Een klein stukje PALESTINA
E2!I3EE3!I32Q3~
Een lichtgevende bijbel op
de wereldtentoonstelling 1958
Onvoorbereid de
nito „eg wei preekstoel op
buitenland
Een vruchtbare
gemeente
Hollanders door Amerikaanse bril
Op de galerij van de Haagse Willemskerk vindt u
ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1957
De 's-Gravenhaagse Bijbelvereniging is uit haar gezapige dommel ontwaakt.
Zij doet weer van zich spreken, door predikanten en professoren voor zich te
laten spreken. Sedert 1949 organiseert zij iedere winter een reeks van lezin
gen op het terrein van de bestudering van de Bijbel onder de weidse naam van
„Theologische Leergangen". In deze wintersamenkomsten, waaraan oorspron
kelijk slechts Haagse en Scheveningse doctores in de theologie medewerkten,
spreken nu ook hoogleraren van elders. Ongetwijfeld bereikt de vereniging door
deze avonden slechts een betrekkelijk kleine groep van geïnteresseerde intel
lectuelen, die aanmerkelijk groeide, toen de lezingen in brochurevorm wer
den uitgegeven, zodat de niet-aanwezigen er ook van konden profiteren.
Veel meer mensen bereikt de ver
eniging echter met het werk van de
Palestina-schilder S. van der Schaar,
die in de dertiger jaren zijn Pales
tijnse diorama's heeft geschilderd.
Tot vorig jaar september waren deze
diorama's (een schilderij in drie di
mensies) te zien in Haarlem en zij
vormden de hoofdschotel van menig
vakantie-uitstapje van de jeugdclub,
jongelings- of meisjesvereniging of
van het schoolreisje. Het huis werd
evenwel verkocht en de 's-Graven
haagse Bijbelvereniging greep de
kans om de diorama's voor ons land
te bewaren, omdat ze anders wellicht
naar het buitenland waren verdwe
nen. De gehele winter lagen de dio
rama's opgeslagen door gebrek aan
plaatsruimte, maar uiteindelijk is een
wel zeer originele oplossing gevon
den.
Dicht bij het zakencentrum van Den
Haag staat de grote en volgèns velen,
lelijke Willemskerk van Den Haag Een
enorme galerij strekt zich aan drie zij-'
den uit boven de bijna
vierkante kerkzaal. De
ze ruimte werd normaal
op zondag zo goed als
niet gebruikt. Slechts
bij een uitvoering van
de Mattheuspassion en
een bijzondere dienst
moesten de deuren naar
-boven worden openge
worpen. De vereniging
heeft nu de beschikking
gekregen over een ge
deelte van deze galerij.
De banken zijn wegge
broken, er is een extra
zolder aangebracht, zodat de galerij tot
een gesloten ruimte is geworden, de
vloer is betegeld, de muren en het hout
werk geschilderd en in de zijwand zijn
de diorama's aangebracht.
INRICHTING
Jammer is, dat men slechts de be
schikking kreeg over het achterste ge
deelte van de achtergalerij. Men
meende evenwel dat het grootste deel
van de zitplaatsen bij de kerk moesten
blijven, omdat men ze nodig had voor
de jaarlijkse uitvoering van de Mattheus
passion. Nu kan men niet ver genoeg
achteruit stappen om dc diorama's echt
goed van een afstand te zien. Wel is dit
mogelijk met de twee grote werken, die
aan de beide einden van de langgerek
te zaal in de muur zijn ingebouwd. Aan
de ene kant flitst de donder, het gol
vende water bruist, e«
vliegt laag over het water om een ogen
blik rust te vinden en als een eenzame
notedop drijft de ark van Noach op het
water van de vloed. Daar recht tegen
over is het half duister, dan gaat het
licht op en plotseling staan een paar en
gelen in de ochtendzon voor het open
graf van Jezus Christus. In de verte ko
men de eerste vrouwen aan om het li
chaam, dat weer een persoon is gewor
den te balsemen.
MERKWAARDIG
Tussen dit oordeel en de verlossing
ligt de geschiedenis van de Bijbel naar
Oude en Nieuwe Testament. Merkwaar
dig is echter, dat het centrale punt var
ieder diorama bijna altijd weer eer
beeld is van de Zaligmaker, of de Hei
land zelve. In het oude Testament
wordt Hij geschilderd als priester, ko
ning en profeet. Indrukwekkend is de
priester, maar bijna overweldigend de
profeet Elia op de Karmel. In het
we Testament werpen we een blik
werkplaats van Jozef. Onhandig pro
beert zijn oudste zoon een plank door te
zagen, maar Hij zaagt op de verkeerde
Elaats en deze diorama's, die zo duide-
jk spreken van de Godheid, spreken zo
ook van de volkomen mensheid van onze
Heer en Heiland.
Het was heel rustig toen we een be
zoek brachten aan de diorama's. De
rondleider, een gepensioneerde onder
wijzer. vertelde de geschiedenis van
ieder diorama en telkens weer kon hij
wijzen op het grote werk van de ver
zoening.
Toen we bij de geschiedenis van de
vurige slangen waren gekomen, kwam
er nog meer bezoek. Een enigszins ner
veuze dame. die langs de kerk was ge
komen en het opschrift had gelezen: Pa
lestijnse diorama's, was even naar bin
nen komen lopen om te zien wat het
was en of zij de moeite waard waren
er een hele morgen aan te besteden, al
leen of met anderen.
GEBOEID
Voor ze het wist zat ze op een bank
en was ze ook geboeid door de koperen
slang, die het schilderij beheerste. In
het kamp baden mensen en vloekten
zij, sommigen lagen moegestreden op de
grond en anderen gebruikten hun laat
ste krachten om op de slang te zien. De
heer De Jonge vertelde», hoe het volk
het manna had versmaad, daarom God
had veracht en hoe God de slangen had
gezonden als een straf, maar ook, dat
Hij de redding had gegeven en de i
sen genezen konden worden door op
de koperen slang te zien.
„Is dat niet wat erg?" vroeg de da
me. „per slot van rekening was het toch
niet zo'n grote zonde van het volk. Als
wij iedere dag hetzelfde moesten eten,
zouden wij op het laatst ook gaan mop
peren." Kennelijk was ze het niet met
God eens. Voor hij het wist, was de ge-
onder het ge
hoor geweest van
het Evangelie.
Naast de diorama's
zal ook spoedig het
Bijbels museum ge
opend worden. Men
is nog bezig de ruim
te in te richten, de
vitrines te bouwen,
en te vullen. Tiental
len voorwerpen en
maquettes kan men
reeds zien We wier
pen een blik in het
heilige der heiligen,
van de tabernakel.
We openden een oud
Palestijns slot met
een lange zware sleu
tel, die nooit in een
vestjeszak zou pas
sen. Er lagen grote
Bijbels en ook een
Nieuw Testamentje,
dat nauwelijks gro
ter was dan een luciferdoosje, munten
uit de dagen van Salomo en gebruiks
voorwerpen uit verschillende tijdperken.
Dit museum en deze
diorama's zijn een va-
kantiébezoèk waard, al
leen moet u niet na vier
uur komen, want dan
vindt u de deur gesloten,
Het overkomt
een dominee in
vakantie - incog. 1
eens als hij net J[ JL
zorgeloos onder-
uit gedoken in een vreemde kerkbank zit, dat de koster luid
fluisterend komt vragefi, of hij de dienst wil leiden. Een
leesdienst met een dominee (al is hij in het grijs) als toehoorder
is nu ook niet je dat. Het Gereformeerd Weekblad wijdde
bijna een volledige pagina aan predikanten, die onvoorbereid
de kansel op moesten.
Soms werd het een zegen voor de
prediker, zoals voor de kandidaat
Otto Funcke, de originele Duitse do
minee en schrijver uit de vorige
eeuw. Funcke was in 1862 als kan
didaat hulpprediker te Elberfeld ge
worden, maar hij stond zondag aan
zondag voor een paa: mensjes uit
het bestedelingenhuis en enkele
dienstmeisjes. De vromen uit Elber
feld gingen niet naar een kandidaat,
want die had geen ervaring. Men
noemde een kandidaat „Mijnheer
Nömmes" (Niemand).
Maar ineens veranderde dat. Op een
vrije zondag werd Funcke al vroeg
uit zijn bed gehaald door de koster
der gereformeerde kerk die hem
kwam zeggen, dat hij voor Ds. Kün-
zel moest optreden, daar deze eens
klaps door een aanval van reumatiek
verstek moest laten gaan. Funcke
weigerde dit want Künzel was een
der beroemdste dominees uit het
Wuppertal. Kerken, waarin hij preek
te, zaten altijd tot de nok toe vol.
De kandidaat voelde er niets voor
deze gevierde voorganger te vervan-
8 De 'koster vertrok dus, maar
kwam even later ontdaan terug.
..Dominee Künzel laat u weten, dat
hij u voor God zal aanklagen, als
ge hem niet in deze nood bijstaat.
Maar indien ge hem helpt, belooft
hij zonder ophouden voor u te zullen
bidden". Hier kon Funcke niet tegen
op. Al wilde Ds. Künzel voor hem
bidden, zelf deed hij het toch ook
maar. Daarna sloop hij als een dief
door de kleinste stegen naar de kerk,
die hij aan de achterkant, via de
kosterij binnenging.
„Juist begon het zingen, geweldig
als het gebruis der zee. Ik liet zo
veel zingen als maar enigszins kon.
Toen besteeg ik de kansel, want li
turgie heeft de gereformeerde kerk
niet. Op het ogenblik dat ik de voe
ten op de trappen van de preekstoel
zette vertelt Funcke werd het
zingen merkbaar zachter, en toen
ik schuchter de ogen opsloeg, zag ik
tal van vertoornde en ontstelde ge
zichten. Als op een gegeven teken
sloegen zeker een paar honderd zan
gers het boek dicht en verlieten de
kerk. Dat was zeker niet bemoedi
gend voor me. maar toch bleven
van de tweeduizend kerkgangers ze
ker nog tienmaal meer over dan ik
gewoonlijk onder mijn gehoor had.
Dat gaf moed, en ik wist dat er ze
ker één was, die voor me bad
Voor ik de vierde zin voleindigd
had, sprak ik een aandach
tig luisterende gemeente toe. Ik
werd warm, moedig en bezielend,
kortom, mijn predikatie vond gena
de in de ogen van mijn hoorders.
Van die ure af was ik er bovenop,
ik was een „kandidaat die men ge
rust eens kon horen" en die men
ook kwam horen. Tot aan mijn ver
trek van Elberfeld had ik zondag
aan zondag volle kerken, hetgeen
mijn oude Adam begrijpelijkerwijs
weldadig aandeed!"
Funcke voer dus wèl bij zijn in-
valsbeurt. Moge dit eveneens zo zijn
bij alle predikanten, die er plotse
ling voorgezet worden en niet min
der bij de gemeente, die een ander
voor zich ziet dan zij verwacht had.
pensioneerde onderwijzer meer dan een
gids, die de diorama's liet zien, hij ge
tuigde en het diorama werd een kansel.
De dame had haast, zij moest weer weg,
beloofde heel spoedig terug te ko-
Zij had echter meer gezien dan
wat schilderijen met dieptewerking; zij
gens werd opengedaan.
Als u er met een groep
heen wilt, schrijft u dan
even, of belt u op, dan
kan er rekening mee ge
houden worden. Nog
maar een paar dagen
geleden kwam een groep
van honderd jonge men
sen, net toen een rondleiding begon met
zestig, en dan is het beslist te vol en
moet u wachten. Als u alleen bent, of
lensen, is er altijd wel
ook al is
i plekje
i groep.
De N.C.R.(eig)V. heeft een eerste poging T/ 1 1
gewaagd om christenen, die in het buiten- £*1* LPU 1 Tl M f"*T
land hun vakantie doorbrengen, te helpen A*-G11 J.J-J. llv
doorbrengen,
kerk op zondag te vinden. In een
ran acht pagina's worden ons in
lichtingen gegeven over 142 steden en dor
pen in België, Oostenrijk, Duitsland, Zwit-
•land, Spanje en
Portugal.
Jammer is het, dat
en niet meteen een
itvoeriger werkje
heeft gepubliceerd en
dat de Scandinavische
landen eenvoudig
weggelaten werden.
Ook werd niet aan-
(geven tot welk kerk- 1
genootschap de ker-
ken behoren. In Gent g
(België) heeft men
bijv. de keus uit zeven
kerken, maar er wordt
niet bij aangegeven
tot welke kerkgenoot,
schappen zij behoren.
russel worden
kerken ver
ier wordt niet
ingegeven of de dien
en in het Frans of
Vlai
>rden
Maar misschien zal
rolgend jaar deze
gegevens ook kunnen
'erstrekken, zodat dit
kleine handige boekje
(rkelijk bruikbaar
»rdt.
Moeilijk preken
9 In Leiden stond vroeger een
jong Doopsgezind predikant. Knap
theoloog. Had steeds vele profes
soren onder zijn gehoor. Hij werk
te enorm op zijn „preken". Elke
zondag nam hij een ander wijsgeer
onder schrootvuur. Zelfs dat select
gehoor hijgde ervan. Op zekere
zondag, na de preek nam professor
Hartmaan, de directeur van het
oudheidkundig museum, hem on
der de arm: „Waarom preekt u
toch altijd zo moeilijkWel, pro
fessor, ik moet mij toch instellen
op mijn gehoorHartmann
„Laat al die wijsgeren maar waaien
en vertel ons liever een gelijkenis
van Jezus en wat Hij ermee be
doeld heeft. Daar heeft de gemeen
te wat aan: dat andere zoeken we
onder elkaar wel uit!"
L. D. TERLAAK POOT
Het kleine Anglicaanse kerkje in
het dorpje in Wales, dat de zeer
indrukwekkende, maar vrijwel onuit
sprekelijke naam draagt van Llan-
badarn Trefeglwys is een vruchtbare
gemeente. In de jaren tussen 1887 en
1938 werden niet minder dan veertien
jonge mensen uit dit kerkje tot
priester in de Anglicaanse kerk ge
wijd. Eén van de oudsten van hen
was jarenlang bisschop wan Llandaff.
Van de veertien priesters zijn er
nog negen in leven. Samen met
de familieleden van de overleden
priesters hebben zij uit dank de kerk
onlangs een nieuw altaar aangeboden.
Brussel bereidt zich voor:
nE Wereldtentoonstelling 1958 te
Brussel, die een veelomvattende
inventaris der stoffelijke rijkdommen
van het mensdom zal vertonen, heeft
een duidelijk merkbaar ideëel doel.
Men wordt getroffen door het
geestelijkekarakter van de opdracht,
der organisatoren van de Tentoon
stelling. Baron Moens de Fernig,
algemeen commissaris der Regering
bij de Tentoonstelling, sprak onlangs:
België heeft een geloofsdaad
gesteldzij organiseert voor de
volken der wereld een samentreffen
van licht en vrede ieder volk zal
zijn opvatting van het geluk weer
geven en de middelen, waardoor dit
volgens zijn mening bereikt kan
wordenals de ogen open gaan
voor het licht, zullen wij de nood
zakelijkheid van een werkelijke een
heid ontdekken en het wonder van
deze eeuw, zou het redden van de
geest kunnen zijneen nieuw
mensdom, wat het hoofdonderwerp
van de Tentoonstelling is...."
Het voorbeeld van de Belgische rege-
volgend, die de Tentoonstelling
1958 beschouwt als een getuigenis van
wat België heeft bijgedragen aan alle
vormen der beschaving in de loop van
de 125 jaren van zijn bestaan, zal ieder
land oen buitengewone inspanning doen
om „zijn opvatting van het geluk en de
middelen, die hem geschikt lijken om
dit te bereiken" te tonen.
geen geheim, dat het aanlokke
lijke thema van de Tentoonstelling, dat
in zekere zin een oproep aan het mens
dom is, Rusland tot deelneming heeft
doen besluiten. Het merendeel van lan-
wereldorganisaties hebben aan
deze oproep gehoor gegeven.
Het Vaticaan laat een „Godsstad" bou-
en in het midden van de buitenlandse
afdeling. „Het is ondenkbaar, dat de
Rooms-Katholieke Kerk er niet vertegen
woordigd zou zijn, wat het ook moge
kosten," schrijft Pater Joos, secretaris'
van Civitas Dei. „Waarom de zware fi
nanciële last aanvaarden, die een waar
dige deelname van de Heilige Stoel en
het algehele Katholicisme aan de We
reldtentoonstelling met zich mee
brengt?"
ALS wij, Nederlanders denkan, dat
de Amerikanen, die in ons land
studeren, toch wel diep onder de in
druk zijn van onze intellectuele pres
taties, hebben we het zeker niet bij
het rechte eind. Dr. John T. Daling,
professor in de psychologie aan het
Calvin College te Grand Rapids, heeft
half jaar in Nederland gewoond
geeft in de Reformed Journal
zijn indrukken over ons land weer.
Hij verwijt ons land gebrek aan
individualisme en een ergerlijke orga-
nisatiezucht. Hij zou niet graag onze
Nederlandse zienswijze in Amerika
willen importeren. Maar ook de
Amerikaanse niet in Nederland. Hij
ontdekte een geweldige kloof tussen
de Nederlandse gereformeerde visie
op vele zaken en het Amerikaans ge
reformeerd inzicht.
Als hij spreekt over de kerk. schrijft
hij: „Het zou volkomen bezijden de
waarheid zijr als we zouden beweren,
dat de kerken borden boven hun deuren
hebben hangen met het opschrift:
„Vreemdelingen zijn niet welkom." Maar
de manier, waarop de kerken hun
diensten houden en de houding van de
doorsnee-kerkganger, schijnen dit toch
wel te zeggen. In de meeste kerken"
een groot aantal banken met het bordj-
Niet vrij. Ongeveer twee minuten vo
de dominee de kansel beklimt, gaat
een klein lampje branden boven de
preekstoel om te laten weten, dat aUe
.overgebleven plaatsen dan vrij zijn; tot
dat ogenblik moet de vreemdeling maar
het gangpad alleen rondhangen,
et hij achter in de kerk wachten.
niet eerlijk, als we zouden zeggen,
dat vreemdelingen ongastvrij behandeld
worden, maar het is wel een feit, dat
zich op geen enkele wijze met hen
bemoeit.
In Nederland kleden de mensen zich
iet voor de kerk op hun zondagsbest,
zoals men in Amerika doet. Soms lijkt
het wel. alsof sommige mensen haastig
maar iets hebben aangeschoten om nog
op het laatste nippertje iets te gaan
kopen. Voor de dienst begint, zijn de
luidruchtig als aan het be-
ouderavond op school. Als
de dominee verschijnt, verandert plotse
ling de hele sfeer en bevindt men zich
heiligdom. De meeste dominees
toga. Als het avondmaal gevierd
wordt kleedt men zich over het alge-
netter. Er zijn jongeren in de
kerk en maar weinig van de generatie
an hun ouders.
„BOVEN DE OREN"
De orde van dienst lijkt veel op die
i de Hervormde kerken van Amerika.
Spoedig voelt men zich opgenomen in
het bevredigend gevoel de „gemeenschap
der heiligen" te beoefenen. De schrift
lezing heeft een zeer eigen plaats
dienst en wordt met goede intonatie ge
lezen (niet haastig afgeraffeld, alsof het
maar een soort inleiding tot de preek
is). Een paar preken, die ik hoorde,
gaven de indruk dat ze vrijwel volkomen
ae de
persoonlijkheid van de predikant, die
grepen deed uit het gehele leven om zijn
preek te illustreren en die een boodschap
bracht, die aansloot bij het leven van
zijn toehoorders. Sommige predikanten
richtten zich even apart tot de kinderen.
De meeste preken geven een „wijde"
bijbelse uitleg in plaats van eeh strikte
exegesis van de tekst. De meeste predi
kanten gebruiken aantekeningen, ee
paar volgden hun manuscript zeer nauv.
gezet.
COLLECTEN
Er zijn over het algemeen vier of vijf
collecten in iedere dienst. Het collecteren
geschiedt in stilte: de munten vallen
zachjes in een fluwelen zak. Na de
dienst is er zo goed als geen onderlinge
gemeenschap. De mensen hollen weg,
alsof ieder ogenblik een bom tot ontplof
fing kan komen...
Naast de Gereformeerde, Hervormde
en Rooms-Katholieke kerken zijn er be
trekkelijk weinig grote kerkgenootschap
pen. die overeenkomen met de Pres
byterianen, Episcopalen, Baptisten
Methodisten in de Verenigde Staten
(hoewel alleen Amsterdam al zeven en
twintig verschillende kerkgenootschap
pen vertegenwoordigd ziet) en de kerk
gang in deze andere kerken is over he!
geheel genomen gering. Een veel grotei
percentage van de bevolking gaat in de
Verenigde Staten naar de kerk dan in
Nederland. Onze broeders staan stom
verbaasd als ze dit horen; ook staan ze
verbaasd over het grote aantal kerken
in de Verènigde Staten. Zij beschouwen
ons als een goddeloos land."
Goethem, hoofd van de Tentoonstelling
was met de maquette zeer ingeno-
Waarschijnlijk zal buiten deze
lichtgevende Bijbel geen lichtreclame
worden toegestaan.
Onkunde of haat
terialistische levensopvatting huldigen
vertegenwoordigd zullen zijn en omdat
groeiend aantal personen leeft
algehele onkunde van, zo niet
haat tegen onze katholieke levensopvat
ting. Bijgevolg moeten wij ons zoals de
zakenmensen van de middelen bedienen,
die de moderne reclame tot onze be
schikking stelt. Daarom zal Civitas Dei,
dat naast het Amerikaanse paviljoen ge
legen is. op meesterlijke wijze uitdruk
king geven aan „de positie en de in
vloed van de Rooms Katholieke Kerk in
de wereld van vandaag".
Naast de Sowjetunie, het Vaticaan, de
Verenigde Staten en vele andere landen
wil ook het protestantisme een eigen ge
luid laten horen. De oecumenische bewe
ging bereidt plannen voor om een eigen
moderne kapel te stichten, waarin de
groei van kerk en zending in beeld zal
worden gebracht. Dit kostbare gebouw
zal na de tentoonstelling aan het Bel
gisch protestantisme worden geschonken.
De evangelische en meer orthodoxe
christenen die zich in de oecumenische
beweging niet thuis voelen hebben hun
droom verwezenlijkt gezien door het
plan van ds P Caufriez, secretaris van
het Belgisch Bijbel Genootschap. Tegen-
het Atomium zal een reusachtige
open Bijbel opgesteld worden. Over de
bladzijden zullen in lichtgevende letters
de woorden van de Schrift zelf, m vele
talen voorbij trekken. Architekt Van lm-
pe heeft dit idee en het aangrenzende
paviljoen uitgewerkt en architekt Van
Ook de kleuters
z.g. jeugdwijdingen te doen deelnemen,
heeft de communistische leiders doen
besluiten ingrijpende maatregelen te ne
men. Van nu af aan zal de uitroeiing
van iedere godsdienstige voorlichting
reeds beginnen bij kleuters van 3 tot 6
jaar
Volgens een nieuw plan zullen kinde
ren op deze leeftijd verplicht worden
bepaalde tijden in kinc*
sen door te brengen. En
gonnen met de opleiding
partijleden tot leiders bij die kinderbe
waarplaatsen.
Daarnaast wordt het godsdienst-onder
wijs op de openbare scholen opnieuw
aan banden gelegd. Tot nu toe was dit
onderricht toegestaan buiten het lesroos
ter om. Men vindt dit nu „overbelas
ting" van de kinderen.
Zoals bekend is, wordt ook iedere
geestelijke leiding van priesters of pre
dikanten uit het leger geweerd, en wordt
het de soldaten onmogelijk gemaakt
godsdienst-oefeningen bij te won
ter Ulbricht, eerste secretaris
communistische partij in Oost-Duitsland
verklaarde op een bijeenkomst van jon
geren: „Niets wordt bewezen door 't ge
loof; kennis alleen is de eerste stap op
de ■.•eg naar geluk en voorspoed, naar
een betere wereld".
Expobible
Het Belgisch Bijbelgenootschap heeft
sn zeer centrale plaats gekregen. De
Expobible zal op een verhoging in
de nabijheid van het Planetarium ko
men, bij de hoofdingang van de folklo
ristische afdeling, ongeveer 200 m van
het Atomiuim.
Het Bijbelgenootschap bleek niet in
staat om het ontwerp zelf te financieren
n daarom hebben enkele evangelische
;roepen, die overtuigd zijn van de waar-
Ie van het ontwerp, besloten om te hel
pen. Verder zal van de evangelische
christenen een geloofsdaad in dit op
zicht gevraagd worden. Een zevende van
het bedrag is reeds binnengekomen. Het
ontwerp zal ongeveer 57000 gulden kos-
Om de mensen te ontvangen zullen
iedere dag een aantal leden van kerken
en gemeenschappen beschikbaar zijn bU
het Bijbelpaviljoen. Zij zullen Bijbels
in verschillende talen bij zich hebben en
speciaal voor de Tentoonstelling geschre-
-en tractaten verspreiden. Bovendien
lullen de mensen inlichtingen kunnen ge
ren en geestelijke gesprekken kunnen
Balans
Brussel 1958 moet het begin van een
„algehele lotsverbondenheid" signaleren,
een hernieuwde lotsverbondenheid van
de volken, die er dc balans zullen op
maken van hun samenwerking aan „de
bewerking van een betere wereld." „Er
zal een ster schitteren aan het Belgisch
firmament", zegt ons een brochure:
de vurige hoop naar eendracht zal
nensen nader tot elkaar brengen.
De blik van de gehele wereld moet zich
richten op deze ster, die wij al overal
in Brussel vertegenwoordigd zien. Zij
heeft in het midden een sühouette van
het Stadhuis met de torenspits, waarop
wij een welbekende groep aantreffen;
de duivel, die door St. Michael, be
schermengel van Brussel, ter aarde ge
worpen is."
Een der organisatoren van het Bij
belpaviljoen vroeg bij deze woorden:
.Zal dit symbolisch zijn?" en antwoord
je: „Met behulp van de lichtgevende
Bijbel, zal de Overste der Wereld het
volgend jaar op de Tentoonstelling in
Brussel niet het laatste woord hebben.
In tegenwoordigheid van 30 miljoen be
zoekers zal dit misschien het wonder
deze eeuw zijn."
UJ1AU JI.UJUI'H
Een royaal aanbod
en als U iets nodig hebt, komt u
het maar gerust vragen." zei de buur
vrouw vier jaar geleden, toen wij ons
nieuwe huis introkken en zij ons kwam
laven met een kopje koffie. Heel be
leefd hebben we gezegd: „Dank u
wel. Wat is dat hartelijk van u. en
we zijn nooit naar haar toe gegaan.
Zoiets zeg je wel. maar doe je niet.
Tenminste niet dikwijls en zeker niet,
als je jezelf kunt helpen. De doornsee
mens houdt niet van leentje-buur spe
len; dat geeft maar verplichtingen. Het
bleef bij een royaal aanbod.
„Komt tot mij en Ik zal u rust geven",
zei Jezus Christus twee duizend jaar
geleden en Zijn aanbod is nog altijd
van kracht. Natuurlijk zijn we niet
naar Hem toegegaan, want zoiets doe
je niet zo gemakkelijk. Dat aanbod is
goed voor dronkelappen, en voor dat
vrouwtje uit het huis op de hoek en
voor de voddeman. die er van verdacht
wordt wel eens iets meer mee te ne
men dan vodden alleen. Wij kunnen
onszelf wel helpen. In ieder geval pro
beren we het. Het bleef bij een royaal
aanbod.
EEN VREEMDE STEM
Wij zijn allemaal nette, beschaafde
mensen. We weten hoe het hoort. We
kunnen het goed vinden met onze bu
ren. We kunnen met ons inkomen rond
komen, zonder al te veel schulden te
maken; ook al zouden we wel graag
die nieuwe stofzuiger aanschaffen, of
die radio, maar dat komt ook nog
wel. We gaan 's zondags naar de kerk,
en als we niet naar de kerk gaan ge
ven we geen mens aanstoot en we ma
ken toch van de zondag echt een
rustdag.
Zo glijdt ons leven voort met zo nu en
dan een kleine crisis, die niet eens in
staat is om ons al te erg uit het lood
te slaan. We kankeren wat op de hoge
belastingen en we klagen wat over de
l laatste prijsverhogingen van de melk.
De driekwart kan werd een halve de
i man. Alles heeft zo een vast plaatsje
in ons leven, zelfs God, want we gelo
ven allemaal wel dat er Iets is. We
I geloven in Zijn bestaan, zoals we ge
loven in het bestaan van de omroe-
I per van d$ radio. Hij is er, spreekt
soms tot ons, maar hij verandert ons
1 leven betrekkelijk niet. We leven ons
i eigen leven en met een droge klik
knippen we met onze vingers en zeg
gen. „Er is niet dèt op ons aan te
merken, mijnheer."
Dat is het nu juist. We leven ons eigen
leven. God heeft ons geschapen opdat
we Hem zouden leven. Met een groot
woord heet dat: „Hert. zouden verheer
lijken." Dat wil dus zeggen: zouden
verHEERlijken, Heer zouden laten
zijn van ons leven. Als de Bijbel
spreekt over zonde, spreekt dat oude
Boek niet in de eerste plaats over
moord en overspel, diefstal en leugen.
De Bijbel spreekt dan over het feit,
dat mensen hun eigen leven zijn gaan
leiden en zich van God hebben los ge
maakt. Hij is een verre, vreemde stem
geworden in plaats van een Vader.
EENZAAMHEID OF
GEMEENSCHAP
God en de mensen drijven steeds verder
uit elkaar, maar Jezus Christus heeft
op Golgotha de verbinding weer tot
stand gebracht. Wie zijn eigen leven
wil leiden, zal uiteindelijk ontdekken,
dat hij steeds eenzamer wordt. Bij het
ouder worden vallen de vrienden meer
en meer weg en de dood is een absolute
eenzaamheid. De Bijbel spreekt over
de hel. Hoe die hel er uitziet weet ik
niet. Ik weet wel, dat alles in de Bij
bel er op wijst, dat de hel een eeuwi
ge eenzaamheid zal zijn. Daar zijn
geen vrienden, geen familieleden,
daar bent u slechts alleen.
Jezus Christus wil ons weer tot God
brengen. God wil weer een Vader
worden. Hij bracht de verbinding voor
u tot stand. U echter moet zelf tot
God gaan en Zijn aanbod aannemen.
Christus wacht tot u van de hoge
stoel van uw trots af komt en zegt:
„Ik heb u nodig". Dan kan Hij zeggen:
„Ik ga u helpen". De hemel begint dan
hier op aarde en is een gezin me\
God als Vader.
Interkerkelijke kast
in verzuilde
kleuterschool
Randenbroek bij Amersfoort heeft een
eigen variatie op het zuilenprobleem
Daar de wijk geen kleuterschool be
zit. heeft de minister van onderwijs
kunsten en wetenschappen een urgen
tieverklaring afgegeven voor de bouw
van een drieklassige kleuterschool. De
dienst gemeentewerken heeft een de
montabele school ontworpen, waarvan
één lokaal bestemd zal zijn voor het
christelijke kleuteronderwijs, één voor
het rooms katholiek en één voor het
openbaar onderwijs. Wel heeft het ge
bouw één gemeenschappelijke perso-
neelskamer, één werkkast, één rij
wielbergplaats en één toiletruimte.
Onze verbeelding grensde aan de profa-
niteit toen we de kleuterklassen door
elkaar hoorden zingen: Drie kleine
kleutertjes ruisen langs de wolken.
Hoe het met die ene kast moet gaan.
begrijpen we niet goed. En zou het
in die ene personeelskamer niet tot
botsingen kunnen komen, of kunnen
onderwijzers van verschillende kleur
wel bij elkaar zijn. maar kleuters
niet? In ieder geval weer eens een
goed voorbeeld van Holland op zijn
„verzuildst"
