Rijnsburgse groenten handel
groeide als kool
Kabinet Ali
onder 't mes
Actie voor herstel der
Duitse monarchie
Het wachten is
op Israël
°r.Aebfj7nn'
Hengelaars, stelt u zieh eens
voor, dat de vissen ..mensten"
De
NIfcLWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 13 FEBRUARI 1957
Van hondekar tot automobiel
Bij die
Een halffie9
■enbeschermers zat ook heel
verschillend volk. Er waren er vier. Drie
daarvan waren erg lastig. „Maar eentje
lustte graag een halffie," zegt De Mooij
in omdat we het daarnet over geld had
den, zou men denken, dat een „halffie"
een halve cent was, maar dat was het
niet. Afgezien nog van het feit, dat ook
een Wassenaarse diender geen half cen
tje kon bijten, was het ook zo, dat een
„halffie" doodgewoon een neutje was, óf
een pikketanussie, of een heldere, hetzij
jong, hetzij.... oud. Dat lustte die diender
graag en och
Soms betekende dat de redding van een
Rijnsburgse groentenhandelaar. Een bor
reltje was Ook toen al niet zo duur als
een vonnis van een dierenliefhebbend
rechter. Overigens hebben de Rijnsbur
gers van die (misplaatste?) dierenbescher
ming niet al te lang last gehad.
Vroeg dag
was in Rijnsburg een dominee,
zich we zouden haast ondeugend zeg
gen net als de trekhonden voor de be
langen der marktgangers inspande en die
het erdoor kreeg, dat de betreffende ver
ordening werd verlicht of helemaal af
geschaft, daar willen we afwezen. Hij
heette ds. Greven, maar er zullen wel
niet veel burgers van Rijnsburg zich die
naam herinneren. Daarom laten we domi
nee even in stilte voorbijgaan, zoals de
gewoonte is.
In de dagen van Jan de Mooij was het
al een harde tijd, en het was dat nog,
toen Verhave zich met de grossierderij
in groenten ging bemoeien en dat was in
1917. Jan de Mooij weet niet zo goed meer,
waar in zijn tijd de markt was in Den
Haag, maar in elk geval ging Verhave
altijd naar de Noordwal of de Noord-
straat. Het was vroeg dag. Er waren ei
wel, die de avond vóór de marktdag on
«lf uur al van honk gingen. Want sommi
gen hadden geen vaste plaats op de
markt. Wie 't eerst kwam, die 't eerst
m,aalde.
Anisette
Seizoen na seizoen rolde de groenten-
handel voort. Na de hond kwam het
paard voor de kar. Er zat opgang in de
rapen-, wortel- en koolnegotie. Het kon
regenen, sneeuwen, het kon pufheet zijn
of het paard mocht een tikkeltje trekke
benen of buikpijn hebben, de Rijnsbur-
ger werkte en zijn dier moest het ook.
Als het paard buikpijn had
Verhave tekende hier even een vrolijk
nootje in de gedragen compositie van het
gesprek over vroeger wel, als het paard
kreupelde, dan wilde een flesje anisette
wel es helpen. Soms wilde dat zelfs best
helpen. Mooi paardemiddeltje
Bloemen
Het kon niet anders of ergens in he'
gekeuvel moest het woord „bloemenhan
del" vallen. Het viel ook. Jan de Mooij
vertelde, dat als de wintergroenten uit
verkocht warén er nog wel wat in de
bloemkool te doen was. maar dat die geen
zoden aan de dijk zette en dan brak
Twee ouwe getrouwen haalden oude
koeien uit de sloot
ALS ER IN RIJNSBURG twee „oude getrouwen" samen een bak koffie
drinken 't kan niet schelen waar, in de Smidstraat of aan de Sand.t-
laan dan is het tien Rijnsburgse tulpen tegen één, dat het gesprek op
vroegeruitdraait. En als je daar dan eens als vreemde eend in de bijt de
kans krijgt om, in het nette natuurlijk, ze af te luisteren en de ene oude koe
na de ander uit de sloot te zien komen, dan is het je net, alsof je het bloe-
mendorp altijd door matglas hebt bekeken en dan is het ook net, alsof er
ineens een nieuwe ruit in je hoofd is gezet. Dat lijkt raar, maar het is zo en
net oars", zoals de Friezen plegen te zeggen. Want we hebben het meege-
ir.aakt. Een paar dagen geleden nog maar én het was aan het Katwijker-
eind.
Daar zat op een avond Jan de Mooij,
91 jaar, oudste van al het Rijnsburgse
manvolk, bij Joh. Verhave aan de koffie,
de pet op de knie en het grijs haar glan
zend onder de lamp. Jan had vrouw Cor
nelia de Mooij-Tavenier, 94 lentes
alderoudste van bloemendorp n
bedde geholpen, had z'n klompen in het
donker achter de buitendeur aangeschar-
rêld, had een das om z'n rimpelige hals
geslagen en was de vriesavond ingedoken.
Verhave had bij hem op de ruiten getikt:
„Jan, ben je d'r in? 'k Heb een mijnheer
bij me van de krant. Die wil wat weten
over vroeger." „O," riep Jan vanachter
de gordijnen en door het raam heen, „Ik
kom straks effles. Eerst even de vi
helpen." „Ja," zei Verhave, „Jan is nog
kras zat 'oor, maar met zijn vrouw wil het
niet zo best meer. Maar laten wij alvast
gaan. Hij komt zo."
Achttientachentig99
Als even later dan Jan de Mooij daar
zit met een bak koffie uit de kan van
mevrouw Verhave voor zich, dan zegt
z'n gastheer: „We hadden het net over
vroeger, buurman, en we hadden het ook
over de kruiwagens, waarmee heel vroe
ger de groenten naar Den Haag werden
gebracht. Heb jij daar nog weet van?"
Jan de Mooij keek eens vanonder z'n bor
stelige wenkbrauwen. „Nou," zei Jan,
„van die kruiwagens weet ik niet meer
'oor, maar ik heb wel met de hondekar
gereden." En hij vertelt.
Het moet zo „achttientachentig" ge
weest zijn, dat hy voor 't eerst naar Den
Haag reed met de hondekar. Het ging
niet altijd gesmeerd, ook u'. werd de bus
wagensmeer geregeld gebruikt. Het wa
ren me de dierenbeschermers, die de
hondekarrevoerders dwars zaten. Want
het mag nou tegenwoordig, nu mr. Hu-
genholtz uit Leiden zo voor hongerige
kettinghonden en halfbevroren eenden
vecht, wel lijken, alsof de mensen vroe
ger minder voor dieren in de beroerdig
heid opkwamen, maar dat was toch zeker
niet zo.
In 9t kot
Want Jan de Mooij heeft al mét al tien
keer in 't kot gezeten onder het Graven
steen in Leiden en wie hadden" hem die
das omgedaan? De dierenbeschermers.
Het waren de dierenbeschermers, die er
b'ister op gebrand waren om een Rijns
burger een loer te draaien, als er een
hond voor zijn kar met peentjes liep te
trekken. Maar de Rijnsburgse karrevoer-
ders lieten zich niet zó erg door de „wet"
ringeloren. Ze reden toch en mèt de
hond. Dat leverde natuurlijk altijd wat
risico op, want de dierenbeschermers lie
pen het vuur uit de sloffen, maar handel
is handel en risico is daarbij. Jan de
Mooij nam dat.
En vandaar, dat hij tien keer „op water
en brood" kwam te zitten, onder het Gra
vensteen, waar studenten van de juridi
sche faculteit der Leidse universiteit nu
nóg de wetten leren kennen, al is het dan
op een wat andere manier. Boetes? Die
betaalde Jan de Mooij niet. Kon ie trou
wens ook niet. „D'r waren geen oortjes,"
zegt Jan en „oortjes", dat waren toen
dingen, die dezelfde belangrijke functie
vervulden als dubbeltjes nu. En wie
viel
één
die
eiken,
schijnlijk die van het plaatje bij dit arti
kel, onder oorverdovend gekraak, dat
het geluid van de bombardonverre
overstemde, een niet te omarmen tak
naar beneden. Het was een boom op
zichzelf. Het leek of de tak boven op de
auto zou terecht komen, maar alles ging
goed en de bombardonkwam na over
de eerste takken te zijn gereden tot stil
stand.
Het was een consternatie van jewelste.
De weg was finaal versperd. De Rijns
burgers hebben hem zelf uit de weg moe
ten ruimen en toen zijn ze het spreek
woord indachtig geworden, dat een boom
niet valt met de eerste slag. Eén van de
vier „lievlngen" is enkele weken geleden
omgehakt.
Nu raast het modern verkeer langs die
plaats van herinnering. De hondekar én
paard en wagen zijn vèr verleden tijd.
De Rijnsburgse groentenhandel heeft een
koortsachtige vlucht genomen. Groenten
en fruit gaan naar alle windrichtingen en
vooral naar onze grote steden. Verhave
heeft er zijn aandeel in gehad, maar zijn
verhaal zou. wat de grote lijn aangaat,
ook kunnen zijn gedaan door andere
Rijnsburgse groenten- en fruitgrossiers,
die door hard wérken stegen van het
kleine van de hondekar naar het grote
van de vrachtauto, door de De Mooys,
Van der Eykels, Heemskerkens. Den
Heijers en anderen.
tijd aan, dat Rijnsburgers de Noordwljk-
se contreien introkken om daar bloemen
in te slaan en om die dan later met de
kruiwagen naar Haagse liefhebbers te
brengen. Jan de Mooij zegt: „Die prach
tige bloemenhandel van tegenwoordig?
Die is uit armoe geboren mijnheer." Je
kunt het je niet voorstellen, nu Rijns-
burgs handel zo gemotoriseerd is en de
dubbeltjes er willig rollen, maar het zal
wel
Sukkelen
Verhave was dus zo'n veertig jaar ge
leden de hort op gegaan. Toen reed hij
met kar en trekhond, nü staan er twee
wagens in zijn schuur. Het duurde niet
zo lang. voor hij zijn hond door een hit
kon vervangen. Aan de „hitte"-tijd zitten
nog aardige verhaaltjes vast. Je kon na
tuurlijk niet de hele weg naar 't Haagje
naast de kar lopen, dus klom je erop,
maar door de sukkeldraf van het paardje
sukkelde je vaak langzaam in slaap. Zo
veel slaap kregen de Rijnsburgers ook
Regenton
Bij den Deijl gleed Verhave, die toen
ook zat te slapen, eens van zijn kar af
Hij kreeg de wielen over beide benen en
wist zich van de pijn geen raad. Verhave
zal het nooit vergeten, dat Marinus Lind-
hout en Henk van der Meij, die allebei
inmiddels al zijn overleden, hem samen
naar een regenton droegen en hem daar
in zetten. Dat was ook een paardemiddel
maar minder aangenaam dan anisette
Het nam evenwel de pijn wat weg en
daar ging het om.
Ook nadat de mechanisatie in het
groentengrossiersvak de eerst-- beroering
had gebracht, beleefde Verhave nog eens
een avontuur. Jan v. d. Eikel, di: een
oud gemotoriseerd vehikel had gekocht
waarschijnlijk was het een afgedankte
militaire vrachtwagen bracht daarmee
ook groenten naar Den Haag en hij nam
andere Rijnsburgers mee op zijn tochten.
Het „monster" werd „bombardon"ge
noemd, maar het bracht een veel minder
oorstrelend geluid voort dan dit koperen
blaasinstrument. Het reed op massieve
banden en het werd aangedreven door
kettingen en het maakte dies een oorver
dovend lawaai.
,Vier lievelingen9
Op een goeie bladstille voorjaarsnacht
reed Jan v. d. Eikel onder de bomen aar
de weg door Wassenaar ter hoogte var
..Rust en Vreugd". Voorin de „bombar
don" zaten V. d. Eikel zelf. Joh. Verhavt
en Freek van Delft. Bovenop lagen nog
drie man te slapen. Bij „Rust en Vreugd'
stonden vier reusachtige eiken, waarvar
nu nog één over is Een foto van die laat
ste eik gaat hierbij.
De vier eiken werden „de vier lieue-
Zan deze eik, één van de vier
eiken, die eertijds bij Rijns
burgse groenten- en bloemen-
rijders bekend stonden als „de
vier lievelingen"viel een hele
boel jaren geleden een niet te
omarmen tak bijna op de aller
eerste Rijnsburgse groenten-
auto. Wie er meer van wil we
ten leze het verhaal hiernaast.
PEN WOORDVOERDER van het Indo-
nesische kabinet heeft gisteren be
kend gemaakt, dat de vijf regeringspar
tijen het op een bijeenkomst eens zijn
-gewórden over een totale reorganisatie
van het kabinet en haar besluit morger
met Sukarno zullen bespreken. Men zal
dan beslissen over de toekomst van pre-
ier Ali Sastroamidjojo.
Het voorstel was afkomstig van de Par-
tai Sjerikat Islam Indonesia, een kleine
mohamihedaanse kabinetspartij, doch Kar-
nata, de partijvoorzitter, zeide, dat
dit plan e-igenlijk vón Sukarno afkomstie
Is. Waarnemers te Djakarta menen, dat
dit de bekendrrtaking van Sukarno's plan
tot voorkoming Van verdere achteruit
gang in de binnenlandse toestand zal
verhaasten.
Toen men Kartawinata vroeg of zljr
nartij uit het kabinet zóu treden als Su
karno weigert het heéngaan van de pre
mier eoed te keuren, zeide hij: ..Dat 1?
mogelijk." Op de vraag of men dit moes'
als een ultimatum aan Sukarno
oordde hij: „Ja." Hij deelde mede
dat de Nahdatoel Islam, de protestants-
christelijke partij en de rooms-katholie-
ken ook van mening zijn. dat de premier
moet aftreden, doch dat de Partai Nasio-
nal het daarmede niet eens is.
Het Indonesische kabinet zal volgen?
Kartawinata heden aan het einde van dc
-égerin«?sverklaring een vertrouwensmo-
Politieke kringen te Djakarta betwijfe-
'en of Sukarno zal willen bemiddelen bij
een totale kabinetsreorganisatie. Tn zijn
•egeringsantwóord voor het parlement
heeft premier Ali heden zijn overtuiging
gehandhaafd dat de kabinetspolItiek juist
s en ontkend, dat het kabinet het gezag
heeft verloren. Hij keurde het beleid af'
van de militaire commandant van Zuid-
Sumatra, dié in naam trouw is aan de
regering, dóch de installatie heeft bijge
woond van de provincie Djambi.
Nog twee arrestaties
in zaak Nieuwland
De Middrtburgse rijkspolitie heeft in
de moordzaak van de weduwe F. K.-R. te
Nieuw- en St. Joosland twee nieuwe ar
restaties verricht. Thans Is ook de echt
genote van de reeds eerder gearresteer
de en van moord verdachte taxichauffeur
H. in hechtenis genomen onder verden
king van medeplichtigheid aan de diefstal
van het geld van de weduwe. Ook is op
grond van medeplichtigheid de Middel
burgse horlogemaker G. N. aangehouden.
Vader sloeg zijn
zoon niet dood
De 47-jarige winkelier A. S. te Osb,
die zondagavond naar het scheen zijn
zoon in een vechtpartij met een eind hout
doodsloeg en daarom gearresteerd werd
3i ingesloten, is weer op vrije voeten ge-
eld. Gebleken is dat de 22-jarige zoon
des huizes, die In beschonken toestand
moeilijkheden veroorzaakte in de ouder
lijke woning, door een hartverlamming is
overleden en niet tengevolge van de klap
pen met het eind hout, zo is uit een me
disch onderzoek vast komen te staan.
Ver. Javasche Houthandel. Verzoek aan
Ned. Administratie- en Trust, kantoor tot
bijeenroeping op 26/2 der obligatiehouders
der 3M-(5^)"5 lening 1930 en de 4 <6)V.
lening 1919 (Ver. Indische Boschexpl. mij.)
voor wijziging van aflossingsplan in tijd
vak 1957 fm 1961 om aflossing a pari te
vervangen door Inschrijving, aangezien
men thans voor aflossing het achtvoudige
moet opbrengen vóór belastingheffing;
daar men nauwelijks winst kan behalen,
geschiedt aflossing ten koste van de
'iquiditeit.
Het aantal motorrijtuigen in Nederland
was op 1 januari 657.660. Dat is bijna 16
procent meer dan in 1955. De bromfietsen
zijn hier niet bij.
Zoon van keizer Wilhelm enthousiast
(Van onze correspondent te Bonn)
ER ZIJN NOG STEEDS mensen in West-Duitsland die hopen op en
streven naar de terugkeer van het Huis Hohenzollern op de Duitse
troon een troon die leegstaat sinds keizer Wilhelm II aan het einde van
de Eerste Wereldoorlog zijn jaspanden onder de arm nam en schielijk over
de Nederlandse grens, naar Doorn, vluchtte. Ongeveer vijftig keizersge-
trouwen verzamelden zich dezer dagen ter gelegenheid van de herdenking
der stichting van hét Tweede Rijk (18 januari is de officiële dag) in de tij
delijke Bondshoofdstad, om te getuigen van hun aanhankelijkheid aan de
Hohenzollerns, en te demonstreren voor hun terugkeer naar de macht. Als
spreker trad daarbij ook op een parlementslid van de „Deutsche Partei",
prof. Brühler.
1937 moet
De hoogleraar verklaarde, dat de 18e
januari „de enige grondslag kan zijn van
Duitslands hedendaagse bestaan als
staat". Onder de aanwezigen bevond
zich voorts de reeds 68-jarige zoon van
keizer Wilhelm II, prins Oskar von Preus-
zen, de enige man van het Hohenzollern-
geslacht. die nog over is en die zo
de monarchie in Duitsland binnen afzien
bare tijd ooit nog eens zou worden her
steld een redelijke kans op de troon
zou maken. Ook hij juichte luide, toen
prof. Brühler sprak: „Wij wensen, dat
de 18e januari als nationaal symbool
eenmaal weer een nationale feestdag in
Duitsland zal worden".
Het sociaal-democratische dagblad
Neue Rheln Zeitung, dat van di«
samenkomst niet zonder leedvermaak
melding maakte, rapporteerde
de rede van Brühler tot wiens partij de
door Adenauer aangevoerde coalitie be
hoort dat de hoogleraar er bij alle
Duitsers op aandrong, aan de 18e januari
een steeds grotere betekenis te verlenen.
„Ons volk heeft zulke nationale herden
kingsdagen nodig!" zo sprak prof. Brüh
ler. Op een vraag uit de vergadering,
wat er volgens de monarchisten zou moe
ten gebeuren met de gebieden in Mid
den- en Oost-Duitsland, die thans van
de Bondsrepubliek zijn afgescheiden
(deels als „Deutsche Demokratische Volks-
republik" en deels als de nieuwe wes
telijke provincies van Polen), zeide de
professor, dat ten minste het herstel
Valentijnbloemen voor Bodegraven
De jongste Nederlander, die morgen een
Valentijn-hulde krijgt, is Joekje Rynfjes
uit Vught (3!i jaar). Hij redde verleden
jaar in februari een even oud vriendje
uit het water!
Abdulgani begin maart
voor rechter
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, Ruslan Abdulgani moet op
1 maart voor het hooggerechtshof ver
schijnen. Men zal dan de zaak behandelen
van het geruchtmakende corruptie-schan
daal.
Abdulgani wordt er o.m. van beschul
digd, dat hij een verzegelde enveloppe
met Amerikaanse dollars bij zich had.
toen hij verleden jaar president Sukarno
vergezelde op zijn reis door de Verenigde
Staten. Hij zal nu moeten verklaren, waar
dat geld vandaan komt
Een van de getuigen in dat proces is
Piet de Queljoe, die beschuldigd wordt
van corruptie tot een bedrag van enkele
miljoenen roepiah's.
De 27 landen van het Afro-Aziatische
blok In de Verenigde Natie» hebben be
sloten alsnog een resolutie btf de algemene
vergadering in te dienen, waarin sancties
tegen Israël gevraagd worden.
De premier van Jordanië heeft te Am
man verklaard, dat de Arabische landen
geweld zouden gebruiken om Israël uit
Gaza en Sharm ei Sheikh te verdrijven
Inmiddels wacht de Amerikaanse rege
ring op de reactie van Israël op haar
voorstellen Vandaag vergadert het Isr;
lisch kabinei en men verwacht daarna e
onmiddellijk antwoord.
Ook oudere kinderen, die zulk een moed
betoond hebben, staan óp de lijst van 130
gehuldigden.
Veel onbekende Nederlanders, die door
vriendelijkheid en hulpvaardigheid dank
baarheid hebben verdiend, worden in het
onnetje gezet.
Johan Bodegraven krijgt een bloemen
hulde voor zjjn Goed zo-actle. Hem zullen
de bloemen morgenavond voor de NCRV-
microfoon worden aangeboden door de
voorzitter van de Ver. de Nederlandse
Bloemisterij, dr. A. J. Verhage.
De emigranten hebben ditmaal ook
meegedaan. Twaalf zullen morgen in den
vreemde een bloemengroet ontvangen,
terwijl ook zij, die hier in Nederland de
emigranten met raad en daad terzijde
stonden, bedacht worden.
Als gebaar tegenover de gehele groepen
worden twaalf Wegenwachters en tien
donors van het ROde Kruis met bloemen
verrast.
Brieven voor eerste vlucht
Kopenhagen-Tokio
De eerste vlucht van de dienst Kopen
hagenTokio .via de Noordpool wordt op
26 februari uitgevoerd door de Skandi-
navische luchtvaartmaatschappij S.A S
Filatelisten in Nederland kunnen corres
pondentie met deze vlucht doen verzen
den.
De desbetreffende poststukken, voorzier
van de zeer duidelijke aanwijzing „Pei
eerste vlucht Kopenhagen—Tokio" moeter
worden gefrankeerd niet Nederlandse zegels
volgens het luchtposttarief voor verzending
naar Janan. De brieven moeten gericht zijn
afzenders be
self
regcler
de Duitse rijksgrenzen
worden geëist.
Nadat prof. Brühler het met zwart
witte Pruisische vlaggen versierde po
dium had verlaten, stormde .prins. Oskar
op hem toe en schudde hem met on
monarchistische spontaneïteit de hand.
Ook de overige toehoorders warën zeer
onder de indruk van de redevoering van
de professor.
Arbeidsgemeenschap
Voorzitter der „Arbeidsgemeenschap
tot bevordering van de monarchistische
gedachte" is op het ogenblik Freiherr
von Massenbach. Hij wees de vergade
ring op de verschillende voordelen, die
de monarchie hééft in vergelijking met
het republikeinse staatsbestel. En hij
releveerde de „niet aan tijd gebonden
geestelijke kwaliteiten van zo'n monar
chie. die over tal van generaties heen
haar vormende kracht hebben getoond"
In grondslagen, waarop de „arbeids-
gemeenschaD" functioneert, dus in de
partijstatutèn. is vastgelegd, dat hét ko
ningschap voor Duitsland „onvervang
baar" is. Het vertrouwen der leden ln
het koningschap kan door de verzuimen
in het verleden, heden en de toekomst
niet worden geschokt. Pruisen moet blij
ven voortbestaan, links zowel als rechts
van de Elbe. De kroon verdraagt geen
binding aan een of andere partij Monar
chisten vindt men in alle politieke par
tijen (behalve waarschijnlijk bij de com
munisten, naar het ons wil voorkomen
De „arbeidsgemeenschap" staat afwij
zend tegenover iedere vorm van radica
lisme en zal derhalve, naar men mag aan
nemen. uitsluitend met wettige en de
mocratische middèien voor het herstel
van de monarchie ln Duitsland werk
zaam zijn.
Schatkist goed
gedekt
schatkist heeft zich stevig we
ten te wapenen tegen de zware
betaaldag van 15 februari, waarop
50 miljoen rente en aflossing van
staatsleningen, speciaal de staffel-
lening 1947 moet worden voldaan.
Nadat twee weken lang de post saldo
schatkist een witte plek was, toont de
weekstaat der Nederlandsche Bank van
11 dezer een matige creditpositie van
ƒ21 min. terwijl de ƒ35 min voorschotten
aan het Rijk werden afgelost. Dit is te
danken aan de storting op de 80 min
ingeschreven schatkistbiljetten en 45
min vermoedelijk uit nagekomen belastin
gen. In geldkringen verluidt het dat het
Rijk nog op andere wijze aan geld geko
men is, doch zekerheid hierover bestaat
er niet. In tegenstelling tot vorige week
had het Rijk geen grote betalingen en er
verviel geen schatkistpapier.
Bovendien is op de geldmarkt een ge
heel nieuwe toestand ontstaan. Het kort
lopende geld is zienderogen ruimer ge
worden en het tarief van het daggeld
is met een kwart procent per dag omlaag
gegaan van 314 tot 214 op maandag
ochtend. waarmede men wel aan de grens
'8 beland.
Men schrijft dit toe aan de ontatane
zraag naar staatsleningen op de effecten
beurs. Men beseft echter, dat het gevaar
mor het Rijk nog geenszins is verdwenen.
Tot augustus, wanneer de belastingen
weet ruim gaan vloeien, blijft een debet-
laldo van het Rijk te duchten. De wissela
in disconto zijn teruggebracht van H2
»ot 80 min. Dc banken verlangden haar
dure voorschotten met 3 min tot ƒ381
ZOU JE HET aandurven een film te maken, zei twintig jaar geleden
de heer G. Nieuwenhuijsen, directeur van de Ned. Vereniging
tot bescherming van dieren, tegen een nieuwe medewerker, die van
dierenbescherming zijn vak wilde maken.
Deze nieuwe medewerker was de heer K. Visser. Hij kreeg een
camera in zijn handen gedrukt en trok er maar op uit. Die eerste film
was een zonderling produkt, een aaneenschakeling van flitsen om aan
te tonen dat dierenbescherming nodig is.
Thans heeft de heer Visser reeds
ongeveer twintig films gemaakt De
rolprenten trekken steeds weer volle
Directeur Nieuwenhuijsen heeft de
gave van het woord, waarmee hij op
striemende wijze de mensen eerbied
bijbrengt voor het collega-schepsel,
dat diier heet. De zwijgzame reus Vis
ser vertelt de mensen door middel van
zijn films over et dierenleven. Soms
zijn het „lieve" films, die de harten
vertederen, maar daar zijn ook de
films, die laten zien hoe de mensen
hun medeschepselen maar al te dik
wijls behandelen
FILMEN
1UU BEN IK BEZIG aan een film over
vissen, vertelt de heer Visser. Niet
over de ..broodvisse ij", maar over het
hengelen. Er »'jn in ons land ongeveer
400 000 hengelaars, brave burgers, die
helemaal niet de bedoeling hebben
dieren te kwellen. Maar als men er
over nadenkt, moei men toch toege
ven. dat heng'len erg wreed kan zijn.
Ga zelf maar eens mee!
Zo kwamen we terecht ln de wijde
polders van Zuid-Holland.. Onderweg
moet de heer Visser zich al enig Idee
hebben gevormd over de wijze, waar
op hij zijn film wil opnemen ,Op een
erf stelt hij ?ljn camera op. De visser,
die medewerking verleent (Bart zullen
we hem noemen) wordi achter een
heg opgesteld. Dan roept de heer Vis
ser: Kom maar op!
Bart loopt h.t erf op. gaat naar het
huisje, pakt de krant uit de gang en
leest het weerbericht. Stormachtig
weer dat wil zeggen, dat het goed
weer is om te snoeken. Bart pakt een
emmer en gaat naar de tocht, waarin
een visbun ligt Daaruit haalt hij klei
ne visjes, levend aas voor de snoeken.
Close-up. De camera snórt. Terwijl de
héér 'Visser een oog tegan zoeker
drukt, houdt hij de tegenover liggende
mondhoek een sigaar vast 't Gaat
moeilUk, maar het góét. Zonder sigaar
geen Visser ook bij het filmen niet.
LEVEND AAS
TN DE POLDER aangekomen doceert
Bart: je kan de haak door het
vlees van de rug slaan of door zijn
neusgat. Dan ben je het aas wel eer
der kwijt, maar het visje blijft langer
Een vis geen gevoel? Verouderde
praatjes, die niemand meer gelooft!
Bart kent de poldervaarten beter
dan zijn broekzak. Vanmiddag haal ik
er wel een uit. had hij gezegd en het
gaat er op lijken, dat hij gelijk krijgt.
'D'r zit er een bij. meldt hij De heer
Visser holt door de zuigende kled,
brengt zijn camera ln stelling en is
net op tijd klaar als Bart zijn hengel
neerlegt en zijn snoer voorzichtig bin
nen haalt.
Hij is niet erg groot, zegt Bart, an
ders had ik hem een pookje laten
zwemmen tot hij moe was. De 9noek.
die hij op he tdroge trekt blijkt on
geveer vijtig centimeter lang te zijn
Nu de haak uit de bek halen.
OPERATIE"
IN SNOEK ls een roofvis, heeft dus
grote bek en slikt zijn prooi in
EE
binnen, mèt het
Convent besloot tot de
oprichting van een
Chr. Bejaardenbond
(Van onze sociale redacteur)
Het Convent van Chr. sociale organi
saties heeft in zijn laatst gehouden ver
gadering besloten over te gaan tot op
richting van een Christelijke Bejaarden-
bond. De eerste werkzaamheden orfi tot
oprichting te komen zullen binnenkort
beginnen. Een aantal van de hierbij be
trokken werkzaamheden zijn aan het
C.N.V. opgedragen.
Een sociaal pedagogische commissie van
het C.N.V. stelde enige tijd geleden een
advies op over de wijze waarop de be-
en van de gepensioneerden behar
tigd zouden kunnen worden. Het rapport
werd begin december door de verbonds
raad van het C.N.V. aanvaard en het ls
vervolgens doorgezonden naar genoemd
convent, dat zich er thans ook achter
heeft gesteld. Het C.N.V. stelde zich uit
drukkelijk op het standpunt dat dé bond
niet alleen bestemd zou moeten zijn vooi
oud-werknemers. In ons nummer van 11
december besteedden wij uitvoerig aan
dacht aan de inhoud van het rapport, zes-
als dit door de C.N.V.-commissle werd op
gesteld.
Beurzen voor medici. De Raad var
Europa zal dit Jaar enige beurzen tot een
bedrag van negentig duizend gulden be
schikbaar stellen voor medici, die zich
op de hoogte willen stellen van nieuwe
methoden ln Europese landen en
onderzoek in het belang van geheel
Europa. Kandidaten voor deze beurzen
kunnen door de regeringen der Europese
landen voorgesteld worden.
zijn geheel
haakje.
Als hetgeen we nu te zien krijgen
geen dierenmishandeling is. weten we
niet wat het dan wel ls. Met een sta
len veer spert Bart de bek vam de
snoek open en constateert, dat het
haakje niet zo diep «14. Via de kieu
wen friemelt hij het haakje los. Soms
trek je z'n ingewanden mee naar bui
ten, zegt hij.
We denken aan de artsen, die hun
zenuwpatiënten de raad geven te gaan"
vissen. Dat moet zo kalmerend wer
ken. Inderdaad neemt de spanning
van het naar de dobber kijken Je ge
heel m beslag. Het Jachtinstinct, dat
Ieder mens van nature heeft, wordt
wakker. Maar we denken ook aan de
bekende waarschuwing: Pas maar op.
dat de visjes jou niet vangen- Stel nu
eens dat de snoeken „mensten" en
ons met een croquetje of roomsoes
verschalkten. En dan de haak zo utf
onze slokdarm trokken.
„GEWOON" VISSEN
TA. ER ZIT WEL iets ln als Dleren-
A bescherming beweert, dat snoeken
dierenmishandeling is. Maar gewoon
vissen dan?
De heer Visser is klaar met zijn op
name en kan antwoord geven op deze
vraag. Ook „gewoon" hengelen is
wreed. De gevangen vis wordt dik
wijls in 't water teruggeworpen. Goed!
Maar door het aanpakken worden
meestal dê schubben beschadigd, de-
vis krijgt zg. schimmel en., gaat toch;
Als men de vangst mee naar huls
wil nemen, worden de vissen ln een
leefnet gestopt en wie zal zeggen, hoe 1
de dieren dan nog lijden?
Dierenbescherming Is er wel van
doordrongen, dat een echte hengelaar
zeker niet de opzet heeft dieren pijn.
te doen. Daar komt bij, dat hengelen in-
ons land de meest beoefende tak van
sport(?) Is en Dierenbescherming niet
de bedoeling heeft de meestal enthou
siaste hengelaars tegen zich ln het
harnas te Jagen. j
Evenmin als men op slag de Span
jaarden het stierenvechten kan ont
nemen, kan men de Nederlander ver—
bieden te hengelen. Maar ais de Ne
derlanders het hengelen niet kunnen
laten, dan moeten zij de zaak van
twee kanten bekijken.
Het zou al een grote vooruitgang
zijn, zegt de heer Visser, als in de wet
kwam te staan, dat men gevangen vis
sen direct moest doden.
TWEE MINVTEN....
renleed. dat een paar honderdduizend,
Nederlanders onnadenkend veroorza-
ken. Door middel van een film zullen
zij attent gemaakt worden op het wre<
de van het hengelen. Enkele uren lang
sopte de heer Visser door drassig
grasland voortwee minuten
speeltijd.
Maar al die minuutjes bij elkaar
vormen een grote hoeveelheid films.
Mede door deze krachtige propagan-
da-middelen. die de heer Visser ver
vaardigt. groeide het aantal leden van
Dierenbescherming. Toen hij er twin
tig jaar geleden bij kwam, had Die
renbescherming 10.000 leden, thans
zijn het er 75.000. Zo'n succes is wel
de schorre keel (van de ras-spreker
Nieuwenhuysen) en de koude voeten
min, een redelijk peil, daar op de eerste
weekstaat van het jaar deze post 287
min beliep. De nettodeviezenreserve
beterde met 1,7 min, doch de con
tlbele valuta zakten 10 min vermoedelijk
eèn gevolg van dollarbetalingen voor
Amerikaanse olieleveranties. De bankbil-
jettenomloop verminderde met een fors
bedrag van ƒ3916 min tot 3833 min.
Saldi van banken daalden van 382 min
tot 344 min, een bedrag dat gezien de
laatste ruime saldi zeer voldoende kan
worden geacht. Goud bleef bijna onver-
inderd op 3600 min. De dekking door
mud en deviezen beliep 68.86°'o tegen
vorige week 68.69t/».
Markt- -n visserij berichten
KATWIJK AAN DEN RIJN, 12 februari.
Groenteveiling: watpeen A 34—45, B 31—34,
boerenkool 36—38.
TER AAR, 11 februari. Groenteveiling: wit
lof I 27-35. II 13-29. stek 2—14, uien 8—9,
insen 3. prei 18, gJasandijvie 12'1, sprui-
kg. kno|,eiderij ,7(
VL 85—12.760 a
I begin volgende week In
landelsgarnalen 3.10—3.20. alles
1JMU1DEN, 13 februari. Besommingen: 2
trawlers—43.3400, KW 8—10.800. 32—20.100; log
gers: KW 99—11.200. 101—15.800. 76—7320. VL
136-6885, KW 155—4370.
Nederland en Tsjechoslowaklje hebben
gisteren een handelsverdrag van een jaar
gesloten voor de uitwisseling van land
bouw- en industriële produkten. Neder
land zal invoeren: mout, moutgerst, hop,
textiel, papier, timmerhout, glas, .onder
delen en metallurgische produkten en uit
voeren: cacaoprodukten, vis, vetten, bo
ter. reuzel, kunstzijde, vlas. huiden, che
mische en elektrische produkten en an
dere goederen.
