1 |lieuiiie £cihsrtje GTourani Heutran stort bij Biak in zee; 57 doden, 11 geredden grootste vliegramp die de KLM ooit getroffen heelt Van bemanning slechts stewardess gespaard Papoea's in prauwen snelden te hulp Namen der slachtoffers Oorzaak van de ramp is nog volslagen onbekend P.T.T.-directeur liet vannacht alle zenders bezetten IINSDAG 16 JULI 1957 BUREAUS: Steenstraat 37. ABONNEMENTEN: 7.50 per kwartaal; 2.55 per maand; 0.59 per week. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting). Postrekening 58936. Achtendertigste jaargang No. 11007 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-red.: H. W. J. ENSER1NK CHRIST ELI IK'N ATION AAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „$tanhttstidi is ahebleuen myn o«ri in tetffjenspoct" Vakantiewerk voor scholieren ZIE PAGINA 5 in GROOTSTE VLIEGRAMP, die de K.L.M. sinds de oorlog heeft getroffen, is gisteravond gebeurd nabij liak in Nederlands Nieuw-Guinea. Kort na het vertrek an het vliegveld Mokmer stortte de Superconstellation feutron brandend in zee. Het toestel had 59 passagiers n een bemanning van 9 koppen aan boord. Van hen wor- en er 56 vermist. Een van de geredden is later overleden. NE LOCKHEED-CONSTELLATION, op weg van Biak naar Amster- dam, verongelukte 's nachts om tien minuten over half vier plaat- •lijke tijd (gistermiddag tien minuten over zes Nederlandse tijd). Elf assagiers en de stewardess hebben de ramp overleefd. TET ONGELUK voltrok zich kort' na de start van Biak, ongeveer 16 kilometer uit de kust nabij het eilandje Owi, dat alleen door apoea's wordt bewoond. De bevolking voer onmiddellijk met prauwen t. Dadelijk na het bekend worden van de ramp is ook de Koninklijke arine met alle beschikbare materiaal te land en ter zee in actie gekomen, olgens in de loop van de nacht en de morgen bij de K.L.M. in Den Haag innengekomen berichten, konden elf passagiers en de stewardess worden ered. Alle andere passagiers, 45 Nederlanders, 3 Britten en 8 beman- ingsleden, worden vermist. Voor hun leven wordt gevreesd. Een van de jïredde kinderen is vanmorgen aan de verwondingen bezweken, rj 11* 1 1 eni*e aanwÜ: Veel kinderen bij de slachtoffers Onder de passagiers, van wie de mees- tn met hun gezin op weg naar Neder- ind waren, bevonden zich circa vijftien linderen. Het waren voornamelijk ma lie- en gouvernementsambtenaren, die Bet verlof gingen. Twee van de Britse |issagiers gingen naar Manilla, de derde l&ar Amsterdam. De gezagvoerder van de PH-LTK Neu ron, de 36-jarige vlieger eerste klasse lobert de Roos, behoort tot de vermis ten. Hij was sinds 1 november 1945 in jienst van de KLM, was gehuwd en jader van drie kinderen. Zijn gezin kroont te Laren (N.H.). I Om kwart over elf kwam gisteravond rste telegram met de rampspoedige jding op Schiphol binnen. Door radio- ïgen was dit telegram, dat uit Biak verzonden, vrij lang onderweg ge- t. De ontstellende mededeling werd ingen in het vluchtproduktiege- bij de Operations movement con- rol, de afdeling waar de bewegingen in de vliegtuigen binnenkomen en aar men op elk uur van de dag weet, aar de toestellen van de K.L.M.-vloot ch, waar ter wereld zij ook zijn, zich Dadelijk werd de directie gewaar- ohuwd, die onnüddellijk de eerste nood- takelijke maatregelen nam. Een kwartier was ook de heer I. A. Aler, presi- ient-directeur met een groot aantal an dere functionarissen op het hoofdkan- n Den Haag op zijn plaats, waar s werk ging volgens de „Crash ma- een handboek met instructies, die mpen als deze omschrijven wat er precies gedaan moet worden. Al dade- 'erd een organisatie in het leven geroepen om de familieleden van be manning en passagiers te waarschuwen. Via het kantoor in Londen werden de familieleden van de drie Engelse passa- ers van de ramp op de hoogte gebracht. Kort na middernacht werd een tweede telegram uit Biak ontvangen, waarin •d gemeld, dat elf passagiers en de stewardess het ongeluk hadden over leefd. Inmiddels had de heer J. A. Bach, een der directeuren, al verschillende po gingen in het werk gesteld telefonisch :t met Biak te krijgen, maar welke middelen daartoe ook werden onderno men, het contact kwam deze nacht nie* tot stand. Zo t i het r tclegrs dracht de half De Neutron was t van Mokmer opgestegen en had koers- gezet naar Manilla waar het een tussen landing zou maken. Daarna zou de vlucht gegaan moeten hebben via Bangkok, Ka rachi, Beiroet, Rome naar Amsterdam, waar het toestel morgenmiddag op Schip hol had moeten aankomen. Het vliegveld van Biak, dat op de Schouteneilanden aan de Noordkust van Nieuw-Guinea ligt, wordt vier keer per week door een toestel van de KLM aan gedaan. Een keer per week als eindpunt van de dienst AmsterdamBiak, waarbij het toestel na ruim 24 uur de terugreis aanvaard zoals bij het thans veronge lukte vliegtuig, en twee keer per week bij een tussenlanding op de uit- en thuis reis naar Sydney. Mokmer-airport is het enige voor internationaal burger- luchtverkeer ingerichte luchtstation in Nieuw-Guinea, vanwaar ook de toestel len van de binnenlandse luchtvaartmaat schappij Kroonduif de verbindingen met Hollandia, Merauke, Manokwari, Sorong en andere plaatsen onderhouden. In de regel vliegt dezelfde bemanning van het K.L.M.-vliegtuig na de rustpoos in Biak het traject naar Manilla terug, een afstand van ongeveer vijf uur vlie gen. In Manilla neemt een andere be manning de taak van de eerste over en brengt het vliegtuig verder. De Neutron is dus enkele uren voordat de bemanning afgelost zou worden, Vlak aan veld Biak, was opgestegen ligt het vlieg- de Neutron vlak voordat het toestel neerstortte. OVERLEVENDEN Het is vermoedelijk aan de op- sporings- en reddingsdienst' van de Koninklijke marine op Biak te danken, dat nog twaalf mensen konden worden gered op de plaats des onheils, daar waar de zee zeker tweehonderd meter diep is. Volgens vanmorgen ontvangen tele grammen hebben de volgende passagiers de ramp overleefd: H. O. Wagenaar, vertegenwoordiger van Geweke en Co's technisch bureau te Am sterdam met zijn vrouw en een kind; mr. J. O. de Rijke, advocaat te Hollandia, met zijn echtgenote en drie kinderen; de heer S. M. de Boer, employé van de K.P.M. te Biak, de gouvernementsarte D. L. Leiker, hoofd van de afdeling leprabestrijding te Hollandia-Binnen met één van zijn kinderen. De echtgenote van de zendingsarts eri drie andere kinderen van het echtpaar komen voor op de lijst van de vermisten. Vanmorgen echter i6 ook het enig overgebleven kind van dolk- ter Leiker overleden. Van de bemanning is alleen de ste wardess, mej. D. J. Klein Klouwenberg uit Hengelo (O.) gered. Zij is sinds 1954 in dienst van de KLM. Van de overlevenden zijn mevrouw De RÜke, de heer De Boer en de heer Leiker istig gewond. De overige geredden zijn niet levensgevaarlijk of slechts licht ge- De volgende acht bemannings leden van de Neutron zijn vermist: Rob de Roos, gezagvoerder, vlieger eerste klasse, 36 jaar, geboren te Ba tavia, woonachtig te Laren, gehuwd en vader van drie kinderen. Elias Hendrik Chardon, vlieger derde klasse, 27 jaar, geboren te Woerden, woon achtig te Amstelveen, gehuwd en va der van twee kinderen. Jan Oudejans, boordwerktuigkundige eerste klasse, 35 jaar, geboren te Purmerend. woon achtig te Hilversum, gehuwd en va der van twee kinderen. Hans Henrl Frans Iseke, boordwerktuigkundige derde klasse. 30 jaar, geboren te Den Haag, woonachtig te Nieuw-Loos- drecht, gehuwd en vader van één kind. Johannes Gerardus Machielse, radiotelegrafist eerste klasse. 39 jaar, geboren te Amsterdam, woonachtig te Badhoevedorp, gehuwd, geen kinde ren. Petrus Theodorus Hooyboer, ra diotelegrafist tweede klasse. 32 jaar, geboren te Venhuizen, woonachtig te Badhoevedorp, gehuwd en vader van twee kinderen. Martinus Jacobus Almekinders, purser tweede klasse, 29 jaar, geboren te Kapelle, woonach tig te Alkmaar, gehuwd, geen kinde ren. Klaas de Groot, hofmeester, 23 jaar, geboren te Amsterdam, woon achtig te Amsterdam, ongehuwd. Dit zijn de namen van de 48 vermiste passagiers van de „Neutron": P. T. van Vliet, J. G. van Vliet, W. P. van Vliet (vrouw en kinderen van een op Nieuw Guine» achtergebleven burger-marineambtenaar)A. A. Lei ker. M. G. Leiker. C. H. Leiker, M. C. Leiker, nog één kindje Leiker, zwaar gewond maar later overleden, (vrouw en kinderen van de zendingsarts D, L. Leiker, die zelf zwaar gewond werd); W. Jansen. C. Jansen, W. R. Jansen, (vermoedelijk het gezin van een gou vernementsambtenaar uit Manokwa ri); W L. J. G. de Rochmont IPTT- employee op Nieuw Guinea); R. L. Kolner, I. E. Kollner, H. Kollner, (insp. politie tweede klasse; C. C. R. Laar- mene, T. E. Laarmenc. C. Laarmene, (gezin van een op Nieuw Guinea wer kend mineraloog); C. Mac Mootry, P. J. Mac Mootry, J. D. Mac Mootry, R. Mac Mootry, F. M. Mac Mootry, A. W. Mac Mootry (Ned. wnd. hoofd apothe kers-assistent en gezin); F. M. Kraakc, L. H. Kraake. R. W. Kraake. D. Kraake, W. C. Kraake (gezin van een burgerambtenaar der Marine); F. M. P. van Doorenmalcn (vertegenwoor diger fa Hagemeyer te Amsterdam); G. G. van der Wende, W. van der Wende, C. C. van der Wende, C. H. van der Wende, M. van der Wende (gezin van een te Biak gevestigde K.L.M.-functionaris)J. G. de Winkel (B.P.M.-employee); J. R. Meijer Ran- neft, E. S. Meijer Ranneft, J. W. Meijer Ranneft, D. P. Meijer Ranneft, (gezin van een ambtenaar van het binnen lands bestuur); G. Max Robert (Brits zendeling; L. Newman en zijn broer (schroot/handelaren uit Australië). De volgende vermiste passagiers zijn leden van de Koninklijke Nederlandse marine: H. E. J. M. Goosscns uit Katwijk aan Zee, 32 jaar, luitenant ter zee-vlieger der tweede klasse, oud ste categorie, gehuwd en Vader van twee kinderen- J- J. van der Gaag, uit Loosduinen, 22 jaar,, lijntelèfonist der derde klasse, ongehuwd. L. J. Mjjnders uit Melissant, 22 jaar, auto monteur der derde klasse, ongehuwd; J. Zijdcrveld uit Veenendaal, 23 jaar, schrijver eerste klasse, gehuwd, geen kinderen. J. A. Okkema uit Loenen aan de Vecht, 20 jaar, hofmeester eerste klasse, ongehuwd. A. Paulusse uit Terneuzen, 29 jaar, korporaaJ-vlieg- tuigtelegrafist, gehuwd en vader van De acht omgekomen bemanningsleden van de Neutron zijn (van links naar rechts): gezagvoerder R. de Roos, tweede piloot E. H. Chardon, boordwerktuigkundige J. Oudejans, boordwerktuigkundige H. H. F. Iseke, radiotelegrafist P. T. Hooijboer, radiotelegrafist JF. Machielse, steward K. de Groot en purser M. J. Almekinders. OVERLEVENDEN ALLEN IN ZIEKENHUIS HET WAS vanmorgen op het hoofdkantoor van de K.L.M. in Den Haag, zowel ale op Schip hol, waar de vlaggen halfstok ge hesen waren, nog volslagen onbe kend, wat de oorzaak van het neer storten van de Neutron is geweest. Ook over de juiste toedracht van de ramp was men nog niet op de hoogte gesteld. Het eerste telegram over de ramp Het eerste telegram over de vliegramp :wam gisteravond om kwart voor elf bij de K.L.M. binnen. Het luidde: Bik 476 icarus repeat ica rus first gene ral message 1 1049 e de roos kl 844 phlkt IS 1810 crash on water five miles ese airfield. De betekenis van dit telegram, dat door radiostoringen sterk verlaat op Schiphol arriveerde, is als volgt: Eerste algemene mededeling Lockheed 1049 e (type van toestel). Gezagvoerder De Roos. Vluchtnummer KL 844 PH-LKT (registra- tieletters van de machine) stortte op 15 iuli 18.10 uur neer in zee op vijf mijl tuidoost van het marinevliegkamp Mokmer op Biak. De woorden Bik en Icarus in het telegraam betekenen resp. .afkomstig van Biak" en „grootst moge lijke prioriteit" De Super-Constellation Neu tron was een van de achttien toestellen die de K.L.M. van dit type had. Een ander exem plaar van dit type vertoont de ze foto. Het toestel kon 81 passagiers vervoeren. Het was uitgerust met vier zuigermo toren. Het totale gewicht was 60.382 kg. De kruissnelheid van de Super-Constellations is 544 km. per uur. Elfde KLM-ramp na de oorlog In totaal kwamen 313 personen om het leven De ramp met de Neutron is de elfde KLM-ramp na de oorlog, waarbij doden vielen. De somSere lijst van alle na oorlogse rampen ziet er als volgt uit: 14 november 1946. Dakota PH-TBW. Neergestort op Schiphol. Gezagvoerder Moreton. 26 doden. 26 januari 1947. Douglas DC-3. Neerge stort op Kastrup (Kopenhagen). Gezag voerder Geyssendorfer. 21 doden, onder wie de Zweedse kroonprins. 20 oktober 1948. Constellation Nijmegen. Neergestort op Prestwick (Schotland). Ge zagvoerder Parmentier. 40 doden. 21 juni 1949. Constellation Roermond. Neergestort in zee bij Bari (Italië). Ge zagvoerder Plesman. 23 doden. 12 Juli 1949. Constellation Franeker. Neergestort bij Bombay. Gezagvoerder Van der Vaart. 45 doden, onder w: Amerikaanse journalisten. 2 februari 1950. Dakota-postvliegtuig. Neergestort in de Noordzee. Gezagvoerder Van der Heide. 7 doden. 22 maart 1952. DC-6 Koningin Juliana. Neergestort bij Frankfort. Gezagvoerder Poutsma. 44 doden. 25 mei 1952. Convair PH-TEI Paulus Potter. Neergestort op weiland i Schipholweg. Onder het publiek vielen 2 doden. 23 augustus 1954. Douglas DC-6B Wil lem Bontekoe. Gezagvoerder Har Neergestort in Noordzee voor Bergen. 21 5 september 1954. Super Constellation Triton. Neergestort in de Shannon (1 land). Gezagvoerder Viruly. 28 doden. 15 juli 1957. Super Constellation Neutron. Neergestort bij Biak. Gezagvoerder De Roos, 57 doden. In totaal kwamen bij deze rampen 313 personen om het leven. Verbindingen waren tè slecht (Van een onzer verslaggevers) J^E HEER I. A. ALER, president-direc teur van de K.L.M., verklaarde van morgen alles gedaan te hebben om eerder en duidelijker nieuws van de ramp te krijgen. Nog vannacht nam men bij de K.L.M. telegrafisch contact op met de directeur-generaal van de P.T.T., de heer J. D. van den Toorn, die onmiddellijk alle eenders liet bezetten. Ondanks deze en andere extra maat regelen (men probeerde ook contact te krijgen via New York en via Californlë) gelukte het niet om een duidelijke ver binding met Biak te krijgen. De heer Aler vermoedde, dat de Neu tron direct na de start in Oostelijke rich ting moeilijkheden van technische rard heeft gekregen; waarschijnlijk ook is ei al een begin van brand ontdekt De gezag voerder moet meteen al aanstalten hebben gemaakt om zijn toestel op zee te laten landen en daaraan is het zo neem aan te danken, dat er nog overlevenden zijn. Bij de landing op zee zijn vermoede lijk de benzinetanks in brand geraakt. De vier zwaargewonden, van wie hel kindje Leiker inmiddels is overleden, hebben allen brandwonden opgelopen- Over het weer ten tijde van het ongeluk kan nog niets worden meegedeeld. Het toestel is na de start van Biak nog geen minuut in de lucht geweest. De heer Aler betuigde zijn diepe deel neming met de nagelaten betrekkingen van de slachtoffers van dit „ontzettend mgeluk Hij heeft reeds telefonisch con tact gehad met minister Algera; van aller lei ambassades, vliegondernemingen en andere bedrijven zijn bij de K.L.M. reeds blijken van deelneming binnengekomen. Dat pas donderdag een commissie van onderzoek naar Biak vertrekt, is niet verwonderlijk. De K.L.M. heeft namelijk haar reeds in het Verre Oosten aan wezige experts opgedragen zich onver wijld naar de plaats van het ongeluk te begeven. Witbrood een cent goedkoper? (Van onze sociale redacteur) In verband met de voortgaande daling van de meelprijs acht de minister van economische zaken een verlaging van de prijs van witbrood met een cent moge lijk. Zoals bekend werd het bruinbrood reeds een cervt goedkoper. De mindster heeft zich thans wederom tot de Bakke- rijstiolïtimg gewend met het verzoek hem te adviseren over de prijsverlaging voor 'witbrood. Vandaag vergaderde de stichting hier over. Moch zij afwijzend adviseren, dan blijft voor de minister uiteraard nog de «eg open om de bakkerijen de prijsver laging op te Joggen. De telegrammen, die vanmorgen wer den ontvangen, gaven geen nadere in lichtingen omtrent de oorzaak van de ramp, doch beperkten zich tot de mede delingen over de toestand van de geredde passagiers, die alle twaalf In het zieken huis te Biak zijn opgenomen. Uit Hollan dia arriveerde een extra-vliegtuig op Biak, met aanboord enkele artsen en vele geneesmiddelen. Een commissie van zeven personen van dc operatieafdcling en de technische af deling van dc K.L.M., zal met twee leden van de Rijksluchtvaartdienst en een arts, morgenavond van Schiphol naar Biak vertrekken, om ter plaatse een onderzoek naar het gebeurde in te stellen. De commissie komt zaterdagavond laat op Biak aan. Voor de K.L.M. hebben zit ting: G. C. Wansbeek, waarnemend hoofd bureau veiligheid, W. Geerling, routechef lijnbedrijf Azië en Australië, C. A. Spaan assistent operations maneger routebedrijf Azië en Australië. C. A. Bruy- nesteijn, afdeling Lockheed vliegtuigon- derhoud en P. Wiersma, inspecteur dienst bedrijfsbevei liging. Vertegenwoordigers van de Rijksluchtvaartdienst zullen nog worden aangewezen. Enige deskundigen van de K.L.M., die zich in het Verre Oosten bevinden, zijn terstond naar de plaats van het ongeluk gedirigeerd, om daar tezamen met de K.LJVI.-staf te Blak voorlopig het onder zoek en de afhandeling van de gevolgen van de ramp ter hand te nemen. De mededeling, dat de Nentron bran dend zou zijn neergestort, is afkomstig van het Franse persbureau A.F.P., kan toor Manilla. Over brand aan boord was de K.L.M. vanmorgen nog niets bekend. Wel meldde het derde telegram, dat en kele overlevenden met brandwouden waren opgenomen. Het enige bemanningslid dat de ramp overleefde, is de stewar dess mejuffrouw D. J. Klein Klouwenberg. HET WEER FIN EUROPA |sf wnw zzw windstil sJ I* lis li WEERBERICHT Aanhoudend koel De Bilt verwacht tot mor genavond: Veranderlijke be wolking mot plaatselijk en kele buien. Zwakke tot ma tige wind uit westelijke richtingen. Weinig verande ring in temperatuur. (Opge makt om 11.15 uur). Woensdag 17 juli zon op 4.42, onder 20.50, maan op 22.39, onder 11.50. 20 Juli L.K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 1