte grote bijval.
Verder stonden nog op het programma
een kampvuur, de 6hiiting en het „Hoort,
zegt het voort".
Welpen en verkenners kunnen terug
zien op een geslaagde avond.
Klaprooscollecte
..Penny whistle
van K. en
blues",
O.-serie
slot
„Zwart en wit, zwart op wit"
draaide zaterdagmiddag in Luxor
„Pennywhistle blues". In deze serie
werd het rassenprobleem aan de
orde gesteld. Deze laatste rolprent
iets zien van het kunnen
en de kunst van de negerfilmer Do
nald Swanson, die de film maakte,
dan dat de rassendiscriminatie cen
traal werd gesteld.
Er spellen uitsluitend negers in. Spelen
is het juiste woord niet, want de maker
heeft zijn mensen zomaar uit de kleurlin-
genstad Alexandra, bij Johannesburg, ge-
Mevrouw WieflekBerg, die ook deze
middag een kort Inleidend woord sprak
vergeleek de film daarom met „Grazige
wieden", waar ook uitsluitend negers in
spelen. Hier houdt ook alle vergelijking
op, wanit artistiek staat „Pennywhistle
blues" niet op de hoogte van „Grazig*
weiden".
De Mm vertelt de geschiedenis van 40
pond, die telkens gestolen worden door
dezelfde dief. Eerst steelt hy ze uit de
kerk. waar ze achteloos door een geeste
lijke zijn neergelegd. Bij de achtervol
ging die wordt Ingezet, verstopt hij ze
in het tuimtoe van een arme vrouw met
kinderen. Wanneer een kaiafoas geplukt
moet worden, komt het geld te voor
schijn, Een wonder! Er groeit geld in m'o
tuin. Ieder gaat nu in z'n eigen tuin aan
het zoeken, maar vergeef».
De vrouw gaat met het geld naar de
kruidenier; zie geeft hem alles en zal dan
voorlopig boodschappen kunnen doen. By
deze man gaat de dief het weer stelen;
weer achtervolging. Nu waait de wind het
geld, wanneer de dief het in angst weg
gooit, in een boom, waaruit het neer
dwarrelt voor de voeten van een jonge
man en een jonge vrouw, die juist 40
pond nodig hebben; daarmee kan het
meisje gekocht worden van haar vader
Zo gaat het nog een poos door, dat einde
lijk het geld weer bij de geestelijke komt.
De neger is een blijmoedig mens
met. een speelse geest. Daarvan ge
tuigt dit verhaal, dat we een neger
sprookje zouden kunnen noemen.
Door al die verkeerde handelingen
van de dief komt evenwel toch tel
kens het geld in handen van mensen,
die het goed kunnen gebruiken en
bij wie het
brengt.
De film is i
wel aardig oir
begrippen
vele gevallen geluk
n beetje kinderlijk. Toch
naar te kijken. Voor onze
beetje goedkoop hlex en
in de uitgesponnen achtervol-
gingsscènes, maar zy het dan wat wijd
lopig toch luistert en kijkt men geamu
seerd naar dit verhaal, dat de film ln
charmante onbeholpenheid, zoals de in
leid ster het uitdrukte, vertelt en laat zien.
A. C. Bouwman
