Maar wij denken er zó over
Kerkdiensten voor Leiden
en omgeving
Salarisvoorstel
onderwijzers
Naar grotere spreiding
van liet bezit
MEUWE LEIDSCHE COURANT
9
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1957
LEIDEN
Herv Gemeente: Pieterskerk 10 u ds Van
chterberg; Hooglandse kerk 10.30 u d:
ossers; Oosterkerk 10 u ds Groot; Mare-
erk 10.30 u ds Ottevanger viering heilig
irondmaal, 5 u ds Van der Wiel viering
eilig avondmaal, 7 u dr Schoonheim („De
lerk zingt"); Kooikapel 10 u ds De Ruiter
iering heilig avondmaal; Maranathakerk
u ds De Wit; aula Herv school Bos-
izerkade 9.30 u ds De Wit; aula Herv
[hooi Asserstraat 10 u ds Kloek; wijk-
tbouw Staalwijk 7 u ds Kloek, onder-
rp: „De dienst der Gemeente in de
reld"; Vereniging van vrijz-Hervorm-
i Volkshuis 10.30 u ds Verstraaten
ntgum; Willem de Zwijgerkerk Oegst-
»cst 10.30 u prof dr Bleeker van Ar
dam; Waalse kerk Breestraat 10.30
Baudraz van Haarlem; academisch
iekenbuis 10 u de heer Kooy (dir. Her-
ormd tehuis ouden van dagen); diacones-
inhuis 10.30 u ds Van der Wiel; jeugd-
;rk wijkgebouw Staalwijk 10 u de heer
den Broek; tehuis voor ouden
igen donderdag 7 u ds Kloek.
Geref Kerk: Zuiderkerk 10 u dr Weste-
i prof dr Ridderbos Amsterda
erengracht 10 u dr von Meyenfeldt, 7 u
Dronkert; Oude Vest 10 u ds Rothui-
i, 5 u dr Westerink; Maranathakerk
ierv, L. Morsweg) 9.30 u prof Ridderbos,
von Meyenfeldt; openb school
elderskade 10 u dr Dronkert, 5 u ds Rot-
Geref Kerk art 31: I
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds Van der
Me. „Wanneer hebt u de dokter nodig?"
„Wat is WARE eredienst?"
Geref Gemeente: 10 en 5 u ds Molenaar.
Geref Gemeente in Ned: 11.30 en 5.30 u
esdienst, H. Rijndijk 24.
Evang. Lutherse Gemeente: 10.30 u ds
(laatste zondag na Epifanias).
Remonstr Gemeente: 10.30 u ds Van
ioudoever, dag van verbondenheid
an jongeren en ouderen.
Doopsgezinde Gemeente: 7.30 u ds
Evang Christengemeenschap: 10 en
heer Dikkes, onderwerp: Offensief of
efensief", maandag 8 u jeugddienst, dins-
bidstond.
Baptisten Gemeente: 10 en 5.30 u de heer
chouten jr, dinsdag 8 u Bijbelbespreking,
rijdag 8 u bidstond.
Pinkstergemeente (in Prediker): don-
erdag 8 evang V d Brugge Den Haag.
Leger des Heils: 10 u heiligingsdienst,
15 u openluchtsamenkomst, 7.30 u ver-
isingssamenkomst, onder leiding van
ir.-kap. De Graaf.
Oud-Katholieke Gemeente (Zoeterwoud-
csingel): 9.45 u hoogmis, woensdagmorgen
heilige mis.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: grote kerk Juliana-
Iraat 10 u ds Lefeber, 6.30 u ds Hane-
oaaijer; kapel Gouwsluis 10 u ds Bogers;
ebouw Jonathan 6.30 u ds Bogers; kapel
iartha-stichting 10.30 u ds Hanemaaijer;
bdshoorn 10 u ds Cadee (in Nutsgebouw);
spel 'Hooftstraat 9.30 en 6.30 u ds
Geref Kerk: Zuiderkerk 10 u ds Mulder,
i Van Benthem van Wieringer-
i; Noordenu-rk 10 u ds Zelle Rockanje,
W "ds Tom Öudshoorn; aula 10 u ds
'an Benthem. 6.30 u ds Zelle; Oudshóorn
u ds Tom, 6.30 u ds Mulder Alphen aan
Geref Kerk art 31: 10 u leesdienst, 6.30
ds Drost Gouda.
Chr Geref Kerk: 10 en 6 u leesdienst.
Oud-Geref Gemeente: 9.30 en 4 u lees-
Geref Kerk: 10 en 6.30 u ds Van Hoek.
Chr Geref Kerk: 9.30 u leesdienst, 2.15
ds V d Weele Leiden.
TER AAR
Herv Gemeente: 9.30 u de heer V d
loek Nieuwveen, 6.30 u ds V Amstei.
Geref Kerk: 10 en 6.30 u ds Heiner.
BENTHUIZEN
Herv Gemeente: 9.30 u ds V Eijk, 6 u
heer Henzen Leiden.
Geref Gemeente: 9.30 en 6 u leesdienst.
HILLEGOM
Herv Gemeente: 10 u ds Knottnerus, 5
ds Wesiselcjtjk van Den Haag.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Krabbe.
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds Schippers.
HAZERSWOUDE
Herv Gemeente: 9.30 en 6.30 u ds V d
Leeden.
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Vogelaar
Almelo.
HOOGMADE
Gemeente: 10 u ds De Jong, em-
predikant te Zeist.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: 10 en 6 u ds Makkenze
Geref Kerk. 10 en 5 u ds De Valk.
KATWIJK AAN ZEE
Herv Gemeente: Nieuwe Kerk 10 u ds
Van Gosliga van Rijnsburg, 5 u ds Offe-
nnga; Oude Kerk 10 u ds Bouman, 5 u ds
Vos; kapel 10 u ds De Vos, 5 u ds
Bouman; zeehosp 6.45 u ds Moerenhout.
Geref Kerk: 9 en 10.30 u ds Nawijn, 5 u
Pijlman.
Geref Kerk art 31: 10.30 en 5 u ds Veld-
Nieuweramstel.
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds De Jong.
Geref Gemeente: 10 en 5 u leesdienst.
Geref Gemeente in Ned: idem.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: 10 u ds Hagen van
Katwijk aan Zee, 7 u ds Cadee van Ouds
hoorn.
Geref Kerk: 10 en 7 u ds Zijlstra.
LEIDERDORP
Herv Gemeente- dorpskerk 10 i
Honnef, 6.30 u ds Kwant van 's-Graven-
zande; aula Herv school Zijlkwartier 6.30
ds Honnef; gebouw Eikenlaan 10 u
kinderdienst.
Vereniging van vrijz-Hervormden: 10.30
u de heer Van Ouwerkerk van Boskoop.
Geref Kerk: dorp 10 u ds Sweepe, 6.30
u ds Dijk; Zijlkw 10.30 u ds Dijk, 5 u d:
Sweepe.
LEIMUIDEN
Herv Gemeente: 9.30 u ds Van Krui-
ningen van Harich (Fr.), 7 u ds Wildschut
van Amsterdam jeugddienst.
Geref Kerk: 9.30 en 2.30 u ds Dee var
Rotterdam.
LISSE
Herv Gemeente: 9 en 10.30 u prof di
Van Niftrik van Amsterdam, 5 u ds Jonge-
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Schouten.
Chr Geref Kerk: 10 en 4 u ds Eerland
Geref Gemeente: 10 en 4 u ds Kieboom.
Geref Kerk art 31: 10 en 4.30 u ds
Verleur.
Oud-Geref Gemeente: 9.30 en 3 u lees
dienst, woensdag 7.30 u ds Du MarcHie
van Voorthuizen te Leersum.
Ned Prot Bond: 10 u ds Daalder van
Haarlem.
NIEUWKOOP
Herv Gemeente: 10 en 6.30 u ds De Jong.
Gerèf Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Oosterhoff
van Leimuiden.
NOORDEN
Herv Gemeente: 9.30 en 2 u ds V d
Kooij.
Geref Kerk: 9.30 en 2 u ds Jonker te
Voorburg.
NIEUWVEEN
Herv Gemeente: 9.30 u ds Van Amstei
van Ter Aar, 11.15 u eveneens dienst
(voorganger nog niet bekend), 6.30 u de
heer V d Hoek.
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Snel.
NOORD WIJKERHOUT
Herv Gemeente: 10 u ds De Jong.
NOORDWIJK AAN ZEE
Herv Gemeente: 10 en 5 u ds Cupedo,
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Hoekstra Den
Haag.
Herv evang: 10 u de heer Wildschut var
Rotterdam.
NOORDWIJK BINNEN
Herv Gemeente: 10 en 7 u ds Meuze-
Geref Kerk: 9.30 en 5 u kand V d Klauw
an Noordwijk aan Zee.
OUDE WETERING
Herv Gemeente: 10 u ds Knottnerus.
Geref Kerk: 9.30 en 3 u ds Kornet.
RIJNSBURG
Herv Gemeente: grote kerk 10 u ds
Moerenhout Katwijk aan Zee, 5 u ds Groe-
newoud; kleine kerk 10 u ds Groenewoud,
5 u ds V Embden van Zoeterwoude jeugd-
Geref Kerk: Voorhouterweg 9.30 u ds
Bijleveld, 5 u ds Post; Rapenb 9.30 u ds
V d Linde, 5 u ds Bijleveld; Mar.kerk 9.30
ds Post, 5 u ds V d Linde.
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds Kamp-
ian viering heilig avondmaal.
Geref Kerk art 31: 10 en 5 u ds Bruning.
RIJNSATERWOUDE
Herv Gemeente: 10.30 en 7 u ds v Soest.
Chr Geref Kerk: 8.30 en 5 u leesdienst.
SASSENHEIM
Herv Gemeente9 eg 10130 u dsWel
vaart, 5 u ds Snijders "van Haarlem.
Geref Kerk: 9.30 u 'ds'Kuiper, 5 u ds
V d Berg.
Chr Geref Kerk: 10 en 5 u ds Ponstein
an Hasselt.
VOORSCHOTEN
Herv.Gemeente.: zie.onder Voorschoten.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Den Boer.
Lerarenprotest bij
Staten-Generaal
Tegen de uitlatingen van minister Cals
in de Tweede Kamer over de salariëring
der leraren heeft de Raad van Leraren
geprotesteerd in een schrijven aan de le
den der Staten-Generaal.
De minister had hierbij o.m., gezegd
dat het lerarenberoep zijn beoefenaars
ruim tijd en gelegenheid biedt om er wal
verdienen. De ambtenaren hadden
volgens minister Cals meer diensturen,
dan de leraren lesuren.
Ook heeft de minister bij deze gelegen
heid gezegd, dat degenen die bij het over-
ver de lerarensalarissen in 1953 be
trokken waren, zeer goed weten, dat er
niet is afgesproken, dat de Ieraren het-
:elfde salaris zouden krijgen als de
hoofdingenieurs bij de rijkswaterstaat.
De Raad van Leraren komt tegen deze
uitlatingen scherp op. Met name de op
merkingen over het „bijverdienen" heb
ben de raad zeer pijnlijk getroffen. De
leden achten zich door deze opmerkin-
gegriefd. Op zo'n wijze kan men nooit
komen tot een rechtvaardige gang vaD
:aken bij de vaststelling der salarissen.
De raad houdt ook vol, dat er wel dege
lijk gesproken is over de gelijkstelling
/an de salarissen van leraren en hoofd-
ngenieurs.
Wethouder schreef anonie
me brief aan raadslid'
Een anonieme brief met beledigende in
houd, die het Schoonhovense raadslid de
heer W. C. van Iperen onlangs heeft ont
vangen, is geschreven door de wethou
der C. P. Dit blijkt uit een verschenen
communiqué van de commissie, die door
de raad werd ingesteld, nadat de heer
Van Iperen te kennen had gegeven dat
een mederaadslid" van het schrijven
de brief verdacht. De wethouder
heeft zijn verontschuldigingen aangebo-
aan de heer Van Iperen, die ver
klaarde daarmee het incident als geëin
digd te willen beschouwen.
Chrysler. Winst 1956 20 (v.j. 100) min d.
of 2,29 (11,49) d. per aand. Kw. div. 0,75
(0.75) d.
Geref Kerk art 31: 10.15 u ds De Vries,
Leiden, 3.15 u ds Bruning R'burg.
VOORHOUT
Herv Gemeente: 10 u ds Kalkman.
WASSENAAR
Herv Gemeente: grote kerk 10 u dr Hon-
ders, 7 u ds Wiersma; Kievietkerk 10 u
ds Wiersma, 7 u ds Grolle Van Utrecht
jeugddienst; Deylerkapel 10.15 u ds Beker,
6 u de heer Du Pon jeugddienst.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds Feringa; Zuid
10 en 5 u ds Van Duinen.
Geref Kerk art 31: 10.15 u leesdienst, 3
u ds De Vries Den H.
Ned Prot Bond: 10.35 u dr Faber en mej.
ds V d Slooten jeugddag.
Doopsgezinde Gemeente: 10.30 u dr
Kleijn.
Herv evang: 10 u de heer Van Teijlingen
Leiden. 7 u de heer Kruithof Monster.
WOUBRUGGE
Herv Gemeente: 9.30 u ds Schinkel, 6.30
u dr Van Itterzon van Den Haag jeugd-
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u ds Hengeveld.
ZWAMMERDAM
Herv Gemeente: 10 en 6.30 u ds V d
Broeck.
Geref Kerk: 10 en 6.30 u ds Wagenaar.
ZOETERWOUDE
Herv Gemeente: 10 u ds Van Embden.
ZEVENHOVEN
Herv Gemeente: 9.30 u ds Verweij; De
Hoef 7 u ds Verweij.
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 u kandidaat
Schelhaas van Noord-Scharwoude.
ZOETERMEER
Herv Gemeente: 10 u ds Spoor van Noot
dorp, 4 u ds Van Harten van Delft, 6.30
u ds Monster van Gouda.
Geref Kerk: 10 en 6.30 u ds Gerritsma.
Geref Kerk art 31: 9.30 u leesdienst, 3 u
ds De Wolff Enschede.
Herv Evang: 10 u de heer Dijkman
Alphen.
Vereniging van vrijz-Hervormden: 6.30
u ds Huijsman Ruinerwolde.
Geref Gemeente: 10 en 6.30 u leesdienst,
dinsdag 7.15 u ds V d Bijl van Rhenen.
RADIO BLOEMENDAAL
(Van een onzer redacteuren).
De regering heeft gisteren naar wij
vernemen, haar definitieve salarisvoor-
stellen voor het lager onderwijs in hel
georganiseerd overleg aan de orde ge
steld.
De voorstellen die bil niet-aanvaarding
door de onderwijzersdelegatie desnoods
bij Koninklijk besluit zullen worden uit
gevoerd, zouden er op neerkomen, dat
men uitgaat van een puntenstelsel. Elke
punt betekent een salarisverhoging van
f 14. Voor een onderwijzer zonder hoofd
akte (1 punt) komt dit dus neer op Ver
hoging met f 14. voor een met hoofdakte
(3 punten) met f 42. voor een hoofd van
een kleine school (3 punten voor hoofd
akte en 1 punt voor hoofdschap) met f56
en voor een hoofd van een grote school
(3 punten en 2 punten) met f70. De akte-
honorering wil de regering brengen op
f8.33 per maand, voor elke lagere akte.
Tevens zouden de voorstellen de rege
ling der u.l.o.-salarissen omvatten. Deze
zouden inhouden dat de tijdelijke optrek
king van het vorig jaar definitief wordt.
De u.l.o.-onderwijzer met twee akten zal
daardoor iets minder verdienen dan het
hoofd van een grote school.
Van de zijde van het departement van
O., K. en W. weigerde men het boven
staande te bevestigen of te ontkennen.
Globale contingenten
voor Benelux
Globale contingenten zijn Ingesteld voor
de invoer van de Beneluxlanden zonder
onderscheid naar landen van oorsprong
of herkomst. Dit is een stap vooruit naar
de gemeenschappelijke markt, daar de
ingevoerde produkten vrijelijk in de Be
nelux kunnen circuleren. De contingenten
zullen de totale invoermogelijkheden van
de Benelux niet verlagen, aldus het mi
nisterie van economische zaken. De con
tingenten zijn: 240 ton koolzuur, 40 t. me-
thylchloride, 2000 miljard oxford-eenhe-
den penicilline, 105 miljoen houten pak
kisten, 48 t. visvangnetten, 50.000 com
plete televisie-ontvangtoestellen met
chassis, 40.000 personen- en sportauto's,
chassis (niet voor gemeenschappelijk ver
voer) en carrosserieën, 410.000 terugtrap
remnaven met hulzen.
Monument dr. Plesman
Mari Andriessen zal
schetsontwerp maken
Dezer dagen is, naar men ons mede
deelt, het comité Nationaal Monument dr.
A. Plesman in beginsel tot overeenstem
ming gekomen met de beeldhouwer Mari
Andriessen over het maken van een
schetsontwerp voor een standbeeld van
A. Plesman.
Het besluit tot het maken van een
standbeeld is genomen nadat was geble
ken, dat eerdere ontwerpen voor een
meer symbolisch monument niet tot een
voor alle betrokkenen aanvaardbare op
lossing zouden leiden. Naar aanleiding
hiervan heeft de beeldhouwer Albert
Termote die in een eerder stadium was
uitgekozen, zich teruggetrokken.
Het comité Nationaal Monument dr. Al-
bert Plesman is. zoals men weet, opge
richt kort na het overlijden van dr. Ples
man op oudejaarsavond 1953. Voorzitter
is dr. ir. M. H. Damme, oud-directeur-
generaal van de P.T.T. Het is de bedoeling
dat het monument zal worden geplaatst
op het Hubertusduin in de nabijheid van
het hoofdkantoor van de K.L.M.
Ds. J. C. Wielhouwer (80)
te Grand Rapids overleden
Eerst thans wordt uit de Amerikaanse
pers bekend, dat in de Verenigde Staten
overleden is ds. Jacob C. Wielhouwer,
afkomstig uit Middelharnis. Hij bereikte
de leeftijd van 80 jaar en is 36 jaar pre-
kant geweest van de Turner Avenue Ne
therlands Reformed Church te Grand Ra
pids. Hij was in zijn jonge jaren in Neder
land evangelist, doch trok naar Amerika
waar hij in 1906 predikant werd aan de
Peoples Park Neth. Reformed Church en
eerste president van het Christelijk sana
torium in Wykof, New Jersey.
Van 1915 tot 1944 was hij predikant
an de Turner Avenue Church in Grand
Rapids, waarna hij met emeritaat ging.
Tot 1948 bleef hij nog preken. Hij bracht
in 1920 de organisatie van de Neth. Ref
Church tot stand en was verscheidene
malen praeses van de synode.
Italië moet invoerrechten op cokes uit
andere landen der Kolen- en Staalge
meenschap van 8!4 tot 4 Va verlagen
op 10 februari 1957, en op 9 februari
1958 geheel afschaffen, aldus het Hoge
Gezagsorgaan.
Alles
goed
en wel...
(Ingezonden «tukken)
Gooi en smijtfilm
Gaarne zou ik wat plaatsruimte vragen
ils antwoord op stukjes in uw krant in
de rubriek „Maar wij denken er zo over".
Het gaat om: Hoofdbewoner, Van mens
ïens, Werkende vrouw en Drie vlie-
in één klap. Dertig laar woon ik in
de Boerhaavelaan en voor de oorlog had
studenten in huis. De laatste Jaren
echtparen en werkende dames.
Met studenten is het ook niet alles, maar
et een beetje beleid is er met hen veel
te bereiken. Met echtparen die op de dag
werken, en alleenstaanden is net zeer rus
tig in huis. Maar o wee, als het 's avonds
is, begint de gooi- en smijtfilm. Het
liefst op de portalen. Of ze beginnen om
's avonds het toilet schoon te maken,
laar gooien. Krijgen ze 's avonds eens
bezoek, ook dit gedraagt zich niet altijd
behoorlijk. En als ze laat weggaan, is het
hele huis wakker. Maar dan gaat ook nog
het tweede bedrijf beginnen, want ze moe
ten 's morgens vroeg weg. Als je vraagt,
of ze wat stiller zijn. dan is het antwoord:
„Ik zal het aan mijn man vragen". Is dat
normaal?
Ze huilen van blijdschap als ze een ka-
er hebben gevonden, maar al met de
gedachte: ze wordt rijk van mij; als het
kan zal ik jullie eruit werken, dan heb
ik het huis. Ook met fietsen is het een
ramp. Ze vinden het heel brutaal, als je
geen bromfietsen in de gang wilt hebben
Maar iets opruimen voor je, ho. maar.
Nee, dan nog liever studenten. Laten
al de mensen, die alleen in een huls wo-
i, nog zo klein, blij zijn, dat ze met al
dat gedoe niets te maken hebben. Wie
er met mij? Ik geef graag het huis
vrij:
Leiden Mevr. C. MINNEMA-
v. d. Burg
De huren omhoog
Van de 25 pet huurverhoging zal de
helft voor de verhuurders en de helft ter
oplegging zijn. Nu rijst de vraag: wat
doet de verhuurder met die helft van de
25 pet verhoging? Na de laatste verhoging
van september 1955 zeiden huiseigenaren,
dat men van die verhoging toch niets kon
doen. zoals verven en behangen. Hoeveel
huurders hebben zelf hun huis laten op
knappen en er honderden guldens aan be
steed! En zolang de oude woningen geen
badcellen, fietsenstalling e.d. hebben, be
hoeven de huurders dan slechts 12V6 pro-
Cent huurverhoging te betalen?
EEN ABONNEE.
Aanpassing
Nu de eerste algemene ouderdomswet
in werking is getreden en velen hun pen
sioen hebben ontvangen, kan men een
overzicht krijgen van de resultaten. Dan
komt men tot de conclusie, dat de oogst
voor de gepensioneerden zeer gering is.
Ik zou willeh vragen, of het wel zo reëel
Is, dat zeventig tachtig procent van hun
A.O.W. op het pensioen wordt gekort,
terwijl bij degene die 65 jaar is en nog
actief is (dus zijn volle salaris geniet),
geen aftrek plaats heeft. Er wordt gezegd
door de betrokken minister, dat zonder
aftrek de gepensioneerden hoger in ont
vangsten zoudei. komen te staan dan de
genen die actief zijn.
Maar degene die zijn volle salaris geniet
plus de f 1404 A.O.W., komen met hun sa
larissen toch ook hoger dan hun collega's.
Neem bijvoorbeeld directeuren van N.V.'s
enz.; zij blijven actief nadat zij de 65-
Jarige leeftijd hebben bereikt, genieten
hoge salarissen en staan immer, enige bij
drage voor hun pensioen af. terwijl de ge
pensioneerde ambtenaren BVz procentvan
hun salaris hebben moeten betalen.
Dit blijft een aanklacht' tegen het be
sluit van de regering. Zeker, enkele leden
van de Kamer hebben er bij de minister
op aangedrongen, alle Nederlanders, ook
de gepensioneerden, in de A.O.W. te laten
delen, maar tevergeefs; er moest worden
aangepast. Voor dit woord „aanpassen"
moest een socialistische minister ziich
schamen.
In de crisisjaren, toen salarisen ook be
neden de pensioenen lagen, zijn doorminis
ter Colijn ook de ambtenarenpensloenen
evenredig verlaagd, menende dat de pen
sioenen moesten worden aangepast aan de
salarissen. Deze minister is toen door de
socialisten aangevallen met minderwaar
dige opmerkingen, bijvoorbeeld: dat de
honden er geen brood van lustten. Met
het woord „aanpassen" heeft de socialis
tische pers vele jaren de spot gedreven
en nu hebben de ministers van de P.v.d.A
hetzelfde toegepast.
Alle aotief-dienenden hebben in 1955
en 1956 van de. welvaart van ons land ge
noten met 3 en 6 procent van hun salaris,.
In de krant van 10 januari stond, dat het
niet in de bedoeling van de regering ligt,
aan het gepensioneerde overheidsperso
neel een eenmalige uitkering over 1955 en
1956 te verstrekken. Dan kan een gepen
sioneerd ambtenaar alleen nog maar zeg
gen: bah! Het overheidspersoneel zal er
goed aan doen. hiermee bij de volgende
verkiezingen rekening te houden.
Leiden. A. W.
Bezuiniging
Deze week kwam voor de tweede maal
in een jaar bij mij een ambtenaar voor
controle van televisie- en radiokaarten.
Het televisiegeld had ik betaald per. giro
(gewoon) en de luisterbijdrage automa
tisch gegireerd. Op mijn vraag waarom
deze controle plaats had. aangezien toch
op het bureau dit alles veel vlugger is na
te zien en er trouwens ai gecontroleerd
was, gezien de toezending der kwitantie-
kaarten. bleek dat het ook ging om con
trole op een tweede toestel. Hiernaar
werd wel gevraagd, maar niet gekeken.
Dit laatste zou natuurlijk nog hinderlij
ker zijn en op huiszoeking uitdraaien.
Kan men nu niet beter bij degenen die
geen luisterbijdrage of kijkgeld betalen,
gaan controleren? Bovendten is iedere
handelaar verplicht, verkoop (ook twee
dehands) aan te geven. Is dit alles niet
een ergerlijke geldverspilling in een tijd
dat de belastingen tot ongekende hoogte
zijn opgedreven? Ideeënbussen voor het
publiek in plaats van voor ambtenaren,
dat zou vruchtbaarder werken.
STJMEN.
Mannetjeseend en woerd
Met belangstelling lees ik altijd de bij
dragen van dr. F. L. Dominicus, die u
van tijd tot tijd plaatst. Uit die bijdragen
blijkt echter duidelijk, dat dr. Dominicus
Copyright P 1 B Boi 6 Coponhogon
geen vriend is van de nieuwe spelling.
Eind 1954 gaf hij het advies om de nieuwe
spelling terstond in de ijskast te stoppen,
„niet uit instinctieve afkeer, maar wegens
onoverkomelijke bezwaren", zoals hij het
toen uitdrukte.
In z'n bijdrage van 31 januari jl. schrijft
hij jiu: „En woerd kent u ook. Dat is
een mannetjeseend, waarvan in de nieuwe
spelling het eigenaardige is dat men een
woerd met h ij moet aanduiden, maar een
mannetjeseend met z ij. Ja, je moet het
Ik kan niet aan de indruk ontkomen,
dat dr. Dominicus dit schrijft uit instinc
tieve afkeer tegen de nieuwe spelling.
Wat tóch is het geval?
„Woerd" staat èn bij De Vries en Te
Winkel èn in de nieuwe woordenlijst als
„m." genoteerd. „Mannetjeseend" geven
De V. en Te W. niet aan, maar uit „man
netjesboon, v." en „mannetjesnoot, v."
samen met „eend, v.", valt op te maken,
dat De V. en Te W. ook „mannetjeseend"
als v.-woord behandeld wilden zien.
In hoeverre dat met het Zuidnederland
se spraakgebruik in overeenstemming
kan ik niet beoordelen; met het Noord
nederlandse spraakgebruik is het in ieder
geval in botsing. Hier brengt de nie
woordenlijst nu juist uitkomst, door
„mannetjeseend" als v. (m.)-woord
noteren. De Noordnederlandse school
jeugd wordt hierdoor de vrijheid gelaten,
naar dit woord met „hij" te verwijzen, in
overeenstemming met het natuurlijk
Noordnederlands spraakgebruik.
Als dr. Dominicus de nieuwe woorden
lijst ingetrokken wil zien, kan dat alleen
betekenen, dat men voorlopig naar de
oude toestand zou moeten terugkeren en
dus ook op het punt van de woordgeslach
ten weer getrouw De Vries en Te Winkel
zou moeten volgen. Niemand die nu nog
aan de uitvoerbaarheid van zoiets ge
looft.
Laten we ons liever, i.p.v. de woorden
lijst daar aan te vallen waar hij reeds
verbetering heeft gebracht, op verdere
verbeteringen bezinnen om tot 'n bevre
digende spelling te komen.
HELMUT WEIGERT,
Leiden Cobetstraat 87
Minder besteden of rijkdommen
anders verdelen
(Door onze economische medewerker)
DEZE WEEK heeft de regering aan de Tweede Kamer en daardoor
aan heel ons volk zeer duidelijk laten weten, dat het haar ernst is
met de bezitsvorming. Afgezien van de politieke haken en ogen, die aan
dit probleem vastzitten, moet erkend worden, dat bezitsvorming (of bezits-
spreiding, al naar men wil) economisch wel degelijk van belang is.
Een eigen vermogentle is een steun in
de rug, niet alleen bij de dagelijkse strijd
om het bestaan maar ook voor de toe
komst Het maakt de mens zelfstandiger
en doet hem sterker staan bij tegenslagen.
Bij bepaalde vormen van bezitsvorming
zal bovendien de tegenstelling tussen
werknemers en ondernemers wat minder
scherp kunnen worden. In dit verband
spreekt men in de Ver. Staten tegenwoor
dig graag van volkskapitalisme, waarbij
dan gedacht wordt aan de deelneming van
de grote massa aan de eigendom van het
produktie-apparaat via bezit van aan
delen, levensverzekeringen en bespa-
Bezitsvorming wil in feite zeggen, dat
de bezitlozen in het genot van bezit moe
ten komen hetzij door hen te prikkelen
tot sparen en minder consumeren, hetzij
door de inkomensstroom naar hen door
speciale maatregelen te vergroten.
Gaan wij van een bepaafld nationaal in
komen uit, dan wil een grotere bezits
vorming in dit tweede geval zeggen, dat
de niet-bezitters eigendom verwerven,
hetgeen ten laste gaat van de andere
groepen.
Wordt die overheveling zeer sterk, dan
zal hierdoor weer de bezitsvorming door
de bezittenden worden aangetast. Dat dit
geen grauwe theorie is, bewijzen de
cijfers van de belastingstatistieken, omdat
hieruit duidelijk blijkt, dat de overheve
ling van bezit en inkomen naar de over
heid in de vorm van zware belastingen
de hoge inkomens minder heeft doen
stijgen dan de lage inkomens; ook is het
aantel grote particuliere spaarders, men
sen met grote vermogens dus, geleidelijk
aan kfleiner geworden.
Spaarbank
De meest voor de hand liggende vorm
is het zelf sparen, waarbij dan allereerst
aan de spaarbank moet worden gedacht.
Over het algemeen mogen wij gezien
de stijging van de kosten van levens
onderhoud niet ontevreden zijn over
de besparingen. Als wij de ontsparing
in het laatste kwartaal van vorig jaar
incalculeren, dan blijkt er bij de rijks
postspaarbank en bij de particuliere
spaarbanken tezamen in 1956 toch nog
276 miljoen te zijn gespaard, hetgeen
echter 94 miljoen minder is dan in 1955.
De overheid will de spaarlust nu prik
kelen door een jeugdspaarregeling terwijl
zij daarnaast in beraad heeft het verlenen
van fiscale tegemoetkomingen. Dit bete
kent natuurlijk wel een offer voor de
schatkist en daardoor in feite, gezien de
progressie van de belastingen, weer een
overheveling van inkomens. Dit behoeft
in principe overigens in het geheel geen
bezwaar te zijn.
Van een dergelijke overheveling, direct
of indirect via de belastingen, is dus al
leen dan geen sprake als de consument
er toe kan worden bewogen geheel uit
zich zelf een groter deel van zijn inkomen
te gaan sparen. Gezien de langzame stij
ging van de kosten van levensonderhoud
zien wij hierin echter niet bijster veel
mogelijkheden voor de bezitsvorming.
De spaarlust kan natuurlijk ook ge
prikkeld worden als er door de werkgever
wordt mee gespaard ten gunste van de
werknemer. Die werkgever zal dan ech
ter bepaalde garanties eisen, o.a. storting
op een bepaalde rekening, die niet zo
maar opgevraagd kan worden. Interessant
is in dit opzicht een te verwachten wets
ontwerp voor de instelling van een spaar
regeling voor rijksambtenaren.
Eigen huis
Weer een andere vorm Is het sparen
voor een eigen huis, waartoe de hulp
van de werkgever en door fiscale
maatregelen van de overheid wordt in
geroepen. Op dit gebied bestaat er reeds
een voorstel van overheidswege om de
werkgevers een vrijstelling tot een be
paald bedrag voor de sooiale lasten en de
belastingen te geven, als zij met de werk
nemers ten behoeve van een bouwspaar-
fonds meesparen. Er zal nu een wets
ontwerp komen om deze faciliteiten ook
te geven voor andere spaarfondsen.
Van geheel andere aard is de vorming
van bezit via de winstdcling. Boven het
loon krijgt de werknemer, vaak aan het
eind van het jaar, een extra uitkering,
hetzij in geld. hetzij 'n de vorm van een
bewijs van declgerechtigheidheid in het
bedrijf. Die uitkering In geld kan echter
zeer wel in de consumptie verdwijnen; b(j
de uitkering in aandeeltjes is dit weer
moeilijker evenals bjj de storting van het
winstaandeel in een spaarfonds.
De winstdeling is zeker niet in de eer
ste plaats ingevoerd vele bedrijven bij
ons kennen haar om tot een grotere
bezitsvorming te komen. Andere motieven
stonden op de voorgrond: tegengaan van
verzuim, vermindering van verloop, ver
hoging van produktie, kweken van betere
verhouding werkgever-werknemer.
Wat ook de motieven zijn, de winstde
ling kan in elk geval ten goede komen
aan de bezitsvorming en wij zouden dus
kunnen zeggen, dat op deze manier twee
vliegen in één klap worden geslagen. Wij
moeten er hierbij echter wel aan denken
dat het aandeel van de werknemer in de
overwinst in de regel niet al te groot is,
zodat het tempo van de bezitsvorming uit
dezen hoofde langzaam is.
Aandeeltjes en een eigen woning zijn
typische vormen van eigen bezit, die op
hun beurt -eer een bron(netje) van inko
men voor de eigenaar worden. Dit is
uiteraard ook met gespaard geld 't geval,
daar de bezitter dan rente trekt. Hij heeft
echter ook de keuze om voor dit geld een
verzekering of een lijfrente te nemen.
Sociaal-economisch gezien zit er aan
een meer verspreid bezit van aandelen
nog deze aantrekkelijke kant, dat de be
sparingen van de nieuwe bezitters weer
ter beschikking komen van de produk-
tiviteit. Hierbij denken wij dan in het bij
zonder aan de ontwikkeling, dat de werk
nemers voor het gevormde bezit aandeel
tjes bij kopen Wij realiseren ons echter
dat er hiervoor nog een lange weg moet
worden afgelegd, al zal een grotere pro-
pagandetvoor het aandeel de nodige weer
standen kunnen helpen opruimen. In dit
opzicht is men in de V.S. al verder gevor
derd, want daar is één op elke twaalf
Amerikanen reeds aandeelhouder.
De bollenhnntiel
Flinke vraag naar
gladiolen
Er is nog maar heel weinig veranderd.
Want hoewel de geleerden al enkele maan
den geleden met een verbluffende zeker
heid wisten te voorspellen, dat de gla-
diolenhandej, na Nieuwjaar zo dood zou
zijn als de befaamde pier; hoewel men in
alle toonaarden kon horen, dat we een
aanbod van dikke knollen zouden krijgen
zó klein, dat de exporteurs een klaagzang
zouden aanheffen, zoals nog nooit ten
gehore was gebracht; en hoewel men ver
der ook nog voorspelde, dat msn veilig
heidshalve na januari maar niet op or
ders moest rekenen, werden ook de af
gelopen week de zaken op dezelfde voet
voortgezet. Opnieuw betaalde men voor
dikke gladiolen bevredigende prijzen en
alles werd vlot afgenomen.
Veertienen van Nieuw Europa en Johan
van Konijnenburg kan men niet meer te
kust en te keur kopen, maar de kwekers
die ze aan te bieden hadden, konden na
afloop van de veiling een verse sigaar
opsteken in de prettige wetenschap, dat
zij een uitstekende prijs voor hun knol
len hadden gemaakt. Prijzen van 10
per 100 voor veertienen waren geen uit
zondering en twaalven zagen we nog ver
kopen voor 8,50 en soms voor 9 p. 100.
Het wordt zo langzamerhand vervelend
het weer te moeten zeggen, maar in de
witte soorten kon men ook deze week
met geen geweld enige gang krijgen.
Veertienen van soorten als Sneeuwprin-
ses en Maria Goretti brachten slechts
2,50 tot ruim 3 op. Dan ging het met
de oranje Acca Lauretia beter 7,50 voor
veertienen en 5,50 voor twaalven, even
als met de allesbehalve mooie, maar zeer
vroegbloeiende Allard Pierson, die 7,50
en 6,50 noteerde.
Soorten als Mrs. Mark's Memory, Al
fred Nobel, Memorial Day, Bloemfon
tein, Mabel Violet, General Eisenhower,
Jo Wagenaar en Silhouet lagen, wat de
veertienen betreft, allemaal boven de
7 per 100. Zélfs Johann Strauss, die tot
nog toe allesbehalve vlot heeft gelopen,
ging graag weg voor 7 per 100 of daar
omtrent als men goede kwaliteit veer
tienen had aan te bieden. Twaalven van
deze fraaie rode variëteit gingen van de
hand voor 5.75. Zeer graag was dr. Fle
ming, waarvan zelfs de twaalven in di
verse gevallen nog boven de 8,50 per
100 uitkwamen.
Toch is het zo
OTTO EN DE BIOLOGIE
857) Het is werkeljjk niet de bedoe
ling vandaag de vroegere burgemeester
van Maagdenburg, Otto von Guericke,
af te vallen. Verre van dien! Hjj was
de uitvinder van de luchtpomp en bracht
daardoor in de 17de eeuw een omwen
teling teweeg op het gebied van de
proefondervindelijke natuurkunde. Dit
op zichzelf ia natuurlijk nog geen reden
de man op een ander terrein te ont
zien, maar aangezien de jeugd op de
lagere scholen een alleraardigst stukje
natuurkundig speelgoed aan hem heeft
te danken, t.w. de „Maagdeburger halve
bollen", zullen we ons enige beperkin
gen hebben op te leggen, opdat niet alle
jeugdige lezers deze rubriek in het ver
volg zullen mijden.
Was Otto von Guericke destijds dus
een bekend natuurkundige, van de bio
logie had hij zich beter verre kunnen
houden. Maar dat was in die dagen
nogal moeilijk, omdat zowel de fysica
als de biologie elementeD van de „na
tuur" in zich bergen en daarom nogal
eens met elkaar werden verward. Toen
in het jaar 1663 bjj Quidlinhurg dan ook
enkele beenderen en kiezen van een
mammout werden gevonden, achtte men
het welhaast vanzelfsprekend, dat de
„natuuV-kundige Otto von Guericke
zich met deze vondsten bemoeide. Hjj
herkende deze restanten als de over
blijfselen van de eenhoorn, het dier uit
de fabelwereld, dat meestal wordt voor
gesteld als een paard met een lange rech-
hoofd.
Dienovereenkomstig is op de recc
structie van Von Guericke dan ook e
stoottand midden op het voorhoofd v
de mBmmoutschedel geplaatst, een vot
stelling die enigszins verklaarbaar z
zijn, indien terplaatse ook inderdaad e
ichter
dit fabeldie
overlevi
rad
heid, waan oor men in de 17de eeuw
nog alle ontzag had. Zowel Aristoteles,
als Plinius en Aelianus maakten van
het dier melding, hoewel zjj ruiterlijk
toegaven het beest persoonlijk nimmer
te hehhen gezien.
Het geloof a
fcnlio
komt op Indische zegels uit omstreeks
3000 v. Chr., en het fabeldier kreeg in
Europa vooral bekendheid door de art-
De hoorn van het dier gold oudtijds
mulct
■elke fun.
opmrrwGfN\\
a/efiHer S
FABeiDiem. DE PENHOOR/V
mammouttand zou zijn gevonden.
Maar dat was niet het geval. De resten
van de mammout die aan het daglicht
waren gebracht bestonden uitsluitend en
alleen uit de schedel en wat beenderen,
zodat er geen enkele aanleiding was
rkeerd
de Oudindische legende, die verhaalt
van de kluizenaar Eka;rnga (dj. Een
hoorn), die door een koningsdochter
werd verleid; allegorisch werd deze le
gende in de middeleeuwen toegepast op
Christus, die in de schoot van Maria
gevangen werd, waarna de legendari-
veelvuldig het
erd. De grote
krachtdie" aan
geschreven is deels hierdoor te ve
ren, deels (uiteraard!) door de zeldzi
beid en dus de hoge prjjs vai
