Bla Achttien honderd mensen AA liiiSlE::''''"T'' V werken aan stof van uw nieuwe jurk Zo lief en zo baby-rose <^DirnM - jurkje COCKTAIL-TOILET HET KAN INDERDAAD VEILIGER Van werkende vrouwen is de helft getrouwd Mannenvrouwen en de huishouding ZONDAGSBLAD ZATERDAG 23 MAART 1957 Zy Onze onderwijzer was dol op rijtjes. Hij leerde ze ons allemaal. Rijtjes koppelwerkwoorden, rijtjes voorzetsels Soms, midden onder een rekenles, kon hij onverwacht aan een jongen vragen: „Wat zijn de landbouwproducten van de Groningse klei?" En dan kwam er, na enig gehakkel: „Haver, gcrst-erwten-bonen-tarwe-vlas en bieten." Voor Friesland hoorden er nog aardappelen en cichorei bij. Heel moeilijk was het rijtje van de Twentse textielfabrieken. Spinnerijen, weverijen, bleke- rijen, ververijen. O wee als je het niet precies op volgorde zei! „Hoe kun je nu gaan weven als je nog niet eens het garen gesponnen hebt! Uil!" Ja, die onderwijzer nam geen blad voor de mond. Hij wist het allemaal precies en wij moesten het ook allemaal precies weten. Eigenlijk had onze onderwijzer mee moeten gaan rp die tocht, die wij on langs ondernamen naar een Twentse tex tielfabriek. Hij zou tot zijn niet geringe verbazing gemerkt hebben dat het be ruchte rijtje nog niet eens lang genoeg was. Want vóór we aan het spinnen toe zijn. is er ook nog wel zo het een en ander gebeurd, en tussen het spinnen en het weven ondergaan de garens meer behandelingen dan onze onderwijzer ver moed zou hebben. Omdat wij van pakkende voorbeelden houden, hebben we daar op die textiel fabriek van de N.V. Menko in Ensohe-1 dé naar een paar gevraagd. Wanneer bij wijze van spreken op maandagmor gen een baal ruwe katoen of celvezel zijn tocht door de fabriek begint, kan het er zaterdagmorgen kant en klaar, be drukt en wel. als een fleurig zomerim- primé'tje weer uitkomen. Intussen heb ben, het administratief personeel mee gerekend. zo'n...1800 mensen aan dat imprimé'tje gewerkt. En dat is dan nog maar op één fabriek! KATOEN IS ANDERS hoe die dikke pakken katoen en celvezel van hun omhulsels ontdaan worden. Dikke geperste pakken, die plankhard aanvoelen, een vlokkerige massa, rul en zacht als je wat in je handen neemt. Katoen voelt heel anders aan, het is trouwens ook geler en aan merkelijk meer verontreinigd dan het synthetische product. „Spinnerijen", zou onze onderwij zer gezegd hebben, „daar maken ze draden van de dikke balen katoen. He le dunne draden, en die draden gaan ze later wevenMaar op die fa briek zou onze onderwijzer ontdekt hebben, dat er een heel lang proces aan voorafgaat! Eerst komen die dikke balen in een hakselmachine, dan worden die stukjes in andere machines uit elkaar geplukt en ge rukt en getrokken en gekamd, net zo lang tot de vezels in één richting lig gen. Dan wordt die dunne vlokkerige mas sa. net als bij een pakje watten op een 5rote rol gedraaid en die rol gaat naar e SDinnerij. Dikke draden worden van zo'n "rol gemaakt, het zijn net kabels, en die kabels worden ook weer samen gevoegd en later weer uit elkaar geplo zen. Allemaal om een zo zuiver moge- lilk product te krijgen. Snel roterende borstels halen de kleine oneffenheden uit de draad, die ten slotte de dikte heeft van breiwol, waarvan sporttruien gebreid worden. Met dit verschil, dat de draad nog niet stevig is, u kunt hem zó uit elkaar rukken. In de oorlog heeft u zich misschien el eens gewaagd aan het zelf verven m kledingstukken. Welnu, héél in de verte lijkt het er in zo'n grote fabriek op, maar dan ook héél in de verte. Verfbakken van afmetingen twee maal •groot als de box van uw jongste, drooginstallaties die een' hele fabrieks hal in beslag nemen Maar het mooiste en meest spectacu laire werk is het bedrukken van de stof fen. In koperen walsen wordt dat deel van het imprimé gekrast, dat bij het eindresultaat dezelfde kleuren zal hebben dus bijvoorbeeld de steeltjes en de blaad- jes van de bloemetjes. Op een andere wals werden die figuren gegraveerd, die weer met een andere kleur in aanraking komen: het hart van de bloem, de blaadjes van een paar andere kleinere bloempjes, een paar veegjes of krasjes op de achtergrondEn zo kan het gebeuren, dat op andere walsen andere figuurtjes gegraveerd worden, die ook weer een bepaalde kleur zullen weer- Deze walsen worden in de machine gehangen en draaien door een bak verf; groene verf dus als het om de blaadjes en de steeltjes gaat, gele verf voor de hartjes of voor kleinere bloempjes of de veegjes of krasjes op de achtergrond. De verf blijft natuurlijk alleen zitten in de gegraveerde gedeelten van die wals, de overtollige verf schrapt de machine keu rig af. Het te bedrukken doek glijdt tus sen de walsen door en daar komen de steeltjes en de blaadjes. De volgende Dagboeken voor babies worden meestal alleen bij het eerste kind je bijgehouden, voor kindje num mer twee of drie is de animo al aanmerkelijk minder en boven dien ontbreekt er vaak de tijd voor. Het baby-dagboek „Eerste levensja ren", dat door Nijgh en Van Ditmar te Den Haag werd uitgegeven, be leefde in 1910 zijn eerste oplage. Het heeft vele drukken beleefd en thans is er een herdruk versche nen; de tekeningen werden ook nu weer verzorgd door Henriette Wil lebeek le Mair. Het zijn lieve plaatjes in zachte tinten, het baby- rose en het zachtblauw. Het boek kan in een stevige kartonnen hoes bewaard worden. Ouders, die hun eerste kindje ver wachten zullen ongetwijfeld heel blij zijn met dit boek, omdat het door zijn keurige en precisieuze uitgave tot zotgvuldig gebruik %n bewaren noodt De eerste haarlokjes kunnen in cellofaanzakjes bewaard worden, evenals kleine stukjes van de eerste jurkjes. machine zorgt a het blauw, 7t r de bloemblaadjes in een ander voor die in i gaat het maar door. En nu hebben we nog niet eens ge praat over de spe ciale bewerkingen die het doek (of de draden) onder gaan, nl. het toe passen van de zg. finishes, voorname lijk bedoeld om het produkt kreukhér- stellend te maken. In elk geval zou die onderwijzer van ons waarschijnlijk ge dacht hebben, zijn beroemde rijtje aan te vullen. Maar u zelf. als u na zorgvuldig peinzen en wikken en wegen eindelijk manmoedig schaar in de stof zet denkt u nog wel rytje? Och nee, dat zou een beetje te veel gevergd zijn. Het is al mooi, dat u weet, dat min stens 1800 mc Spinners, ivevers, textieldrukkers hebben dit lapje stof door kun handen laten gaan, voor er een fleurig jurkje tan gemaakt werd. Met het administratieve personeel, dat zijde lings bij de vervaardiging is betrokken, z\jn het zo'n de wef r zUn gc- terwijl i jurkje wordt „Dirndl-kleid" noemen de Zuid-Duitsers en Oosten rijkers in hun zangerig dialect de boerinnen-jurkjes, die voor de oorlog ook in ons land zo'n opgang maakten. Vooral kleine meisjes stond het lief: zo'n bontbedrukt katoenen jurkje met pofmouwtjes en een wijd rokje, vierkante hals waarlangs een batisten ruche met een zwart fluwelen bandje gestikt was. En last but not least: het smetteloos witte gesteven schortje met een strookje en een piepklein zakje! Het zijn heel praktische aanwijzin gen, die onze lezeres mevrouw H. J. van P.-M. uit Zoetermeer ons zendt naar aanleiding van onze vraag, tips kon geven om het in huis veiliger te doen zijn voor de kinderen. Het zijn van die tips, waarvan je na lezing zegt: dat ik daar zelf niet op gekomen ben! Het gevaar met de contactdozen kan beperkt worden door in de handel af- sluitplaatjes te kopen, die in het stopcontact geklemd worden. Er moe ten twee gaatjes precies voor de an dere gedraaid worden, voor contact mogelijk is. Koop een slotje voor het kastje waar in de flessen met de gevaarlijke spul len staan. Leg anders in het te klei ne bovenkastje een latje op het plankenricheltje, de plank komt ho ger te liggen en de flessen kunnen er nu wel onder staan. Een balkonhekje kan gemakkelijk met gaas afgeschermd worden. Het gaas moet aan de binnenkant, de ijzer draadjes om de spijltjes aan de bui tenkant. Neem vooral duimsgaas. ders knellen de kleuters hun vinger tjes. Als u lage vensterbanken heeft, waarop de kleuters kunnen klimmen, zodat ze bij de kruk van het raam kunnen komen, laat dan heel boven aan hei raam een schuifknipje aanbrengen en houdt dat steeds gesloten. De kinde ren kunnen er niet bij. Heel praktisch is een gasstel waarvan de knoppen eerst flink moeten wor den ingedrukt. Als het kruipuurtje voor de baby aangebroken is, zet dan de box, die door middel van scharniertjes op de hoeken in een driehoek te „buigen" is, om de ka chel. Tenslotte schrijft mevrouw Van P.: „Het is beter de kinderen nooit met een kussen of met een tuigje te laten slapen. Beter een blauwe plek dan dat ze zich ophangen! En last but not least: wij hebben de kinderen nooit, zelfs géén vijf mi nuten, alleen gelaten. Het is erg om te zeggen, maar ook In onze christelijke gezinnen is het vaak heel gewoon, dat moeder rust, als er kleuters rondlopen, of even naar een winkel wipt, als er één in de kinderstoel zit." Oorspronkelijk werd die kledij alleen door de vrou wen- en meisjes in de hoger gelegen delen van Oosten rijk en Beieren gedragen. Maar tegenwoordig ziet men die jurkjes ook op het platteland in Noord-Duitslènd en in het Rijnland. Door het t steeds verdei Ver. Staten is het opeens een «oo moderage geworden. Natuurlijk is hi in de loop der jaren wel gemodem moeten tinten als oudrose, zachtgroen en lichtblauw gekozen worden. Maar voor de gemoderniseerde vorm gelden tamelijk felle, contrasterende kleuren. Stola's met handgeknoopte franje ko men in de plaats van de schouder doeken van damast. teker n gen gei erd. hoofdmotief zelfde gebleven: wijde rok, schortje en een wijde halsuitsnijding met een ruche er langs. Het is een bèetje moeilijk, zich voor te stellen dat deze Dirndl-jurkjes voor cocktail of avondtoiletten zouden kun nen doorgaan. Origineel is het onge twijfeld wèl. Maar dan moeten de stof fen heel wat minder degelijk zijn dan van de oorspronkelijke kledij, en zo zien we dan deze pakjes uitgevoerd in speciale weefsels, zoals wol met celwol, zuivere zijde en brocaat, doch ook wel Als ideetjes. De lange mouwen worden ruim ingezet, het gladzittende hesje sluit van voren met knopen. Wie niet van een open hals houdt, kan zoals het linkse van de beide figuurtjes, langs de boothals een stuk batist of organza ruim geplooid aanzetten en het aan de hals sluiten met een koordje. In Amerika: Volgens de laatste gegevens vormen de Amerikaanse vróuwen met 21 miljoen bijna een derde van het Amerikaanse arbeidsleger van 67,5 miljoen personen. Van die 21 miljoen neemt bijna een mil joen een leidende positie in of heeft een eigen zaak; dat is ongeveer het dubbele aantal van 1940. -ft- Een groot aantal vrouwen is in Ook in de parlementen van de burgerlijke of militaire dienst bij de regeringsdiensten. Meer dan 2000-, vrouwen zijn werkzaam by het personeel van de buitenlandse dienst, aan ambassades, legaties en andere bureaus in het buitenland. De adjunctminister van de arbeid, mevrouw. Alice K. Leopold, die speciaal belast is met vrouwelijke aangelegenheden, heeft te kennen gegeven, dat het in de Ver. Staten hoe langer hoe meer gebruikelijk is dat zowel de man als de vrouw betaalde arbeid verrichteh, althans enkele tijd na het huwelijk. Dit blijkt ook duidelijk uit de statistie ken: van de werkende vrouwen is ongeveer de helft getrouwd. staten hebben thans meer vrouwen zitting dan in vorige jaren, namelijk 314 (zes meer dan in 1955). Van hen hebben 28 vrouwen zitting de- Senaten en 286 in de Huizen i Afgevaardigden. Tot de republi keinse partij behoren 204 vrouwen, tot de democraten 107, één is libe raal en twee zijn onafhankelijk. Illllllllllllllllllllllllllllll SPINNEN En dan begint het eigenlijke spinnen pas. Razend snel vliegen de onderdelen van zo'n spinmachine op en neer, heen en weer, en net als in de vorige afde ling die we met onze (denkbeeldige) onderwijzer bezochten is het er een la waai als een oordeel. Als die dunne en nu heel wat steviger draden op de „co- nen" gewonden zijn, gaan ze weer naar een maohine om daar op grote klossen te worden gedraaid. Eén klein oneffen- heidje doet de machine al afslaan, de meisjes die bij zo'n machine werken doen niets anders dan controleren waar een fout zit in de draad. Die wordt er uit geknipt en met een ingenieus ma chientje worden de twee uiteinden in een weversknoop gelegd. Bijna zijn we r.u aan het weven toe, maar eerst moeten de draden nog naast elkaar op grote rollen gewon den, en die rollen worden later weer afgewonden terwijl de draden „gesterkt" worden. Op die manier kunnen ze het hardhandige proces, dat het weven tenslotte is, beter weerstaan. Als u zo'n weef machine zou zien, zou u ook begrijpen, waar om. Dat weven gaat met een vaart en een kracht en een snelheid, die in niets lijkt op dat wat u vroeger misschien zelf wel eens gedaan hebt op een eigen weeftoestelletje. Spinnerijen, weverijen onze onder wijzer zou zeggen dat we het rijtje bij na afgewerkt hebben. Bijna maar weet u dat we intussen al twee uur met elkaar gewandeld hebben door deze gebouwen? En de volgende bewerkingen duren nóg langer. toch gelijk willen merken, dat één of ande£ artikeltji leven. Het kan b.v. ge- beuren, dat een huisvrouw aan de morgen van een druk- moeten eentje in een ke dag nog eens kinderen, de zeilig babbeltje kinderen maakt, vóór deze mez naar school gaan en dat haar fiks man dan zegt: „Als je 't nu zo druk hebt, zit dan niet zo te babbelen, maar ga je al vast aankleden en laat die IJEBT u onlangs ook dat wust artikeltje gelezen over die Amerikaan, die een paar weken op gezin met huishouding heeft gedaan' En hoe!.' De hele was in huis plus de onvermijdelijk daarop volgende strijk na tuurlijk, de kinderen binnenstormen. Oók een Het Buurtblad vinden verhaal, dat ze kwijt moet. de gang. Nou, en dan Wij gaan er bij zitten, pre- senteren haar ten, welke week-reclame de fie. Als wij 's avonds haar slager heeft. Na i spurten wi lan. Ja, kopje koffie andere structuur dan Adam. Gelukkig maar! Het is eigenlijk zo schoon! Deze twee vormen samen de héle mens, zoals God die schiep. Zodra een huisvrouw be gint met, zoals die Ameri- Ik begrijp jou kaanse man. onafgebroken te i kopje kof- uitgekleed, baby op z'n kinderen dan terwijl de ont- begint tijd de fles gegeven schoond, 't eten gekookt de man vond ook nog tijd ik straks om cake en koekjes te bak- ken. Hij was vlugger met ^ZetTo^ïö'SÓm bijttafel afwassen. „Ach, zeg je dat doe een draai onder zijn zoveel dingen de bedrijven door". En je haalt inter- man van dit oponthoud ver- r even tellen, voegt hij ons verwij- r het tend toe: „Ik morgens móét niet hè? Nu had je 't zó zend druk! Je had r" kunnen zeggen: „ja hoor koffie Annie, ik heb pas te ie- tijd. Kom vanavond een kop je thee drinken." „Je had Zo houden wij het vol Er moeten zeggen." Dat horen in 7nvo»l riinffpn in Vipt lp- ,17 i 1 nnffol ppnc F.n trir-Vl Vtan- - „au ja «.u -- jakkeren Je had rustig ge morgen tot de late avond, hoor eens gaat 'het onherroepelijk mis. écht geen ZÜ raakt zeker overspannen. alles klaar dan de huis vrouw dit pleegt te zijn was niet noemenswaard logisch als di kunnen redeneren! Ach, hij wéét niet, het le- wij nogal huisvrouw, die delen wij begrijpend zijn geen naam hebben en waar weer prei tóch tijd voor nodig En tóch han- nde k als Nog niet i werk alléén. De geestelijke spanningen, problemen rond gezinsleven, de toch voorbeeld: het verzorgen moe. Het is Door ons huis- waardevol zo'n klein ge- prompt een 'e.'r0<« .*!"<<«- vrouwen minderwaardigheidsgevoel te krijgen, als wij niet wis ten waar de kneep zit. die tóch al dikwijls naar het schijnt zo ver van je af, hun eigen leven leiden, voor je is. Hij weet óók niet, dat je er physiek aan kapot zou gaan, als je je dagen al haastig zou Overpeinzingen van Vlargaritha concluderen, dat de huis- beginnen. Dat houdt haar tijd dus le, hoe héérlijk je pas op kan niet goed indeelden, dat is het 'm niet. Onze stelling tegenover alles heel anders dan die heren der schepping. schieten, zodra hij in- „groten" de deur i is Dan komt ineens de vaart Zowe'. moesten die psychisch als physiek. Laten ten, dat wij die vaart dik- schien wp nu de huisvrouwen, die wijls opeens kunnen stuiten. uren als er een gezellig tijdschrift brievenbus glijdt! planten hier en een gat stoppen daèr En dan niet te vergeten: dë het luisteren naar je kinde ren en naar je medemensen. Een kind komt uit school en dan het „heeft" iets. Hij of zij moet dat kwijt, 't Is mis- die geven de doorslag. En die had die Amerikaan er niet bij, want hij werkte in een hem vreemd gezin. Dit verklaart toch vrijwel Maar juist omdat de gees telijke spanningen in onze dy namische tijd vele zijn, moe ten wij, huisvrouwen ervoor waken, dat wij onze lichaams krachten niet overschatten en dat we onze geest niet aan ondervoeding laten lijden. huisdieren. Eens moeten zeggen, blijft ook nu knoop aanzetten achterwege. Natuurlijk geven we onze grote kinderen óók leder z'n taak in de huishou ding. Bed opmaken, schoenen mogelijlT wachten" mét MARGARITHA Zeg Joke, je moet zo lang haar tijd verdoen aan de deur met buurvrouw in onze te staan praten, buiten be- Dan gaan schouwing laten. Zij overdrij- op de leuning ven n.l. en delen daardoor haar tijd zéker niet goed in. Kijk, zo'n „knappe" huis- Soms raken man daar in Amerika werkt verdiept programma systematis af. Roettss achter elkaar Dal ken, wie hoek van de tafel bladeren het door. we helemaal Als de kerk bode komt, gauw even kij- benullig schoolverhaal. Onze ?r^?°Lk°T„eni volmaakte huisman zou schien zeggen: „Ja hoor plompverloren eventjes, je ziet toch dat ik stoel bezig bent? Vertel anavond poetsen, tafel dekken, vaat wassen. Maar juist omdat deze kinderen met hun over laden schoolprogramma's al- tijd al de tafel dekken, als zij daar niet bekend ben. *Maar psychiater te gaan. Ik weet in de stad, die jij noemt er geen aan te beve len, daar ik in dit opzicht zit." Ja maar, dat gaat niet. vanavond lééft dit verhaal niet meer. Het moet er nü uit. Pa krijgt het niet óók nog die ontbijtboel afwassen en hun dag ge- jaagd beginnen. Ze willen huïsdókter'°of -,ic iw i-iicticr toch óók wel eens een les ais ik rustig doorkljken intuïtief, niet be redeneerd voelen wij dit aan. geval is het ge- alles uit te zeggen je eigen dominee, je vrouw, voor wie je respect hebt en van wie je weet, dat zij een wijs, bezonken oor deel heeft. Is er in heel je omgeving zo iemand niet te vinden? te horén. Een buur- met dat minderwaardigheids- Denk of vriendin komt bij gevoel. Eva is nu eenmaal Wie t weet mag 't zeggen Het is een grapje, dat steeds weer opgaat: als er modefoto's over otts bureau zwerven, zijn er altijd wel een paar redacteuren, die zich in blanke verbazing afvragen, wat „het" eigenlijk voorstelt. Nu is het een feit, dat sommige japonnen of hoeden er haast om vragen om be spot te worden. Maar vindt u dat met deze foto nu ookNu ja, de mannequin heeft het ceintuurtje alleen weggelaten om te laten zien, hoe de „flou-lijn" toegepast kan worden. Nee, zeggen de redacteuren: het is een beddetijk Het is een zak.' Het is zomaar een vlag! In feite is het een „eenvoudige, sluikval- lende japon in blauw, bruin en wit gestreepte katoen". 'n Roos op je hoed, dat gaat.... Maar roos op je haar....?! Een van de naarste euvelen waar aan iemand lijden kan is roos. Eén streek mét kam of borstel door het haar en een sneeuw van witte schil fertjes daalt neer op de schouders van de stakker. Het is afschuwelijk en er moet iete tegen gedaan worden! En heus, het euvel is te verhelpen, alleen, men móet er geduld en uithoudingsvermo gen voor kunnen opbrengen. tal schubbetjes, die op hun beurt weer gevormd worden door de dode cellen, welke worden alge stoten door de huid Tussen de haarwor tels blijven ze zit ten en vormen met elkaar een droge korst van schilfer tjes. Heeft men last van vet haar, dan kan die korst op de hoofdhuid blijven vastplakken tot een dikke vette laag en dat is wel de allernaarste vorm van roos. Om er af te komen moet men begin- ïen met die schilfertjes week te maken. Daarvoor kan men een klein beetje Dlie gebruiken, slaolie bijvoorbeeld. Met 3e vingertoppen brengt men de olie aan jp de hoofdhuid; zoveel mogelijk de ha ren opzij kammen bij het inwrijven, die aehoeven geen oliebad te hebben. Laat de olie een paar uur intrekken en was dan de haren grondig. Dat betekent 3at u ze misschien wel twee maal zal moeten inwrijven met shampoo, alle vet tigheid moet er uit! het tenminste i dig genoeg i schikt tegen i Giet wat van de listerine op een scho- ltje en wrijf er de hoofdhuid stevig ee in. Daarvoor trekt u naast elkaar scheidingen in uw haar en in de paad jes, die daardoor ontstaan, wrijft u het middel stevig in de hoofdhuid. Niet optimistisch zijn en denken, dat i er met één keer vanaf bent, zo is het niet! Roos is bijzonder hardnekkig. Ge bruik de listerine de eerste week om de andere avond, misschien moet u het wel veertien dagen volhouden, maar vol hardt! U wilt toch zo graag van die na tos afkomen? En heus, dat gebeurt. Misschien kunt u op den duur volstaan één keer per maand uw haren een listerinebad te geven en dat klinkt al iets hoopvoller!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 15