i\a twaalf jaar wordt de
dodentunnel geopend
Kip met gouden eieren dreigt
van de leg te raken
T
IÉ' MEDE OP NEDERLANDS VERZOEK
Trein stootte
op barricade
geld
en
Waar voor ons
loon naar werken
Een daverende
Junjor-week bij P&C
Sportcolherts
MARAMIS, VRIEND VAN VENTJE
SUMUAL, IN DEN HAAG
Lessen uit een
kleine oorlog
5
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1957
V L83-
6-50 k
5 sc,l^n'
Sprer enkele weken zal bekend zijn
■3 hoeveel mensen omkwamen
I""
I520Ï1O
-
Op een kruispunt
Het Bekeviaduct ligt, met zijn vieren
twintig bogen, op een kruispunt van vele
belangrijke spoorlijnen in noordelijk West-
falen. De ruim 480 meter lange en 40
(Van onze correspondent in Bonn)
ALTENBEKEN, augustus.
iOEN IN DE DERTIGJARIGE OORLOG van 1618 tot 1648 Zweedse en
Franse troepen moordend en plunderend door het Westfaalse land
'tokken bleef ook het dorp „Oldenbeken", 14 km oostelijk van de stad
15. vet*'{aderborn, niet gespaard. In de volgende eeuwen hebben vele oorlogen,
^.jMishikfe oogsten en hongersnoden hun tol geëist van de bevolking van het
kg nige honderden zielen tellende dorp. Maar nooit werd het zo zwaar ge-
offen als door de acht geallieerde luchtaanvallen tussen 15 oktober 1944
m*" maart 1945, die meestal het Beke-spoorwegviaduct ten doel hadden.
«Ly de twce aanvallen van 22 febi
larict. #5 kwam een 1000 kilo wegende „block-
6 pistcr" helaas niet op het viaduct, maar
Goudse» de nooduitgang van een schuilkelder,
t 2.27-i» daarachter In een berg was gegraven,
*°°rt Vecht. Daarin hadden tussen de 30 en 100
ensen. onder wie een aantal voor dc
Irbeitseinsatz" uit Nederland weggehaal.
i jongemannen, een schuilplaats gevon-
ltn_ De schuilkelder stortte in en aller
levend begraven. Acht dagen na
aanval had men zestien dc
gang kunnen bergen. „Heer,
ebben,cr hen"! staat op het eenvoudige hou-
Drganl/1 hruis, dat later werd opgericht ii
rest€eJrgwand op de plaats, waar de bom
dan twaalf jaar hebben de West-
jitse autoriteiten deze „Todesstollen".
AMjals de schuilkelder tot ver in de omtrek
genoemd, zo gelaten. Mede op aan-
ingen van de Nederlandse regering heeft
I regering van Noordrijnland-Westfalen
jDüsseldorf nu toestemming gegeven (en
t financiële middelen ter beschikking ge-
,»ld) om de dodentunnel te openen. Twee
Teken geleden is men ermee begonnen,
tri I" aanhoudende regen vergroot het ge-
l,ar van instorten. De houten
westelijke ingang (er we
iste'lijke en een nooduitgang) zijn geheel
irmolmd. Decimeter voor decimeter moet
I vrijkomende ingang opnieuw worden
tstut.
Tot heden is men tot een diepte
Igeveer drie meter in de westelijke
m de schuilkelder doorgedrongen. Men
ïcft een gat kunnen graven, waardoor
en nu in de gang kan kijken, waaruit
Afschuwelijke stank naar buiten
■Cp?' Het zal zeker nog wel enkele
iets i
V er klaring m ijnwerker
Het verhaal van de dertig tot honderd
in de schuilkelder is gebaseerd op
i nogal verwarde verklaringen van
|ljnwerker uit de Oekraine, die als
ingarbeider voor de Organisation Todt
de buurt moest werken bij het
van de beschadigingen, welke d
bombardementen aan het viaduct 'v
•n aangericht. Hij was de enige, die
rnd uit de kelder kon worden gehaald,
entl«aar stlerf kort daarna zonder een dui-
'Slijk en verstaanbaar relaas van hetgeen
binnen gebeurde te hebben kunncD
rzool>ven-
gt5jl" .Altenbeken z(jn er velen, die niet
•'-ven, dat er zoveel mensen in de do-
unncl hebben gezeten. Het staat
its vast, dat elf mannen van de be
ng van het Duitse luchtdoelgeschut,
met de verdediging van het via
belast, nog steeds worden ven
heeft hen op die verschrikkelijke
[iddag om tien minuten over viei
I zien binnen rennen, toen zestien
bommenwerpers op geringe hoogte
luwe Eggcdal invlogen,
r niemand weet met zekerheid, of
ook buitenlandse arbeiders, reizigers
het nabijgelegen stationnetje, spoor
wegpersoneel en inzittenden van de trein,
Hie vlak voor het viaduct tot stilstand
Elan worden gebracht, in de dodentunnel
|un gruwelijk levenseinde hebben gevon
den. Misschien zullen de bulldozers, de
oren, de zagen, de hamers van het
Veel twijfel over
„onderbord"
len verkeersbord is soms voorzien van
j een z.g. „onderbord", een rechthoekig
j wit bordje met zwart opschrift. Het
dient ter nadere omschrijving van het
verkeersbord waaraan het is bevestigd,
of tot beperking van een bepaald ver
bod. Het is de A.N.W'.B. gebleken dat
vele weggebruikers in twijfel verkeren
over de betekenis van dit „onderbord",
In het bijzonder wanneer verscheidene
verkeersborden aan één paal zijn be
vestigd.
>e bond wijst er daarom op dat het „on
derbord" slechts betrekking heeft op
het verkeersbord waaraan het is be
vestigd. Als deze regel in het oog wordt
gehouden behoeft een combinatie van
verkeersborden geen moeilijkbeden op
u geval A is de weg altijd verboden voor
motorrijtuigen met aanhangwagen. Het
onderbord slaat slecbts op het wacht-
verbod, dat dus van 819 uur van
kracht Is.
In geval B geldt het stopverbod van 819
uur; het wachtverbod geldt dag en
nacht.
meter hoge brug was een uitgezocht ob
ject voor de geallieerde bommenwerpers.
Maar het viaduct was ook een bijzonder
moeilijk doel. Het werd echter zo zwaar
beschadigd door de aanhoudende bombar
dementen, dat de brug voor Hitiers aan
voer naar het Oosten onbruikbaar was
Steeds opnieuw werden noodherstellingen
verricht, maar even zo vaak kwamen de
bommenwerpers weer aanzetten.
Het is een imposant bouwwerk, dit via
duct, dat vele toeristen naar het Eggedal
weet te trekken. Zij maken meestal ook
een bedevaart naar het houten kruis en
leggen er bloemen. De vroede vaderen,
die in 1851 fel protesteerden tegen de
bouw van het viaduct, hebben in laatste
instantie ongelijk gekregen: het heeft het
dorp welvaart en bekendheid gebracht.
Slechts het houten kruis herinnert nog
aan de verschrikkingen van de laatste oor
log. En de toerist van de laatste weken
vraagt aan de inwoners van Altenbeken
wat die arbeiders daar toch wel aan het
doen zijn....
Het 480 me
de dodentw
ir lange en 40 meter hoge
Altenbeken, waarachter
nel ligt, die nu zal worden
geopend.
Zaterdag bij Zwolle
Zaterdagavond laat is de sneltrein Zwol
le—Amersfoort, naar eerst nu bekend
wordt, bij Hattemerbroek op cen obstakel
gereden, dat bleek te bestaan uit enkeh
palen, een dwarslegger een en houten hek
Toevallig reed de trein nog niet op volh
snelheid omdat de machinist even buiten
Zwolle een sein met verminderde snel
heid had moeten passeren.
Juist, toen hij de trein weer optrok,
voelde de machinist een hevige schok. De
houten obstakels waren volkomen ver
splinterd. van de trein was een koppe
ling beschadigd.
Omwonenden hebben zaterdagavond
twee bromfietsers horen passeren, wat
in deze stille buurt weinig voorkomt.
Meer aanwijzingen heeft men echter niet
kunnen ontdekken,
Bij Zwolle zijn aJ vaker obstakels op de
rails gevonden, onlangs nog op de lijr
Zwolle-Almelo bij de overweg te Laag-
Zuthem, waar ook een hek op de rails
was gelegd. Men denkt niet aan een
jongensstreek, gezien de wijze, waarop de
versperringen waren aangebracht.
Premier Jonckheer
vertrokken
De minister-president ven de Neder
landse Antillen, de heer E. Jonckheer, is
gisteravond met de KLM van Schiphol
naar New York vertrokken na twee
maanden verblijf in Nederland, gedeelte
lijk voor besprekingen, gedeeltelijk vooi
vakantie. Hij noemde het contact uiter
mate nuttig. Uitvóering is gesproken
over de wijziging van de staatsregeling.
Het staat nog niet vast. wanneer het wij-
zigingsontwerp wordt ingediend. Ook is
gesproken over de ontwikkeling
Bonaire en de Bovenwindse eilanden. De
gedachte is opgekomen, dat de ministers
mr. G. Ph. Helders en H. J. Hofstra de
Antillen zouden bezoeken. Met minister
ir. C. Staf zijn hoofdzakelijk personeels
kwesties afgedaan.
Duitsland bevordert
fruit invoer
De Wesbduitse bondsdag heeft gisteren
besloten de invoerrechten op sinaasap
pelen en mandarijnen van 1 september
tot 1 januari geheel af te schaffen en die
op ander fruit op krasse wijze te ver
lagen. De Duitse fruitoogst heeft veel te
lijden gehad van de koude
Dr. Van der Wal (Jaarbeurs):
EZOND KAN ONS GELD slechts blijven, als wij niet alleen waar,
VT doch ook werk voor ons geld kunnen krijgen. Dit zei dr. G. van der
Wal, de nieuwe voorzitter van de Koninklijke Jaarbeurs, gisteren op een
persconferentie te Utrecht ter inleiding van de najaarsbeurs. „Waar voor
ons geld" en „loon naar werken" zijn spreekwoorden, die eenvoudige volks
waarheden bevatten, doch die men te licht uit het oog verliest door de in
gewikkeldheid der vraagstukken, op welke men zich dood staart.
Nederlands arbeidsvrede berust op
overleg in de toporganen van "net georga
niseerde bedrijfsleven en op „loon naar
werken" en „waar voor ons geld" berust
het compromis over de algemene loon
ronden bij stijgende arbeldsproduktivitedit
met prijsstabilisabie. Dit op zich zelf rede
lijke stelsel brengt toch tal van bedrijven
in moeilijke vraagstukken, daar bij vol
ledige werkgelegenheid aanpassing aan
stijgende loonkosten niet bereikbaar is
door verdere uitbreiding van omzet,
wegens gebrek aan mensen.
Algemene loonsverhogingen zijn afge
stemd op stijging van de gemiddelde pro
duktiviteit van het gehele bedrijfsleven
met gemiddeld drie procent per jaar, doch
dit kan in vele bedrijven niet verwezen
lijkt worden en daar wordt een belang
rijke stijging van kosten als een achter
uitgang van rendement ervaren. Vooral
bij volledige werkgelegenheid luistert dit
nauw, daar verbetering van resultaten
door betere benutting van het produktie-
apparaat dank zij vermeerdering van ar
beidskrachten niet mogelijk is. Bij vol
ledige werkgelegenheid dient stijging van
arbeidsproduktiviteit juist gezocht te wor
den in diepte-investeringen, niet in ver
breding van produktie maar in verbete
ring van produktie-apparaat.
Nu aan deze wens in te grote mate ge
volg is gegeven, roept men de investerin
gen een vermanend halt toe. Al slacht
men niet direct de kip met gouden
eieren, ze dreigt toch wel van de leg te
Amerika eist nu geen
vingerafdrukken meer
Het Amerikaanse huis van afgevaar
digden heeft gisteren een wet aangeno
men, waardoor aan de regering de moge
lijkheid wordt geboden inreis-visa te ver
strekken aan buitenlandse sportlieden,
zonder dat deze, zoals tot dusverre ge
bruikelijk was, vingerafdrukken moeten
plaatsen.
Voor
roio
raken, want opvanging van stijgende loon
kosten met kostenbewaking en kosten-
bczuiniging heeft slechts defensief effect.
Algemene loonronden werken als
spoorslag in de zijden van alle bedrijven,
om bij te blijven bij de gemiddelde stij
ging der produktiviteit omdat wij anders
langzaam maar zeker achterop geraken
om ten slotte door personeelsgebrek
worden uitgeschakeld. Menig ambachts
man klaagt, dat het niet meer loont omdat
men teveel moet verionen, \j-aardoor het
huispersoneel, de tuinlieden, strijksters
e.d. verdwijnen en een deel van de kleine
bedrijven ontvolkt wordt.
Zelfs daar waar in grote ondernemin
gen door diepte-investeringen de produk
tiviteit met sprongen omhoog gaat, dreigt
het volgend jaar een deel van die voor
uitgang door kostenstijging te worden
achterhaald. Algemene loonronden stel
len de bedrijfsleiding voor voortdurende
zorg voor verbetering van efficiency. Ver
hoging van produktiviteit en verbetering
van efficiency vragen niet uitsluitend
grote veranderingen, zoals ponskaarten
systemen maar ook voortdurende aan
dacht voor verbetering in kleine dingen.
2000 firma's
Mr. II. A. R. Schuit, directeur va:
Kon. Ned. Jaarbeurs, vertelde nog enkele
bijzonderheden. Ongeveer 2000 firma's
zullen deelnemen aan de Najaarsbeurs,
welke van 3 t.m. 12 september duurt. In
totaal zullen produktcn uit 21 landen aan
wezig zün.
In de afdeling voed in gc- en genotmid
delen zullen een aantal wedstrijden in
het etaleren van groenten en fruit wor
den gehouden. De Elektrobeurs waar
van wij u reeds vertelden zal een in
formatiecentrum hebben om de huls
vrouw in te lichten over het juiste ge
bruik van mechanische hulpmiddelen in
de huishouding, zulks onder het motto:
„De huisvrouw ook '6 avonds nog fit".
Ook de werkende vrouw, die zo weinig
tijd heeft voor haar huishouding, kan
Een grote plaats is voorts ook inge
ruimd voor industriële vormgeving. In hal
C aan de Croeselaan zullen 47 ontwerpers
inzendingen van zeer verschillende aard
tentoonstellen
Meesterlijk sportcombinaties
kopen moderne jongelui in
hun speciale Junior-afdeling
bij P&C, waar reeds thans
de nieuwe najaarscollectie,
geheel afgestemd op de
laatste internationale mode,
klaarhangttegen de beken
de lage P&C-prijzenl
wollen tweeds
jeugdige dessins
fraaie multi-colours
14 jaai
Palar niet bevreesd voor toekomst
TNE WOENSDAGAVOND LAAT uit Wenen in Nederland aangekomen
-L-' nieuwe tijdelijk zaakgelastigde van Indonesië in Den Haag, de heer
Max Maramis, heeft gisteren een beleefdheidsbezoek gebracht aan de
directeur van het protocol van het ministerie van buitenlandse zaken,
jhr. mr. W. E. van Panhuys.
Vandaag s
overhandigd
H. Luns cn
generaal vat
J. baron var
du h(j zijn introductiebrief
aan minister mr. J. M. A.
spreken met de secretaris-
buitenlandse zaken, mr
Tuyll van Serooskerken,
iris voor Indon
De heer Maramis heeft een vrou'
er jonge kinderen. Hij is een protestant
an Noord-Celebes en lid van dc Partal
Nasional Indonesia. In 1950 stelde hij de
Indonesische ambassade in Washington
n en twee jaar later deed hij het
zelfde in Ottawa. Op de Amerikaans-
doé-méér met KAAS
Kaas bij 't ontbijt
Toch is het zo
VLIEGENDE INKTVISSEN
goede is gekt
Zoals alle
do pijlinktvissen snel achteruit
door enige malen een krachtige
straal uit te stoten uit een naar
gerichte trechter onder de kop. De vlii
gende pijlinktvis kan zichzelf n
grote snelheid niet alleen door,
zelfs uit het water spuiten, dat het hei
mogelijk is kleine afstanden zweven
door de lucht af te leggen. Tijdens dej
vlucht worden de nnrmsle vinnen ra
pijlinktvi
Aziatische conferentie te Bandoeng In
1954 was hij hoofd van de voorlichtings
dienst. Daarna werd hij lid van de partij
raad van de PNI.
De heer Maramis is een Intieme vriend
van II.-kolonel Ventje Sumual. die da
leiding had van dc opstandige beweging
op Noord-Celebcs.
Ontmoeting met Palar
Hij heeft gisteravond op Schiphol een
ontmoeting gehad met de Indonesische
ambassadeur in Ottawa, dr. L. N. Palar,
die van Indonesië naar Canada terug
keert. Dr. Palar was, toen hij in Indone
sië verbleef, lid van de regeringscommis
sie, die bemiddelde tussen de centrala
regering en kolonel Ventje Sumual. HIJ
vertelde, dat de komst van Ventje Su
mual naar Djakarta een van de rcsultateD
is van deze bemiddeling.
„Br is geen seperatistische bewe
ging op Celebes en de leiders daar
ontkennen dit dan ook ten stelligste.
Wel zijn er moeilijkheden met de cen
trale regering ontstaan. Men heeft
grieven tegen Djakarta, die eerlijk en
uitzicht
17 R wordt de laatste tijd steeds meer
kritiek geleverd op het feit, dat de
Ver. Staten de Sowjetunie welbewust
een voorsprong hebben gegeven op het
gebied van dc conventionele bewapening
en zich geconcentreerd hebben op atoom
wapens. Ook de New York Times heeft
zich in het debat gemengd en schrijft,
dat de kleine oorlog in het hete en
verafgelegen woestijnvorstendom Oman
de Amerikaanse regering enkele zeer
noodzakelijke lessen heeft opgeleverd.
De belangrijkste les is de noodzaak van
snelheid en beweeglijkheid en van goed-
getrainde, speciaal uitgeruste grondstrijd
krachten, die als cen soort brandweer
moeten optreden ter bestrijding van „stro-
vuurtjes" voordat deze zich tot grote
branden kunnen ontwikkelen. De moder
ne verbindingsmiddelen en de doeltref
fendheid van de moderne propaganda
zijn zodanig, dat een klein conflict overal
ter wereld tot een grote politieke kwestie
en wellicht tot cen oorlog kan uitgroeien,
tenzij dit conflict snel uit de wereld wordt
geholpen.
Het eerste nieuws van de revolutie in
Oman werd op 19 juli bekend, maar pas
op 11 augustus kon een door de Engelsen
gesteunde colonne, die 96 mijlen door een
hete en barre woestijn moe9t zwoegen, da
vesting Nizwa verovo-
't Verklaarde ren. De Britten hadden
c veel tijd nodig om
lit te doen. Zij maak
ten gebruik van de langzame militaire
methoden van de negentiende eeuw. ter
wijl de snelste twintigste eeuwse propa-
gandapolitiek kapitaal wist te slaan uit
enkele geweerschoten.
AMAN demonstreert volgens het Ameri-
kaanse blad de beperkte bruikbaar
heid van de atoombom en zelfs van het
gevechtsvliegtuig. Zij konden daar Yiet
gebruikt worden. De atoombom was niet
voor gebruik geschikt omdat er geen
„zakelijke" doeleinden waren, die het
gebruik ervan zouden rechtvaardigen.
Voorts zou dc Britse positie in 't Midden-
Oosten er in politiek en moreel opzicht
te zeer door geschokt worden.
De Engelsen gebruikten gevechtsvlieg
tuigen en bommenwerpers om te demon
streren. hetgeen uiteindelijk in samen
werking met dc infanterie succes had.
Maar de oude opvatting van beheersing
van het luchtruim, zoals de RAF vroeger
in het protectoraat Aden en in het noord
westelijke deel van het vroegere Brits-
Indië toepaste, heeft haar nut verloren
met het afnemen van de Britse invloed
in de wereld.
Dus moesten de Britten zich tot het
gebruik van grondstrijdkrachten beper
ken. Deze troepen hebben het voordeel,
dat zij een gebied kunnen beheersen of
bezetten. Zij kwamen echter veel te laat
in Nizwa.
T~\AT er bij Nizwa geen goede vlieg-
velden waren, kan volgens het blad
geen excuus meer zijn. Specialisten had
men per valscherm kunnen neerlaten,
waarna deze mensen een landingsterrein
hadden kunnen klaarmaken. Er hadden
hofschroefvliegtuigen gebruikt kunnen
worden, voorts vliegtuigen als de Ame
rikaanse Lockheed C-130, geschikt voor
het landen op moeilijk terrein. Ook had
men parachutisten kunnen neerlaten ach
ter de linies van de strijdkrachten van de
Imam, om een terugtocht in de bergen
als nu het geval is geweest onmogelijk
te maken.
Al deze dingen zijn heel goed moge
lijk met de moderne techniek, mits irlen
haar wil toepassen en het geld er voor
heeft. Maar zowel Engeland als de Ver.
Staten hebben zich in zulk een mate toe
gelegd op kernwapens en de afvurings-
systemen daarvan, dat hun capaciteit om
strovuurtjes als die in Oman te blussen,
er door is beperkt.
De Ver. Staten staan nu op een kritiek
punt, aldus de New York Times. Maar
men zij gewaarschuwd. Oman toont dui
delijk de gedaante van de dingen, die
komen gaan. Daarom is een gecombineer
de strijdmacht nodig, die snel kan In
grijpen, als er kleine oorlogen uitbreken.
Snelheid is dc sleutel van de oorlogen en
van de politiek van de twintigste eeuw....
vaak heel scherp tegenover de com
missie zijn geuit. Maar tijdens de con
ferenties op Celebes is de atmosfeer
veel verbeterd en zijn talrijke mis
verstanden opgehelderd", zo ver
klaarde de heer Palar.
Gevraagd naar dc verhouding tussen
Java en de buitengewesten antwoordde
hij, dat die gebieden zonder twijfel sterke
verwijten hebben gericht aan dc centrale
regering. „Men zou kunnen spreken van
vriendschappelijke rebellie zonder schie-
aldus de Indonesische ambassadeur
in Ottawa. „Ons land moet de kinderziek-
overwinnen, maar het kind zal niet
doodgaan".
Nieuwe tegels werden fluks
antieken duur
senmaker de tegels gloed
nieuw betrok bij een
hef bombar- ceramist in Makkum en
Rotterdam bij een fabriek in Nij
megen. Dat waren dan
tegels met motieven, zo-
4 NTIEKE tegels, uit de
jaren 1580-1600. ge
vonden
keidei
brachten tot voor kort in
Egmond aan Zee veel
geld op: wel 25 per
stuk. Men kon ze kopen
b(j de rijwielhandelaar
B-, die erbij vertelde, dat
de tegels vla Antwerpen
in de handel waren oe-
Helaas kwamen er van
koperszijde veel klach
ten. En dat was voor
burgemeester Nlele aan
leiding. de politie een
onderzoek te laten Instel
len. Toen bleek let# heel
merkwaardigs.
onderzoek
nop
antiek a
iel ijk uit, dat de fiet- tijd f
Fietsenmaker
betrapt
als op oude, geplychro-
meerde tegels van rond
1600 plegen voor te ko-
B. die zich ook voor
antiquair uitgaf, smeerde
de tegels tn met oude
kalkhp kookte ze in
stoom om de craquelé er-
brengen. liet
1 bad r
t eiko-
rei liggen en
volgens op
manieren eer
zien: de gave zijkanten
beschadigde hij om daar
na ook deze beschadipdc
kanten te bewerken.
Toen het bedrog aan
het licht kwam, bleek de
man enkele honderden
„old finished" tegels In
voorraad te hebben. Tus
sen de vervalste exem
plaren ln de winkel lagen
enkele echte oude tegels
De „antiquair" heeft
tegenover de politie be
kend, de tegels vervalst
te hebben. Deze zijn
daarop in beslag genomen
en B. zal zich hoogst
waarschijnlijk voor de
rechtbank voor tedrog
en oplichting moeten
verantwoorden.
