Diesels naam leeft voort
oenen motoren
in
mi lji
Tragisch eind van uitvinder
met grote technische aanleg
Kritiek op voorgestelde
woonplaatsbelasting
/ueme
baby-piano's
BEURSBAROMETER',
Om wat land en
veel miljoenen
931 -
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1957
UIT THEORIE GROEIDE EEN PRODUKT
■eld nodig hebben. Riet in het minst
Duitsland, dat bezig was. de achterstand
?n gezapige eerste helft van de eeuw
(Van een onzer redacteuren)
|E 28STE FEBRUARI 1892: een Duits octrooi wordt verleend op
een aanvrage, getiteld „arbeidsproces en wijze van uitvoering van
n verbrandingsmotor". Het octrooi kreeg het nummer 67207. Het
doet u Rudolf Diesel gedurende jaren van moeizame arbeid beschermen,
rwijl hij werkte aan de praktische uitvoering van de Dieselmotor, de
9 it am, «lie hijzelf voor het eerst in 1895 gebruikte en die wij vandaag
u» Bteed89 zonder hoofdletter, bezigen. Het zou ook een vele malen
htig< ngevochten octrooi blijken, waar vele patentprocessen om werden
voerd, die Rudolf Diesel geestelijk zware slagen toebrachten.
f uerleninp van het octrooi ligt nu
:ie» 65 jaar achter ons. Het is zeker
datum om te herdenken. Want in een
CoJJ Iperk, dat de mensheid nog voorname-
m dacht, schonk Diesel de
nieuwe, veel zuiniger, een-
•idiger, compacter krachtbron, die zo-
aoor stationair als mobiel gebruik op
plaatsen de stoommachine met zijn
rendement zou verdringen.
Waarom deze datum? Misschien alleen
idat zij nauwkeurig vast ligt. Want
I jouden ook de maand augustus 1893
bben kunnen kiezen: toen namelijk gaf
eerste motor van Diesel een eerste,
irverdovende knal en liep daarna
orlopig niet meer. Maar die knal was
st bewijs, dat Diesels theorie juist was
iveest, dat brandstof, welke ingespo-
wordt in sterk verdichte en daarmee
heet geworden zuivere lucht, spon-
verbrandt, het principe dus van de
ieselmotor. Misschien hadden wij ook,
vorige maand, kunnen herinneren aan
luari 1807 toen Rudolf Diesels ver-
randingsmotor een zodanige vorm had
ekregen, dat men van een bedrijfszekere,
fabricage op grote schaal bruikbare,
rachtbron kon spreken.
IJzeren geliefde
Toch zou men, door deze latere data
te kiezen, het karakter van de uitvin
der Diesel verloochenen, ondanks de slo
pende, vaak ontmoedigende vijf jaren na
1892. Ondanks de tranen van zijn vriend
Linder, toen deze op 17 februari 1894 plot-
wling zag, hoe het strak gespannen deel
de drijfriem, die de motor moest star
ten, slap ging hangen, terwijl het tevo-
nog slaphangende deel ineens strak
staan. Met andere woorden, toen
Under zag, dat de motor zelf energie
ging ontwikkelen, zelfstandig draaide. Het
en triomf over het „ding" dat
ichertsenderwijs wel Diesels „IJzeren Ge-
hefde" werd genoemd en het vergroot
te nog zijn liefde voor zijn vinding. Toch
durfde hij haar pas in 1895 Dieselmotor
Zelfs als we de verlening van het oc
trooi tot uitgangspunt nemen en niet de
«erste bruikbare motor zelf, dan nog lo
pen we het gevaar, de uitvinder Diesel
Biet te leren kennen. Want dat octrooi
was het uitvloeisel van een jeugd in
Frankrijk, van jaren werken als koel-
technisch ingenieur, van een heel tijds
beeld.
Wereldstad
Rudolf Diesel werd op 18 maart
in Parijs geboren. Zijn vader was
kundig, zelfs begaafd leerbewerker. Een
kunstenaar. Maar hij was tegelijkertijd
wat irreële fantast. Eerst nog sym
pathiek, in zijn latere leven een nogal
onmogelijke man. als we in de biografie,
die Eugen, de zoon van Rudolf Diesel,
over zijn vader schreef, diens verhaal
over de grootvader mogen geloven. De
moeder was een intelligente, ontwik
kelde, maar ook praktische en vaak harde
vrouw. Het lot was de ouders van Rudolf
gunstig. Beiden hoorden zij tot de
eerste generatie van Jonge mensen,
•bet door de zich snel ontwikkelende
«poorwegen mogelijk werd, verder dan
bet eigen land te komen. Vader Diesel
aar Parijs, zijn moeder was al jong
naar Londen en later ook Parijs gereisd
ondanks die wijdere gezichtskring
liep het hun niet mee. Toen het beleg
1870 dreigde, werden zij als Duitsers uit
gewezen en kwamen in Londen terecht.
Rudolf werd alleen naar Duitsland ge
zonden om daar later te kunnen stude-
aan de technische hogeschool van
München. Maar de eerste twaalf jaar van
zijn leven bracht hij door in Parijs. Met
Londen de enige wereldstad van toen.
Engeland was weliswaar het land. dat
eerst de stoom op grote schaal toe
paste, maar Parijs had zijn gasverlich
ting, zijn boulevards, zijn in die dagen
adembenemende verkeer. Parijs gebruik
te de luchtballon als communicatiemid
del, Franse geleerden werkten op leder
gebied der techniek. Dat alles heeft die
pe indruk gemaakt op de zeer intelligente
jonge Rudolf, die uren placht zoek te
brengen in het eerste technische museum
tea- wereld aan de Boulevard Sébasto-
pol. En later bezocht hij in Londen het
Technische South Kensington Museum.
Hij had een technische instelling, hij
was een knap student, die ondanks ziek
ten zijn examens voortreffelijk aflegde.
En hij bracht het beeld van Frankrijk,
n technisch opzicht toen hoogst nn-
was, mee naar een nog helemaal
In het Biedermayer levende, uiterst bur
gerlijke Duitsland. Maar tevens 'n Duits
land, dat begon in te zien, dat het zo niet
langer ging. Nationale trots begon er het
bedrijfsleven te beïnvloeden en juist toen
dit proces op gang kwam. studeerde de
praktische, niettemin zeer gecultiveerde
Rudolf af.
Koude en warmte
Wij leken kennen koude en warmte
De natuurkundige kent alleen warmte
dat is alles, wat boven het absolute nul
punt ligt. In menige lexiccon zal men
tevergeefs naar koude zoeken. Onder koti-
de wordt men verwezen naar warmte
Rudolf Diesel begon als koeltechnisch in-
•ur in Parijs, waar hij werkte in het
filiaal van de „Gesellschaft für Lindes
laschinen". Het klinkt paradoxaal,
dat deze man uiteindelijk de schepper
werd van een motor, welke zijn bestaan
ontleent aan enorm hoge temperaturen.
Toch is het minder paradoxaal, dan men
denkt. Want koude wordt immers opge
wekt door decompressie van ammoniak-
dampen! En stijgt niet omgekeerd de tem
peratuur, wanneer men een gas samen
perst? Bovendien: de koelmachines had
den Diesel vertrouwd gemaakt met pom
pen, zuigers, cylinders, met alle zware
machines van zijn tijd. En met de con
structie van machines.
In de jaren na 1879, toen hij afstudeerde
en in de praktijk aan het werk ging, liet
de gedachte hem niet meer los, dat het
mogelijk moest zijn, een machine te ont
werpen. die géén ketel nodig had, geen
vuren, die een hoger rendement zou heb
ben dan de stoommachine. Een machine,
die zich door z(jn omvang ook beter zou
lenen voor de kleinere industrie. Zo'n
machine zou de snel Industrialiserende
Anti-revolutionairen
contra Wim Kan
(Van onze parlementsredactie)
De leden van de A.R.-fractie spreken ir
het voorlopig verslag van de Eerste Ka
mer over de begroting van oorlog en
marine terloops hun misnoegen uit ovei
het optreden van de cabaretartist Wim
Kan op oudejaarsavond 1956, via de
V.A.R.A.-microfoon. Zij achten de pro
paganda, die van deze uitzending uit
ging en waaraan „De Derde Weg" adhe
sie heeft betuigd, ondermijnend.
De „morele defensie", die het rechtsbe
sef versterkt, de kennis der historie be
vordert cn de volksvrijheid bevestigt,
moet, aldus de anti-revolutionaire i
toren, aan de „materiële defensie"
sterke positieve inhoud geven. Slechts
met een zodanige achtergrond is het mo
gelijk weerstand te bieden aan denigre
rende, negativistische kritiek en propa
ganda als die van de oudejaarsavond-
uitzending.
Academische examens
AMSTERDAM. V.U.. 23 februari. - Gesla
DELFT, 23 februai
Doet. psychologie: H. O
jm laude).
Geslaagd voor lnge-
i ingenieur: C. van den
G. de Cock, Utrecht-, H
1. W. Gelissen. Hocns
Imelo; J. de Groot, Eind-
luren; W. J. M. Qulk,
and. Delft; J. Schippe
ichol. Delft; F. Staudt,
Leeuwarden; J. H
J. van der Wegen. 1
irlem; J. P. Zonderv;
Zo'n
lachim
i zijn.'
Hij kwam er ook. Op papier. Jarenlang
ipeelde Diesel met de gedachte, dat hij
:en ammoniakmachine zou kunnen ma
ten, die op het omgekeerde principe van
de koelmachine berustte. Later liet hij
dit los. Hij meende, dat brandstof hij
dacht aan benzine, later werd dit petro
leum spontaan zou verbranden, wan
neer zij werd gebracht in sterk verhitte
lucht. Dit principe werkte hij uit tot
Patent 67207, daarna in een boek „Theo
rie und Konstructlon eines rationellen
Wërmemotors". Pas daarné ging hij bou
wen. De grondslagen van zijn theorie wa
ren juist. In de details heeft hij veel moe
ten veranderen. Zo heeft hij ondeT andere
- en zeer tot zijn verdriet zijn motor
in een koeling moeten voorzien
Schopenhauer
De tijd was rijp voor deze motor. Diesel
heeft er een vermogen aan verdiend.
Maar hij heeft het slecht beheerd. Hij leed
bovendien aan zeer zware hoofdpijnen.
In de laatste jaren van zijn leven wa
zeer zwaarmoedig. Na 1897 was de diesel
motor geen glorie meer voor hem. Al:
zakenman heeft hij gefaald. Zijn einde
was tragisch; hij zou voor zaken België
?n Engeland bezoeken. Op 29 september
1913 vertrok hij uit Frankfort. Tot ver
bazing van zijn zoon Eugen nam hij niet
altijd de D-trein, maar een eerste klas
zoals altijd de D-trein, maar een eerste
klas kaartje opee n gewone trein. Later
heeft Eugen begrepen, dat zijp vader al
leen wilde zijn; niemand reisde immers
eerste klasse in zo 'n gewone trein! Hij is
in de avond van de 29e september te Ant
werpen aan boord gegaan van de Har-
wichboot ook iets, wat hij anders nooit
deed. Met twee zakenvrienden heeft hij
nog tot in de nacht gepraat. Hij was
opgewekt en normaal. Toen het schip ter
hoogte van Vlissingen was, zijn zij naar
bed gegaan. De volgende morgen was
Diesel verdwenen. Zijn bed was onbesla-
>en. Later heeft een betonningsvaartuig
:ijn lijk gezien en er.ige zich daarop be
vindende voorwerpen meegenomen. Het
lijk heeft men vooral omdat men niet
op de hoogte was van het verdwijnen van
de grote uitvinder weer aan de golven
ijsgegeven. Het is nooit meer gevonden.
Zowel zijn zwaarmoedigheid als een vol
komen bankroet wijzen op zelfmoord.
Als reislectuur had hij Schopenhauer
bij zich. Een leesteken lag bij een ver
handeling over het beheer van geld
.Een vermaning was dit voor mU", zegt
zijn zoon en biograaf Eugen, „om geldza
ken anders te behandelen, dan hjj zelf
gedaan had."
In Putten woonde koningin Juliana
gistermiddag de viering van de
Baden-Powelldag der padvinders
bij. Zij nam o.a. de door een van de
„blauwe vogels", de 16-jarige Alie
van Eek, zelf geplakte en getekende
denkdagwens in ontvangst.
Vergadering Ver. v. Ned. Gemeenten
Discussie over het
rapport van de
commissie-Oud'
Vereniging van Nederlandse
Gemeenten is donderdag en vrijdag
in Utrecht uitvoerig gesproken over
de regeling van de financiële verhou
ding tussen Rijk en Gemeenten naar
aanleiding van het rapport van d<
„Commissie-Oud". Het ligt in de be
doeling, de opmerkingen, die in de
vergadering zijn gemaakt, te verwer
ken tot aanbevelingen voor het be
stuur van de vereniging. Dit zal daar.
het door de regering gevraagde
advies uitbrengen.
Na een toelichting van het rapport dooi
prof. dr. P. J. Oud, leidde burgemeester
Haspels van B u s s u m de discussie in
Hij legde er de nadruk op dat er ner
gens stemmen zijn opgegaan, die pleiten
voor het behoud van het stelsel van nood-
regelingen, waaronder de gemeenten nu
ïl lang jaren gebukt gaan-
Uitvoerig ging de Bussumse burcemees-
ster in op de voorgestelde gemeentelijke
woonplaatsbelasting, een (emeenteljjke
Inkomstenenbelastlng met een beperkte
draagwijdte. Door deze belasting wordt
voor de gemeenten een eigen inkomsten-
gebied ontsloten en het voordeel Is, dat
een concrete mogelijkheid wordt gescha
pen om namens de bevolking eigen offers
af te wegen tegen het nut van bepaalde
voorzieningen.
Kritiek
Burgemeester M. W. Schakel van
Noordeloos daarentegen bad kri
tiek op de gedachte van een woon
plaatsbelasting. Het belastinggebied
was volgens hem zo zeer instrument,
plaatsbelasting.
Het belastinggebied was volgens hem
zo zeer Instrument Van de sociale
economische politiek van de centrale
overheid geworden, dat een derge
lijke belasting of te beperkt wordt om
een wezenlijke verbetering te berei
ken, of, indien een uitgebreidere op
zet wordt gekozen, deze geen enkel,
kans heeft om te worden verwezen
lijkt in verband met de risico's var
een doorkruising van het centrale
beleid.
De burgemeester van Noordeloos voer
ie nog aan, dat vooral de kleim
VraagI prijslijst van 150
voorradige piano's en orgels
Huurkoop 15°/o contant
restant in 4 jaar.
Izeeé&c
BODEGRAVER tel tui u imi
Meta en Appeltje gestolen, maar
Merries van de schillenboer
ivaren snel achterhaald
Voor de Amsterdamse rechtbank heeft
zich gisteren het slotbedrijf afgespeeld van
een drama, waarin belangrijke rollen ver
vuld werden door Meta en Appeltje, twee
trouwe bejaarde merries van een schillen
boer uit Amsterdam-noord. Hoofdpersonen
waren echter twee jongelieden, wier toe
rekeningsvatbaarheid volgens de psyehia-
laat.
De 21-jarige boerenknecht L. M. P
wiens buitenlandse achternaam in het
Nederlands „veulen" luidt en zijn 24-
jarige maat, de chauffeur A. L. W. G.
hadden de merries meegenomen uit een
stille weide aan de Buiksloterdijk en ze
vastgebonden aan het hek van een ver
derop gelegen fabriek.
Daar had de boerenknecht ze de vol
gende dag opgehaald met een veewagen.
s>
m
wrwvy
I -4
/or/
TË%
l sf U
Zó boeiend is nu PANORAMA
Op de Utrechtse veemarkt gingen Meta
en Appeltje over in handen van een
maarse veehandelaar, die er f 900 contant
plus een blinde hit met wagentje voor
De jeugdige paardendief ontdekte de
validiteit van zijn inruilpaard echter
toen maakte de veehandelaar de zaak w
gezond door de blinde hit terug te nei
en de jongen nog eens f 250 in handen te
drukken.
Sufferd9
Met dit geld vermomde deze zich als
heer door zich een tweedehands Ameri
kaanse auto (voor f 750) en een nieuw
kostuum aan te schaffen. Zo reed hij naai
Zaandam om zijn vriend voor sufferd ui'
te maken, daar deze een van de gestolen
paarden zo slecht zou hebben vastgemaakt,
dat het dier de benen had genomen.
Het vriendje geloofde dit niet. maar liet
zich meenemen naar een Amsterdams café.
vanwaar hij al spoedig weer met lege
handen vertrok, net op tijd om de politie
mis te lopen, die niet veel moeite had ge
had bij het opsporen van Meta, die nog op
de Utrechtse markt had gestaan en haar
baas met vreugde had besnuffeld.
Op veediefstal staat in ons land een
zware straf, want men kan nu eenmaal
van de boer niet verwachten, dat hij dag
en nacht bij de weide de wacht houdt De
eis was dan ook twee jaar en een jaar
aftrek, resp. tegen de boerenknecht e
chauffeur. Maar de rechtbank deed e
helft af en maakte van die helft nog
resp. twee maanden voorwaardelijk.
De schillenboer had de auto en de rest
van het geld teruggekregen en had de
paarden van de Alkmaarder teruggekocht
Het nieuwe pak was hem ook aangeboden,
maar daarvoor had hij bedankt.
landelijke gemeenten in moeilijkheden
komen door het stelsel van de doeluitke-
Ook wethouder W. Tak van Arnhem
had kritiek op de woonplaatsbelasting.
De gemeenten willen, zo argumenteerde
wethouder Tak, hun rechtmatig aandeel
in de algemene belastingopbrengst, waar
uit zij een omvangrijke deel van hun
eigen overheidstaak kunnen bekostigen.
Juist op grond van dit beginsel keerde de
heer Tak zich tegen de woonplaatsbelas
ting. Deze belasting is inconsequent als
een doorbreking van het geldende belas
tingstelsel en van te geringe betekenis om
de aangevoerde psychologische motieven
aanvaardbaar te maken. Voor een nieuw
belastingbiljet kan men bovendien alleen
maar een afwerende houding verwachten
van de individuele burger.
Het hoofd van de afdeling financiën
van de gemeente Utrecht, de heer W. Th.
van der Meer, wijdde bijzondere aandacht
aan de voorgestelde vooruitkering voor de
kosten van het lager onderwijs. Hier dreigt
afremming van het gemeentelijke Initia
tie/. Bovendien zyn de normen nog niet
bekend, zodat nog geen verantwoord oor
deel is te geven.
Snelle indiening
Prof. C. W. de Vries wees op de nood
zaak van snelle indiening van het wets
ontwerp, waartoe de voorstellen van di
commissie-Oud beogen te leiden. Van de
regering worden een belangrijk aantal
principiële beslissingen gevraagd en mede
daarom is het van belang, dat de Ver
eniging op spoed aandringt.
Best rij rlin gscommissie
mond- en klauwzeer
naar Den Haag
Onder voorzitterschap van de Ier J
C. Nagle komt op 27 en 28 februari het uit
voerende comité van de Europese mond
en klauwzeerbestrijdingscomml8sie van
de V.N. in Den Haag bijeen, waar de voor
bereidingen zullen worden besproken van
de in april te houden plenaire zitting van
deze commissie in Rome.
De Nederlandse regering zal de direc
teuren de gelegenheid bieden zich van
gunstige resultaten op de hoogte te stel
len, die in ons land zijn bereikt met de
voorkoming en bestrijding van mond- en
klauwzeer.
Markt slecht te spreken over de
bestedingsnota
D
E NOTA inzake de krperking der bestedingen werd deze week druk ter
beurze besproken en de kritiek erop ontbrak niet. Koninklijke Olie
gaf deze week een solo-partij weg in de vorm van een snelle prijsstijging
wegens buitenlandse aankopen. De rest van de markt bleef onbetekenend.
de dirt
Financieel
overzicht
Het heeft geen wonder gewekt, dat de
nota inzake de bestedingen op de beurs
vrij kritisch beoordeeld werd, omdat de
voorgestelde maatregelen voor het be
drijfsleven van een pijnlijk karakter zijn.
Allerwegen hoort men „au" roepen: de
industrie acht zich veronachtzaamd we
gens de betekenis der werkgelegenheid
voor de toekomst van ons volk. de be
stuurders der gemeenten klagen steen cn
been over „het rode potlood" van Den
Haag, de vakbonden kijken met argus
ogen naar de stijgende kosten van het
levensonderhoud. Het begrip „aanpassen"
is ongetwijfeld een pijnlijke aangelegen
heid, omdat er dan offers moeten worden
gebracht en het is een uitermate moei
lijke taak, om die offers zo rechtvaardig
en zo verstandig mogelijk over de ganse
gemeenschap te verdelen.
Op de beurs was men slecht te spreken
over de verhoging der vennootschapsbe
lasting met 4 punten inplaats van mei
2 punten, zoals de S.E.R. had geadviseerd
en betreffende de opschorting der ir
teringsaftrek (zonder uitzonderingen) met
75 miljoen inplaats van 50 miljoen,
zoals de S.E.R. ook had voorgesteld. On
miskenbaar is het gevaar aanwezig waar
der Ned. Credietbank ge
waagde, nl. dat men bij
de conjuncturele maat
regelen op korte termijn
onvoldoende gewicht toe
kent aan de structurele ontwikkeling op
langere termijn. Voor het behoud van he'
welvaartspeil in ons land op langere ter
mijn zijn, mede gelet op de waarschijnlijke
bevolkingsgroei, steeds grotere investe
ringen in het bedrijfsleven onvermijdelijk.
Dat de regering b.v. de Investerings
aftrek voor de scheepvaartmaatschap
pijen niet wenst te handhaven, In
tegenstelling tot een suggestie va
S.E.R., is wel kenmerkend voo
kortzichtige politiek, welke nage
streefd wordt, zonder dat men aldus
voldoende let op de handhaving der
toekomstige positie van ons land ah
zeevarende natie, zo redeneert mer
Geen goed woord had men over voor dc
zeer beperkte werkelijke terugbrenging
der overheidsuitgaven, welke lang g<
200 miljoen beloopt. Op een budget, dat
de laatste jaren zo sterk gestegen
(sedert 1953 met meer dan 30'/»), moet toch
meer versobering mogelijk zijn, aldus
sprak men op de beurs en men vond, dat
de regering te gemakkelijk „riemen snijdt
van andermans leer".
Kon. Olie
TAE BEURSHANDEL bleef ook deze
week van beperkte omvang. Het
hoofdfonds maakte een flinke uitschieter
tengevolge van belangstelling uit het bui
tenland, o.a. Parijs. De fluctuaties in d«
prijs waren nogal groot, want men steeg
van ƒ156'per stukje van nom. 20 tot
167 om daarna terug te vallen tol
geveer 164.50. Een prijs van 167 komt
overeen met 835*/» voor de oude notering.
Men bracht de toegenomen belangstelling
voor Royal Dutch in verband me
stijgende olie-leveranties aan Europa
door Amerika. De grote internationale
petroleumconcerns varen onmiskenbaar
niet slecht bij de stremming van
Suezkanaal en de opvallende prijsverho
gingen voor ruwe olie in de Ver. Staten
zijn wel symptomatisch. De overige
ternationale aandelen konden niet i
komen. Het lampenfonds en AKU w
per saldo lager genoteerd, Unilever wist
enig koersavans te boeken.
Her kapitalisatie
De z.g. herkapitalisatiefondsen trokken
op sommige dagen enige aandacht. Cert
Kon. Hoogovens wisten tot 305'/* te mon
teren, vooral vanwege het bericht betref
fende een dividendverhoging door de
Duitse dochteronderneming Dortmunder
Hörder van 5 tot 6'/». Ook fondsen als
Rott. Droogdok, Draka ontmoetten soms
enige kooplust, welke overigens beperkt
bleef. De aand. Ver. Blik waren hoger
genoteerd tengevolge van het bericht in
zake een samenwerking met een Ameri
kaanse onderneming, American Can
Company. Nieuwe perspectieven kunnen
aldus voor de Blikfabrieken geopend wor-
Y"AN SCHEEPVAARTWAARDEN was
Van Ommeren beter gestemd. Het be
reft een „binnnevetter" met herkapitali-
satiemogelijkheden. Het jaarverslag der
Holland Amerika Lijn bleef zonder uit
werking, ondanks het feit, dat het een
goede indruk ter beurze maakte. De aan
kondiging van 10*/» stockdividend en 2Vi
ZETHAMETAN.V.
BRUIKBAAR IJZER
VLAARDINGEN
Academische examens
J. M. C. Nolei
Beroemde Miss Ella
bleek verklede jongen
tn de
ren de perfecte rui-
het circus precies
*.o internationaal beroemd als vandaag de
filmsterren. Vooral de amazones, de
oaardrijdsters dus, werden toegejuicht
door het publiek, bezongen door dichters,
door schilders uitgebeeld- Er was natuur
lijk veel naijver onder de schone rijdsters.
Zo wekte omstreeks 1852 een zekere Miss
Ella grote sensatie. Zij reed „panneau".
en presteerde het daarbij om vlug en
vlinderlicht achtereenvolgens door vijftig
dichtgeplakte hoepels te springen en in
het maken van salto-mortale's niet onder
te doen voor de meest ervaren ruiter-
acrobaat Alle andere vrouwelijke be
roemdheden. die het nooit verder dan
twintig hoepels hadden gebracht, ver
bleekten bij dit bericht. En ziet. de afgunst
deed wonderen: na korte tijd presteerden
i'> dimes hetoeen tot dan toe onmogelijk
werd geacht, sprongen door meer dan
vijftig hoepels, draaiden salto's alsof het
liets r
Pas t
beroemde Miss Ella
tje was geweest
Dit is ook een van de tientallen kijkji
achter de schermen, waarover u kunt leze.
In het circusalbum „De Bonte Droom
van het Circus". Een boeiend en afwisse
lend verhaal met talloze pentekeningen,
vele prachtige kleurenplaten en plaatjes;
geschreven door de circuskenners bij uit
stek J. van Doveren en Fred Thomas.
Voor slechts 2.50 kunt u dit boekwerk
kopen bij uw roomboterleverancier of
direct bestellen per brief of briefkaart bij
het Kantoor „Roomboteralbum". Post
bus 47, Den Haag. U krijgt het album
dan per omgaande toegezonden onder rem
bours. Vermeld vooral duidelijk uw naam
en volledig adres. De bijbehorende plaatjes
ontvangt u gratis voor de rijksbotermerken.
U vindt zo'n merk op elk pakje roomboter
Natuurlijk ook op koelhuisboter).
Neem een pakje extra voor de zondag!
contant dividend wekte de vrees voor
aanbod van veel stocks straks. Ook de
Vaart is ongetwijfeld in guldens uit
gedrukt een „binnenvetter". Het eigen
vermogen bedraagt ruim 191 miljoen
bij een aandelenkapitaal van 60 miljoen,
terwijl de werkelijke waarde van de
vloot natuurlijk veel hoger is dan de
balanscijfers aangeven. De grote zorg van
de directie der H.A.L. blijft de vlootver-
nieuwing in de komende jaren en daarom
wordt van de winst van ƒ38 miljoen
slechts een klein gedeelte in contanten
uitgekeerd. De rest is voor zelffinancie
ring bestemd.
Het jaarverslag van de Ned. Midden-
standsbank toonde een voortgezette uit
breiding in het afgelopen jaar, maar ook
een neiging der kosten om verder te stij
gen. De positie der middenstand wordt
als volgt door de directie geschetst: De
indruk bestaat, dat 1956 voor de meeste
cliënten een jaar is geweest met bevredi
gende tot gunstige bedrijfsultkomsten. De
stijging der omzetten veroorzaakte voor
tal van bedrijven een omvangrijke vraag
naar bankkrediet. De eert. Twentsche
Bank waren op het deze week uitgekomen
jaarverslag luier gestemd. De winst dezer
bankinstelling liep in het afgelopen jaar
zes ton terug, terwijl het dividend van II
tot 10*/« wordt verlaagd.
moeilijk geworden, omdat vele inschrij
vers een aanzienlijk hoger bedrag hebben
ingeschreven dan werkelijk gewenst
wordt. Men zou verkeerd doen om uit Je
grote overtekening der spoorweglening af
te leiden, dat het met de kapitaalschaarste
wel losloopt. Inmiddels is er al weer een
gemeente, welke een z.g. burgerzinlening
heeft gelanceerd, teneinde op deze wijze
aan noodzakelijke liquiditeiten te komen.
Een uitgifte van 5pandbrieven Rotter-
damsche Scheepshypotheekbank met 10-
jarige looptijd 99'/» zonder vervroegde
aflossing trok de aandacht. Dergelijke in
stellingen kunnen veel leningen op bui
tenlandse schepen tegen flinke rente
plaatsen.
De Duitse obligaties als Dawes en
Young waren opnieuw vaster gestemd,
nu minister Luns met zijn Duitse ambts
genoot gaat overleggen.
XJET INTENSE overleg te Brussel en
Parijs van de ministers van buiten
landse zaken der zes landen van Klein
Europa heeft nog meer resultaat gehad
van Euratom en Euromarkt alleen. Daar
wijst het onverwacht aangekondigde be-
>ek van minister Luns aan Bonn op.
Nu de landen op multilateraal terrein
zoveel nader zijn gekomen, is ook de
neiging de bilaterale moeilijkheden te
overbruggen sterker geworden. Oude
kwesties moeten nu eindelijk tot een op
lossing komen. Tussen Nederland en
Wèst-Duitsland zit nogal wat oud zeer.
En dan denken we werkelijk alleen aan
het zakelijk gedeelte.
Daar zijn de Auslandbonds, de grens
correcties en de tractaatboerderij. De
Bondsrepubliek heeft dergelijke proble-
niet alleen met Nederland; een feit
dat de oplossing bemoeilijkt. Nederland
immers berekent de
'f Verklaarde vergoeding via de
uitzicht Auslandbond op basis
van algeheel gedwon
gen verkoop van Duitse aandelen door
Nederlanders. West-Duitsland zegt, dat
deze verkoop slechts gedeeltelijk gedwon
gen is geweest, met name van het Joods»
it. De vergoeding zou dus slechts voor
gedwongen deel gelden, een goede zes
miljoen gulden. Nu wil de Bondsrepu
bliek niet kinderachtig zijn tegenover
Nederland als het om wat miljoenen gaat,
daar staat tegenover, dat andere
landen dan naar evenredigheid hun eisen
en en ook zeker zullen stellen,
t is een groot risico voor West-
Duitsland. Zou Nederland echter de
vraagstukken koppelen en bijvoorbeeld
stellen, dat het wel bereid ls de grens-
•ecties ongedaan te maken mits er
genoegdoening wordt gegeven voor
in deze gebieden geïnvesteerde kapi
talen, dan kan West-Duitsland de andere
landen wijzen op de bedragen, die daar
door de vergoeding ten aanzien van de
Auslandbond doorkruisen en zo het zui
vere bedrag minder omlijnd maken.
TAIT is een principiële kwestie en het
zal van de onderhandelingen te Bonn
volgende week afhangen, wie de ander
naar zijn standpunt kan overhalen.
Ongetwijfeld heeft Nederland een be
hoorlijk belang bij oplossing van deze
kwestie, maar anderzijds zal er ook de
Bondsregering Iets aan gelegen zijn. Het
zou op het Duitse volk, dat nu eenmaal
zeer gevoelig is op het punt der grens
correcties, een zeer goede indruk maken
indien op dit terrein voor de Bondsrepu
bliek een succes werd behaald. En daar
heel de Duitse binnenlandse politiek op
het ogenblik wordt beheerst door de
spoedige verkiezingen weegt dit zwaar.
uit de wereld moet worden geholpen. Met
België is dit pas na moeizame en lang
durige onderhandelingen gelukt. Ditmaal
echter heeft West-Duitsland niet zoveel
tijd, want voor september zou het In orde
moeten zijn, wil de regering er nog.
althans voor deze verkiezingen, baat bij
vinden. Het is niet te verwachten, dat
minister Luns in Bonn tot een volledig
akkoord zal komen. Hij kan slechts met
zijn Duitse collega von Brentano de ba
sis leggen, waarop de deskundigen ver
der kunnen bouwen Maar zoals bij leder
bouwwerk is deze basis wel beslissend
voor de gehele structuur.