Jlicutue gtihscift Gfouranl
Alleen gesproken met Russen
binnen de VN
Felle aanval op de politiek
van minister Dulles
Eisenhower stelt Britten gerust
Sow jet-maan seint
weer als voorheen
Leidse sterrenwacht nam
Spoetnik duidelijk waar
Kroesjtsjef over toestand Midden-Oosten
Amerika tracht rol van
politieleger te spelen"
Franse radicalen laten
Pleven in de steek
Hongaren arresteren weer
employe's Britse legatie
li
TIP van BOOTZ
DONDERDAG 10 OKTOBER 1957
BUREAUS; Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementei
Advertentie-afdeling; Tel 31441.
ADVERTENTIES: ƒ0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting.)
Postrekening 58936.
Directie: F. DIE MER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTELIJK'ISATIOISAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Achtendertigste jaargang no. 11080
Alan Brooke:
Wodka vloeit
ia het Kremlin
ZIE PAGINA 7
Voor de eerste maal heeft Rusland radiografisch, een foto van zijn
toen nog niet afgeschoten) kunstmaan de wereld ingezonden. De vier
antennes zijn vermoedelijk met oog op hét vervoer naar de raket naar
één richting gevouwen.
f1 van westelijke geleerden ten
161 pijt cirkelt de Russische kunstmaan
ïpoetnik nog steeds met grote spoed
ond de aarde. Gisteravond om zes
Juur begon zij haar 71ste reis om de
J'^^loereld, volgens de Russen even snel,
op dezelfde hoogte en in dezelfde
laan als in het begin en de signalen,
tiie de satelliet uitzendt zijn, zoals
ivoorheen, krachtig en duidelijk.
al blijven draaien. Alleen wordt d>e
imlooptijd om een of andere reden elke
I uur drie seconden korter.
Op grond van gegevens over de kunst-
in kmaan zijn Russische geleerden tot de con-
ilusie gekomen, dat de bovenste lagen
Van de atmosfeer oneindig minder dicht
idClltijn dan men tot nu toe had aangenomen.
ïeeft kunnen meten. De omloopsnelheid
an de kunstmaan is constant gebleken.
Een andere interessante conclusie, die
de Russen hebben getrokken is, dat de
temperatuur in de buitenste lagen van
de atmosfeer veel lager is dan men dacht.
Over enkele maanden zal men echter pas
definitieve gevolgtrekkingen kunnen ma-
als de gegevens, die de kunstmaan
vla radiocodes heeft verstrekt, zijn uit-
ym- Jewerkt. Binnenkort zal vermoedelijk een
volledig verslag over de kunstmaan wor
den gepubliceerd.
Zolang dit verslag er nog niet is, blijft
het gissen naar de prestaties van Spoetnik.
Zelfs op het ruimtevaart-congres in Bar
celona weigerden de Russische deelne-
vertellen over hun
lunstmaan.
De Amerikanen op het congres lieten
ivenmin iets los over de plannen van de
Verenigde Staten.
GEEN BOTSING
Spoetnik is gisteravond om ongeveer elf
ur over Engeland geflitst zonder in bot-
•ing te komen met de komeet Giacobinl-
Zinner. Engelse astronomen hadden de
mogelijkheid van een botsing bekendge-
haakt. omdat de komeet juist de baan
van de kunstmaan zou kruis
De technici van de B.B.C. hebben ook
eer duidelijk de radioseinen van
Spoetnik ontvangen. Deze keer was het
Seen voortdurend „piep-plep", maar wa
ren de seinen ongemodulccrd.
De vice-voorzitter van de wetenschap
pelijke academie van de Oekraïne,
Sjerpan, die aan de vervaardiging van de
kunstmaan heeft meegewerkt, deelde gis-
dat de eerste Russische kunst
maan een apparatuur bevat
inden van telefoto's.
De bekende Brit
Harold Spencer, die de ere-titel van
hofastronoom heeft, verklaarde gisteren:
•Er zullen generaties overheen gaan
■dat de mens op de maan zal landen....
Hij zal Mars of een van de planeten van
is zonnestelsel nöoit bereiken", schreef
in het blad New Scientist, dat van
morgen verscheen.
Het blad noemde het lanceren van de
Russische kunstmaan een grote techni
sche overwinning. Maar het is slechts een
e prestatie in vergelijking tot de
me vraagstukken, die nog opgelost
moeten worden. „Verder dan de maan
il de mens nooit gaan tenzij een ver
gissing gemaakt wordt bij het lancefen
het ruimteschip zijn doel mist en in
de ruimte verdwijnt om nooit weer terug
te keren" aldus het Engelse blad.
Radio-Moskou deelde gisteravond mee,
it er geen Duitse geleerden geholpen
hebben bij het ontwerpen en bouwen van
de Russische kunstmaan. Daarentegen
hebben de Duitse geleerden wel de Ame
rikanen geholpen, die niettemin de wed
loop tegen Rusland hebben verloren,
aldus constateerde de Russische radio met
voldoening.
PRESIDENT EISENHOWER van Amerika heeft het ongeruste Engeland
verzekerd, dat de Verenigde Staten niet buiten de westelijke landen
om een afzonderlijke overeenkomst met de Russen zullen sluiten over
toezicht op de kunstmanen. In deze zin is dus geen sprake van een omme
zwaai van de Amerikaanse buitenlandse politiek, zo viel uit de verklaring,
die de president op zijn wekelijkse persconferentie aflegde, op te maken.
Voordat er van een akkoord met de Russen sprake kan zijn, moet eerst
over deze kwestie overeenstemming bestaan met de westelijke landen, zo
stelde Eisenhower gerust.
tenlandse zaken heeft onmiddellijk
op de verklaring van de Amerikaanse
president gereageerd en haar in
stemming betuigd met de verzeke
ring van de Verenigde Staten geen
„onder-onsje" met de Russen te be
ginnen.
Inmidels hebben de Britse. Franse,
Amerikaanse, Canadese en andere aüge-
vaordigden van de westelijke landen de
laatste hand gelegd aan een resolutie
over de ontwapening, die vandaag in de
politieke commissie van de Ver. Naties
zou worden ingediend. In deze resolutie
wordt ook het toezicht op de ruimtera
ketten aan de orde gesteld. Volgens in
gewijden is dez eresolutie zo eenvoudig
mogelijk en tegelijkertijd waterdicht.
FELICITATIE
Verder heeft president Eisenhower op
zijn persconferentie de Russen gefelici
teerd met hun succes.
Zijn eigen volk stelde de president ge
rust met de verzekering, dat de Spoetnik
op zichzelf geen nieuw militair gevaar
voor Amerika oplevert-
Over de Amerikaanse plannen deelde
Eisenhower mee, dait de eerste proef-
kunstmaan in de Verenigde Staiten in de
cember zal worden afgeschoten. In maart
van het volgend jaar volgt dan een vol
ledig uitgeruste aardsatelliet. Deze kunst
maan zal meer wetenschappelijke inlich
tingen verschaffen dan de Russische, zei
Eisenhower.
Hij legde er de nadruk op dat men het
programma voor het lanceren van kunst
manen los moet zien van het eigenlijke
militaire programma. In Amerika heeft
men zich bij het vervaardigen van de
kunstmaan nimmer laten opjagen door
een wedstrijd teg enhet horloge met an
dere landen.
Verder verklaarde Eisenhower, dat het
afschieten van de uRssische maan niet
bewijst, dait Rusland erin is geslaagd eeD
intercontinentaal projectiel te vervaar
digen dat in staat is aan het eind van zijn
baan opnieuw de atmosfeer van de aarde
te doordringen, om dan met nauwkeurig
heid een doel te bereiken
De president was het niet met Krocsjt-
sjef eens, dat de strategische luchtmacht
verouderd was. Hy geloofde er niets
dat de machtige Amerikaanse bommen-
wol opgeruimd ki
irden. Het is immers moeilijk te voo
spellen wat de wetenschap kan doen
bijvoorbeeld twintig jaar
Het is vooral een kwestie van kosten
om te beslissen welke methode het bes
is voor het afvuren van bommen.
Inmiddels overweegt de Amerikaanse
regering de uitvoering van het program
voor het vervaardigen van ballistische
projectielen te versnellen, heeft de r
we Amerikaanse minister van defensie
gisteren gezegd. Bijzondere aandacht zal
worden besteed aan de projectielen voor
middellange afstand, Thor en Jupiter.
Het Amerikaanse satelliet-programma,
waarvoor een bedrag van 22 miljoen dol
lar was uitgetrokken, zal volgens de
nieuwe plannen ten minste 110 miilji
dollar vragen.
De Leidse sterrewacht heeft vanmorgen
vroeg voor de eerste maal de satelliet g<
zien. Om kwart over vier zag men hi
bolletje met een snelheid van ongeveer
vier graden per münuut voortschieten
onder andere door de sterrebeelden d<
Grote Beer en de Jachthonden, van noord
naar oost. De helderheid wordt geschat
op de derde tot tweede grootte.
Het is nog niet met zekerheid te zeggen,
of het waargenomen object de kunstmaan
zelf is. of het raketgedeelte dat haar volgt.
Formatieopdracht teruggegeven
Wonnen socialisten
m
Noorwegi
en
Dat de aanvankelijk veronderstelde
cialistische winst bij de verkiezingen
Noorwegen nogal meevalt, blijkt uit
Verstaande verdeling van de zetels in het
nieuwe Noorse parlement. De verdeling
in het vorige parlement staat tussen haak
jes:
Sociaal-democraten 78 (77), Oonserva
tieven 29 (27), Agrariërs 15 (14), Liberalen
15 (15), Christelijke Volkspartij 12 (14).
Communisten 1 (3).
RENé PLEVEN heeft gisteravond
zijn pogingen om een nieuw
Frans kabinet samen te stellen, moe
ten opgeven. De radicaal-socialisten
van de huidige (demissionaire) pre
mier Bourgès-Maunoury hadden ge
weigerd mee te werken aan het door
Pleven voorgestelde politieke be
stand van een jaar.
Het mislukken van Plevens formatie
poging kwam nog onverwacht. Eerder op
de dag hadden de socialisten Pleven
enige hoop gegeven, door zich in begin
sel uit te spreken voor samenwerking
'met hem.
Toen kwam het specale „crisis-comité"
van de radicale partij bijeen- Met 22
tegen 17 stemmen sprak dit comité zich
uit tegen samenwerking met Pleven, die
zoals gemeld een jaar politieke vrede
dacht nodig te hebben om de financiële
moeilijkheden van Frankrijk en de Al
gerijnse kwestie tot oplossing te brengen.
Hij was van vele kanten aangemoedigd
en hoopte alle partijen mee te krijgen
voor dit plan. Men had zeker niet
dacht, dat de radicalen hem in de steek
zouden laten.
Na zijn bezoek aan president Coty
klaarde Pleven, dat de gedachte van
politiek bestand zeker zal worden bestu
deerd door een volgende informateur.
Wie dit zou zijn, kon men vanmorgen
nog niet gissen. De situatie leek zeei
overzichtelijk. Coty bepaalde zich tot het
vragen van advies aan de voorzitters
van de beide Kamera.
Prins Bernhard, enthousiast be
wonderaar van de judosport heeft
gisteren in het geheel verbouwde
pand aan de Amsterdamse Vondel
straat, waar vroeger de thans fn
Den Haag gevestigde Broederschap
van Notarissen huisde, de nieuwe
judosportschool van Dick H. Vol
lenhoven geopend.
Verschillende gasten, onder wie
dr. J. Micdcma, chef van de afd.
L.O. en sport van het ministerie
van O. K. en W., en burgemeester
mr. G. van Hall, zagen hoe de Prins
zijn jasje uittrok en in de hyper
moderne „dojo", de centrale sport
zaal van het huis, een origi
neel Japans judopak om de schou
ders liet giydcn. Daarop bevor
derde de jonge directeur Dick Vol
lenhoven zijn koninklijke gast
honoris causa tot de op een na
hoogste rang, die de judosport kent:
hy omgordde de Prins met dc brui
ne band. De Prins en Dick Vollen
hoven brachten elkaar ten slotte op
de voorgeschreven wyze dc Ja
panse judogroct (zie foto).
De sportschool is Ad Astra ge
noemd. Dick Vollenhoven staat met
zUn sportschool in nauwe relatie
tot de Vrye Universiteit, waarvan
ook dc Prins erelid is De vader
van de judoleraar Vollenhoven is
bovendien hoogleraar aan de V.U.
KROESJTSJEF, de Russische par
tijleider, heeft een felle aan
klacht geuit aan het adres van Fos
ter Dulles, die pogingen doet of heeft
gedaan een gewapend conflict in het
Midden-Oosten uit te lokken, door
druk uit te oefenen op Turkije. James
Reston, een journalist van de New
York Times, schrijft dit na een on
derhoud van drie en een half uur
met de Russische leider.
In het derde artikel, dat Reston
naar aanleiding van het interview
publiceerde, schrijft hij dat Kroesj
tsjef hem een nauwkeurig bestu
deerde verklaring over de toestand
in het Midden-Oosten voorlegde.
Rusland maakt zich niet alleen bezorgd
over de toestand in het Midden-Oosten,
maar is volgens Kroesitsjef ook bereid
zijn belangen daar door militair optreden
te beschermen. „Als er een oorlog uit
breekt zitten wij vlak bij Turkije en de
V.S. niet. Wanneer de kanonnen begin
nen te spreken en de raketten beginnen
te vliegen zal Turkije geen dag mee
staan en is het te laat nog over deze
kwestie te gaan nadenken".
BUzonder scherp liet Kroesjtsjef zich
uit over minister Dulles, die hy ervan be
schuldigde Loy Henderson naar
Midden-Oosten te hebben gezonden
Jordanië en Irak tegen Syrië op te sto
ken en toen dat niets opleverde Turky®
onder druk te zetten.
Reston informeerde waarop de Russi
sche partijleider zijn beschuldigingen ba
seerde.
„Ik raad u aan, de heer Dulles om ln-
liohtingen te vragen. Laat hij zweren,
dergelijke instructies niet aan Henderson
te hebben gegeven". Kroesjtsjef verklaar
de dat hij over documenten beschikt, om
dit alles te bewijzen. Eventueel zullen
deze worden gepubliceerd.
Wapenleveranties
Sprekend over de wapenleveranties aan
Syrië, gaf Kroesjtsjef toe dat Russisch
materiaal naar dat land was gezonden,
doch hij ontkende dat daarin enige Sow-
jet-provocatie school, of een communis
tische dreiging in het Midden-Oosten. „Er
bevindt zich in Syrië niet één Russische
soldaat", zo zei hij.
Het probleem van het Midden-
Oosten is, zo vervolgde Kroesjtsjef,
dat zodra de koloniale slavernij is
afgeschud, de Verenigde Staten de
rol van internationale politiemacht
gaan spelen. „Waar ook ter wereld
een volk zijn vrijheid krijgt, probe
ren de Amerikanen die vrijheid weer
de grond in te stampen". Hij dood
verfde zulk een optreden als een
„schandelijke zaak".
Herfst de parken zijn nu
rijker aan kleuren dan ooit.
Zonnebanen en mistflarden
spelen tussen de donkere, stille
stammen. De blaren verdor
ren, en overal waar men gaat
hoort men ze ritselen
j
EOKA-leider meldt
zich bij Britten
Michaël Aöhdotis, een vooraanstaand
leider van de Cypriotische opstandelingen,
op wiens hoofd de Britten een prijs van
50.000 gulden hadden gesteld, heeft zich
gisteren gemeld by de Engelse troepen en
hen een sdhilpliaats van de EOKA dn het
zuiden van Cyprus gewezen.
De militairen vonden in de schuilplaats
behalve grote hoeveelheden wapens en
munitie de lijken van twee verzetslieden,
die blijkbaar door hun kaïneraden waren
doodgeschoten.
Aanvallers verdwenen
in de bossen
De legerwoordvoerder te Medan ver
klaarde, dat de aanval op Pematang Sian-
tar het werk is geweest van 300 desse-
wachters uit SImeloengoen. Et zouden
80 vuurwapens zyn buitgemaakt, waar
onder brengeweren en handgranaten. Hij
kon niets mededelen over de resultaten
van de zuivering. De opstandelingen heb
ben zich teruggetrokken in de bossen. Vol
gens vooraanstaande Lsm all eten zijn zij
leden van de communistische onderne
mingsvakbond die door Wahab Ma'kmur
waren bewapend. De secretaris-generaal
van de communistische party Aidit heeft
het partybestuur ln Noord-Sumatra op
gedragen deze gebeurtenis niet tot een
politiek probleem te maken.
Marken eiland-af. Op donderdag 17 ok
tober zal in aanwezigheid
Alge-ra de verbindin-gsdam
ken en de Nespolder om een
dags worden gesloten.
minister
Mar-
AE HONGAARSE politie heeft opnieuw Een
genaturaliseerd Brits
enkele Hongaren gearresteerd, die ln
dienst staan van de Britse legatie ln Boe
dapest. Het zyn mevrouw Batyka, hoofd
van de school op de Britse legatie en do
telefonist Elcmer Kovacs.
Zowel in Londen als ln Boedapest Is
door de Engelsen onmiddellijk ophelde
ring gevraagd. Het Britse ministerie van
buitenlandse zaken wenst in de gelegen
heid te worden gesteld, de gearresteerde
juridisch bij te staan, indien tegen hen
een vervolging zou worden ingesteld.
Er bevinden zich nu al vijf Hongaarse
employé's vart de Britse legatie ln arrest.
In juni werd een chauffeur gevangen ge
nomen op beschuldiging van „tegen de
staat gerichte activiteit". In augustus
werden nog twee employé's gearresteerd.
Op 4 september heeft het Britse mini
sterie van buitenlandse zaken om ophel
dering verzocht. Maar de Hongaarse rege
ring liet tot dusver niets van zich horen.
WEERBERICHT
Zacht overdag
De Bilt verwacht tot mor-
genavond:
i In de nacht en ochtend op
i\AzA vele plaatsen mist, morgen
W/fM- ov6rda8 zacht met zonnige
perioden. Zwakke tot matige
'pp A *n> wind uit zuidelijke richtingen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Vrijdag 11 oktober: zon op 6.59 uur,
zon onder 17.58 uur, maan op 1903 uur,
maan onder 9-41 uur. Op 16 oktober laatste
kwartier.
Zo'it gezellig glaasje.
Juist! Op z'n tijd
tz. Het geliefde
gezellig glaasje Tin van
Bootz. Het geliefde Neêrlandse apéritief aat U
toelacht als een blij, oranje zonnetje. Opwekkend!
Hartverwarmend
