llieuure geihscl)t (üouraiit VERWARRING IN W.-DUITSLAND Vraagstuk atoombewapening niet opgelost Adenauer ontving brief van Rus Smirnoff Zes classificeerders bij Zwijndrecht omgekomen Scharf (socialist) wordt Oostenrijks president NEDERLAND HERDACHT ZWIJGEND DE DODEN 1 MAANDAG 6 MEI 1957 BUREAUS: Steenstraat 37. ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). Postrekening 58936. J. ENSERINK CHRISTELIJK-NATIOISAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omatreken Achtendertigste jaargang No 10948 $t«nt«a<Uct U «ftetlevea "npn btrt in Ugfreaspott Sport en wedstrijden ZIE PAGINA'S 4 EN 7) NIET MEER UIT SLAAP ONTWAAKT Bestelauto boorde zich in betonmuur (Van een onzer verslaggevers) TN EEN TRAGISCHE fractie van •*- een seconde is gistermorgen om kwart over vijf een einde gekomen aan het leven van zes mannen. Op de Rijksweg 16 juist op de gemeente grens van Zwijndrecht en Hendrik Ido Ambacht boorde een bestelauto met 14 inzittenden zich in een be tonnen muur, die aan de wegkant het begin vormt van een viaduct. Zes passagiers werden op slag ge dood, er waren vier zwaar gewon den en drie mannen kwamen er met lichte verwondingen af. Er viel een dichte hagel- en sneeuw jacht, toen even na zonsopgang de rode 'bestelwagen, die door het plaatsen van banken voor personenvervoer geschikt was gemaakt, het viaduct in de Rijksweg naderde. De 14 inzittenden waren classifi ceerders, die bij de B.P.M. in Pernis schoonmaakwerk hadden verricht in op dracht van het bedrijf J. van Lonkhuyzen Voorstraat 10 te Dordrecht. De meesten van de groep woonden bovendien in het logement-café, dat Van Lonkhuyzen er ook nog op na houdt. Op slag gedood Hoe de bestuurder, de ex-taxichauffeur G. Wierlnga, het spoor is bijster geraakt, kon naderhand niet met zekerheid wor den vastgesteld, maar juist waar de be tonnen muur begon, reed hij de parkeer- strook op, ramde een paaltje en de wagen werd met een harde klap in het beton gesmakt, als het ware in het verlenedc van de muur. De gevolgen waren verschrikkelijk. Zes mannen vonden onmiddellijk de dood en de overigen lagen gewond in de afgeslo ten ruimte van het voertuig. Reconstructie van het zo tragische ge beuren wees uit, dat de inzittenden door de schok naar voren zijn geschoten en op en over elkaar tegen het houten schot, dat cabine en laadruimte scheidde, zijn geslagen. De meeste slachtoffers hadden inwendige bloedingen en kneuzingen, al dus werd later geconstateerd De i De Zwijndrecht werd gealarmeerd 1 later ook die van H. I. Ambacht en de Rijkspolitie van Dordt. De ziekendienst Zwijndrecht en de Dordtse GGD waren spoedig ter plaatse en onder leiding van de artsen Krijger en Koopman begon het vervoer der ge wonden naar de Dordtse ziekenhuizen. Maar zes van de mensen, die waar schijnlijk na hun zware arbeid in een dommel achter in de auto hadden gezeten ontwaakten niet meer. De slachtoffers Het waren: S. Kruiderink (36 jaar), J. Brul (70 jaar), C. Bozuwa (58 jaar), B. Vos (30 jaar), H. Sterkman (46 jaar) allen woonachtig te Dordrecht en voorts de 21- jarige B. Verhoef uit' Papendrecht. die. om wat extra's te verdienen, voor één nacht mee was gaan werken. Zeer ernstig gewond was de chauffeur G. Wieringa, eveneens uit Dordrecht. HU verkeerde in levensgevaar Zwaar gewond werden drie classificeer ders. nl. de Dordtenaren S. Cupido, W Pistorius en C. de Boer uit Papenrecht In het ziekenhuis te Dordrecht bleek A Wouters buiten gevaar te zijn. Drie inzittenden kwamen er met lichte verwondingen af. Zij konden na in ziekenhuis behandeld te ziin naar terugkeren. Hun namen waren P Looyen en P. v. d. Stelt. resp. uit I en Papendrecht en Rijkens uit Tilbu Onderzoek De auto werd in beslag genomen ei test. Daaruit bleek, dat de wagen geen enkel gebrek vertoonde en ook het slip gevaar achtte de politie vrijwel uitgeslo ten. Het lijkt daarom niet uitgesloten, dat chauffeur Wieringa, die zelf als classifi ceerder meewerkte door vermoeidheid van de goede weg is afgeraakt. De meesten van de veertien mannen hadden zaterdagmorgen van half acht twaalf uur hun zware arbeid verricht zaterdagavond om'half acht begonnen zij opnieuw. Het werk ii vijf. Na het onderzoek door de politie is 3 wagen weggesleept naar Van Twist aan de Mijlweg in Dordt. Pas wanneer het mogelijk zou blijken de zwaargewonde en tussen leven en dood zwevende Wieringa te ondervragen, zal vast komen te staan of bij dit vrese lijke ongeluk oververmoeidheid of iets an ders de oorzaak is geweest. Het duurde geruime tijd, voordat de slachtoffers en gewonden geïdentificeerd konden worden, want velen hunner leef den in het logement van Van Lonkhuyzen aan de Voorstraat in Dordt. In dat loge ment-café ging het leven intussen ge woon verder. Er werd gisteren nog ruim schoots drank geschonken en gedronken Vliegtuig vol keel-, neus- en oorartsen Van Schiphol té zaterdagavond een ge charterd K.L.M.-vliegtuig naar New York trokken met keel-, neus- en oorartsen twaalf landen aan boord. Zij zullen in Washington deelnemen aan een con gres, waarvoor tweeduizend specialisten uit alle delen van de wereld hebbeD ingeschreven. (Van onze correspondent in Bonn) BONN, 5 Mei TAE VOORJAAARSZITTING van de N.A.V.O.-raad heeft bij alle -L' overigens ten toon gespreide eenheid drie belangrijke onderwerpen ter verdere discussie overgelaten. Ten eerste is het vraagstuk van de atoombewapening der tot de N.A.V.O. behorende landen niet nader tot een oplossing gekomen. Men heeft er zich eigenlijk van af gemaakt met de mededeling, dat de militaire deskundigen van de N.A.V.O. zich er nog over beraden en dat een beslissing pas in december kan worden verwacht. Over de vraag hoe deze beslissing zal uitvallen, kan evenwel geen enkele twijfel bestaan. De N.A.V.O. heeft de atoomwapens nodig, die moreel voor geen enkele verdragspartner ooit aanvaardbaar, maar militair onvermijde lijk zijn. Dit te meer waar er een neiging schijnt I te bestaan (waarop de Nederlandse minis ter van buitenlandse zaken, mr Luns, in een van de duidelijkste verklaringen der gehele conferentie scherp de nadruk leg de) de conventionele wapens te verwaar lozen of in ieder geval minder betekenis toe te kennen. Dit is zeker geen verheu gende neiging, waar het toch vast schijnt te staan, dat een atoom-uitrusting der NAVO-strijdkrachten om technische re denen pas over twee tot drie jaren moge lijk zal zijn. Daarnaast is de vraag onbe antwoord gebleven, bij wie nu de eind beslissing ligt over de atoombewapening der landen. Reeds voor de vergadering der NAVO- ministers in Bonn, was mede ten gevolge van het appèl der achttien Westduitse atoomgeleerden, hierover een felle dis cussie ontstaan met aan het slot een cate gorische verklaring van de Westduitse minister van buitenlandse zaken, dr. von Brentano, dat de uitrusting der NAVO- strijdkrachten (waarin de „Bundeswehr" straks met twaalf divisies zal zijn verte genwoordigd) met kernwapens een be slissing van de NAVO-leiding is, waarbij de individuele landen zich hebben neer te leggen. De scheidende secretaris-gene raal der NAVO, Lord Ismay, desavoueerde minister von Brentano door te zeggen, dat elk NAVO-land inzake kernwapens zijn eigen soevereiniteit heeft. De nieuwe secretaris-generaal der NAVO, de Belg Spaak, verklaarde zaterdag op een lunch met de buitenlandse pers in Bonn weer het tegendeel, n.l. dat het een gemeen schappelijke NAVO-beslisslng moet zijn. Voor het Westduitse volk. voor wie in de algemene verkiezingen van september het kernwapen een belangrijke rol zal spelen, is de verwarring rond dit onderwerp door de NAVO-conferentie alleen maar groter geworden. Het merkwaardige daarbij is. dat de conservatief. Lord Ismay, met zijn ver klaring de Westduitse sociaal-democraten verkiezings-munitie leverde en de sociaal democraat Spaak de Westduitse regering te hulp is gekomen. Het tweede probleem Het tweede punt. dat de NAVO-raad mede door de afwezigheid van militaire deskundigen niet volledig kon door praten of daarover een gemeenschappe lijk standpunt formuleren, was dat van de Britse troepen van het Europese vaste- Dit zal ongetwijfeld ter sprake ko men, wanneer dinsdagmiddag de Britse premier Macmillan voor een driedaags staatsbezoek ('t eerste, dat 'n Britse regeringsleider aan het na oorlogse Duitsland brengt) in Bonn komt. Het gesprek hierover wordt in tussen voorbereid door de Britse mi nister van buitenlandse zaken, Sel- wyn Lloyd, die na de NAVO-confe rentie in Bonn is gebleven. Het derde punt, dat „open" is gebleven, was de kwestie Cyprus. Dé nieuwe secre taris-generaal Spaak zal hier het Ameri kaanse plan, dat autonomie voor Cyprus ondet auspiciën van de NAVO inhoudt, nader uitwerken. Het is niet waar, dat Met kleine meerderheid van stemmen TTET Oostenrijkse volk heeft gisteren de socialist en vfce-premier dr. Adolf Scharf tot zijn president gekozen. Scharf kreeg 2.259.975 stemmen en prof. Wolfgang Denk. die door de conservatieve en rechtse Vrijheidspartij kandidaat was gesteld 2.160.551 stemmen. Dr. Scharf volgt de in januari gestorven dr. Theodor Körner op. Körncr was eveneens socialist, e nieuwe president, dr. Scharf. is 6" r oud. Hij is sinds 1945 voorzitter van de lalistasehe partij. Hij is de zoon van Koningin bij opvoering van Prototype in Baarn Koningin Juliana heeft zaterdagavond in de Hervormde kerk te Baarn het spel ..Prototype" van Stuart B. Jackman, dat daar werd opgevoerd in het kader vai bijzondere kerkewerk. bijgewoond. glasblazer en sloot zich op 16-jarige leeftijd bij de socialisten aan. Kort nadat de rechten afstudeerde werd hij op geroepen voor de dienst in het keizerlijke Oostenrijkse leger in de eerste wereld- dog. Hij bracht vier jaar aan het Ita- anse front door. Na de oorlog wijdde hij zich geheel aan de politiek. In 1934 ia de ineenstorting van het parlementaire itelsel in Oostenrijk, werd hij door de fascisten gearresteerd In 1938. na de .Anschluss" waren het de Duitsers, die ïem interneerden. Na twee weken kwam lij weer vrij. In 1944 werd Scharf opnieuw door de Nazi's gevangen gezet, deze keer aor zes weken. Toen in 1945 de Russische legers Wenen binnentrokken verliet Scharf het zieken huis. waar hij verpleegd werd en belastte t de i i zijn i Vanmorgen heeft de nieuwe president van Oostenrijk, dr SchSrf. de gelofte af gelegd, dat hij geheel boven de partijpoli tiek zal staan en „president zijn van hel gehele volk". Mevrouw Mal eter is in Canada Mevrouw Mari Mal eter en haar drie kinderen zijn per vliegtuig uit Wenen ir Montreal aangekomen. Haar man, gene raal Pal Maleter. zou zich nog steeds in een Hongaarse gevangenis bevinden Over zijn lot is niets bekend. West-Duitsland zal bemiddelen of goede diensten aanbieden, zoals geruchten ge durende de Bonner-conferentie wilden Opvallend is de belangstelling van de Russen voor de NAVO-conferentie ge- t. Het moet hen toch wel duidelijk zijn geworden, dat de NAVO een vastbe raden organisatie is, die zij met dreige menten niet kunnen opblazen. Daarop zal Moskou op de een of andere manier r ten reageren. Een vorm van reactie het antwoord van de Sowjetrussische bassadeur Smirnoff aan bondskanselier dr Adenauer op diens brief aan Smirnoff begin vorige week, waarin Adenauer zich afvroeg, welk nut .genlijk heeft wanneer men met Russische ambassadeur spreekt Smirnoff (d.w.z. de regering in het Kremlin) erken de in zijn antwoord de verklaring van di Adenauer, dat West-Duitsland nog geen kernwapen bezit en daar ook niet heeft gevraagd. Hij meende evenwel, dat dit nog niet voldoende is en dat Rusland de verzekering wil hebben, dat de bonds republiek „ook in de toekomst" geen kern wapens zal aanschaffen of vreemde gendheden (b.v. de NAVO-troepen) zal toestaan op Westduits gebied kernwapens te stationeren. De brief van Smirnoff kwam op di bondskanselary aan, toen dr Adenauer daar zat te praten met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dulles, in tegenwoordigheid van de minister van defensie, Strauss, de inspecteur-generaal der „Bundeswehr", generaal Heusingei de minister van buitenlandse zaken, dr von Brentano. De door de Russen volgde procedure bü het overhandigen van de Smirnoff-brief berust waarschijn lijk niet op toeval. Het was een eerste reactie op de NAVO-conferentie, op hel inzicht dat het westen niet van plan is te capituleren voor grove dreigementen of voor propaganda, die steunt op massa vernietiging onder betuiging van lippen dienst aan de vrede. Het tienjarig jongetje, dat stil en eenzaam zaterdagavond meeliep op de stille tocht naar de duinvlakte van Waalsdorp bij Den Haag, heeft de verschrikkingen van de oorlog niet gekend. Maar aan de ernst op zijn gezichtje bleek dat hij de wijding, de herdenking, op deze avond aanvoelde. Er waren vele jongeren onder hen, die als zwij gende pelgrims, in gedachten die herinneringen waren, naar de stille vlakte gingen, naar de plaats waar zovele Nederlandse verzetsstrijders vielen voor het vuurpeleton. Terwijl toortsen en gasfakkels hun flakkerend licht over de drie zwartgeverfde ruwhouten kruisen en het rood-wit-blauwe bloembed eronder lieten schijnen, terwijl de militairen en oud-verzetsstrijders (van het district Den Haag van de nationale federatieve raad van het voormalig verzet Nederland) de erewacht hielden naast de half stok gehesen nationale vlag, trok de lange stoet schuifelend over de kale cn troosteloze vlakte, waar de koude wind blies in de vlam men van de fakkels. Om acht uur werd de „Last post" geblazen en twee minuten lang waren er slechts de windsto ten en het gesis van de flambou wen, die de stilte verbraken. Na het spelen van het Wilhelmus trok de stoet langs het sobere monu ment, terwijl de Koninklijke mili taire kapel en De Stem des Volks treurmuziek speelden. Ruim ander half uur duurde de droeve tocht, waarbij vele bloemstukken en kransen werden gelegd. Foto onder: prinses YVilhel- mina (links) bij het monument te Rotterdam. Prinses onthulde bronzen ereteken in Rotterdam (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM herdenkt de doden. Het is twee minuten voor ach ten als het een stilte laat vallen in zijn hart. Vóór het stadhuis, op het plein, steekt een trompetter zijn trompet: een kort, weergaloos ijl signaal. En dan de stilte, die in we zen het kenmerk is van de dood. Daarmee eert een stad, die geleden heeft, zijn mannen, vrouwen en kinderen, die achterbleven in een laatst gevecht. Een stad met zijn bestuurders en met zijn volk. In hun midden de vrouw, die niet afliet die strijd met woorden en daden te steunen: prinses Wilhelmina Zij is naar Rotterdam gekomen in dit uur. gewijd aan hen die vielen. Een prinses, die vorstin bleef in de moeilijkste jaren, staat verzonken in ge dachten voor een bronzen ereteken. Vier gestalten toont het: twee mannen, een vrouw en een kind. Een groep, die het zinnebeeld wil zijn van wat was, i komen zal. Met het kind als de schakel, die het heden bindt aan de toekomst. Het monument ging tot vanavond schuil onder een doek. Kort vóór het ogenblik van stil herdenken deed de prinses dat doek wegvallen toen kon de 6tad voor het eerst in twaalf jaren de doden eren op een plaats, die daarvoor inhoud kreeg. VIJF VROUWEN Op het stadhuisplein staan vijf vrou wen. Vijf, die achterbleven, omdat hun mannen het leven gaven om voor ande ren de vrijheid te kunnen verkrijgen. Het waren Johannes Klüte, ambtenaar ter secretarie; Willem de Graaff; de scheepstimmerman J. A. 't Hart; hoofd inspecteur van politie Christoffel Betine kers zij allen werden gefusilleerd. De vijfde was de boekhouder J. Beunder: hij werd bevrijd uit het kamp Dachau, keer de terug naar huis, maar kon niet meer worden genezen van de slopende ziekte, die hem in zijn gevangenschap overviel - hij overleed in 1951. Vijf vrouwen wor den door burgemeester mr. G. E. van Waleum aan de prinses voorgesteld. Dan helpen zij haar de kransen leggen aan de voet van het monument. Een krans van Koningin en Prins en een kran6 van haarzelf. Witte aronskelken als een lich te toets tegen de grijze steen. Een derde krans voegt de burgemeester er bij: de Spionage-affaire Zwitserse inspecteur van politie thans gearresteerd De inspecteur van de federale politie in Zwitserland Max Ulrich. die in maart geschorst werd naar aanleiding van een Egyptische klacht over het afluisteren van telefoongesprekken van de ambas sade te Bern. is thans onder beschuldi ging van spionage ten gunste van Frank rijk in arrest gesteld. De gesprekken betroffen beraadsla gingen van uitgeweken Algerijnen met de Egyptische ambassade en hadden plaats ten tijde van de Frans-Britse aan val op Egypte. Nieuwe ster aan Sowjethemel De Sowjetregering heeft een betrekke lijk onbekend communost, Josif Josif< vich Kuzmin, benoemd tot hoofd van h gosplan, het hoogste Sowjetorgaan der economische planning en tot vice-pre mier. Hij is hierdoor de rechterhand ge worden van Kroesjtsjef De benoeming heelt de westelijke waarnemers te Mo: kou volkoman verrast. Tsjechische val voor attaché's Gedwongen te poseren bij militaire objecten Tsjechische militairen hebben vrijdag de Britse en de Amerikaanse militaire attaché's in de omgeving van Praag drie uur lang vastgehouden en beschuldigd van „activiteiten, in strijd met hun sta- Verontwaardigde nota'6 van Engeland en Amerika hebben intussen het ware van deze zaak aan het licht gebracht- de atlaché'6 werden door een man van de militaire politie gedwongen de hoofd weg te verlaten en met hun auto's door te rijden naar een plaats, waar twee straalvliegtuigen van een ouder type er twee tanks stonden. Vervolgens verschenen militaire foto grafen ten tonele om foto's van de twee buitenlandse diplomaten te maken, in de omgeving van „belangrijke militaire ob jecten." De Brit en de Amerikaan gerden. hun auto te verlaten en vragen van Tsjechische officierer Italiaanse postverkeer staat nagenoeg stil Het post- en telegraafverkeer in Italië is gisternacht voor drie dagen stilgelegd door een staking van 100 000 employes, die meer loon willen Het allernoodzakelijkste werk zal worden verricht door de hogere ambten?ren wier vakbond zich niet met de staking kan verenigen. „Staakt liet vuren" voorkomt een „totale oorlog" President Somoza van Nicaragua heeft zaterdagavond Honduras gewaarschuwd, dat elke nieuwe Hondurese aanval een totale oorlog tussen beide landen zal ont ketenen. Kort hierna is echter een „staakt het vuren" langs de gemeenschappelijke grens van de beide landen afgekondigd. Deze overeenkomst is tot stand gebracht door de speciale vredesmissie van de Organi satie van Amerikaanse Staten (OAS.) Honduras en Nicaragua zullen zich ver der onthouden van elke activiteit, die de toestand kan verergeren, het inbegrip van het doen opmarcheren van troepen Reünie veiligheidsdienst mariniersbrigade Leden van de veiligheidsdienst der ma riniersbrigade uit het voormalige Neder- lands-Indië willen een grote reünie orga niseren in 1958. Er zijn brieven binnen gekomen van oud-leden uit Indonesië. Afrika en Australië, die willen deel nemen. De voorbereiding geschiedt door de heren C. E. L. Jansen te Neede en A. J. Hardeveld te Doetinchem. Dr. Joseph \V. Kennedy, één van de vier geleerden, die het element plutonium hebben ontdekt, is gisteren op 40-jarigt leeftijd in St. Louis, Missouri, overleden. hulde van de stad. Tenslotte nog een van de Stichting 19.40—'45. Beeldhouwer Mari Andriessen ver klaart prinses Wilhelmina zijn schepping, wijst daarbij op de laatste regel van Clara Egginks gedicht, dat in de voet ge beiteld werd: dan zal Uw nageslacht zijn brood in vrijheid eten". Honderden, die zidh achter de hekken een plaats hebben gezocht, kijken zwijgend toe. En denken aan hen, die vielen voor de vrij heid van Nederland. OVERAL STILTE Terwijl de Prinses in Rotterdam deel neemt aan de j&arljjkse stille tocht naar de Willemsbrug om daar een krans te leggen ter ere van de mariniers die er in 1940 sneuvelden, beieren de klokken over heel Nederland. De kerken vullen zich cn door steden en dorpen gaat een stoet van zwijgenden naar die plaatsen, waar zij sterk bepaald worden bü de verschrikkingen van de afgelopen oor log en waar zjj de ontelbare vrijheids- Vele duizenden staan bij het nationale monument op de Dam in de hoofdstad en gedurende twee rqinuten wordt er slechts het klapperen van de halfstok gehesen vlaggen gehoord. Burgemeester Van Hall spreekt een kort woord. Wand a Reumer draagt enkele verzetsgedichten voor en de „last post" wordt geblazen, voordat kran sen gelegd worden, bij die welke Ko ningin en Prins reeds 's morgens hadden gelegd tijdens een korte plechtigheid, waarin ook de ministers Drees en Staf een krans legden namens de ministerraad. In de Stadsschouwburg wordt Het Dag boek van Anne Franck opgevoerd. Te Tienray zijn oud-verzetslieden en Joden bijeen in het vroegere woonhuis van mevrouw Hanna van der Voort, in de illegaliteitsdagen Tante Hanna gehe ten. Zij bespaarde door haar moedige acti viteiten vele onderduikers en Joden de dood en daarom wordt daar een her inneringsplaquette onthuld. Sittard her denkt de 210 doden, die daar in de oor logejaren vielen, omdat zij streden voor de vrijheid. Het bronzen beeld van Char les Tangelder werd onthuld door mej. J. A. J. Krauwels, dochter van een verzets strijder, die enkele weken voor de be vrijding gegrepen en gefusilleerd werd. Koningin en Prins namen te Baarn deel aan de dodenherdenking. Een krans van margrieten en met rood-wit-blauwe linten wordt door de koninklijke handen tegen het monument der gevallenen ge plaatst. Met de bevolking van Baarn be tracht het Koninklijk paar twee minuten stilte en luistert het zwijgend naar het Wilhelmus, dat de plechtigheid besluit. HET WEER IN EUROPA f 14.7.S wzw windstil WEERBERICHT Zware nachtvorst De Bilt verwacht tot mor genavond: Wisselende bewolking met enkele buien, voornamelijk M 1° bet binnenland. Over- ■jjggjJj wegend matige, maar aan- vankelijk nog nu en dan fc BB krachtige wind uit noordelij- lijke richting. Plaatselijk zware nachtvorst, morgen Iets minder koud. (Opge maakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Dinsdag 7 mei: zon op 5.02. onder 20.16, naan op 12.24. onder 1.46. Eerste kwartier 7 mei. Volle maan op 13 mei.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 1