„DE HEILIGE HAP"
„Ik heb een juffrouw in
buis moeten nemen
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 26 JANUARI 1957
Geestelijke verzorging
van onze strijdkrachten
(dienst aan wie dienen) staal midden in de troep
De dominee en de pastoor in
uniform Dat is de figuur, waarmee
militair èn burger nu wel zó bekend
zijn, dat we ons geen leger, vloot of
luchtmacht meer kunnen voorstellen
buiten deze geestelijke krijgsmacht
zónder zwaard. Zij is in de vorm,
waarin we haar nü zien, juist 40 jaren
oud. In 1916 is de regering begonnen
met de instelling van leger- en vloot-
later ook luchtmachtpredikant, be
ginnende met 10, thans uitgegroeid
tot 98 predikanten. Dat wil lang niet
zeggen, dat dit instituut pas in de 20e
eeuw is ontstaan. Want de eerste leger-
predikant in vaste dienst in ons land
was er al in de 16e eeuw, t.w. Joh.
Uyttenbogaart, hofprediker van Prins
Maurits. Petrus Dathemus (de berij
mer der Psalmen en vertaler van de
Catechismus) werd legerpredikant van
Lodewijk van Nassau in 1574, en Gijs-
bertus Volteris maakte in 1629 de in
neming van
gerpredikant van Frederik Hendrik
Kerkelijke Contact-Com- den. En niet te vergeten de par-
de verschillende ticuliere briefwisseling van het
Bureau te Amsterdam (in 1955
847 ingekomen en 664 verzonden).
De Generale Deputaten der Geref.
sectie „Kerk Kerken vergaderen eens per jaar
die de relatie met al hun legerpredikanten."
„Het nauwe contact tussen het
militair gezag en de kerken geeft
ook kans op het verzorgen van
collectieve belangen?"
„Bijvoorbeeld het
Kerk-formaties gunstig
werken en die
maand vergadert.
Herv. Kerk is eei
en Strijdkrachten",
tussen beide onderhoudt.
IN DE PRAKTIJK
bij de legerpredikant
„Kunt
spreken van een volle dagtaak?" zondagen. Dan de geestelijke
„Ongetwijfeld. Zijn „gemeen- J
heel groot, zeer gevariëerd
en uiteraard nogal bewegelijk. El
ke zondagmorgen preken (afwis
selend een Hervormde en
een Gereformeerde predi-
TT i iii kant). In de week: zieken-
'xiertOgeïlDOSCn als le- bezoek, celbezoek, spreek-
zorging in groepsverband, daar
voor hebben we een voortreffe
lijk middel in het te Huis ter Hei
de gevestigd „Centrum voor
breekt nog veel aan
het hem verschaffen
van adressen en
adresveranderingen.
(Na de eerste oefe
ning van 8 weken
verandert voor allen
het militair adres).
Ook de briefwisse
ling der kerkeraden
met hun in dienst
zijnde of in het bui
tenland vertoevende
kerkleden laat nog te
de catechisaties is er
een uniform rooster
plaatselijke kerken, zodat bij
alle
Gevo, administratie,
rapporten, correspondentie,
jj P*us de elastiek van hon-
mee. Historische achtergrond dus derd bemoeiingen ten dien
voldoende.
Wat ons meer inte
resseert is het heden
Onze strijdkrachten
zijn thans voorzien van
98 leger- en 20 vloot-
predikanten (die voor
de luchtmacht zijn
daarbij inbegrepen).
Daarvan zijn er 52 uit
de Ned. Herv. Kerk,
uit de Geref. Kerken
38, verder 2 Chr. Ge
ref.. 2 Ev. Luthers; en
uit de Geref. Kerken
art. 31, Vrij-Evangel
Gem., Bapt. Gem. en
Remonstr. elk één. De
R.K. aalmoezeniers
hebben een afzonder
lijke organisatie in het
geheel. Aan het hoofd
van de Prot. Chr. pre
dikanten staat kol. De
Kluis, met 4 geweste
lijke predikanten in
de rang van luit-
kolonel, voor devloot-
preijikanten is dat
kapt. t/z Sillevis Smitt.
Ziedaar in het kort
bestek wat er is.
Maar hoe het er kwam? Dat is
een vraag, die we hebben voor
gelegd aan ds. W. M. le Cointre.
predikant in algemene dienst der
Geref. Kerken, de man, wiens Qan OQk een psychologische keu-
lang niet gemakkelijke taak het rinf, Voorts: geschiktheid. Ik kan wettig kind geworden. Thuis be
is, om legerpredikanten te zoe-|—_<.rnnl.i.iir».ro!.Mip(! «n eroor Dan
ken. En te vinden. Daar ligt als
regel een lange weg tussen. Want
n moet vooral niet denken, dat er
een edele wedstrijd tussen de pre- beste kansen.
dikanten bestaat om „veldpredi- Anderzijds: het is en blijft een
ker" te worden. geestelijk ambt. En hier openen
zich prachtige perspectieven
de jongens.
„En achter hem staat het
kerkelijk thuisfront?"
„Dit is de zeer belang
rijke, eigenlnk onmisbare
factor voor net welslagen
van een alles-omvattende
arbeid. De vollè medewer
king der kerkeraden, clas
ses enz. is daarbij beslis
send en ik kan met blijd
schap wyzen op toenemend
inzicht te dezen. Elke in
dienst komende militair ont
vangt van ons een militair
handboekje (een onmisbare
gids), is op ons Bureau ge
registreerd en alle mutaties
worden bijgehouden. Met de 77
garnizoenskerken is er meer of
minder regelmatig contact en één-
maal 'sjaars vergaderen zij met gratis voeding en logies) diverse
de Generale Deputaten en de sprekers over actuele onderwer-
legerpredikanten.
Een legerpredikant dient
ook lichamelijk fit te zijn.
Plaatselijk is er vaak zeer te
waarderen medewerking, O.a.
door het instellen van mil. wijk
raden. In Amersfoort bijv. (er
ook in Utrecht en Den He.,-Oor., '^7 otderS'
zijn 12 ouderlingen, die zich spe-
ciaal daarvoor inspannen, want u
begrijpt, dat het contact met de
trokken bij misstappen, straffen eigen kerk m verband met cate- ^nge" 0p ^frkdagen
aangenaam bezig te
DE OUDERS
tevreden over de mede-
litairen!
„Wel dankbaar, maar niet vol
daan. Voor velen schijnt het van
Integendeel, ér moeten heel wat
weerstanden overwonnen worden
(gezinsomstandigheden, ontoe
schietelijke of onmachtige kerke-
toga uit-
enquête
militairen bleek 40 pet. nooit
kerk aan de binnen-
de dommee zijn ^ant te hebben gezien,
e„ 41 pct. on8edoopt
te zijn. Daarom is
hogerhand
_ji zijn uniform aantrekt.
Maar zo vertelt ds. le Cointre,
langzaam maar zeker slagen we
erin, het noodzakelijke aantal bij. lich, gJst,,ld.
een te krijgen en dit jaar ben ik £er ne,vn
voor 't eerst „vol".
„Maar u moet toch regelmatig
weer „aanvoer" hebben, want de
legerpredikant is dat toch maar
voor één jaar?"
OPLEIDING
de week worden dan
bijbelse onderwerpen,
bij voorkeur figuren
besproken, en is er
„Eén jaar plus 6 weken oplei- een vrij onderweip.
ding in Eindhoven. U moet zich Merkwaardig: bij de
de legerpredikant vooral niet dan ook loskomende
voorstellen zoals in vroeger tij- vragen der jongens
den, toen hij alleen m>ar gewon- -;J-
den en stervenden moest bij
staan. Hij maakt, ook als er geen
kogel te zien is. deel uit van de
strijdkrachten en zijn geestelijke
verzorging omvat veel meer dan
bijstand te velde."
„Uw functie „ii
dienst" is nog niet oud?
„Dateert van 19'-
waren er Deputaten
chisatie
„Stellig. En daar heeft hij óók doen van groot belang is.
eer z'n kansen. Bijvoorbeeld: In dit verband moet u c
militair is vader van een on-
ig kind geworden. Thuis be- RECRUTENDAGEN
.pelijke reacties en erger. Dan
ij„ ,ullBCllo hebben, gaat de legerpredikant erheen en „Dit zijn dè bij iedere nieuwe
geen dominees. Dan geeft het poogt verzoening te bereiken. Of lichting door de Geref. garni-
spreekuur eenmaal per week de de gehuwde militair mijdt z'n huis zoenskerken gehouden samen-
-• waar hij alleen maar narigheid komsten met de nieuw-opgekomen
vindt. Ook dan gaat dominee er- militairen. Wij hebben een staat
heen en tracht het gezin weer in opgesteld, waaruit blijkt, dat in
trr't gelid te krijgen. En wat de januari 1956 in het land 2317 re-
Evangelie Want denkt u zich gestraften betreft: celbezoek, op cruten die samenkomsten hebben
bij een enquête onder 13.000 grond waarvan hij, als het geval bezocht, waarbij 148 Chr. Gere-
voor. de Krijgsraad komt, als plei- formeerden (die geen afzonderlij
ke -recrutendagen heb
ben): met deze kerk
is de samenwerking
uitstekend. Op alle
recrutendagen maakt
ook Pro Rege (Chr.-
Mil. Tehuizen) con*
tact met de reoruten.
Na dit éénmalig
contact blijft de mili
tair „voorwerp van
aanhoudende zorg"
voor het thuisfront.
Er is een persoons
biljet in drievoud
(voor Centr. Archief,
plaatselijke gemeente
en bij overplaatsing
voor de volgende
kerk), dat alle mili
taire en kerkelijke ge
gevens bevat, die voor
zijn welzijn van be
lang zijn in verband
met de bemoeiingen van zijn pre
dikant. Tussen deze registratie
papieren door lopen diverse an-
-dere zorgen: speciale brieven
«I"" verhaart me. int
TÏT1 tUd doorbrengt. e£
gelmatig contact tussen de leger
predikant en zijn soldaten ont-
andering van garnizoen de volg
orde intact blijft. De militair
vraagt vertrouwen, zijn predikant
ook. Daarom is het van zeer
groot belang, dat het thuisfront
met de daad en permanent be
wijst, dat het beider belangstel
ling steunt en in hun streven mee
leeft. Dat geldt ouders, zowel als
kerkeraden."
„DE HEILIGE HAP"
„De heilige hap" is een bij
naam van de leger- en vlootpre-
dikanten. U begrijpt het wel: in
tegenstelling met de „vette hap"
uit keuken of kombuis. Zit schijn
baar wel een beetje spot in. Maar
ook wat anders. Namelijk: het
afzonderlijke. Achter de geestelij
ke, hij ga dan in toga of uniform,
staat het Kruis. En achter het
Kruis is het Evangelie.
„Als een nieuwe vlootpredikant
mij vraagt," zo schrijft ds. Sille
vis Smitt in het boekje, dat elke
recruut door zijn kerk wordt aan
geboden, „wat eigenlijk zijn werk
is, dan antwoord ik steevast: de
grondwet van ons werk is: te
gaan waar de mannen gaan, te
staan waar de mannen staan, en
als het nodig is, te vallen waar
de mannen vallen."
Alien, die zonen in 's lands
dienst hebben, mogen mèt hun
jongens bedenken, dat die drie
plichten samen inhouden al de
zorg, waarmee leger-, vloot- en
luchtmachtpredikanten namens
hen en namens hun kerk, de mi
litair omringen, als vader en moe
der dat niet kunnen.
Ook in deze tijd
Geen enkele infanterist ontkomt eraan; ook de geestelijke
verzorger moet een aanvaardbare schuttersput kunnen graven.
Vervolg van voorpagina.
gelijk je kunt toch niet op elk
uur van de dag staan koken? Nee,
ik heb gezegd: zuster, daar zijn nu
net de eethuizen voor. Enfin, ik
weet niet, hoe ze het nu doet met
eten, ik ruik nooit wat, maar ze
heeft wel een electrische kook
plaat om een kopje thee te kunnen
zetten, hoor."
„IK WEET NIET
les geregeld naar haar
als de zuster nu maar geen vrije
dag per week had, zou ze helemaal
tevreden zijn,
In het ziekenhuis, tijdens haar
vrije uur, spraken we met de zus
ter.
„Och, ik woon daar wel goed,
beter dan anderen misschien. Al
leenik raak er niet echt
thuis. Mevrouw is niet lastig,
maar ze heeft er een hekel aan als
ik over de trap en door de gang
loop. Ik moet er dus altijd aan den
ken, dat ik geen boodschapje ver
geet op weg naar huis en dat vall
Ik
het
öRAAienö öe R&öioknop
per week Gevo (gees
telijke vorming); wie
er wegblijft, moet in
zijn die betreffende
het 6e en 7e gebod
Dverheérsend
„De weg na de keu-
i Ajs aues jj, or(je is gaat de
algemene candidaat-legerpredikant met ds.
i" de Kluis praten, wiens uitspraak
1947^'Daarvóór beslissend is, en dan volgt de be-
contact noeming bij Kon. Besluit."
Het camoufleren van het
gezicht: met houtskool: een
heerlijke bezigheid
ZES WiKEN OPLEIDING
die dit werk graag deed,
werd ik benoemd."
„Eén man. zowel voor land- als
zee- en luchtmacht
„U hadt het
leiding. Is dat
„Inderdaad. Daar in Eindhoven
ziet u dominee in een nlet-kerke-
lljk klimaat: daar leert hij sa
lueren enputje graven, op
bulk kruipen ra nachtelijke factor "in'hetmoreël
ij Uiteraard vergezeld
„Hoe is de verhoudingtussen spanningen
- militair ge- "n
"Daarbij is vertrouwen, evenals
bij de manschappen, het van het.
In het algemeen wordt de geeste
lijke verzorging van de strijd
oefeningen maken, uit
springen, met kompas, padvinden
enz. En op hoger vlak: lessen van
officieren der Hogere Krijgs
school over interne zaken, de Na-
vo e.d."
„Is de legerpredikant ook be-
de troep.
toezicht. De leger- en vloot-
predikanten brengen elke maand
een rapport uit aan de Hoofdle
ger- en vlootpredikanten, en deze
rapporteren driemaandelijks aan
de Kerkelijke Deputaten. Er is
elke recruut
boekje „van hart tot hart",
zoals die van ds. De Kluis en dat
van ds. Sillevis Smitt „Militair en
Christen", of zijn Kerstboekje
1956 „En het geschiedde in die
dagen", getransponeerd op de
gruwelberichten uit Hongarije. Of
;>er maand uitgr
de brieven van ds. Le Cointre
alle Gereformeerde militairen
in het buitenland. Voorts een
nauw contact met de Militaire Te
huizen (waarvoor een Commissie
van Advies uit Pro Rege is inge
steld) en die door de legerpredi
kanten regelmatig bezocht wor-
STATENDAM
Een stukje van het feest op de
Statendam hebben we mogen
meemaken. Even hebben we dc.
gezellige sfeer aan boord, van
het mooie schip van de H.A.L.,
dat ongeveer 20 km uit de kust
op de Noordzee ten westen van
Sclieveningen voer, geproefd,
(lonk zfj de radiokrant van de
N.C.R.V. In een directe uitzen-
ding, die glashelder doorkwam,
bracht de editie van woensdag
de „doopplechtigheid", verricht
door prinses Beatrix. Het was
een levendige, ja soms spannende
reportage, waarvoor we niet al
leen de verslaggevers, maar ook
de technici op het schip, dank-
beur mogen zijn.
OGENBLIK STILTE
De uitzending had plaats op het
moment, dat juist hel galadiner
sou beginnen. Vanzelfsprekend
werd voor het eten „een ogen
blik" stilte ge-geven. Maar de
redioverslaggever, die zoveel tc
ei lellen had, merkte dit nauwe
lijks op en praatte gewoon door.
Alleen toen het „ogenblik" voor
bij was, liet hij zijn stem wat
dalen. Dat was niet fatsoenlijk.
Dat was zelfs oneerbiedig in
deze uitzending van de N.C.R.V.
Dat ogenblik stilte had beslist
niet gemist mogen worden in
deze reportage.
DEBUUT
„Sprong naar de vrijheid" is een
uur linn mini mm mm mm mm urn inn inni mini mm mm mimi mm iiimimi mm min unii mm mm mini mini mm mm mini «111111 minim mm mim
Ds. IV. M. le Cointre, predikant
in algemene dienst der Gerefor
meerde kerken voor de geestelijke
verzorging van land-, zee- en
luchtmacht.
„Als u de tuin doorkijkt we
zaten in de studeerkamer van ds.
le Cointre (Churchill-laan 244 Am
sterdam). ziet u een ruim tuin
huis. Daar werkt de administra
teur. de heer Bakker en hij
werkt hard. Want u begrijpt, ik
ben meer uit dan thuis."
„Steeds maar op zoek...."
„Ja. En meer. Want toen het
werk begon, heb lk eerst alle
classicale vergaderingen bezocht
om in elk deel van het land de
noodzaak en de betekenis der
geestelijke verzorging van onze
militairen te bepleiten. Toen dat
gedaan was, moest er een instruc
tie komen inzake de eisen voor
en de taak en de financiële rege-
In niet weinig gevallen moest
moet ik nog de classes bezoeken,
om hun invloed op plaatselijke
kerken voor ons streven aan te
wenden."
PLICHTEN EN RECHTEN
„Zijn die eisen zwaar?"
„Betrekkelijk. Uiteraard licha
melijk fit; er gaat een volledige
keuring vooraf en de daarbij ver
kregen S is punt één: stabiliteit.
Het verkeerde keelgat (II)
TM AT zou dat?" informeert
Jozef, als ik hem er op at
tent maak dat 't minder fraai
is om kerstgaven in ontvangst
te nemen van kerken waartoe
men niet behoort. „Voor mijn
zijn alle geloven gelijk! We
zullen allemaal voor Ééntje
verschijnen moeten
Nu kan ik er nooit tegen als
mensen over God spreken in
verkleinwoorden. Ik vind dat
profaan. Ik vind dat vloeken.
Waarschijnlijk antwoord ik hem
juist daarom scherper don ik
eigenlijk van plan ben.
,JZ.al ik jou eens wat zeggen,
Jozef?!" bijt ik hem toe. „Jij
gebruikt nu wel gauw even wat
vrome woorden, maar daar
meen je niets van! Je durft niet
eens de naam van God te ge
bruiken, je praat liever over
Eentje. Je hoopt in je hart dat
God helemaal niet bestaat. Ja,
ja, dat moet je wel hopen, want
je gelooft helemaal niet in Hem.
Je luistert niet naar Hem. Het
is lelijk wat je nu gedaan hebt.
Je gaat naar mensen van een
andere kerk, die voor hun allei-
armsten wat bijeen hebben ge
bracht en dat eigen jij je toe.
Ik weet niet hoe je hen hebt
kunnen bewegen om jou daar
iets van af te staan. Of ik weet
het eigenlijk best. Je hebt ge
zegd dat je niets kreeg, is het
niet?"
Jozef knikt woordeloos.
„Juist, je hebt gezegd dat je
niets kreeg met Kerstfeest. Je
hebt verzwegen dat je die dure
kalender gekregen hebt. Je
hebt er je mond over gehou
den dat je bovendien dat aar
dige kerststukje daar staat
het ontving. Maar je hebt
wel gezegd dat jouw kerk niets
deed!"
Jozef kon niet anders doen
dan andermaal toestemmend
knikken.
,Je hebt daarin wéér gelo
gen!" ga
ik onbarmhar-
,Jn
heb
je heel veel
versterkende
middelen ge
had. In juni
heb je die weer gekregen.
We hebben op allerlei ma
nieren telkens voor je klaar ge
staan. Maar dat verloochen je
nu allemaal! En dan ga je vro
me praatjes ophangen. En die
mensen helpen je omdat je je
voordoet als een arme ouwe
stakkerd, maar dat ben je niet.
Ie bent vergeten dat we op jouw
verzoek je geholpen hebben om
aan die steun te komen. Je bent
ook vergeten dat je zelf zei dat
je nog nooit zoveel gehad hebt.
Je bent vergeten dat je nou uit
alle narigheid was. Je bent ver
geten dat we meegeholpen heb
Ui» de
VOLKSWIJK
ben dat je oude schuld je werd
kwijt gescholden. Je bent een
nare man, Jozef!"
JOZEF zegt nog maar altijd
niets.
„Dat eten hier", zeg ik, „dat
eten komt in het verkeerde
keelgat. Dat moest door een
arme stumperd worden opge
geten. En je kreeg het niet om
dat er Een voor ons zorgt. Je
kreeg het omdat er een ander
is, die ons verzoekt! Weet je
wie ik bedoel?"
„Ja", zegt
Jozef, „De Du
vel!" Want bij
ons zeggen we
niet duiuel,
maar duvel.
Dat klinkt
speelser. Dan
kun je net doen alsof hij ook
al niet bestaat, of hij maar
zo'n grapje uit onze kinder
jaren is.
„De duivel", verbeter ik 'm,
„Inderdaad, de duivel.... En
als je wijs bent en vroom, dan
breng je dit pak gauw terug
waar je het vandaan hebt ge
haaldIk stap op; ik
heb geen zin me verder kwaad
te maken. Ik vind trouwens
dat ik het hierbij wel laten kan:
ik kan 'm toch bezwaarlijk bij
't handje nemen en 'm opbren
gen naar dat vrij evangelische
zevendedags baptistische kan
toor, waar ze op zulk een wei
nig verantwoorde manier on
danks hun allerbeste bedoelin-
gen mensen in verzoeking
brengen. Het troost me nog een
beetje dat ik uit die aandui
ding niet wijs kan worden;
dat ik nooit van z'n levensda
gen weten zal welke groepering
hiervoor aansprakelijk was.
Want er bestaan geen vrij-
evangelische-zevendedags-bap-
tisten
NIET dat dit bezoek enig suc
ces heeft geboekt.
Jozef heeft het relaas een
paar dagen later zelf aun wijk-
predikant verteld. Hij heeft dat
zó gedaan: „Nou zien je toch
maar weer dat onze lieve Heer
voor ons zorgt, hè! Daar heb
ben ze me nou van de Mormo
nen zo maaT een heel Kerst
pakket thuis bezorgd. Met thee
en koffie en kaas en vlees! Ik
heb gebikt tot ik niet meer
kon!"
„Ik dacht dat je dieet had",
heeft wijkpredikant geant
woord. Van mijn avontuur
wist hij toen nog niets, en ei
genlijk was zijn repliek korter
en meer afdoende. Want met
oudjaar was Jozef weer ziek
En zei de dokter dat ie zich
wel dood had kunnen eten.
Maar dat is een geschiedenis
zo oud als de mensheid, sinds
die appel (die geen appel was)
door Adam en Eva werd ge
goten
MIEBEL
boeiend hoorspel over een vlucht
v»u drie Hongaren, een hoorspel
waarin de beruchte en angstige
novemberdagen op dramatische
wijze herleven. Onder regie van
Kommer Kleijn is dit luisterspel
maandagavond in de radioscoop
uitgezonden. Het was een uurtje
werden herinnerd aan de gevol
gen van de communistische ter
reur: wanhoop en dodelijke angst
„Sprong naar de vrijheid" is het
debuut en ik schrijf dit ip.ét
een beetje trots van collega
Henk van der Meyden, verslag
gever van onze bladen. Hij is 19
jaar oud. Dat zegt veel. Henk
is op het ogenblik in dienst en
korporaal bij de geneeskundige
troepen in Amersfoort. Hij
schreef zijn hoorspel tijdens zijn
kerttverlof in twee dagen. Henk
van der Meyden ziet nu terug
op een welbesteed verlof. Een
hoorspel van kaliber, dat werd
uitgezonden. Dat is geen kleinig
heid.
DIRECTEUR-ACTEUR
De directeur van het chr. doof-
stommeninstituut „Effatha" is
één dag hoorspelacteur geweest.
En daarmee heeft hij zevendui
zend gulden voor zijn instituut
verdiend. Verdienen was het
eigenlijk ook niet. Want hij heeft
dit bedrag le danken aan Saskia
en Jeroen of liever aan de vrien
den en vriendinnetjes van de
lieve radiotweeling. Het zit zo
met die tweeling. Saskia en Je
roen gaan zo zoetjes aan uit de
ether verdwijnen. Maar zjj wil
den nog zo graag iets goeds doen.
In hun honderdste uitzending
voor de N.C.R.V. kwam spon
taan het plannetje op een doof
stom kindje te helpen. Bijna alle
luislcraartjes deden onmiddellijk
nn-e en liet resultaat was dat
grote bedrag. De heer C. Tim
mer heeft zich nu een dag onder
regie van Wini Paauw geplaatst
om zijn eigen rol te spelen, nl.
die vun de dankbare directeur,
voor wie zo'n douceurtje voor
zijn doofstommeninstituut een
onverwacht hartelijk blijk van
meeleven was. Maandagmiddag
om kwart over vjjf kunnen we
beluisteren hoe hij het eraf ge
bracht heeft en hoe de populaire
tweeling het grote cadeau aan
Effatha geeft.
DE KOMENDE WEEK
Moigenmiddag speelt het Con
cert gebouworkest o.l.v. Erich
Leinsdorf werken van Mozart,
Philip Em. Bach en Landré
II, 2.30). De Missa
liefst na de dienst gauw naar huis
gaan, m'n uniform uitdoen, een
paar lekkere slofjes aan en dan
gezellig een beetje koken en op
m'n gemak eten. En dan eens
r uit, dat heb je heus nodig.
Of gewoon thuisblijven en een
beetje huishouden."
„Eet u elke dag in de stad?"
De zuster lacht een beetje.
„Ik neem wel eens ergens een
hapje, maar ik heb er gewoonlijk
geen zin in, vooral niet in uniform,
daarmee ga je hoogstens even een
cafetaria binnen. Goedkoop eten
in de stad verveelt gauw, vooral
als je moe bent en elke dag een
restaurantmaaltijd dat kan
een verpleegster zich heus niet per
mitteren. Er komt toch al zoveel
bij ik kan thuis nauwelijks iets
wassen bijvoorbeeld. Verder eet ik
wel eens bij kennissen of bij een
collega, maar ik kan nooit iemand
terugvragen en dan voel je je toch
niet vrij."
„Kookt u thuis nooit iets?"
Óonieuw lacht de zuster.
„Wat ruik je niet als het kookt?
Een ei hoogstens.zegt ze ont
wijkend
Van heel deze achtergrond weet
mevrouw, die het zo best heeft ge
troffen met haar „inwoning"
niets. Maar tel eens op: de zuster
voelt zich „thuis" niet vrij, zit ze
in costuum ergens te eten tussen
gezellig-geklede mensen, dan
voelt ze zich evenmin vrij, eet ze
aan tafel bij iemand die ze niet
terug kan noden, dan ach zus
ter, waar voelt u zich dan eens
helemaal uzelf, waar komt u tot
rust na uw enerverende dag
taak....?
„ER MOET REGEL ZIJN"
„Er moet regel zijn!" verzekert
ons een andere mevrouw. Daarom,
zegt ze, kan ze niet gedogen dat
de lerares die bij haar Inwoont,
de dispuutclub waarvan zij lid is,
eenmaal per vier weken ook bij
zich ontvangt. Het wordt wel eens
één uur, eer die mensen dan weg
gaan! O ja, meneer en mevrouw
hebben zelf ook dikwijls laat be
zoek. na de televisleultzcnding
blijft men meestal erg lang plak
ken„maar dat ligt toch an
ders, nietwaar? Wij zijn tenslotte
in ons eigen huis!"
Ja, ze moet er ook op staan, dat
„de juffrouw" niet telkens na
twaalven thuiskomt, dat geeft
maar onrust in huis!
Een andere dame heeft direct,
toen haar inwoonster met pak en
zak verscheen gezegd „Hoort u
eens, juffrouw, schaft u dat twee
de opklapbed maar af. Geen lo
gees, ik heb aan u alleen ver
huurd!"
Heel boos kan mevrouw X zich
nu nog maken, omdat haar „juf
frouw" toen ze kwam de „schilde
rijen" van de kamermuur haal
de en op de gang zette en de gor
dijnen verving.
„Hoe komt ze er bij? Mijn lo
gees hebben ze altijd goed gevon
den en waarom zij dan niet?
En wat is zij nou helemaal? Band
leidster in een confectiefabriek.
Nou vraag ik u!"
Ach. laten we de lijst maar niet
te lang maken. Het draait alle
maal om dat éne: de hoofdbewo
ners „hebben een of meer kamers
verhuurd"maar zij beseffen
niet, dat degene (n) die daar nu in
woont, zich een „thuis" willen
scheppen, evengoed als de hoofd
bewoners dat zelf doen.
Verdiept men zich hierin, dan
blijkt vrijwel alles te berusten op
dit onderling wanbegrip. Meent u
nu vooral niet, dat van de zijde
der huursters alles altijd koek en
ei is. Ook aan haar kant bestaat
niet altijd de juiste tact en het goe
de begrip. Rancune speelt dikwijls
een rol. Altijd echter is de kamer
bewoonster in het defensief, ook is
de' strijd, welke nog al eens ont
brandt, altijd ongelijk. Tenslotte
heeft de hoofdbewoonster het voor
't zeggen en tot op zekere hoogte
is dat ook haar goed recht.
MEER NADENKEN
Er zou echter veel kunnen wor
den gewonnen, als er van beide
kanten meer werd nagedacht. Het
zou zo erg niet zijn, als de ver
pleegster wat minder „nam"- en
eens trachtte, mevrouw een en an
der uit te leggen. Mevrouw is nl.
geen onmens, maar ze denkt niet
Twee wanbegrippen moeten de
wereld uit, ten eerste dat men
„een juffrouw" maar zonder meer
de wet kan voorschrijven en haar
haar persoonlijke leven ontnemen,
en ten tweede: dat men meelijden
moet hebben met de alleenstaande
werkende vrouw.
Het een noch het ander is juist.
De werkende vrouw heeft recht op
een eigen huiselijk leven, ook al
moet ze daarvoor de woning van
een ander delen. Natuurlijk dient
er dan van beide zijden enig over
leg en de nodige aanpassing te be
staan. Er kunnen geen twee konin
gen in één rijk regeren!
dan is zij heus niet beklagenswa;
dig. Een van de misplaatste ver
schijningsvormen van „meeleven
met een alleenstaande vrouw" is:
„haar eens te eten te vragen". Dit
mag goed bedoeld zijn. maar
meestal wordt het, althans wan
neer het een normale, flinke vrouw
betreft, als denigrerend aange
voeld. Het goedbedoelende echt
paar zal er immers niet over den
ken, dan ook eens bij haar te gast
te gaan?
i Het Nationaal Programma don
derdagavond (verjaardag prinses
Beatrix) staat min of meer in
het teken van het studentenleven.
Er is een klankbeeld over de
Oranjes, die in Leiden hebben
gestudeerdeep feestprogramma
uit dc Stadsgehoorzaal te Leiden/*
waaraan meewerken Jules dé
Corlc en Ep Koster en Hugo de
Waard van het Utrechts Studen
ten Cabaret; en een concert
het Nederlands Studenten
gross
Orkci
Kempers spreekt
de
Cler
psa.
Bi ei
i D van Moaar
dagmorgen om 10.05 voor dc
N.C.R.V. te horen. Dirigent
Betnhard Paumgartner. Het r*
diomatinec brengt woensdagmid
dag l N.C.R.V.) Das Lied von
der Erde van Mahlcr, gespeeld
door het Weens Filharmonisch
Orkest onder leiding van Bruno
Walter met medewerking van
Kulltleen Ferrier.
Drs. H. R. Rookmaker begint
vrjjtlag een serie toelichtende
causerieën over de instrumentale
muziek van Noordamcrikaanse
negers (N.C.R.V., 23.15).
A.V.R.O.'s jazzcompetitie brengt
donderdagmiddag 4.40 het ere-
concert van de winnaar Boogie-
Woogie.
non Papa, die 400
itierf. en het Koor Collegium
iltisicum Amstelodamense laat
enige werken van de componist
horen (N.C.R.V., maandag 9.30
Gompie neemt de leiding, heet
het N.C.R.V.-hijorepel van maan
dagavond. Auteur G. H. van
Muren. In het specifieke K.R.O-
programma van dinsdagavond
„En gij zult het aanschijn van
de aarde verlichten" wordt het
hoorspel „De verraderspoort"
door Morna Sewart over Thomas
Moore uitgezonden. Vertaling
prol. Kranendonk. De V.A.R.A.
zendt woensdagavond een hoor
spelbewerking door S. de Vries
jr. van „De muiterij op de Caine"
uit (8.15—10.20).
T elevisie
De A.V.R.O. zendt woensdag
avond het merkwaardige blijspel
„Als 't kindje binnenkomt" uit.
Voor de kinderen is er 's mid
dags een reportage van de sche
pen van de K.N.S.M. (V.P.R.O.).
Niemand minder dan dr. Anthon
van der Horst brengt ons don
derdagavond in een documentair
programma samengesteld door
Jan Vrijman voor de V.P.R.O.-
televisie in contact met de jazz.
Het koor van de Nederlandse
Seintoestellenfabriek in Hilver
sum onder leiding van Willy
Francois zal meewerken aan het
onlspanningsprogramma van de
N.C.R.V.-televisie op zaterdag 2
februari in het Minervatheatcr
in Heemstede. Voorts treden op
het orkest Juan Pctro en de
Amerikaanse zangeres Fredey
Marshall, die melodieën uit
„Porgy and Bess" zal zingen. De
wedstrijd „Uit tegen thuis" gaat
ook dit keer weer tussen een
gezin buiten de zaal en een team
op het podium. In het vóór-
programma, dat uit de Bussumse
studio komt, zal in de rubriek
„Dit is nu mijn hobby", een
jonge slager laten zien, dat hij
letterlijk een grote mate -van
kunstzin in de botten heeft. Hij
zal namelijk demonstreren, dat
er na het uitbenen van een ge
slacht varken genoeg grondstoffen
overblijven voor huisnijverheid.
