Campagnes van Billy Graham
WATER IN DE WILDERNIS
GEESTELIJK
LEVEN
"vr
hebben een
modern
thuisfront
JOODSE IMMIGRANTEN
NAZARETH
Bijzondere tentoonstelling in
Joods Historisch Museum i
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1957
Enkele weken geleden ontving een Amerikaans predikant,
lid van een „Billy Graham-comité", een nieuw boek over de
evangelist met de persoonlijke handtekening van de bekende
spreker op de titelpagina. De predikant was erg trots op het
geschenk. Het deed zijn, niet-zo-belangrijk, hart goed dat de
beroemde evangelist hem kende en zelfs een boek stuurde.
Een paar dagen later liep de opgeblazen ballon van zijn trots
met een scherp sissend geluid leeg. Hij moest een ogenblik op
het kantoor van de „Billy Graham Association" in Minnea
polis zijn en vol trots toonde het hoofd van het kantoor hem
de nieuwste aanwinst in modern kantoormateriaal: Een ma
chine, die in een minimum van tijd boeken kon voorzien van
de „persoonlijke" handtekening van Billy Graham.
C MACHINES "N
SCHRIJVEN
DE „PER
SOONLIJKE'
BRIEVEN
Iedere week ontvangt Billy
Graham ongeveer tienduizend
brieven, die gelezen en beant
woord moeten worden. Vaak is
een cheque of zijn een paar dol
larbiljetten bijgesloten. Iedere
zondagmiddag zendt Billy Gra
ham een radioprogramma van
een half uur uit over 800 stations
in de Verenigde Staten en Oana-
i da. Bovendien zenden nog vijftig
stations buiten de U.S.A., zoals
Monte Carlo en Luxemburg, dit
programma later in de week uit.
Het radiobudget beloopt een
1 114.000 gulden per week en al
dit geld komt ln kleine giften
van gemiddeld 5 dollar bijeen.
Het is dan ook geen wonder dat
negentig procent van de post
binnen komt, naar aanleiding
van de wekelijkse radiouit/en-
ding. Toen Graham vijf jaar
geleden de uitzendingen begon,
vroeg hy zich af, hoe hij al de
post zou moeten behandelen. Iedere
gift vereiste een bevestiging, iedere
brief met vragen een antwoord. Het w;as
geen wonder, dat hij zich onmiddellijk
richtte tot zijn persoonlijke vriend
George Wil9on, die hem ook toen hij
president van North Western College
was, in zakelijke dingen terzijde had
gestaan. Wilson raadde hem aan een
aparte stichting voor dat werk op te
zetten, en opende het kantoor van de
Billy Graham Stichting ergens in Min
neapolis met één secretaresse. Nu wer
ken er meer dan honderd mensen op
dat kantoor.
George Wilson is een waarom-zou-dat-
niet-kunnen man, en zijn zakelijke aan
leg heeft het kantoor tot een model be
drijf gemaakt. Volgens Wilson is het bes
te nog niet goed genoeg en behoort al
les met orde en regelmaat te geschie
den. En alles geschiedt dan ook met or
de en regelmaat. De post wordt machi
naal geopend en onmiddellijk beginnen
een paar meisjes de binnengekomen
brieven te lezen. De cheques en het geld
worden apart gelegd en nog diezelfde
dag naar de bank ge
bracht. De brieven zelf
worden gesorteerd en
voor er een week voorbij
is, heeft iedere brief
schrijver een antwoord
en een persoonlijk ant
woord ook nog. Niets uit
de brief wijst er op, dat
een ander hetzelfde ant
woord heeft ontvangen.
De brief is met de schrijf
machine geschreven; het
adres staat heel netjes op
de brief getikt. De brief
is persoonlijk.en toch
is die brief niet per
soonlijk.
BRIEVEN
Iedere maand wordt er een aantal brie
ven klaargemaakt over bepaalde onder
werpen. Een vrouw In Chicago, wier
echtgenoot drinkt, krijgt dezelfde brief
als een vrouw ln Omaha, die dezelfde
moeilijkheid heeft. Ongeveer vijftien tot
twintig brieven worden gereed gemaakt
en in een aparte afdeling staan vier auto
matische schrijfmachines, die de vereis
te brieven tikken. De toetsen worden
electrisch aangeslagen door middel van
een band met gaatjes, terwijl een ande
re band met gaatjes zorgt voor het juis
te adres. Een meisje loopt van de ene
machine naar de andere en hoeft er al
leen maar voor te zorgen, dat alles goed
door de machine loopt. In lange rijen
komen de „persoonlijke" brieven uit de
machine, klaar om getekend te worden.
Beneden in de Franse kelder staat een
andere machine, die alles in de envelop
pe stopt. Als er bijvoorbeeld brieven uit
gaan naar de verschillende mensen, die
beloofd hebben voor de campagnes te
bidden, dan raakt niemand de brieven
aan. Alles gaat automatisch. Wilson re
kende uit dat het een dollar per uur
kost als meisjes de brieven en drukwerk
jes in de enveloppen moesten stoppen;
machinaal kostte het veertig cent en dus
verscheen er een machine, die vier en
twintig uur per dag door kan stomen,
zonder moe te worden. Aan de ene kant
gaan de enveloppen en het ongevouwen
getypte en gedrukte papier
naar faam en geld en die
deze dingen in grote mate
heeft gevonden. Samen
met zijn zuster bezoekt hij
de samenkomst van Gra
ham. De evangelist predikt over de rijke
jongeling en het meisje komt tijdens de
uitnodiging naar- voren. Haar broer keert
God de rug toe.
De volgende dag komt hU in het zieken
huis terecht door een val van een paard.
Hij hoort Graham weer, ditmaal over
de radio en buigt uiteindelijk zijn hoofd
voor de Heiland. De film trok een enor
me belangstelling in de Verenigde Sta
ten en dwars tegen alle verwachtingen
in ook onder de jeugd van Groot Britan-
nië. Na deze film ontstond „Oil Town
U.S.A." en daarna een derde film, die
de ware levensgeschiedenis bracht van
een Engelse filmster, die haar Heiland
tijdens de Harringay-samenkomsten in
Londen leerde kennen, toen Graham daar
sprak. Souls in Conflict" met zijn En
gelse sfeer bereikte duizenden jonge
mensen in de Britse wereld. Op het con
tinent staat men nog steeds een beetje
afwijzend tegenover deze nieuwe vorm
van Evangelieverkondiging. Het is nieuw,
anders, en voor vele ouderen daarom
verkeérd, maar ook de jeugd van Ne
derland zou door deze films bereikt kun
nen worden.
ENORM BEDRIJF
Al met al is de „Billy Graham Asso
ciation" uitgegroeid tot een enorm be
drijf, dat vorig jaar meer dan zi
een half miljoen gulden ontving
gaf, een bedrag, dat voor een zeer groot
gedeelte binnenkwam dank zij kleine ga
ven van gelovigen, die de zo bekende
evangelist in hun gebeden steunen. De
brieven worden geadresseerd aan Billy
Graham, Minneapolis en iedere postbode
weet het kantoor te vinden. De stad
heeft een groot aantal enorme bedrijven,
C maar geen enkele fabriek ontvangt meer
post dan deze ene man. Onlangs kwam
er een brief aan Graham, „Many Apples",
en Eisenhower zowel als de aartsbisschop
van Canterbury stuurden brieven door
die voor Graham bestemd waren maar
die naar hun adres waren gestuurd.
Op het ogenblik werkt het kantoor on
der hoogspanning. De meisjes, allen be
lijdende leden van een plaatselijke kerk,
werken soms de hele nacht door, zon
der extra loon om alles in orde te krij
gen voor de campagne, die in mei in
New York zal beginnen. De grote zaal
van Madison Square Garden is voor drie
maanden afgehuurd en men heeft
optie om de campagne eventueel nog
twee maanden te kunnen verlengen. De
samenkomsten op zondag zullen
In Minneapolis
Minnesota is het thuisfro
waar met de modernste e
wordt gevoerd, om de verschillende cam
pagnes van Billy Graham mogelijk te
maken. De Evangelist zelf (foto) behoeft
zich over de administratieve rompslomp
geen zorgen te maken.
de andere kant komen de enveloppen ge
vuld en wel, dichtgeplakt
postzegel
LIEDEREN EN BOEKEN
De stichting bestaat niet alleen van
giften en gaven. Iedere keer als Bever
ly Shea een nieuw lied over de radio
had gezongen, kwamen er aanvragen
voor de muziek of voor platen. Eerst
werden de mensen verwezen naar de
ulrgever, maar Wilson was zakenman
gen-«g om een eigen verkooporganisatie
en uitgeverij op te zetten, onder de naam
chines waren druk bezig c
dikant van New York (e
meer dan tweeduizend) e<
ke" brief te schrijven,
i iedere pn
dat zijn ei
i „persoon^-
zijn gebed wordt ge-
Overal waar Billy
Graham komt zijn
de zalen vol. Een
is nodig om dit
allemaal vlot te la
ten lopen. In neven
staand artikel leest
bijzonderheden over.
Deze foto geeft een
beeld van de bijeen
komsten in de Kei-
Hall te Glasgow
(Schotland).
GELOOF VOLBRACHT HET ONMOGELIJKE (II)
Van tijd tot tijd kwamen
kleine hut of een dorpje v;
Een enkele maal passeerd)
stad met blanken en overal klonk hun
dezelfde vraag tegen: „Waar gaan jul
lie heen?" Met een beetje trots in hun
stem antwoordden ze dan: „Naar Kaap
stad."
DAT HAAL JE NOOIT
Naar Kaapstad? Maar jullie zijn gek,
dat haal je nooit" En hoofdschuddend
gingen de mensen dan hun huis in om
ze wat eten mee te geven op hun ver
re tocht. „Zulke jongens toch...." dach
ten ze en de vrouwen vertelden 's avonds
hun mannen van die twee jongens, die
aan de deur waren geweest en die naar
vestigen zich voor het eerst in
4-
Grason (samentrekking van Graham
_n Wilson). Aanvragen voor muziek,
boeken, platen kunnen nu direct behan
deld worden. Het boek „The Secret of
Happiness", dat ook reeds in het Ne
derlands is verschenen, heeft in sommi
steden zelfs een veel grotere oplage
gehad dan Grahams eerste boek. Boven
dien verkoopt Grason nog zeven andere
boeken van of over Graham, plus een in
leer gebonden bijbel met een inleiding
van de evangelist, tientallen grammo
foonplaten en de „sprekende bijbel".
serie grammofoonplaten met de tekst
de bijbel er op, die voor 20.- ver
kocht wordt. Ook de kinderen worden
niet vergeten, en de Amerikaanse John
ny, verzot op comic books" kan nu de
verhalen van Goliath, Naaman en Da
niël op zijn meest geliefde manier in te
keningen lezen.
FILMS
s van deze stichting werd vijf jaar
geleden een tweede stichting opgericht,
die zich ging specialiseren in evangeli
satiefilms. Een pasbekeerde filmster,
Colleen Townsend, werkte mee aan de
eerste poging. „Mr. Texas" vermengt
cowboysfeer met de atmosfeer van een
grote evangelisatiecampagne. Het is het
verhaal van een cowboy, die op zoek is
De goede, oude tijd
In 1783 /ei William Pitt: „We ziei
om ons heen niets anders dan vernielim
en wanhoop."
Even na 1800 de Aartsbisschop van d.
Anglicaanse Kerk Wilberforce: „Ik durf
geen huwelijk te sluiten, de toekomst
In 1831 de Hertog van Wellington (g<
storven in 1852): „Ik dank God, dat i
de ellende die komende is, niet mei
behoef te beleven."
(Van een medewerker) I evenwicht
Voor het eerst in het bestaan van I bestuur^
de staat Israël, hebben zich in Na
zareth Joden gevestigd. Dezer da
gen is een groep van
110 Joden in Nazareth
aangekomen, afkomstig
uit Oosteuropese lan
den. Deze groep zal
de voorpost zijn van
nog meer immigran
ten. Tot heden was
Nazareth een overwe
gend Christelijk-Mo-
hammedaanse stad in
Israël. Joden woonden
er nauwelijks. Wel on
der het Engelse man-
daatsbestuur hebben
in Nazareth Joden ge
woond. Zij vormden toen echter een
onbetekenende minderheid.
de staat Israël
ior de overwel-
tArabieren, dié
Nazareth woonden. Daarbij kwam
nog dat Arabieren uit omliggende ge-
Na het uitroepen van
vluchtten zij, beducht
digende meerderheid s
meenten
gevechten
Nazareth togen, toen de
in 1948 uitbraken. In enkele
__d de stadsbevolking met 7.000
Arabieren vermeerderd. Tot grote ver
rassing van de Israëlische troepen bo
den de Arabieren geen weerstand toen
zij de stad binnentrokken. Hoewel Naza
reth onder militair bestuur van Israël
werd geplaatst, hebben de Arabieren zich
immer loyaal getoond tegenover dé
Joodse staat.
EVENWICHT
De Israëlische regering besloot de
stad een gemengd Christelijk-Moham-
medaanse bevolking te laten houden en
Joodse vestiging tegen te gaan
Ook in ons land kwam dr. Graham.
Deze foto herinnert aan de massale
samenkomst in het Rotterdamse
Feyenoordstadion.
BS Men zegt dat de neger gewoonlijk erg gemakzuchtig is en zich
Hl geen grote moeilijkheden getroost. Misschien is dat waar van vele
negers, zoals het zeker geldt voor een groot aantal blanken, maar
s Stephen en Reuben, die hun dwaze tocht te voet waren begonnen,
s lieten zich niet zo gemakkelijk afschrikken. Een voetreis door
Nederland kan heel plezierig zijn. Waar men ook staat, altijd gloeit
IH er in de verte wel een lichtpuntje, en meestal kruipt er langs de
horizon wel een glanzende trein over de rails. Er zijn weinig plaatsen
in ons landje, waar het geluid van de „beschaving" niet wordt ge-
g hoord. Altijd dendert wel ergens een trein, of gromt een auto of
klinkt een klok. Reuben en Stephen echter zagen of hoqjden vaalc
WM dagenlang niets van de bewoonde wereld. Zij trokken voort zonder
1= kompas, zonder horloge en lieten zich leiden door zon en sterren.
Kaapstad wilden lopen. Meestal haalden
de mannen ongeïnteresseerd de schou
ders op en dat was het einde van hun
belangstelling, maar de jongens waren
ondertussen al weer kilometers verder
en hadden net wat hout verzameld om
een vuur voor de nacht te ontsteken.
Om beurten waakten ze 's nachts om
de wilde dieren uit de buurt te houden.
Wat ze hadden gedaan als zo'n dier
hen werkelijk had aangevallen, wisten
ze geen van beiden, want ze hadden
slechts hun blote handen.
In Messinah aan de grens van Trans
vaal ging het mis. Hoe zuidelijker ze
kwamen hoe erger de kou 's nachts
werd. Bovendien hadden zij dagenlang
geen huis ontmoet en geleefd van wat
wortels en bessen, die zij hadden gevon
den. Het hoofd van Stephen was gaan
kloppen en zijn pols was veel sneller
dan normaal. Tegenover zijn vriendje
had hij gedaan, alsof het niet zo erg
was een beetje verkouden, maar zijn
benen wilden bijna niet meer. Hij haalde
nog net het stadje en bleef toen ergens
op een trottoir liggen. Enkele mensen
bogen zich over hem heen, een dokter
kwam net voorbij en binnen een uur lag
hij warmpjes ingestopt in het stadszie
kenhuis. De dokter constateerde long
ontsteking.
ZIEK
Twee maanden lang werd hij ver
pleegd voor hü weer enigszins op krach
ten was en sterk genoeg om de terug
tocht te aanvaarden. Tenminste de dok
ter en verpleegsters hadden hem ern
stig onderhouden over zijn dwaasheid
en hadden hem gezegd dat hij en zijn
vriendje direct naar huis moesten gaan,
want dat Kaapstad voor hen geen stad
was. Toen ze Messinah echter verlieten,
gingen ze weer verder in zuidelijke rich
ting. Het landschap werd vlakker
soms hield iedere vorm van begroeiing
op. De jongens lieten zich niet afschrik
ken,. maar trokken door.
IN DE WOESTIJN
De woestijn in Zuid-Afrika is wat gro
ter dan het Mosselse zand bij Arnhem
of een Drentse zandverstuiving. Vaak
vonden ze dagenlang geen water
moesten ze heel zuinig aandoen met hun
voorraad. Steeds droger werd de streek,
tot eens hun water volkomen op was.
Terug konden ze niet meer, want dat zou
den ze nooit halen. Ze moesten vooruit
of ze wilden of niet. Een landkaart be
zaten ze niet en ze hadden geen flauw
idee of er een rivier of beekje in de
buurt kon zijn. Moeizaam trokken ze
vérder. Hun tongen begonnen op te zwel
len en de keel begon van droogte te
branden. Vijf dagen lang sleepten ze zich
voort zonder een druppel. Soms kwam
het verlangen op om te gaan liggen en
hielden elkaar op
et te verstoren. Het stads-
intelligentsia in Nazareth
wordt dan ook gevormd door de Chris
ten-Arabieren. Uit hun kringen komen
de ambtenaren, doctoren, advocaten
andere notabelen voort. De Mohamme
daans-Arabieren zijn doorgaans hande
laren en landbouwers. Zij bezitten de
banken, fabrieken en uitgestrekte lande
rijen. Deze sleutelposities zijn echter
handen van een slechts kleine groep.
De meeste Mohammedaans-Arabieren
voorzien in hun onderhoud door het ver
richten van werkzaamheden bij hun ge
loofsgenoten. Zij vormen het proletariaat
van Nazareth, waarbij de oude feodale
Arabische stelregels nog steeds van
kracht zijn. Hoewel in de andere delen
van Israël, waar grote concentraties
Arabieren zetelen, de Israëlische rege
ring er naar heeft gestreefd de Ara
bische fellagah tot hetzelfde peil op te
heffen als de Joodse arbeider, is dat in
Nazareth niet gedaan om de stad haar
specifieke karakter te laten houden en
om geen verandering aan te brengen
in de samenstelling van de bevolking.
COMMUNISTEN
De laatste tijd wordt de Mohamme
daans-Arabische arbeider zich echter
van zijn sociale achteruitstelling door
zijn geloofsgenoten bewust. De kleine
communistische partij in Israël heeft
daarvan een dankbaar gebruik gemaakt
en heeft in Nazareth een groot deel van
haar leden: omstreeks 1.000. Op ver
zoek van de Christelijke en Mohamme
daanse kerk heeft de Israëlische regering
thans besloten het communistische bol
werk te doorbreken door ook Joden zich
in Nazareth te laten vestigen en een
sociaal programma in te voeren.
Een nieuwe wijk zal bij Nazareth wor
den gebouwd en fabrieken zullen in de
hoofdstad van Galilea worden opgericht.
Er zal echter streng op toe worden ge
zien, dat in het oude stadsdeel zelf
geen industrieën worden gevestigd en
dat daar geen enkele modernisering
wordt aangebracht. De Israëlische rege
ring wenst de stad zijn gewijde karak
ter te laten houden. Door de vestiging
van de 110 Joodse immigranten is in
middels een begin gemaakt de Arabische
bevolking op te heffen tot het gemid
delde peil van de arbeider in Israël.
Tito nam diakonessen-
huis over
Het is goed, in Joegoslavië met va
kantie te gaan; niettemin is het een
communistische staat. Deze week kwam
het bericht binnen, dat het diakonessen-
huis in Vrbas door de staat wordt over
genomen.
Het huis is gesticht door een Zwitserse
predikant en werd sindsdien in stand
gehouden met behulp
Zwitserse gemeenten.
Vertegenwoordigers va
vormd Christelijke Kerk
vië", hebben de regering
dringend verzocht,
giften
de „Her-
i Joegosla-
Belgrado
11
dlakonessenarbeid mogelijk
ken, maar dat verzoek is afgewezen
Het huis, dat sinds 1923 openstond
voor vermoeiden en beladenen van alle
richtingen, moet uiterlijk eind maart
ontruimd zijn. De patiënten zullen in
een oud weeshuis in de buurt van Vrbas
ondergebracht worden.
Hwaroiva Stephen Sitole droomde
van een ver land toen hij ergens in
het hort van Rhodesia een zendings
school bezocht en vanaf dat ogen
blik wist hij, dat hij naar Amerika
moest gaan om voor zendeling Ie
gaan studeren. Vier jaar later neemt
hij met zijn vriendje het dtvaze be
sluit om zjjn droom te gaan ver
vullen en ze vertrekken vroeg op
een morgen zonder iets te zeggen
naar Kaapstad. Ze hebben slechts
f 1.75 op zak en moeten lopen. Dit
verhaal is volkomen historisch en
door Sitole zelf verteld aan één
van onze medewerkers.
U hoeft echter geen verre reizen te ma
ken om kinderlijk geloof te ontmoe
ten. Reeds jaren lang proberen twee
dames in het hartje van Amsterdam
kinderen iets te vertellen van het
Evangelie. Twee van hun regelmatige
klantjes kwamen een tijdje geleden
naar hen toe en vertelden het volgen
de: „Nou Kiitty der moeder is toch
12Vi jaar getrouwd en me hebbe toch
feest gehad gisteravondDer was
niks aan hoor, nee, mot U hore
Gistermiddag sei me moeder: „Ga effe
naar tante Sientje om der Legerdes-
eilsklere te hale." Me tante Sientje is
heel vroeger bij de Legerdeseils ge
weest siet U. Nou, me wiste direk
wasse fan plan was en toen sei ik:
„Dat doen ik met, want dan gane jul
lie f ana vond seker spotte he? Daar
werk ik niet foor mee." Nou, me moe
der kwaad natuurlek en se sei: „Als
je niet gauw gaat, slaan ik je bene
kapot." Maar ik heb gesegd: „Dan
slaan je me maar, maar ik gaan
niet" Toen mos me fader et hale
Maar ik was link geweest en ik had
gauw me Bijbel weggestopt en toen
bin ik de straat opgegaan Maar sa-
vons mos ik toch mee naar Kitty der
huis.
Eerst gebeurde der niks, maar toen se
allemaal een goed slokkie op hadde,
kwam me moeder binne en toen dach
se dat se lollig was hoor. Se had der
Legerdeseils klere an ense had
ook een Bijbel. Die had Kitty der
moeder natuurlijk onder Kitty der
kusse vandaan gepakt. Me moeder dee
de Bijbel ope en toen ging se prate.
Se sei: „Mirvse ik hep een boodschap
fan God" en een heleboel onsdn meer.
Kitty kon der mond niet houwe en
riep: „Geef hier me Bijbel, dat maggu
niet doen" en Kitty trefcke an die
Bijbel, maar me moeder liet em nde^
los hoor.
Toen hep ik ook hard gesegd. „Dat is
gemeen wat Jullie allemaal doen, dat
is spotte en dat siet God allemaal en
tanteU bin ook mooi schijnheilig
hoor. Je leert je kindere kateliek bid-
de en nou sit je der sellef om te
lache." Maar toen kreeg Kitty een lel
om der ore en toen hebben me alle
bei erg gehuild en we ware so kwaad
dat me geschreeuwd hebbe: „Ophou-
we motte jullie." Maar het hielep niks.
Me krege ook de Bijbel niet trug en
se hebbe allemaal om ons gelachen.
Toen saaijn me maar de kamer uit
gegaan en toen hebbe me same net
so en-eg gehuild en toen hebbe me
maar gebeden."
(Historisch)
Eind maart zal in het Joods Historisch Museum te Amsterdam I
opnieuw een bijzondere tentoonstelling worden ingericht, die een beeld 5
geeft van Joods Nederland in d< eerste helft van de 17de eeuw, toen
de Joden zich nog maar enkele tientallen jaren m Nederland hadden -
moeite met^de be- gevestigd. Deze tentoonstelling die in samenwerking met het Genoot- s
schap van Joodse Wetenschap zal worden georganiseerd gaat gepaard 1
met een bijeenkomst waarop de Joods-Engelsegeschiedkundige dr.
het woord zal voeren over Menasse ben Israel. De tentoon- I
steVing wordt namelijk ingericht naar aanleiding van de 300ste sterf- z
dag 20 november jl. van deze rabbyn, die een van de eerste I
rabbijnen was te Amsterdam. Menasse 'ben Israel bepleitte bij
Cromwell in Engeland toelating van de uit dit land verdreven Joden, i
De Engelse Joden hebben de driehonderdste verjaardag van hun I
terugkeer naar Engeland, die dank zij Menasse ben Israel uit Amster-
dam tot stand kwam, verleden jaar grootscheeps gevierd. Menasse I
ben Israel was in zijn tijd een grote geleerde, die bevriend was met
Hugo de Groot, Christina van Zweden en samenwerkte met Rembrandt, i
die hem heeft geschilderd en bij boeken van hem illustraties maakte. 1
H\j stierf na terugkeer uit Engeland te Middelburg op 20 november 1656.
vandaan. Toen Stephen in Messinah
het ziekenhuis lag, had hij gewerkt, hard
gewerkt en nu kwam het gespaarde geld
hem te pas. Cent voor cent telde hij
neer voor de verbaasde griffier. Toen ze
het gebouw verlieten, zei de rechter dat
ze onmiddellijk de terugtocht naar huis
moesten beginnen, want dat ze z
gestraft zouden worden als hij ze weer
voor zich zou zien. Opnieuw richtten de
jongens echter hun schreden naar
zuiden en na negen maanden lopen
gen ze de eerste huizen van die grote
stad aan de zee.
Stephen vertelde zelf later: „Wij had
den gehoord dat het water van de oceaan
zout is en het eerst wat we deden was
proeven of dat echt waar was. Nog die
zelfde dag gingen we naar ds. P. Wat
son, wiens adres we in het postkantoor
opgevraagd hadden. Watson was toen
het hoofd van het Zuid-Afrikaanse Al
gemeen Zendingsgenootschap. De
was stomverbaasd en wilde eerst niet
geloven, dat wij regelrecht uit Rusitu
kwamen. Pas toen hij naar de zendings-
post geschreven had, of zij een zekere
Reuben en Stephen kenden en antwoord
had ontvangen, geloofde hij ons hele
maal. We gingen onmiddellijk naar de
zaakgelastigde van Rhodesia Een ogen
blik leek het, dat we teruggestuurd zou
den worden, maar toen kregen we toch
vergunning om te blijven als we ons iede
re zes maanden zouden melden. We kre
gen ook een vergunning om te werken er
als we geen werk vonden binnen de veer
tien dagen moesten we de stad verla
ten. Gelukkig vond Reuben al gauw eer
baan, maar ik kon maandenlang geen
werk vinden, tot ik een aanstelling kreeg
als loopjongen bij de plaatselijke krant,
de „Cape Argus". De eerste dag bracht
ik mijn Bijbel mee naar het werk en
iedereen begon me uit tc lachen, 't Is
hier geen kerk", zeiden ze en zo kreeg
ik meteen al een kans om de me
te vertellen, dat ik een christen wa
heel gauw kende iedereen op de krant
mijn Bijbel en mij."
Maar Kaapstad was niet het einde
de reis. De jongens wilden naar Ameri
ka om naar een Bijbelschool te gaan
waar hun zendelingen ook hadden ge
studeerd. Het was echter oorlog en er
zou wel niets van komen... of toch wel?
Daarover leest u
VOLGENDE WEEK
te sterven, maar
de been. Eindelijk begaven hun krachten
het volkomen. Onder het lopen door
hadden beiden voortdurend gebeden,
maar nu was het lopen hen onmogelijk
geworden.
Ze keken elkaar aan en Stephen
dacht: „Als ik nu sterf wordt ik begra
ven door God net als Mozes. Ze knielden
neer en begonnen nog eens te bidden.
Woorden kwamen niet meer uit hun ke
len, slechts klanken die als een nood
kreet opstegen. „Heeft het wel zin? Hoort
God ons wel?" ging het door de jongen
heen en hij keek uit over die lange kal*
vlakte. Plotseling werden zijn ogen
groot. Was dat waar? Was het mogelijk?
Had God het gebed verhoord en op het
laatste ogenblik redding geschonken? In
een uitgehold stuk rots, niet ver van de
plaats, waar zij lagen stond water. Gul
zig dronken ze en heel zacht hoorden ze I"
een beekje stromen. Na enig zoeken von- i
den ze het water dat even uit de grond
kwam borrelen, maar vrijwel even gauw -
in een gat in de grond weer weg- 1
stroomde.
IN ANGST I
Na een afgrijselijke tocht waarin ze
meermalen wilde dieren zagen en eens 1
zelfs heel onverwachts van aangezicht tot
aangezicht met een leeuw stonden, be- I
reikten ze weer de bewoonde wereld. Ze i
waren de wilde dieren veilig gepasseerd,
maar hadden meer moeite met de
schermers van de beschaving. Voor
het wisten werden ze door een politie- u
agent aangehouden en naar het politie- 1 Cicel Rath hpt uinard rol"iineren
bureau gebracht, omdat zij zich niet kon. v"">ra zal "beren
den identificeren. Een en twintig dagen
in de gevangenis of onmiddellijk terug
naar Rhodesia was de eis. Een paar da-
gen verkeerden ze in doodsangst. 1
Stel je voor dat ze op de trein gezet
zouden worden dan moesten ze weer he- I
lemaal opnieuw beginnen. Ze baden als I
nooit tevoren. Veranderde hun gebed
de beslissing van de rechter? In ieder 1
geval eiste de rechter bij de uitspraak 1
niet het volle pond maar veroordeelde
hen tot vier gulden boete per persoon,
en liet ze vrij. Reuh«*n haalde trots van
onder zijn bloesje een zakje met geld
TER OVERDENKING
God vergiste Zich niet
Jantje drukte zijn neus plat tegen de
ruiten en volgde met zijn o-gen de dik
ke regendruppels die in grote hoeveel
heden uit de grijsgrauwe hemel vie
len. Grote plassen vormden zich op
de stoep; een beekje stroomde door
de goot naar de rioolafvoer. Niemand
liep op straat; slechts een enkele
auto deed het water hoog opspatten.
De hele middag regende het al en
Jantje verveelde zich.
„Mama,"
,Ja Jantje?"
„Mama, waarom regent het?"
,Voor de bloemen en die planten. Die
moeten toch ook groeien!"
,Mama, waarom regent het dan op
De kleine jongen vond het kennelijk niet
nodig dat ook de straat zijn deel kreeg
van de watervloed, als het om de
planten en de bloemen ging. Hij wil
de liever buiten spelen met zijn
vriendjes. Zijn wij niet vaak allemaal
kleine Jantjes, die het niet eens zijn
met God, die stampvol vragen zitten
en maar niet begrijpen waarom God
bepaalde dingen in ons leven toelaat.
„Waarom moest mij dit gebeuren?"
is een vraag die ons steeds weer op
nieuw beheerst.
Maar zelden krijgt een mens een ant
woord van God, waarom het op de
straat van zijn leven regent. Meestal
breekt de zon van Gods genade na
enige uren (of dagen) weer door en
de opstand van ons hart is vergeten.
Vergeet God die opstand even gemak
kelijk? Het enige antwoord op de re
genbuien van „waaroms" in ons le
ven, is in kin-dierlijk geloof te aan
vaarden, dat God geen fouten maakt.
Vergeet niet, dat de regen de wereld
schoonwast. Het stof en vuil van de
straten verdwijnen in de riolen van
de stad. Laat dat genoeg zijn.
Is geloven moeilijk
Veel mensen menen dat geloven erg
moeilijk is. Ze worden zo gemakke
lijk afgetrokken van God. Maar tel
kens weer kunt U treffende staaltjes
van geloof horen In een brief van
een zendelinge uit India las ik het ver
haal van Kara, een weesmeisje. Ze
was ergens op één van de dorpsschool
tjes, maar op de één of andere ma
nier was ze er achter gekomen dat
ha-ar voogd andere plannen met haar
had.
Ze ging naar de zendélinge-onderwijze-
res en vroeg haar of ze niet in het
weeshuis van de zending zou kunnen
worden opgenomen, om haar vreselij
ke toekomst als „slavin" te ontlopen.
Het huls was vol en financieel was het
erg moeilijk en het antwoord van de
zendelinge was dan ook niet erg hoop
vol
Diep m haar hart voelde ze, dat ze Ka-
ra eigenlijk een beetje op een goed
kope manier had afgescheept toen ze
zei: „Wij hebben op het ogenblik geen
plaats en geen geld. We zullen er ech
ter allebei voor bidden."
Op haar bureau vond de zendelinge die
avond een extra cheque van vijftig
gulden voor een weeskind en na over
leg werd besloten Kara op te halen.
De boodschapper, die Kara moest ver
tellen dat er een plaats voor haar in
geruimd zou worden, kwam het meis
je al halverwege tegen. Toen ze in
het weeshuis aankwam vertelde ze
heel éénvoudig; ,.U zou bidden en ik
heb gebeden en daarom dacht ik dat
ik maar op weg moest gaan."
Kindergeloof
