PAK EFFEKTEN ak
DE TAAIE ROVER
GAPEN ZONDER SLAAP TE HEBBEN
curiosa op
de markt
uit sloot en vaart
TOEN DE VONDST
ZONDAGS
BLAD
BRIEVEN AAN DE
Hieuiup Ccitertic (üourant
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1957
die
Er is een hele lijst, deze week;
daarom zullen we maar meteen
beginnen. Wie deze maal nog
niet aan de beurt kwam, moet
even tot de volgende week ge
duld tonen!
9A1SK
Telkens bereiken ons verzoeken uit
de lezerskring om op deze plaats
allen, die by een aanvraag hebben
geholpen, te bedanken. Om dat
I voor ieder persoonlijk te doen is
onmogelijk. Dat zou de nieuwe
in het gedrang brengen
ian vóór, want deze ru-
t blijven draaien Ook by
verhelpende hulp is het
enen zelf dikwijls ontno-
Mevrouw H. de Jong, Nedersas
2 in Alblasserdam heeft eens
boekje uitgeleend, getiteld „De
VADERS .lOX.E.X
De familie Colyn, Moleneind 23,
wilde „Rode Paarder
BART VAAT DE VELL AVE
erhanl „Franske Mai
den, daaraan helpen?
ALLEE* «I» DE WERELD
We kui
r J. N.-
op dc
5 N.. dat
teller
boek wAlle*
gens te pakken kunt krygen. Het
is zó bekend! Schrijft u eens m
een goede boekhandelaar. Het
geschreven door Hector Malot.
De dag na de begrafenis van
mejuffrouw Rose Vellinghe, die
overigens de gezegende leeftijd van
84 jaar had bereikt, betraden twee
nichten van de overledene, struise
en voortvarende huisvrouwen, een
beetje zuchtend de driekamer-etage
in de binnenstad, om „even" tante
Rose's boeltje op te ruimen.
„Ik geloof dat ik dat ouwe laden-
kastje meeneem." sprak de ene,
„dat lijkt me wel antiek. Wil jij
er nog wat van
De andere keek eens rond in het
rood-pluche salonnetje, compleet imet
secretaire, etagère en vogelkooitje.
„Laten we het zilver en het Delfts
maar verdelen.met die ouder
wetse meubels kan toch niemand
wat beginnen. Neem jij gerust dat
kastjeik dacht nog even over
die secretaire, maar hij detoneert
toch overal in huis. Laten we de
papieren er uit halen en dan alles
door een opkoper laten weghalen,
dat is 't beste."
En zo geschiedde. Aan kleding had
de oude tante Rose niet veel meer,
maar een instelling van liefdadigheid
was er dol op, evenals op het keuken
gerei en bet gebloemde serviesgoed.
Maar de meubelen gingen allemaal
mee met de opkoper, die met een
flinke kar tweemaal voorreed. Ook
de secretaire met de gekrulde maho
niehouten kuif en de vele laatjes
imet en zonder glimmende knopjes.
De twee nichten hadden, gehaast,
de weinige paperassen uit het
ouderwetse meubel verbrand, hadden
nog even gegniffeld om een heel dun
stapeltje liefdesbrieven van zestig
jaren oud, bijeengebonden door wat
eens een groen zijden lintje was ge
weest
Zo kwam ook de secretaire
terecht in het opslagmagazijn van
de opkoper. De man bekeek het ding
eens goed: het oude schrijnwerkertje
dat hij in dienst had, zou er nog wel
„een aardig stukje antiek" van weten
te maken.
Schilderachtig legen ze ge
schikt op de markt tussen
allerlei twee'5ehandszaken
Russische effecten', die nu 40
jaar geleden vele Nederlan
ders van hun spaarpenningen
beroofden, toen ze plotseling
waardeloos, werden. En met
de omringende rommel heb
ben deze indrukwekkende
papieren nog steeds de waar
deloosheid gemeen en in
vele erfenissen vinden kinde
ren zo'n bundel papieren, met
de coupons van 1918 en later
ongeknipt. Hoeveel illusies
gingen er in 1917 heen, toen bekend werd, dat „de Rus
sen" geen cent meer waard waren
land, waar men nog, heel naïef,
schijnt te geloven in de Russische
erkenning van de oude leningen,
In Londen is er nog altijd een
markt voor: een half pet noteren
de ..oude Russen" op het ogen
blik.
diie tenslotte op deze plaatsen
verzakt.
Hoc is de wolhandkrab (die zijn
naam dankt aar J'~
haarde" handen)
zeild geraakt? Dit
En toen Chroesisjef zijn be
faamde bezoek aan Londen
bracht, verwachtte de Engelse
■s§Sj; geldwereld waarlijk, dat hij ook
Ss? zou spreken, over rentehèrstel
van de vóór 1917 aangegane
geldleningen
Maar Chroestsjef zei niets.
De wolhandkrab hoort eigenlijk dig
China,
;-Kiang-
I En het schrijnwerkertje ving aan, de secre
taire te restaureren. Daarbij stootte hij op het
geheime laatje in de kop van het meubel, dat
de twee haastige nichten over 't hoofd hadden
gezien. Natuurlijk wist hij het, met zijn vak
manschap, direct te vinden en te openen
en toen kwam die stevige stapel bedrukte
papieren te voorschijn.
„Als dat geen ouwe Russen zijn", mompel-
de het schrijnwerkertje.
„En of!" bevestigde de opkopertoen hij
eens kwam kijken. „Es zien Spoorivegen
en Consolstsjonge, die hebben indertijd
De man zat aan de vaartkant, de hengelstok met beide zelfde geschiedenis als
handen omklemd, de blik strak gericht op het spiegelgladde ^1?ntL1^ncoI?I
wateroppervlak, dat bij het dobbersprietje rustigjes wegkringelde, r -
ten teken dat er „leven" bij het aas zat.
Hij had alleen maar oog voor dat dobbertje. De' laag over
het water scherende zwaluwen zag hij niet, evenmin de bonte thuis
zomerse boeket van rose wilgenroosjes, paars bitterzoet, witte Yang-1
winde en allerlei andere bloemenwaarmede het onkruid aan de
oever zich tooide. Hii hoorde niet hoe het waterhoentje met fijne aandó„„~
geluiden tussen het riet de kuikens naar zich toelokte. Nee, voor komt. Vandaar"
hem bestond er alleen dal dobbertje, dat steeds driftiger op
Nu is er langzamerhand wel neer wipte en opeens onder de waterspiegel verdween,
een generatie over de debacle Met een ruk haalde hij op. Maar aan de haak spartelde
ran 1017 heengegaan. De Neder- dc ka"'er s"°ek' M» Min-cchtte en ook met f
van een pols dikte, waarover hij zo graag aan de andi
landers, die eenmaal deze fond- mannetjes zou willen vertellen. Wat hij ophaalde was een
sen kochten, waren toen toch lende hoop sprieten, een wolhandkrab.
al wel 'n jaar of 40 en ouder.„Da's verdraaid de vierde vanmiddag", mompelde hij half- hébben,
rnoacto„ 'j. luid en kwaad plukte hij zijn „buit" van de haak, smeet die water
de meesten ran hen zijn reeds ,M gras »n Jue er stampewJ k,omp „p Ust
En aan de graskant werkte de grote krab, die zijn hengel-
plezier had vergald, zich naar het water terug, in het geheel niet
gedeerd door de zware klomp, waarmede de man hem
ze stromen, nóg een zeer grote
krabbenbevolking). In 1930 vingen
vissers ze im de Waddenzee en het
volgende jaar werd de eerste in
de binnenwateren van ons land ge-
eigenlijk de- signaleerd. Thans bevolken zij de
Europese kuststrook landinwaarts
vanaf Polen over een lengte van
dan dertienhonderd kilome
de wolhandkrab.
hij vooral de genlijk is er maar heel weinig te-
bevolkt, gen te doen. Uit het feit, dat de
het dier waarschijn
lijk in de ballast-
watertank van een
Europa ge
komen. Wanneer
schepen l<^g zijn.
of weinig vracht
overleden of vrij oud geworden.
een aardig zakcentje betekend! Noudie
leveren op de markt als curiositeit nog wel ff.'. ve(e v'
j y zijn bu erfenis
een paai dubbeltjes op. kleinkinderen gekomen, zijn ver-
En co kwam er dan eergisteren een stapel- ssheurd of weggedaan en dc- Maar de pi^jervisser. die m«
tje effecten op de markthelaas, niet op genen die ze nog bezitten (en zijn hengel een kosteloze aanvul
de geldmarkt, maar op 'n dekzeil, uitgespreid dat,2'jn er meerdan u denkt) Hmt j zon i -nu tracht te vr--
r vechten er heuse niet meer vnnr schalken, is niet de enige, die
op het Amsterdamse Wate riooplem, tussen maJ bach'Zeni?Te,,jZi dpor de v^andkrah wordt dwars.
het „ongeregeld' en de curiositeitengoudgerande „Rttsséh" nis
Een bejaarde heer, die er kalmpjes-aah wat komen waardeloos, als
rondtoffelde, ontdekte ze direct met kenners-
teit.
gezeten. Veie binnenvissers onder
vinden last van dezelfde k.vel-
het erger.
krab in netten der visser
houdt, overtreft deze nog in 1
langrijke mate. Raakt het dier
c?n net verward, dan knipt het gevonden, die vijl
™Üd,t.s*tr?!c"ha,?<i-Sf.hi: centimeter groot
zee de vereiste
diepgang te heb
ben. En dat de
krabben deze toch
ten overleven is
overduidelijk be
wezen. Men heeft
namelijk bij het re
pareren krabben
blik.peinzend pikte hij ze even aan met
z'n wandelstok, schudde dan langzaam, in
gedachten, het hoofd.
i\\ worden door deze dieren
Zo kwamen de papieren van K^a-st. in hun broodwinning, die krabben
- r sommigen
En
optreden kunt
hen reeds dwong zelf nagaan, wanneer u weet dat
éen groep vissers er in één enke
le nacht eens meer dan vijfdui
zend in zijn netten vond.
roosters van de toevoerleidingen krabben rustig
openingen hadden van slechts ruim
anderhalve centimeter. Deze dieren
paar jaar door
groeien terwijl ze zijn opgesloten
de watertank van een schip,
¥l speelde niet ;n de geoaenten
Herinnering onze vader en grootvaders
jsïM^'ekJg M 3SiS
3 vergeeld
en gesleten op de vouwen, als deze.
De hele erfenis van z'n va
der solide belegd in die beste,
..goudgerande" Russische staats
leningen. En ineens dgj
geworden.
Op 'n bankje, lekker i
ging hij zitten, de oude
dook weg in die bittere herinne-
de westelijke landen.
Misschien was juist de ontwikke
ling van de „rode strijd" in eigen
land een beletsel, goed te letten
op de gang van zaken in het ver
re Rusland.
Zelfs toen in de eerste wereld
oorlog Lenin en Trotsky weer in
de zon ac*i<? kwamen, zelfs toen de Tsaar
heer En voorlopig werd afgezet en tenslot-
na 40 jaren, mogen we toch heus
wel aannemen, dat ze slechts cu
riosa zullen blijven.
Naïef Engeland
Anders is het echter in Enge-
Bovendien beschadigen de krab- ben
mejuffrouw Rose VeUinglte, aie hun beroep gchscJ
op te geven"
re eenmaal van haar vader erf- oe wolhandkrab brengt in veler-
de, op het Waterlooplein terecht lei vorm schade aan. Het dier is
en zo zat de oude heer', dié nét enorm gulzig en doet niet alleen
ro'n pakje thuis heeft, verdiept zii" met T°rrVen* slakken-
j i t schaaldieren, waterplanten en m-
m herinneringen, op dat bankje ,ccten maar grijpt alles wat hij
in de zon. -P pakken kan krijgen. Zo voedt te van d
Wnnt die totaal onverwachte h'i zich ook met in het water lig- ze holen
rleharle ir '97 7 heelt tnrli wel ?ende dierenlijken en met vis- diep. Het water heeft hierin vrij
aeoacie in >u neejt toen wei broed Dit js schadepost nUmmer spel, de gang spoelt verder uit en
menige traan gekost- één. Maar de wijze waarop de verzwakt de dijk of de walkant,
moeten zeker een jaar of twee, drie blijkJt hoe taai ze ziijn. Bovendien
i de tanks hebben geleefd
hebben ze een buitengewoon ont-
ben de waterkeringen. Zij gra-
1 gaten in de dijken op de hoog-
waterlijn
kunnen zelf een schaar of een
poot afwerpen, want deze hebben
In 1911 werden de wolhandkrab- vlak bij het lichaam een breuk-
in hg. vja^ waar geen bloedverlies op
treedt. Zo ontsnappen ze menig
gevaar met achterlating van een
of meer ledematen.
Bovendien schijnen ze overal te
gen bestand te zijn. Als
opgemerkt. Sedertd
ben zij zich snel over Europa v
maken de- spreid. Een jaar later waren
een meter al in de Aller, een zijrivier van
Weser (het land van Elbe
herbergt trouwens, vanaf de tijd lang worden ondergedompeld
i de oorsprong
de-
waardeloos
'ember 1917 vermoord,
maakte niemand zich ongerust
over zijn „goudgerande" effecten.
Tot in december
zijn 'luisterrijk TsarenhofTzijn *8881»
uitbetaald. Plotseling daalden ter
beurze de waarden van de Russi-
"dikwijls"totaal «he. P"P'«en langjaar
meestal vorste
lijke. grootgrondbezitters
190 millioen arme. dikwi.
i ongeletterde, hardwerkende boe
ren. in het begin van deze eeuw
geld nodig had. was het begonnen
staatsleningen uit te geven op de
Europese geldmarkten.
Daar had je de „Rusland
1906", een 5 pet lening in Fran
se francs, de „Rusland Hope"
en dc „Rusland Con-JH" bei- men oewaarue /e olillli„CVJca
de genoemd naar grote ban- revolutie'"de 'kop"'ingedrukt
akker, maar tot pa
niek kwam het niet. want men ge
loofde niet. dat de Russische revo
lutie zou doorzetten: in dat land
vol analphabeten zou „het 'olk"
de macht niet in handen houden,
meende men.
Daarom gooiden de cffecten-be-
ztters niet onmiddellijk al hun
Russische papieren op de markt:
bewaarde ze slimmetjes
sische Spoorwegen", die ook 4 den de papieren snel
pet deden.
De waardepapieren over
stroomden de geldmarkten in
Parijs, Wenen, Londen, Am-
goedkoop en safe. Safe als het
Misrekening
Men werd zich deze
echter pas_ goed bewi
rekening
toen het
De oorlog wa
letters geschilderde opschriften, vijzels in vele maten en vooral
geuren en geurtjes. En dan buiten aan de gevel: dc gaper.
Want bij een oprechte drogisterij behoorde een goede, wèlge-
vefde, wijd-gapende mannenkop, al of niet in exotisch kostuum
gestoken.
Er zijn nog meer van zulke oudr. drogisterijen dan men wel zou
denken. Eén er van behoort aan de heer v.d. Pigge te Haarlem.
Een groot loarenhms is er geheel aan drie zijdenom heen ge
bouwd, omdat v.d. Pigge geen lust gevoelde om zelfs tegen een
hoog bedrag zijn oude pand van de hand te doen. Allen, die ge
voel voor historie en cultuur hebben zullen hem daarvoor niet
dankbaar genoeg kunnen zijn. Door zijn besluit is een oude drogis
terij behouden gebleven enéén der drukste zaken van Haar
lem. Natuurlijk hangt daar buiten een gaper maarwat ge niet
zoudt vermoeden déze gaper is niet alleen. Weliswaar moet hij
Kleine beurzen
In die jaren, vóór de eerste we
reldoorlog. kochten massa's Ne
derlanders de goede rente afwer
pende Russische papieren als geld
belegging. Vooral degenen, die uit leverde de verkoop ter beurze w
De effecten ter deelneming in
de staatsleningen kostten 250,
en al was dat een hele som in
die tijd. toch was het verleidelijk opend: ook
om 4 a 5 pet van je geld te ma
ken, méér, dan de spaarbanken
opleverden.
Maar ook meergegoeden waren
Rusland kwam geen jyj EEST AL is gapen een teken van slaap of
slaperigheid. Ook wel van verveling en dit
laatste moet dan de oorzaak zijn van het gapen,
dat die merkwaardige en soms vreemde robuste
koppen doen, welke in weer en wind aan de
gevel van een drogisterij de aard van de nering
met die Russische aangeven. Het moet een saaie aangelegenheid
zijn om in je eentje als uithangbord dienst te
moeten doen. want geen enkel ander ambacht of
bedrijf veroordeelt een mannenkop om dag en
nacht op hetzelfde plekje aan een huisgevel de
En dan soms al eeuwen
En de coupons der staatslenin
gen, aangegaan onder de Tsaren-
regering, werden nimmer meer ge
honoreerd. Toen begon men te be
grijpen, dat het werkelijk verlo
ren zaak w
papieren.
Maar nu het eenmaal zover v
op. Nog altijd
hopende, niet kunnende geloven in
zulk een wrede financiële tegen- wacnt te betrekken
slag. hielden vele bezitters de pa- lang.
pieren toch vast.
liet te groot,
Er werden onderhandelingen ge-
is land vormde
„comité
van de Vereniging van Effecten
handelaren, dat opkwa.
bescherming van de fondsenbezit-
trachtte. met de
Uithangborden en geveltekens zijn al heel oud
voorheen waren de winkels en ook wel de
leden woningen niet aan een huisnummer, doch
uithangbord of gevelsteen te herkennen. Er
de hingen paarden en ossen, bloemen en planten.
vaartuigen uit, maar er hingen geen
Dat bleef het privilege van degene.
„Russische papieren'
appeltje voor de dorst aan te
schaffen. Voordeliger en veiliger
kon je je geld in die tijd niet
beleggen.
/link pak Russische regering overleg te pie- die in drogisterijen handelde: de drogist.
gaande de leningen
rugbetaling van de gestorte
den.
Helaas, alles vergeefs. Er
geen geld om die grote somr
rug te betalen en de nieuw
ring nam de verplichtingen
En de coupons werden uitbetaald 0ude niet
met een stiptheid, die hartver-
•armend aandeed.
De drogist heeft een merkwaardige nering.
Ge moet dan niet zo'n moderne drogisterij conté feit zij
binnenstappen, want daar valt U dat niet zo op. 7)e historici
In zo'n moderne zaak ziet U eigenlijk alleen
maar verpakte waar, patent-geneesmiddelen
de gevel het enige tijd alleen uithouden,
in de wetenschap, dat op zolder tientallen col
lega's op hun beurt wachten om hem af te lossen.
De heer v. d.. Pigge heeft namelijk een unieke
verzameling gapers aangelegd, een collectie,
welke bij tijd en wijle nog steeds uitgebreid
wordt. De vreemde koppen worden keurig onder
houden en zo nodig opgeschilderd. En als
ze dan de toets der critiek kunnen doorstaan,
mogen ze om toerbeurt een paar weken naar
buiten. En toch.blijven ze gapen!
De herkomst van deze vreemde geveltoerist is
niet met. zekerheid bekend. Er zijn tal van ver
onderstellingen. Vreemdelingen menen, dat wij
Nederlanders niet kunnen lachen, zwaar op de
hand en ernstig zijn en dat daarom lachwekkende
geveltekens nodig z(in om ons uit de plooi te
krijgen. Dat is natuurlijk onzin.
In Gouda zou een bekende drogist Gaper
gewoond moeten hebben en naar hem zouden
die uithangtekens zijn ontstaan. Ook deze ver
onderstelling is een groot vraagteken. Weer
anderen zijn van mening, dat het de afbeelding
is van de knecht van de markt-kwakzalver. die
potsierlijk gekleed was om de aandacht van de
goedgelovige gemeente te trehken ofwel de
aandacht van de mensen moest afleiden, wanneer
de baas bezig was een natiënt te „behandelen".
Men is geneigd in deze richting inderdaad de
oplossing te zoeken, omdat de kwakzalvers kleur
lingen (Moren) als helpers hadden en... vele
gapers als kleurling, compleet met tulband, ge-
dan toch altijd
bijvoorbeeld in zinsneden als: het huys waer
de Gaeper uythangt.
Ziet men tegenwoordig de gaper vrijwel altijd
midden boven de deur opgesteld, vroeger sch\)nt
hij ook wel in het raamkozijn le zijn geplaatst.
Oude afbeeldingen hebben dat ons doen weten.
Bekende verschijningsvormen van de gaper
zijn o.m. de reeds genoemde moriaanfiguur met
tulband, de gaper met romeinse of griekse helm.
ook wel met een puntmuts, soms met een hoofd-
Dijn- of kiespijndoek om het gelaat, een andere
keer als vissersman, politieagent of stadsdienaar,
als nar of als neger. Vast staat, dat vrouwen
zeldzaam zijn onder de gapers, niettegenstaande
„men" zegt, dat vrouwen juist hun mond niet
kunnen (dicht) houden
de tuben en doosjes en ergens tegen de wand ook indruk
nog wat stopflessen.
Gaat U echter een ouderwetse drogisterij
warmend aanaeeo aen nopen en wacmen en binnen dan ervaart U heel iets anders. Daar
Toen Leum in 1906 zun toen „goudgerande fondeen werden „„„or,„„Ir, J„nr
..socialistische actie" onder de
Russische boeren begon, deerde
dat de houders van Russische
waardepapieren in het westen in
et het jaar waardelozer.
Toch waren deze oude R
oapieren tot vóór dc tweede we
reldoorlog nog verhandelbaar in
ons land: de waarde schommeld'
hangt een geheel aparte sfeer, veroorzaakt door
'de Russische de ouderwetse bouw en inrichting, maar ook
en vooral door al die oude spullen als daar
ziin: grote weegschalen aan de zolder opgehan
gen. opgezette krokodillen, slangen en ander
Lennep en Ter Gouw zeggen
dat de geneesheer de zieke verzoekt de tong uit
steken en A te zeggen, welke bezigheid de
gapen geeft. Wanneer men zijn tong
moet laten zien, moet die uitgestoken worden en
wanneer men zo'n ouderwets „likkepotje" wilde
ledigen dan moest men daartoe de tong uitsteken
en ten slotte moesten ook zij gapen, die vroeger
een apotheek binnengingen om een slokje krui
denwijn te genieten
Dat deze gaper» al lang als zodanig in gebruik
blijkt o.m. uit de hoge ouderdom i
1945.
...j land geen markt
teruggekomen
er ech griezelig gedierte, overal bossen gedroogde krui- exemplaren. Zo was die van de firma H. Brakman
t meer
na bij-
in petroleum met DDT heeft dit
geen uitwerking. Wanneer ze be
graven worden wroeten ze zich
weer naar boven. Verbranden
overleven ze. al krijgen ze door
de hitte een ander kleurtje. Ze
kruipen overal uit en bovendien
zijn al deze maatregelen alleen
maar te treffen om te trachten ge
vangen dieren uit de weg te rui
men, terwijl legio andere onze
plassen, vaarten en kanalen blij
ven bevolken.
Hun natuurlijke vijanden zijn
gering in aan/tal: de reiger, de
(toch al schaarse) ooievaar en en
kele vissoorten, die echter alleen
meer een bedreiging voor de jon
ge en kleine krabben vormen.
Men heeft zelfs al eens
gen of het niet mogelijk
om de krabben te infecteren
met een parasiet, zodat de één
de ander zou besmetten. Hiervan
heeft men echter afgezien, indach
tig aan de myxomatosis, waarme
de eens een Franse landgoedbe-
zitter de konijnen op zijn terrein
dacht te kunnen bestrijden en hier
mede bijna de hele konijnonbcvol-
king van West-Europa uitmoord
de. Ook bij de krabben zou het
middel wel eens erger kunnen
blijken dan de kwaal!
Hoe schadelijk de wolhandkrab
ook moge zijn. tóch heeft het le
ven van dit dier ook interessante
kanten. De jonge krabben worden
namelijk niet geboren in het wa
ter van onze plassen en sloten,
maar in de zee.
Naast de vogeltrek en de trek
van de vlinders kennen we daarom
ook de „krabbentrek". Deze vindt
plaats in de maanden augustus en
september. In deze tijd trekken de
wolhandkrabben weer naar de
Noordzee, waarheen hun instinct
hen drijft. De volwassen dieren
verlaten kanalen en vaarten. Ko
men ze voor een hindernis, dan
kruipen ze uit het water om deze
te passeren. Door onze grote ri
vieren trekken ze in massale troe
pen zeewaarts. Daar worden de
eieren gelegd. Het zijn er maar
liefst tussen de 270 000 en de
900.000 al naar celang de grootte
van het moederdier.
En wat er ook van de wolhand
krabben mag worden gezegd, nie
mand zal de krabbendames het
verwijt maken, dat zij geen zorg
geven aan het aanstaande kroost.
Maandenlang dragen zij de eieren
met zich mee en verstoppen zich
m het zand of onder stenen om
haar schat te beschermen.
In mei worden do i,Pr„ krabben
ccboren. die eerst als kleine dier
tjes tussen het plankton in de zee
zweven. Na enkele vervellingen ko
men zij in de tweede larvenstaat.
Ze zakken naar de zeebodem en
beginnen langzamerhand naar het
vasteland te trekken. Als ze de
mondingen der rivieren bereiken,
zijn ze zover, dat ze kunnen lopen
en in het zoete water worden ze
volwassen.
Zo leven de wolhandkrabben
oort. Eigenlijk hebben ze maar
aan één ding een hekel: aan vuil
water, bijvoorbeeld daar. waar
fabrieken hun afvalwater spuien