Jlicuiue £dhsrl)e ÖTourant VOOR ONDERWIJS 100 MLN MEER Mede gevolg van salarisverbetering Minister Cals zinspeelt op belastingverhoging Kantoor van Aneta door militairen gesloten Gedeeltelijk akkoord in Londen te verwachten Rust schijnt in Amman te zijn weergekeerd Afdoende maatregelen tegen stralingen In Frankrijk vandaag en morgen geen treinen I WOENSDAG 17 APRIL 1957 BUREAUS: Steenstraat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- Advertentie.afdeling: Tel. 31441. ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting). •Postrekening 58936. Achtendertigste jaargang No 10935 Directie: F DIEMES Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEB Chef-red.: H. W. J- ENSEBINK CBRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken Stent»aiUcfi Is abfblmn "oen bert loUgbeospott^ Hof van Getsemane bleef ongerept ZIE PAGINA 5 (Van onze parlementsredactie) MINISTER CALS heeft gistermiddag tijdens de voortzetting van het onderwijsdebat bevestigd, dat in de bijzondere commissie voor ge organiseerd overleg voor het onderwijzend personeel volledige overeen stemming is bereikt over de salarissen bij het lager onderwijs. Omdat de voorbereiding van het Koninklijk Besluit nog enkele maanden in beslag nemen, heeft de regering gemeend over de bereikte resultaten heden een publicatie het licht te doen zien, zulks mede ter bevordering van de rust in onderwijskringen, zo deelde de minister mee. Hij hoopte, dat de onder wijzers in deze daad van de regering, waarmee een extra-uitgave van f30 miljoen zal zijn gemoeid, een blijk van waardering zullen zien voor het werk, dat zij onder moeilijke omstandigheden moeten verrichten. De regering vraagt zich echter met het meende oog op de huidige noodzaak tot beste dingsbeperking af, waar het geld vandaan moet komen. Nog dit jaar zal een supple- toire begroting van meer dan f 100 mil joen moeten worden ingediend. Het is duidelijk, dat men zich hiervoor offers xal moeten getroosten. De bereidheid zal moeten bestaan tot verhoging van de be lastingen. De gang van zaken bij de salarisonder handelingen besprekend, wees de minister erop, dat de laatste tijd van beide zijden gestreefd is naar reccl overleg. Met de heer Derksen (kath. v.) was hij van me ning, dat men thans moet laten rusten wat vóór januari van dit jaar in de bij zondere commissie van georganiseerd overleg is gebeurd. In 1957 heeft het overleg een veel vlotter verloop gehad. Leraarssalarissen „De leraren waren destijd op het ver keerde spoor toen zij hun salaris vast koppelden aan een bepaalde rang, name lijk die van hoofdingenieur bij de rijks waterstaat", zo zeide minister Cals bij de verdediging van zijn salarisbeleid ten s. Men kan ander half jaar na de invoering van de spelling stellen, dat iedereen zonder gebruik van de woordenlijst die spelling feilloos schrijft. Die eis heeft men ger ook niet gesteld. Ook in vroegere spellingen zaten inconsequenties (onge lijkwaardige dubbelvormen etc.). Al me al meende de minister, dat de Woorden- ienlijke vereenvoudiging heeft gebracht. Wat natuurlijk niet weg neemt, dat het voor welen niet eenvoudig de zaak in korte tijd onder de knie krijgen. Maar een feit is, dat de ovi grote meerderheid van de bevolking (en vooral de jeugd) meer fouten maakte (en maakt) met de spelling-De Vries en Te Winkel dan met de nieuwe spelling. De minister deelde nog mee, dat aan de !-Damsté is gevraagd een onder zoek in te stellen om ter wille vanmeer ■ereenvoudiging te komen tot een ver dergaande vernederlandsing van de bastaardwoorden. Aan het begin van zQn rede deelde de inister mee, dat de ministerraad gisterer heeft besloten aan de gemeente Rotter- alle medewerking te verlenen tot behoud van de collectie-Van Beuningen. -heugde de bewindsman zeer, dat de gemeente Rotterdam, die de afgelopen :uw heel wat kansen voorbij heeft la- n gaan, dit initiatief heeft genomen. Hoger onderwijs Zonder zorgen over de toekomst het hoger onderwijs was minister Cals bepaald niet Op de investeringen bate van bijv. het hoger onderwijs in de natuur-wetenschappelijke sector zal zijns inziens, niet mogen beknibbelen. Het gaat hier om zeer grote bedragen. Zo moet men per student rekenen op uitgave van f 60.000. Men zal dus reke ning moeten houden met honderden mil joenen aan investeringen. De minister deelde mee, dat binnenkort een con sie zal worden ingesteld, die het vraag stuk van de spreiding van ons technisch hoger onderwijs en de oprichting va: derde technische hogeschool zal moeten bestuderen. MINISTER CALS belastingen omhoog aanzien van de leraren. Het is zijns in- i ziens volkomen onjuist om de leraren te i vergelijken met één bepaalde ambtenaar. Wil men per se een vergelijking maken, dan zou daartoe hoogstens de groep j tenschappelijke ambtenaren kunnen die- Over de vergelijking van de leraarssala- rissen met die van de wetenschappelijke ambtenaren merkte dc minister op, dat j «r op drie departementen een onderzoek is ingesteld naar de carrière van acade misch gevormde ambtenaren. Daaruit bleek, dat deze ligt beneden het beloop van de leraarssalarissen. In dit verband I hield de bewindsman een pleidooi meer gradatie in het lerarenkorps. Het j mag naar zijn mening niet vanzelfspre- j kend zijn, dat iedere leraar 't maximurr salaris bereikt. Dit is ook bij de ambtena ren niet het geval. Verheugend vond minister Cals het, dat in de lerarenbladen geluiden worden gehoord, waaruit blijkt, I dat men streeft naar een positieve op lossing. Van de ernst van de situatie, die is ontstaan door het nog steeds toenemende ooderwijzerstekort, zeide de minister vol komen overtuigd te zijn. Het is bekend. I dat 1957 in dit opzicht het moeliijke jaar Jal worden. Een wetsontwerp tot laging van de leerlingenschaal is bij de j ministerraad in behandeling. Voorlopig t zal er nog een groot aantal onderwijzers nodig zijn en zal het evenwicht nog niet j hersteld zijn. Spelling I De moeilijkheden, die zich voordoen bij de toepassing van de nieuwe spelling, zijn door de Kamer te ernstig voorgesteld, Pers gemuilkorfd in Djakarta Alleen buitenlanders mogen daar nu nog doorwerken BEKENDE persbureau Aneta te Djakarta, dat later herdoopt isin Pia heeft zijn kantoren op last van de militaire commandant, overste Dachjar,' voor -zeven dagen moeten sluiten en is krachtens de staat van beleg door de militaire politie verzegeld. afhankelijk zijn van Pia (Persbiro Indo- Ou twapenings gesprek hervat O USLAND cn de westelijke landen zul-| len het vermoedelijk eens worden over j een gedeeltelijk plan op een zo breed mo gelijke basis, om de bewapening in de wereld tc beperken. Jules Moch, de Franse afgevaardigde in de ontwapeningscom missie van dc Ver. Naties, zei, dat de af gevaardigden nader tot elkaar zijn geko men, hoewel er nog steeds verschillen van mening bestaan. „De wil, om te komen tot een bevredi gende oplossing", aldus Jules Moch, „be staat bij alle regeringen, die in de com missie zijn vertegenwoordigd. Daarom is het waarschijnlijk mogelijk, ten minste een gedeeltelijk plan uit te werken in plaats van een algemeen plan, waarover in de onmiddellijke toekomst nog geen over eenstemming kan worden bereikt." Men verwacht een overeenstemming over de volgende punten: 1. Een eerste stap naar de ontwapening an de gewone strijdkrachten. 2. Een datum, waarop de kernproduktie oor mi'litaiiT gebruik zal worden gestaakt. 3. Beperking van de kernontploffingen. 4. De wijze, waarop controle moet wor den uitgeoefend- Moch sprak de verwachting uit, dat op den duur een minimum aan vertrouwen zal ontstaan, dat nodig is om politieke verschillen uit de weg te ruimen en de ontwapening mogelijk te maken. De ontwapeningscommissie van de Ver. Naties heeft gisteren haar besprekingen het Lancaster House te Londen hervat. T~\E RUST schjjnt in Amman te zjjn teruggekeerd. Gisteren bezocht ko- Hoessein een kabinetsvergadering en werd toen hij lachend afscheid nam van zijn ministers, voor het regeringsgebouw door een menigte toegejuicht. Politietroepen en Bedoeinen houden de enkele demonstraties waartoe nog nei ging bestaat in het oog. In Jeruzalem hielden links georiënteerde studenten en leraren een optocht, die door de Islamie- tische broederschap werd verstoord. En kele personen werden gewond. Of Noe- war, de chef-staf van het leger, zich in Syrië bevindt of slechts „met verlof" is voor twee weken, is nog steeds niet be kend. In Irak zijn welingelichte kringen van mening, dat koning Hoessein de oud premier Naboelsi in het kabinet heeft opgenomen om 't volk te kalmereen. Men verwacht, dat door de regering allereerst de politieke partijen, die meer in de mi litaire clubs en onder de bevolking age- dan in het parlement, verboden zul len worden. Verder is men van mening, dat het Jordaanse parlement ontbonden zal worden en over enige maanden, wan- de toestand wat stablieler is, nieu- verkiezingen zullen worden uitge schreven. Koningin bezocht de Keukenhof Vanmorgen vroeg heeft de Koningin net haar veertienjarige dochter Margriet en een hofdame incognito een bezoek ge bracht aan de Keukenhof. Het talrijke I Publiek heeft de Koningin en de Prinses I öiet opgemerkt Doden op de weg. Zwaar gewond werd de 69-jarige landbouwer S. van Goor te Assen toen hij op zijn bromfiets bij het I uitwijken voor een paard en wagen door een auto werd aangereden. Hij overleed i In het ziekenhuis. De 39-jarige motorrij- 1 der L. K. te Val kens waard kwam In botsing met een auto en overleed aan de opgelopen verwondingen. Geen olie uit Iran naar Israël De regering van Iran heeft de nationale oliemaatschappij opdracht gegeven te wei. geren Perzische olie aan Israël of aan anderen, die'de olie doorvoeren naar dit land, te verkopen. Verder heeft de rege ring het consortium van acht oliemaat schappijen aanbevolen een zelfde houding Het is waarschijnlijk, dat de internatio nale organisatie zich aan deze aanbeveling zal houden, om wrijving met de regeri te voorkomen Zoals bekend is. heeft e onder Amerikaanse vlag varende tanker vorige week Perzische olie naar de Israë lische haven Eilath vervoerd. De Perzi sche oliemaatschappij heeft toen iedere verantwoordelijkheid voor deze leverantie van de hand gewezen en verklaard, dat de olie door het internationaal consortium was verkocht. Eden gaat iets vooruit Sir Anthony Eden gaat langzaam vo< uit. Hij kan weer enig vloeibaar voedsel gebruiken en heeft in bed even opgezeten. Van vele zijden ontvangen sir Anthony en zijn vrouw bewijzen van vriendschap en medeleven. Brieven, bloemen en tele grammen stromen toe. Dr. Hoessein Khalidx, thans pre mier van Jordanië en oud-minis ter van buitenlandse zaken, is de man, die het nieuwe kabinet van zeven leden moet leiden in de moeilijke situatie, waarin zijn land zich bevindt. Suezkwestie blijft vraagteken De vergadering van de vereniging var gebruikers van het Suezkanaal is uitge steld tot na Pasen. Men verwacht, dat de besprekingen van Amerika en Egypte dan geëindigd zijn. Tot dusver is geen resul taat bereikt Evenmin is beslist of de kwestie van de status van het Suezkanaal voor de Veiligheidsraad gebracht zal worden. Engeland zou inmiddels bereid zijn het verbod voor Britse schepen van het Suezkanaal gebruik te maken op te heffen, mits de andere landen het zelfde doen. Sandys Hoewel de Britse minister van defen sie, Duncan Sandys, niet wanhoopte het bereiken van een algemene oven stemming, deelde hij gisteren tnet druk in het Lagerhuis mee, dat de af schaffing van kernwapens voor Enge land rampzalig zou zijn. Hierdoor zouden de Russen alleen al met hun con tionele strijdkrachten een overmacht krijgen. Het wantrouwen tussen oost en wesl staat echter de ontwapening nog in de weg, zei Sandys, en de enige bescher ming voor de vrije wereld is het bezit van kernwapens. De belangrijkste woordvoerder Labour voor defensiezaken. Brown, drong bij de regering op aan de kernproeven de Stille Oceaan voorlopig uit te stel len. Dat zou een goed voorbeeld voor d« gehele wereld zijn. Brown deelde nog mee dat de Labour- parij verdeeld is over de aanstaande proef met de waterstofbom. Uit Bonn wordt vernomen, dat bonds kanselier Adenauer van plan is een op roep te doen uitgaan tot ontwapening op atoomgebied. Eerste nieuwe aardappelen. Op de vei ling te Kapelle-Biezelinge is gisteren de eerste partij nieuwe aardappelen as voerd. Het was er een van vijfeneenhalve kilo, die voor f 1.20 per kilo van de hand ging. Inmiddels is komen vast te staan, dat de ketelontploffing In de Waal haven in Rotterdam gisteren drie do den en vijftien gewonden heeft ge vergd. De omgekomenen zjjn de 65- jarige kapitein van de Gunnard M. J. van der Est uit Rotterdam, de 22- jarige stuurman P. Hagen uit Den Bosch en de 56-jarige bankwerker C. Visser uit Rotterdam. Van de gewon den zfln er zes in ziekenhuizen opge nomen. De materiële schade was bui tengewoon groot. De sleepboot Gun nard ging geheel verloren, de Annard op de bovenste foto te zien die langszij lag, werd ernstig beschadigd door de weggesprongen stukken keteL Een groot stuk van de ketel kwam honderden meters verder tegen een motorfiets aan (de bestuurder werd gewond). De tweede foto toont er iets Reden is de publikabie van een onder houd met de opstandige kolonel Simbolon. Simbolon heeft volgens dit bericht gezegd, driemaal naar Djakarta te zijn ontboden, maar dat hij niet meende, hieraan gevolg te moeten geven, zo lang men in Djakarta legerofficieren tegen elkaar tracht uit te spelen. De correspondenten van de buitenland- persbureaus A.F.P., Reuter, United Press, Associated Press en A.N.P. mogen hun werkzaamheden in het Aneta-gebouw voortzetten. De sluiting van het persbureau zal haar weerslag hebben op ongeveer veer tig dagbladen in geheel Indonesië, die hun nieuwsvoorziening grotendeels Griekenland wenst beheerst welkom voor Makarios Aartsbisschop Makarios is in Athene aangekomen. De kapel van de Griekse luchtmacht speelde bij aankomst op het vliegveld, een detachement paradeerde voor hem en de Griekse ministers w ter verwelkoming aanwezig. Maar de Griekse regering betracht ook een grote zelfbeheersing. Makarios ver blijft in een hotel, weliswaar het deftigste van Athene, maar toch geen officieel ge bouw. De persconferentie, welke Maka rios wilde houden, is door de regering voorlopig afgezegd. Verder heeft Griekenland de aartsbis schop doen weten, dat hij beter geen ver klaringen kan afleggen alvorens het Griekse standpunt vernomen te hebben. Waarnemers geloven, dat Griekenland zorgvuldig alles wil vermijden, wat de verbeterde verhouding met Engeland kunnen 6ohaderu De Nederlanders deden dit niet De Indonesische dagbladen te Djakarta hebben scherpe kritiek geleverd op de sluiting van het Aneta-kantoor. De voor zitter van de Indonesische journalisten vereniging, de heer Asa Bafagih, bracht bezoek aan premier Djuanda Karta- widjaja, die zou hebben beloofd de zaak met de betrokken autoriteiten te bespre ken. Het Islamitische dagblad Pemandangan schreef in een hoofdartikel: „Zelfs ten tijde van het Néderlandse koloniale be wind is nog nooit een peröbureau ge sloten". De onafhankelijke Times of In donesia noemt de maatregel de eerste grote duimschroef, die sinds de onaf hankelijkheid de pers wordt aangezet. De waarnemend directeur van Pia, de heer Nizar, bracht een bezoek aan minls- voorlichting Sudibjo en vroeg om heropening van het persbureau, dat de nationale dagbladen in geheel Indonesië an nieuws voorziet. Gezant van Simbolon gearresteerd Volgens betrouwbare kringen is giste- ;n een afgezant van kolonel Simbolon te Djakarta gearresteerd, luitenant Senaga, de adjudant van de kolonel. Hetzelfde lot trof luitenant Zulkifli Nasution, af gezant van overee Ahmad Husein, voor zitter van de revolutionaire raad van Midden-Sumatra. Er wa6 geen officiële bevestiging te krijgen. Hatta verdedigt Sukarno De gewezen vice-president Hatta heeft verklaard, dat de vorming van een noodr kabinet door Sukarno een schending was van de grondwet. Hij is het echter eens met de parlementsvoorzitter mr. Sartono, dat de handeling door de noodtoestand gerechtvaardigd was en door het parle ment kan worden gewettigd, zoals ook na de tweede wereldoorlog met de Ne derlandse noodregeling zou zijn geschied. Tenslotte keerde hij zich krachtig tegen de argumenten van de voorzitter van het Indonesische hooggerechtshof, mr. Wir- jono, die beweerd had, dat Sukarno's handelwijze grondwettelijk juist was. Gevechten op Celebes? De diensten van de Garuda Indonesian Alrwaya op Makassar ijjn heden gestaakt in verband met de toestand op Celebes. Volgens geruchten te Djakarta zou bjj Ma kassar fel gestreden worden tussen het leger en troepen van de Daroe-l-Islam. Onbevestigde berichten melden dat giste ren een luchtmachttoestel beschoten werd, toen het op het vliegveld van Makassar zou gaan landen. Weer Russische kernproef In Japan zijn gisteravond opnieuw kernontploffingen van de Sowjetunie ge registreerd. De explosie was een van de krachtigste, die men de laatste tijd heeft waargenomen. Weer drie doden in Parijs Nadat maandag twee mensen werden gedood, toen Noordafrikaanse extremisten het vuur openden op een tweetal cafés in Parijs, kwamen gisteren drie personen om het leven, toen met machinegeweren werd gevuurd op vier cafés in Montmar- tre. Zeven anderen werden gewond. De politie vermoedt, dat het een gevecht is tussen twee nationalistische Noordafri kaanse groepen, die een rekening met el kaar te vereffenen hebben. Nauivgezette controle en periodieke keuring radiologisch personeel In het Staatsblad van morgen wordt het „Veiligheidsbesluit ioniserende stralen" gepubliceerd, dat bedoeld is, het zonder noodzaak blootstaan aan gevaarlijke stra ling tegen te gaan en voorts de maxi maal toelaatbare doses aangeeft, indien ioniserende straling tijdens het werk niet kan worden vermeden. Het gebruik van toestellen en stoffen, die ioniserende stralen uitzenden, neemt in de industrie en voor medische doelein den hand over hand toe. Overmatige ge vaarlijke straling, zoals van röntgentoe stellen en van radio-actieve stoffen vormt een bedreiging van de gezondheid van hen, die hiermee werken of geregeld in de nabijheid vertoeven. De bepalingen van het besluit zullen van toepassing zijn op alle inrichtingen, waar ioniserende stralen voorkomen en waar personeel werkzaam is. zoals fa brieken en werkplaatsen, laboratoria, zie kenhuizen. sanatoria en consultatiebu reaus voor t.b.c.-bestrijdlng. Ook de in richtingen van zelfstandigen, zoals artsen, tandartsen, biologen en natuurkundigen vallen onder dit besluit voorzover er per- drijven ook uit zullen valt Alleen Straatsburg nog bereikbaar De spoorrails in geheel Frankrijk lig gen vandaag verlaten. Slechts op een en kel traject reed nog een trein, maar de staking van het Franse spoorwegperso neel kan vrjjwel algemeen genoemd wor den. Ook voor morgen is de staking nog afgekondigd. Hiermede willen de ar beiders hnn eisen voor loonsverhoging, welke tot 11 procent van het huidige peil gaan, kracht bijzetten. Het personeel van de Parijse metro heeft zich grotendeels bij de staking aan gesloten. Slechts een enkele maal den dert er nog een groen-rode trein door de onderaardse gangen. De autobussen rij den evenimin, maar hun vervoer wordt zoveel mogelijk door particuliere bussen en taxi's overgenomen. Bij dit alles komen nog wat kleine sta kingen, zoals van de vuilnismannen, de doodgravers en het grondpersoneel van de Air Franse. De Parijzenaars vrezen bo vendien, dat de gas- en elektniciteltstoe- soneel werkzaam is. Radiologisch personeel zal zich aan een verplichte periodieke medische keuring moeten onderwerpen en zal In het alge meen controlemiddelen moeten dragen, waarmee geregeld de hoeveelheid stra ling tijdens het werk kan worden geme ten. Deze metingen moeten worden ge- regis ;rd. Verder kan de minister ondernemingen aanwijzen, waar de bedrijfsinrichting pe riodiek moet worden gecontroleerd. Ook kan nader worden omschreven, dat de hoeveelheid straling In bepaalde ruimten geregeld gemeten moet worden. Het veiligheidsbesluit, berustend op de veiligheidswet, zal op nader te bepalen datum in werking treden. Uit Nederland rullen vandaag en mor gen geen treinen naar Parijs vertrekken. Men weet nog niet hoe de toestand zich ontwikkelt, maar er kan geen enkele ga rantie worden gegeven voor het vervoer op Frans grondgebied. Slechts de inter- Oostenrijker door Hongaren gedood Hongaarse grenswachten hebben giste ren een Oostenrijkse boer neergeschoten, die zich op Hongaars gebied zou hebben begeven. Hij sneed riet in het ondiepe Neueiedler meer, aan de Oostenrijks-Hon gaarse grens. nationale treinen, die via Luxemburg en Straateburg naar Bazel gaan rijden vol gens de dienstregeling. HET WEER IN EUROPA Grenoble Nice Berlijn Frankfort MUnchen ZO rich Genève til? zzw WNW ZZW WEERBERICHT Vrij zacht De Bilt verwacht tot mor genavond: Over het algemeen tame lijk zonnig, maar vannacht in de noordwestelijke helft van het land kans op wat regen. Zwakke tot matige zuidwestelijke wind. Vrij zacht. (Opge maakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN 18 april: zon 5.4019.44; maan —8.04. Op 22 april L.K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 1