Zendelingen, die van beroep
radio-amateur zijn
TECHNIEK KOMT ZENDING TE HULP
r
Mazen in de wet
Liever een handje
Dr. Bob Cook verlaat Youth
for Christ International
Een droom werd werkelijkheid
Maranathakerk is dinsdagsavonds
een laboratorium ecclesiae
BHUHTO
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1957
In Chicago worden er jaarlijks twaalf opgeleid
Een paar dagen geleden heb ik Moody, de Billy Graham uit de I Twaalf studenten worden ieder jaar
vorige eeuw, horen spreken en zijn zanger Sankey horen zingen. Be "drTe'^'viSmSi
ttemmen gingen wel wat verloren onder het geruis van een heel oude zoveel aan. Er is dus_van te voren reeds
gramofoon, maar niettemin waren ze goed verstaanbaar. Moody sprak
tot onze eeuw in de school die hij zelf stichtte: Het Moody Bijbel
Instituut te Chicago. Hij zou de school niet herkennen. Oorspronkelijk
gaf hij een aantal lessen om betere zondagsschoolonderivijzers op te
leidenmaar de school groeide, de lekenarbeiderswerden in kerken
beroepen, ze gingen naar het zendingsveld, en nu is er vrijwel geen
terrein, waarop het Moody Bijbel Instituut zich niet begeeft. Naast de
school met duizend studenten, waarvan velen worden opgeleid voor het
zendingsveld, is er een wetenschappelijk instituut, dat films maakt voor
scholen en evangelisatiewerk. Er is een uitgeverij, een maandblad met
ge van 100.000, een eigen radiostation, maar het méést interes
sante is wel de nieuwste aanwinst: een technische opleiding tot zende
ling-vlieger of radiotechnicus.
MOEDER
In één van de vele laboratoria staat
ui aantal studenten gebogen over de
erkstukken. In een andere kamer is
;n jonge man ijverig bezig met een
morsesleutel en op de twaalfde verdie
ping luistert een jongen naar een vrij
wel onhoorbare stem van een zendeling
uit Peru, met wien hij juist radiogra
fisch contact heeft gekregen.
De radio is de nieuwste aanwist voor
de zending. Een klein zend- en ontvang
apparaat kan het verschil uitmaken tus
sen leven en dood en steeds meer zen
dingsgenootschappen. die in de binnen
landen van Afrika, Azië of Zuid-Ameri-
ka werken, zoeken naar een man die in
staat is een verbindingssysteem tussen
de verschillende zendingsposten op te
bouwen. Niet iedere amateur mag een
zender gebruiken, er zijn regels en wet-
n er is een vakman voor nodig om
alle voorschriften te voldoen. Het
Moody Bijbel Instituut besloot om derge
lijke vakmensen op te leiden.
VLIEGTUIGEN
De technische afdeling is nu ongeveer
tien jaar oud en is in het bezit van der
tien twee- en driepersoons lesvliegtui-
Oorspronkelijk was „radio" één
de vereiste vakken, maar al spoedig
groeiden die lessen uit tot een aparte
richting, die a s. zendelingen opleidt tot
radiotechnicus. Twee jaar geleden stu
deerde de eerste klas van technici af.
Zeven jonge mensen gin
gen de wijde wereld in
met in hun zak
ian Moody,
gunning om een ama
teurradiozender te ge
bruiken en in hun ba
gage bevond zich een
zender van vijftig Watt
?n apparaat van 300
Watt plus een grote hoe
veelheid proefmateriaal,
alles zelf gebouwd.
Alle zeven studenten
hebben een plaats in het
werk gevonden. Eén leer-
«verd leraar in zijn
school, de andere
rijn reeds op het zendingsveld of ver-
treken binnenkort. Ook de vijf, die het
volgend jaar afstudeerden, hebben hun
plaats reeds gevonden en steeds meer
zendingsgenootschappen vragen om ra
diotechnici. Niet alleen bezitten de af
gestudeerden allen hun eigen materiaal,
dat vele honderden guldens waard is.
r ze hebben een opleiding ontvangen,
die af is, en ze krijgen naast het school
diploma ook het hoogste diploma, dat
radiotechnicus van de staat kan ont
vangen.
CONTACTEN
Iedere dag zendt Moody de radiogol-
en van twee amateurstations de ether
„i. Iedere student moet op bepaalde tij
den zich achter het instrumentenbord en
de microfoon plaatsen en contacten leg
gen met andere amateurs over de gehe
le wereld of met zendelingen. Soms
groeit het gesprek van ,,How do you
do, ik kan je goed ontvangen" uit tot
een veel langer praatje, zoals Darwin
Schlenker ontdekte, toen hij op zoek
naar een amateur, die hem zou kun-
ontvangen en hij contact kreeg met
VE7ACM, eigenaar Charles Turner, die
de tien meter band uitzendt. Turner
d een zuster in een buitenwijk van
Chicago, die hij in 34 jaar niet had ge
sproken. Onmiddellijk belde de student
Turners zuster op en beiden voerden
gesprek van veertig minuten via
amateurzender van Moody.
strenge selectie. Tot i
onmogelijk voor buitenlandse studenten
le cursus te volgen, omdat ze stuk
stuk in hun eerste jaar de zendver- V
gunning moeten bezitten en alleen bur- x--
gers van Amerika kunnen een derge
lijke vergunning krijgen.
Bij het woord zendeling denken wü zo
tak aan een man, die alles verlaten
heeft en moeizaam door de jungle trekt.
Dat soort zendeling bestaat nog steeds
n sommige delen van de wereld, maar
vrijwel overal is de techniek een belang
rijk onderdeel geworden van het zen
dingswerk en heeft de zending vakmen
sen nodig, die niet alleen weten wat er
besloten werd in de synode van Smyr
na of Efeze, maar ook een modulator
en een omvormer of een oscillator in
elkaar kunnnen zetten.
alleen voorden alle apparaten
zelf gebouwd, maar ook de gebouwen
die de apparaten moeten herbergen.
Hier z\jn drie toekomstige zende
lingen bezig om de laatste hand
te leggen aan het gebouw dat de
lender zal huisvesten.
Onlangs slaagde een zendeling in Pe
ru er in via sljn klein zend- en ontvang
apparaat contact te krUgen met zijn moe
der in de Verenigde Staten. Beide sta
tions ontvingen elkaar prachtig en de
moeder hoorde via de amateurradio het
huilen van haar zesde kleinkind, dat drie Het Engelse parlement was heel te-
uur oud was. Het zendapparaat was een vreden rcer de wet van 1882 die over
heel oud gevalletje uit een vliegtuig en het bankwezen ging. Heel zorgvuldig
de antenne was een stuk oud draad, waar werd vastgelegd, hoe men een cheque
de isolatie afgeschuurd was, maar bet moest uitschrijven en moest gebruiken,
werkte en grootmoeder had tranen in Dat men echter iets heel belangrijks
haar ogen. Het gebeurt echter ook, dat was vergeten, ontdekte men een week
er een ernstiger oorzaak is. Een zende
ling wordt plotseling ziek en niemand
weet, wat er aan de hand is. In Zuld-
Amerika heeft het belangrijke zendings
station HCJB. dat ook in Nederland
te horen is, dag en nacht een dokter
bij de hand, die vla radiografisch con
tact de mensen zegt, wat ze doen mbe-
ten. Hij vraagt om een beschrijving
van de ziekte en schrijft zo de medicij
nen voor. Als de medicijnkast leeg is
vertrekt er onmiddellijk een vliegtuig
dat In vijf minuten soms een afstand
aflegt, die normaal vijf dagen op een
ezelsrug zou vergen.
NIET GOEDKOOP
De opleiding is niet gemakkelijk. Ter
wijl het in vrijwel alle andere richtin
gen mogelijk is om het studiegeld te ver
dienen door een aantal uren per dag te
werken, moeten de studenten vrijwel ie
dere middag in het laboratorium door
brengen en zijn ze of actief aan het zen
den of ze zijn bezig hun eigen appaia-
ten te bouwen. Alleen het 300 Watt zend
apparaat kost al een dikke drieduizend
gulden en de studie is dus zeker ook niet
goedkoop. De meeste leerlingen zijn dan
ook niet zo heel erg jong meer. Vrijwel
allemaal hebben ze al enige jaren ge
werkt en verschillende zijn zelfs al ge
trouwd.
later, toen een boer bij een bank
een cheque kwam verzilveren, die ge
schreven stond op de flank van een le
vende big. Men was vergeten
schrijven op welk materiaal de cheque
gedrukt moest worden en de levende
cheque van deze Engelse boer moest
worden verzilverd.
Er is waarschijnlijk geen enkele wet
zonder gebreken. In verschillende landen
houden grote fabrieken er speciale advo
caten op na, die tot taak hebben te zien,
waar de mazen in een bepaalde wet zit
ten. Er is echter één wet zonder mazen
en dat is Gods wet. Paulus schreef
aan de Romeinen: ,,Nu weten wij, dat
de wet, bij al wat zij zegt, tot hen
spreekt, die onder de wet zijn, opdat al
le mond gestopt en de eehele wereld
strafwaardig worde voor God."
I Gods wet kent geen mazen, Gods wet
heellt ndets vergeten
zegit ons precies hoe wij
leven moeten, maar
blijkt dat niemand
leven kan ais ieder die
schuldig is.
Kohlbrugge, de Neder
landse predikant van de
Duitse Reformierte Kir-
che in heit Roergebied,
liet zich door deze Bij
belse waarheid echter
niet afschrikken. Hij zag
het ,,Gij zult niet" van
de Bijbel niet als een
vreselijk gebod, maar
wist dat Christus dat ge
bod gehouden had, dat
Christus de wet vervuld had en dat wij
in Christus Jezus mogen zijn.
Voor hem was de wet geen gebod meer,
maar een belofte en hij las de wet als
volgt: Door Jezus Christus, die voor Uw
zonden geleden heeft, komt ook voor U
het ogenblik, dat ge niet langer zult wil
len doden, dat ge Gods naam niet lan
ger ijdel zult gebruiken, omdat
ander hart hebt. Christus heeft de vloek
van de wet weggenomen en er de zegen
van de belofte ingelegd.
Prof. Miskotte zegt: „Het aangezicht
is meer dan de presentie van God,
het is de gekende presentie, Zijn na
bijheid, die als nabijheid ondervonden
wordt." De mystieken spreken over
de verborgen omgang met God: een
kennen en gekend worden en een
zichzelf kennen als gekenden.
Dat wist het kind, dat de zolder
niet opdurfde, omdat het op zolder
donker was en tegen wie moeder zei:
„Je hoeft niet bang te zijn, want God
is overal." Onze Lieve Heer op zolder!
Jawel! Op bergen en in dalen en
overal is God! Het kind zei: „Ik
weet wel, dat God overal is, maar
ik had toch maar liever, dat Hij mij
een handje gaf."
J. J. BUSKES Jr.
Vorige week heeft de president >an het internationale jeugdevangelisa-
tiewerk van Youth for Christ, dr Bob Cook, officieel bekend gemaakt, dat
hij met ingang van deze zomer het werk zal verlaten. Dr. Bob Cook is
aangesteld als de vice-president van Scripture Union, een zeer actieve uit
geversmaatschappij op het gebied van zondagsschool- en jeugdwerk.
kaanse jeugd gretig gelezen 10 augustus in Kopenha-
werden. De scheidende gen belegd zal worden. In
president hoopt de - -
Dr. Cook is over de ge
hele wereld bekend en
bemind. Hij heeft op vrij
wel ieder continent sa
menkomsten geleid en was
de leider van negen grote
internationale conferenties
op het gebied van Evan
gelisatie Hij heeft ver
schillende boeken geschre-
:r- Rotterdam werd deze
kunnen leiden, evenals het al bekend door zijn
wereldcongres
gelisatie, dat door de
ternationale
spreekbeurt in de Ahoy-
in- hallen, toen Youth for
for Christ Nederland het tien-
4 tot jarig bestaan vierde.
i, die door de Ameri- Christbeweging
GELOOF VOLBRACHT HET ONMOGELIJKE (III)
Stephen Sitole was geen dromer. Hij werkte hard en won gemakke
lijk vrienden. Toch bleef die ene kinderdroom hem altijd voor de
geest staan. In die droom had hij Gods roepstem voor het eerst ge
hoord en wat er ook gebeurde, die droom zou in vervulling gaan. En
die droom ging in vervulling. Of was het slechts toeval dat hij zende
ling Dotson op zijn vrije middag zomaar in één van de straten tegen
kwam?
„Zendeling", riep Stephen ver
baasd en „Stephen" riepen de
zendeling en zijn vrouw verbaasd
uit. „Wat doe jij hier. Waarom ben
je nooit teruggekeerd naar Rusitu?"
Stephen vertelde 4e veel oudere man
van zijn droom en van zijn verlangen
om naar Amerika te gaan. De zende
ling keek hem slechts hoofdschud
dend aan. Zou er wel ooit iets van ko
men? Het was oorlog. Er voeren
maar weinig schepen. Passage
niet te krijgen- En bovendien, waar
moest een arme onontwikkelde ne
gerjongen zoveel geld vandaan ha
len? Dotson raadde hem aan om
maar gauw naar zijn stam terug te
keren.
Kort daarna kreeg Stephens vriend
Reuben een ongeluk. Terwijl hij bezig
was met een petroleumvergasser ontplof-
mum mm iiimiii miiiiii iiniiii imiiiii! miiiiii mimi mum: mum mum iimiiii nimiii mum mum mini iiimi mum mum imiii mimin
I Honderden bidden Nocturne
Het Zondagslied is van een roomse dichter. De melodie ook,
trouwens. Er wordt gelezen uit de oud-katholieke bijbel van
de Van der Schuur ae dienst der voorbeden is naar het lutherse
s dienstboek, en de beurtgang geschiedt op de manier van de
Franse jezuïtenpaler Gelineau. Op deze wijze wordt iedere week
een streep gezet onder de uitspraak van de Leidse hoogleraar
prof. Bakhuizen van den Brink: „Liturgie verbindt, waar de
leer scheidt"
Misschien zullen de gelovigen, die iedere dinsdagavond van
5 negen tot kwart voor elf de Amsterdamse Maranathakerk (Her-
I vormd) vullen, da* zelf niet eens zo beseffen. Misschien kennen
ze die uitspraak van de voorzitter van de liturgische vereniging
H in de Hervormde Kerk niet eens. Maar in de praktijk stemmen
ze er van harte mee in.
Dat komt zo.
te het ding en vatten zijn kleren vlam.
Voor iemand natte dekens om hem heen
kon slaan, had hij reeds erge brandwon
den in de derde graad opgelopen. Twee
maanden lang lag hij tussen dood en le
ven in het ziekenhuis. Zijn ene oog zou
hij voor altijd moeten missen, zijn ge
zicht dat altijd glansde, alsof het met
schoensmeer was ingewreven, was zo
vreselijk geschonden, dat slechts huid
transplantaties hem nog konden redden.
Reuben bleef leven, maar de Ameri
kaanse plannen moest hij opgeven, en
het kleine kapitaaltje dat hij had bijeen-
gespaard moest hij gebruiken om naar
zijn stam terug te keren. Stephen bleef
alleen in Kaapstad achter.
EEN DWAAS?
Veel medewerking kreeg hij oorspron
kelijk niet bij zijn plannen. Iedereen
vond de jonge man een dwaas. Wie haalt
nu zoiets in zijn hoofd? En zo nu en dan
ik de moed hem wel eens in de schoe-
n. Zelfs de leden van de kerk, waar-
n hij lid was geworden, noemden hem
„Jumes", een stommerik, dat was hij.
Stephen voelde wel die steelse blikken
achter zijn rug, vooral van de halfbloe
den in de kerk, die zo graag voor blan
ken wilden doorgaan en hem liever kwijt
dan rijk waren. A
begonnen en hem vroegen, hoe de zaken
stonden glimlachte hij maar, keek hen
in de ogen en zei: „Wacht maar. God
gaat de deur openen."
De oorlog was nauwelijks
gang, toen hij zijn eerste poging begon
te ondernemen. Hij informeerde overal
S naar de beste scholen, maar niemand
scheen adressen te hebben. Eindelijk
si' 3 trok de stout® schoenen maar aan ei
5e= schreef een brief, geadresseerd aa:
„het Moody Bible Instituut te Chicago.'
Dat was het enige adres, dat hij had ii
een stad met vier miljoen inwoners. D>
brief kwam toch aan en wat belangrij-
Stephen, hij kreeg een a
oeg hem om uitvoerige
eindelijk, twee jaar later
1943, kreeg hij een brief, dat, als hij
Amerika te komen, hij
lezing. En
af. richt de voorganger zich
dienst der gebeden tot de gemeente,
alsof hij deze toespreekt?
Die vragen zou de leek in het korf-
java»de diakan kuSf" !elE1" al!i -«
zijn bijdrage. Maar hl) zal het met g woord Men vroe£ hem
doen. Hij zal teveel inbeslaggenomen lichtingen
op de wijze
nadenkt ovi
van de voorganger scharen zich de g
gemeenteleden a! in de voorste rij schoolopleiding
'a.GiS5!,U'.^ilii!i,l25 - aangenomen zou worden als student, al
de korte schriftuitleg - moest hij er wel op rekenen, dat hij tij.
n yir dens z„n studje ook de mibbelbare
moeten doen.
banken om bij de dienst van de Hei-
lige Tafel, het H. Avondmaal, betrok- TT»/-*Er<c;
ken te zijn. Opvallend is hoeveel 1 K(J I o
communicanten er zo laat op de
avond zijn. Avondmaalsformulieren s Trots als een pauw nam
worden niet gelezen; wel is er het di- volgende dag de brief naar het Britse
reet betrokken zijn
Emigratie. De ambtenaren
Anderhalve maand geleden besloten lang niet feilloos
dominee Barnard, secretaris vJ-1 J-*
dr. G. van der Leeuwstichting voor
3 Kerk en Kunst, de IKOR-adviseur
a en cantor-organist Frits Mehrtens en
enkele enthousiaste leken tot daden
te gaan. Er is. na de oolog. al
ook de viérde
de maal was dat niet het geval. Maar er
>or is een groei en bij de gemeente leeft
de wil zich eerbiedig „in te zetten."
Ds. Barnard en zijn mensen staan
wijd open voor aanwijzingen. Ge
schenken. noemen ze die. Als
i het liturgisch geheel, door de tal- 3 lazen de brief en gaven hem terug met
rijke responsies.
de woorden. „Wij kunnen u niet helpen.
Trouwens hoe bent u Zuid-Afrika binnen-
BROEDERSCHAP I «ekomen zonder paspoort?
Gelopen!"
5 ontzaglijk veel gezegd over liturgie- collecteerd wordt
vernieuwing Over het actief doen
H deelnemen aan de eredienst door de daar niet alleen geld
3 gemeente. Over mondigheid in de
kerk.
3 In de Maranathakerk wilde men
5 nu eens iets gaan doen. Geen won-
der. dat de „eerste" dinsdagavond,
3 waarop een Nocturne, een laatavond-
3 gebed gezongen en gebeden werd, de
kerk vol was. Dat is zo gebleven.
S Het zijn niet alleen Hervormden,
s die de reis naar „Zuid"
BEVRTSPRAAK
De leek, die verheugd, dat er ein
delijk na zolang praten in de Her
vormde kerk wat gedaan wordt, in
stijlvolle Maranathakerk
ich voc
de i
ivang i
de dienst plaatsje zoekt, zal zodra de voorgan-
Dokter en dominee 1
LEREN BIDDEN
wordt de Maranathakerk wekelijks
een laboratorium ecclesiae, waarin
zich een experiment voltrekt en waar
voorgangers en gemeenteleden roe
ken naar de schoonheid van dc litur-
s gie, die te lang voor velen verborgen
1 is gebleven.
beloond met een niet te kleine Vandaar dat deze nocturnen typisch
De dokter bracht hem een
bezoek. Maar dominee kwam niet
opdagen. De dokter werd erbij
gebaald maar men vergat de do-
te vragen. De dokter werd
het liturgisch centrum heeft
plaatsgenomen, eerbiedig meespre
ken als voorganger en gemeente in
beurtspraak elkaar hun zonden belij
den en de daarbij geëigende voorbe
den zeggen.
Maar als hij toevallig uit een Her
vormde gemeente komt, waar men
reeds langer liturgisch werkzaam is,
zal hij het toch betreurer, dat het
kyrie niet geknield gebeden kan wor
den. Zoals de gehele dienst der gebe
den in deze liturgische vormgeving
s van de broederschap, waar-
.wo de oude kerk het Sacrament ge-
der" d'iake- vierd heeft, straalt nog door als de
■rmrl raat irnmt voorganger de communicanten op-
in. Soms'wordt roept eleander de hand te geven. g
Hand in hand bidt men dan het On-
ze Vader.
Misschien, dat deze band nog Iets Pf. 's
meer tot uitdrukking zou komen als s
men naar Lutherse ritus gezamenlijk
binnen het liturgisch centrum het
Avondmaal vierde, het feit, dat men 3
niet rond de Tafel, maar in de ban-
ken gezeten is, legt de klemtoon weer
even iets anders. Onmiskenbaar ligt
er iets schoons in, als de gemeente als
in een processie naar de Avondmaals-
tafel trekt, want het zitten blijven 3
veroorzaakt een wat statisch geheel.
Wat? De man keek hem een ogenblik
zo verbaasd aan dat hij zich afvroeg of
zijn mond nog wel ooit dicht zou gaan.
In plaats van hem te helpen, stuurde hij
hem echter naar de vertegenwoordiger
de inlanders uit Rhodesia, om een
goed gedrag te halen. Toen
hij met dat bewijs terug kwam, kreeg hij
echter toch te horen, dat ze hem geen
paspoort konden geven. Hij werd van het
kastje naar de muur gestuurd. Brieven
werden geschreven, inlichtingen inge-
een paspoort kreeg hij
cheque. De dominee, die geen hel
derziende was, bekijkt men met de
nek.
t Stephen aan boord.
Het zag er niet naar uit dat de droom
helemaal in vervulling zou gaan. Ner
gens in Canada bestond er een haven
boten over de rivier tussen de
wolkenkrabbers binnen kwamen sto-
Kort voor men echter aanlegde in
de laatste haven aan de westkust van
Afrika, ontving de kapitein van de boot
een telegram van zijn hoofdkantoor, dat
hij eerst nog in Philadelphia moest aan
leggen. Op 11 januari 1946 zag Stephen
kelijkheid, wat hij in 1934 in een
had gezien. De droom was letter
lijk in vervulling gegaan.
jaar heeft Stephen over zijn stu-
die gedaan. Hij volgde 's morgens de col
leges van de Bijbelschool en ging 's mid
dags de klassen volgen van een speciale
middelbare schoolopleiding. In 1954 be-
lITCTTAf haalde hij zijn diploma, begin 1955 trouw-
VISUM de hij een Amerikaans negermeisje, dat
met hem gestudeerd had en kort daarop
- Maar een paspoort alleen is nog niet gingen ze samen terug naar Rusitu. aan-
liturgievernieu- voldoende Amerika vraagt een visum gesteld door het zendingsgenootschap,
kleurling is het nog moeilij- dat in Rusitu de zendingspost stichtte en
+C üllll Willi -WWII IIUIWI Jlllllllll Jlllllllll <1111 Jlllllll Willi I Allium lllllllll lllllllll IIIIIIIH 1IIIIII lllllllll IHl llllllllll llllllll llllllllll llllllll Jf bUnk? Was6 mj^^bïzft SvanTl000? I geUe hoorPdheen EVa"'
Het zijn echter aspecten van dit
avondgebed annex bediening van het
H. Sacrament, die licht verbeterd
kunnen worden. Ds. Barnard en de
zijnen zijn daar ook op uit, want men
beseft dat men er, met een eeuwen-
lange achterstand, niet in enkele ja-
knielkussc
Belangrijk is, dat in de Ma-
ranathakerk iedere dinsdagavond po-
of knfelban" sitlef een stap gezet wordt op de weg
naar het bijbrengen van liturgisch be- 5
sef bij de gemeente en op die ma-
hij willen opstaan nier naar een reële
de Evangelie- wing.
niet.
Doch hij liet zich niet zo gemakkelijk
afschepen. Hij klemde zich vast aan zijn
voornemen om naar Amerika te gaan en
wat er ook zou gebeuren een pas moest
hij hebben. Iedere dag verscheen hij op
nieuw in het een of andere bureau. Zes
maanden lang verscheen hij iedere werk
dag ergens voor een loket. Eindelijk
kreeg hij voor vijfhonderd gulden het
kostbare stukje papier met de woorden:
„En nu, Stephen, willen we je gezicht
nooit meer zien. Ga maar naar Ameri-
Had hij een bevriende relatie in Ameri
ka, die zich voor hem garant wilde stel
len? De deur leek volkomen gesloten.
Geld had hij maar weinig en hij kende
niemand in dat grote land. Stephen ging
naar huis, pakte zijn grote Bijbel en
gon te lezen en te bidden. Van vijf
tot twaalf uur bracht hij door in gebed
en toen voelde hij zich weer zeker
Gods roeping.
Langzaam begonnen de wonderen te
geschieden. Op een morgen vertelde men
hem op de krant, dat hij bij de baas
moest komen. Zijn hart klopte hem in de
keel. Zou er iets niet goed zijn? Schoor
voetend ging hij. Cooper was geen ge
makkelijke man. Het viel allemaal nogal
mee. Cooper had gehoord van zijn plan
nen en was zich gaan interesseren voor
die intelligente jonge neger met zijn git
zwarte glanzende huid. Hij wilde weten,
hoever Stephen was en toen hij hoorde
dat hij geen visum kon krijgen, ging hij
direct voor Stephen naar de Amerikaan
se consul. De volgende dag ontving Ste
phen een oproep en binnen enkele dagen
had hij het zo belangrijke stempel in
zijn paspoort. Geen douane zou hem bij
aankomst in de Verenigde Staten i
mogen terug sturen.
MEELEVEN
Heel de krant begon mee te leven. De
scheepvaartredacteur hield hem gere
geld op de hoogte van alle afvaarten en
Stephen begon de verschillende scheep
vaartkantoren af te lopen. Geld voor de
overtocht had hij niet voldoende. Maar
als hij nu eens een baantje kon krijgen
dan zou hij misschien voor de helft
de prijs mee kunnen.
Zonder hem er iets van te zeggen be
gonnen de redacteuren van de krant zelf
te bemiddelen en op 18 november 1945
kwam de scheepvaartredacteur Stephen
van zijn werk afhalen om hem te zeg
gen. dat hij nog vijf uur had om zich
klaar te maken voor het vertrek. Zonder
een woord te uiten keek Stephen hem
aan. Werd hij voor de gek gehouden?
Neen, buiten stond reeds een taxi klaar
om zijn bagage op te halen. De heer
Marsh nam hem mee naar een aantal
kantoren, waar hij papieren moest teke-
tegen de avond van dezelfde dag
vertrok het Canadese schip Port Royal
Park van Kaapstad op weg naar Canada
De Bijbel en arbeid
Een goed boek is een weldadige reisge
noot tijdens de urenlange treinreis
door het glooiende land van Michigan
en Dorothy Sayers heeft altijd wel iets
interessants te vertellen. Dit keer was
het echter niet één van haar uitsteken
de detectiveverhalen maar een gods
dienstig geschrift: „Geloofsbelijdenis
of Chaos". Ik weet niet of het in het
Nederlands vertaald is; zo niet dan
heeft een uitgever zichzelf en het Ne
derlandse publiek tekort gedaan.
Het boek bevat een serie toespraken, die
tijdens de oorlog werden gehouden en
op een gegeven ogenblik houdt de
schrijfster zich bezig met de vraag
„Waarom werken?" Dorothy Sayers
zit midden in een oorlogseconomie
met tekorten en rantsoenen en kijkt
vooruit naar dat wat komen gaat.
Eigenlijk zijn we de omstandigheden
van veertien jaar geleden vergeten.
Er had een geweldige verandering plaats
gevonden. Toen een stukje lingerie
drie textielpunten kostte vroegen we
ons niet alleen af: „Hoe staat het
mij?" maar ook: „Is het duurzaam?"
We drukten of schreven niet alles wat
in onze gedachten kwam. maar vroe
gen ons af: „Heeft het waarde?" En
toen een net haringen met levensge
vaar uit de zee gesleept moest worden,
kreeg het bordje: „Geen vis vandaag"
een veel diepere zin.
De schrijfster zegt dan dat zij geleerd
had, dat er slechts twee bronnen van
echte welvaart zijn: De vruchten van
de aarde en de arbeid van de mens, en
arbeid behoort niet berekend te wor
den in guldens en centen, maar naar
de waarde van het geproduceerde.
Dan vraagt ze zich af: „Als de oorlog
voorbij is. zullen we (en willen we)
dan deze les onthouden of zullen we
weer bewust of onbewust terugvallen
in onze oude gedachtenwereld?"
We bevinden ons nu weer in de tijd, die
Dorothy Sayers zo kritiseerde. Voor
dertien centen kopen we een krant, le
zen de koppen en „Spekkie en Blekkle"
of „Tom Poes" en even later zijn wij
weg, maar de krant ligt vertrapt op de
grond. De fabriek van plasticsponsen
zou ze vijf maal zo sterk kunnen ma
ken. als ze dat wilde, maar ze doet dat
niet. want dat zou de productie belem
meren. De advertenties wekken de be-
peprte op bij de mens, nodigen, ja
dwingen tot kopen wat men niet nodig
heeft en onze vuilnisbakken zitten
weer vol met afval die ons nimmer de
voldoening schonk die we er van ver
wachtten. En meer dan ooit waarderen
we ons werk naar ons loonzakje, niet
naar wat we presteren.We leven weer
verkwisting en we heb-
Hoge levensstandaard.
Werken we om te
leven
Dorothy Sayers zette me aan het den
ken, want duizenden hebben nog mm-,
mer de „vreugde van de arbeid" ge
smaakt, maar wel het zilte zweet ge
proefd. Arbeid is voor de meesten een
noodzakelijk kwaad, maar omdat we
ons zo gewillig aan dit kwaad onder
werpen behoren we er ook goed be
taald voor te worden. We hebben recht
op ons deel, zegt de arbeiderswereld
en ze wil dat recht uitbetaald zien
in geld en vakanties en voldoende
vrije tijd om te doen, wat ze graag
zouden doen.
Ik zou niet graag beweren, dat arbeiders
geen recht op goede levensomstandig
heden zouden hebben. Maar toch le
ven wij in een gevaarlijke tijd, omdat
wij tegenwoordig werken om te leven,
en daarmede hebben we Gods schep
pingsorde op zijn kop gezet.
Nergens leert de Bijbel, dat arbeid in
zichzelf een kwaad is. Wel zei God te
gen Adam, dat hij voortaan in het
zweet zijns aanschijns zou moeten wer
ken. Niet het werken was het nieuwe,
maar het zweet en de moeite en de
strijd die de arbeid voortaan zouden
gaan vergezellen. Adam moest in het
Paradijs reeds werken. Hij moest de
hof bewaren en bebouwen. En persoon
lijk geloof ik niet, dat we in de hemel
alleen maar „halleluja" zullen zingen.
Van de engelen wordt gezegd, dat ze
dienaars zijn en we zien hen getekend
als bezige lieden. Zo zal het dunkt me
ook met ons gaan. De Bijbel laat zien
dat wij leven om te werken!
Misschien zouden we in onze wereld van
vandaag eens wat meer aandacht aan
dit aspect van het werken moeten be
steden als Christen-werkgevers en
werknemers. Misschien zouden we, in
plaats van een loonsverhoging te eisen,
moeten gaan eisen dat voor een ieder
werk weer werk wordt, dat we het bes
te produceren wat we produceren kun
nen, en geen waardeloze rommel, die
onze omzet vergroot.
Soms word ik bang. dat ondanks al het
goede dat onze chr. organisaties ge
daan hebben, wij als christenen even
„vermaterialiseerd" zijn als de rest,
dat we ons hebben laten meeslepen in
een economie, die op verspilling uit is,
omdat verspilling de omzet vergroot,
en de vergrote omzet het inkomen ver
groot, en het vergrote inkomen het mo
gelijk maakt om meer dingen te ko
pen, die ons leven moeten vullen en
die ons leven nimmer kunnen vullen,
omdat ons probleem geestelijk, niet
materieel is. Tegenwoordig stellen we
comité's aan, die dergelijke vragen
moeten bestuderen en met een kant
en klaar antwoord moeten komen,
maar misschien zouden wc allemaal
eens wat dieper over dit probleem kun
nen nadenken?
Arbeid is een roeping
Er Is nog een andere kant aan arbeid.
Als een dominee zijn ambt verlaat en
journalist wordt, of wellicht boekhou
der, dan kijkt de gehele gemeente zuur
en ook al wordt het niet gezegd, diep
in het hart voelt men het als een ver
laten van Gods roeping. Als een melk
boer. of een timmerman zijn zaak ver
koopt en fabrieksarbeider wordt zwijgt
iedereen in alle talen. Dat is de ge
woonste zaak van de wereld.
We hebben het heelal verdeeld in gees
telijk en materieel. Dat wat te maken
heeft met de buik is materieel en daar
om onheilig, wat te doen heeft met het
hart is geestelijk en dus heilig. In de
Bijbel vinden we een dergelijk onder
scheid echter helemaal niet. De tim
merman kan evengoed van roeping
spreken als de dominee. God heeft een
taak voor een ieder en die taak kan in
de kansel liggen maar ook achter de
toonbank aan de werkbank of op de ge
wone bank zonder extra aanduiding.
Hoe doen wij ons werk als christen? Heel
"•at christenen zien hun dagelijks werk
slachtig. Waar zijn de vaklui in
christelijke kerk? Waarom zit de kerk
zo vaak vol christelijke amateurs?
Meer dan ooit, in deze tijd van geweldi
ge concurrentie, waarin slechts de uit
blinkers de aandacht van het publiek
trekken, moet de christelijke kerk vak
mensen hebben op ieder gebied. Vak
mensen die hun talenten geven en als
christen mogen we niet stoppen voor
dat we een vakman op ons eigen ter
rein zijn geworden. Het beste is slechts
goed genoeg voor God. die ons geroe-
oen heeft om Hem te verheerlijken al«
timmerman of dominee, als fraser of
evangelist, als kruidenier of ouderling.
En een vakman worden we alleen als
we roeping voelen en liefde hebben
voor ons werk.
