Zandzuiginstallatie
voor Katwijks
Sarco
globine
op palen
kust
rpnCk'-mW
vf^VAN HENS TOT MENS
3 Ononderbroken zandaanvoer voor
■"Jj ophoging bouwterreinen
1 hc
van het draaiboek
nieuwe leidsche courant
3
zaterdag 6 april 1957
Zand uit de zee
i d,
de« Leidse onderneming werkt samen met
p.b.c
bureau uit Voorschoten
In Leiden is opgericht de Zuidhollandse Zandwinningsmaatschappij C.V.
rap- zlc^ze^ zeSt dit weinig. In ons land bestaan vele zand bedrijven. Het
bijzondere van deze nieuwe maatschappij echter is, dat zij zich voorstelt
zand uit zee te gaan winnen> ^t met behulp van een drijvende zuiginstal-
j latie, maar door het bouwen van een vaste installatie op betonnen palen,
in di voor van Katwijk. De uitwerking van het project werd opgedragen
aan het Technisch Bureau Riteco te Voorschoten.
idenj Het hart van de installatie komt een
l vat kleine 50 m uit de kust, gerekend vanaf
,p de normale hoogwaterlijn. De Katwijkse
kust is gekozen omdat de zee wegens het
getijdienverloop hier bijzonder veel zand
E aït afzet.
meet op een manier, die het Technisch Bu-
vordl reau ons nog niet nader wilde omschrij-
dt ven, zullen 15 m. lange gewapend beton-
j,port nen palen de grond worden ingeperst.
Het zijn palen van 40 bij 40 cm, waarvan
j de buitenste schoor 1 op 10 de grond in
gaat om zijwaartse krachten te kunnen
1 opvangen.
De eerste vloer van gewapend beton
de» wordt 50 cm dik, met wanden van 30 cm.
vai Als de bovenste vloer is verhard gaan
l g{. hierover een 11 m hoge mast en een 18 m
lange giek naar voren. Op deze vloer
komt een stalen cabine met een af-
dak.
Tegen dit dak wordt de baan van een
lopkat aangebracht. Door het wegnemen
an een licbtkap in de vloer is de machi-
(]t ne-lnstallatie bereikbaar. Deze kan met
de loopkat in haar geheel worden ge-
J
lidlvt.
igen
a lijk
king
llleHj trap. De cabine wordt 8 m lang, 4 m
Hing breed en 2,5 m hoog. Zij krijgt 10 mm
£eeD dik pantser-spiegelglas. De hele installa-
lie is 12 m lang en 6 m breed. De hoogte
van de machinekamer is 2,25 m. Tot aan
de kust worden betonnen paaltjes geheid,
jvtri Hierop komt de vaste loopbrug, waarop
llen de pers- en olieleiding worden gemon-
ijjljj teerd. Het bedieningspersoneel beschikt
dus over een vaste verbinding met de
onB wal, zo lezen wij in „Cobouw", het Cen-
traal Orgaan van de Bouwwereld.
!P*" Aan de 18 m lange giek wordt een even
aat- lange zuigbuis bevestigd, die onafhanke-
aar- lijk van de giek kan bewegen. Deze zuig-
buis is aan het einde naar beneden ge-
j bogen en wordt tot een maximale diepte
°P'! van 6 m de zeebodem ingedreven om het
»Un: zand op te zuigen. Zuig- en persleiding
hebben een doorsnede van 30 cm.
De zijwaartse beweging van de zuigbuis
geschiedt met behulp van twee uithouders,
een I die door voetblokken op een lierenstel van
van; zuid naar noord en terug kunnen worden
bewogen.
Als de buis op het zuidelijkste punt is
aangekomen, moet volgens de bereke
nt ningen op het noordelijkste punt weer
O.L: zoveel zand door de zee zijn aangevoerd,
en dat een constante zandwinning is ge-
gn j waarborgd. Het zand wordt met een op-
I voerhoogte van 7 m naar een zandput in
- de duinen geperst, die een inhoud heeft
iwe van ongeveer 25.000 m3.
jjj, Elektrisch bestuurde
zuigleiding
I
De zuigleiding wordt vanuit de cabine
elektrisch bestuurd. Hiertoe zal een 15
KVA-aggregaat worden gemonteerd. De
'fd buis scharniert op kogels. Als pompln-
je- stallatie wordt een 6 cilinder Dieselmotor
Dj aangebracht van Duits fabrikaat, die bij
,-J 150 omwentelingen per minuut een ca
paciteit van 405 pk ontwikkelt.
Op het zandwinningseiland wordt in
davids een werkboot opgehangen. Bij
alt eventuele verstopping van de zuigleiding
ve: I kan het personeel met behulp van deze
l 0 boot de storing verhelpen. Bovendien kan
V men bij plotseling opkomende storm, die
5 de loopbrug zou kunnen overspoelen,
's' hiermee de wal bereiken. Wanneer er
an storm wordt verwacht, wordt de zuig
en t leiding bij de inmonding van de pomp
1J. J losgemaakt en in haar geheel langs de
mast getrokken. Buis en giek worden
langs de mast geborgd en de opening met
een blindplaat afgesloten.
/n de strijd
om l ir
gezondheid..,
Sarco-globine een mach»
tig wapen. Wat Uw lichaam
te kort komt, vindt U in ruime
mate in dit krachttonicum.
Snel bloedvormend eo
zenuwsterkend.
Een dokter nodig
De zondagsdienst van de huisartsen te
Leiden wordt waargenomen door de dok
ters Jasperse, Kortmann, Lahr, Masten
broek en Wijdicks.
Welke apotheek?
Vandaag en vannacht zijn voor het
klaarmaken van spoedrecepten geopend
de apotheken Herdingh en Blanken. Ho-
gewoerd 171, tel. 20502, Reyst, Steenstraat
35, tel. 20136, en Oegstgeest, Wilhelmina-
park 8, tel. 26274. Morgen zijn van 8 uur
tot 's avonds 12 uur alleen de apotheken
Herdingh en Blanken en Oegstgeest ge
opend.
Een bijzonder probleem bij deze wijze
van zandwinning vormt het verziltings-
gevaar. In de zandput vlak bij de
Katwijk aflopende glooiing van de duinen
wordt per uur namelijk, behalve 250 m3
zand, ook 750 m3 zeewater geperst.
Voor een deel vloeit dit zeewater door
afvoerbuizen wel weer af naar zee, m
een ander deel zakt in de bodem weg.
Uiteraard heeft de beantwoording van
de vraag waar dit water blijft een beslis
sende rol gespeeld bij het verlenen van
de concessie. Rijkswaterstaat kon niet ge
dogen, dat de achter de duinen liggen
de landerijen door het inbrengen van zee
water in de duinen, zouden verzitten.
Het Voorschotense Technisch Bureau
heeft echter vastgesteld, dat zich onder
dit deel van de duinen een vaste, geen
water doorlatende kleilaag bevindt, die
naar zee afhelt. Tot op een afstand van
500 m van de kust is deze plaat nog te
constateren. De klei begint op een diepte
van 9 m N.A.P.
Concessie voor hele kust
Met behulp van standpijpen achter de
duinen kon worden aangetoond, dat in de
duinen gebracht water niet afvloeit naar
de landzijde, maar naar de zeekant, hoe
ongeloofwaardig dit op het eerste gezicht
ook moge schijnen. Toen dit bewijs een
maal was geleverd kreeg de d.v. dan ook
de concessie voor zandwinning voor de
kust, van Den Helder tot Hoek van Hol
land.
De zandput bevindt zich op een af
stand van 500 m van de Oude Rijn. Hierin
zal een dragline worden opgesteld. Het
zand wordt verkocht voor ophoging van
bouw- en industrieterrein. De kopers heb
ben de keus het zand te laten afvoeren
door auto's of door schepen.
Communicatie tussen wal en zandwin
ningseiland zal eerst met 'n vlaggenseinen-
systeem geschieden, dat echter zo spoedig
Vervolg stadsnieuws
°P pagina 9
mogelijk door een telefonische verbinding
wordt vervangen. Het eiland is voor het
opvangen der weerberichten natuurlijk
ook voorzien van een radio-ontvanger.
Een aardige bijzonderheid is nog, dat
de olie voor de Dieselmotor niet naar de
installatie behoeft te worden gepompt,
doch deze gewoon volgens het beginsel
der communicerende vaten bereikt vanuit
een in de duinen opgestelde tank.
Met het werk zal een begin worden ge
maakt zodra de nodige vergunningen bin
nen zijn. Deze worden binnenkort ver
wacht, aldus „Cobouw".
Uit deze tekening van de vaste
zandzuiginstallatie voor de kust
van Katwijk blijkt, dat de instal
latie voor het uitwateringskanaal
van Rijnland wordt geplaatst. De
drijvende zuiger is daarmee over
bodig geworden.
Van der Luit
HAAGWEG 31 - LEIDEN
Bruinbrood (800 gr.)
2 cent goedkoper
Op verzoek van de minister van Econo
mische Zaken heeft de Ned. Bakkcrijstich-
ting de Ned. Bakkerij geadviseerd, de prijs
van het bruinbrood met 1 cent per 800
gram te verlagen, zulks naar aanleiding
van de verlaging der tarwemeelprijzcn.
In verband hiermee en met het oog op
het feit, dat in Leiden de broodprijzen per
400 gram worden vastgesteld, heeft de
Leidse bakkerijcommissic besloten, in af
wijking van het verzoek van de minister,
de bruinbroodprjjs niet met 1 cent. i
tijdelijk met 2 cent per 800 gram te
lagen. Ter compensatie van deze
verlaging zal over drie maanden, bij ge
lijke prijzen en kosten, de bruinbroodprjj:
weer tjjdeljjk met 1 cent per 400 gran
worden verhoogd.
De werkloosheid in Leiden
Gunstig weer laat
invloed gelden
Het geregistreerde aanbod onderging
in de periode van 25 tot en met 30 maart
geen wijziging van enige betekenis. Dit
neemt niet weg, dat de stand van het aan
bod, t.w. 225, uitermate laag genoemd
mag worden. De gunstige weersgesteld
heid is hieraan niet vreemd. De activiteit
in de bouwsector kwam tot volle ont
plooiing. In de metaalindustrie heerst gro
te bedrijvigheid. Er is volop werk, zelfs
in die mate, dat voorshands nog lange
levertijden moeten worden bedongen. De
werkzaamheden in de land- en tuinbouw
verlopen, begunstigd door het zachte en
vaste weer, buitengewoon vlot, zodat
spanningen op de arbeidsmarkt niet aan
de oppervlakte komen.
De geregistreerde vraag handhaafde
zich en beliep 655 aanvragen, waarvan
er 250 betrekking hadden op jeugdigen,
leeftijd 15 tot en met 18 jaar. In de tex
tielindustrie, de metaalindustrie en beton-
warenindustrie bestaat een permanent
personeelstekort. De behoefte aan jeug
dige arbeidskrachten doet zich ln vrijwel
alle bedrijfstakken gevoelen. Het aanbod
is uiterst beperkt.
Een analyse van het aanbod naar vorm
van werkloosheid levert het volgende
beeld op: wrijvingswerkloosheid 125, sei
zoenwerkloosheid 40 en overige vormen
van werkloosheid 60. Een vergelijking
met de standcijfers van het overeenkom
stige tijdstip in 1955 en 1956 doet zien,
dat de voordelige verschillen niet onbe
langrijk zijn en resp. 890 en 325 bedragen.
Het aanbod van vrouwelijke arbeids
krachten nam iets af en bedroeg op 30
maart 70. De vraag beliep ruim 300 aan
vragen, waarvan 40"/. betrekking had op
jeugdigen. In de textiel-, de confectie- en
de huishoudelijke sector, om er enkele te
noemen, bestaat een permanent tekort aan
vrouwelijke arbeidskrachten.
Tussen
de
bladzijden
Grootse verfilming van Richard III
mist sfeer van Shakespeares iverk
TRIANON. Alleen het begin en het slot van de Laurence Olivier-film
RichardTII wijken af van Shakespeares gelijknamige toneelspel. Daardoor
moeten de toeschouwers de blijde slotregels missen, door de zegevierende
Richmond gesproken: De burgerkrijg leeft uit; vree bindt ons samen; lang
blijve 't zo, o God, geef dit Uw amen!
Voor het overige is heel Shakespeare
echter zo goed als volledig aanwezig; er
is hier wat weggelaten, daar wat bijge-
over het geheel is het to-
filmische middelen groots
Ook hier moet men gaan
en alle moorden bijhouden,
die de wanstaltige Richard Gloster
verbeten strijd om de koningskroon op
zijn geweten heeft.
Opnieuw rijst nu de vraag: kan de film
een toneelstuk wel weergeven? En op
nieuw hebben de pessimisten gelijk ge
kregen. O zeker, het toneel kan geen ech
te paarden laten draven en geen veld
slag zo groots monteren. De droom, dii
Richard in zijn veldheerstent moet be
leven, kan in de film veel beter worden
geïllustreerd dan op het toneel. Natuur
lijk kunnen de decors veel echter zijl
de tekst wordt heel goed gesproken.
Maar desondanks botsen toneel en film
onophoudelijk; dan is er teveel handeling
en te weinig tekst, even later verdrinkt
de handeling weer in een teveel
woorden.
Slechts op enkele momenten hebben
toneel en film elkaar in een roerende
harmonie gevonden. Met
scène bij de lijkbaar van de vermoorde
neelstuk m
turven, wil
„De Spoorwegenvoerde blijspel op
Feestavond de Ned. Politie Bond,
afdeling Leiden
Aangezien twee spelers door ziekte verhinderd waren de rol die zij toe
bedeeld hadden gekregen verder in te studeren, moest de toneelclub van
de Ned. Politiebond, afdeling Leiden, het stuk dat zij op het programma
had gezet voor de feestavond, die gisteren in De Burcht werd gehouden,
iaten vervallen. In plaats daarvan voerde „De Spoorwegen" uit Den Haag
„Het gouden Kalf", blijspel in drie bedrijven door Mar. Janssen en Gerard
Bielen, onder regie van H. C. Nikkel op.
Piet Oosterbaan, als huisknecht, heeft
van zijn rol iets bijzonders gemaakt. Van
de andere spelers moeten we zeggen, dat
zij hun best deden, maar er niet in slaag
den geloofwaardige mensen uit te beel
den. Het spel was te gechargeerd, te na
drukkelijk, te meer waar het ritme van
de opvoering een lichtere toets vereiste.
De inhoud komt in het kort neer op
het thema van de rijke onbekende jonge
ling die zijn intrek zal nemen in een ge
zin, waar men in financiële moeilijkhe
den verkeert, doordat de vader een
slappeling en de moeder verkwistend is
De kinderen helpen nog een handje mee
om de toch al niet rooskleurige financiële
situatie nog somberder te maken. De
moeder ziet in de rijke neef, die onge
trouwd is, een toekomstige huwelijks
kandidaat voor haar dochter; maar deze
heeft een vriendin van wie zij concurren
tie heeft te verwachten. Via de dienst
bode is de neef echter van de toe
stand op de hoogte gebracht, en hij ver
wisselt van naam met zijn secretaris. Het
gevolgde komische verwikkelingen
blijven niet uit.
Gelachen
De toeschouwers hebben hartelijk kun
nen lachen om de ingewikkelde omstan
digheden en de vermakelijke scènes, die
door allerlei misverstanden zijn ontstaan.
Dat zij voldaan naar huis gingen bleek
wel uit het applaus en de hulde die
de spelers aan het eind van de avond
bracht.
De voorstelling werd bijgewoond door
de commissaris van politie, de heer J
Drewes, hoofdinspecteur C. J. Hofstede
en hoofdinspectrice, mej. mr. Zeeier
die door de voorzitter, de heer J. Barends,
aan het begin van de avond in het bij
zonder waren verwelkomd.
In zijn openingswoord zei de heer Ba
rends dat het verlies aan leden tenge
volge van de aansluiting bij het N.V.V.
nogal was meegevallen; het werd geschat
op vier procent.
Verloren en gevonden
rpo WIJNBEEK van de Stationsweg
te Leiden is verpleegster in een
Stoekholms ziekenhuis. Nu was To's
vader dezer dagen jarig en terwijl zij
's morgens naar haar werk tippelde,
kwam plotseling de gedachte bij
haar op, haar verjarende papa met
een telefoontje te verrassen. Zo ge
dacht, zo gedaan, naar een telefooncel
toegegaan. En even later had vader
Wijnbeek een lachende dochter aan de
lijn, die hem hartelijk gelukwenste.
Maar het verhaal is nog niet uit.
Het begint pas. Misschien wat geëmo
tioneerd door het plotselinge contact
met haar vaderland, vergat onze To
pardoes de vijftig Kronen nog al
tijd een goede zesendertig gulden
die zij naast zich had neergelegd, weer
Het geld werd gevonden door een
Zweedse politie-agent, die opmerke
lijk attent bleek. Hij belde de centrale
op en vroeg, wie van de betrokken cel
uit het laatst een gesprek had gevoerd.
De juffrouw antwoordde, dat dit
een haar onbekende clame was, die
sprak met nummer 2.16.93 in Leiden
(Holland). Zonder dralen werd nu de
Jarige heer Wijnbeek gebeld. En zo
is het deze week gebeurd, dat To Wijn
beek van haar vader in Leiden een
brief kreeg, waarin hij schreef, dat
ze in Stockholm vijftig door haar ver
loren Kronen op het politiebureau in
die-en-die straat kon gaan terughalen.
De wereld is wel heel erg klein ge
worden.
Orchideeën
nORTI
U de
Burgemeester Ncdcrburghlaan
te'Warmond een terrein gekocht voor
de aanleg van een fraaie bloementuin.
Eén van de liefhebberijen van deze
uit Indonesië gerepatrieerde arts is
het kweken van orchideeën. Dr. Schra
ge weet heel wat van deze blocmcn-
soort af en hjj vertelde ons, dat men
ongeveer vijftienduizend verschillen
de soorten heeft ontdekt. In de kweke
rijen is dit aantal enorm uitgebreid
door allerlei kruisingen.
Dokter Schrage is altijd al geïnteres
seerd geweest in de botanische won
deren van deze wereld. Toen hij in In-
dië kwam, trok hij al spoedig de jungle
in om planten te verzamelen. De arts
heeft een groot deel van zijn verzame
ling mee naar Holland kunnen nemen.
In zijn collectie vindt men planten
uit India (Birma en Himalayagebergte)
de Phllippijnen, Indonesië, Madagas
car en tropisch Amerika.
De planten groeien het best op hun
natuurlijke wijze, dat wil zeggen op
blokken hout of beter nog op stuk
ken boomvarens. In Nederland wordt
over het algemeen een andere metho
de gevolgd, namelijk het kweken in
potten. Dit is gemakkelijker voor de
behandeling en men heeft ook minder
ruimte nodig. In de rustperiode moe
ten de orchideeën een weinig worden
begoten om de pseudobulben te doen
Omdat de meeste orchideeën in het
oerbos groeien, kunnen zij geen felle
zon verdragen. De kweekkassen moe
ten dan ook van maart af wit geschil
derd zijn of met latten worden afge
schermd.
Het vermeerderen van de bloemen
duurt erg lang. Een voldoende stevige
plant kan worden gescheurd, maar
over het algemeen zaait men de or
chideeën. Dit is een zeer bewerkelijk
iets en het moet heel precies gebeuren.
De ontwikkeling van zaad tot bloeien
de plant duurt ongeveer acht jaar.
En waar de planten gewoonlijk slechts
eenmaal per jaar bloeien, veel warm
te nodig hebben en de vermeerdering
zo langzaam gaat, is het duidelijk, dat
de orchideeën uiterst kostbaar zijn.
Gezellig schilderen
T?LKE WOENSDAGAVOND komen
*-* in Het Wapen van Alkemade de
leden van de Oude Weteringse schil
dersclub getrouw bgeen om daar met
forse, maar weloverwogen penseel
streken hun hobby te beoefenen. De
stemming was deze week nóg fees
telijker dan gewoonlijk. Gebak en kof
fie vielen aan de schilders en ons ten
deel in verband met het heuglijke feit,
dat hun lieftallig model enkele dagen
tevoren haar twintigste verjaardag had
gevierd. Hoe konden we het zo treffen.
Gusta van der Meer toonde zich een
voorbeeldig voorbeeld. In haar fris
rode jekker rookte ze rustig een si
garetje en lachte liefjes naar de ijve
rige schilders, de heren C. Groothoff,
J. Spruitenburg, H. J. Rooderkerk, W.
J. Groenendijk, G. Meyer en P. Hors
man, die nu al sedert enige weken hun
uiterste best doen het meisje op het
strak gespannen linnen af te beelden.
Sedert men anderhalf jaar geleden
met het wekelijkse schilderavondje is
begonnen, hebben al heel wat mensen
voor de Oude Weteringse schilders ge
poseerd. En zp allen hebben de waar
heid ondervonden van het gezegde:
Gezelligheid kent geen tijd. Want ge
zellig maken deze enthousiaste schil
derliefhebbers het zich wel. Zij pre
tenderen in het geheel niet Kunst te
brengen. Zij vinden het fijn om zo be
zig te z\jn, schilderen is hun hobby en
hun produkten zijn meer als resultaat
van artistieke huisvlijt te beschouwen.
Natuurlijk is er vooruitgang in het
werk te bespeuren. Enkele maanden
geleden was men reeds zover, dat men
een expositie aandurfde, en zo werden
de wanden van het Nieuwveense ge
meentehuis enkele dagen lang gesierd
met de kleurrijke voortbrengselen van
deze aardige liefhebberij. Een hobby
die de beoefenaren uittilt boven de
beslommeringen van het leven van
alle dag.
Krantendrama
J)E DROEVE GESCHIEDENIS begon
preoies zeven weken geleden en
toen scheen het een prettig verhaal te
worden. Iedereen heeft het kunnen
volgen, maar de meesten van ons le
ven zó snel, dat zelfs datgene wat vlak
voor hun vluohtigp blik gebeurt, aan
hen voorbijgaat.
Zoals gezegd, het begin was erg
hoopgevend en het openbaarde zich in
de advertentiekolommen van de za
terdagse krant: Geven kennis van hun
voorgenomen huwelijk Amalia de
Ridder en Godefridus Goedhart (bota-
nisch-arohivaris)
Precies een week later: Het voor
genomen huwelijk van Amalia de Rid
der en Godefridus Goedhart (bota-
nisch-archivaris) is uitgesteld....
Er verliepen weer 21 dagen: Bota-
nisch-archivaris v.g.g.v. zoekt een
werkkring in het oosten, noorden of
zuiden des lands. Lange werktijden
eventueel dag- nachtdienst zullen
meer op prijs worden gesteld dan een
hoog salaris. Brieven
Enkele weken geleden, wederom in
de zaterdagse krant, kwam de tra
gische ontknopig: Verloofd Amalia de
Ridder en Koenraad Dapper
Er staat heus meer in de krant dan
u zo op het eerste gezicht zoudt zeg-
Graven
niet kui
TN EEN DORPJE
Leiden, waarvan we de naam van-
ige- en gezagskwesties echt
die zjjn hart aan de oud
heid heeft verpacht. Op zjjn vrouw
na is alles in de burgemeesterswoning
afkomstig uit langvcrvlogen eeuwen,
tot de dienstbode toe.
Wanneer de burgemeester een paar
jongetjes in de grond ziet graven, be
geeft hjj zich bekommerd naar de
zorgeloze jeugd en vermaant haar di
rect te waarschuwen als hun speelse
handjes op een vaasje, een beeldje of
een stuk ijzer mochten stoten.
Op deze wijze heeft de burgemeester
al veel waardevolle bijdragen voor
zijn verzameling gekregen; het dorp
leeft mee met zijn burgemeester en
diens hartstocht.
Toen van de week enkele grondar-
beiders een sleuf zouden graven om
een nieuw riool aan te leggen, was
de goede burgemeester al vroeg uit
de veren om de aanvang der werk
zaamheden bij te wonen: Weet wel
mannen, zo sprak hij, dat ge graaft in
historische grond. Waar gij nu staat
hebben in lang vervlogen tijden de trot
se Romeinen hun nederzettingen gehad
en de drieste Germanen zaten hier
rond hun kampvuren de krijgskansen
te bespreken.
De werklui lichtten hun pet en be
loofden, dat de burgemeester onver
wijld zou worden gewaarschuwd, wan
neer de grove spade tegen de historie
botste, en na een aantal waarschu
wingen te hebben gegeven, ging de
burgemeester terug- naar zijn ambts
woning, waar een zware dagtaak hem
wachtte.
Ontdekking
JUIST toen zijn zorgzame gade hem
het tweede kopje chocolade had
Gezelligheid kent geen tijd
gebracht, kwam één pan de eenvou
dige dorpelingen binnenrennen: Burge
meester, we hebben een vaas gevon
den. Hij zit nog half in de prond; we
durven er niet aan te komen. Het
werk lipt stil en we wachten, tot u
haar komt uitgraven.
De burgemeester kon zijn tranen
nauwelijks bedwingen over zoveel ge
trouwheid. De zorgvuldig toebereide
chocolade werd aan de vergetelheid
prijsgegeven en even later liep hij op
gewonden naast de trouwe landman
Bij het graafwerk stonden alle man
nen plechtig de komst van het dorps
hoofd af te wachten. Een korte, doch
hartelijke groet weerklonk, voordat de
burgemeester zich op de knieën wierp
en met koesterende hand de vochtige
aarde weghaalde, die de vaas nog in
haar greep gevangen hield.
Hijgend wan opwinding en inspan
ning kwam de burgemeester na een
kwartiertje overeind en in zijn hand
hield hij een ijzeren vaas, die de tand
des tijds niet onberoerd had gelaten.
Mannen, dit is een groot moment,
zo sprak de burgervader. Deze vaas
heeft honderden jaren in de prond pe-
lepen. Enkele mannen namen hun
petje af vanwege het indrukwekkende
ogenblik, dat z(j mochten beleven.
Die avond was het feest op het huls
van de burgemeester: niet alleen de
gemeente-secretaris en de wethouders,
maar ook de dokter, de notaris en en
kele ambtgenoten uit omüppende ge
meenten waren gekomen om de vondst
te bezichtigen en een dronk op de
grote gebeurtenis uit te brenpen.
De waas stond midden op tafel en
teder die er naar wees, kreeg van de
burgemeester de vermaning voorzich
tig te zijn. De burgemeester zelf had
ook de uiterste voorzichtigheid be
tracht; hij had de vaas nog niet
schoongemaakt, omdat dit beter door
een deskundige kon geschieden, die de
volgende dag zou komen.
Toen de vijfde heildronk was uitge
bracht, kreeg de notaris, die altijd al
een beetje roekeloos is geweest, de
vaas in een onbewaakt ogerlblik te
pakken, en diens oog viel op enkele
lettertekens, die nog half onder de
aarde, in de voet van de vaas waren
gegrift.
Er staat nog wat op ook!, gilde de
man geestdriftig. Voordat hij echter
kans had gezien de aarde weg te krab
ben, was de burgemeester bij hem:
Geef hier, maande deze opgewonden.
Dat moet voorzichtig gebeuren. En met
eindeloos geduld peuterde de burge
meester de stukjes grond weg, die de
inscriptie verborgen hielden.
Na een kwartiertje was hij klaar en
toen was alle geestdrift op slag ver
dwenen. Onder het lispelen wan een
heel lelijk woordje, smeet hij de vaas
in een hoek, maar de gemeentesecre
taris, die als altijd trouw aan de zijde
van de burgemeester stond, had nog
juist kunnen lezen, dat in de voet van
de vaas de sirfipele woorden stonden:
ijjjg~ de burge-
Een betere verfilming schijnt onmoge
lijk. Deze rolprent is tot op heden in
ieder geval de top, die dóór de filmkunst
in grote montering valt te bereiken. Maar
daarmee kan niet worden gezegd, dat
Shakespeare goed is verfilmd. Men kan
zijn verhaal wel in filmbeelden weer
geven, maar hiermee bereikt men niet,
wat men wilde bereiken. Want het géét
het verhaal, het gaat om die bij
verbinding van woord en hande
fantasie, die de sfeer van Shake
speares werk kenmerkt. En in deze film
is de fantasie achterwege gebleven; daar
is het een film voor. Maar dit is tevens
juist iets, dat Shakespeare per se niet kan
hebben.
(Toneel en film zijn en blijven verschil
lende kunstvormen. Niettemin 'n boeiend
schouwspel, waarvan de techniek te loven
valt).
En de zee was niet meer
Trianon. De voormalige Zuiderzee,
waaraan eens tal van steden roem en
welvaart dankten, wordt steeds verder in
gepolderd tot zij straks ook als eenvoudige
bestaansbron voor de omwonenden zal
hebben afgedaan.
In de droogmaking van het IJselmeer
schuilt een machtig brok tragiek. Waar de
vissers vroeger hun netten op hoop van
zegen uitwierpen, grommen nu de land
bouwmachines en het ruisende koren
kwam in de plaats van de golvende zee.
De Nederlandse cineast Bert Haanstra
heeft deze ontwikkeling op knappe wijze
verbeeld. Goede fotografie, aardige vond
sten, prachtige staaltjes van filmrijm en
een zeer verdienstelijke montage hebben
van En de zee was niet meer. een docu
mentaire gemaakt, die het voorprogramma
van het Trianontheater ditmaal wel heel
aantrekkeljjk maakt.
(Goede Nederlandse documentaire
Engelen zonder vleugels
Casino Wie een pretentieloze, maar
kostelijke ontspanningsfilm wil zien, moet
de rolprent Engelen zonder
Vleugels gaan kijken.
Het gaat over drie misdadigers die bij
:n gegoede familie als dwangarbeiders
het dak gaan maken, maar ten slotte een
heel kerstfeest (natuurlijk een erg opper
vlakkig feest met veel kaarsjes en goede
wijn; een echt kerstfeest zou in de deze
sfeer profaan zijn geweest) organiseren.
Door de goedheid van de familieleden
het jonge dochtertje begint zelfs sen-
imenteel te worden blijken ze zó ver
tederd, dat ze er niet meer over denken
iets te stelen.
De regisseur heeft elke te grote char
gering geweerd en bereikt bijzonder aar-
en vlot samenspel. Men kan zich bij
dergelijk overigens uitnemend op
genomen produkt slechts amuseren.
Vooral niet gewichtig doen over zo'n film.
Dat zijn de drie vagebonden ook niet En
juist daardoor zijn ze het bekijken ten
volle waard.
(Pretentieloze maar kostelijke ont
spanning).
Avonturierster
Lido. Soms is er in „De avonturier-
er van Beiroet" scherp en kunstzinnig
gefotografeerd, soms is het decor achter
de handeling met bewonderenswaardige
zorg gekozen, er wordt goed geacteerd en
toch ondanks dit alles knoopt men
onbevredigd zjjn jasje weer dicht. En als
dan nog eens het hele schouwspel,
zoals hei/op het witte doek te zien was,
:ijn kritisch geestesoog laat voorbij
trekken, dan wordt het al gauw duidelijk
dat de dialogen te lang zijn, dat de moge.
lijkheden om de spannende fragmenten uit
n Pierre Benoit, die aan de
rolprent ten grondslag ligt, in passende
filmtaal om te zetten, niet zijn benut.
regisseur heeft op twee gedachten
gehinkt. Hij wilde de dialogen en het ar
tistieke niveau van de roman handhaven
tegelijk een avonturenfilm scheppen,
ar faalde in die opzet. Dit werd de oor.
k der onbevredigdheid. Daarbij komt,
dat er moreel ook wel het een en ander
op „De avonturierster" is aan te merken.
Het verhaal gaat over een man en een
rouw, die naar uramumrijkdom jagen, In
Lt soort geschiedenissen toont men geen
scrupules ten aanzien van de moraal en
het leven van de medemens. Het ge
bod „Hebt uw naaste lief als uzelven" doet
die de bezitsvorming als hoog
ste doel hebben gesteld, weinig opgeld. In
deze film komt slechts één mens op voor
het recht, al kunnen we zelfs die bewering
niet zonder enige terughoudendheid doen.
(Niet vlekkeloos, noch wat de filmische,
noch wat de morele kant aangaat).
Contrabande en moord
Rex Contrabande en Moord ls een
Franse detectivefilm, waarin een avontu-
r van goeden huize verdacht wordt van
moord, die hij niet heeft bedreven,
die verder een kijkje geeft in het laby
rinth van intriges, waarin de heroïne
handel zich afspeelt. Na vele droeve mo-
lenten, behaalt de romantiek de over-
(Detectivefilm met typisch Fraiue
sfeer).
Drie mannen in de sneeuw
L,uxor De Duitse film Drie mannen
de Sneeuw, waarbij men ongelooflijk
veel plezier kan hebben, ds geprolongeerd.
(Gezellig, vlot en geestig).
Geveilde percelen
Ten overstaan van notaris N. W. Holt-
kamp te Leiden: woonhuis Melchior
Treublaan 38, in bod f 11.400, koper J. van
Straten te Leiden, q.q. voor f 12.400;
woonhuis Zijlsingel 29, in bod f 10.000,
koper H. H. van Sonöbeek te Leiden,
>r f 10.900.; woonhuis Herensteeg 16,
bod f 2.750, koper E. van Starkenburg
Leiden, q.q voor f 2.820; woonhuis
Wolsteeg 3, in bod f 1.440, koper H. D.
an Weizen jr., Ie Leiden, voor f 1.580.
Ten overstaan van notaris W. S. Jongs-
ta te Leiden: huis (beneden- en boven
woning) President Steynstraat 5/5a, in
bod f 3.500, koper J. W. Godddjn te Lei
den q.q. voor f 3.50OJ winfcel-woonh. Jan.
vossecsteeg 50-50a, in bod f 6.100, koper
P. Meiman, q.q. voor f 6.230.
