Jlieuuw £d2tsri)c OTimraiiI
Nw-Guinea volgende week
commissie VN
in
1800
t
Elke meter speeltuingrond
drukt jeugdbaldadigheid
Verzoek van Afro-Aziatisch blok
Beneluxlanden zijn poort
van de Euromarkt
Raket van het leger (Jupiter)
voor Amerikaanse kunstmaan
Vanguard-project wordt ook
verder ontwikkeld
Geen christelijk m.o. in
gebied van IJmond
r
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1957
BUREAUS. Steenstraat 37
Directie Redactie, Abonr
Advertentie-afdeling: Tel
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Achtendertigste jaargang no. 11106
Directie: F. OLE MER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIE MER
Chef-red.: H. W. 1. ENS ERIN K
CHR1STELIJK-N ATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
is ohebkuen
ptyn IjaH in teoijenspoer
CFA
de koning der melodieën
HET LEVEN VAN VERDI
rpERWIJL MEN IN DJAKARTA BEZIG WAS de tweede fase van de
anti-Nederlandse actie voor te bereiden, besloten gisteren de Afri
kaanse en Aziatische landen in de Verenigde Naties met algemene stemmen
volgende week in de politieke commissie voorrang te vragen voor een
debat over de Indonesische aanspraak op westelijk Nieuw-Guinea. Deze
kwestie zou dan in behandeling moeten komen onmiddellijk na het
Koreaanse vraagstuk, dat als eerstvolgende punt op de agenda staat.
Prins Bemhard. schikt de doopjurk van Kaetherine Douglas, het doch
tertje van de maarschalk der R.A.F., baron Douglas of Kirtleside, voor
de doop in de Schotse kerk van St. Columba. De Prins woonde gisteren
de plechtigheid bij als peter van de baby, die we hier zien op de arm
van Lady Douglas.
Het is duidelijk, dat de Indo
nesische autoriteiten alles in he'
werk stellen om zoveel mogelijk
druk op Nederland uit te oefenen. Zo
heeft de Indonesische minister
buitenlandse zaken, dr. Subandrio,
een onmiddellijke conferentie tussen
Indonesië en Australië voorgesteld
over de toekomst van Nederlands
Nieuw-Guinea.
„De tijd is gekomen, dat die Australische
regering komt praten met de Indonesi
sche regering," aldus zei de minister in
een verklaring, die gisteren door de In
donesische ambassade in Canberra be
kend is gemaakt. Hij verklaarde verder,
dat Indonesië geen gebied zal nemen,
waarop het geen recht beeft. Het is de
plicht van Indonesië de onafhankelijk
heid te eisen van het hele gebied, dat door
de Nederlanders is beheerd. Anders zou
de bevolking van westelijk Nieuw-Guinea
de beschuldiging kunnen uiten, dat zij
door Indonesië in de steek is gelaten."
Aan deze verklaring meende de Indo
nesische ambasadeur in Australië, dr. A.
Y. Helml, nog het volgende te moeten
toevoegen: „De dagen dat de Nederlan
ders hun laatste restje koloniaal bezit in
de Stille Oceaan hebben, zijn geteld".
Mag dan de Indonesische buitenlandse
politiek, en vooral die ten aanzien van
Nieuw-Guinea erg actief lijken, de bin
nenlandse precaire situatie is weinig of
niets veranderd. De voorzitter van
de Masjoemi, Mohammed Natsir, zeide
gisteren, dat tot dusverre nog geen enkel
besluit van de in september gehouden
conferentie tussen de centrale regering
en de buitengewesten is uitgevoerd,
toestand is er zelfs slechter op geworden.
Na de publikaties van de bekende
ceptie van Soekamo zijn de bewegingen
in de buitengewesten, die aanvankelijk
een lokaal karakter droegen, thans
nationaal vraagstuk geworden.
„Wij allen moeten," zei Natsdr,
werkelijkheid in alle ernst onder ogen
zien en wij moeten de moed hebben maat
regelen te nemen. Het vasthouden aai
eigen standpunt zal het land alleen maai
naar een catastrofe leiden."
Ten slotte leverde Natsir kritiek óp de
vorming van het tegenwoordige extra
parlementaire kabinet door Soekerr
de instelling van de Nationale Raad, De
manier waarop deze lichamen zijn sa
gesteld betekent een schending va:
Grondwet, meende Natsir,
De minister van onderwijs, professor
Prijono, heeft in antwoord op de brief
van zeven Nederlandse hoog! er
waarin zij verzochten te worden ingelicht
omtrent hetgeen hun in de toekomst te
wachten staat, de verzekering gegeven,
dat tijdens de verdere strijd om West-
Irian aan de Nederlandse leraren, die
dienst der Indonesische regering zijn, 1
scherming zal worden geboden.
In een vandaag uitgegeven verklaring
deelden de zeven hoog -eraren mede geen
bijzondere bescherming te willen hebben.
De problemen, waarvoor zij zich ziei
•teld, zullen door de aanvaarding vair
bijzondere bescherming niet worden
genomen. Het antwoord van de minister
s naar hun mening geen antwoord op de
doelstelling van hun brief, en zij
tochten de regering een duidelijker
klaring te willen afleggen.
Belgisch minister Fayat
(Van een onzer redacteuren)
DE EUROMARKT die op papier 1 januari 1958 van kracht wordt, zal
na een overgangsperiode van twaalf tot vijftien jaar een douane-unie
worden, zoals de Benelux nu. Gedurende deze overgangsperiode blijft
samenwerking van de Beneluxpartners niet alleen mogelijk, maar zelfs
noodzaak. Maar hoe zal de toestand zich daarna ontwikkeiwi?
De Belgische minister voor de buitenlandse handel, dr. Henri FaS'at, die over deze
materie gistermiddag in het Schcveningse Kurhaus voor het Belgisch-Luxemburgse
centrum voor handelsbetrekkingen in Nederland het woord voerde, acht het niet
noodzakelijk, dat de Benelux-samcnwcrking dan tot een eind komt.
In de douane-unie van de Euromarkt
3 de overgangstijd is geen plaats meer
ior een afzonderlijke Benelux-douane-
nie, zei hij. De Benelux'is evenwel méér
dan alleen maar een douane-unie. Het is
vele opzichten een economische unie.
Natuurlijk streeft de Euromarkt er ook
ïaar een economische gemeenschap te
:ijn of te worden, maar zij erkent noch-
tthans de voorsprong van de Benelux en
HET AMERIKAANSE LEGER heeft gisteren opdracht gekregen, een van
zijn projectielen te gebruiken om een kunstmaan te lanceren. De keuze
is gevallen op een gewijzigde versie van de Jupiter-C, die vorig jaar al een
'hoogte van 1000 kilometer bereikte en daarbij een afstand aflegde van 5300
kilometer. In de mededeling van het ministerie van defensie werd geen
tijdstip genoemd voor de lancering.
Deze opdracht doorkuist niet het sche
ma van het bekende Vanguard-project,
dat onder burgerlijke leiding staat en
wordt uitgevoerd met hulp van de ma
rine. Volgens het Vanguard-chema zal
volgende maand de eprste proefsatelliet
worden gelanceerd, die pas in maart
wordt gevolgd door een met wetenschap
pelijke instrumenten uitgeruste kunst-
i. Dit alles in het kader van het
Internationale geofysische jaar.
De opdracht om de Jupiter van het
leger te gebruiken moet gezien worden
jen „tweede» mogelijkheid" tot het
lanceren van kunstmanen. Dit project zal
staan onder leiding van William M. Ho-
leday, de raketspecialist van de minister
defensie.
Nieuive belastingen
Franse benzine
nog duurder?
Woensdag zal de Franse Nationale Ver-
ïdering de behandeling beginnen vai
wetsontwerp tot beteugeling van de in
flatie. Speciale financiële en economisch»
bevoegdheden worden gevraagd.
Er worden nieuwe belastingen verwacht
voor semi-luxe goederen, benzine
reeds duurder is dan waar ook in de
elijke wereld) en wijn. De subsidies
ie spoorwegen en de mijnen zullen
minderd worden. Men vreest echter dat
lit prijsverhogingen en dus nieuwe loon
eisen tengevolge zal hebben. Gaillard ech
ter hoopt de prijsverhogingen te onder
vangen door de weg van producent tot
consument, waarbij dikwijls de prijs tot
tweehonderd procent verhoogd wordt, kor
ter te maken.
Het ministerie van financiën maakte gis
teren bekend, dat wanneer het parlemen
de regering de gevraagde bevoegdheder
verleent, deze het financiële herstel vai
het land op gang zal kunnen brengen ei
in een positie komt, dat zij zonder te be
hoeven voldoen aan voor Frankrijk ver
nederende voorwaarden in het buitenland
een lening zal kunnen sluiten.
In juni werd het leger toestemming
geweigerd om de Jupiter-C voor het lan
en van een kunstmaan te gebruiken
twel de raket daar toen al drie rnaar»-
l voor gereed stond. Men wilde de
satelliet lanceren met behulp van een
door militaire instanties ontwikkel
de raket.
De research op het gebied van projec-
ielen voor het Amerikaanse leger is ge-
:oncentreerd in het Redsone-arsenal te
Huntsville in de staat Alabama Daar
werken enige honderden voormalige
Duitse geleerden, de bouwers van de V-2,
n met Amerikaanse geleerden en
militaire deskundigen.
Prijsverlaging
olieprodukten
Naar de in Nederland werkzame olie-
aatschappijcn hebben medegedeeld zul
len de dagprijzen van gasolie, autogasolie,
brandolie I en II en dunne stookolie
ingang van maandag 11 november
per 100 liter worden verlaagd.
zij laat de voltooiing
Eenheid blijven
iar de Benelux zal ook onmiskenbaar
eenheid blijven in verband met haar
geografische positie. Men behoeft maar
naar de kaart te kijken om te zien, wat
voor bevoorrechte positie de Nederlandse
en Vlaamse Noordzeehavens liggen. De
drie landen hebben bovendien te water
en te land een uitgelezen verkeersnet; ze
vormen dus als het ware de in- en uit
gangspoort van de unie van zes. Hier
door zullen wij de handel met de overige
landen ter wereld kunnen doen toenemen.
Wellicht kunnen wij deze expansie zo op
vangen, dat boven concurrentie tussen de
afzonderlijke landen, die deze poort vor
men, de onderlinge samenwerking pre
valeert, waardoor ieder deel zijn eigen
revenuen uit deze verruiming heeft.
Daarom,
drie landen
reggelégd.
Fayat, i
ïstige tot
Deze lezing, waarin de spreker eerst
een overzicht had gegeven over wat ér
aan de slichting van de Beneiux-douane-
unie en aan die van de Euromarkt was
voorafgegaan, was zeer druk bezocht. Tot
de aanwezigen behoorden de minister
president, dr W. Drees, de minister van
Buitenlandse Zaken, mr.. J. M. A. Luns,
de minister van Financiën, de heer H. J.
Hofetra, de minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening, de heer S. L.
Mansholt, de voorzitter van de Eerste
Kamer, mr, J. A. Jonkman, de staatssecre
tarissen van Buitenlandse en Economi
sche Zaken, drs. E. H. van den Beugel en
dr. G. M. J. Veldkamp, de Belgische am
bassadeur in ons land. baron F. X. van
der Straten-Wallletj de Luxemburgse am
bassadeur, de heer J. P. Kreiner en de
heer E. Gandry, kabinetchef van de Bel
gische minister voor de Buitenlandse
Handel.
Folkje en Tjitske de Vries, de beroemde, in 1954 gescheiden Siamese
tweeling uit Bergum (Fr.), hebben gisteren in goede gezondheid hun
vierde verjaardag gevierd. Met moeder en alle broertjes en zusjes zijn
ze aan de wandel. Om de personen maar eens deftig allemaal te noe
men: v.l.n.r. Geert, Douwe, Tjettje, Trijntje, in de wagen Jitske, mevr.
De Vries, Tjitske, Folkje en Hinne.
Den Haag wees
verzoek af
kunsten en wetenschappen
heeft, na het aanvankelijk gunstig
ontvangen te hebben, het verzoek een
christelijke h.b.s. in de streek van de
IJmond te vestigen, afgewezen.
Het desbetreffende verzoek is in febru
ari bij het departement ingediend. Hier
bij werd een uitvoerig sociologisch rap
port gevoegd, waaruit duidelijk de nood
zaak van de vestiging van de school bleek.
In dit rapport werd vastgesteld, dat reeds
bij de huidige bevolking 250 tot 300 leer
lingen de school zullen bezoeken.
Door het afwijzen van dit verzoek is Je
situatie in het IJmondgebied precair ge
worden. Op het ogenblik gaan de leer
lingen uit deze streek zoveel mogelijk
naar het Christelijk Lyceum in Haarlem-
Noord. Deze school heeft een capaciteit
van 550 leerlingen. Verwacht wordt dat
dit aantal voor de volgende cursus ver
boven de 600 zal ligigen. Gevreesd wordt
nu dat de Haarlemse school, die thans
Soekarno en Hatta
uitgenodigd
De Indonesische minister-president ir.
Djuanda Kartawidjaja heeflt vanmorgen
het parlement medegedeeld, dat de re
gering voornemens is om president Soe
karno en oud-vice-president Hatta udt te
nodigen gezamenlijk de leidiing op zich
te nemen van de nationale opbouwcon-
ferenibie, .welke in de laatste weêk van
november in Djakarta zal worden gehou-
door ruim 150 leerlingen uit de gemeenten
Velsen, Beverwijk en Heemskerk wordt
bezocht, bij het begin van de nieuwe cur
sus noodgedwongen geen leerlingen uit
deze plaatsen zal kunnen opnemen. Het
ziet er dus naar uit, aldus de vereniging
voor christelijk middelbaar onderwijs in
de IJmond, dat het volgend jaar voor
kinderen uit het IJmondgebied geen chris
telijk middelbaar onderwijs te krijgen
zal zijn.
SCHERPE STIJGING VAN
GOUDPRIJS IN PARIJS
De goudprijzen op de markt in Parijs
zijn gisteren scherp gestegen tot het hoog
ste niveau sedert 1952, daar kooporders
toestroomden op geruchten, dat de nieuwe
eerste minister, Gaillard, de bijzondere
volmachten waarom hij vraagt, zou wil
len gebruiken voor een drastische beper
king van de binnenlandse vraag. De prijs
voor baar goud steeg met 6.000 frank tot
549,000 frank en de napoleon, welke voor
al door de kleine spaarders wordt ge
vraagd, steeg van 3.960 tot 4.010 frank.
Tijdelijke toeslag
(tien cent per dag
op kinderbijslag
De Stichting van de Arbeid heeft nu
officieel aan minister Suurhoff voorge
steld in 1958 een tijdelijke toeslag op de
kinderbijslag te verstrekken ten bedrage
van tien cent per kind per dag. Voor deze
toeslag dienen die werknemers In aan
merking te komen, wier brutoloon of
uitkeringen ingevolge de sociale verzeke
ringswetten over de dagen waarop zij
aanspraak hebben op de wettelijke kin
derbijslag, minder bedraagt dan ze«tlen
gulden per dag.
Een kleine minderheid in de stichting,
nl. de Kon. Ned. middenstandsbond, was
slechts bereid, te gaan tot een loongrens
van f 12.50 per dag.
Het voorstel van de stichting steunt op
de volgende punten:
a. de voorziening mag niet leiden tot ver
hoging van de arbeidskosten.
b. zij zal een tijdelijk karakter dienen te
hebben.
c. de toeslag moet beperkt blijven tot hen,
wier inkomen een bepaalde grens niet
overschrijdt.
Voor deze tijdelijke voorziening zal on
geveer f 36 miljoen nodig zijn. Dit bedrag
kan worden onttrokken aan de reserve
van het kinderbijslagvereveningsfonds
zonder dat de financiële positie van dit
fonds in gevaar wordt gebracht.
Duitse taxichauffeurs
Doodstraf geëist
voor moorden
(Van onze correspondent in Bonn)
De demonstraties, die de Westoduitse
bond van taxichauffeurs de laatste week
heeft gehouden naar aanleiding van de
roofmoord op een 50-jarige Hamburgse
collega hebben hun uitwerking ndet ge
mist De chauffeurs eisten niet alleen af
doende bescherming voor taxichauffeurs
(verbetering van het alarmsysteem, om
bouw van taxi's met glazen wand tussen
passagiers en bestuurder en vergunning
tot het dragen van wapens ter zelfverde
diging), doch ook de her-invoering van
de doodstraf voor dergelijke misdrijven.
De C.S.U.-fractie In de Bondsdag Is
voornemens om nog voor het kerstreces
btf de Bondsdag een wctsvoortstel ln te
dienen, waarbij de doodstraf die in
de voorlopige grondwet van 1949 werd af
geschaft weer wordt ingevoerd. Het is
waarschjjnljjk, dat de C.D.U.- cn F.D.P.-
fractics dit voorstel zullen ondersteunen.
Dat zal echter nog niet voldoende zijn,
aangezien voor de grondwetswijziging een
tweederde meerderheid (ook in de Bonds
raad) nodig is, die de C.D.U., C.S.U.,
F.DT. en Deutsche Partei tezamen niet
bezitten. De sociaal-democraten hebben
bij de verkiezingen van 15 september J.l.
ni. net genoeg Bondsdagzetels behaald
om een grondwetswijziging te blokkeren
en van de socialisten is bekend, dat zij
geen voorstanders zijn van herinvoering
van de doodstraf.
Een Amsterdams atelier komt vol
gende week op de Amsterdamse Da
mes- confectievakbeurs met deze
Spoetnikrokeen wijde rok van ko-
renblauw vilt, bewerkt met vilten
figuurtjes, de maan, een raket, een
spoetnik, een deel van de aarde en
sterretjes
T^R BESTAAT een nauw verband
V-i tussen de jeugdbaldadigheid en
het aantal kinderen per hectare wijk-
bebouwing enerzijds en het aantal
vierkante meters speeltuin ander
zijds. Iedere vierkante meter speel
tuingrond doet het aantal baldadige
kinderen afnemen met drie per dui
zend.
Zo concludeert de afdeling regionaal
economisch onderzoek van het Neder
lands economisch instituut te Rotterdam
in een rapport over de jeugdbaldadigheid
stad.
Praktisch bezien betekent deze conclu
sie, dat de behoefte aan speeltuinen niet
slechts verband houdt met het aantal
kinderen in een wijk, maar bovendien
met het aantal kinderen per hectare, dus
met de „kinderdichtheid" van de wijk
Gebleken is verder, dat kinderen, naar
mate ze ouder worden, meer streken uit
halen die onder baldadigheid vallen tot
dat bjj leeftijden van negen tot en met
elf en van twaalf tot en met veertien
maxima optreden.
Jonge kinderen maken zioh schuldig aan
baldadigheden, die dikwijls een meer im
pulsief karakter dragen. Oudere kinderen
spelen „spelletjes", waarvoor meer oefe
ning is vereist (vallen cn schieten) of mis
dagen zich uit een zekere geldingsdrang
(bijv. tegenover volwassenen).
Opmerkelijk is. dat de baldadigheid in
1956 vlak voor en vlak na de periode van
georganiseerde vakantiespeden hoger was.
In alle kwartalen van het jaar bereikt
de baldadigheid de grootste frequentie
van vier tot zes uut 's middags.
Stand op 9 november
STEGEN HET EINDE VAN HET JAAR komt in de
boezem van vele krantenredacties de vraag op of
het zin heeft een „man van het jaar" of een „vrouw wan
het jaar" te kiezen en die man of die vrouw voor het
Oudejaarsnwmmer te interviewen. Of onze redactie daar
toe zal overgaan? Laat het nog een verrassing blijven.
Maar stel dat wij u vroegen een woord van het jaar
te kiezen wat zou dan itw antwoord zijn? Wat ons be
treft: wij zijn klaar met die vraag. Voor ons is het woord
satelliethet woord van het jaar.
Vroeger was het alleen maar een moeilijk woord', moei
lijk te verbuigen in het Latijn en moeilijk te bevatten bü
de cosmografie. Want het kwam dan ter sprake b(j het
heelal, die onmetelijke ruimte waarvan we ons geen
voorstelling kunnen maken. Maar nu? We praten over
aard satellieten of het niets is. Satelliet staten is een
begrip van na de laatste oorlog maar in dit jaar heb
ben de kranten volgcstaan uan satelliet steden.
TlAT WOORD SATELLIET heeft in ons spraakgebruik
meestal een ongunstige betekenis- We denken dan
aan slaafse volgzaamheid die tot kwade praktijken leidt.
Om een voorbeeld te geven: als wij u satellieten van
onze krant noemden, zoudt u dat niet zo prettig vinden,
dat is echter alleen maar spraakgebruik, want in het
woord zelf ligt die ongunstige betekenis niet. Vroeger
noemde men de begeleider van een voornaam heer een
satelliet, en dan school er lets van trouw in die be
naming-
Zo bezien zouden wij u graag tot satellieten van de
krant willen verklaren. Immers, dank zij uw trouw, uw
meeleven met onze actie, staat vandaag het getal 1800
op onze thermometer aangegeven. Achttienhonderd nieu
we abonnees op de Nieuwe Haagsche Courant en de Nieu
we Leidschc Courant als resultaat van de gezamenlijke
krachtsontplooiing. Het is misschien niet zo indrukwek
kend als het lanceren van de spoetniks, onze nieuwe
satellieten, maar indruk maakt dat getal wel in de kleine
Nederlandse krantenwereld.
beeld van de satelliet, de trouwe helper, wilt volgen en
een goed woord voor onze krant wilt spreken waar dat
maar kan. En niet alleen een woord spreken maar ook
dc bon invullen.
Tweehonderd nieuwe abonnees ontbreken er nog aan
de tweeduizend. Als u dus nog nooit een bon aan ons
hebt ingestuurd, cn u wilt toch niet achterblijven, zult
Want we rekenen erop dat we
december ons gestelde aantal hebben bereikt.
2 hebben voor december tal van bijzondere
ummers op ons programma staan aan u dc taak te
trgen dat uw kennissen juist in die decembermaand
>n christelijk dagblad in huis hebben.
i zich 1
Voor de bon zie elders in dit blad.