Jlieuuie £ditsri)c GToitranl
VAVO-leiding voldoet niet
Noordooster joeg loggers
grond
de
in haven aan
Overleg over
de lagere
inkomens van
ambtenaren
Rapport van generaal Calmeyer
Militaire samenwerking
laat veel te wensen
Spoetnik-hond met
vergif gedood
Meisje in huis
omgekomen
bij brand
Derde Spoetnik
om de
maan
MAANDAG 11 NOVEMBER 1957
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling: Tel 31441
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten f 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 53936
Achtendertigste jaargang no. 11107
Directie: F. DIEMES
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H. W. J. ENSERINE
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„$tanhttsiifh is-ahcMcvm
-mya oarl ia tegljenspoct"
Snelle
van Leiden
Zie pag. 3
IK TREK WEL AAN DE FLUIT'
de
ké
Wok de ebstroom speelde
Ck;
Scheveningers parten
(Van een onzer verslaggevers)
ïjnPEN VERRADERLIJKE ebstroom en een harde N.O.-wind hebben
enj zaterdagavond omstreeks half negen de Sch. 325 Oceaan VIII op de
Biêien van het zuiderhoofd. van de Sbheveningse haven geworpen. De log-
ïr, die afkomstig was van de visgronden onder de Engelse wal, had nog
laar juist de kop tussen de pieren gestoken, toen hij gegrepen werd door
in zeer sterke stroom, die het schip machteloos naar het gevaarlijke hoofd
dfeed drij ven en het ten slotte onwrikbaar vastzette. De Sch. 249, Vigilanter,
|e in de loop van de avond uitvoer om het schip los te trekken, werd even-
usins het slachtoffer van de hoog oprijzende golven: het schip liep vast
het strandje in de buitenhaven. Eerst gistermiddag om kwart over vier
k.on het laatste schip, de Sch. 325, door het bergingsvaartuig Dolfijn wor-
weggetrokken.
SCHERPE KRITIEK op het N.A.V.O.-beleid en op Amerika en Engeland
wordt geleverd in het rapport, dat aan de militaire commissie van de
parlementaire vergadering van de N.A.V.O. is uitgebracht. De parlemen
tariërs van de N.A.V.O.-landen zullen dit rapport, dat opgesteld is door de
Nederlandse luitenant-generaal Calmeyer en de Belg Arthur Gilson, deze
week in Parijs bespreken.
meegebracht. Hieraan, aldus het rap-
De standaardisatie van de mili
taire uitrusting is zeer matig en de
grondstrijdkrachten van de N.A.V.O.
hebben een geleidelijke desintegratie
ondergaan.
Er bestaat onvoldoende coördi
natie tussen de militaire en de poli
tieke leiders, gaat het rapport ver
der. Bovendien zijn het zwaard en
het schild van de N.A.V.O. niet sterk
genoeg.
De kritiek op Engeland en de Ven
de Staten heeft vooral betrekking op
het overmatige vertrouwen op at
wapens en de politiek van totale
gelding. „De door de zee van Rusland
gescheiden staten Engeland en de Ver.
Staten beseffen niet voldoende welk
een nachtmerrie de dreiging van een Rus
sische invasie en bezetting betekent voor
de volken van het vasteland van Europa",
schrijven de rapporteurs.
In het .rapport wordt erop gewezen,
dat de landstrijdkrachten van de N.A.V.O.
steeds minder een geheel zijn gaan vor
men. Dit wordt voor een deel geweten
aan de onvoldoende leiding, die in
den is van de Amerikaanse generaal
Norstad.
In Amerikaanse kringen wordt het rap
port dan ook beschouwd ale een e
rebellie van de kleine bondgenoten
het vasteland tegen de kernstrategie
Engeland en de Verenigde Staten. Men
verwacht, dat het rapport in deze i
wel niet geaccepteerd zal worden.
Het in gebruik nemen van tacti
sche atoomwapens heeft een reorga
nisatie van de landstrijdkrachten
[Onmiddellijk na het ongeluk waar-
huwde de seinhuiswachter de schipper
de reddingboot Arthur, die reeds 20
e]jjinuten later uitvoer om assistentie te
/eltrienen. Van lostrekken kon echter geen
ngwake zijn, wast schipper S. den Heijer.
üd De tweemaal 40 pk's van de reddingboot
^fpren niet opgewassen tegen de zware
jet 500 tonnen haring geladen logger. Het
idge, wat men op dat ogenblik kon doen
ajJias de bemanning van boord halen. Tot
ir.jreemaal toe tornde de Arthur tegen de
■milven op om langszij vast te maken.
'e" Een karwei, dat niet zonder risico's was.
"jimers: het kleine scheepje liep zélf ge-
ïar op de stenen te worden geworpen,
pookachtig dansten de boordlichten van
beide schepen in het nachtelijk duister.
leeds dichter kwamen ze bjj elkaar, tot
j^jndeiyk omstreeks half tien contact werd
n:Honderden belangstellenden bijna
:ls heel Scheveningen was op het ala-r-
ie' merende berioht uitgelopen zagen
ng vanaf de havenhoofden hoe acht door
natte mannen oversprongen.
In de eerste binnenhaven werden zij
wal gebracht. De Arthur voer
>r de tweede maal uit om nog
van boord te halen. Alleen
ipper Wout Dijkhuizen met de stuur
de twee monteurs bleven achter
het schip, dat inmiddels was lek ge-
water maakte. „Als het ge-
larlijk wordt, trek ik wel aan de fluit"
"ïreeuwde schipper Dijkhuizen nog door
geraas van wind en golven heen.
J Ook vastgelopen
Toen de bemanning eenmaal in veilig-
leid was gebracht voer de SCH 249, Vigi-
ar knter, een oude lege logger, die nog
et lechts voor sleepkarweitjes wordt ge-
htjruikt, uit om een poging te wagen het
or jchip los te trekken. Vletterlieden brach-
ïg 6n met hun vlet een staaldraad over
ns le vastgelopen logger. De Vigilanter kreeg
u- jchter geen gelegenheid zijn krachten te
e{ iroberen want langzaam maar zeker
(1. keef ook dit sohdp af. De 90 pk's konden
tet naet bolwerken tegen de sterke stro-
r in een kwartier later lag de logger vs
>P het strandje, enkele tientallen met-
T' fan de plaats waar de Oceaan VIII lag.
?n
A Wachten
u. Besloten werd toen te wachten tot 4 ui
e- nachts. Dan zou het hoog water zijn t
i/ fcon men opnieuw een poging wagen.
Inmiddels waren op het seinhuis de
twee rode vuren ontstoken: het teken, dat
de thuisstomende schepen, die voor de
haven verschenen, niet konden binnen
varen, omdat ze het reddingswerk zouden
belemmeren en bovendien gevaar zouden
lopen eveneens door de stroom te worden
meegesleurd.
Redding
Inderdaad bracht de vloed redding.
Althans voor een vam de schepen, de Vigi
lanter. De vletterlieden spanden staal
draden tussen de beide schepen en het
noorderhoofd, waar ze door middel van
stalen blokken aan twee vrachtwagens
werden bevestigd.
Kreunend zetten de beide auto's zich in
beweging en even later merkten de toe
schouwers, die ondanks het nachtelijk uur
gebleven waren, dat het schip zich lang
zaam verroerde. Schurend schoof de kiel
over het zand. Maarten de Reus liet de
sohroef op volle toeren draaien en centi
meter voor centimeter verplaatste het
schip zich tot het uiteindelijk geheel vrij
kwam. Op eigen kracht kon het de haven
binnenvaren.
Met de SCH 325 ging het pvoeilijker.
Doordat het schip zwaar geladen was kon
men het niet vlot krijgen. De vloedstroom
drong het zelfs nog verder naar het
strandje, waar het even later muurvast
Sleepboothulp
De redding voor de Oceaan VIII en de
vier mannen, die de hele nacht aan boord
bleven, kwam pas in de loop van zondag
middag. 's Morgens had de rederij Jaczon,
eigenaar van het schip, het karwei over
gedragen aan de bergingsmaatschappij
Van der Tak uit Rotterdam, die direct
het bergingsvaartuig Dolfijn stuurde. Om
kwart over drie arriveerde het voor Sche
veningen. Er werd een lijn overgebracht
en binnen een half uur kon de SCH
onder gejuioh van de omstanders worden
los getrokken. De logger, die slechts licht
beschadigd was, werd naar de de tweede
binnenhaven gebracht, waar de lading
werd gelost. De Dolfijn koos 's avonds
weer zee op weg naar r otterdam.
FOTO: De logger op de keien
van het zuiderhavenhoofd, ten
prooi aan de woedende golven
Het stoffelijke overschot van de Griekse schrijver N. Kazantzakis, die
onlangs in Zuid-Duitsland is overleden, is dicht bij zijn geboortegrond
op Kreta plechtig ter aarde besteld. Een grote menigte woonde de uit
vaartdienst bij, waarna op de begraafplaats Megalo Kastro op het
graf een eenvoudig houten kruis werd opgericht. Twee Kretenzers in
hun typische nationale dracht houden de dodenwacht.
(Foto exclusief N.L.C.)
port, is door de centrale leiding van
de N.A.V.O. en door de militaire
commissie onvoldoende leiding ge
geven. Elk land is zijn eigen gang ge
gaan en er worden op het ogenblik
evenveel verschillende typen leger
divisies gevormd als er N.A.V.O.-
landen zijn.
Om het beleid uniformer te maken,
wordt voorgesteld de militaire commissie
van Washington naar Parijs te verplaat
sen, waar ze meer onder invloed van de
continentale landen komt te 6taan. De
verbindingscommissie zou in Washing
ton of Londen moeten blijven met het
oog op het contact met het 6trategi6che
luchtcomtnando, uitgerust met atoombom
men, welke luchtmacht niet direct onder
de N.A.V.O. valt.
Vandaag reeds zou het geruchtmakende
rapport, waarin nog wordt gewaarschuwd,
dat de landen op het vasteland van Euro
pa zich steeds meer van de N.A.V.O. zul
len afwenden, reeds In de commissiever
gaderingen worden besproken.
Over de N.A.V.O. zie ook pagina 5.
Terugkeer was
niet mogelijk
CITROENTJE IS DOOD. Het Rus
sische eskimohondje in de twee
de Spoetnik is vergiftigd met de
laatste hap voedsel, die het tot zioh
nam. Men had het dier een afschu
welijk lijden willen besparen, zo
meldde het Italiaanse communistische
blad „L'Unita" gisteravond laat uit
Moskou.
Hiermee is het raadsel van Spoetniks
ruiimtepassagiers echter allerminst opge
lost. Tot eind vorige week toe hebben de
Russen gesuggereerd, dat de hond ver
moedelijk naar de aarde zou terugkeren.
Zaterdag werd uit Moskou via radio
Boedapest „goed nieuws" van het hondje
gemeld: het dier beschikte nog over
voedsel en zijn vitale functies verliepen
normaal, zij he* „afgezien va-n enige
stoornissen van weinig belang".
Maar eveneens werd zaterdagavond
door de Russische geleerde professor
Bely te Moskou verklaard, dat de hond
zich zou kunnen voeden zolang de in de
Spoetnik geïnstalleerde energiebronnen
Dit is sedert zaterdag niet meer het
geval. Officieel heet het, dat de radio
zenders in de kunstmaan „volgens plan"
hun uitzendingen hebben gestaakt cn dat
„waardevolle medische cn biologische ge
gevens" waren verkregen. Maar het
klinkt allemaal erg wonderlijk vinden
westerse geleerden als men bedenkt,
dat de le Spoetnik 3 weken seinen
heeft uitgezonden cn dc tweede dit nog
geen week heeft uitgehouden, terwijl ei
toch zoveel meer op het spel stond.
Daarom wordt aangenomen, dat er iet»
is misgegaan, hetzij met de apparatuui
in de Spoetnik zelf, hetzU met de „ruim-
tcbus" waarin de hond was vastgebon
den. Het is heel goed denkbaar, dat het
teruglancercn van bus en hond een mis
lukking is geworden.
Het dagelijks bestuur van het We-
reldverbond tegen Vivisectie heeft
zaterdag in Genève een verklaring
uitgegeven, waarin het lot van de
Russische ruimtehond wordt be
treurd, maar er tevens op wordt ge
wezen, dat men „verstomd staat"
over de duidelijke tegenstelling die
er bestaat tussen het lawaai rond dit
hondje en de stilte die er heerst rond
het lot van de honderden dieren, die
kortgeleden im Amerikaanse raket
ten zijn gelanceerd en nog wel min
der goed beschermd dan het Russi
sche hondje.
Spoetnik II is de laatste dagen ook in
o-ns land waargenomen. Zondagmorgen
zagen velen hem door een gebroken wol
kendek in twee minuten tijds van het
zendtih naar de noord-oostelijke horizon
trekken met de lichtsterkte van de hel
derste ster. Ook vanmorgen (om 6.38 uur)
zou de Spoetnik hoog overkomen, maar er
was veel bewolking. Volgens radio-Mos
kou kan men de kunstmaan ook met radar
waarnemen. De omlooptijd is nu 103 mi
nuten en 48 seconden, de grootste hoogte
1650 kilometer en de minimale hoogte 200
kilometer.
De eerste Spoetnik doet per da^ 2,3 se
conden minder over zijn omwenteling.
Zijn maximumhoogte is nu 810 km. De ra
ket van de eerste kunstmaan heeft per dag
6 seconden minder nodig voor een om
wenteling en heeft nu een gemiddelde
hoogte van 695 km. Beide satellieten ko-
dus steeds dichter bij de aarde.
Tribune ijsrevue ingestort:
Dertien licht gewonden
Prinses Margriet
was net weg
TWEE MINUTEN nadat prinses
Margriet zaterdagavond de ijs-
balletvoorstelling van Maxi en Ernst
Baier in de Utrechtse jaarbeurshallen
had verlaten, stortte onder luid ge
kraak een houten tribune gedeeltelijk
in. Uit de chaos van versplinterde
balken en planken haalde men der
tien gewonden. Er ontstond geen pa
niek.
Het ongeluk gebeurde na afloop vai
de voorstelling, toen het publiek opstond
en de tribunes verliet. Een houten op
gang naar de rijen zitplaatsen begaf het
onder de druk van een groot aantal toe
schouwers. De aansluitende zijkanten van
de tribunes aan weerszijden van de op
gang stortten mee omlaag.
De Utrechtse GGD rukte met groot
materieel uit en bracht de dertien ge
wonden, onder wie een dienstdoende po
litieman, naar de ziekenhuizen. Na
bonden te zijn konden zes mensen
huis worden vervoerd. In de loop va
nacht werden ook de zeven andere ge
wonden ontslagen. Een van hen had
been gebroken, een ander had een i
breuk. De verwondingen van de overigen
bestonden uit kneuzingen en lioht letsel
aan hoofd en benen.
Uit een voorlopig onderzoek is geble
ken, dat de opgang niet overbelast is ge
weest. De constructie was deugdelijk en
het daarvoor gebruikte hout was van
goede kwaliteit cn in staat van nieuw.
De bouwpolitie heeft bij de opbouw van
de tribunes steeds toezicht gehouden cn
ook voor het begin van iedere voorstel
ling dc stellages gecontroleerd.
Men acht het niet uitgesloten, dat een
an de stutbalken, die de tribunetrap
steunde, is verschoven door iemand, die
onder de tribune is gekropen, b.v. om een
verloren voorwerp te zoeken.
De ingestorte tribune is inmiddels door
;n nieuwe vervangen en voor alle zeker
heid heeft men deze van twee opgangen
het gewicht van het vertrek-
(Van onze parlementsredactie)
Z"1 EZIEN HET OVERLEG, dat thans in
de Stichting van dc Arbeid wordt
gevoerd over de verbetering van dc in-
comenspositie der laagstbczoldlgden
:ulks in verband met de stijging der prijs
indexcijfers is dc regering bereid over
hetzelfde onderwerp het overleg in de
centrale commissie voor georganiseerd
overleg in ambtenarenzaken tc openen.
Dit heeft minister Struycken (binnen
landse zaken, p.b.o. en bezitsvorming)
meegedeeld in antwoord op schriftelijke
vragen van het Tweede-Kamerlid Van
der Zanden (kath. v.) over het afbreken
van de besprekingen tussen een aantal
centrales van overheidspersoneel en de
centrale commissie voor g.o.
Toezegging van
minister
De minister verklaart zich voorts be
reid de Tweede Kamer vertrouwelijk in
kennis te stellen van de voorstellen, die
dc centrales bij het g.o. hebben Inge-
Minlster Struycken wijst er in zijn ant
woord met nadruk op, dat de regering
niet alle ingediende voorstellen heeft af
gewezen. Zij is tegemoetgekomen aan de
verlangens tot invoering van leeftijds
ionen voor de ambtenaren, wier functie
ingedeeld in de bijlage e van het Be
zoldigingsbesluit Burgerlijke Rijksambte-
a 1948. Ook was ze bereid tot ver
hoging van het maximumsalaris van de
ambtenaren in de salarisgroepen 2, 2a,
3 en 3a van de bijlage e van het besluit.
Door deze beide maatregelen zijn de
lonen van de werklieden in overheids
dienst aangepast aan de lonen In de me
taalindustrie.
Nadien heeft de regering zich bij na
dere overweging ook bereid verklaard met
de centrales van overheidspersoneel
overleg te plegen over de bezoldiging van
het personeel, ingedeeld in de lagere
schrijversrangen. Dit overleg is nog niet
afgesloten. Minister Struycken wijst erop.
dat de ingewilligde verlangens alle ver
kende publiek beter te verdelen. Er blij
ven steeds '150 zitplaatsen onbezet, ge
lijkelijk verdeeld over de verschillende
tribunes.
Btf een felle brand, veroorzaakt door
een omgevallen petroleumkachel Is zon
dagavond in een huis aan de Molensteeg
te Franeker een achtjarig meisje, Jannie
van der Meulen in de vlammen omgeko
men en heeft een twintigjarige jongeman
G. Bonnema zeer ernstige brandwonden
opgeiopen. Hij is in zorgwekkende toe
stand naar het ziekenhuis gebracht. Van
nacht maakte hij het naar omstandighe
den redelijk goed.
Saleh beschuldigt
Brits Borneo
De Indonesische minister van oudsbrij-
dersaangelegenheden Charfrul Saleh heeft
gisteren te Djakarta verklaard, dat Brits
Noord-Borneo de basis is van samenspan
ningen en dat men daar tracht verwarring
te stichten in Indonesië door invoer van
valse bankbiljetten. Hij spoorde de oud-
sitrijders aan toe te treden tot een bri
gade van stoottroepen, die naar de grens
zouden moeien worden gezonden om de
samenzweringen, die van Brits Borneo
uitgaan te verhinderen, doch niet
een aanval op het Britse gebied.
AZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
beteringen betreffen voor groepen der
laagstbezoldigden.
De herwaren van de regering tegen
het merendeel der voorstellen lagen, al
dus de bewindsman, voor een deel op
terrein der bezoldigingstechniek. Zo
moeten bijv. de voorstellen betreffende
automatische doorloop naar hogere ran-
n 6trijd worden geacht met het prin
cipe, dat de bezoldiging van de ambte-
in de eerste plaats in overeenstem
ming dient te zijn met d« waarde van
de taak, die door hem verricht wordt.
Deze gedachte ligt ook ten grondslag aan
de invoering van de werkclassificatie
het overheidspersoneel, daarmee de
centrales hebben ingestemd.
Andere door de centrale Ingediende
voorstellen strekten tot het treffen van
voorzieningen (als bijv. het invoeren van
diensttijdtoeslagen, óók voor het admini
stratieve personeel), die verder gaan dan
wat tot dusver in het particuliere be
drijfsleven is tot stand eekomen.
(Voor vervolg zie pag. 5)
Dit is de raket Jupiter C. die is aan
gewezen om de eerste Amerikaanse
kunstmaan het heelal binnen te dra
gen. De foto werd genomen tijdens
een kort geleden genomen proef in
Cape Canaveral en werd gisteren
door de officiële instanties vrijgege
ven. De televisiekijkers hebben de
kop van deze raket op het scherm
kunnen zien tijdens de rede van
president Eisenhower
Het lanceren van dc derde Rus
sische kunstmaan zal het eerste onder
deel zUn van dc poging, de maan tc be
reiken. Het Engelse blad Dally Mail
schrijft, dat de Russische geleerde
Borowdonikof dit heeft verklaard
tegenover haar correspondent in Mos
kou. Dc plannen voor een Spoetnik III
zouden in een vergevorderd stadium
zijn. De satelliet is ontworpen om
eerst om dc aarde cn daarna om de
maan te cirkelen, zo zou do geleerde
hebben gezegd.
Vliegtuig verdwenen
met 44 personen
Na lang zoeken hebben schepen en
vliegtuigen de hoop opgegeven, dat nog
inzittenden kunnen worden gered uit het
Amerikaanse vliegtuig, dat sinds zater
dagmorgen boven de Stille Oceaan wordt
vermist. Men heeft slechts wat gele vlek
ken op het- water waargenomen en neemt
aan, dat het toestel daar moet zijn neer
gestort. Er waren 44 personen aan boord,
onder wie de Indonesische geschiedenis
lerares mejuffrouw Soehertijah van der
Bijl uit Djakarta.
WEERBERICHT
OOSTELIJKE FEIND
Overwegend zwaarbewolkt
en op de meeste plaatsen
droog weer. Weinig verande
ring in temperatuur. Matige
af en toe vrij krachtige ooste
lijke wind. (Opgemaakt om 11.15 uur.)
Dinsdag 12 november: zon op 7.56 uur,
onder 1656 uur. Maan op 21.27 uur. onder
12.07 uur. Op 14 november laatste kwar
tier.