CHRISTELIJK
thergolven
Pleidooi voor andere
plaats der collecte
Uit O.-Europa gevluchte
predikanten naar V.S.
Puzzel mee
Minister Verwoerd dreigt
kerken in Znid-Afrika
n
blijven
neutraal
Processies
het j
(tl.
togen zeggen 1 van de
Hervormde Kerk, gaat ook meer aan
dacht besteden aan liturgische vragen.
In die rubriek gaat men niet ateeds
nieuwigheden bepleiten, maar ter ge
legenheid van liet eerste artikel in de
reeks wil dr. P. J. Roscam Abbing
dat wel doen: hoort de collecte niet
na de preek te gebeuren?
Hij begint met te betogen, dat
schriftlezing en preek eigenlijk bij
elkaar horen en dat de collecte
tussen beide in een onlogische
plaats heeft.
En dan is de collecte óók een
antwoord der gemeente op wat
ambtelijk van Godswege tot haar
komt. Zoals ook het ..grote ge
bed" in veel gemeenten tot na de
preek is verschoven (eigenlijk te
rug-geschoven: de vaderen deden
het ook zo).
Nu citeren we verder letterlijk:
argument om er op te wijzen, dat
de inhoud van de prediking ook
de mate der offervaardigheid in
een bepaalde dienst kan bevorde
ren. Toch is dit argument princi
pieel juist en ter zake. Gods woord
wil ons leiden naar de plaats waar
wij voor God hebben te staan, na
melijk gevend en biddend. Als de
prediking b.v. mede over de zen
ding gaat, is het vreemd om de
zendingscollecte vooraf te houden
en niet achteraf. In feite zou me
nigeen meer geven als hij die zen-
dingsprediking eerst gehoord had
dan nu, nu hij hem achteraf hoort.
DE STILTE, tijdens welke gecol
lecteerd wordt, is weer vrucht
baarder na de preek dan vóór de
preek. Wij gaan er dus vanuit dat
het collecteren gebeurt in stilte,
zonder daf er gezongen wordt. Wel
nu. deze stilte heeft vóór de preek
het karakter van een afwachten:
de stilte voor de storm. Deze stil
te heeft echter na de preek het
karakter van bezinning, van medi
teren over het gehoorde. Dit medi
teren is uiterst belangrijk. Zozeer,
dat in veel gemeenten na de preek
een stilte is ingevoerd, waarbij
uiteraard het orgelspel de bedoe
ling van deze stilte niet schaadt,
maar bevordert.
Hoe «ezond is het voor de ge
meente om na de prediking een
behoorlijke tijd met de prediking
innerlijk bezig te zijn. Men kan
hierbij niet tegenwerpen, dat op
die mamer het collecteren toch
weer bijzaak wordt van een ande
re bezigheid, namelijk van de
overdenking van de prediking,
want in de kerk is alles afgestemd
op meditatie en dit mag op de
daarvoor geschikte momenten ge
concentreerd worden.
Men moet daarom veeleer zeg
gen: Hoe langer men na de preek
in de kerk is. hoe meer kans er
is. dat die prediking doorwerkt en
de gemeenteleden er mee bezig
zijn.
gens de kerkelijke traditie hoori
de collecte in te staan tussen pre
diking en avondmaal. Dat wil dus
zeggen, dat de plaats van de col
lecte na de prediking, ook in die
diensten, waar het avondmaal als
vervolg van de dienst ontbreekt,
meer in overeenstemming is met
de oud-kerkelijke traditie dan wat
wij op het ogenblik traditioneel
vinden.
Overigens moet ik bekennen
dat de vraag naar wat oud-ker
kelijk is mij minder boeit dan
sommige anderen. Daarom noem
ik dit argument het laatst.
Tot slot zij hier meegedeeld
dat de praktijk in deze ook be
vredigend is. Soms kan men be
pleiten wat principieel geheel
juist is en dat toch om subtiel
psychologische redenen niet be
valt. In de wijkgemeente, waar
ik geregeld mag voorgaan, is
de ervaring dat deze volgorde
bijzonder goed bevalt. Natuur
lijk moet het collecteren een vlot
verloop hebben, wat ook heel
goed mogelijk is als men veel
collectanten dienst laat doen.
QOMMIGEN zeggen: na de predi
king moeten de mensen zo vlug
mogelijk op straat staan. Dan al
leen is de prediking een climax in
de dienst en neemt men het Woord
mee naar huis. M.i. moet men de
ze stelling veeleer omkeren. Na de
dienst praten de gemeenteleden
met elkander, wat zelfs toegejuicht
moet worden. De gemeente is een
gemeenschap waarvan de leden
ook gesprek met elkaar zoeken.
Dit gesprek mag ook over gewo
ne huiselijke dingen gaan. Na de
kerkdienst gevoelen de meesten
een natuurlijke behoefte aan ont
spanning. Het is dan ook een fic
tie te menen dat de gemeente op
straat i
thuis voort mediteert.
Jaarboek Geref. kerken
onderh. art. 31 k.o.
In het jaarboek van de Geref. Kerken
onderh. art. 31 k.o. wordt vermeld, dat
het aantal kerken in 1956 door insti-
tuering van de gemeente Wageningen
met 1 is gestegen en nu 302 bedraagt.
Het aantal predikanten klom van 21C
op 219. doordat 14 kandidaten werden
bevestigd, vier predikanten naar het
buitenland vertrokken en een overleed.
Het aantal vakatures schommelt in
de meeste provincie» rond 9. Alleen
Zuid-Holland heeft er 19. Het aantal
vakatures daalde van 95 op 86. Het zie
lental nam toe van 93.237 -tot 94.339. het
aantal belijdende leden van 48.975 tot
49.568.
Het aantal studenten te Kampt
i be-
VAN DL DAG
Zie...hier is uw God, door ds. G
van Duinen. Uitgave van Sljthoff,
Leiden. 208 blz. ƒ5.90.
Na de prekenbundel Evenwel ver
schijnt van ds. G. van Duinen, predi
kant van de Gereformeerde Kerk van
Wassenaar-Zuid dit nieuwe geschrift,
waarin hij preek-kernen, uie ..aansloe
gen" heeft verzameld. Wij zouden kun-
herhalen, wat wij van Evenwel
Voor tournee van zeven weken
Voorlichting
over Kerk achter
ijzeren gordijn
ZWITSAPLAST
de betere pleister
OPGAVE PUZZEL No. 15
Horizontaal: 1 prima. 3 rei. 6 on
bedorven. 8 niet thuis. 9 grondtoon, 10
familie, 13 deel van het gelaat, 14
schrede. 15 gezinslid. 16 pop.bril, 17
zaak, 19 dier. 20 modedwaas. 21 reeds,
22 zangnoot, 23 zangnoot, 25 ronde.
tor, 7 D. telwoord. 9 lookplant, 11 hel
dendicht, 12 baal, 13 vervoermiddel.
15 driekroon, 16 kiekje, 17 zangnoot,
18 gezinslid, 20 elfenkoningin, 22 rijks
munt. 24 voegwoord.
OPLOSSING PUZZEL No. 14
Horizontaal: 1 paragraaf, 6 es. 7
lak, 9 N.M., 10 geraas, 12 put, 14 kas.
15 lief, 17 K.M., 18 as. 19 Ee, 21 aai.
22 liter. 23 bits, 24 moe.
Verticaal: 1 pal, 2 rek, 3 as. 4 rim
ram, 5 facsimile. 8 abuis, 9 nek, 11 as,
12 plat. 13 te., 16 feit. 17 ka, 20 ets.
12 plat, 13 te. 16 feit. 17 ka, 20 ets,
21 arm. 22 li.
De Amerikaanse Raad van Chris
telijke Kerken heeft een achttal pro
testantse geestelijken, oorspronkelijk
afkomstig uit landen achter het ijze
ren gordijn, uitgenodigd om een tour
nee door de Verenigde Staten te
maken teneinde de Amerikanen voor
te lichten over de toestand van de
Kerk. zoals die hun inziens op het
ogenblik in de Oosteuropese landen
is. Het vorig jaar heeft de Ameri
kaanse raad, die aangesloten is bij
de Internationaal Council of Chris
tian Churches, een soortgelijke tour
nee georganiseerd, waarop geestelij
ken, die thans nog in de Oosteuro
pese landen verblijven, van hun werk
kwamen getuigen. De nieuwe tour
nee is bedoeld om de protestantse
geestelijken, die in de laatste decen
nia om diverse redenen hun land
hebben verlaten of hebben moeten
verlaten, de gelegenheid te geven
hun zienswijze kenbaar te maken.
Twee van het achttal geestelijken
bevonden zich woensdagavond op
Schiphol, komende van Londen en
op doorreis naar New York.
Ds. Roma K. Mazierski van de Poolse
Gereformeerde Kerk in Groqt-Britannië
deelde mede. dat de tournee niet minder
dan zeven weken zou duren. Zijn zever
collega's van onderscheidenen protestant
se kerken, zijn afkomstig uit verschillen
de l»nden. Hij zelf is van Poolse origin?
en zijn collega ds. R. J. Slokenbergse
(Luthers) komt uit Letland. De gehele
tournee staat onder leiding
„De Klokkenberg*'
Het aantal leerlingen van de christe
lijke kweekschool met internaat ..De
Klokkenberg" te Nijmegen is gestegen
tot over de 200. nadat het instituut te
Zetten met dat te Nijmegen was samen
gevoegd. Overigens heeft men nog
geen oplossing kunnen vinden voor 'de
huisvesting van de meisjes van de Zet-
school, zodat deze nog dagelijks
•n Zetten en Nijmegen heen en weer
moeten reizen Een en ander blijkt uit
het verslag 1954—56 van ..De K'.'okken-
berg", waarin voorts vermeld wordt,
dat er sinds 1954. elk jaar groepen An
tilliaanse. jongelui, ajïn dit instituut het
onderwijzersvak komen leren. In de
plannen voor het bouwen van een
nieuwe school is nog niet veel schot
gekomen, zo zegt het verslag verder,
omdat de algemene saneringsplannen
voor het stadsdeel, waarin „De Klok
kenberg" ligt, veel tijd en geld vragen.
Men overweegt nu de kweekschool naar
een ander deel van de stad over te
brengen.
Halve eeuw christelijk
onderwijs in Tilburg
Het is dezer dagen een halve eeuw ge
leden, dat de meest roomse stad van
ons land, Tilburg, protestants-christe
lijk onderwijs kreeg. Vanzelfsprekend
zal dit jubileum worden gevierd. Mor
genavond zal in de Herv. kerk aan de
Zomerstraat een dankdienst worden ge
houden. waarin zullen spreken dr. G. P.
van Hterzon uit Den Haag en ds. P.
Visser te Tilburg. Het Tilburgs Christe
lijk Gemengd Koor zal medewerking
verlenen. Op 14 mei a.s. is er een offi
ciële receptie van bestuur en perso
neelsvertegenwoordiging in Hotel De
Lindeboom, des avonds gevolgd door een
grote feestelijke samenkomst in Metro
de Amerikaanse
1 O' Dell. voorzitter
Raad van Kerken.
Ds. Mazierski is veldprediker ge
weest ui het Poolse leger, werd door
de Duitsers, toen hij zich in Roemenië
bevond, krijgsgevangen gemaakt
werd later door het Amerikaanse leger
bevrijd. In de eerste Poolse divisie is
hij later nog opgenomen als veldpre
diker. Hij heeft als zodanig ook mee
geholpen West-Europa te bevrijden.
Later heeft hij zich in Londen geves
tigd en heeft de zielszorg voor de Pool
se vluchtelingen van de Gereformeerde
Kerk in geheel Groot Britannië op
zich genomen.
Ds. Slokenbergs heeft een avontuur
lijk leven achter de rug. In 1944 is
hij. tezamen met 18 andere Letten, in
een vissersboot van een kustplaats in
Letland overgestoken naar Stockholm.
De boot heeft hij toen kunnen krijgen
in ruil voor zijn gouden horloge, een
familiestuk. Hij was op de hoogte van
de techniek van motoren, maar toen
de motor nadat de overtocht voor de
helft was afgelegd, het begaf, zag hij
geen kans het ding in volle zee te
repareren.
„Gelukkig maar", vertelde hij. „want
toen maakte de boot geen geluid meer
en de rest van de afstand heeft men
zeilend afgelegd".
Ook ds. Slokenbergs heeft zijn gemeen
te in Engeland, eigenlijk Groot-Londen
Na de tournee in Amerika keren beide
geestelijken naar Engeland terug.
ReroepinQswerk
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Berghuis en Tilanus
spreken over samen
werking A.R.P.-C.H.U.
Dinsdag 14 mei a.s. des avonds om
8 uur zullen de voorzitters van de Anti
revolutionaire Partij en van de Chris
telijk Historische Unie. de heren dr.
W. P Berghuis en H. W. Tilanus. in
het gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te Utrecht spreken over het
onderwerp ..Mogelijkheden en moei
lijkheden voor één protestants-christe
lijke volkspartij. Dit gebeurt op Initiatief
van de C.H.-jongerengroep in Utrecht.
De Utrechtse Arjos is uitgenodigd aan
wezig te zijn. De volgende dag zal de
N.C.R.V. van deze samenkomst een
reportaze uitzenden. Er wordt veel be
langstelling verwacht. Toegang kan
slechts op vertoon van kaarten worden
verleend. Deze zijn verkrijgbaar bij de
penningmeester van de Jongerengroep,
de heer M. Haasnoot, Schimmelpenninck-
plein 41, tel. 17317. Utrecht.
Op de twintigste bondsdag van de
Bond van Gereformeerde Vrouwenver
enigingen. woensdag 15 mei a.s. te
Ape'doorn, worden 7000 bezoeksters ver.
wacht. Er moet daarom een derde
samenkomst worden ingelast, en wel
de Brinklaankerk. Daar spreekt
'rouw W. M. Ridderbos-de Rooij te
Amsterdam over ..Weest dankbaar" en
ds. F. A. Hofman te Arnhem over ..Ons
Maranatha". Na de middagvergaderin
gen komen alle deelneemsters bijeen in
het park ,,Berg en Bos" om met ge
meenschappelijk zingen de bondsdag
te besluiten.
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
Mozes naderde
God sprak. Het gerommel van
de donder en bliksemstralen be
geleidden Zijn woorden, de wet der
tien geboden die Hij Zijn volk
voorhield. „Toen het volk het zag,
beefde het en bleef van verre
staan", zo staat er in Exodus. „En
zij zeiden tot
Mozes: Spreek f
gij met ons, dan
zullen wij horen;
maar God spreke
niet met ons, op
dat wij niet ster
venHet volk
nu bleef van
verre staan,
maar Mozes na
derde tot de donkerheid waarin
God was."
Het staat er met zoveel woor
den: het volk Israël was bang
voor de heilige God. Bang om
tot Hem te naderen. Alleen Mo
zes, middelaar tussen God en het
volk, kon naderen voor Gods aan
gezicht.
Voelt ge ook die angst als ge
al die woorden leest en ze u in
de kerk worden voorgehouden?
Waarom niet? Omdat ze u niet
raken, langs uw koude kleren af
glijden? Wees dan gewaarschuwd
want hoe zult ge bestaan voor
Gods heiligheid! Er is maar één
reden waarom ge niet beangst
behoeft te zijn: de middelaar Je
zus Christus heeft de kloof tus
sen God en u overbrugd. Hij is
voor Gods aangezicht genaderd
mèt al uw zonden en Hij heeft de
last van Gods toorn gedragen. En
kunt gij vrij en zonder
angst voor Gods aangezicht ver
schijnen!
KANTTEKENING
De kerken In Zuid-Afrika, die zich hebben verzet tegen de apartheid in
jr~% 7 de stadskerken, worden opnieuw bedreigd. Minister H. F. Verwoerd, minister
r~\ LC VA IV ni IV *r v.oor ,nlandse aangelegenheden, heeft nl. de kerken,, welke zielzorg ver-
VATn Lfh. DAL richten onder de negers, te kennen gegeven, dat hij hun evangelisch werk
beperkingen zal opleggen. Zo behoeven zij niet te verwachten, dat zij bouw
grond zullen krijgen voor de kerken van waaruit zij hun werk onder de
inboorlingen doen. Minister Verwoerd maakte deze opmerking na een storm
achtig debat over de apartheidsclausule.
Katholieken en vele protestante kerkgenootschappen hebben aangekon
digd zich te zullen verzetten, wanneer de nieuwe wet de inboorlingen zou
verplichten aan de minister toestemming te vragen, alvorens zij een kerk
mogen bezoeken. Twee prominente theologen van de Nederduits Geref. Kerk
IP,,HIhebben hun veroordeling uitgesproken over het amendement, dat regerings-
sehreven. Sijfhoff zorgde voor de uiter-| autoriteiten machtigt te beslissen of inboorlingen in stadskerken ongewenst
lijke aantrekkelijkheid. I zijn. i
COMMENTAAR
Verdienste
Tot ziens in Jeruzalem
n Het was ditmaal de
fcgfflgggffi I Vara, die een nu draaien-
ZYsZ-dZ de film tot hoorspel had
bewerict „Three brave
men" was het hoorspel „Staats
gevaarlijk" geworden, dat -onder
de beproefde regie- van S. de
Vries Jr. (die het hoorspel- ook op
zijn naam had staan) gisteravond
werd uitgezonden.
De Vries l§ een oude rot in het
radiovak en hij had alle radio
kwaliteiten, die dit stuk had, dan
ook ten volle uitgebuit. Wat de
luisteraars hoorden, was een gaaf
hoorspel en geen film zonder ge
zicht, waartoe de uitstekende be
zetting niet weinig bijdroeg.
Het gegeven: een Amerikaans
geleerde, door vijanden van hem
van staatsgevaarlijke activiteit be
schuldigd eh pas na veel moeite
en persoonlijk ingrijpen van de
minister gerehabiliteerd, had deze
kwaliteiten in zich. De verhoren,
drie kwart van het stuk, hadden
de naam zegt het hoor-kwa-
liteiten. Niettemin een verdienste
voor De Vries. Een der vele.
Onder de maat
Ook in Europa bestaat
een kleurlingen pro
bleem: kijkt u maar
reageren, als een blank
'ei,f* i'meisje met een neger
wil trouwen. AJ die reac
ties kregen we gisteravond voor
gezet in het door de NCRV op het
scherm gebrachte stuk „Een
vreemdeling in uw poorten", door
Ted Logeman bewerkt van het ori
gineel „Father Matthew".
De regie van Max Douwes ver
mocht van dit weinig sterke ver
haal ook niet meer dan een slap
discussie-avondje te maken. Jam
mer, erg jammer, vooral ook, om
dat de NCRV-sectie de laatste tijd
zulke hoge verwachtingen heeft
gewekt. Maar dit bleef onder de
maat.
Quiz in bijbelkennis
van de N.C.R.V.
JN samenwerking met Kol Is
raël, de radio-omroep van
Israël, zal de N.C.R.V. in het
komende winterseizoen een
internationale bijbelse quiz-uit
zending organiseren.
In totaal heeft Kol Israël aan
omroepinstanties in vijftien ver
schillende landen verzocht aan
deze quiz in bijbelkennis deel to
nemen. Vragen zullen worden
gericht op het gebied van de al
gemene bijbelkennis zowel be
trekking hebbende op het oude
als op het nieuwe testament.
De beste bijbelkenner van elk
land zal volgend jaar ter gelegen
heid van het 10-jarig bestaan van
de staat Israël worden uitgeno
digd een 14-daags bezoek te
brengen aan het heilige land.
Vandaar de door de N.C.R.V.
gekozen titel „Tot ziens in Jeru
zalem
Het ligt in haar bedoeling er
een wekelijks programmapunt
van te maken en onder de leiding
van een deskundige jury te be
palen wie voor de hoofdprijs in
aanmerking zal komen.
Verwacht wordt, dat niet alleen
uit protestants-christelijke maar
ook uit rooms-katholieke en
joodse kringen belangstelling
voor dit programma zal bestaan.
De deelname wordt niet be
perkt tot theologen en geologen;
ieder die meent zijn bijbel goed
Programma voor morgen
VRIJDAG 10 MEI
.00 Nw
te kennen kan voor deelname in
schrijven. Mogelijk zal eerst een
voor-selectie noodzakelijk zijn.
Talenkennis zal niet noodzake
lijk zijn omdat voor de eindstrijd
in Israël, welke uiteraard een in
ternationaal karakter zal dragen,
voldoende tolken aanwezig zullen
zijn.
0 De fascinerende historie van de
ontdekking van de penicilline door
Alexander Fleming en Howard Flo-
rey is het onderwerp van het twee
de hoorspel, dat Rob Geraerds
schreef over het leven en werken
van grote ontdekkers in de serie
„De wereld zonder grenzen". Uit
zending vijf voor negen Hilver
sum II.
Michel Legrand, de jonge Parijse
orkestleider en arrangeur heeft
een suite „Bonjour Paris" 'ge
schreven, samengesteld uit melo
dietjes, die uit Parijs hun weg over
de wereld hebben gevonden. Om
vijf voor half twaalf wordt deze suite
door de A.V.R.O. uitgezonden.
„Met band en plaat voor u paraat",
brengt vanavond om half acht ge
wijde muziek o.a. „Wohl mir dass
Ich Jesum habe" uit de Cantate 147
van Bach en het door Dé van
Oenen wondermooi gezongen ,Hör
meln Beten" van Mendelssohn-
Bartholdy.
MORGEN wordt J. C. Bloem
zeventig jaar en ter gelegen
heid van deze verjaardag van
de grote dichter geeft Clara
Eggink haar mening over
Bloems werk in een vraagge
sprek met Anny Schuitema
weer. (Hilversum II 2.30 uur).
TIPS
De Nederlandse christelijke vereni
ging van hoger personeel zal op zater
dag 1 juni in Esplanade te Utrecht de
zesde, jaarlijkse algemene vergadering
houden.
Ter vergadering zullen nieuwe leden
x>r het hoofdbestuur worden gekozen.
De heren W. Koops en mr. G. J. Ooster
huis zijn aan de beurt van aftreden. Zij
zijn herkiesbaar. Voorts zal worden
voorzien in de vacature P. Prins.
In diezelfde week komt er een lichte verade
ming. De heer Adelsberg heeft besloten, van
zijn personeel niemand te ontslaan en voor on
bepaalde tijd een duurtetoeslag te geven van
tien procent.
Hij wil op goede voet blijven met zijn gewe
ten. Daarom heeft hij ook Van Welden afgewe
zen en weigert hij, zich in te laten met ketting-
handel of andere oorlogstransacties.
Zijn boekhouder Cammeraat dankt uit naam
van het personeel en verzekert, dat de toeslag
uitiiemend te stade komt. Ook vertelt hij van
zijn zwager Adriaan, die onderwijzer is en wiens
gezin weer uitbreidt.
Daar zal Adelsberg aan denken. De voorzitter
van de school heeft juist een bestuursvergadering
uitgeschreven.
Een der punten van de agenda is de duurte.
„We moeten iets doen voor het personeel",
zegt de voorzitter.
Het hoofd der school valt hem dadelijk bij en
schildert taferelen van benarde toestanden in de
gezinnen der gehuwde onderwijzers.
„Waarom trouwen die lui zo vroeg?" vraagt
Brouwershof. Maar niemand antwoordt.
„Penningmeester, hoe staat het met de kas?"
„Niet best. De meeste contributies zijn ver
laagd of opgezegd. De mensen denken, dat wij
door
K. Jonkkeid
niets meer nodig hebben nu de subsidie ver
hoogd is".
„Dat is een vergissing. Een toeslag op de
salarissen moeten we in elk geval zelf betalen".
„Kunnen we de O.W.-ers niet aanklampen?"
vraagt een ander.
„Dat kunnen we, mits wé zelf het voorbeeld
geven", antwoordt de voorzitter. „Ik stel voor,
bij de vrienden van het christelijk onderwijs een
lijst ter intekening te doen circuleren, daarbij
wijzend op de nood van het personeel. De be
stuursleden kunnen beginnen, door in te tekenen
naar verrpogen. Dan zullen anderen ongetwijfeld
volgen".
„Er is overvloed van geld", zegt de penning
meester. „alleen niet in onze kas".
„Die overvloed van geld is maar schijn", ver
betert Brouwershof. „Vóór de oorlog lagen alle
vemen vol goederen, alle zolders waren zwaar
beladen, magazijnen en winkels hadden grote
voorraden. Maar nu is alles leeg. Holle lege
pakhuizen, alleen bewoond door een paar rond
dwalende katten. Het is zeer de vraag, of de-
grote voorraad geld wel opweegt tegen het te
kort aan goederen. Zal het een het ander wel
dekken?"
Allen kijken op. Zó hebben ze de toestand
nooit bekeken. Vooral Adelsberg wordt getroffen
door deze uiting van economisch inzicht. Die
Brouwershof is niet dom!
Neen, dom is hij niet. En hij maakt de laatste
tijd beste zaken. Dat nieuwe handeltje in zak
ken is voor hem nog meer winstgevend dan voor
Ebbing. Ook heeft hij aandeel in een partij rub
ber, die ergens in Amsterdam ligt opgeslagen.
Telkens heeft hij iets anders omhanden en alles
levert wat op. Maar hij zegt niets, vertelt niets,
zelfs niet aan zijn huisgenoten. Aan duurtetoe
slag voor zijn personeel heeft hij nooit gedacht.
Zijn bedrijf werkt op minder dan halve kracht.
De penningmeester heeft op een vel foliopa
pier een paar geldlijnen getrokken en daarmee
is de intekenlijst gereed.
Adelsberg is begaan met het moeilijk lot van
de mensen, die nog steeds moeten leven van hun
vooroorlogse salarisjes. Hij tekent voor vijftig
gulden. Ook de anderen houden zich goed En|
Brouwershof verbaast het hele gezelschap, door
in te schrijven voor honderd! I
W or dl ver volgd?
7.10 Gewijde muz: 7.30 Gr£
woord voor de dag: 8.00 Nws. en w
?:25_ Marinierskapel:
Een
13.00 Nws;
Concertork: 13.45 Gram; 14.05 School-
o; 14.25 Meisjeskoor; 14.45 Gram;
Voordr; 15.30 Metropoie-ork; 16.C0
ib. praatje; 16.15 Gram; 16.25 Piano
tal; 17.00 Voordr; 17.20 Vocaal ens:
I Beursber; 17.45 Tulpenrallye; 18.00
imen van overzee; 18.15 Fanfare-ork.
V d jeugd; 19.00 Nws. en weerber;
i Regeringsuitz.Industraüsatie (II.
riek Verklaring en toelichting; 19.20
srlngsuitz.Emigratierubriek. Het eml-
iepraatje van H. A. van Luyk; 19.30
20.20 Gram; 20.30 De jeugd vliegt uit.
hoorsp; 21.00 Gram; 22.45 Avondoverden-
23.15 Langs
king; 23.00 N
:n van k
Gram.
leid; 23.35—
Hilversum II. 298 m. VARA; 7.00 Nws:
7.10 Gym; 7.20 Gram; 8.00 Nws, 8.18
Gram; 8.50 V d huisvr; 9.40 Schoolradio.
VPRO: 10.00 Avonturen met kinderen
caus; 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20
Gram: 10.3U Orgel en zang; 10.55 V d
kleuters; 11.15 Fluit en piano; 11.35 Gram.
uit het buitenland
De grote vechter voor de Europese
zaak, Paul Henri Spaak, neemt bin
nenkort ontslag als Belgisch minis
ter van buitenlandse zaken om de
functie van secretaris-generaal van
de N.A.V.O. te kunnen bekleden.
Twaalf jaar heeft Spaak in de in
ternationale branding gestaan en
ter gelegenheid van het aanvaarden
van zijn hoog ambt zendt België
(324 m) vanavond om kwart over
tien een klankbeeld over hem uit.
Carl Orff's „Carmina Burana"
wordt vanavond om acht uur uitge
zonden in het verzoekprogramma
van België (324 meter). Dit werk
bestaat uit een liederenrei. ont
staan in de tijd dat de troubadours
en minnezangers nog langs dc we-
gen trokken om hun deuntjes aan
de man te brengen. Maar deze lied
jes zijn nog niet verouderd, integen
deel. ze doen met hun ritme nog
zeer levendig aan. Carl Orff vol
tooide dit werk in 1935.
In het landelijke Engelse dorpje
Tilford in Surrey wordt een jaar
lijks Bach-festlval gehouden, dat
om acht uur door Engeland (464 en
194 meter) wordt uitgezonden.
(9.20 Ronde v. Nederland. VPRO- 19.30
Wat geloven Vrijzinnig Protestanten?,
eaus; 19.50 Ber; 20.00 Nws; 20.05 De 11
miljoenste Nederlander, caus; 20.10 Film-
rubr; 20.2" Voordr. en muz; 20.35 Ronde
v. België, caus; 20.45 Leven uit eon be
ginsel. caus. VARA: 21.00 Dansmuz- 21.4"
Leert uw landgenoten kennen; 2? in °"i
.2.40 Zorg om de mens. ciu- -
\vondwljding. VARA: 23 00 Nu-
Naar traditie zal het V.A.R.A.-
irogramma vanavond worden ge
opend met de Spiegel der Kunsten,
fan Milo Anstadt, en besloten met
Wim Ibo's kleinkunstprogramma Het
>og wil ook wat. In De Spiegel der
kunsten komen o.a. de jonge Neder-
'andse schrijver Harry Mulisch. wiens
oman Het Zwarte Licht zojuist be
■roond is. en de decorontwerper Wim
/esseur. die dit seizoen zijn honderd
ste decorontwerp heeft gemaakt.
PJET VALT TE BETREUREN, dat
een wetsontwerp voor een vriend
schapsverdrag met Amerika gisteren
1 de K.V.P. aanleiding is geworden,
Kamerdebat te beginnen over het
processieverbod. Te betreuren omdat
het verdrag zelf in de verdrukking
moest komen, ja zelfs het gevaar om
de hoek lag, dat het voor verscheidene
landgenoten aan aanlokkelijkheid ging
verliezen.
Overigens was voor anderen dan de
K.V.P.'ers dit debat een ongezochte
gelegenheid, nog eens weer te argu
menteren hoe zij tegenover het houden
m processies staan.
Het vriendschapsverdrag met Ame
rika heeft duidelijk de strekking, dat
beide staten binnen eigen grond
gebied de burgers van het land gelijke
rechten zullen toestaan als aan de
eigen burgers is toegestaan. Wij zien
niet in, waarom nu straks aan Ameri
kanen op het gebied van de processies
en anders zou moeten worden
toegestaan dan aan Nederlanders.
^/TAAROM er in ons land, behoudens
de bekende op de wet gegronde
uitzonderingen, een processieverbod
mag bekend heten. Het is ten
onzent altijd gezien als een uitvloeisel
de plicht, die er op de overheid
ligt om de openbare orde te hand
haven.
Onze Grondwet is ook in dit op
zicht duidelijk. Zij erkent het recht
binnen gebouwen en besloten
plaatsen openbare godsdienstoefenin-
houden, met inachtneming
overigens van de nodige maatregelen
ter verzekering van openbare orde en
rust. Ditzelfde geldt, zegt de Grond
wet, voor godsdienstoefening buiten
de gebouwen en openbare plaatsen,
„waar zü thans naar de wetten en
reglementen is toegelaten". (Dit laat
ste betreft, als bekend, vooral het ge
bied beneden de Moerdijk.)
Het vriendschapsverdrag met Ame
rika staat toe, op eikaars grondgebied
besloten en openbare godsdienstoefe
ningen te houden, maar ieder van
beide staten mag maatregelen toe
passen, ter handhaving van de open
bare orde.
QEEN PROBLEEM dus, naar wij
menen, en nu van de kant der
K.V.P., die daarin door de liberalen
wordt gesteund, het processieverbod
ordt aangevochten, kan het zijn nut
hebben, wanneer de Tweede Kamer
gaat uitspreken, dat het vriendschaps
verdrag ook op dit punt niet geacht
mag worden met onze Grondwet in
strijd te zijn. Ware het anders, dan zou
straks aan Amerikanen zijn toegestaan
wat aan Nederlanders niet is toe
gestaan. Dit is, zoals boven opgemerkt,
reeds in tegenspraak met opzet en be
doeling van het verdrag.
Dat het processieverbod op hand
having van de openbare orde is terug
behoeft weinig betoog. Een
processie is een vorm van godsdienst
oefening. Van protestantse kant is
tegen processies steeds en terecht
als bezwaar aangevoerd, dat hier
mede de r.k. cultus op straat wordt
gebracht. Daarmee is de openbare
orde in het geding gekomen, en wel
naar twee zijden. Enerzijds: hoe zal de
reactie zijn van niet-rooms-katholie-
ken op een processie? Anderzijds: hoe
zal de reactie zijn van rooms-katho-
lieken, wanneer zij constateren, dat
andersdenkenden zich van het bren-
eerbetoon onthouden?
J^IT LAATSTE is zeer wezenlijk. Een
processie is een godsdienstoefe
ning, die als zodanig ook van anders
denkenden een grote mate van eer
betoon zal vergen. Het verwondert
i, dat dit punt in rooms-katholieke
publicaties veelal wordt verwaarloosd.
Waarom houdt men processies? Waar-
dan om de godsdienstoefening
op straat te brengen? En daarom
mede om de niet-geloofsgenoot met
deze godsdienstoefening zelf te con
fronteren.
De afwijzing hiervan met name door
de protestanten is niet onzeker. Het
enige onderscheid ligt in de mate van
kracht, waarmee die afwijzing ge
schiedt. Iemand als prof. Miskotte
heeft eens gezegd, dat er bij opheffing
het processieverbod voor de pro
testanten nog slechts een keus zou
zijn tussen burgeroorlog en emigreren.
Ook zijn de processies beschouwd als
strijdig met de democratische burger
lijke vrijheid.
Merkwaardig is, dat iemand als prof.
Oud aan heel deze argumentatie voor
bij schijnt te zien. Hij erkent geen
verband met de openbare orde. Toen
hij vorig jaar zich voor processie
vrijheid uitsprak, heeft hij overigens
met partijgenoten moeite genoeg ge
kregen. In zijn samengaan met de
K.V.P. heeft hij echter nu iets van
zijn smalle basis gerealiseerd.
Het Kamerdebat van gisteren, hoe
zeer ongezocht, heeft stellig verhelde
rend kunnen werken.
Toverballen vliegen iveg
Bij de actie „Toverbal" ten bate van
Ie Hongaarse jeugd in de Oostenrijkse
'lucht elingenkampen zijn al 350.000
doosjes met toverballen verkocht zo
heeft de Nederlandse Jeugdgemeen
schap bekendgemaakt. Men hoopt een
miljoen doosjes te kunnen verkopen.
Eind mei zullen via de radio de prijs-
winnaars worden bekendgemaakt.
I
