ïliruuie £cihsdje Gfottranl
Gevolgen atoomstraling
verwekken onrust
Zweden vraagtStaakt proeven
romulka: bijna
100 procent
tot eind volgend jaar
Maleter - held van Boedapest
ter dood veroordeeld
Toekomst van alle mensen
gaat Amerika aan
Straaljager vloog tegen
hoogspanningsmast
Generaal Nasution reist
naar Sumatra
Verontwaardiging van tie
Russische ambassade
DINSDAG 22 JANUARI 1957
"IJl
273
BUREAUS: Steenstraat 37.
Directie. Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
ABONNEMENTEN: per kwartaal;
f 2.35 per maand; C.55 per week-
ADVERTENTIES: J 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Zevenendertigste jaargang No 10862
Hoofdredacteur: Dr. E. D1EMER
Chef-red S W. J. ENSERINK
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
^Stantuastich I* ahebleoen
"myn hert ia tegtjenspoet
Jemen in de greep
van de 20ste eeuw
ZIE PAGINA 5
eeft
,Wij moeten weten, dat wij niet weten....''
I Blijkens de eerste uitslagen van de zon
dag in Polen gehouden verkiezingen heeft
munistische partijsecretaris Go-
bolka. lijstaanvoerder in het derde kies
district van Warschau, 99,4 procent van de
Uitgebrachte stemmen op zich verenigd.
r dit district werden alle kandidaten, die
maan de lijst stonden, met grote meer
derheid gekozen. Onder hen is professor
r Lange, een bekend Pools econoom.
Toch is niet overal klakkeloos op de eer
ste kandidaten gestemd. Zo kreeg in het
Iierste district van Warschau professor
icrzv Bukowski, een vooraanstaand ge-
eerde en onafhankelijke, die als vijfde op
Ie lijst stond, 19.366 stemmen meer dan
io. 1, Jerzy Albracht van het centraal
omité van de partij. Albracht werd zesde,
lukowski eerste.
Tot dusverre is geen enkele lijsttrekker
iet gekozen, ofschoon sommigen het maar
iet haalden.
BAKKER BEERSMA MET
KRENTENWEGGE NAAR
MONACO
Met een deputatie van Neder
landse bakkers zal bakker J A.
Beersma uit het Groninger dorp
Uithuizen binnenkort naar Monaco
gaan om daar ter gelegenheid van
de aanstaande blijde gebeurtenis
een twee meter lang Nederlands
krentenbrood aan te bieden. De
krentenwegge wordt gebakken
door de Uithuizenaar, omdat hij
onlangs in Zwolle een nationale
krentenbroodwedstrijd won.
Van het prinselijk hof is een spe
ciale uitnodiging ontvangen om het
brood te komen aanbieden. Prinses
Gracia en prins Rainier lieten
weten een persoonlijk bezoek zeer
op prijs te stellen. Bakker Beersma
zal naar het zonnige zuiden vliegen.
Het brood zal worden vervoerd in
een eiken kist, waarop folkloristi
sche motieven worden uitgesneden.
Hl
iri
Schilder bij tragisch
ongeluk omgekomen
Op het terrein van de Nederlandse
Buurtspoorwegen te Rhenen heeft gister
middag de 61-jarige 6chi'lder C. M. het
leven verloren door een tragisch onge
luk. De schilder reed op zijn bromfiets
achter een bus aan. die plotseling stopte
omdat remproeven werden genomen. Hij
botste tegen de bus, maar bezeerde zich
niet. Toen hij keek of zijn vervoermid
del ook beschadigd was, reed plotseling
de bus achteruit en overreed M.. die vrij
wel onmiddellijk dood was.
ONGERUST OVER DE NOG onbekende nadelige gevolgen van de
atoomstraling voor deze en de volgende generatie heeft Zweden
in de politieke eommissie van de Verenigde Naties voorgesteld de
atoomproeven over de gehele wereld tot het pajaar van 1958 te staken.
De Zweedse afgevaardigde, Rickard Sandler, noemde dit tijdstip, omdat
dan de speciaal ingestelde wetenschappelijke commissie van de Verenig
de Naties haar verslag zal uitbrengen over de uilwerking van de atoom
straling.
Eveneens gedreven door ongerustheid
over het toenemen van de hoeveel
heid schadelijke radio-activiteit in de
lucht had Noorwegen eerder in deze
vergadering, gesteund door Canada en
Japan, een resolutie ingediend, waar
in een beroep op de mogendheden
wordt gedaan een systeem te ontwc
pen, waardoor alle kernproeven, die
de toekomst worden gedaan, bij de
Verenigde Naties zullen worden gere
gistreerd.
Een derde plan, dat werd ingediend
afkomstig van de Philippijnen. Dit land
stelde voor, dat de westelijke mogend
heden en Rusland een bepaald gebied
zouden aanwijzen, waar slechts in
perkte mate proeven met fkernwapens ge
houden zouden mogen worden.
Wèl gevaren
Hoe groot de ongerustheid i6 ovc
toenemende radio-activiteit in de lucht
bleek wel uit de woorden van de Zweed
Rickard Candler. Hij zei: „De toestand
is niet zo van gevaren ontbloot, als hij
gewoonlijk wordt voorgesteld. Het duurt
jaren voordat de radio-activiteit in dt
atmosfeer, veroorzaakt door de bijproduk-
ten van een kernontploffing, kan worden
gemeten.
Een gevaarlijk bijprodukt als stron
tium 90- kan zich in grazend vee
hopen, ora veryblgöns in ihelk en
slotte in het menselijke beenderen
stelsel te worden overgebracht.
Het belangrijkste, dat wij weten, is, dat
wij niet weten. En bovendien weten wi;
veel te weinig over de eventuele gevol
gen voor het nageslacht".
Ook ons land
Ook de Nederlandse afgevaardigde, de
heer J. G. H. Tans drong met klem
op een beperking van de proefnemir
„De werkelijkheid is buitengewoon te
leurstellend", zeï de Nederlander, „e
wekt de ernstige bezorgdheid van landen
als het mijne, die zich bewust zijn va
gevaarlijke gevolgen voor het gehele
mensdom van de toegenomen radio-activi
teit in de wereld.
Generaal Pal Maleter, „de held van
Boedapest", wiens arrestatie in de nacht
van 3 op 4 november de dag van het
Russische verraad inluidde is in een ge
heim proces ter dood veroordeeld evenals
kolonel Sandor Kopacsi, na Malcters
arrestatie door Nagy belast met de ver
dediging van Boedapest. Beiden hebben
beroep aangetekend.
In Boedapest doet het gerucht de ronde,
dat de Sowjet en de regering Kadar in
hoger beroep een monsterproces tegen
Maleter en Kopacsi willen beginnen om
het westers aandeel in de Hongaarse op
stand te onthullen. Noch van het dood
vonnis, noch van een eventueel proces
konden westerse journalisten echter be
vestiging krijgen. v
Men verwacht in Boedapest een reeks
processen tegen honderden leden van de
voormalige revolutionaire comités, ook
al om de indruk te wekken, dat het Wes
ten de Hongaarse opstand had voorbereid.
De Hongaarse minister van de strijd
krachten en de geheime politie, Ferenc
Münich, heeft thans bij decreet ook de
bevoegdheid gekregen om de leiding over
an iedere burgelijke organisa
tie in Hongarije „in het belang van de
veiligheid van de staat". Hieronder val
len dus ook de organisaties van de stu
denten, de journalisten, de schrijvers en
dergelijke, die voor een belangrijk deel
anti-Kadar zijn.
Het net om de Hongaarse burgers wordl
steeds nauwer aangehaald. Voor 31
januari moet een ieder zich bij de politie
melden voor de vernieuwing van zijn
identiteitsbewijs.
De Noorse afgevaardigde vroeg drin
gend steun voor zijn voorstel ook vai
die landen, die menen dat het niet vei
genoeg gaat
Een algemene registratie van de proe
ven heeft het grote voordeel dat men dar
over de volgende gegevens kan beschik-
1. De uiterste grens van de toia.e hoe
veelheden splijtbare produkten, die de
proeven zullen opleveren.
Een ruwe opgave van de periode van
de maximale uitstraling.
3. Een globale bepaling van het gebied,
dat het meest aan de straling wordt bloot-
Een belangrijk onderwerp van ge
sprek in de commissie wa6 ook de ont
wapening, nu door Boelganin en
Eisenhower voorstellen zijn gedaan.
(ZIE VERVOLG OP PAG. 5)
Langzaam maar zeker zakt het
water in de nieuwe polder Oos
telijk Flevoland. Deze hijzonder
goed geslaagde luchtfoto van
Stevens en Magielsen, laat er
iets van zien. Op de achtergrond
ziet men de werkzaamheden
bij Elburg, rechts het Veluwe-
meer tussen Harderwijk en
Kampen in het midden de
nieuwe brug in aanbouw, die de
verbinding met de dijk op de
voorgrond zal geven.
EISENHOWER in installatierede
D
E GEHELE WERELD is verdeeld en de kracht die haar verdeelt is het
internationale communisme en de macht waarover het beschikt. De
bedoelingen van die macht, duister in theorie, zijn in de praktijk duidelijk.
Toch is de wereld van het communisme zelf door een trotse en machtige
stroming geschokt: de bereidheid van vrijheidslievende mensen hun leven
voor de vrijheid te geven. Boedapest is niet langer alleen de naam van een
stad; het is een schitterend symbool geworden van het menselijk verlangen
naar vrijheid.
Sprekend In deze geest heeft president
Eisenhower van Amerika gisteren een in
drukwekkende installatierede gehouden,
nadat hjj staande op de trappen van het
kapitool ten aanschouwc van velen de eed
had afgelegd. Het was in deze rede. dat de
Amerikaanse president ver o'
landsgrenzen blikte en sprak tot de geheld
wereld, de wereld voor wie hy. meer dan
wie ook. zich verantwoordelijk voelt.
Het bewaren van de vrede op deze we
reld zal een belangrijke taak zijn voor
Amerika. Eisenhower noemde drie begin
selen, waardoor zijn land zich zal laten
leiden om dit doel te bereiken.
Deze beginselen zijn:
1. Als tegenwicht tegen hen. die met ge
weld willen regeren, moet Amerika de
kosten van zijn eigen militair apparaat
betalen en helpen de beveiliging van
anderen op te bouwen.
Dat de werkzaamheden ter be
dwinging van het water inder
daad vlot verlopen, toont de
tweede foto. Men ziet links bur
gemeester F. Omta van de Wie-
ringermeer de eerste woning van
het vierde dorp in de Wierin-
genneerf Kreileroord, openen.
Rechts ziet men de heer J.
Veenstra triomfantelijk zijn
vrouw over de drempel van dit
voor hen bestemde huis dragen.
Sukarno (teed beroep
op Leimenu
Het Indonesische persbureau Pia weet
te melden, dat president Sukarno een
beroep heeft gedaan op de leider der pro-
istants Christelijke partij, dr. Leimerta
n haar ministers niet terug te roepen
uit het kabinet.
VEEL OPHEF IN DUITSE PERS
Behouden terug
op basis
PEN NEDERLANDSE Thunderstr
straaljager van de vliegbasis Volkel
is in West-Duitsland tegen de mast van
een hoogspanningslciding gevlogen. Het
toestel keerde behouden op zijn basis te
rug. maar de Duitse plaatsen Bocholt.
Emmerik. Rees, Kleef, Wceze, Goch, Gcn-
dern en tal van dorpen in deze streek,
zaten urenlang zonder stroom. De Duitse
pers maakt hiervan veel ophef en meldt,
dat de aangerichte schade in de honderd
duizenden zou lopen.
De Thunderstreak-vlieger maakte me-
een collega een oefenvlucht in het ont
wijken van radarwaarneming. Zij moeter
hierbij zeer laag vliegen. Boven het dorp
je H-amminkeln (ten noorden van Wesel)
zagen de vliegers plotseling de mast va-i
een hoogspa-nningsleiding voor zich op
doemen- Een van hen wist het obstakel ti
ontwijken, maar de tweede Thunderstreak
vloog met de neus en met de rechtervleu
gel tegen het bovenstuk van de mast, di
afbrak en in zijn val de kabels mei
sleepte.
Ondanks de hevige schok bleef het toe
stel onder controle van de piloot, d;
koers zette naar Volkel. waar hij met zij
brandende Thunderstreak veilig landde.
Volgens de Duitse pers zou de bewuste
hoogspanningskabel op een hoogte van I
meter boven de grond zijn bevestigd
zouden de piloten niet lager dan 80 meti
hebben mogen vliegen.
De Nederlandse luchtmachtvoorlich-
tingsdlcnsl lekent hierbij echter aan, dal
bü verplichte laagvliegoefeningen als
deze dikwijls enkele meters boven de
grond wordt gevlogen, omdat dit de cnigt
methode is om te voorkomen, dat mer
opgemerkt wordt door de radarstations
Dergelijke vluchten worden geregeld bo
ven Duitsland gemaakt.
Het te laat opmerken van de hoogspan
ningsmast zou veroorzaakt zijn door he'
feit. dat deze grasgroen geschlderd was
en daardoor niet afstak tegen de achter
grond van het landschap.
Schadevergoeding
betrokken gebied
emens zijn een eis tot scha-
wegens produktieverlies ir
faar van Nederlandse zijd*
verluidt, worden dergelijke eisen geheel
door Duitse instanties volgens Duitse
rechtsregels afgehandeld. Op grond var
de bestaande verdragen betaalt Neder
land 75 pet van de aangerichte schade.
De fabrieken
zouden voornen
devergoeding \v
Rede van premier AU
Gèen wijziging in
regeringspolitiek
ziene regeringsverklaring
het Indonesische parlement heeft pre
mier Ali Sastroamidjojo aangekon
digd, dat binnen niet te lange tijd een
bijeenkomst van de chef-staf van het
leger met alle militaire districts-, re
giments- en garnizoenscommandan
ten zal worden gehouden om een op
lossing te vinden voor de legervraag-
stukken op Sumatra.
In zijn rede gaf
hü een uiteenzet-
dragslijn der rege
ring om de gebeur
tenissen op Suma
tra in het rechte
hetwelk zijn uit
gangspunt vindt in
de overtuiging, dat
het huidige rege
ringsprogramma moet voortgaan. omdat
dit de toestand van het land en de le
vensomstandigheden van het volk zal
De oorzaak van de gebeurtenissen
op Sumatra noemde hij de heersende
ontevredenheid en deze heeft de rege
ring er toe gebracht te streven naar
versnelling in de uitvoering van het
bestaande ontwikkelingsplan.
Hij laakte buiten-parlementaire krin
gen, die een eigen actie gingen voeren
toen hun idealen niet door democratische
en parlementaire middelen vervuld kon
den worden.
Kolonel Simbo-lon had volgens de pre
mier boodschappers gezonden aan de ter
ritoriale commandanten van Zuid-Suma-
tra en Borneo om aan te 6poren tot
soortgelijke ondernemingen. De opstan
dige officieren waren van mening, dat
minstens vier provincies hun denkbeeld
moesten steunen.
De premier kon de werkelijke reden
van de opstand niet begrijpen daar de
wet op de autonomie door het parlement
was aangenomen (twee maanden geleden)
en zeer spoedig ten uitvoer gebracht zou
Het parlementslid Mohammed Noor
waarschuwde, dat Celebes het eerst
volgende zorgenkind zal worden als
de regering niet voldoende belang
stelling toont voor de wensen der be
volking. Ook daar poogt men eei
raad te vormen, een zogenaamde Has.
sanuddinraad uit de burgerij en mi
litaire groeperingen.
2. Amerika moet zijn kennis en vaardig
heid en bij tijden zijn middelen gebrui
ken om anderen te helpen uit de el
lende te komen, hoe ver ook de plaats
van dat lijden van Amerika verwij
derd is.
3. -De Verenigde Staten erkennen, dat ze
betrokken zijn bij de toekomst, va
mensen overal ter wereld. Het gezag
van de Verenigde Naties moet geëer
biedigd worden en versterkt. Daardoor
kan de wet op grond waarvan alle lan
den in waardigheid kunnen leven, het
best tot zijn recht komen.
In zijn rede, die hij genoemd had „De
prijs voor de vrijheid", ging Eisenhower
nader op deze beginselen in.
Wij gevoelen vriendschap voor
landen, die vr\j zijn of vrij willen zijn.
zei de president. Wij eerbiedigen e
zeer hun onafhankelijkheid. Als zij ir
den van gebrek of gevaar onze hulp
gen. kunnen zij die met ere ontvangen.
Want evenmin als wij onze soevereii
willen verkopen, trachten wij de hunne
te kopen. Onder vrije mensen is sc
reiniteit geen handelsobject.
Wij eerbiedigen de aspiraties van
den. die thans gevangen, naar vrijheid
verlangen. Wij vragen noch hun mili
bondgenootschap noch een kunstmatige
nabootsing van onze maatschappij.
Wv eren. zowel in deze verdeelde
reld als in minder rumoerige tijden het
volk van Rusland. Wij vrezen zijn vo
uitgang op het gebied van wetenschap
Proces Montesi in
één zaak behandeld
De rechtbank te Venetië heeft in het
procts-Montesl het Italiaanse cocaïne-
schandaal) na overleg van twee nnr het
verzoek van de voornaamste verdediger
van de drie verdachten, Plccionl, Montag-
na en Polito, tot schelding van de zaak
van de drie hoofdverdachten van die der
anderen van de hand gewezen. De behan
deling van deze geruchtmakende zaak, die
drie maanden zal duren wordt vandaag
voortgezet.
Ongeveer 300 toeschouwers konden in
de rechtszaal komen Als getuigen waren
opgeroepen Tomasso Pavone, die aftrad
als chef van de Italiaanse nationale poli
tie tijdens het langdurig vooronderzoek,
de knappe filmster Alida Valli, die met
de jonge Plccioni over de zaak getele
foneerd zou hebben en de Milanese
schoonheid Anna Maria Moneta Caglio,
die tijdens het vooronderzoek getuigde,
dat zij de verdenking koesterde, dat Wil-
ma stierf tijdens een feestje waar ver
dovende maddelen gebruikt werden in
Montagna's jachthuis aan zee.
Gisteren zijn ook de bezwaren tegen
anonieme verklaringen en afgeluisterde
telefoongesprekken als bewijsmiddelen
door de rechtbank afgewezen.
Piccioni heeft vanmorgen voor de recht
bank verklaard, dat hij op het ogenblik
van de dood van Wilma Montesi in Rome
In Stockholm
Elke nacht kraait
de rode haan
Elke nacht kraait In Stockholm nu al
een maand lang de rode haan. Een ge
heimzinnige figuur sluipt huizen en kan
toren binnen en even later slaan de
vlammen uit. Vier keer is er nu al brand
geweest in een gebouw recht tegenover
het hoofdbureau van politie, en van da
dader geen spoor.
De Stockholmse politie heeft een prijs
an bijna 4000 gulden uitgeloofd voor de
genen, die inlichtingen kan geven, welke
leiden tot de arrestatie van de brand
stichter.
Politie, vrijwilligers en radiopatrouille
wagens doorkruisen elke nacht de stad;
extra manschappen bevolken de brand
weerposten, maar ondanks alles kraait de
rode haan.
industrie niet, maar jxiichen die toe.
Want des te zekerder komt de dag, dat
onze volken elkaar vrg in vriendschap
kunnen ontmoeten.
De installatie
Opperréchter Earl Warren had presi
dent Eisenhower de eed afgenomen. Te
voren was vice-president Nixon de eed af
genomen door senator William Knowland.
De republikeinen hebben Eisenhowers
installatie gevierd met een enorm défilé
van negen kilometer lengte. Het voorbij
trekken van de stoet duurde twee-en-een-
half uur.
Eisenhower vraagt om
Gods zegen
teren geopend met een gebed, waar
in h(j Gods zegen afsmeekte. „Mo
gen wij rechtvaardigheid betrach
ten, zonder zelfverheerlijking. Een
heid hebben zonder eenvormigheid.
Toenemen in kracht, zonder ho
vaardigheid. Mogen wg iu onze be
trekkingen met alle volken der
aarde altijd de waarheid spreken en
de rechtvaardigheid dienen".
De leiders
Zuid-Sumatra hebben
bij de regering aangedrongen op staking
van de overbrenging van mensen u:t het
overbevolkte Java naar de Lampongs in
afwachting van een overeenkomst tussen
de regering en het provinciale bestuur,
daar deze heeft geleid tot wrijving tussen
de landverhuizers en de bevolking.
Enkele leden van het Indonesische
parlement hebben vandaag de re
gering verzocht een regeringsverkla
ring af te leggen over het veel be
sproken plan van Sukarno. Dit waren
vijf leden van de Masjoemi, de partij
tot bescherming van de onafhanke
lijkheidsverklaring. Zij betoogden, dat
elke politieke handeling van het con
stitutionele staatshoofd voor de ver
antwoordelijkheid van het kabinet
komt.
Deblokkering in
Indonesië
De Indonesische geldraad heeft
heden bekend gemaakt, dat de roe-
piahrekeningen van buitenlandse be
drijven, die in Indonesië werkzaam
zijn, thans zijn gedeblokkeerd.
Tot dusverre was het aan buitenlandse
bedrijven toegestaan zestig procent van
hun winsten naar het moederland over te
maken. De overige veertig werden ge
blokkeerd.
Voortaan zal het aan buitenlandse be
drijven zijn toegestaan dit deel van hun
winsten te investeren in Indonesische on
dernemingen. Zij mogen echter geen aan
deelhouders worden.
Naar verluidt zal door deze beslissing
een bedrag van enige honderden miljoe
nen roepiahs voor investering beschikbaar
komen.
DE
RUSSISCHE AMBASSADE
Iheeft naai* aanleiding van de
uitwijzing der pers-attaché en tweede
ambassadesecretaris, de heer V. D.
Drankov een verklaring uitgegeven,
waarin gezegd wordt:
De ambassade der Unie van Sowjet-
republieken wijst met beslistheid, als
niet tn overeenstemming met de wer
kelijkheid, de motieven en redenen af.
op grond waarvan, men de heer V. D.
Drankov heeft voorgesteld met zijn
gezin Nederland te verlaten. Deze daad
van de Nederlandse autoriteiten met
betrekking tot de heer Drankov kan
niet anders worden beschouwd dan als
een nieuwe poging om de vijandige cam
pagne tegen de Sowjetunie aan te wak
keren, hetgeen ongetwijfeld de ontwik
keling der relaties tussen de Sowjet-
V. D DRANKOV
unie en Nederland moet beïnvloeden.
De ambassade betreurt dat de Neder
landse autoriteiten het mogelijk heb
ben geacht deze zo weinig gefundeerde
daad met betrekking tot de heer Dran
kov te ondernemen"
Deze verklaring is afgegeven nadat een
informeel protest van de ambassadeur
door de minister van buitenlandse zaken
was afgewezen.
De heer Drankov schijnt vla een amb
tenaar van de B.VJD. (Binnenlandse vei
ligheidsdienst) defensiegeheimen te heb
ben willen bemachtigen. Ook bewoog hij
zich in vredes- en andere organisaties
om op die wijze infiltrerend te kunnen
werken. Er is echter over resultaten van
zijn werk niets bekend. Wel staat vast,
dat hij te grote belangstelling heeft ge
toond voor de N.A.V.O.
Daar het hem niet mogelijk was
binnen achtenveertig uur naar Mos
kou te vertrekken, is hij met zijn ge
zin (vrouw en twee kinderen) eerst
naar Brussel gegaan, waar men
dank zij een waarschuwing van Ne
derlandse zijde reeds op de hoogte
was van zijn komst.
tM
Aanhoudend, koud
De Bilt verwacht tot mor
genavond:
Droog weer met plaatselijk
opklaringen. Matige tot
krachtige zuidelijke wind.
Over het algemeen weinig
verandering in temperatuur.
ZON FN MAAN
g: zon 8 35—17 13 uur; maan
uur. Op 30 januari N.M.
