Nassers langzaam-aan-actie
Wheeler dwars
Kadar zoekt
steuntje
BEURSBAROMETERi
Wat bieden wij grotere jeugd in de vakantie?
WEINIG ENTHOUSIASME
VOOR DEPARTEMENT
Mayer besteedde dag
Den Haag goed
ZATERDAG 2 MAA..
Stagnatie in bergingswerk
zit
Gevluchte nazi leidt Egyptisch
propaganda-apparaat
(Van onze reis-correspondent Link van Bruggen.)
GENERAAL WHEELER ziet er niet alleen als een diplomaat uit, hij moet
er ook voortdurend een zijn. Zeer tot zijn ongenoegen overigens, want
hij beschouwt zichzelf slechts als de uitvoerder van een plan, dat door de
Verenigde Naties is opgesteld en waaraan Egypte zijn goedkeuring heeft
gehecht. Zijn taak is het Suezkanaal in de kortst mogelijke tijd weer be
vaarbaar te maken. De politiek, welke aan de heropening van de waterweg
ten grondslag ligt, wordt door anderen gemaakt, op een front, dat zich
zowel in New York als in Kairo bevindt.
de Hongaar-
na ongemerkt
ook de Hongaarse communistische partij,
die zich partij van de Hongaarse wer
kers" noemde, verdwenen. Het oprichten
van een nieuwe communistische partij-
organisatie die reeds begonnen was, toen
de vrijheidsstrijd nog aan de gang was
en voordat de Russen hadden ingegrepen,
vindt slechts langzaam voortgang. Van
de oude partij is vrijwel niets overgeble
ven en vele „oprechte communisten" wei
geren nog steeds lid te worden van dc
socialistische Hongaarse arbeiderspartij
(zoals de communistische partij thans
heet). Volgens het blad Nep Szabadsag
lelt de partij in Boedapest slechts 21.000
leden (tegen 350.000 vóór de vrijheidsstrijd
begon) en in het hele land slechts 170.000
leden.
De eigenlijke kern, waaruit de tijdens de
oorlog opgeheven communistische partij
bij de wederoprichting in 1944 bestond, om
vatte weinig meer dan 550 personen, waar
van de meesten per vliegtuig uit de Sow-
jetunie waren gekomen. Een gering aan
tal communisten, onder wie de in 1949 te
rechtgestelde Laszlo Rajk, was in de oor
log in Hongarije gebleven.
IN DE HERFST van 1944 verzamelden
zich om de „voorlopige regering" in
Debreczen een 2000 communisten, die
'l Verklaarde ietanle Stomen
of uit een concentratie-
uitzicht kamp bevrijd. Deze
groepen werden van
1945 af versterkt door de sociaal-democra
tische partijleden, die gedwongen werden
naar de communisten over te lopen. Bo
vendien bleek de algemene verbittering
na de oorlog een goede voedingsbodem te
zijn voor deze radicale stroming. Aan
vankelijk beschikte de partij niet over een
gesloten organisatie of een geschoold
kad<?r. Er heerste geen discipline en een
gemeenschappelijk doel bestond niet. De
ontwikkeling naar Russisch voorbeeld be
gon in de jaren 1948 en 1949 met de ver
wijdering van vele oude partijleden, de
nationalisten, de Spanjestrijders en deel
nemers aan de partisanenacties in Joego
slavië en Frankrijk.
Daarnaast ontstond een grote toeloop
van hen op wie indirecte druk kon wor
den uitgeoefend zoals ambtenaren. Ten
slotte kon men de zgn. transmissie-theorie
van Stalin in praktijk brengen, De partij,
die in die periode ongeveer 800.000 leden
telde, werd een zgn. transmissie-verband,
waarop de bevelen van de partijleiding op
politiek-economiseh en cultureel gebied
werden overgedragen. Teneinde dit alles
in goede banen te leiden werden van 194f
af „volksopvoeders" aangesteld, die behal
ve volledige overgave aan het partij
systeem geen verdere kwaliteiten nodig
hadden. In deze gedegradeerde partij
kwam het tot een crisis vooral onder de
intellectuelen. Toen de stormen di
volutie begonnen te woeden stortte het
vermolmde gebouw van een partij, die
geen partij was, bijna geruisloos ii
TVADAT DE RUSSEN de vrijheidsstrijd
•t' op verraderlijke wijze hadden
geslagen begonnen de „trouw gebleven"
Hongaarse communisten onder leiding
Janos Kadar een nieuw apparaat te bou
wen op de ruïnes van het oude. Dit bleek
vrijwel onmogelijk te zijn. omdat
weinig communisten vereenzelvigd w
ten te worden met het huidige rej
De wijzigingen in „de regering" van
dar en in de communistische partij
bedoeld hierin verbetering te brengen. Het
feit, dat de gehate Ferenc Münnich
ontheven van de functie van minister
defensie zal in het kabinet van Kadar
geen belangrijke gevolgen hebben,
wordt immers vice-premier. Wel zal zijn
verwijdering van het ministerie van
fensie tot gunstige reacties onder de
litairen kunnen leiden.
Op deze wijze moet de partij in
nieuw gewaad aantrekkelijk worden
de Hongaren.
Dit betekent niet. dat generaal Whee
ler buiten de botsing der meningen ©laat
Integendeel, hij is een pion op het poli
tieke schaakspel geworden, een man
eigenlijk die aan handen en voeten ge
bonden is. Meer nog dan met de Ver
enigde Naties heeft hij met Egypte reke
ning te houden. Om Nasser niet voor 't
hoofd te stoten, is hij verplicht verklarin
gen af te leggen, die niet of slechts half
met de waarheid kloppen, of die bepaalde
feiten verborgen houden.
Wat generaal Wheeler dan ook niet wil
zeggen, gaat in Kairo welhaast een pu
bliek geheim worden. Daar zijn waarne
mers er van overtuigd geraakt dat Egypte,
wat de bergingswerkzaamheden in het
Suezkanaal betreft, een langzaam-aan-
actie begonnen is, die het hele, door
Wheeler ingediende schema wel eens op
zijn kop kan zetten. De vrees heerst, dat
de data van 10 maart openstelling vat
de waterweg voor schepen tot 10.000 toi
en begin mei volledige ingebruikne
ming van het kanaal wel eens nie
kunnen worden gehaald, als de politieki
situatie zich niet ten spoedigste wijzigt.
Niet openlijk
In het uitblijven van de vergunnin
het lichten van de „Edgar Bonnet" en de
Abukir" te beginnen, wordt namelijk
geeft het als reden op, dat zowel de „Ed
gar Bonnet" al6 de „Abukir" met mijnen
en explosieven geladen zijn en dat deze
eerst (door Egyptenaren) verwijderd die
nen te worden.
T wij fel
liddels bouwt Kairo aan een theorie,
■/encraal Wheeler door de precaire
positie, waarin hij zich bevindt, niet of-
V.S.-BUDRAGE AAN
„HET ATOOM"
Thans is definitief besloten de tentoon
stelling Het Atoom van 1 juli tot 13 sep
tember in een groot aluminum gebouw op
Schiphol te houden. Het gebouw nadert
reeds zijn voltooiing. De United States
information service heeft de organisato
ren haar reizende atoomtentoonstelling
beschikbaar gesteld, die dus van de
atoomshow deel zal uitmaken. Interes
sante onderdelen van de tentoonstelling
/er-der: de werkende kernreactor van
hét type Swimming Pool. een „Hot La
boratory", dat geheel van buitenuit be
diend wordt, een model van een atoom-
schip en de replica's van Lilienthals
ste zweefvliegtuig en Wrights eerste
torvliegtuig.
M. J. H. Houtbuis. directeur van he
openbaar slachthuis in Rotterdam, is be
noemd tot ridder in de orde van Oranji
Nassau.
S. B. F. Kooiman, burgemeester vai
Hensbroek, is op zijn verzoek per 1 april
eervol ontslagen.
WWl Jburf-fWdrfr
Markt blijft on geanimeerd en wil
toestand nog eens aanzien
ZO LANG er niet meer tekening in de conjunctuursontwikkeling komt
en het niet duidelijker is welke richting zal worden ingeslagen, blij
ven de beurshandel ongeanimeerd en de koersverschillen beperkt. Deze
week waren Olies en Unilever door het buitenland gevraagd.
MOTORRIJWIELEN,
SCOOTERS,
AUTOSCOOTERS,
BROMFIETSEN, enz.
in combinatie met
CAMPING 1957
Amsterdam
28 februari t/m lOmaart
Geopend
^cp werkdagen van 10-17 uui^
en 19.30-22.30 uur m
^.zondagen 10-18 uur^^
een aanwijzing gezien, dat Egypte beide
wrakken als sleutels wil gebruiken
dc oplossing van de netelige geschillen,
die om dc Gaza-strip en dc streek
Aquaba zijn ontstaan. Dc mening liecft
post gevat, dat Nasser deze schepen
lig op de bodem van liet Suezkanaal wil
laten liggen, zolang Israël geen gevolg
geeft aan de resoluties der Verenigde Na-
tics, m.a.w.: zolang het zich niét volledig
van Egyptisch grondgebied heeft terugge
trokken.
I Kairo is hier nog nie>t openlijk vooi
gekomen en zal dit waarschijnlijk ook ln
de toekomst niet doen. Voor het onthou
den van de vereiste bergingsvergunningen
ficieel kan tegenspreken. Het door de
Duitser Von Lehr een gevluchte nazi,
in de Tweede Wereldoorlog de rechter
hand van Göbbels geleide propaganda-
apparaat maakt namelijk het volk wijs,
dat alle 41 schepen, die begin november
in het kanaal zijn gezonken als gevolg
de agressie ten onder zijn gegaan,
door Anglo-Franse bombardementen dus.
In NasscVs achterhoofd schemert zelfs de
iwe hoop. dat ook een deel van de
■eld dit zal geloven en dat de reke
ning zo meteen in haar geheel door de
Verenigde Naties zal worden betaald.
Nasser wil trouwens, dat de Verenigde
Naties nog veel meer betalen. De ver
bindingen langs het Suezkanaal bijvoor
beeld, die nodig aan vernieuwing toe zijn
en zonder welke de waterweg niet kan
functioneren. Ook de verlichting
worden hersteld, terwijl er heel wal
baggerd zal dienen te worden v
mee? De baggermolens met de grootste
capaciteit zijn tot zinken gebracht! on
de vaargeul weer op de gewenste diepti
te brengen.
Waar zullen deze nieuwe moeilijkheden
rond het Suezkanaal eindigen? Egypte
blijft er de verantwoordelijkheid vooi
ontkennen, maar degene, die zijn orei
te luisteren legt, weet beter. Er is boven
dien materiaal genoeg aanwezig om ter
stond met het lichten van de laatste twee
obstakels te beginnen. In feite is het zelfs
zo, dat er kranen, bokken en sleepboten
aan wrakken werken, die buiten de i
geul liggen en best later kunnen worden
geborgen.
Generaal Wheeler is dc vele bcsprekin
gen, welke hy met de Egyptische kanaal
autoriteiten gevoerd heeft, meer dan moe
Het werk stagneert of beter: een groot
aantal schepen is met minder noodzake
lijke bergingswerkzaamheden bezig er
aan dc belangrijkste twee nog resterende
wrakken wordt niets gedaan. De „old
man" van het Suezkanaal is dan ook v
plan op korte termijn naar New York
vertrekken, om bjj dc secretaris-generaal
der Verenigde Naties een boekje
deze treurige gang van zaken open te
Luitenant accepteerde
steekpenningen
De tweede luitenant W. H. van B., be
roepsofficier bij de Kon. landmacht, z»
woensdag voor de krijgsraad te velde ii
Den Haag terecht staan, omdat hij in d(
functie van hoofd van de dienstkring der
genie, van de directeur van een a;
mingsmaatscHappij giften zou hebben
Daarvoor zou hij de door deze maat
schappij ingediende declaraties, waarop
meer arbeidsuren en duurdere materialen
in rekening waren gebracht, dan in wer
kelijkheid waren verwerkt, hebben goed
gekeurd en ter uitbetaling doorgezonden.
De giften beliepen ongeveer 1400 gulden,
ZETHAMETAnv.
I OUD IJZER
Niet alleen de Amsterdamse beurs, maar
ook andere internationale financiële cen
tra markeren de laatste tijd de pas. De
aanwijzingen uit het economische leven
langer positief en een duidelijke
aarzeling in de internationale conjunc
tuur heeft zich voorgedaan. De meningen
de toekomstige gang van zaken zijn
verdeeld. Er zijn er, die ronduit verklaren
er de re achteruitgang onvermij
delijk is, anderen menen, dat de tegen
woordige aarzeling na verloop van enige
tijd zal worden overwonnen. Men is het
er algemeen wel over een6, dat we voor
lopig het hoogste punt in de conjuctuurs-
ontwikkeling wel hebben gehad. De be
richten uit sommige
Financieel toren van het bcdrijfs-
over%ichl l
gunstig, maar aan de c
dere kant wij6t men op de voortgaan
grote bedrijvigheid, welke in divei
Sleutel-industrieën heerst
voorlopig wel geen einde zal komen. De
schaarste aan arbeidskrachten duurt
voort, waaruit blijken zou. dat de periode
van volle werkgelegenheid niet afgebro
ken is. De koopkracht onder het grote
publiek ie, tengevolge van het overheids
ingrijpen na de oorlog, belangrijk ver
hoogd en sommigen menen, dat daardoor
de conjunctuur gevrijwaard is
ernstige schokken, waarmede vroeger
orises gepaard gingen.
Hoe dit overigens zij is slechts te be
wijzen aan dc hand der ervaring er
er zijn beursmensen van de oude stem
pel die zeggen, dat de moderne econo
mische methoden van conjunctuurbe-
heersing de proef op de som moeten
leveren.
TTET IS DUIDELIJK, dat het koersver-
loop de neerslag is van de meningen
over het conj-uctuursver-loop en als zoda
nig het resultaat van een breed opgezet
opinie-onderzoek. Uit de gang der koer
sen van de laatste tijd zou men kunnen
concluderen, dat er nog geen vast om
lijnde mening is gevormd over de con
junctuur en dat men de gang van zaken,
in afwachting van nadere gegevens nog
even wil bekijken. Dat daarbij niet alleen
economische en financiële, maar ook po
litieke overwegingen gelden, ligt voor dc
Koninklijke en Unilever
Deze week traden van de internationale
aandelen wederom de aandelen der Kon.
Olie op de voorgrond met een verdere
koersstijging. ErNvas opnieuw buitenland
se belangstelling te constateren, voorna
melijk uit Parijs, naar men zeide vanwege
toegenomen vrees voor de waardevast
heid van de Franse franc. Het hoogste
punt der koersstijging werd evenwel
behouden. Daarnaast traden ook cert. Uni
lever op de voorgrond tengevolge
ruchten over een goede gang van zaken
in het bedrijf, met name in Amerika
over een verhoging van dividend, ovei
de uitkering van een bonus. Zeker is, da:
1956 een gunstig jaar voor het margarine-
concern is geweest.
De dividend verhoging van lij*/» to
15Vi'l» viel ter beurze in goede aarde cr
illustreert het vertrouwen van het be
stuur in de toekomst van het concern.
i de
Amerika Lijn. De prijs der 6tocks stelde
zich op rui-m f 33, zodat geen koersdaling
tot dus-ver is ingetreden tengevolgi
verhandeling der stockdividenden. Op de
al-gemene vergadering van aandeelhou
ders werd nóg eens de nadruk gevestigd
op de ui-terst conservatieve afsohrij-vings-
politiek van het bestuur. Als boekwaard»
dor schepen neemt men de bouwkosten
van 1939 aan, waarbij de afschrijving tot
die basis uit de nieuwhouwreserve ge
schiedt, terwijl daarna de normale jaar
lijkse afboeking op de b'alanswaarde
voortgezet wordt. Op deze wijze bouwt
Niet 't gemakkelijkst
te benaderen
(Van e<?n onzer verslaggevers)
NU het grootste deel van de winter
achter ons ligt en we al voor
zichtig durven uit te zien naar de
zomermaanden, wordt het tijd weer
aan de vakantiebesteding te denken.
Hét Nederlands Centrum voor va
kantie en vakantierecreatie hield
daarom gisteren in Utrecht zijn jaar
lijkse studiedag en hield zich daarop
vooral bezig met het werk voor de
jeugd tussen 10 en 14 jaar.
Men besprak, hoe de jeugd geaard is
en in hoeverre men dan grotere kinderen
nog kan benaderen met sport, handen
arbeid en dagkampen, omdat het blijkt dat
zij niet meer geschikt zijn vöor vakantie
scholen en zich ook buiten andere amuse
menten houden.
Mag voor het Nederlandse kind het ge
zin de zekerheid vormen, het spel bete
kent voor dit kind de tijdloosheid en de
uitleving van het innerlijke leven.
Laten wij dan blij zijn dat er een
vakantie is, welke zowel voor ouders als
voor kinderen die heerlijke tijdloosheid
brengt. Dit zeide de heer J. A. Sellenraad.
directeur van het Pedagogisch centrum te
Enschede, die het onderwerp iii 't alge
meen inleidde. Heel populair tekende hij
het zich ontwikkelende kind: op 12-jarige
leeftijd gaaf, evenwichtig, religieus, een
trots kasteel met fiere torens; op 13-jartge
leeftijd begint dan de afbraak en is het
kind 14, 15 jaar, dan ligt het kasteel ln
duigen, want het kind zit met zichzelf in
de knoop, is onhandelbaar, onhandig,
recalcitrant en revolutionair.
Is het ideaal, veel sport te gaan doen
met deze kinderen, in groepsverband
bijeen gebracht? De heer D. H. Schmüll,
sportleider aan de Amsterdamse univer
siteit. maande daarbij tot de grootste
voorzichtigheid. Hij noemde de heden
daagse sportgespeend van alle spel en
opbouwende ontspanning, maar een maat
schappelijk verschijnsel van dè eerste
ovdè, waarbij het gaat om topprestaties
van professionals, waarbij de voetbalpool
een slechte rol speelt en het geheel „bus-
slpess" is geworden.
Sport geeft wel een kans om a)s op
voedkundig middel te worden gebruikt,
inaar dan met veel reserve. De praktische
uitvoering ervan inoet wordcD overge
laten aan deskundigen, die liet netelige
probleem goed kennen en het spel in dc
sport weten terug te brengen.
Wat handenarbeid betreft., zo zeide de
heer A. Duyser uit Amersfoort, deze kan
wel worden toegepast, wanneer er maar
zinvolle en bruikbare dingen worden ge
maakt. Kinderen boven tien jaar zijn
creatief, maar kunnen niet verdragen, dat
de uitbeelding die zij op het oog hebben,
niet lukken wil.
Toegepast knutselwerk, zoals poppen
kast, poppenmaskers. vcrklcedmatcriaa!
geïmproviseerde muziekinstrumenten en/,
kunnen uitstekend door groepen gemaakt
worden uit waardeloos materiaal en daar-
btf zullen de kinderen elkaar helpen en
stimuleren.
Belangrijk is het, wanneer zulke maak
sels dan weer bij het spel kunnen dienen.
Het is dan wel nodig, dat leiders en leid
stérs voor deze handenarbeid een speciale
cursus volgen ofwel werkbrieven bestu
deren. De pedagogische kant moet echte:
bij de techniek voorgaan.
Na deze theoretische stellingen vertelde
de heer A. G. Kempen uit Den Haag
de praktijk van het kampwerk voc
niet-georganiseerde jeugd. Ook hierbij
werd de nadruk gelegd op de noodzaak
van bekwame leiding.
zich 'n bedrijf op met 'n sterke rug-
gegraat, dat heel wat ©tootjes zal kunnen
opvangen. Gevraagd naar de vervangings
waarde der vloot, deelde men van de zijde
het bestuur mede, dat die wel op
f 500 miljoen is te stéllen, dat i6 dus
8 maal- het aande-lenkapïbaal.
De dividendverhoging van de Kon. Rot-
terda-msche Ll-oyd vam 11 tof 12"/« heeft
tot dusver merkwaardig weinig invloed
op de beurskoers gelhad. Met belangstel-
waohten wij op het verslag, dat
bevredigend zal zijn.
vrachtenmarkten liggen de laatste
weken minder gunstig, maar desondanks
zijn de indexcijfers nog stukken hoger
dan in 1955
uitgifte van een emissie momenteel niet
overweegt Wel toonde men zich bezorgd
over de steeds voortschrijdende kosten
stijgingen, welke tot nu toe werden op
gevangen door verhoging van de omzet
ten. Maar hieraan komt eenmaal een ein
de. Hier komt de zorg van vele direc-
Begroting Zaken Overzee
DE V.V.D.-FRACTIE in de Tweede Kamer heeft gistermiddag bij de be
handeling van de begroting van overzeese rijksdelen tegen de sala-
rispost voor de minister van zaken overzee gestemd. „Wanneer wij zeggen,
dat wij niet overtuigd zijn van de noodzaak van een afzonderlijk departe
ment en een afzonderlijke minister voor zaken overzee, dan drukken wij
ons nog heel gematigd uit", zo zei de liberale woordvoerdster mevrouw
Fortanier-De Wit. Ook de andere fracties bleken bepaald niet enthousiast
te zijn over de handhaving van het departement maar zij wilden zich bij
de beslissing van de regering neerleggen en wensten de nieuwe christelijk-
historische bewindsman, mr. Helders, die zijn debuut maakte in de Ka
mer, een voorspoedige ambtsperiode toe. De begroting van overzeese rijks
delen werd zonder hoofdelijke stemming aanvaard (alleen de C.P.N. tegen).
Mevrouw Fortanier-De Wit verklaarde tijdens de replieken nog, dat het
stemmen van de V.V.D. tegen de salarispost niet beschouwd moet worden
als te zijn gericht tegen de persoon van minister Helders.
ken onder één ministerieel beheer, achtte
hij formeel onjuist en psychologisch on
gelukkig. De heer De Kort dan ook
liever gezien, da: de zaken betreffende
de West zouden zijn ondergebracht b'j
het ministerie van binnenlandse zaken,
p.b.o. en bezitsvorming of bij het depar
tement van justitie. Nu dit niet is ge
beurd. is de K.V.P. bereid zich bij de
regeringsbeslissing neer te leggen, maar
zij blijft het een weinig gelukkige zaak
vinden.
Bestaansgrond
nder
Evenals vrijwel alle
bracht de heer Van de Wetering (c.h.1
aan het begin van zijn betoog eerbiedige
hulde aan de nagedachtenis van minister
Kernkamp, die zoveel gedaan heeft voor
dc versteviging van dc banden tussen de
verschillende delen van het Koninkrijk.
Erg gelukkig met het voorbestaan van het
departement van wijlen prof. Kernkamp
was de christelijk-historische afgevaar
digde overigens niet. „Maar", zo conclu
deerde bij", gedane zaken nemen nu een
maal geen keer".
Zijn fractie heeft zich neergelegd bij
®üf
kost
de
de
heerst in diverse be
stijging di
stuurskamers.
De Stoomspinnerij „Spanjaard" heeft
na vier dividendloze jaren ditmaal een
winstuitkering van 5°/o aangekondigd, wel
ke hervatting de beurs met een koers
stijging der aandelen heeft begroet. Blij
kens de mededelingen in het verslag is
het lopend boekjaar nog beter zodat ge
hoopt mag worden, dat dit textielbedrijf
de moeilijke jaren te boven is gekomen.
Indonesië
pULTUURWAARDEN bleven veronacht-
zaamd en stonden bloot aan een ver
dere koersafbrokkeling. Met belangstel
ling volgde de -beurs het debat in de Ver
enigde Naties over Nieuw-Guinea, als
mede de ontwikkeling inzake de staat
kundige hervormingen in Indonesië onder
leidin-g van president Sukarno.
Op de belegigingsmarkt was een minder
gunstige stemming voor staatsfondsen te
constateren. De emissie van 510-jarige
pandbrieven Rotterdamsohe Scheepshypo-
theekbank werd aanzienlijk o-vertekend,
zodat de toewijzing gering is.
Het bericht inzake een nieuwe premie
lening der gemeente Rotterdam trok de
aandacht en had to-t gevolg, dat de oudere
soorten aangeboden werden. Het uitgeven
van premieleningen duidt altijd op moei
lijkheden met de financiering der ge
meentelijke huishoudingen. Nu, deze zijn
hier en daar wel hoog gestegen.
de handhaving van het ministerie, mede
omdat daartegen ook in de West geen be
zwaar bestaat. De nieuwe naam van
departement, zaken overzee, vond
echter maar vreemdsoortig. Wordt daar
door de Koninkrijksgedachte uitgedrukt?
Waarom het ministerie niet genoemd:
heinde en ver, van west tot oost of
stad tot stad?
De anti-revolutionaire fractievoorzitter
dr. Bruins Slot herinnerde er aan, dat
tijdens de jongste kabinetsformatie elk
van de vijf formateurs de afschaffing van
het departement wilde en dat plotseling
tijdens de laatste fase tot handhaving
werd besloten. Over dit besluit kui
echter de anti-revolutionairen nog steeds
niet enthousiast zijn. Zij blijven ernstige
principiële bezwaren koesteren tegen hei
bijeenbrengen van de zaken van de West
en Nieuw Guinea onder één departement.
Een andere en minder kostbare oplossing
zou hen welkomer geweest zijn, maar nu
de zaak is doodgepraat zullen zij zich
niet langer tegen het voortbestaan blijven
verzetten.
„Het besluit van de regering heeft bij
de K.V.P. een zekere ontstemde verwon
dering gewekt", zo zei dr. De Kort (kath.
v.). Hij doelde daarmee voornamelijk op
het betrekken van de relaties met de
West bij het beheer over Nieuw Guinea
Wel kon hij zich indenken, dat met het
oog op grootscheepse en forse aanpak, die
het Nieuw Guinea-probleem in de komen
de jaren vereist, de regering behoefte
heeft aan apart ministerie. Maar het bij
eenbrengen van twee zo verschillende za-
Géén plan met, vaste punten
(Van een onzer redacteuren)
ené Mayer, president van de hoge
111
autoriteit der Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal,
heeft zijn bezoek van één dag aan
Den Haag goed besteed. Allereerst
bracht hij ee n beleefdheidsbezoek
aan minister-president dr. Drees,
RENÉ MAYEER
drukke dag
daarna sprak hij met de minister van
economische zaken, prof. Zijlstra, en
hij vond nog tijd om, vóór het diner
in de Wittebrug, hem aangeboden
door dr. Drees, waar o.m. aanzaten
de directeur van de Staatsmijnen en
van de Koninklijke Nederlandse
Hoogovens, de pers te woord te
staan.
Hij vertelde dat hij met dr. Drees
moeilijke probleem van het transport had
aangesneden. In het bijzonder zijn
moeilijkheden gerezen ten aanzien van
spoorwegtarieven. Nederland wenst niet
in te gaan op epn prijsvaststelling vooraf
van de transportdiensten om op die ma
nier tot eèn tariefsvaststelling te komen,
die (jus door de overheid beslist zou zijn.
Gok dê formule voor een vaststelling van
de vefvoersprijs is nog een vraagteken,
terwijl over de publikatieplicht der tarie
ven, wat betreft het tijdstip nog geen
overéenstemming is beréikt. Minister
Zijlstra had de heer Mayer maar een kort
bezoek kunnen brengen. „We hadden die
tijd nodig om te proberen een dag te vin
den, waarop we beiden eén vergadering
zouden kunnen vaststellen", merkte de
president op.
In ccn korte toespraak tot dc pers wcei
de heer Mayer met nadruk op het stand
punt van dc Hoge Autoriteit, dat het gaal
om de algemene economie voor kolen
staal. De H.A. wil deze economie n
vastzetten door een gedetailleerd plan op
lange termijn. Hier doelde de president
van dc Hoge Autoriteit ongetwijfeld op dc
tendenz, welke uit dc debatten te Straats
burg van hel parlcménl van de E.G.K.S.
is gebleken om dc economie tot een plan
tc maken met vaste punten. Een derge
lijke politiek, die vooral dc socialisten
voorstaan, kan remmend werken, omdul
dan de verschillende onderdelen in elkaar
sluiten en tegenslag op één punt ergens
anders stagnatie kan veroorzaken.
Dit kunnen de landen van Klein Europa
zich niet veroorloven, daar de uiterste
krachtsinspanning nodig is om met r
de kolenproduktie te verhogen.
De heer Mayer kondigde een vergroting
van het sociale programma aan, daarbij
Inbegrepen dê Veiligheid in de mijnen, de
huisvesting en de sociale zorg voor dc
migrerende arbeiders. De president was
tijdens zijn bezoek aan Nederland verge
zeld door onze landgenoot de heer D.
Spierenburg, lid van de Hoge Autoriteit.
De heer Nederhorst (soe.) verzocht mi-
ster Helders een onderzoek in te stellen
iar de bestaansgrond van zijn departe
ment. Het is namelijk nog allerminst dui
delijk welke voor- en nadelen aan de op
heffing zijn verbonden. De socialistische
woordvoerder betreurde het. dat de heer
Bruins Slot geen argumenten heeft gele
verd voor de verdwijning van het minis
terie. Bovendien heeft de a.r. fractieleider
geen alternatieven aangegeven. Dat de
zaken van Nieuw Guinea en die van de
autonome Westindische rijksdelen door
hetzelfde departement worden beheerd
vond ook de heer Nederhorst niet geluk
kig.
Mevrouw Fortanier-De Wit tenslotte
bezag de handhaving van o.r. in het licht
van de bestedingsbeperking. Met enige
cijfers toonde zij aan, dat de afdelingen
von het departement te zwaar zijn bezet.
Op het gebied van de efficiency moet er
he-_l wat gebeuren. Over de uitspraak
van de heer Van de Wetering, dat gedane
zaken geen keer nemen en dat men zich
maar bij het voortbestaan van o. r.
moest neerleggen, had mevrouw Forta-
r.ier-De Wit zich verwonderd. „Heeft de
Sta ten-Generaal dan niet meer het bud
getrecht"?, zo vroeg zij zich af.
Mr. Helders
Minister Helders had de vraag, of het
wel zin heeft het departement te hand
haven zelf gesteld, toen voor het eerst
contact met hem werd opgenomen. Na
zich in de motivering verdiept te hebben
was hy tot de overtuiging gekomen, dat
het verantwoord was de functie van mi
nister van zaken overzee te aanvaarden.
Sinds hy zich voor de problemen op het
departement ziet gesteld, beantwoordt h\j
de vraag naar het bestaansrecht bevesti
gend.' „Mocht ik zelf aan de bestaans
grond gaan twijfelen, dan zal ik dit zo
spoedig mogelijk tot uitdrukking brengen.
Maar een voorstel tot opheffing is van mij
zeker niet op korte termijn te verwach
ten", aldus mr. Helders. Hij verklaarde
zich bereid de Kamer in kennis te stellen
van de resultaten van het onderzoek, dat
een speciale commissie zal instellen naar
de mogelijkheid tot interne reorganisatie
van het departement.
Gouverneur Antillen
Een ander „•politiek" punt in de discus
sie was het uitblijven van de benoeming
van een gouverneur van de Antillen als
opvolger van de huidige minister van bin
nenlandse zaken, mr. Struycken. De heren
Van de Wetering (c.h.), Nederhorst (soc.)
en mevrouw Fortanier-De Wit vonden het
vreemd en ook onjuist, dat deze benoeming
zo lang op zich laat wachten. De heer Ne
derhorst gaf overigens toe, dat het kie
zen van de juiste kandidaat de nodige tijd
vereist. De man zal een goed en tactvol
beleid moeten voeren, want daaraan heeft
het wel eens ontbroken.
De heer Nederhorst meende, dat de
nieuwe gouverneur geen K.V.P.-er be
hoeft te zijn. De bevolking van de An
tillen is weliswaar voor het grootste ge
deelte katholiek, maar zij is geen K.V.P.
Ook een rooms-katholiek lid van de
P.v.d.A. zou daar dus op zijn plaats zijn.
De socialistische woordvoerder meende bij
de regering een voorkeur voor K.V.P.-
leden te bespeuren. Een dergelijke voor
keur vond hij volkomen onjuist.
Mevrouw Fortanier-De Wit merkte naar
aanleiding van het betoog van de heer
Nederhorst op, dat in Nederland belang
rijke functies alleen geschikt schijnen te
zijn voor leden van de K.V.P. en de
P.v.d.A. „De heer Nederhorst wil. dat er
nu eens een socialistische katholiek tot
gouverneur van de Antillen wordt be
noemd. maar waarom komt eigenlijk geen
katholiek uit de V.V.D. in aanmerking?",
zo vroeg zij zich af. Haars inziens moet
alleen bekwaamheid de doorslag geven.
Minister Helders bleek op hetzelfde
standpunt te staan. Met dc kwestie van dc
benoeming is dc regering nog steeds bezig.
Een voorschrift, dat dc gouverneur van
de Antillen lot een bepaalde politieke
partij moet behoren, is er niet. De komen
de gouverneur zal een persoon zyn, die
op deze plaats thuis hoort. Een bepaalde
voorkeur bestaat niet. Er wordt, met in
achtneming van alle ter zake doende fac
toren, gezocht naar de meest geschikte
Gelukwens
De tweede anti-revolutionaire spreker
in debat, prof. mr. L. W. G. Scholten sprak
een hartelijke gelukwens uit aan het adres
van de Hernhutters, die dezer dagen hun
500-jarig bestaan herdenken. Deze evan
gelische broedergemeente heeft zeer veel
tot de integratie van het Rijk der Neder
landen bijgedragen, aldus prof. Scholten.
Hij wees erop, dat ook in deze tijd. naast
de economische en defensieve beleving
der rijkseenheid, het geestelijk leven als
integrerende factor in aanmerking geno
men moet worden. Een hechte samenwer
king op het gebied van het onderwijs, en
dan speciaal op dat van het Hoger on
derwijs. kan hier heilzaam werken. In dit
verband bepleitte prof. Scholten, dat de
wereldomroep in geestelijk opzicht een
bij uitstek integrerende factor ook bin
nen het kader van het nieuwe Statuut zal
worden aangemerkt als Koninksrijksaan-
gelegenheid. De bekostiging van deze in
stelling zou dan ten laste moeten komen
van de rijksschatkist en niet van de luis-
teraarsbijdrage uit Nederland.
Minister Helders merkte op, dat kwes
ties betreffende de integratie van het on
derwijs en de omroep de minister van
o.,k, en w. betreffen. Hij kon meedelen,
dat hij a.s, zondag een bijeenkomst van de
Hernhutters zal bijwonen. Daarmee zal
uitdrukking gegeven worden aan de grote
waardering, die de regering voor het werk
van de broedergemeente heeft.
