Jliétttwe £dJtsci)c (fourmit
OOK HERSTELBANK LUIDT
ALARMKLOK
Engeland steunt Frankrijl
in de Veiligheidsraad
„Zachte drang baat niet,
wel kracht en dwang"
Israël wacht uitspraak af
voor 't een schip zendt
Protest van hoofdredacteuren
tegen arrestatie Lubis
BULTHUIS
HUURCOMPENSATIE VAN
MAXIMAAL 4 GULDEN
Strijd tegen communisme
en voor de Algerijnen
Russische hulp voor Mongolië
economisch en militair
ill H
SOLEX
VHUDAG 17 MEI 1957
BUREAUS: Steenstraat 37.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58936.
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.SUatt»a«Ucii k gbtlhvra
"myn b«rl ia Ugbtaspael
Achtendertigste jaargang No 10958
Verovering met
opera en ballet
ZIE PAGIISA 5
Overbesteding dreigt economie te ontwrichten
T~\E OVERBESTEDING dreigt onze economie te ontwrichten. Het gevaar
is zo ernstig, dat men thans conjunctuurpolitieke maatregelen moet
nemen, zelfs al remmen zij voorshands de structurele ontwikkeling van
onze volkshuishouding, aldus het jaarverslag van de Herstelbank, de Maat
schappij tot Financiering van het Nationaal Herstel. Onze economie groeide
uit haar kracht. De vraag is hoe het groeitempo te vertragen zonder het
groeiproces tot stilstand te brengen.
Gezamenlijk hebben de gezins-, pro-
duktie- en overheidshuishoudingen meer
besteed dan zij hebben voortgebracht.
Als men niet ingrijpt, zal de overbeste
ding toenemen. Men kan niet als voor
heen volstaan met maatregelen op geld-
gebied. Zachte drang baat niet, kracht
en dwang is nodig. Een geheel van maat
regelen op het gebied van belasting en
begroting, afstemming van loon- en prijs
politiek is nodig. Elk afzonderlijk middel
bereikt gauw het hoogtepunt. Op het
juiste ogenblik moet een er gelijktijdig
een reeks van op elkaar afgestemde
maatregelen komen.
Woning en voedsel
De onevenwichtige verhouding tus:
j bouwkosten en huurpeil gewent een groot
j deel der bevolking aan huren, welke aan-
zienlijk beneden de werkelijke kosten van
huurgenot liggen. Zij krijgt daardoor meer
middelen voor bevrediging van andere be-
hoeften dan maatschappelijk is verant-
woord. Eens zal volledige aanpassing moe
ten komen. Hoe eerder hoe beter, aldus
het verslag. Hetzelfde wordt opgemerkt
inzake verbruikersprijzen van belangrijke
voedingsmiddelen, waarvoor een aanpas-
sing onder veel ongunstiger omstandig^n-
I den dan in 1956 wordt gevreesd.
In vele belangenorganisaties in het be-
I drijfsleven, ook buiten de ondernemin-
gen, alsmede in overheidsorganen streeft
men naar plannen op lange termijn. Tus-
Influenza-epidemie
breidt zich uit
De influenza blijft voortwoeden in vei
schillende delen van zuidoost-Azië. In Sin
gapore zouden 200.000 mensen besmet zijn.
Talrijke noodklinieken zijn ingericht.
Reeds zijn twaalf personen gestorven.
In Malakka liggen 35.000 mensen ziek.
In Madras is een schip voor anker gegaan
met 2000 passagiers uit Singapore. Van hen
hebben 211 influenza.
Op Formosa neemt de epidemie in het
noorden af, maar wordt in het zuiden
sterker. Men spreekt van een half miljoen
zieken. Uit Manilla wordt gemeld, dat er
100.000 zieken zijn en reeds 33 sterfgeval
len.
Minister Staf
Verdediging havens
van Rotterdam en
Antwerpen is één
De NAVO heeft besloten Rusland dui
delijk te maken, dat de landen van het
Atlantisch Pact kernwapens zullen ge-|
bruiken, als zij worden aangevallen. Dit'
zei minister Staf gisteren aan een lunch,
die de „American Association in the Ne
therlands" in Den Haag, de scheidende
ambassadeur van de Verenigde Staten, de
heer Freeman Matthews, aanbood. Ook
Prins Bemhard was aanwezig.
Minister Staf verklaarde, dat de NAVO
thans bezig is een strijdmacht te forme
ren. die door de lucht midden in vijan
delijk gebied kan worden gebracht, om
van daaruit de vijand achter zijn front
lijn aan te vallen.
Men moet er rekening mee houden, dat
zowel de verdediging met atoom- als
met conventionele wapens niet langer een
nationale aangelogcnhcid kan zün. Zo
noemde minister Staf het verdedigen van
de havens van Rotterdam en Antwerpen
één zaak.
DODEN ÖPDE WEG
Twee broers uit Veenendaal, de 27-
Jarige C. S. en de 33-jarige H. S., kwa
men gisteravond op de hoofdweg bij
Veenendaal om het leven toen hun
motor met grote snelheid in een scherpe
bocht slipte en onder een zware vracht
auto met oplegger schoof.
Vannacht is te Sluiskil de 43-jarige
A. de V., opzichter bij het aannemings
bedrijf Mabuwat te Dordrecht, met zijn
auto te water geraakt en verdronken.
De 52-jarige ongehuwde landbouwer B
H. J. K. uit Eibergen overleed gister
avond aan de gevolgen van een hem
vorige week op de weg van Haaksbergen
naar Enschede overkomen ongeluk
met een bromfiets.
sen deze organisaties, haar leden en de
overheidsorganen groeide een samenspel,
dat meer en meer het economisch proces
bepaalt. Organisaties van werknemers,
werkgevers en anderen trachten haar
economische positie te handhaven of te
verbeteren. Op den duur gaan zij tegen
over de leden een min of meer zelfstan
dig bestaan voeren. Zij geven vaste vorm
aan nog vage verlangens en willen deze
liefst op korte termijn vervuld zien. Door
haar macht tengevolge van groot leden
tal of sleutelposities staan zij niet zeL
den als een nauwelijks verkapte bedrei
ging achter eisen aan de overheid. De
overheid heeft de taak de plannen dezer
organisaties en particuliere ondernemin
gen te ordenen naar gelang van haar
dringend karakter en deze omsmeden
tot één voor de gehele gemeenschap
aanvaardbaar plan. Zij is daarin niet
geheel vrij, doch gebonden door de be
ginselen die bij de meerderheid der be
volking leven. Een daarvan is de hand
having van de ondernemingsproduktie.
en een der voorwaarden dezer handha
ving is het kweken van voldoende r
ves voor ongunstige jaren.
Te sterk gegroeid
De omvang van de overheidshuishou-
ding is ten opzichte van het nationale
inkomen sterk toegenomen. De overheid
dient zich bij haar begrotingsbeleid re
kenschap te geven van de invloed var
haar huishoudplan op de gehele volks
huishouding. Haar plan voor eigen huis
houding is derhalve één der hoofdbe
standdelen van de economische politiek
en van haar economisch plan, waarin zij
streeft naar harmonisering en coördine
ring van de plannen van ondernemers
en belangenorganisaties. Zij is daarbij
(Voor vervolg zie pagina 5)
Prins Bemhard werd gisteren in een bestuursvergadering van het
Reactorcentrum Nederland aan de Scheveningseweg in Den Haag als
beschermheer geïnstalleerd. Zittend naast de Prins dr. H. M. Hirsch-
feld (voorzitter), prof. dr. J. M. W. Milatz en mr. H. K. Mani.
Prins Philip en
zijn zorgen
)R1NS PHILIP v
gister
de
kleine bokshandschoentjes, die de
matrozen hun commandant hadden
gegeven voor zijn zoontje. „Wij
hadden er ook een stel thuis", ver
telde de Prins. „We hebben ze aan
de kinderen gegeven, maar wisten
prins Charles
nthousiast te
afnemen". De klei»
en zjjn zusje prins
elkaar nl. wat al t
lijf!
Gisteravond onthulde prins Philip
een tweede zorgwekkende kwestie:
hij is bezig een tekst te schrijven
voor een televisie-voordracht. Van
avond zal hij namelijk iets over de
wereldreis vertellen, die hij vorig
jaar heeft gemaakt. Hij vindt dit
bijzonder moeilijk. „En dat terwijl
ik er geen penny voor krijg," zei
hij schertsend op een bijeenkomst
van schrijvers voor film en tele
visie.
„U moest eens weten, hoeveel
uur ik voor een blank vel papier
heb gezeten. Als ik bedenk, hoe
vrienden en familieleden zich moe
ten voelen tegen de tijd, dat het
werk klaar is, dan besef ik, dat hun
leven een zware last is geworden.
En wanneer ik aan u denk, die er
allemaal uw brood mee verdient,
welt er een diep medelijden in me
op...."
Amerika niet enthousiast
TN DE VEILIGHEIDSRAAD, die maandagavond om negen uur (Neder-
-* landse tijd) bijeenkomt om de kwestie van het Suezkanaal te bespre
ken, zal Engeland Frankrijk steunen. Franse en Engelse diplomaten be
spreken reeds de tactiek, die tijdens de debatten zal worden gevolgd.
„Het enige verschil van inzicht tussen Engeland en Frankrijk", zei premier
Macmillan gisteren in het Lagerhuis, „betreft het gebruik van het Suez
kanaal in afwachting van een definitieve regeling."
Amerikaanse diplomaten stonden echter
zeer koel. zo niet afwijzend, tegenover het
Franse initiatief. Ook secretaris-generaal
Dag Hammerskjöld was niet erg enthou
siast. „De Veiligheidsraad is geen inter
nationaal gerechtshof. Dat Hof zetelt In
Den Haag en is aangewezen voor het op
lossen van de geschillen." zo meende
Hammarskjöld.
Het Franse initiatief heeft in ieder ge
val dit resultaat gehad, dat Israël het
zenden van een proefschip door het Suez-
De politie beschermde gisteren het gebouw van de Britse ambassade
in Tokio, toen duizenden demonstranten zich in de straten rondom
verzameld hadden om te protesteren tegen de atoomontploffingen op
Christmas Island. Er deden zich geen incidenten voor.
QVER TWEE JAAR zal een conferentie
van deskundigen uit de landen van
de Euromarkt een poging doen de ge
meenschappelijke landbouwpolitiek vast
te leggen.
Deze mededeling deed gisteren de Fran
se staatssecretaris van buitenlandse za
ken. Maurice Faure in een uiteenzetting
over de Euromarkt voor het congres van
het Internationale persinstituut, te Am
sterdam bijeen.
Het congres heeft op de laatste dag drie
resoluties aangenomen. De eerste werd
voorgesteld door de hoofdredacteur van
Reuter en bevat een aansporing aan het
I.P.I.-bestuur te trachten een algemene
(Wordt vervolgd).
TAPIJTEN - LOPERS - GORDIJNSTOFFEN
I in kleuren en dessins van de laatste „INTERIEUR-MODTE"
Ziel onze speciale EXPOSITIE BOTERMARKT 23
VOOR BETERE WONINGINRICHTING
De tweede resolutie, ingediend door
hoofdredacteuren uit India. Pakistan, Cey
lon en de PhilippHnen. protesteert tegen
de arrestatie van de Indonesische hoofd
redacteur Mochtar Lubis van de Indonesia
Raya, die nu al vier maanden vast zit.
nder dat hij
heeft i
I de bul-
onder dat een reden da:
voor bekendgemaakt is. Deze gevangen
houding wordt een „ernstige inbreuk op
de persvrijheid" genoemd.
De derde resolutie, ingediend door Mar
cel Schulte van de Frankfurter Neue
Presse, veroordeelt een persvervalsing, die
zich in Oost-Duitsland heeft voorgedaan.
Daar werd een valse Frankfurter Rund
schau uitgegeven, een nabootsing, die in
krantenhoofd, opmaak en afmeting ge
trouw was, maar waarin de tekst opzet
telijk hier en daar was gewijzigd. Op de
regering van de Sowjetunle werd een be
roep gedaan aan dit soort vervalsingen
een halt toe te roepen.
Lager Sueztoeslag. Door Londens In
stituut van assuradeuren van 2 shilling
4 pence tot 1 shilling 3 pence de 100 pond
sterling verlaagd.
H-bom ontplofte
volgens plan
De ontploffing van de eerste Britse
waterstofbom boven de Stille Oceaan by
Christmas Island is volgens plan ver
lopen en dit zal volgens premier Mac
millan de positie van Engeland by toe
komstige ontwapeningsbesprekingen ver-
Maemillan wilde niet antwoorden or
de vraag van oppositileider Gaitskell of
dé premier de persberichten had gezien,
volgens welke de atmosferische storingen
in Japan na de Britse proef even zwaar
waren en zelfs van langere duur. dan
na de Amerikaanse H-bom proef bij Bi
kini.
Wel zei premier Macmillan, dat vol
gens de eerste berichten de hoeveelheid
radio-actieve stoffen in het gebied van de
proefnemingen vrijwel te verwaarlozen is
kanaal zal uitstellen totdat de debatten
in de Veiligheidsraad zijn beëindigd en
een besluit is genomen.
Macmillan overwint
Terwijl in kringen van de Verenigde Na
ties in New York achter de schermen
drukke diplomatieke bedryvigheid ont
stond, behaalde premier Macmillan fn liet
Lagerhuis een overwinning. Een motie
van de Labourparty, waarin de politiek
van de regering betreffende het Suezka
naal werd veroordeeld, verwierp het La
gerhuis met 309 tegen 259 stemmen.
Vandaag zou het 20.000 ton metende Ne
derlandse passagiersschip Oranje, dat op
weg is naar Djakarta, door het Suezka
naal varen. Het tolgeld is betaald in Duit
se Marken.
Met ingang van morgen zal het aantal
konvooien door het Suezkanaal. nu ook de
Britse sohepen door het kanaal gaan, van
twee op drie per dag worden gebracht.
Regering neemt beslissing
Wordt openbare behandeling van
huurwetten weer uitgesteld?
(Van onze parlementsredactie)
DE LOONCOMPENSATIE voor de huurverhoging zal geschieden in de
vorm van een bijslag van 2 procent op de rechtens geldende lonen. Het
minimum van deze compensatie zal voor de eerste gemeenteklasse f 3.10,
voor de tweede en derde gemeenteklasse f 2.60 en voor de vierde en vijfde
gemeenteklasse f 2.10 per week bedragen. Het maximum van de bijslag is
f 4.- per week. De compensatie zal niet worden toegekend aan loontrekken-
den, die jonger zijn dan 23 jaar, tenzij zij gehuwd of kostwinner zijn. Ook
werkende gehuwde vrouwen krijgen geen compensatie uitgekeerd, tenzij
zij kostwinster zijn. De minister van volkshuisvesting en bouwnijverheid
ir. Witte heeft dit aan de Tweede Kamer meegedeeld, nadat het kabinet
zich gisteren over de compensatie had beraden.
Het ligt In de bedoeling, aldus minister
Witte, dat de minister van sociale zaket
en volksgezondheid omtrent een en andei
een aanwyzing geeft aan bet College vat
Ryksbemiddelaars. Dit zal dan pas na d<
aanvaarding van de huurwetten door de
Staten-Generaal kunnen geschieden. Met
de verwerking in de collectieve arbeids
overeenkomsten of loonregelingen z
1 juli 1958 mogen worden begonnen, tenzy
de economische omstandigheden dit
gewenst zouden maken. De verwerking
zal beperkt moeten biyvcn tot opneming
in de uurlonen van de thans vastgestelde
compensatie, die ruim 2,4 procent va
loonsom zal bedragen.
Overwogen wordt de mogelijkheid
een verlaging van de premie voor de kin
derbijslag met 0.3 a 0,4 procent. Hierover
zal advies worden gevraagd van de So
ciale Verzekeringsraad.
De consequenties van de looncompen-
satie voor het overheidspersoneel en dt
eventuele gevolgen voor de gepensioneer
den zullen op korte termijn in het ge
organiseerd overleg aan de orde worden
Bij de berekening van de benodigde
compensatiebedragen i6 uitgegaan v;
huurbedragen voor geschoolde arbeiders,
die ontleend zijn aan een huurenquête
van 1940 en waarvan ook bij vorige huur
verhogingen werd uitgegaan. De compen
satiebedragen zouden moeten zijn f 2.50
voor de eerste gemeenteklasse, f 2.20 er
f 1,90 voor re6p. de tweede en derde ge-
meenteklasse, f 1,55 en f 1,40 voor resp.
de vierde en vijfde gemeenteklasse. Over
deze compensaties moeten echter loon
belasting en sociale premies worden be
taald. Daartegenover staat een verhoging
van de kinderbijslag voor het eerste
tweede kind met 2 cent per dag, dus 24
cent per week. Met de hogere lasten
ten dele met de kmderbij6lagverhoging
voor het eerste en tweede kind rekening
houdende, zijn de compensaties vo»
komende huurverhoging van 25 procent
vastgesteld.
Om de afstand tussen de gemeentcklas-
scn niet al te groot te maken heeft
deze op f 1 tussen de eerste en vyfde
gemeenteklasse vastgesteld. Voor de in
deling van de gemeenten wordt de inde-
SA0EDI-ARA3IË EN IRAK
T/" ON ING SAOED van Saoedl-Arabië en
koning Feisal van Irak zullen samen
werken ter bestryding en verwydering van
de „onwettige en verwoestende activiteit
van het communisme" in het Midden-
Oosten.
Verder willen zij alle mogelijke finan
ciële en politieke steun aan de Algerijnen
verlenen „die dapper 6trijden voor de
vrijheid en onafhankelijkheid" en aan alle
Arabische landen, die voor hetzelfde doe)
vechten". Beide landen zullen van de goe
de betrekkingen met de 6jeikdommen
aan de Perzische Golf gebruik maken
om te voorkomen, dat er, direct of in
direct, ruwe olie naar Israël gaat De
Iraak6e regering geeft haar volledige
steun aan de rechten van Saoedi-Arabië
in de Golf van Akaba en de oase Boe-
Dit zijn mededelingen van een offi
ciële zegsman te Bagdad, die vooruitlo
pen op het communiqué, dat morgen ver-
strekt zal worden. Koning Saoed, uitge
nodigd door koning Hoessein van Jorda
nië, zal thans naar Amman vertrekken.
Sit-downstaking
onder de grond
In de Zuidbelgische mijnstreek de Bo-
rinage zijn in mijn no. 5 van „Homu et
Wasmes" 122 ondergrondse mijnwerkers
drie dagen in sit-down staking geweest.
Gistermiddag zijn zij naar boven geko
men. Bovengronds wordt uit sympathie
ook gestaakt, in totaal door 4500 man. De
reden voor deze staking is, dat deze mijn
door de Hoge Autoriteit van de E.G.K.S
voor sluiting is aanbevolen, omdat er
met verlies wordt gewerkt.
tairc hulpverlening opgesteld voor de re
publiek Mongolië, die zich als een enor
me bufferstaat uitstrekt tussen de Sow
jetunle en communistisch China.
De gehele Mongoose oliewinning, die
t nu toe in handen van Rusland was
il zonder vergoeding aan Mongolië wor
den overgedragen, terwijl „op gemakke
lijke voorwaarden" de grote metaalbe
drijven worden overgedaan.
In de gemeenschappelijke verklaring,
die na afloop van besprekingen tussen de
legaties uit de beide landen, werd gepu
bliceerd, wordt gezegd, dat Rusland zon
der vergoeding van kosten verschillende
vliegvelden en een aantal vliegtuigen
jan Mongolië zal overdragen.
Amerikaanse en Britse diplomaten zien
Dit is de Convair 880, het toestel, dat
volgens de ontwerpers het snelste
str aalpassagiersvliegtuig ter werelif
voor de midden-afstand wordt. De
880 zal worden voortgestuwd door
vier General Electric CJ-805 straal
motoren en zal plaats bieden aan 84
tot 109 passagiers. Het vliegtuig zal
een maximum snelheid van 950 fcm.
per uur kunnen bereike»v-
dit laatste als militaire hulp, daar de
vliegvelden voor militaire doeleinden
worden gebruikt.
Mongolië beschouwt zichzelf als een
autonoom gebied en heeft zich reeds her
haaldelijk aangemeld als onafhankelijk
lid van de Verenigde Naties.
Nog geen behandeling?
De Tweede-Kamercommi66ie die zich
bezig houdt met de schriftelijke voorbe
reiding van de huurwetten, is gistermid
dag, nadat zij kennis had genomen van
het besJluit van de regering, nog bijeen
geweest. Vandaag zou de commissie met
de regering mondeling overleg plegen.
Het i6 zeer wel mogelijk, dat dit overleg
deze week nog niet kan worden b«-
eindigd.
In ieder geval moet worden aangeno
men, dat de Tweede Kamer met de be
handeling van de huurwetten niet woens
dag zal kunnen beginnen, zoals in het
voornemen lag. Zelfs schynt het twyfel-
achtig of volgende week het vooroverleg
zover zal zyn gevorderd, dat in die week
van openbare behandeling sprake zal
kunnen zyn.
Reactie CNV-voorzitter
Het Christeiyk Nationaal Vakverbond
betreurt het zeer, dat de regering het
tussenvoorstel van de drie vakcentralen
met betrekking tot de huurcompensatie
niet heeft aanvaard. Dit verklaarde do
heer M. Ruppert, voorzitter van het CNV.
Volgens het CNV stond de regering
voor een bijzonder moeilijke beslissing.
Ten eerste omdat het compensatiepro
bleem zelf moeilijk is in verband met do
huurverhoging van 25 pet in alle ge
meenten, en voorts omdat de regering
haar beslissing niet kon 6teunen op het
advies van d^ stichting van de arbeid.
Volgens het CNV heeft de regering naar
een zo billijk mogelijke oplossing ge
streefd. Zij is daarin volgens het CNV
ten dele wel en ten dele niet geslaagd.
Wanneer, aldus het CNV, de beslissing
beschouwd wordt uit het oogpunt van da
compensatie al6 zodanig, dan zijn de cij
fers van de regeringsbeelissing in het al
gemeen aanvaardbaar met uitzondering
van de gemeenteklasse 2. In die klasse
ziten nl. de 6teden die het midden hou
den tussen de grote 6teden en de provin
cieplaatsen. In die klasse ls de compen
satie van f 2.60 volgens het CNV niet, of
nauwelijks voldoende. Volgens het CNV
ware het juister geweest dat de regering
klasse 2 had gecombineerd met gemeente
klasse 1 en de compensatie op f 3,10 had
gesteld.
Aan de regcrlngsbeslissing, gezien uit
het oogpunt van het verschil tussen de
gemeenteklassen, zyn volgens het CNV
belangryke bezwaren verbonden omdat
het loonverschll tussen de le en 5e ge-
meentcklasse als gevolg van de beslissing,
althans tydeiyk, met f 1 vergroot wordt.
(Voor vervolg zie pagina 5)
HET WEER IN EUROPA
sïï
AH*
las Ia
WEERBERICHT
Opklaringen
De Bilt verwacht tot mor
genavond:
Vanavond en vannacht veel
bewolking met plaatseiyk
wat regen. Morgen opklarin
gen maar in de middag ook
hier en daar een bui. Matige
tot krachtige zuidwestelijke
wind. Weinig verandering in
temperatuur. (Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zaterdag 18 mei: zon op 4.44 uur, onder
10.33 uur. Maan op maan onder 8 46
Op 21 mei laatste kwartier en op 29
