CHRISTELIJK
Roeping tot internationale
christelijke vakbeweging
KANTTEKENING
Ds. A. van den End te
Utrecht gepromoveerd
Bestaansrecht Federatie van
diakonieën gehandhaafd
Va
Een dromer
op pad
Flauw antwoorfr
Senaatszaal kon belangstellenden niet bergen
(Van
i medewerker)
Zoals wij gisteren reeds vermeld hebben is de Benschopse hervormde predikant
ds. A. van den End aan de Rijksuniversiteit te Utrecht gepromoveerd tot doctor in
de theologie op een studie over Gisbertus Bonnet. Voor deze plechtigheid bestond
n ,*5^ nit de f«me«nten die de promovendus gediend beeft
(Menssant, Zeist, Werkhoven), dat de stijlvolle senaatskamer (van welker wanden
ook de beeltenis van Gisbertus Bonnet met vele andere op de aanwezigen neer
ziet) de belangstellenden niet kon bevatten. Het is wel spijtig, wanneer bij ao'n
gelegenheid mensen moeten worden teruggestuurd. De vraag rijst of bü promoties,
waarvoor meer dan gewone belangstelling kan worden verwacht, niet naar een
ruimere zaal kan worden omgezien, ook om redenen van akoestische aard.
Na de proefschriften over Witsius.
Lampe en Doedes. die allen de Utrechtse
theologische faculteit hebben gediend,
dan nu een dissertatie verschenen os
Bonnet, die het grootste gedeelte
zijn lange leven in de Domstad heeft
gedoceerd en ook gepredikt. Geboren in
1723 te Naarden werd hij na acht jaren
de gemeenten van Amersfoort, Rotter
dam en 's-Gravenhage te hebben ge
diend, hoogleraar academie-prediker in
1761 te Utrecht, waar hij in 1804 overleed
na een zeer werkzaam leven.
Reeds bij zijn intrede te Utrecht als
academieprediker doet Bonnet zich ken
nen als een vurig verdediger van de leer
der Vaderen tegenover het steeds meer
opdringend rationalisme. Maar tegelijk
blijkt hier ook, hoezeer Bonnet zelf door
de geest des tijds geïnfecteerd
Rede èn Openbaring: de inhoud der
Openbaring wordt, door de redelijke
constructie, die Bonnet in haar meent
te kunnen vinden, verrationahseerd en
van haar religieus karakter beroofd.
Uit de beschouwing van Bonnet als
theoloog kan dan ook geconcludeerd
worden, dat zijn theologische positie ge
kenmerkt is door een grote tweeslach
tigheid. Soms blijkt, dat de afstand tus
sen hem en Calvjjn wel heel groot is!
Dr. Van den End typeert hem dan ook
als een gereformeerd supranaturalist,
doch constateert nadrukkelijk, dat de
„ratio" (rede) bij Bonnet nergens in een
kritische houding komt te staan tegen
over de inhoud der Openbaring.
Zeer veel heeft Bonnet gepolemiseerd:
ruim 40 blz. van de 100 zijn hieraan ge-
Boek
VAN DK DAG
Dr. Ir. H. van Riessen, Buurtwerk,
Dorps- en wijkcentra. Uitgave num
mer 1 van de Nederlandse Gerefor
meerde Jeugdraad. 174 blz. 1.50.
Prof. Van Riessen heeft voor de Raad,
waarvan hij directeur is en die het ar
senaal wil gaan vormen van het gere
formeerde jeugdwerk 'als eerste onder
werp aangesneden de functie van het
buurtwerk en de dorps- en wijkcentra.
Het is goed, dat dit onderwerp in deze
kring aan de orde gesteld wordt, want
maar al te vaak is men geneigd deze
vraagstukken meer intuïtief dan met
kennis van zaken te benaderen, wanneer
men er plotseling mee geconfronteerd
wordt. Prof. Van Riessen toont de mo
gelijkheden en de beperktheid van deze
takken van werk aan. Niet alleen oriën
terend maar ook instructief.
wijd. Met H. Goodricke streed hij over
de Formulieren en met zijn oud-leerling,
de rationalist P. van Hemert over de
rede en haar gezag in godsdienstzaken.
Het eerste vooral is nog actueel. In de
onenigheden met zijn ambtgenoot Herin
ga heeft Bonnet deze zeker geen recht
gedaan: Heringa is ons als mens sympa
thieker dan de felle Bonnet.
De promovendus had zijn proefschrift
te verdedigen tegen bedenkingen van de
promotor, prof. dr. M. van Rhijn, en de
hoogleraren Van der Linde en Van Ruler.
Prof. Van Rhijn prees in een harte
lijke toespraak de speurzin en de vol
harding van zijn leerling, die zijn studie
tot een goed einde gebracht heeft on
danks zijn drukke ambtspractjjk en zijn
talrijk gezin. „Ieder, die een boek
schrijft, gaat van tijd tot tijd door de
Sahara", aldusde hoogleraar „men
denkt er nooit te zullen uitkomen."
de Chr. geref. eme
ritus noogieraar.
Uit de aan het proefschrift toegevoeg
de stellingen memoreren wij:
De noodleugen is niet onder alle om
standigheden zonder meer verwerpelijk.
De Nederlandse Hervormde Kerk
spreke ondubbelzinnig uit. dat alleen de
School met de Bijbel aanvaardbaar is
voor het In haar gemeenschap gedoopte
kind.
Stedenvergadering
van het C.J.M.V.
Volgens de provinciale commissie in
het Christelijke Jongemannenverbond
vormt de randstad Holland ook voor het
jeugdwerk een probleem. Op de jaar
lijkse stedenvergadering Zuid-Holland,
die cfp 2 maart in het hervormd cen
trum De Haven, Oosthaven 31 in Gou
da, wordt gehouden, zal dan ook aan-
dit probleem worden ge-
Beroepinsswerk
NED. HERVORMDE KERK
Broepen te Giessen-Nieuwkerk, te
Zijderveld en te Leerbroek: kand. A.
Gooyer te Huizen (N.H.); te Haamstede
toez.): H. Brons te Sleeuwijk; te 's-Gra-
•enhage (diakonessenhuis): G. L. Bou-
nan te Oldenzaal.
Benoemd tot vikaris te s-Gravenhage:
kand. H. K. de Wilde aldaar
Benoembaar. Het breed-moderamen der
Generale Synode heeft na ingewonnen
advies van de Raad voor de herderlijke
zorg tot hulpprediker benoembaar ver
klaard de heer P. Th. den Boer, evange
list te Rockanje.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Barneveld en te Capelle
ui den IJssel: W. C. Lamain te Grand
Rapids Mich. (Ver. St.); te Artesia Cal.:
A. Vergunst te Corsica S.D., die bedankte
voor Bradford-Toronto (Canada); te Bos
koop: L. Kieboom te Lisse.
Evangelische Eenheid
Evangelische Eenheid, de Nederland
se afdeling van World Evangelical Fel
lowship, houdt op 8 en 9 maart een con
ferentie in het Brandpunt te Doorn. Het
thema is de De Gemeente. Sprekers
zijn D. C. Rietkerk (Het wezen der ge
meente), dr. H. A. Colijn (Haar een
heid), Jb. Klein Haneveld (Haar open
baring), P. D. Bardelmeijer (Haar
taak) en J. Kits (Haar voleinding).
Voor belangstellenden is de conferen
tie kosteloos. Het bureau van E.E. is
gevestigd Heerengracht 449. Amsterdam.
dacht
schonken.
De heer W. Mulder van het ministerie
van waterstaat ztfl spreken over de ont
wikkeling en de groei van de randstad
waarna de door de provinciale water
staat beschikbaar gestelde kleurenfilm
„Vrij buiten" zal worden vertoond.
Melodie en woord
der Ethergolven
VARA: 10.20
VPRO: 10.00 Tijdelijk
"".05 Morgenwijding
11.00 Buitenl week-
11.15 De Familie Doorsnee, hoorsp;
zang: 12.30
11.45 Blokfluittri<
Land- en tuinb meded; 12.33 Gri
Nws; 13.16 VARA-Varia; 13.20 Harmonl.
13 45 Sportpraatle: 14.00 V d jeugd;
Koorzang; 14.50 Boekbespr; 15.05 C
15.30 Van de wieg tot bet graf. caus; 15.45
Radlophllh ork en soliste; 16.35 Is de maat
vol?, caus; 16.50 Lichte muz; 17.15 Radioweek-
Puzzel mee
OPGAVE PUZZEL NO. 46
KRUISWOORDRAADSEL
HORIZONTAAL: 1 Roofvogel; 5 dwaas;
7 reeds; 8 prop van linnen pluksel;
12 defekt; 13 slaap; 15 teerproduct;
16 hoeveelheid; 19 verhaal zonder stijl;
20 vogel; 21 soort; 22 steensoort.
VERTICAAL: 1 Kogelvormig lichaam;
2 grondtoon; 3 krachteloos; 4 spoeden.
5 baal; 6 boomloot; 9 grote enveloppe;
10 bovendien: II cirkeltrekker; 13 aar
digheidje; 14 in goede conditie; 16 af-
sluitmiddel; 17 teken; 18 kledingstuk;
20 huisdier; 21 zangnoot.
OPLOSSING PUZZEL NO. 45
HORIZONTAAL: 1 Subliem; 6 lade;
7 as: 9 op; 11 aap; 12 nerveus; 14 neo;
15 ere; 17 trommel; 19 nes; 21 li; 22 ga:
23 poos: 28 bunzing.
VERTICAAL; 1 Sponning; 2 B.L.;
3 la: 4 idee: 5 Ee: 7 Aa; 8 spoeling;
10 pee; 11 asem; 13 rots; 16 rel; 18 ozon;
20 e.a.23 pu; 24 OZ. 25 si.
NK-
19.00
Artistieke Staalkaart. VPRO: 19.30 Passep;
tout, caus: 19.40 Het Evangelie van Joh an
nes. caus: 19.55 Deze week. caus VARA
20.00 Nws: 20.05 Gevar progr; 22.00 Socialis
tlsch comm; 22.15 Amateurprogr: 22.43 Dt
24 00rGramW Cr' hoorsp: 2315 Nws; 23 30—
Hilversum n, 298 m. KRO: 7M
Gram; 7.15 Gewijde muz: 7.45 M
en lit kal: 8.00 Nws en weerber;
8 50 V d huisvr: 10.00 V d kleu
10.30 Ben Je zestg?: 11»
1145 Ins..
Metropole ork en solis
33 Gram: 1
ath nws: 1
■V X» V d jeu0_
14.40 Boekbespr: 14.50
12.00 Angelus. 12.0
Amateurs
zang; 16.30 V d
17.35 Idem; 17 55
ider over de 15 landen, aangesloten bil
Ltlantisch Pact: 19.00 Nws; 19-10 Omr
en concertgebouwork; 20.10 Lichtbaken.
20 30 Act: 20.45 De gewone man; 20.50
Gevar progr; 22 10 Cabarert: 22 35 Wij luiden
de zondag in. Daarna; Avondgebed en Ut kal;
"00 Nws; 23.15 Nws In Esperanto; 23.22—
24 00 Gram.
t visieprogram ma's. KRO: 17.00—17.30 V
de kind. AVRO: 20 00 Journ en weeroverz;
Gevar progr; 20.45 Eurovisie: Rep v d
jese kampioenschappen kunstrijden op
12.30 Dansmua
330
>rieksfanfar
19.00 N-
20.15
progi
Go; 13.55 Wei
14.1(1 tievar progr; 15.00
15.30 Hoorsp: 16.30 Orkestci
18.00 V d kind; 18.55 Weet
19.15 Stad en land; 19.45 Amus r
Pari overz; 20.30 Interv: 2100 Ge'
22.00 Nws: 22.15 Hoorei: 23.45 Avoodg»
Engeland, BBC Light progr. 1500 en
13.00 Klank; 12 30 Orkestconc; 13.15
Sportparade; 14.20
Amerika: 18 00 Sport;
Progr-overz; 0.55—1.00 Nws.
Brussel, 324 m. 12.00 Gram; 12.30 Weerber
12.35 Caus; 12.45 Gram; 13.00 Nws; 13.11 Mu
zikale kaleidoscoop: 14.30 Radio-joum; 15.01.
Gram; 15.15 Accord.muz; 15.30 Gram; 15.45
gezangen; 17.30 Gevar r
1» 30 V t
20.00 Cabaret; 21.00 Grar
22 00 Nws. 22 11 Verz pro
—24.00 Gram.
Brussel, 484
21.15 Amus r
13 00 Nw
Nws: 17.10 Jazzmuz; 18.38 Gra
20 00 Gevar progr: 22.00 Nws
22.55 Nws; 23.00 Lichte muz;
23.05
m; 12.55 Idem;
De goede aarde
Zijn wij goede aarde?
Kan het woord bij ons meer
voudig vrucht dragen?
Voelen wij ons uiteindelijk niet
veel meer verwant met die men
sen, waarover tfre de laatste dagen
schreven?
De duivel, de wereld en ons
eigen vlees houden volgens onze
aangenomen catechismus niet op
ons aan te vechten.
En met het
vrucht dragen
valt het bij ons
toch ook wel
tegen.
Allemaal vra
gen, die ons er
van weerhouden
kunnen, ons Gods
kinderen te we
ten in Christus.
Vragen ook, die soms voort
komen uit een onszelf kennen als
nietswaardigen, die waardig ge
maakt zijn.
Maar evenzeer kunnen die vra
gen voortkomen uit een zo zeer
met onszelf bezig zijn, dat wij uit
het oog verliezen, dat Christus
met ons bezig geweest is.
Tot de dood.
De goede aarde is de grond,
waarin het kruis stond.
Winterconferenlie hervormde diakenen
(Van een onzer redacteuren)
De Federatie van diakonieën in de Nederlandse Hervormde Kerk
is door de nieuwe kerkordelijke diakonale lichamen als de Algemene
Diakonaie Raad en de Provinciale Diakonale Commissies niet over
bodig geworden; de federatie, die het vertrouwen geniet van de
meeste diakonieën 1100 van de 1400, zal haar vroegere arbeidsterrein
moeten inkrimpen, maar kan aan de andere kant nog terecht op veel
nog maar gedeeltelijk ontgonnen gebieden, zoals dat van de voor
lichting en de vorming van diakenen. Deze conclusie zou men kunnen
trekken uit de besprekingen, die de tweede dag van de diakonale
winterconferentie op Woudschoten bij Zeist vulden.
Gistermorgen heeft ds. G. J. Geels,
secretaris, bij het landelijk diakonaal
bureau te Utrecht, de besprekingen in
geleid over de verhouding tussen de bijn;
vijftig jaar oude federatie en de nieuwi
diakonale organen, zoals die na de oorlog
zijn ontstaan, met medewerking overi
gens van de federatie zelf. Ds. Geels
schetste de geschiedenis van de federatie.
vees erop, hoe in 1924 reeds ee:
nodale commissie die voor het grootste
deel benoemd was op voordracht van de
federatie het plan had geopperd
een Algemene Diakonale Raad en
Provinciale Diakonale Commisies.
Zelfs de termen waren hun tijd vooruit,
want de classicale besturen konden des-
Advertentie
VenkcJk (z5
Studieconferentie van het C.N.V.
(Van onze sociale
redacteur)
raai van het Inter
nationaal Christelijk
Fransen geven het
goede voorbeeld
Vanistendael heeft gis- dael. De vakbeweging en
teren op een studie- met name de christelijke
vakbeweging heeft ook
conferentie van net bujten de landsgrenzen en
C.N.V. te Utrecht in een buiten de grenzen van ons
indrukwekkend betoog werelddeel een roeping,
aandacht gevraagd voor
de roeping, die elke cjaje organisaties en dan
Christen heeft ten aan- speciaal organisaties, die
zien van de internatio- eedragen worden door een
nale christelijke vak-
beweging. christenen, maar ook bij
Mohammedanen en Boed-
Hij deed dit zonder veel dhisten heeft men daar
omhaal van woorden, zon- deze behoefte aangetrof-
der al te zeer uift te wij- fen.
den over principiële ach- Boeddhisten en Moham-
tergronden, maar in een medanen, die verklaren,
eerlijk, recht op de man dat het I.C.V. de enige
af gesproken woord. Een vakbeweging is, die hen
woord, dat ieder in gewe- aanspreekt en waarbij zij
ten er van overtuigde, dat zich willen aansluiten,
de Christen verplicht is „Onze christelijke opvat
zijn medemens in andere ting van arbeid vindt hier
werelddelen te helpen weerklank. Onze
door steun te verlenen ting over arbeid is voor
aan het I.C.V. Een woord, vele Boeddhisten en Mo-
dat bovendien ook een ge- hammedanen de enige,
voel van beschaamdheid die zij geestelijk kunnen
gaf, toen de voorzitter aanvaarden", aldus de
van de conferentie de heer Vanistendael.
heer M. Ruppert, vertelde Zo is een Vietnamees
hoe „veel" Nederland op vakverbond, dat zijn le-
het ogenblik in totaal bij- den voor 90 pot onder
draagt voor de internatio- Boeddhisten telt, aange-
nale christelijke vakbewe- sloten bij het I.C.V. In
ging. India is een I.C.V.-orga-
nisatie, waarbij vooma-
F\E heer Vanistendael gaf melijk paria's zijn aange-
eerst een korte schets sloten. Overal in Azië
van de ontwikkeling van merkt men een geestelij-
het I.C.V. tussen de jaren ke toenadering tot het I.
1920 en 1945 en vervol- C.V. ook van niet-Christe-
gens een uiteenzetting nen.
over de huidige taak en
arbeid van het I.C.V. Hij ONWILLEKEURIG dringt
j-u;; j_* v zich hier de vraag op,
die tijdens de conferen-
verklaarde daarbij,
de chr. vakbeweging zeer
terecht haar verantwoor
delijkheid heeft beseft
voor de verzorging van de
werknemer in nationaal
verband. Maar deze ver
antwoordelijkheid geldt
tie ook door de heer H.
Amelink werd gesteld,
of heit juist is, dat het
I.C.V. organisaties met
niet-christelijke leden
accepteert.
de materiële belangen,
maar vooral het brengen
van een geestelijk goed,
van het Christelijk ge
loof, dat alleen waarlijk
vrij maakt. En juist
daarom achtte de heer
stelde hier tegenover, Vanistendael de roeping
dat deze mensen in hun van iedere Christen tot
eigen geestelijke ge- hulp aan het I.C.V. zo
meenschap geen organi- enorm groot,
saties kennen, die zij Aan dit punt uit het re-
wensen. Organisaties, feraat van de heer Vanis-
die het geweten van de tendael besteedden wij bij
mens voor God vrijla- zondere aandacht, omdat
ten en een mogelijkheid hier heit belangrijke prin-
bieden tot geestelijke cipiële punt geraakt
en materiële verheffing werd, of de internationa-
van het leven. Mag het le christelijke vakbewe-
I.C.V. deze mensen dan ging organisaties mag ac-
afwijzen? Mag men cepteren waarvan de le-
neen zeggen tegen de den een niet-christelijke
miljoenen, die honge- godsdienst zijn toegedaan,
ren, zowel geestelijk De heer Vanistendael
als lichamelijk, terwijl tekende vervolgens de
men in eigen land positie van het I.C.V.
denkt over een vijf- over de gehele wereld,
daagse werkweek, over dn ons verslag van de
verdere uitbreiding van jongste jaarvergadering
de vele sociale voorzie- van het C.N.V. gaven wij
ningen en terwijl men hiervan reeds een uitvoe-
zelf het geestelijk goed rige weergave),
van een christelijke be- Aan het slot van de
weging kent, waarnaar conferentie maakte de
deze mensen uitzien? heer Ruppert een opmer-
opvat- Al zien deze Mohamme- king over de bijdrage
danen en Boeddhisten van Nederland voor het
dan ook God anders I.C.V. Op het ogenblik is
dan Hij in werkelijk- het zo, dat nog niet één
heid is, dan mogen wij procent van de totale in-
toch geen oordeel vel- komsten van het C.N.V.
len over wat God met wordit besteed voor inter-
deze mensen doet, zo nationaal werk in de
meende de heer Vanis- ruimste zin van het
tendael. woord. Als men de con-
De christelijke vakbewe- tributie van de leden ge-
ging krijgt hier de kans middeld op één gulden
deze mensen God te per week stelt betekent
doen zien, zoals Hij dit, dat door de leden ge-
zelf gezien wil worden, middeld één cent per
Het I.C.V. blijft steeds week voor het I.C.V.
ook daar getuigen van wordt afgestaan. De
de christelijke levens- C.N.V.-voorzitter moest
beschouwing. En dan erkennen, dat de Neder-
moet het als een onbe- lanse bijdrage maar be
grijpelijk wonder gezien zonder schriel afsteekt bij
worden, dat deze men- wat de Fransen voor de
sen toch naar de chris- internationale christelijke
rtelijke vakbeweging ko- vakbeweging doen. De
men, want het I.C.V. is Fransen. die het naar
werkelijk niet het eni- Nederlandse opvatting
ge internationale vak- me* de principiële kanten
verbond. van de zaak dikwijls niet
zo nauw nerven, geven
Vakbeweging betekent Nederland hier
in precies evengrote mate heer Vanistendael niet alleen verzorging van beeld.
in £(e maanaZ.' S
SANOSTOL
tijds de synodale instemming met het
plan niet delen. Tot 1945 bleef de fede
ratie het centrale orgaan van het diako-
naat en bewees het de levensvatbaarheid
van zulk een orgaan. Deze levensvatbaar,
heid was uiteraard ook voor een groot
deel te danken aan het feit, dat de fede
ratie uit de diakonieën zelf is opgeko
men. De federatie heeft aan de totstand
koming van de A.D.R. van harte (ds.
Geels dacht zelfs te zeer van harte)
meegewerkt.
Voor de federatie ligt, hoewel de
instelling van de kerkelijke lichamen
eigenlijk tot haar opheffing zou moeten
lelden, de taak weggelegd om als draag
ster van de meningen der plaatselijke
diakonieën het werk van de A.D.R. en
van de provinciale oommissies kritisch
(of wil men: adviserend) te begeleiden.
Des middags kwam ds. K. O. Finken-
sieper. president-directeur van de Hel
dringstichtingen te Zetten, aan de
diakenen een voorstel doen. waardoor de
federatie een zeer duidelijke taak erbij
zou krijgen. Dat we een nieuwe tijd
zijn binnengegaan, die totaal anders is
dan die waarin wij leefden, is aan te
tonen met spreken over supersonische
vliegtuigen en kernenergie. Maar even
goed kan men als voorbeeld nemen de
kunstmatige inseminatie in het veeteelt
bedrijf. Ds. Finkensieper bemerkt, dat
de plattelandskinderen die nu te Zetten
op school komen heel anders .over
sexuele zaken spreken dan hun nog maar
even oudere broertjes en zusjes. De
techniek heeft invloed op de hele mens.
En wanneer men weet, dat in ons land
zeker enige honderden malen kunst
matige inseminatie bij de mens is ge-,
schied, dan merkt men dat wij in een
nieuwe tijd leven.
WU allen, maar zeker de diakenen,
mogen niet blindelings een nieuwe tijd
binnenlopen, zonder dat we weten, wat
we er moeten doen! Het is dringend
nodig, dat er iets wordt gedaan aan d<
vorming van de diaken. Hierdoor za
hU niet meer denken, dat de maat
schappelijke werkers al alles voor hem
doen; hij aal merken, dat het diakonaat
In de komende tijd zeer belangrijk zal
zijn; wellicht de belangrifkste arbeid
van de kerk. Da. Finkensieper pleitte
voor een diakonaal vormingscentrum.
HU bood daarvoor vrijgekomen ruimte
te Zetten aan.
Met gereserveerde instemming heeft
men dit voorstel begroet, en verwezen
naar het federatiebestuur. Dat de
federatie hier een taak heeft, vond
aller bijval.
Advertentie.
Goedennacht
Slaapt U slecht door rheumatiek, spit,
ischias, hoofd- en zenuwpijnen, neemt
dan Togal. Verdrijft in al die gevallen
snel en afdoende de pijnen en U slaapt
heerlijk. Togal baat! Zuivert de nieren
en is onschadelijk voor hart en maag. Bij
apotheek en drogist 0.95, 2.40, 8.""
Onderwijsbenoemingen
i de Geref. school 1
S tlchtsepleln
C. N. den Duik te Sche\
Tot onderwijzer werden bent
Verburg te Amsterdai
de chr. school te Nieu
de heer L. Smit te Heerlen; aan c
Groen van Prlnstererschool te IJmuide
tijdelijk de heer O. Bakker te IJmuidei
de Bllderdljkschool te Rotterdam c
heer C. M. van der Maaa te Ermelo.
Uniecollecte lijst 23
Van de 77ste Uniecollecte voor
scholen met de Bjjbel is thans lijst
verschenen. In totaal is nu door 5*75 lokale
comité's een bedrag van f 283.133,03
bijeengebracht. Vorig jaar collecteerden
deze comité's f 258.960,57.
Op lyst 23 komen de volgende pla
bedragen voor. Spijk (Gr): f 291.25
199.—): Folsgare: f 80,— Jubbega
f 70.— Rljperkerk: f 226.25 252,—);
Havelterberg: f 209.50 (190.—); Hoogeveen
f 1.284.03 <1-358.65); Hijken met Hooghalen:
216.— (281,—
f 142,50 (136,90)
f 250.-
t 293.32 239.80); Gouderak- f J__.
Lindt: f 432.25 1328,20); Moe
Wiln
ijk: f 193.— (190.—
12
Dat is te zeggenPiet heeft me aange
nomen als huilpje in de huishouding en voor wat
hoort wat, dart wist ik als schooljongen al. En
nu denk iik opeens aan 'iets wat ik jaren gele
den eens heb meegemaakt.
Lachend onderbrak de boerin hem: Als jij
een verhaal gaat vertellen moet je er maar in
komen dan zal ik een kop koffie intuiten om je
keel te smeren. Vrijmoedig volgde de Dromer de
boerin, onwennig scharrelde Piet achter hem
aan. Hij wist d'at sommige kooplui tot de tafel
in de boerderijen wisten door te dringen, maar
hij behoorde niet tot die gelukkigen. Verder dan
de deur kwam hij nooit en dikwijls werd hem
zelfs de deur voor zijn neus dicht gesmeten met
sn kort: Niks nodig, koopman.
Hij kende de flauwe smoesjes niet, die de deu
ren wagenwijd openden en hij wilde ze niet ken
au.... hij had zijn eergevoel.
Grimmig nam hij zich voor om het spel van
de Dromer niet mee te spelen. Hij was geen
pias en hdj paste er voor om de aap van de
boeren te worden.
Ondanks zijn tegenzin liet hij zich de koffie
goed smaken en gretig beet hij in de snee koek
die dik beboterd naast zijn koffie was neerge
legd. En de Dromer praatte maar, hij zou een
dom ine van de sokken kletsen, maar over de
handel sprak hij niet en daar was het toch
maar om begonnenzijn warm eten en zijn
nachtverblijf moesten nog verdiend worden. Het
verhaal van de Dromer interesseerde hem
niethij had wel andere dingen aan zijn pet.
Hdj begreep echter niet dat de Dromer al pra
tend het zaad zaaide, dat straks rijke vruchten
dragen zou.
Ik was nog maar een broekie, vertelde de
Dromer, toen ik voor de eerste maal alleen op
reis mocht naar het buitenland. Het was geen
verre reis, maar naar mijn gevoel waren de Ar
dennen aan het andere einde van de wereld en
hogere bergen kon ik me niet voorstellen. Ik lo
geerde in een klein dorp in de buurt van Roche-
fort en elke dag trok ik te voet de bergen in
Ik kan je verzekeren, dat ik na die tijd nooit
ergens meer zo veel genoten heb als daai op
die voetbochten. Ik zag bergen en bomen, die ver
beneden mijn voeten niet groter leken dan strui
ken, maar dk zag ook mensen, die mij geheel
anders leken dan de boeren uit ons polder
land. Op een dag was ik na een lange wande
ling moe neergevallen langs een pad, dat steil
omhoog kronkelde. Een tijdje had ik liggen dro
men en suffen, toen een koopman naast me
kwam zitten en een praatje begon te maken.
Een uur bleef hij naast me, maar ik kan eerlijk
vertellen dart ik in die korte tijd veel geleerd
heb. De man was niet jong meer en hij vertel
de me hoe zwaar zdjn leven was. Een heel berg
dorp had hij afgewerkt en hij had het geld nog
rriert verdiend voor een droge korst brood.
Hij was niet glad genoeg, zei hij, om de men
sen met mooie praatjes te vertellen dat hij thuis
een ongelukkige vrouw had en een groot aantal
kinderen, dde brulden van de honger. Zulke ver
halen vertellen kon hij niert, want hij was een
eerlijk koopman en geen bedelaar. Daarom hoor
de hij overal hetzelfde: Vandaag niets nodig,
koopman. En de man had werkelijk honger en
hij had thuis een ongelukkige vrouw, die lag te
wachten op zijn verdiende geld om daarvoor eten
te kopen en geneesmiddelen voor haar zieke
lichaam.
Telkens als er over de weg, beneden de rots
waarop wij zaten een auto voorbij ging, zei de
man: Alweer een die niet weet wat honger en
ellende is. De toon waarop hij dit zei was zo
triest, dat ik mij begon te schamen over mijn
volle maag. Ik zag die man sjouwen langs de
huizen en ik hoorde de mensen onnadenkend
zeggen: Niks nodig, en ik voelde de vermoeid
heid van de man in mijn eigen benen. Doch om
het kort te maken, ik gaf hem alle franken
die ik bü me had en ik nam me voor om voor
taan elke koopman, die moedeloos bij zijn koffer
neer zou vallen, met raad en daad bij te staan.
(WORDT VERVOLGD)
TN „Tijd en Taak" is ds. L. H. RuitjT
berg teruggekomen op wat wij i
schreven hebben over zijn opmerki|
gen bij de burgemeestersbenoemi
voor Den Haag. Wij hebben zijn nii
we reactie met belangstelling gele«
maar hij zal ons ten goede houd
dat wij de zaak er niet veel ven
mee gebracht achten.
Wij hadden het infaam genoemd v
ds. Ruitenberg, toen hij stelde, dat
anti-revolutionairen voor Den Ha
liever een rooms-katholieke dan e
protestants-christelijke burgemeesii eer
hadden. d
Het stelt ons teleur, dat ds. Ruitt JV0
berg deze beschuldiging, waarvan I m(]
de onwaarachtigheid niet zal kunn |f
betwisten, niet ruiterlijk intrekt. ,e]jj
beschuldiging zelf is zo dwaas, dat er(j
een nadrukkelijke bestrijding ni
verder verdient. pr€
Voorts erkent ds. Ruitenberg nu si|en
openlijk, dat hij niet kan bewijzen, d
de a.r. ministers hun steun aan dt
benoeming hebben gegeven. Hij ti dl
weert, dat hij het intussen wel k zie
uitrekenen. De rekensom echter bli
ook in deze nadere uiteenzetting v inin
ds. Ruitenberg geheel achterwege. e
han
W/"EL gooit hij wat cijfers op tal ho<
maar die hebben niets uitstaan
met deze burgemeestersbenoeming. he
Wij moeten dus blijven bij ons ot t.
deel, dat ook op dit punt het verha E'
van ds. Ruitenberg voos was. Do ing
omdat zijn verhaal een verwijt inhieoor
dat voor hem het karakter moest dr
gen van een beschuldiging, moeten i h
voor ons ook wel staande houden, d ke:
ook op dit punt zijn verhaal onwaa 11
ach tig was. 'Ze
Zijn nieuwe verweer is nu, dat d
socialistische pers deze benoemii md
heeft veroordeeld en dat wij deze za, i 1
in het formele vlak zouden hebb< >e
getrokken. Hierin ziet hij een aa ^P'
wijzing, hoe de zaken zich in het kal dt
net hebben voorgedaan. ng
Ook dit is wel een uiterst zwi en'
argument. Inderdaad hebben wij no 1
al oog gehad voor de formele kantig
van de kwestie, maar zulks was di mi
ook geheel terecht. Want het welzi idii
van de democratische staatsinstellii d
gen-is er voor een belangrijk deel a'1*,
hankelijk van, dat men met de forme
kanten niet schipperen gaat
ipri
JN dit verband willen wij wel meldii em
maken van de steun, die wij in oi »ro
betoog inmiddels gekregen hebben va1 e
iemand als prof. Oud, met wie men i d
het politieke vlak zeer wel van menie rvc
kan verschillen om tegelijk te erkeiüjk
nen, dat zijn kennis van ons staatinc'
bestel niet gering is. t zj
Prof. Oud dan heeft zich in d k i
Tweede Kamer nauwelijks mindm c
krachtig dan wij gedaan hebben tegelee
de beschouwingen van ds. Ruitenbei
gekeerd. Hij heeft, net als wij, gestel
niets te weten van wat in de ministei V£
raad bij deZe benoeming is gebeurd. I v
Wat er in de ministerraad gebeuille'
is, gaat ons bovendien niets aan, aldi m
prof. Oud. Ook daarom niet omdat i „d,
alle bewindslieden zondi e
onderscheid de verantwoordelijkheie
voor deze burgemeestersbenoemin
dragen.
Legt men zich, aldus nog altijd pre
Oud, in de ministerraad bij een bi
slissing neer, dan betekent dit, d )r(j
men voor die beslissing de volle vei n
antwoordelijkheid aanvaardt. Wil me
dat niet, dan moet men als minist( ,rk
aftreden. (n
Daarom gaat het ook niet aan, bit1111
nen het kabinet naar speciale zondi
bokken te zoeken. Ze zijn er namelij
niet. Constitutioneel, aldus nog pro trk
Oud, is het volkomen fout, vragen t,at
stellen als ds. Ruitenberg gesteld heef
Al:
QOK op ons laatste punt ten slotl
van bestrijding van ds. Ruitenber
is diens verweer zwak. Wij haddei h
ds. Ruitenberg de vraag voorg(f
legd: wat hebt u eigenlijk tegen rooms
katholieken, u, die hen graag ziet bin
uw politieke partij, met levens
beschouwing en al?
Zijn antwoord komt hierop neer, da
hij niets tegen rooms-katholiekfi
heeft, maar wel tegen de rooms-katho JDi
lieken voor zover zij hun politiek
streven belichaamd zien in de K.V.P
Kijk, dit antwoord nu vinden wij D
kort gezegd, flauw. Want in de dis 'er
cussie rondom de Haagse burgemeesl,el
ter ging het in wezen niet om dl 'ei|
vraag, of de man behoort tot de K.V.P n
maar om het feit, dat hij rooms-katho-105
liek is. 'p
Meent ds. Ruitenberg, dat veler be-p
zwaar tegen deze benoeming, die een
afwijken inhield van een lange pro- 1,1
testantse traditie, niet aanwezig zou
zijn geweest, indien de benoemde een*"
rooms-katholieke socialist zou zijn ge-°pe
weest? Immers neen.
Vu
Ds. Ruitenberg zal toch niet de in Co
druk willen vestigen, dat hij twijfelt en
aan het rooms-katholiek-zijn van deHc
rooms-katholieken binnen zijn eigen
partij?
Advertentie
IKindje verkouden?
DAM