Plasticbedrijf heeft alleen thuiswerksters in dienst RENNIES HET MILJOENSTE LUIERBROEKJE Huisarbeid houdt menige huishouding op gang Agrs-gola Pantser-generaal Wenck terug in het leger? Garanties voor Israël billijk Samenwerking van prot. chr. gemeentebestuurders VRIJDAG 25 JANUARI 1957 (Van onze speciale verslaggever) EEN GEZELLIGE KAMER, een wolk van een baby in de wieg en een handige moeder achter een elektrische naaimachine: uit deze woning van een Amsterdamse familie-Doorsnee kwam het miljoenste luierbroekje van plastic gerold. Het miljoenste plasticbroekje na de oorlog vervaardigd voor een bedrijf, dat louter en alleen met thuiswerksters werkt. Huisarbeid moet een baken van betrouwbaarheid zijn, zo menen de samenstellers van het ontwerp-Huisarbeidswet. Welnu, deze thuiswerkende moeder doet niet slachtofferig. Integendeel, zij is maar wat blij dat zij in haar omstandig heden niet uit werken behoeft te gaan. Nu kan zij haar huishouding ten minste op gang houden: „Als de machine snort, blijft de kleine zoet en ik verdien er zo behoorlijk wat bij". Voor haar zou het wegvallen van deze huiselijke vorm van verdienste veel narigheid betekenen. te komen. „Soms zie je de produktie een bepaald geval plotseling op- Wti zijn by haar gekomen met een ze ker vooroordeel, ingegeven door het wel haast klassieke beeld van de tobbende huisnaaister, die zich alsmaar afbeult voor een kleine büverdicnste. De huis- vrouwen-plasticverwerksters die we be zochten, beantwoordden in geen enkel op zicht meer aan dit ingescherpte beeld van sociale misstanden uit het verleden. Plastic is dan ook van deze tijd en de ruim 120 Amsterdamse huisvrouwen, die voor een wekelijkse produktie van vele tienduizenden luierbroekjes en schortjes zorgen, zijn het ook. Hetgeen zeggen wil, trekken, van zeventig gulden springt een vrouw over op een weekgeld van honderd gulden of meer. Je weet dan, dat er ergens op gebroed wordt. Veel later hoor je dan pas wat debedoe ling van die maandenlange extra prestatie was. Dan moest er een bankstel komen of een nieuwe radio of een televisietoestel. Staat zo'n fei begeerd voorwerp er eenmaaldan dat ze het gerief tyd normale veil terua". graag willen offeren voor wat meer fi nancieel gemak, zonder dat ze daarvoor behoeven te sloven. BIJ de een gaat het louter om een aantrekkelijke bijverdien ste, de ander, meestal de alleenstaande, moet er helemaal van leven. Mevrouw Gaarkeuken, die na het over lijden van haar man de plasticverwer- kende firma helemaal alleen leidt, wil bij het beoordelen van de bezwaren, die de huisarbeid in zijn verschillende vor men zouden aankleven, eerst duidelijk vastgesteld zien, dat we van het pluchen tijdperk inmiddels zijn overgegaan naar het plastic tijdperk. Er heerst nu een maal een andere mentaliteit en ook de werknemer is andere eisen gaan stellen. Het is moeilijk tegenwoordig een com fortabel atelier gevuld te krijgen met meisjes, terwijl de animo voor de plastic bewerking thuis groot is. feen enkele ad vertentie in die richting levert gemid deld vijfhonderd aanbiedingen op. Waar mee bewezen wil zijn, dat de vrouw zich thuis nog het meest op haar gemak voelt. Een goede thuiswerkster verdient toch al gauw een zestig zeventig gulden in de week. waarbij nog vakantie- en even tueel ziekengeld komen. Dit overigens geheel op vrijwillige basis, aangezien deze thuisnaaisters niet in vaste dienst zijn en in feite dus buiten de sociale voor zieningen vallen. De band met de werk geefster zou vrij los kunnen zijn, als daar niet was het sociale gevoel een vrouw eigen. Als het goed gaal „Als het mU goed gaat, gaat het hen ook goed", zo stelt deze praktische vrouw vast. De praktijk is dan ook, dat er in dit geval wel degeiyk sprake is van een sooniyk contact en een stevige band tus sen haar en haar „medewerksters", zoals zy de thuiswerksters pleegt te noe Als de geest van het bij de Sociaal-Econo mische Raad thans ter beoordeling lig gende ontwerp-Huisarbeidswet er ni is van het bewerkstelligen van een derge- iyke hechtere binding, dan is het haar goed. Dat het haar nog eens onmogelijk worden gemaakt met deze thuiswerksters haar bedrijf uit te oefenen, gelooft zij niet. „Dan zouden ze de haren de keerde kant opstrijken en mijn naaisters zouden er stuk voor stuk de dupe van worden", zo stelt mevrouw Gaarkeuken kordaat vast. Eens per week komen de 120 dames allemaal bij haar thuis afrekenen en dan horen zij en haar dochter pre cies, wat er zich bij hen thuis alle maal afspeelt. Er zijn eigenlijk niet eens woorden nodig om daar achter zakt de produktie ook weer tot het Bijna 70 jaar is mevrouw De Jong. maar in het lassen van de haar thuis bezorgde plastic luierbroekjes is zij vele van haar jonge collega-thuis- werkstertjes nog de baas. Het werk valt haar licht en gelet op de vele reissouvenirs aan de muur, kom je als thuiswerkster ook nog eens er gens!" Voor mij is deze huisarbeid een uitkomst," zo zegt mevrouw De Jong haar getrouwdedochter na. Bxjc/ttesftv Lbu/f 6o tcMem*. Nieuwe kernproeven in Nevada De Verenigde Staten zullen laat in het voorjaar in Nevada een reeks proeven beginnen met kernwapens om nieuwe belangrijke kennis voor de verdediging van de Verenigde Skaten en de vrije we reld te verwerven, aldus wordt te Wash ington gemeld. Het. echtpaar Teeken uit de Riouw- straat te Amsterdam behoort ook tot de 120 thuiswerkers, die uit de op brengst van het te verwerken plastic een boterham, of alleen maar het be leg er voor, halen. Voor dit echtpaar komt het echter neer op een boter ham plus beleg, omdat zij nu hun hele bestaan er op hebben gebaseerd. Een besteldienst levert de rollen drie maal in de week af bij de naaisters en haalt de door hen in elkaar gezette luier broekjes, schortjes, schootdekjes, mot- zakken, slabbetjes, omslagluiers en an dere kleurige plastics ook weer op. Het werk wordt in stukloon betaald en tot nu toe is er steeds volop werk geweest, dank zij de grote behoefte van de groothandel, de eigenlijke afnemer van het voor het ergrote deel uit Zwitserland afkomstige i hier verder afgewerkte materiaal. En ■er het werktempo, heeft mevrouw Gaarkeuken, gelet op de eigen werkom geving, die ook haar eisen stelt, niet te klagen. „Als ik een duizend schorten uit geef, komen er meestal een 800 stuks op tijd terug". De laatkomers hebben altijd een geldig excuus, dat dan aan vaard wordt ook. Vrouwenwerk Een jonge vrouw, die bU de patrones komt met de mededeling, dat ze de vol gende week een poosje bij haar schoon moeder gaat logeren, weet al bij voorbaat, dat daar niets op tegen is. Taot van de ie kant en goede wil van de andere iaken het werken in deze bijzondere werkgemeenschap tot een genoegen. Zo als we vernamen uit de mond van me- iv W. J. C. de Jong, een 69-jarige weduwe uit de Vrolijkstraat 64 te Amster dam. Zij is specialiste in het snijden en lassen van luierbroekjes. Vierduizend broekjes per week komen regelmatig uit haar handen en uit die van haar dochters elk op hun eigen adres, ook bij deze plasticverwerking zijn betrokken. „Het is betrekkelijk licht werk en daarom echt vrouwenwerk", zo meent mevrouw De Jong. Op de elektrische lasmachine, die ich heeft aangeschaft, kan ze nog steeds behoorlijk uit de voeten. „Maar", aldus deze Amsterdamse, „eerst komt het huishouden en dan het werk". Lange maakt ze meestal nooit, zodat er ook nog tijd overschiet om van het prach tige televisietoestel (lastbaar resultaat i dit thuiswerk) te genieten. „Voor mij mijn dochters een uitkomst en ik hoop THUISWERKERS onder de loep V dat zelf nog lang te mogen doen. Werk er nog in overvloed, want mevrouw nog weken achter met de orders". Goed in de huishoudelijke spul letjes zit, dank zij deze huisarbeid, ook. de jonge mevrouw Lang-Ber- mond, Ambonstraat 10. „Maar ik moet me er dan ook veel voor ont zeggen, want vier dagen in de week moet ik toch wel aan het werk geven". Deze huisvrouw is vroeger op het atelier geweest en is dus in het bezit vlugge vingers. „Als ik dit werk niet had zou ik de deur uit moeten en dat is ook zo leuk niet", aldus haar commentaar op de vraag wat haar tot deze huisarbeid bracht. Viereneenhalf jaar werkt ze zo al op haar industriemachine, alleen om dat ze het wat ruimer wil hebben dan het weekloon van haar man, een schilder, toelaat. Die helpt 's avonds trouwens ook dikwijls nog even met Omdat de jonge Nederlandse vrouw spontaan de voorkeur geeft aan de gezellige „Margriet" is „Margriet" reeds jarenlang het gróótste blad van Nederland! het vouwen en omslaan van de te bewerken schortjes. Een collega van deze huisschilder, de heer J. Teeken, Riouwstraat 10, heeft zijn oude stiel, na een geval van ziekte, er zelfs helemaal aan gegeven om zich thuis op de plastic te storten. Nu hij dan niet meer buiten mag werken, geeft dit binnenwerk, dat hij 6amen met zijn vrouw doet, hem veel voldoening. 's Avonds werkt dit echtpaar echter niet: „Je moet je zelf in de hand houden". Eigen auto Nu is die zelfdiscipline een moeilijk punt bij de huisarbeid. En als leek vraagt men zich in dit ver band ook even af of die huisnaaisters die uit het thuiswerk zelfs een eigen auto overhielden, zichzelf en hun huisgenoten wel voldoende in de hand hielden. In elk geval is het zo, dat een aantal van de plasticbewerksters aan het eind van de week in hun wagen voor komen ryden om loon naar (zeer hard) werken te krygen. Dat zijn dan wel de uitzonderingen, die de regel hier zeker niet bevestigen. Zij schijnen zelfs de indruk van de arbeids inspectie, opgedaan na vele jaren van ervaring bij huisarbeid, te logen straffen. Die indruk, we schreven het reeds, was, dat het sociale peil van het gezin dat huisarbeid verricht over het algemeen daaK. Of zou men daaronder ook de te vrezen aanpassingsmoeilijk heden by een eventueel omslaan van de conjunctuur kunnen verstaan? jVT/ET ALLEEN generaal Hans Speidél, die benoemd is tot opperbevel- hebber van de N.A.V.O.-landstrijdkrachten van Centraal-Europa, laat een lege plaats achter in het Westduitse militaire leven. Ook is er een va cature door de benoeming van de inspecteur-generaal der Westduitse strijdkrachten, luitenant-generaal Heusinger, tot vertegenwoordiger van de Bondsrepubliek in de „standing group" van de NAVO in Washington. Voor zijn plaats wordt genoemd de vroegere pantser-generaal Wenck. (Van onze correspondent te Bonn) Deze thans 56-janiige generaal der vroe gere „Wehrmacht" werd in april 1945 door de Führer als zodanig bevorderd. Hy kreeg van Hitier bevel met de twaalf de „Armee" die uit nog slechts enkele regimenten bestond en in de Duitse krygsgeschiedenis de bynaam „Schaduw- leger"' kreeg van de Elbe terug te trekken en Berlijn te komen „ontzetten", daar 't al door de Sovjet-Russische troe pen was ingesloten. Hitier schreeuwde de laatste dagen in de „Führerbunker" voortdurend om generaal Wenck. Of schoon er slechts wat macabere resten van zyn leger over waren, slaagde de ge neraal er inderdaad nog in Berlijn dacht te naderen. Hy hield evenwel buiten de Sovjetrussische ring halt. omdat hy wel Sapperloot - daar krijg ik het weer Dat snerpend brandend maagzuur Vlug RenniesDie blussen dat snerpende zuurbranden onmiddellijk en geven de pijn geen schijn van kans. Bovendien met Rennies géén tafeldrama's! Niemand hoeft het te merken als er U eens iets "verkeerd valt". Toch is hel zo HOUTEN SCHAKELS ZONDER OPENING 844) of lez reldfaar irhalen in wier tegenwoordigheid zich dingen voltrekken die spotten met alle natuur kundige begrippen. Twee schone leitjes worden b(jv. met de onbeschreven zijden tegen elkaar aangelegd, stevig met touw omwikkeld en verzegeld, waarna het medium er zyn hand op legt. Na het losknopen van de touwen hlyken dé leitjes nu aan de binnenkant beschre ven te z(jn. Of een bepaald voorwerp bevindt zich in een afgesloten kamer en biykt na verloop van tyd ergens anders te zyn beland, zonder houten ringen van verschillende hout soorten te tonen, die als schakels in el- Waar zyn gehaakt, en ik ben volkomen overtuigd." U ziet, de man was wel erg pro/aisch. maar van zyn standpunt bezien, had hy volkomen gelgk. Door goochelaars zien we ons de onmogeiykste dingen voorge- of het dat de kar re rp i lakt. Dat zyn natuurlijk vreemde dingen, die we gaarne laten voor rekening van degenen, die zich ten doel hebben ge steld dergelijke verschijnselen te onder zoeken. Maar een nogal nuchter man had hierover een ander denkbeeld, reden ;rde aldus: als bel zonder iking door mensenhanden uit ifgeslnten kamer kan verdwijnen, kan en vaste stof dus door een andere aste stof heendringen. „Als dat inder- logclijk is, zo vervolgde de nuch- ling, zijn al die demonstraties van dia en de controle die onderzoekers hun handelingen verrichten, voor mij aal overbodig, want dan behoeven zc alleen maar twee ononderbroken En dat werd jui te zün gebeurd, zelfde houtsoort zo gemakkelijk rukje voor oudig hel land bij de ketting, die uit houten scha kels hestaat, waarvan geen der schakels een opening heeft lol gehad heeft). Im mers, een schakel is in principe hetzelf- daad tuverd, zodat enige scepsis hg het aan schouwen of aanhoren van verschynsr- len die stryden met onze ervaringen. door allen die dit Inzag, dat de situatie hopeloos was e: ook nog niet meer van zyn „mami (dóe eigenlijk nog kinderen waren) in de dood wilde jagen. Had geen vertrouwen in Blank Hy verliet na de oorlog de militaire dienst en ds tegenwoordig bedrüfsleider van een onderneming in Boohum. Reeds onder minister Blank we sprake van een eventuele benoeming van generaal Wenqk. Deze gaf evenwel te kennen, er geen prys op te stellen Zulks vermoedelijk omdat hij in Blank niet voldoende vertrouwen had. Thans heeft minister Strauss met genei Wenck enkele besprekingen gevoerd; met als resultaat, dat Wenck nu bereid schijnt te zyn, de hem toegedachte hoge post in de nieuwe Westduitse strydikrach- ten te aanvaarden eveneens ln de rang van generaal met vier sterren. In feite neemt hij hiermee de functie van Wert- Duitslands opperbevelhebber op zich. Als tweede kandidaat is daar nog „g«- raal-oberst'' Reinhardt, die in de tweede wereldoorlog eveneens het bevel voerde over een legerkorps. Wenck geeft men echter de beste kansen. De nieuwe func tionaris moet de parlementaire keurings commissie passeren, om hem te beoorde naar zyn politieke geschiktheid. Maar noch tegen generaal Wenck, noch tegen generaal Reinhardt, bestaan bezwaren. Er ls een ogenblik aan gedacht or naar Amerikaans voorbeeld, een lucht- machtgeneraal tot bevelhebber over alle Westduitse strijdkrachten aan te stellen. In dit verband werd de naam genoemd van de tegenwoordige inspecteur der „Luftwaffe", de Beierse generaal Kamm- huber. Minister Strauss geeft echter aan een legerman de voorkeur, zolang in de Bondsrepubliek het accent der landsver dediging zo zwaar op de landstrydkrach- ten ligt. Generaal Wenck heeft dn het westen en in het oosten veel oorlogservaring opge daan. Zo voerde 'hy o.a. de eerste pantser divisie aan, die in de meidagen van 1940 door Frankrijk sneed. De langste tyd diende hy evenwel aan de verschillende fronten in het oosten. Hy genoot by zyn aanzien van Israël. De Aziatisch-Afrikaanse groep heeft reeds een scherpe resolutie, inhoudende de dreiging van economische maatregelen tegen Israël aangekondigd, indien dat land de vorige resolutie van de V.N. niet onverkort uitvoert. Israël echter wenst waarborgen, zowel voor de veiligheid van de Gazastrook, als voor de vrye doorvaart van de Golf van Akaba. De Aziatisch-Afrikaanse groep r/ i i j spreekt daar schande f Verklaarde van. Maar is deze groep nu helemaal vergeten, uttzicm dat Egypte jarenlang geweigerd heeft aan de V.N.-resolutie, waarin vrije doorvaart voor Israël van het Suezkanaal werd aan bevolen, gehoor te geven? Zelfs wanneer men de al dan niet ge rechtvaardigheid van het optreden van Israël tegen Egypte op een ogenblik, dat de vrye wereld zich volkomen op Hon garije concentreerde, buiten beschouwing laat, dan nog ,zal men moeten erkennen, dat de Israëlische eisen op dit ogenblik redelyk zijn. Het land heeft evenveel recht op vrije doorvaart van internationale waterwegen als elk ander. Nasser schermt wel voortdurend met 't woord soevereiniteit, maar hij is zo incon sequent in zijn daden en woorden, dat men zich kan afvragen of hy nog wel enig begrip van de situatie heeft. Door de wereld in de vrees voor een wereldoorlog te houden, speelt hy Moskou tegen Wa shington, Jordanië tegen Engeland, de Arabische landen tegen de Bagdadlanden uit en neemt daarby nog de houding aan van de verdrukte onschuld. Enerzijds laat hy in Kairo bekendmaken, dat de Arabische landen de Eisenhower- leer afwijzen, maar een dag later zegt hy de kwestie eerst nog te moeten „bestu- 70 HEEFT HIJ ook voortdurend de Suezkwestie „bestudeerd" en zo zal hy blyven „studeren", omdat uitstel voor Nasser een versterking van zyn positie betekent, zowel binnenslands als naar buiten. De Verenigde Naties zullen dit klaar voor ogen moeten houden. Zy heb ben nu eenmaal een verantwoordelykheid voor Israël op zich genomen en een staat gesticht, die reeds vóór het ontstaan helaas zyn natuuriyke vijanden had. De Arabi sche landen kunnen Israël als bewapende macht nauweiyks gedogen. Het vluchtelin genvraagstuk is jarenlang met zorg in stand gehouden inplaats van te trachten het met de grootste spoed op te ruimen. De Verenigde Naties zitten met de er fenis van hun eigen daden. Het kan geen oplossing zyn een permanent leger van de V.N. in de bedreigde gebieden te legeren. Ook Cyprus vraagt hier al om en ook Kasjmir. Het V.N. leger echter moet slechts een noodmaatregel blyven. Een ander karakter aan dit instituut geven zou nieuwe problemen scheppen en het bewijs leveren van de zwakheid der Verenigde Naties. DIT BEWIJS is het allerlaatste wat we zouden wensen. Meer van node is een krachtige houding van alle staten, die zich bewust zyn van hun verantwoorde lijkheid en zich herinneren hoe zy, nog geschokt door het oorlogsgeweld van 19391945, plechtig verklaarden de mens heid te willen behoeden voor de gesel van de oorlog. Maier voorzitter F.D.P Reihnold Maier, oud-minister-president van Württemberg-Raden is donderdag met overweldigende meerderheid tot voorzitter van de Westduitse partij der vrije democraten gekozen Zijn voorgan ger, dr. Thomas Dehler, had zich niet herkiesbaar gesleli officieren en manschappen zeer veel ach ing. Zijn van elk superioriteitsgevoel ge speend optreden was by de soldaten zelfs spreekwoordeiyk. De jongere soldaten vereerden, de ouderen bewonderden hem. Hij wist de troep het gevoel te schenken, ndet door een militaire bureaucratie te worden „bestuurd", doch door een hu maan officier te worden aangevoerd. HÜ heeft niets van de vooral door buitenlan ders zo bekritiseerde „Pruisische geest". Ook van het n a-oorlogse burgerleven maakte hy, dank zy zyn grote capacitei ten, een succes. Het pleit voorts voor zyn populariteit als mens, dat de bedryfsraad der Boohumse onderneming, die hy als manager leid, bij het vernemen van de geruchten omtrent zyn a.s. benoeming, in een personeelsbijeenkomst een beroep op de generaal b.d. deed, het bedryf niet te OP VOORNE, PUTTEN EN ROZENBURG Kort na de verkiezingen van te Sptykenisse contact gelegd tussen de bestuurders der a.r. en c.h. kiesvereni gingen in die gemeente, waaruit in eer half Jaar t(jd een brede samenwerking werd opgebouwd tussen a.r., c.h. en figuren, niet alleen uit Spykenisse, uit geheel de omringende streek: Voorne. Putten en Rozenburg zestien gemeenten omvattende met totaal circa 32000 inwo- HM eerste resultaat dat bereikt werd was het besluit, in 1958 te Spykeni: gecombineerde prot chr. kandidatenlyst te dienen voor de te houden gemeente- raadsverkiez ngen. Dit resultaat werd nie' geboren uit zwakte, want van de zever iadszetels worden er thans drie door prot -chr. figuren bezet. Kort daarop werd een „prot.-christe- lijke politdeire jongerengroep" opgericht met als doei politieke scholing, in n-wember 1956 een begin werd gemaakt middels inleidingen discussie avonden Nu dit succes te hebben behaald werd contact gezocht met alle prot.-chr. iitebestuurders (burgemeesters, raads leden en gemeentesecretarissen) op geheel Voorr.e, Putten en Rozenburg. Deze week kwam zoals ln een deel onzer edities reeds werd gemeld een vereniging van prot chr. gemeentebestuurders tot stand, en doel heeft 7:ch deskundig te laten irlichten over ds vele problemen waar mede de streek geconfronteerd wordt als gevolg van het Potlekplan, de Visie- Lange en de Deltawerken Daarnaast ech- y de wens tot samenwerking tussen erschillende p ot.-chr groeperingen eh zelf ook een belangryke stimulans geweest tot het oprichten van de vereni- gin. Zeer velen op Voorne Putten en Ro zenburg zien de wenselykheid daarvan in zodat het klimaat voor dit experiment uitermate gunstig 's Voortaan weer „stijl" bij sluiting Staten-Generaal (Van onze parlementsredactdie) De reden, waarom im 1956 de minister van binnenlandse zaken ad interim, prof. Van Oven. ter sluiting van de buitenge wone zitting van de Staten-Generaal is vertrokken vanuit het paleis Noordeinde (waar thans het Institute for Social Stu dies is gevestigd), is, dat de verbouwing van Huis ten Bosch nog niet gereed was. Het ligt in de bedoeling, dal de minister van binnenlandse zaken in het vervolg vanuit Huis ten Bosch zal vertrekken. Dit sóhryft minister-president dr .Drees ln de memorie van antwoord aan de Eer ste Kamer over de begroting van alge mene zaken. De Senaat had vorige week ln haar verslag kritiek geleverd op het feit dót (en de manier waaróp) prof. Van Oven vertrokken was vanuit een gebouw, dat thans geen kontnkiyk palels meer is. In hoger beroep zyn voor het gerechts hof te Arnhem gisteren hoge straffen ge- eist wegens heling van in Duitsland ge stolen auto's, die in Nederland worden verkocht. De 39-Jarige vertegenwoordiger R. uit Doorwerth, die tot elf maan- as veroordeeld, hoorde nu ander half jaar tegen zich eisen. Tegen de 53- jarige losarbeider H. E. uit Dinxperlo werd bevestiging van het rechtbankvon- is geëist: twee jaar met aftrek. Uitspraak over veertien dagen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1957 | | pagina 5