Leidse afdeling Hout en
Bouw veertig jaar
Abbey Simon speelde Chopins
tweede concert
Klucht „De Huzaren' deed
het weer prima
Leidenaar vrijgesproken
van meineed
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 25 JANUARI 1957
Bondsvoorzitter stak jongens in
Leidenhart onder de riem
DE AFDELING LEIDEN van de Ned. Chr. bond van werknemers in de
hout- en bouwnijverheid, kortweg: de N.C.B., Ned. Chr. Bouwbe-
drijfsbond, heeft gisteravond in de bovenzaal van het Chr.-sociale gebouw
aan de Oude Singel veel belangstellenden op haar receptie mogen be-
groeten. Veertig jaar bestaat de afdeling en bestuur en leden vonden daar
in alle aanleiding om feest te vieren, gisteren met een receptie en vanavond
met een feestavond.
Officieel duurde de receptie van half 8
tot half 10, maar men moet niet denken
dat het precies half 10 was afgelopen.
Voortdurend dienden zich sprekers aan
en al zijn niet alle woorden die zij bij zo'n
gelegenheid zeggen, interessant, sprekers
geven toch cachet aan zo'n feest. Zoals
de bloemen op de tafels, de zoete drank
in het glas en de gelukstelegrammen in
de handen van de voorzitter.
De voorzitter, de heer B. de Klerk Wol-
ters, heeft in een toespraak nog een klei
ne indruk van de geschiedenis van de
afdeling gegeven. Voor een buitenstaan
der is de historie van de „Bouw" nogal
gecompliceerd, maar we hebben uit de
C.H. LENS Co
NIEUWE RIJN 39-40
schets van de heer De Klerk Wolters wel
begrepen, dat achteraf over de fusie
tussen de bouwvakkenen dé houtbewer
kers, die in 1955 een feit werd, toch niet
zo èrg veel nare dingen zijn te zeggen
Integendeel, „wij horen bij elkaar".
De heer M. Sommeling sprak namens
de afdeling Leiden van de Algemene
Ned. Bouwbedrijfsbond. „Er is wel eens
wat geweest tussen ons, maar beide af
delingen zijn zich er toch altijd van be
wust geweest, dat zij hetzelfde doel na
streven, het behartigen van de belan
gen van de bouwvakarbeiders". De heer
Sommeling hoopte, dat de samenwer
king vruchten zou blijven afwerpen
Namens de plaatselijke centrale van de
Chr. vakbeweging, de Leidse Chr. bestu
renbond, sprak de heer A. Verhoog een
kort felicitatiewoord. Hij wees erop, dat
de afdeling van de N.C.B. een van de
grootste is.
De heer A. M. Middelkoop was de
woordvoerder van de afdeling Leiden var
de Ned. Chr. Beambtenbond. Hij dacht
Residentie-Orkest voor K. en O.
HET PROGRAMMA, dat het Residentie-Orkest gisteravond onder leiding
van Willem van Otterloo voor leden van K. en O. in de Stadsgehoor
zaal uitvoerde, omvatte drie romantische werken: Mendeissohns weinig
gespeelde ouverture „Ruy Bias", Ghopins tweede pianoconcert en Brahms'
derde symfonie. Nieuwe gezichtspunten kon een dergelijk programma
uiteraard nauwelijks opleveren, hetgeen we enigszins hebben betreurd.
Mendelssohns ouverture, naar het be
roemde drama „Ruy Bias" van Victor Hu-
go, behoort, ondanks aardige thematische
vondsten, niet tot 's meesters beste wer
ken, al verdient het stellig zo nu en dan
eens tevoorschijn gehaald te worden. Van
Otterloo trachtte van deze ouverture een
levendige, gekruide vertolking te geven,
doch vond aanvankelijk bij de orkest
leden niet alle gewenste steun; de inzet
ten waren wat ongelijk en de klank wat
scherp.
Chopins tweede, eigenlijk eerste, piano-
„Sinfonia domestica" van Richard
Strauss. (VARA 23.15 uur)
Drie kwartier vanavond de gast in het
huis van Richard Strauss. Dat vraagt
Strauss nl. in deze zgn. Huishoud-symfo-
nie Hij laat U kennis maken met hem
zelf (le thema: bedaard, dromerig en toch
ook vurig), met zijn vrouw (2e thema: le
vendig en vrolijk) en met zijn zoon (3e
thema: rustig) Dat merkt V allemaal in
het eerste deel. In het tweede deel maakt
U kennis met de oudervreugd, de kinder
spelen en het wiegenlied als de klok 7
uur slaat. In het 3e deel de arbeid, de
liefde, de droom en de zorg als de klok
des morgens 7 uur slaat. En ten slotte in
het vierde deel het ontwaken en de vro
lijke strijd. Het Is een echt huiselijke te
kening in klanken, waarbü don nog aller
lei grapjes komen als die van gedempte
F-trompetten, die de tantes verbeelden
ize schijnen uit te roepen: „Precies zgn
vader") of die van de bazuinen, die de
ooms voorstellen (en natuurlijk verzeke
ren: „Net z'n moeder"). Maar maakt V
zich overigens niet al te bezorgd om dat
allemaal in de muziek te horen. Want dat
wordt erg moeilijk, vooral daar de delen
zonder onderbreking in elkaar overgaan
Luistert U alleen maar naar de muziek
en vergeet rustig het programma. Een
zeldzaam mooi instrumentaal kleed, van
avond in een historische uitvoering door
het Weens Filh. Orkest o.l.v. tje com
ponist zelf. Zoals bekend overleed Strauss
in 1949.
concert in f dateert nog iiit zijn Poolse
periode en beweegt zich grotendeels in
de banen der vroeg 19de eeuwse traditie.
Daardoor is vooral het eerste deel wat
pretentieus en stijf wat betreft de tutti-
partijen; zodra Chopin de piano haar
gang kan laten gaan, verdwijnt elke ge
dwongenheid en vertoont zich onmiddel
lijk de romantische grootmeester van de
klaviermuziek, voor wie het orkest meer
last dan steun betekende. Vooral "het be
roemde middendeel is zeer poëtisch. De
finale valt weer enigszins terug op de
briilante concertstijl van Wcbcr, Hummel
e.a. Abbey Simon speelde de solopartij
met technisch meesterschap en dichter
lijk toucher, hier en daar wat schools mis
schien doch steeds voornaam en boeiend.
Jammer dat Van Otterloo het eerste deel
zo martiaal en pompeus inzette, waar
door de insufficiëntie van de orkestratie
zo duidelijk uitkwam. Bovendien strui
kelde een solist uit de groep van het
koper juist over de verrassende passage,
waar de finale van f mineur in F majeur
overgaat. De solist oogstte terecht een
uitbundig applaus voor zijn uitstekende
vertolking.
Hoogtepunt
Het hoogtepunt van de avond vormde
stellig de uitvoering van Brahms' derde
symfonie in F, een der mooiste symfo
nieën van het romantische repertoire.
Men heeft deze symfonie wel eens de
herfstsymfonie genoemd, in verband met
de rijke harmonische kleurschakeringen
en de voortdurende afwisseling van ma
jeur en mineur, die al in de eerste maten
optreedt
Brahms' compacte, dramatisch geladen
compositiestijl ligt Van Otterloo uitste
kend. Hij laat vooral het dramatische ele
ment uitkomen, een enkele maal wellicht
enigszins ten koste van het lyrische ele
ment, dat ook in ruime mate aanwezig is.
De klankproporties maakten in dit werk
een gunstiger indruk dan dit bij Mendels
sohn het gevail was geweest Ook de dis
cipline in het orkest was in dit werk gro
ter dan vóór de pauze. Het poco allegretto
hadden we iets bezonkener gewenst, het
andante daarentegen was van grote over
tuigingskracht. Er was aan de studie van
dit werk bepaald veel tijd en zorg be
steed.
De zeer talrijke toehoorders gaven aan
het eind van de avond blijk van grote
geestdrift door middel van een langdurig
applaus.
Dr. J. van der Veen.
Het veertigjarig jubileum, t
de afdeling Leiden van de Ned.
Chr. bond van werknemers i
de hout- en bouwnijverheid:
de heren A. Verhoog en
Veerman (rechts) wensen geluk
namens de plaatselijke centrale
van het C.N.V., de Chr.
besturenbond.
terug aan de tijd, toen hij bestuurslid
van de N.C.B. was.
Fusie
De heer J. Lina trad naar voren als
oud-voorzitter van de voormalige Chr.
meubelmakersorganisatie. Hij sprak over
de fusie, waartegen men eerst sterk ge
kant was. „Maar wij zijn tot elkaar ge
komen in het allerlaatste stadium. Ach
teraf kunnen wij zeggen, dat de fusie is
meegevallen. Het eindresultaat is: har-
Het was voor de afdeling een eer. dat
de heer J. van Eijbergen, de voorzitter
van de bond, ook aanwezig was, Hij was
er zelfs met zijn vrouw. De heer Van
Eijbergen stak de „jongens van Leiden"
een hart onder de riem.
„Van het centrale werk komt niets
terecht, als er geen jongens in het
land z|jn, die samen de nek en de
schouders zetten onder het werk dat
moet worden gedaan," zei hü met zün
sonore stem. Zjjn ogen begonnen te
twinkelen, toen hy het had over de
onontbeerlijke „massale eenheid". En
ten opzichte van de samenwerking
met hen die in de andere organisatie
staan, verklaarde de heer Van Eijber
gen. dat wjj op de eigen basis moe
ten biyven staan, maar dat dit de eer-
ïyke competitie met de anderen
geenszins uitsluit.
De fusie tussen Hout en Bouw zag de
bondsvoorzitter als in het belang van de
Chr. vakbeweging. „Als we werkelijk
dankbaar zijn voor wat wij hebben ont
vangen. dan gaan we niet stil zitten. Als
het in ons afdelingswerk goed blijft gaan.
zullen we later zeggen: .Wat is de viering
dat veertigjarig jubileum goéd ge
lest!"
Velen
Zoals gezegd, er waren
heel wat sprekers. Men houde het ons
ten goede, dat wij hen niet allen noemen.
Zij vertegenwoordigden afdelingen van
andere bonden en organisaties. Algemeen
was de lof voor het werk van het be
stuur. Ook de feestcommissie werd in de
hulde betrokken.
Wij noteerden verder afgevaardigden
uit Leiderdorp. Katwijk. Warmond, Voor
schoten en Alphen aan den Rijn, van het
gewestelijk arbeidsbureau en de schil
derspatroons en van de Christelijke mid
denstandsbond. En voorzitter De Klerk
Wolters dankte allen voor hun aanwezig
heid en goede woorden.
Toen de receptie ten einde was, schaar
den de „blijvers" zich in een gezellige
kring om het onder elkaar nog even over
te doen. En ten slotte wordt het op het
feest van vanavond nóg eens dunnetjes
overgedaan.
Prinses Willielmina op
bijbelexpositie
Naar wij vernemen heeft prinses Wilhel-
mina gistermiddag in de Adventkerk in
de nieuwe Haagse wijk Morgenstond ge
heel onverwacht een bezoek gebracht aan
de reizende bijbeltentoonstelling „Van
kleitablet tot wereldboek" van het Ned
Bijbelgenootschap.
De prinses werd ongeveer een half uur
lang rondgeleid door ds. W. E. den Her
tog, Hervormd predikant te Loosduinen
en voorz. van de afd. 's-Gravenhage-Mor-
genstond van het Bijbelgenootschap.
Rijksdagbrand opnieuw
voor de rechter
Binnenkort zal een Westberiynse recht
bank een begin maken met de herziening
van het doodvonnis, dat in 1933 tegen
Marinus van der Lubbe uit Oegstgeest
is uitgesproken naar aanleiding van de
Rijksdagbrand. Dit gebeurt op verzoek
van een broer van de geëxecuteerde door
de Duitse advocaat dr. Arthur Brandt.
Hoewel het in de bedoeling ligt. de
zaak achter gesloten deuren te behan
delen, zal de advocaat pogingen aanwen
den een openbare rechtszitting te doen
plaats hebben.
Marinu6 van der Lubbe is veroordeeld
wegens brandstichting in het gebouw van
de Duitse Rijksdag. De brand was op tal
van plaatsen aangestoken, maar alleen
de Oegstgeestenaar werd zogenaamd op
heterdaad betrapt. Buiten Duitsland
werd echter aangenomen, dat de brand
was gesticht om een motief te hebben tot
het inzetten van een jacht op de commu-
De documenten van de Rijksdagbrand
zijn in de oorlog verloren gegaan. In de
nalatenschap van één der rechtere zijn
echter fotokopieën aangetroffen, die nu
zullen worden gebruikt.
Ds. D. M. Vermet
Ds. D. M. Vermet. emeritus-predikant
van de Hervormde Gemeente van Leid-
6chendam en nu hulpprediker voor de
geestelijke verzorging in het academisch
ziekenhuis, heeft de centrale kerkeraad
van de Leidse Herv. Gemeente meege
deeld, dat hij bereid i6, zijn ziekenhuis-
werk nog voort te zetten, omdat er nog
geen opvolger is gevonden. Ds. Vermet
was van plan zich terug te trekken.
AGENDA VOOR LEIDEN
VrUdag
Hoff (Gerecht 10), half 8
9.15 uur: aanvang K. en O.-cursus:
„Maak het zelf" door mevrouw Grethe la
Croix-Hansen
Stadsgehoorzaal, half 8: Ned. Chr. Bond
van werknemers in de hout- en bouwnij
verheid, feestavond 40-jarig bestaan afde
ling Leiden.
Wijkgebouw Levendaal. 8 uur: A.R
wijkkiesvereniging III. Chr. van den Heu
vel over: Overheid en Welvaart.
Kantine Smit (Herengracht 34), 8 uur
Leidse Smalfilmliga, causerie Piet de
Groot over tekenfilms
Foyer Stadsgehoorzaal. 8 uur: Lisson
Lindeman, filmavond over Zwitserland.
Voorschoten, gemeentehuis. 8 uu
raadsvergadering.
Zaterdag
Foyer stadsgehoorzaal. 8 uur: Mond-
accordeonvereniging Accelerando,
voering.
Oud-Hortuszicht. 8.15 uur: Vereniging
van Gerepatrieerden voor Leiden en om
streken (VEGLO)i gezellige avond éénja
rig bestaan.
Burcht, 8 uur: dames-gymnastiek-ver-
eniging Concordia, cabaretavond 35-jarig
jubileum van de heer J. Nievaart.
Zondag
Zuiderkerk, half 8: De Kerk spreekt
naar buiten, ds. A. Plaatsman van Am
sterdam over: „Van bruiloft tot brui
loft".
Zuiderkerk, 10 uur: Recrutendag.
Rapenburg 59, 4 uur: Opening nieuw so
ciologisch instituut.
Schouwburg, 8 uur: vijfde abonnements
voorstelling, Haagsche Comedie met „Eer
rnaan voor de misdeelden" door Eugene
O'Neill.
De Doelen, 8 uur: Leidse amateur-foto
grafenvereniging, bespreking van foto's.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor
even van Buddhp
14 februari 1957).
Nachtdienst apotheken
Apotheek Kok, Rapenburg 9. tel. 24807,
apotheek Tot Hulp der Menschheid. Hooi
gracht 48. tel. 21060 en Oegstgee6ter apo
theek. Wilhelminapark 8. tel. 26274.
„De Schouwspelers" in Doelenkazerne
WAT IS HET SUCCES van een klucht als „De Huzaren"? We weter
het niet. Maar bij het publiek wordt dit stuk van de schrijver P. A.
Bréal steeds weer hogelijk gewaardeerd. Gisteravond gaven „De Schouw
spelers" in De Doelenkazerne een opvoering van deze geschiedenis van
twee niet al te snuggere soldaten uit het leger van Napoleon, die in Italië
het Franse eskadron vooruitgalopperen om de omgeving te verkennen.
Voor een kleine, zeer menselijke handeling worden ze streng gestraft, want
lucht is tucht, nietwaar? Zeker in het leger.
Aan het begin van de avond verwel
komde adjudant Nieuwenstein in het bij
zonder het hoofd van de dienst Welzijns
zorg, overste Danekaard, de commandant
de Doelenkazeme. majoor Everts en
het hoofd van de afdeling recreatie van
de dienst Welzijnszorg, kapitein Van der
Voor de Haagse rechtbank
T")E Haagsche rechtbank heeft gisteren
een 42-jarige classificeerder uit Lei
den vrygesproken van de beschuldiging
van meineed. De officier van justitie had
veertien dagen geleden een gevangenis
straf van vyf jaren gerequircerd.
De classificeerder was ervan beschul
digd, in een strafzaak tegen een 34-jarige
Leidenaar meineed te hebben gepleegd.
Deze was toen tot een gevangenisstraf
van drie jaren veroordeeld wegens In
braak en zit deze straf thans uit. De clas
sificeerder was wegens heling van juwe
len, afkomstig van de buit van deze in
braak, tot een half jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
Enkele jaren geleden was de bewuste
inbraak te Oegstgeest gepleegd. Later
werd in het huis een grijs handschoen
knoopje gevonden, dat kennelijk door de
inbreker was verloren. Bij huiszoeking
werden bij hem muisgrijze handschoenen,
waarvan het knoopje afkomstig was. ge
vonden. De man voerde hierop tot zijn
verdediging aan. dat hij de handschoenen
had uitgeleend aan de classificeerder
maar deze ontkende dit onder ede.
Bij de behandeling van de meineed
zaak kwamen enige familieleden getuigen,
dat de classificeerder de handschoenen
wèl had geleend. Voorts zou de verhou
ding tussen hen beiden niet erg goed zijn,
omdat de één dacht, dat zijn vrouw een
verboden uitstapje met de ander had ge-
Puzzel-prominenten
1. Mej. H. A. Bollée, Warmonder-
weg 88, Oegstgeest; 2. J. Lasschuit,
Evertsenstraat 44, Leiden; 3. Mej.
J. Baerveldt, Jan Nieuwenhuyzen-
straat 1, Alphen aan den Rijn.
Hum. De adjudant vestigde nogmaals de
aandacht op de fiknlezingen die worden
gehouden en die over het algemeen niet
zo goed worden bezocht als de toneel- en
cabaretavonden. Hij deelde mede, dat
Mary Pos binnenkort zal komen vertellen
over haar bevindingen in het buitenland
en Thom Keiling een lezing met omlijs
ting van Braziliaanse muziek zal houden.
Voort6 staat een lezing over het Delta
plan op het programma.
Over „De Huzaren" nog het volgende.
De mensen in een klein plaatsje in Italië
verwachten de binnenkomst van de Fran
sen. Allerlei wrede geruchten doen de
ronde en een stoffenhandelaar krijgt het
te kwaad bij het horen van wat hem alle
maal boven het hoofd kan hangen. Zijn
vrouw wil reeds lang uit het plaatsje
vertrekken en een in de slag tegen de
Fransen gewonde boerenknecht, die ver
liefd Is op de dienstmaagd des huizes,
vuurt haar angst door middel van zijn
suggesties over deze wreedheid nog aan
Het is wel wapenstilstand, maar dat be
tekent nog geen vrede, ende Fransen
zijn baarlijke duivels.
Temidden van deze nerveuse mensen
verschijnen twee Franse soldaten, die
door de zoon des huizes bij de neus zijn
genomen, en hun paarden zijn kwijtge
raakt in een onbewaakt ogenblik. Zij
zitten hevig in de put, want een soldaat
behoort zijn paard bij de teugels te hou
den; waar is de knaap, die er de schuld
van is dat zij de „petoet" ingaan?.
Eén van hen tekent een vals contract,
waarin hij de ritmeester verklaart, dat
men in het plaatsje op hen heeft gescho
ten en dat in een gevecht hun paarden
er vandoor zijn gegaan De stoffenhande
laar en zijn huisgenoten worden met de
Contactavond Leidse
volksdansgroepen
Dit jaar wordt evenals vorig jaar ee
contactavond georganiseerd door de r.l
volksdansgroep „Nieuw Holland". Zij die
belangstelling voor het dansen hebben,
zijn van harte welkom. Ieder krijgt de ge
legenheid mee te dansen, ook al zijn de
dansen hem of haar niet bekend. De avond
is morgen in de Maresingelschool, om
half acht.
Ingewikkelde huurkwestie
In ons artikel „Uitspraak Leidse kan
tonrechter in ingewikkelde huurkwestie",
in ons blad van g'steren. werd de be
trokken repetitor één keer als „advocaat"
aangeduid. Dit is ten onrechte gebeurd.
De repetitor is dus geen advocaat.
NIEUWE RIJN 49
dood bedreigd als zij niet zeggen, wie de
schuldige is.
De dienstmaagd, een weinig „uniform-
ziek" wijst zichzelf eerst a-te de schuldige
aan, in de hoop dat men haar wel gratie
zal verlenen. Maar de schuldige wordt
gevonden, hij bekent zelf, en zal worden
gefusilleerd. Dan maken de huzaren de
toestand zeer ingewikkeld voor zichzelf
en iedereen. Het dreigt voor hen de
keerde kant uit te gaan. Het bedrog wordt
ontdekt, maar aangezien de ritmeester
een onderscheiding heeft gekregen,
leent hij, mild gestemd, gratie en
Franse leger trekt verder.
De schrijver heeft in dit stuk aanlei
ding gevonden, de armzaligheid vai
overwinnaars te hekelen, en in allerlei
kleine trekjes ook de trouw van de sol
daat met een glimlach te prijzen. Boven
dien stelt hij de onzinnigheid van de oor
log aan de kaak.
„De Schouwspelers" hebben een perfect
samenspel te zien gegeven, dat door ad
judant Nieuwenstein werd beloond met
een bloemenhulde aan de dames van het
gezelschap en een woord van lof aan
alle leden voor hun subliem spel.
Structuur van het
moderne Ceylon
In het museum voor volkenkunde heeft
de heer G. D. Van Wengen een lezing ge
houden oyer de godsdienstige en sociale
structuur van het moderne Ceylon. Op dit
eiland, dat voor tweederde Boeddhistisch
is, houdt men zeer streng de hand aan
deze religie; op de scholen wordt het Sin-
galees onderwezen en zelfs is er een
Boeddhistische leerstoel aan de universi
teit. Merkwaardig is, dat men het kasten
stelsel heeft gehandhaafd.
De directeur van het museum sprak een
dankwoord tot de heer Van Wengen voor
diens met dia's verduidelijkt betoog.
Fietser aangereden
Woensdagmiddag om ongeveer half één
is or het Kort Papenburg een fietser
aangereden door een auto, die in de rich
ting van de Haagweg reed. De fietser
kwam te vallen en werd gewond.
Aan voorbijgangers, die dit ongeluk
hebben zien gebeuren, wordt verzocht
zich even op het politiebureau te melden.
Burgerlijke stand van
Leiden
GEBOREN: Hendrik zn van H. van der
Linden en N. de Wilde; Elisabeth Maria
dr van H. van Es en E. M. Kluivers; Je-
remias Pieter Willem zn van E. H. van
der Ziel en E. Pillekers; Johannes Simon
zn van S. J. Braat en J. G. Spies; Jo
hanna Elisabeth dr van J. Deijn en W. A.
Raaphorst; Mariëtte Constancia dr van
D. F. P. van Eek en A. M. C. Janssen;
Leo Maarten zn van L. M. van Rooij en
H. J. J. Pronk.
OVERLEDEN: J. Mulder, zoon, drie
weken; B. van Eek, huisvr. van F. H.
Kranenveld, 61 jaar; J. H. Thiel, weduwe
van Ket, 52 jaar; E. Benning, huisvr. van
W. H. Warners, 83 jaar.
GEHUWD: H. van den Berg en W. E.
Bokma; J. J. Huizing en M. A. de Vries;
M. Polman en M. G. Kooien.
ACADEMISCHE EXAMENS
PROMOTIE
Gepromoveerd tot doctor' in de rechtsgel
heid op proefschrift getiteld „Moord en
manslag in die Suid-Afrikaanse strafreg'
S. Postma. geb. te Lijdenrurg Z.A.
