Verkiezingen niet compleet zonder bloedvergieten /175 voor een Libanese $tem Politiek meningsverschil: 18 doelen en 40 gewonden Jèir€ötoin OOSTDUITSERS NAAR DE STEMBUS OP 23 JUNI Prinses Margriet opende schippersschool Zwolle Bestedingsbeperking nog weinig effectief Film die heeft louterende werking van wandaden afleidt (Van onze speciale verslaggever) Alfred van Sprang Beiroet, juni 1957 DE oude man in het donkere pak kijkt verbaasd op als een vreem deling hem op het dorpsplein aan spreekt. „Margaba. groet de vreemde ling. „Margabaantwoordt hij. „Ga je stemmen7" „Ja...." „Op wie....?" „Dat weet ik nog niet „Als je op Anwar Salem stemt geef ik je 50, De Libanese handelsgeest wordt wakker in de oude man en er ont staat een levendig loven en bieden. Ten slotte worden ze het eens voor ƒ125,En Anwar Salem is weer een stapje dichter bij een zetel in het nieuwe Libanese parlement. Dergelijke praktijken behoren even [vanzelfsprekend bij de Libanese verkie- lingen, als het beslechten van politieke meningsverschillen met een revolver of een geweer. «Nu de Libanon zich midden in belangrijke verkiezingen bevindt, is ledereen vol met dit soort verhalen. Prijzen variëren De strijd om zes-en-zestlg zetels gaat tussen voor- en tegenstanders van de regering. Beide partijen hebben tot nu toe grote bedragen uitgegeven aan het kopen van stemmen. De regeringspartij- die financiële steun van Amerika krijgen hebben daarmee meer succes gehad, dan de door Egypte en Syrië ge deunde oppositie. In de morgenuren kunnen de prijzen voor één stem oplopen tot 150 175. Als later op de dag (chter blijkt, dat een bepaalde kandidaat mi ruime voorsprong heeft, daalt de rijs soms tot 10. Verkiezingen bieden ook een ideale ge legenheid om oude veten te beslechten, Vooral in de bergdorpen, waar vijand schap tussen verschillende families aan orde van de dag is, loopt praktisch iedereen met een vuurwapen in zijn zak rond. Als twee politieke tegenstanders verschil van mening hebben Is een schietpartij meestal het gevolg. En het is niet de gewoonte daarbij in de lucht te schieten. De tot nu toe ernstigste schietpartij heeft plaats gehad In een klein dorp een kilometer nf zestig ten noorden van Tri poli. Na een dodendienet voor een gewe- burgemeester. kregen twee families op het kerkplein ruzie met elkaar. Het bleef let bij woorden, maar er kwamen revol- ?rs en zelf tommyguns aan te pas. Een >mplete veldslag, die zich tot in de kerk uitstrekte, was het resultaat Politie en militairen waren spoedig ter plaatse. voor men beide partijen gedwongen had het vuren te staken, waren er acht- ondergoed wonder goed '.en mensen, waaronder de pastoor van de kerk, gedood en meer dan veertig ge wond. De Libanese kranten brengen een dergelijk bloedbad natuurlijk in grote opmaak, maar het schokt de mensen niet. Men rekent op nog heel wat meer slacht offers voor de verkiezingen ten einde zijn. En dat ondanks de aanwezigheid van grote aantallen politiemannen en solda ten in de kiesdistricten. Geen verandering Nu de helft van de Libanese verkiezin gen tot het verleden behoort, bestaat er igens niet de minste twijfel aan. dat er geen verandering zal komen in d westerse politiek van deze kleine vere republiek aan het meest o« strand van de Middellandse Zee. en-vcertig van de zes-en-zestig mentslcden ziin nu gekozen en van deze twee-en-vecrtlg steunen en vier-en-der- tlg de regering. De resterende vier-en- twintig zetels worden op 23 en 30 juni betwist. Het Is te verwachten, dat de verkiezingen dezelfde tendens zullen blij ven tonen, ook al is de oppositie in de nog aan de beurt komende districten sterker dan in de districten, die al be slist zijn. Alle beschikbare ruimte wordt ge bruikt voor verkiezingsreclame. Por tretten van de kandidaten worden op strategische plaatsen bevestigd en de muren worden van onder tot boven volgeplakt. ZATERDAG 22 JUNI 19S7 (Van onze correspondent te Bonn) OP 23 JUNI zullen in de door de Sowjetrussen bezette, doch zogenaamd soevereine „Deutsche Demokratische Republik" verkiezingen worden gehouden voor land- en gemeenteraden. Niemand aan de westelijke zijde van het IJzeren Gordijn zal zich echter enige illusie maken, dat deze ver kiezingen een ander doel hebben dan de macht van de communistische „Sozialistische Einheitspartei Deutschlands" (S.E.D.) te versterken en haar ietwat geknakte prestige te herstellen. Overal in de oostelijke zone worden thans voorbereidingen getroffen voor de ze verkiezingen, die gepaard gaan met een voorjaarsschoonmaak van de partij apparaten. Ook de manoeuvres van de bedrijfskampgroepen, die in Oost-Ber- lijn onder leiding van officieren van de Volkspoliizei en van de Nationale Volks armee werden gehouden, met als doel te leren hoe contra-revolutionairen onscha delijk worden gemaakt,moeten als een onderdeel van die verkiezingscampagne worden gezien. Reeds nu staan, met het oog op 23 juni de kranten in de oostzone vol met berich ten over partijbijeenkomsten met uit- voerige uittreksels van de door partij functionarissen gehouden redevoeringen. Hierin wordt minder rekenschap afgelegd van hetgeen in het verleden door de par tij werd gepresteerd dan dat nieuwe be loften voor de toekomst worden gedaan. Nu zijn uiteraard zulke verkiezingen voor land- en gemeenteraden niet te ver gelijken met verkiezingen in het westen voor een nieuw parlement. Blijkbaar heeft men iti Oost-Duitsland niets ge leerd van de ontwikkelingen in Polen en de gebeurtenissen in Hongarije. Men daag de naar haar genoemde school voor schipperskinderen te Zwolle geopend. De school is onder gebracht in een gedeelte van de Marnixschool aan de Westerlaan. Te voren had de Prinses een bezoek ge bracht aan het internaatschip voor schipperskinderen, dat bij de Turf markt in het Almelose kanaal ligt en dat eveneens haar naam draagt. Om half drie kwam zij bij het internaat aan, waar zij werd ontvangen door de voorzitter van het schoolfonds voor schipperskinderen vanwege de Ned. Herv. kerk, de heer C. H.W. Sm\t, en de direc teur van het fonds, de heer C. de Jong. In Nederland overal en altijd sportief verkeer Een sportief gebaar op de weg is welkom als een tintelende lentedag. Sportieve gebaren worden steeds gemaakt. Auto's stoppen voor voetgangers, prima! Fietsers geven voorrang aan een oude dame. Geluk gewenst! Een brommer gaat hoffelijk flets op z(j. Goed zo! Het Verbond voor Veilig Verkeer vraagt sportieve Er zijn wat symptomen, maar Het is nog te vroeg om een reëel antwoord te kunnen geven op de vraag, of de bestedingsbeperking in ons land al effect heeft. Er zijn zo blijkt uit een publikatie van het Verbond van prot.-chr. werkgevers enige tekenen, die zouden kunnen leiden tot een positief antwoord, maar het is aan de andere kant heel moeilijk uit te maken in hoeverre seizoeninvloeden en toevallige om standigheden een rol spelen. Wat betreft de werkgelegenheid heeft zich een kleine kentering voorgedaan. In Internationale Filmweek 1957 een. Sociologen, psychologen, theologen, statistici, fïlmdeskundigen, critici of pedagogen, zij allen geven verschillende meningen over het film bezoek, over de invloed van de film, enz. Werd er bij het begin van de Internationale Filmweek bij een forum zeer duidelijk gezegd, dat juist zij die meer dan alleen maar lagere school hebben doorlopen, het grootste aantal bioscoopbezoekers vormen, op de congresdag die het Ned. Film instituut gisteren in het Kurhaus te Scheveningen organiseerde, merkte prof. dr. T. T. ten Have op, dat het grootste aantal bioscoopbezoekers ge vonden wordt onder de zgn. clubhuisjeugd. Die congresdag had als onderwerp „Film en vrije tijdsbesteding" en prof. Ten Have stelde nadrukkelijk dat de film wel groot deel van de vrijetijdsbesteding geworden, maar toch niet de vrijetijds besteding bij uitnemendheid is. In de grote steden is het filmbezoek slechts 4V« alle vrijetijdsbesteding. Niets doen. v tes, bridgen, biljarten, krant lezen, e enz., neemt veel meer van die tijd De betekenis van de film voor de toe schouwer is drieërlei. De film kan een kijkspel zonder meer zijn, de film kan aanleiding zijn tot emotionele belevenis en de film kan een poort tot een andere wereld betekenen. In het eerste geval is alles afhankelijk van intelligentie en waarnemingstempo In het tweede geval worden er emoties beleefd waartoe men in het dagelijks leven geen gelegenheid heeft of die moeten worden verdrongen. Dat beleven kan dan een louterende be tekenis hebben. In het derde geval com pleteert de film de eigen ervaringswereld en kan ze voedsel geven aan de opbouw van een eigen psychisch leven. In dit op zicht wees prof. Ten Have er nog op dat de film een prikkel kan zijn tot daden of wandaden, maar veelal door de loute rende werking van de wandaden afleidt. Het kan heilzaam zijn voor sommigen op het witte doek te kunnen zien wat in de werkelijkheid moet worden nagelaten. De klacht dat de film passief maakt achtte spr. niet zo ernstig, daar iedereen het op z'n tijd nodig heeft alleen maar recep tief te zijn en daarvoor is de vrije tijd juist geschikt. Het dagelijks leven eist zoveel concentratie, dat er ook wet eens niet-produktieve momenten moeten zijn En ten aanzien van het passief ondergaan zijn er andere occupaties die een be- doet in de oostelijke zone. alsof in Polen Bierut nog aan het bewind is, of er Hongarije nooit bloed is gevloeid en of Stalin nog in het Kremlin regeert. Doch juist hieruit valt af te leiden, welk een misère het regime van vice-premier Walter Ulbricht in de oostelijke zone heeft gebracht. De S.E.D. heeft met de (eveneens communistische) „Boerenpartij" een „nationaal front" gevormd. Dit front is echter niet nationaal, ja vermoedelijk zelfs geen front althans niet in de zin van een groepering, die altijd en onder alle omstandigheden één lijn trekt. Op 2C juni zal het miljoenen Duitsers dwingen, hun politieke overtuiging geweld aan ti doen en beroofd van hun democrati sche rechten een schijndemocratische stemplicht te vervullen. Thcdieck, de secretaris-generaal van het Westduitsc m inistcrie van Duitsr Zaken, d.w.z. 'I „berenigingsministerie" heeft er in een radio-rede op gewezen hoe duidelijk de huidige verkiezingscam pagne bewijst, dat Ulbricht c.s. van een zeer gevaarlijke positie uit strijden. De „verkiezingen" van 1950 en 1954 pasten pog In het schema van „Trouw aan Mos- Maar in 1957 kan daarvan geen sprake meer zijn, omdat de politieke lijn der communisten niet meer nauwkeurig vast staat en sinds 1954 zo vaak en grondig is veranderd, dat Ulbrioht en de zijnen duizelig van zijn geworden. Izolda Izvitskaga als het meisje Margutka uit het rode leger en Oleg Strizhenov als de Wit-Russische lui tenant in de Russische film „De Een-en-veertigste De socioloog drs P. Thoenes stelde zeer duidelijk dat voor velen niet meer het beroep, maar de recreatie de centrale plaats inneemt. Voor velen is het witte doek essentiëler dan het zwarte bord en daar het onderwijssysteem gericht is op beroepsvervulling, neemt de institutionele opvoeder de plaats in van een bioscoop portier. Want de beroepsvervulling alleen is niet meer het middel om zich te kun nen uitleven, doch slechts een middel om tot een bepaald inkomen te komen. Pater filmkunst geboden in bijzonder mooie kleuren ook niet een bijzonder geïnspi reerd spel van Izolda Izvitskaya als het meisje Maryutka en van Oleg Strizhenov als de luitenant uit het Wit-Russische leger, maar hier werd een echt mense lijk en begrijpelijk beeld gegeven van de strijd tussen liefde en politieke ideologie, waarbij uiteindelijk de liefde toch zege vierde. Zie de film beslist niet als een politieke propaganda, want dat is ze niet. De film is een zeer poëtisch en zeer be wogen levensverhaal van twee jonge mensen in een door politiek geregeerde wereld. De muziek van Nikolai Kruykov, de in 1908 in Moskou geboren Russische componist, moge voor westerse oren wat conventioneel aandoen, in deze sfeer heeft ze een zeer suggestieve werking, zonder zich op te dringen. Des avonds was het de boodschap, de christelijke boodschap van Niko Kazantza- kis in zijn roman „Christus wordt weer gekruisigd", die aan een talrijk publiek werd voorgehouden, in een Frans-Griekse Een der scenes uit de film Hij die sterven moet" (naar een roman van Kazantzgkis) met rechts de acteur Pierre van Eek als de herder Manolios. die zijn leven offert terwille van de noodlijdenden van het afgebrande Knipping ten slotte knoopte in zijn speech over het spel-element in de film hierbij aan met de opmerking dat de mens sterk geboeid wil worden, daar de arbeid hem minder boeit. Hij wil geconcentreerd den en dat kan de arbeid aan de lopende band niet meer, die kan hem hoogstens enerveren. Het moderne onderwijs schept bovendien behoefte aan grote, bredere horizonten. Het spel-element van bijna iedere film oefent op de gewone bioscoop bezoeker een veel sterkere invloed uit, dan het spel-element van de meest» dere vertoningskunsten. En daarom heb ben we naast een arbeidsethiek ook eer cermaaksethiek nodig. Poëzie en getuigenis VVfAT DEZE PSYCHOLOGEN, sociolo- gen en pedagogen ook zeiden tij iens ie middag en de avond dacht men Jer over de theoretische kanten va film en het filmbezoek omdat men volkomen in beslag genomen werd twee uitzonderlijke films. Films van grote waarde, die niet over de betekenis var het medium doen denken doch in blijd schap geaccepteerd worden als middelen tot een gezonde ont-spanning. Des middags was het in het Haagse Metropole-theater de Russische film „De Eenenveertigste", onder regie van Grigory Chukhrai, die bewondering afdwong. Hier werd niet alleen een technisch perfecte De prinses wandelde vervolgens langs de op de Turfmarkt opgestelde schippers kinderen en werd toen naar de valreep geleid, waar zij kennis maakte mei directrice van het internaat, mej. Broeze. De 8-jarige Margriet Borst, leerlingetje van de school, bood een boe ketje bloemen aan. Terwijl prinses Mar griet het internaatschip bezichtigde, wan delden de kinderen onder wie zich ook leden van schlppersjeugdverenigingen bevonden, In optocht naar hun school de Westerlaan. In de stoet marcheerden mee het muziekkorps „David" er drumband „Jubal". Toen even later prin ses Margriet aankwam bij de school, werd zij verwelkomd door de waarnemend voorzitter van het schoolbestuur de heer J. J. van der Waarde en werden haar bloemen aangeboden door de 11-jarige Joke Berends. Na een korte toespraak door de heer Van der Waarde verrichtte de Prinses de eigenlijke openingsplech tigheid door de schooldeur te ontsluiten met een zilveren sleutel, die haar was aangeboden door de 8-jarige Frits Michel. In de school werd zij ontvangen door het hoofd, de heer G. J. van Deel. Intussen hadden de onderwijzers en de kinderen hun plaats ingenomen waarna de prinses I nog door de klassen liep. Toch is hel zo BLIND EN TOCH GROTE PRESTATIES mensen ver- schijnt. Da leveren. Een hehhen ver rel duidelijk opzicht nie lit ge we onder*) »g»t berr zijn verlamd) slaagde de ho Verenigde. Staten te bezeilen. Hoewel he op hel eerste gehoor volslagen onmoge lijk schijnt, dat ccn invalide man ondei ■ie moeilijkst denkbare omstandigheden t.w. tijdens een catastrofale wereldcrisii en in een wereldoorlog, wordt nitverko ren de machtigste staat ter wereld ti slaagde Roo wordt e i president te worden. Ook al sullen bridge. Twi gelden. Dat was H. Fawcett, die op jarige leeftijd blind geworden was i naam verwierf door ziin talrijke hgdi gen over staathuishoudkunde in lü schriften. In 1863 ver. hij bepaalde opvattinne econoom Stuart Mill, noemd werd tot hoogleraar Op 14-jarfge leeftijd wai blind, maar beklom desn later (in 1851) de t indat hij hij volkoi idanks 18 die hü i 1866 lan de kant zijn politiek niet altijd wai_ dering hebben, niemand zal kunnen ont kennen, dat de wilskracht die Roosevelt heeft moeten ontwikkelen om zijn hoge post te bezetten en te behouden de hoog ste bewondering afdwingt. Blindheid, dit r later hij aansloot Engelse :e C«m- 32 jaar oud werd hij lid handicap i rrlhaa orden beschouwd, ren politiek verdirnstely i tijd. Nicolai cnrijk schaa ■rbnzingwekkendo is ech ter. dat blinden op het gehird van beeldsnij- en beeldhouwwerk zulke op merkelijke prestaties hebben geleverd. Algemeen bekend is Degas, wiens ge zichtsvermogen op latere leeftijd zodanig achteruitging, dat h« tot boetseren over ging. Het danseresje, dat hij in deze periode maakte, is kortweg een juweel tje. Voorts verwierf L. N. Vidal in de vorige eeuw grote bekendheid als beeld houwer van dieren en Josef Klcinlian* 'Is houtsnijder. modat (Nadruk verhoden) coproduktie, onder regie van Jules Dassin. Over deze roman is indertijd uitvoerig in blad geschreven en met enthousias- De strijd in het Griekse dorp om streeks 1920 tussen de dorpspope Grigoris de pope Fotis, wiens dorp is platge brand en die nu voor zijn verarmde dor pelingen onderdak vraagt, is zo aangrij pend door Kazantzakis getekend en zo eerlijk en zonder enige sensatie door Das sin op het doek gebracht, dat men diep onder de indruk de zaal verlaat. In dit dorp, waar de rollen voor de a.s. passie spelen reeds zijn verdeeld, wordt bij de opofferende dood van de herder Manolios inderdaad Christus opnieuw gekruisigd. Maar niet alleen hier, want dit beeid is een teken aan de wand voor ons allen, dit beeld is een symbool van het dage lijks leven, dit beeld is een oproep tot bezinning, tot geloof en tot naastenliefde. Een ontroerend getuigenis, waarbij het boek van Kazantzakis slechts daar op be scheiden wijze is aangevuld, waar de film taal zulks eiste. Jean Servais, PicTre Eek en Mélina Mercouri spelen er hoofdrollen in. april was nil. voor het eerst sinds enige i de werkloosheid in een bepaalde maand groter dan in dezelfde maand van afgaande jaren. Men moet terug gaan tot januari 1953 om een soortgelijke ontwikkeling te vinden. De voorlopige cijfers over mei vertonen eenzelfde ten- Deze grotere werkloosheid Is niet te wijten aan de ontwikkeling in één be paalde sector, hoewel met name in de bouwnijverheid sprake is van een rela tief sterke stijging. Hier bedroeg het percentage werkzoekenden in april jl. 3.4 tegen 1.4 in april van het vorige jaar. Uit verschillende delen van het land ko men berichten binnen over een zich wij zigende situatie, die o.m. tot uitdruk king komt in het personeelsverloop: de erknemers zouden wat voorzichtiger jn geworden in het lopen van de ene werkgever naar de andere. Een ander symptoom van de doorwer king der bestedingsbeperking kan gezien worden in de verbetering van onze In- i uitvoerpositie in april. De invoer be ep toen 1130 miljoen, de uitvoer 848 liljoen, zodat het dekkingspercentage 75 bedroeg. Ten opzichte van maart toen het percentage 72.3 was was er dus sprake van een lichte verbetering. Toch is het gevaarlijk hieruit tot een ezeniyke verbetering te concluderen: dc aflevering van ccn grote schecpsbouw- •der b.v. kan het totaalbeeld al in sterke mate beïnvloeden. Bovendien moet rekening houden met de invloed van het seizoen. Vorig jaar was er ook van maart op april een verbetering van het dekkingspercentage, nl. van 79,4 tot 82.3. ct is dus op zijn minst voorbarig te ireken van een structurele verbetering. Een in het beeld van de huidige con juncturele situaitle slecht passend ver schijnsel zou het teruglopen der bespa ringen zijn: in maart werd 14 miljoen minder ingelegd dan terugbetaald, ter wijl in februari 41 miljoen meer werd igelegd. Maar ook hier is er sprake van seizoeninvloeden. Vorig jaar daalden de netto-stortingen van februari op maart en wel van 87 tot 29 miljoen. Boven dien zijn de cijfers met betrekking tot de netto-stortingen in het geheel niet representatief voor de totale nationale besparingen. De kapitaalschaarste en de rente, wel ke momenteel op de kapitaalmarkt be dongen kan worden, maken het zelf» waarschijnlijk, dat er zekere verschuivin gen aan de gang zijn, waardoor bU de spaarbanken minder wordt Ingelegd. Voetgangers: links op buitenwegen Vele voetgangers menen, dat zU cr het beste aan doen op buitenwegen rechts te lopen. Dat is een gevaarlijke dwaling, die al a-elcn het leven heeft gekost. De A.N.W.B. wijst er dan ook op, dat voet gangers wettelijk verplicht zijn, om op wegen buiten de bebouwde kom links te lopen, wanneer een voet- of rijwiel pad ontbreekt. Vooral bU duisternis Is Minister Samkalden heeft de Tweede Kamer een vijfde nota van wijziging op het ontwerp voor een nieuw Burgerlijk Wetboek doen toekomen. De nota bevat o.m. een bepaling, volgens welke ook ge scheiden vrouwen zonder kinderen (of gescheiden vrouwen, waarvan de kin deren niet meer in leven zijn) de naam van hun vroegere echtgenoot mogen blij ven voeren, tenzij deze echtgenoot daar tegen op gegronde redenen bezwaar deze wettelijke bepaüng sterk sprekend. Want juist in het donker zal het verkeer de rechts op de rijbaan lopende wandelaar niet of te laat opmerken Wanneer de voetganger links loopt ziet hii zelf het verkeer aankomen en kan hy tijdig uit wijken in de berm. Stedelingen, met vakantie op het plat teland. houdt links wanneer u op de rij weg bent aangewezen. Is er een voetpad of brede berm, kies die dan want diidr is het altijd veiliger dan op de rijbaan voor het snelverkeer! zo adviseert de A.N.W.B. Grenst er een rijwielpad aan de rij baan dan moet de voetganger de kant van het rijwielpad kiezen, die het verst van de rijbaan afligt. Prof. mr. Oud 40 jaar geleden in Kamer (Van onze parlementsredactie) Op vrijdag 28 juni a.s. zal het precies 40 jaar geleden zijn. dat prof. mr. P. J. Oud. thans fractieleider der V.V.D.. als vrijzinnig-democraat zijn intrede deed in de Tweede Kamer. In de regel worden dergelijke jubilea niet officieel gevierd, maar voor prof. Oud is een uitzondering gemaakt. Hem is namelijk door de voor zitter der Tweede Kamer, dr. L. G. Kor- tenhorst, een receptie aangeboden, die op donderdag 27 juni in de rookzaal van het Tweede-Kamergebouw zal worden gehou den Bij die gelegenheid zal o.m. het woord worden gevoerd door dr. Kortenhorst en de minister van binnenlandse zaken, p.b.o. en bezitsvorming, mr. A. A. M Struycken. (Advertentie) ONDERWIJZERSEXAMEN R ESA -HITVÏR SUM (Bekends Schri/lehjke CursusJ

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 5