CHRISTFUJK
De gemeente ondergaat nog te veel
de kerkdienst passief
■SSföfcS
M. Ruppert op Arjos-conferende
Arbeider moet ook mens
zijn in het werk
Herinneringen aan de kerkgang
twintig jaar geleden
Naar vierdaagse
werkweek
KANTTEKENING
Liturgische Vereniging in de Herv. Kerk
Interessante discussie over de
Luthers-hervornide consensus
Olateren, toen op deie pagina een heel klein berichtje stond, meldende dat
In Berlijn 85 evangelische kerken dagelijks worden opengesteld (In 35 kerken
daarvan worden dagdiensten gehouden), hield In Utrecht de Liturgische Ver
eniging In de Nederlandse Hervormde Kerk haar jaarlijkse eendaagse conferentie.
Ogenschijnlijk mag tussen een en ander geen verband bestaan, in feite sijn
het belde facetten van hetzelfde verschijnsel: er voltrekt zich nl. In het evan
gelisch christendom een evolutie. In oecumenisch verband en In de liturgie
worden belangrijke stappen geiet.
De voorzitter van de Liturgische
Vereniging, prof. dr. J. N. Bakhuizen
van den Brink, omschreef het in zijn
openingswoord aldus: „Vaak verbindt
de liturgie hetgeen dogmatisch geschei
den scheen. Liturgie maakt zacht waar
de leer verhardt".
Hij illustreerde deze these met te wij
zen op de hardhandige discussie, die in
ons land tussen de Gereformeerde Ker
ken en de Gereformeerden (artikel 31)
gevoerd wordt.
Consensus
In het teken van de éénwording stond
het eerste deel van het programma.
Prof. dr. W. J. Kooiman, evangelisch-
luthers hoogleraar in Amsterdam, refe
reerde over de avondmaalsconsensus
tussen Luthersen en Hervormden, een
consensus die eigenlijk deze naam niet
verdient en die men naar zijn mening
als een vraagstuk moet zien. Prof. Kooi
man merkte op, dat er op de consensus
weinig theologische reacties gekomen
zijn. Ingaand op hetgeen dr. A. F. N.
Lekkerkerker (herv.) te Utrecht hier
over heeft naar voren gebracht, be
lichtte hij de consensus vanuit theolo
gisch gezichtspunt. Met Karl Barth
■noemde hij vraag en antwoord 47 van
de Heidelbergse catechismus (zondag 18)
een theologisch bedrijfsongeval. Naast
de opvatting van Calvijn. dat Christus
na Zijn hemelvaart niet èn in de hemel
èn op de aarde kan zijn. legde spr.
Luthers mening, dat Christus God is en
dus naar zijn godheid overal is. Hemel
vaart is naar de overtuiging van Luther,
anders dan bij Calvijn. een verandering
van aard. Calvijn legt de nadruk op een
verandering van plaats, maar Luther
stelt, dat het ter rechterhand Gods zijn
Identiek is aan God (zelf) zijn: een
verandering van de aard van Christus,
die dus bi) de hemelvaart zou zijn
ingetreden.
Langdurig stond spreker stil bij de
zgn. presentia realis bij de bediening
van het avondmaal.
In discussie hierover werd voorge
steld. deze term te vervangen door
presentia sacramentalis en deze dan uit
te breiden tot de gehele eredienst. Van
verschillende zijden werd geopperd, dat
de narrwezlghetd van Christus niet uit
sluitend of in sterkere mate zou gelden
bij de bediening van het sacrament,
maar In de eredienst als totaliteit. Dit
werd in overeenstemming geacht met
het evangelie-woord „waar twee of drie
in Mijn naam vergaderd zijn" etc. Hoe
wel prof. Kooiman er tegen waar
schuwde. vaststaande kerkelijke begrip
pen als presentia realis te vervangen
door nieuwe, daar men hiermee slechts
de moeilijkheden verlegt, kon hij zich
ln grote lijnen toch wel verenigen met
een presentia sacramentalis.
Het hierna volgend middaggebed werd
geleid door dr. G. W. Oberman. Gevolgd
werd de huisdienst met een toevoeging
de liturgie van Taize en Grand-
champ Hoewel men hier bewust ook
nieuwe liturgische wegen bewandelde,
deed het feit dat er slechts gesproken
responsies waren en de gemeentezang
tot het Klein Gloria beperkt bleef, enigs
zins sober aan.
Emden
De middaguren waren gewijd aan een
referaat van mej. mr. S. M. Holsteyn.
secretaresse van de Oecunemische
Raad. over de in Emden gehouden con
ferentie van de europese sectie van de
Presbyterian Alliance, de Gereformeer
de wereldbond. Op deze conferentie,
•over we onlangs uitvoerig schre-
was het onderwerp: ,,De hervorm
de kerken en de eredienst".
De Presbyterian Alliance is een in
1875 opgericht verbond, waarin acht en
zestig Gereformeerde (Hervormde) Ker
ken uit heel de wereld elkaar ontmoeten.
Een van de jongste activiteiten van de
Alliance is het uitbrengen van een Por
tugese bijbelvertaling voor de Hervorm
de Kerk van Brazilië.
In de op dit referaat volgende bespre
king kwam duidelijk naar voren zoals
dat trouwens ook in Emden gebeurd
was de crisis waarin de prediking in
de presbyteriale kerken zich bevindt.
Tegenover de Kerk van Schotland en
de Franse hervormde kerken, die pleit
ten voor een verantwoorde liturgie, zijn
er stemmen, met name van de Duit
se ..Reformierten", die de crisis den
ken op te lossen door verbetering van de
prediking
In de vergadering werd de in Emden
geuite these, dat de gemeente actief aan
de eredienst kan deelnemen door Ie luis
teren (naar de prediking nl.), vierkant
van de hand gewezen.
Nog al te veel dat zou men wel de
teneur van de conferentie kunnen
men ondergaat de gemeente te passief
de eredienst. Nog te weinig wordt hij
echt In betrokken.
Men ilet het als taak, de gemeente
de eredienst een actieve rol te doen vi
vullen en elementen van de liturgie
waarvan de preek een wezenlijk be
standdeel Is daaraan dienstbaar te
Beroe pingswerk
NED. HERVORMDE KERK
Bedankt voor Kockengen: J. van der
Haar te Waddinxveen.
Benoemd tot diakonessenhuispredikant
te Leiden: C. Petri, zendingspredikanl,
woonachtig te Katwijk aan Zee.
GEREF. KERKEN (ond. art. 31)
Beroepen te Heerenveen: J. van Dijk
te Schildwolde; te Buitenpost: kand.
H. de Vries te Hattem.
Aangenomen naar Musselkanaal: kand.
H. Pool te Zeist.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN
Bedankt voor Deventer: W. H. Vele-
la te Eindhoven; voor Zaandam: W.
de Joode te Ede.
Uniecollecte lijst 16
Lijst 16 van de jaarlijkse Uniecol
lecte voor de scholen met de Bijbel
is verschenen. In totaal is nu door 400
lokale comité's een bedrag van
195.850,90 bijeengebracht (vorig jaar
door dezelfde comité's 178.487,37).
Op de UJst komen de volgende plaatsen en
edragen voor: Apptngedam f 729.75 (v. j.
Dosthem f 38,01 (32.38); Sondel f
197.95); Wltmarsum f 289,50 269,75): Alte
eer l 469.— 1342.—); Emmen f 525,25 493.75);
fuld-Barge f 319,50 362,50); Nleuwleusen
- 198,25 (172,—Rijssen f 1.385,80 (1.369,—);
Steen wijk f 702.— (636,— Ernst f 567
-); Kootwijk t 279,10 (265,80); Schaars-
bergen f 156— (146,46); Varsseveld f 754,—
(096,75); Winterswijk f 1.182.16 (1.100,69):
Hollandsche Rading f 200,— 1; Kockengen
381,92 1359.72)Lopik-dorp f 113,— (113,—1;
ussum f 3.137,50 3.042.50); Laren N. H.
f 456,50 427,25); Goudrlaan f 168,78 f 161.631;
Nieuwerbrug aan den Rijn f 408.55 (398.55).
Melodie en woord
der Ethergolven
ZONDAG 11 JANUARI 1957
Uverium I, 402 m. VARA: 8.00 Nw
fi platteland; 8.30 Weer of geen
Geestelijk leven. IHH
.00 Vlooi en
i Muzikale caiua met Illustraties; 16.15 Sport;
1 16.30 Vespers. NCRV: 17.00 Gereformeerde
8.18 kerkd; 18.30 Gram; 19.00 Nws uit de
ken; 19.05 Samenzang; 19.25 De hulsvi
«u* ou* mot Tlluaü; ~ÏÏJÖ''Cabaret" AVRO: I gewone man; 20.50 Cabaret; 2120 Gri
IJ 00 Amus mui; IJ.30 Sportsplegel; 12.35 21.30 Sprong ln het Heelal, hoorsp; 22.10
Even afrekenen, Heren; 12.45 Orgelspel; Promenade ork en sol;,22.45 Avondgebed ei
13.00 Nws; 13.10 Meded of gram; 13.15 Verz lit kal; 23.00 Nws; 23.15—24.00 Gram.
JazzmuxMCtS Volksliederen uit Engeland en MAANDAG 14 JANUARI 1957
Wales; 15.00 Clavecim bel recital; 15.15 Hilversum J, 402 m. VARA: 7.00 Nws; 7.,
15.15
16.30 I
17.30 8.3(
18.05 Schweitzer 82 Jaar-
VARA:
Bariton
8.18 Gr;
VPRO: 10.00 „Albert
10.05 Morgenwij-
AVRO: 20 00 Nw
mnaatlek;' 22 20 Gram; 22.50 Act; V
weg..
meded; 12.33 V h
ttel and 12.38 Uchte mui; 13.00 Nws; 13.15
I Middenstand; 13.20 Orgel en zang; 13.45
i vrouw; 14.00 Literair muzikaal recital;
14.30 De Balloncommandant, hoorsp: 15.20
Claveclmbelrecltal; 15.30 „60 Minuten vooj
I boven de 60"; 16.30 Gram; 17.10 -Planoduo;
rrsum II. 29» m. KRO 8 00 Nws; 8 15,17.30 Orgelspel; 1750 MUIUir comm; IBM
8.25 Hoogmis. NCRV: 950 Nws en Nws en comm; 18 20 Lichte muz. 18.45 Pari
t; 9.45 Gram. IKOR: 10 00 Anders dan'overz; 19.00 Wie weet hoe?;Martnet.
kt. caus; 10.15 Muzikale caus; 10.30 cello en plano; 19.35 A£t; _19.45 Regering»-
Lutherse' kerkd; 11.30 Vragenbei
De kerk. ln de spiegel
denkt.
11.45 uitx. LandbouwrubriekDe Boer
------ de pers. caus.gedacht"; 20.00 Nwi gg j
NCRV: 12.00 Godad volksliederen. KRO: 12.151 Doorsnee, hoorsp met
Gram; 12.30 Apologie; 12 40 Uchte 1
12.55 Zonnewijzer; 13 00 Nws e
13.10 Dansmuz; 13 45 Boekbespi
kleuters; 14 30 Radio Phllharm
te; 1 d pauze; Kind van deze
15.40 De vliegende Hollander.
Advertentie
Pracht handen
Uen nimmer
Hot is do Hamamelis die het m doet
Mag ik
mee
„Pappa als Mamma en u naar
de hemel gaan, mag ik dan mee?",
vraagt een kind. „Waarom mag
ik niet mee?"
Voor kinderen is de hemel wer
kelijkheid, iets vanzelfsprekends.
Zij leven met de gedachte aan de
hemel en denken veel meer daar
over-na dan ouderen vermoeden.
De volwassenen
in het vijandige
leven worden zo
bezig gehouden,
geboeid door het
gewone leven. Zij
zitten zo vast aan
de aarde. Hun
plichten zijn zo
uitgebreid en on
telbaar, dat de
eeuwigheid iets onwerkelijks dreigt
te worden.
En toch kunnen zij elk ogenblik
afreizen.
Pas zijn zij vol bravour onder
een auto uitgewipt, om enkele
seconden te sparen of zij denken
al weer aan de gevaren van Rus
sen en Nasser, over boodschappen
en ruzies.
Men moet nog gauw een brief
posten, de telefoon gaat. Zij moe
ten hun werk nog gauw even af
doen.
Een tel later staan zij in de
eeuwigheid.
Zijn wij gereed om zo maar uit
onze dagelijkse beslommeringen
over te gaan? Wat moet er ont
zaglijk veel in ons veranderen,
willen wij gereed zijn. Gelukkig
zijn er kinderstemmen, die ons
waarschuwen. Het kan zo gauw
zijn.
De minister van onderwijs, kunsiten
en wetenschappen heeft meegedeeld, dat
de uitkering ineens over de laatste
vier maanden van 1956 aan de kleuter-
Het is een zwak volk, dat zich
alleen op de overheid verlaat
Antirevolutionaire Partij, de studenten bij haar werk. Zij nodigt
hen uit voor een tweedaagse conferentie, waar tal van actuele poli
tieke vraagstukken besproken worden. De conferentie van dit jaar
heeft gisteren en vandaag plaatsgehad in het Gereformeerde jeugd
centrum „De Witte Hei".
Een tweede aspect van het sociale
vraagstuk is het arbeidsvraagstuk. In
het werk moet je bevrediging kunnen
vinden. We moeten en dit is mo
menteel voor duizenden arbeiders onmo
gelijk in de arbeid iets kunnen ge
ven van onszelf. Onze geest moet er
bij betrokken kunnen zijn, niet onze
handen alleen. Vandaar de noodzaak, te
streven naar verruiming van de taak
van de arbeider, opdat hij ook in zijn
arbeid mens kan zijn.
Onopgelost
Het derde aspect is het reeds ge
noemde werkelijke sociale aspect. Met
overigens alle achting voor de bedrijfs
organisatie merkte de heer Ruppert op,
dat men aan de top hieraan veel kan
doèn, zonder dat er werkelijk een ge
meenschap ontstaat. Tot op heden
het
„Het eigenlijke sociale vraagstuk
dat van de verhoudingen tussen de
mensen in het bedrijf. De overheid
dient alle belemmeringen, die de reali
sering van een werkelijke bedrljfsge-
meenschap in de weg staan, weg te ne
men." Tot deze conclusie kwam gister
middag de eerste spreker op de confe
rentie, de heer M. Ruppert, voorzitter
van het C.N.V., die refereerde
„Het sociale vraagstuk."
De heer Ruppert zag drie aspi
aan dit sociale vraagstuk. Allereers
materiële aspect. Hoewel dit niet het
voornaamste is, verdient het toch de
aandacht, omdat de arbeid niet op één
lijn kan worden gesteld met de andere
economische goederen. Immers, de
beid is onlosmakelijk verbonden aar
arbeider, d.i. de mens. De loonvorming
heeft zo een ethisch element: de ar
beider moet er van kunnen leven.
Andere eisen ten aanzien van de loon
vorming zijn, aldus de heer Ruppert,
dat met het behoefte-element wordt re
kening gehouden, dat er relatie is tus
sen loon en prestatie en tenslotte, dat
er verband is tussen de hoogte var
loon en het rendement van onderneming
en-of bedrijfstak, de eis dus van de
„vrije loonvorming".
Dit laatste wordt door de liberele
werkgevers en de socialistische arbei
ders niet ingezien. Maar opgemerkt
dient te worden, dat de ondernemers
cn werknemers in de eerste plaats
verantwoordelijk zijn voor de loonvor
ming (dit ter verdediging van
zeggenschap daarbij) en voorts dat
de arbeider ln de eerste plaats bc-
drijfsgenoot Is, mede verantwoordelijk
voor de gang van zaken ln bedrijf en
bedrijfstak.
14.00 V d Nws. 23.11
.Nooit-
20.05 De Familie
20.35 Amus muz;
2155
22.10 Kamerork -
Lichte muz; 23.
7 45 Een
8.00 Nws t
ber: 8.15 SportultsJ; 8-25 Gram; 9.
zieken; 9 25 Waar voor uw geld: 9.3(
am; 11.20 Gevar muz: 12.25 Voor boer
Inder. 12.30 Landb meded; 12.33
53 Gram of i j|
pole ork; 13.48 Grs
13.15 Metro-
14.05 Schoolradio;
14 35 Gram1 4 45 V d vrouw; 15.15 Kamer
ork; 15 47 Gram: 16 00 Bijbellezing; 16.30
Pianorecital: 17.00 V d kleuters; 17.15 V d
jeugd; 17.30 Gram; 17.40 Beursber; 17.45 Re-
gerlngsultr Rijksdelen overzee P J Merke-
11 jnNed Nleuw-Gulnea de beslui
10 OO Orffrï*'
k. 18 00 Orgelspel: lt
19.10 Hulsmuz; 19 30 Parlement
KRUISWOORDRAADSEL
OPGAVE PUZZEL No. 17
HORIZONTAAL: 5 Bekendmaken, 9
dochter van Laban, 10 broeder. 11 zang-
noot, 14 bijwoord. 15 vrucht, 16 paar-
dekracht, 17 stoomschip. 19 watering, 21
verkeerd. 23 van boos opzet vervuld.
VERTICAAL: 1 Stoot, 2 bron, 3 stuk
grond. 4 taai, dik, studieboek, 6 plant.
7 uitroep, 8 eenmaal, 12 bijenhouder, 13.
vergissing. 16 meertje. 18 pahnmeel, 20
Ik. 21 xangnoot 22 bevel
OPLOSSING PUZZEL No. 16
HORIZONTAAL: 1 Melkkoker, 2 ever.
larie. 3 Paljas, oog, 4 knie, serre. 5
noen. steel. 6 Ineen. Edam. 7 kervel, ega.
8 Ee. ge, erf. la. 9 snor, ti. lot.
VERTICAAL 1 Mep. knik, es. 2 Eva.
non. een. 3 lelie. ergo. 4 Kr jenever, 5
klas, anees 6 oase. tel. R.I 7 KV"—
fl. 8 ei Or ea glo 9 regelmaat.
Sport; 18 40 Engel)
te "1.10 Huismui.-
19.45 Houtblazersens; 20.00
krant; 20 20 Zuidafrikaans progr: 20.45 Wij
dwaze mensen, hoorsp; 21.40 Orgelconc; 22.15
Boekbespr, 22.30 Orgelconc fverv); 22.45
NTS: 20.30—22.00
GRAMMOrOONPLATENPROGRAMMA
DRAADOMROEP.
Over de Je UJn. Maandag 14 Janua
)S7 van 16-» uur; I. Franz Schube.
impromptu op. 146 nr. 3 ln bes gr
Adrian Aeschbacher, plano; II. Robert Schu
mann Abendlled Enrico Malnardl. cello
Michael Rauchcisen. plano; III. Frédëric
Chopin Notturno Enrico Malnardl. Cello
Michael Rauchclsen. plano; IV FeUx Me
delssohn-Bartholdy Ronde Capriecioso op
p - W - v Mr- '.- -nr.-,
Felix Mendelsaohn-Bartholdy Ouvert. Mee-
resttlle und glückliche Fahrt op. 27. Phil-
harmonlsch Orkest van Berlijn oh*. Frttr
vi fram UsM fkrafeane Rap
sodie nr 2 Symphonie Orkest oh-. Artur
Rodzinskl; Vil Frédérlc Chopin Concert voor
plano en orkest nr.t ln e kl.t.op.ll Alle
gro maeetoao Romance Larghetto Rond
Vivace Alexander Unlnskv. plano Residentie
Orkest olv WMiem van Otterloo; VIII Em
manuel Chabrler Espana L'Orchestre de la
Suisse Romende olv Erneat Ansermet; IX
Leo Delibes Intermezzo et Valse lente
uit Sylvia Phllharmonlacb Orkest van Mun-
chen olv Fritz Lehmann; X. Camilie Saint
Saéns Bacchana'e uK .iamson et Daltli
Svmphonte Orkest van Bamberg olv Frttz
Lehmann. XI Jean Sibelius Lemmlnkairen
Symphonic Orkest van de Deci
Een jongen van dertien is nog precies eender
In'het weekblad De Her
vormde Kerk is de jeugd
pagina geheel gewijd aan
lang, er was ook een bin
nenkant van de toenmalige
kerkdienst. Om te begin-
(r ln de kerk heb ik de
de kerkgang. Eén bijdrage preekstoel "beschermd. Vlak mige predikanten gebrud- berijmde psalmen geleerd.
bevat -herinneringen nan - - 1 •--«««- - ---- - -
voor het uitspreken
de kelijk
de kerkgang vroeger. Wij zegen, als de buitendeuren. lir.g •-
nemen daaruit enkele ge- al werden geopend, trok wenstemmen" vele couplet-
namelijk de koster
weerszijden va
gordijntje
deelten over.
afwisse- In een tijd, dat er nog ,-,ci
.mannen- en. vrou- fesskHiclen-met-één-gezang''
waren, hebben wij veel
psalmen gezongen. Als ik
TK heb natuurlijk ook be-
hoord tot de vele jongens
die regelmatig naar de kerk
„moesten". Dat wil helemaal
ten te laten zingen
de kansel Gezang 114 Oude Bun- die bijna allemaal
dicht. Er del, de dominee van de kan- ken, dank ik dat aan de
waren predikanten, die hiel- sel af de organist horen tijd, i
den niet
1 'k beb er eens een h°ren
'ni'êt zeeëen~dat*ik dat^ltïfd roePen tegen de stovenzet- lang tussenpingelen alsje- andere, het deed
-* ctör Hip al Honrftn orionHp- Kliafl" TAin Ai-aanief ie (Ann 1,'ïV i„AA1
MgM| i last heb ondervonden.
zeer veel psal-
.werden gezongen. Niet
sommige onzingbaar,
ster, die al deuren opende: blieft". Die organist is toen lijk niet veel toe. In elk ge-
Juffrouw, laat die deur misschien direct met z'n val: elke psalm is
dicht; ik waai hier hele familie buitenkerke- lied,
nog bijna woordelijk. Na
tuurlijk. er waren eveneens
heel wat. waar ik niets
meer van weet. En verveeld
heb ik me dikwijls. In
kerkbank in
in de buurt van Amsterdam,
waar -mijn grootvader pre
dikant was en waar ik na
20 jaar noe eens een keer
in mocht zitten, .zag ik tot
gebed of een
klaagzang en dat zijn
do- eigenlijk de enige liederen,
kwam op tijd klaar die men werkelijk z i n-
g e n kan. En ik kan het
wel eens zeer missen, ook
voor mijn kinderen, dat in
vele hedendaagse kerkdien-
gemeente SngenTmindeTstijlvol. Maar destijds de kosters degenen, jj«a h*Hn"
met al die stijl, heb ik toch die de verschillende vak-
dikwijls het gevoel, dat de ken pachtten van de kerk-
verantwoorde meesters.
ken die "ik in mijn jeugd" weg!" Dat 8ebrek aan sücb" l>3k geworden
heb gehoord, herinner ,k me
preek van die morgen.
alles wat gemoe-
H'de
mét zijn liturgie.
En nog iets over die ge-
kerkgang
gemoedelijkheid heeft inge
boet, Ik weet wel:
In de tweede plaats:
'z'u "hadden da"n h?b. «KM het meest gehad.
r die pachtsom het recht niet aan preken, die hele
i hun gehuurde vak de verhandelingen
EK; ei(L"1",,stS!lehni.S KÏ3 Ik gevwrlUke' dingen nlaatsengelden op te halen, bfSaid!„°"d",re?«°'.Am!
letters gekrast in het blad want met liturgische centra, ten eigen bate. Natuurlijk n dat soms
paramenten en n
:£[e dingen, mag je
de bank
sleutel van de pastoriedeur
En, zoals zovelen in die
jaren, heb ik in Amster
damse .kerken ruitjes zit-
ook: calotjes.
thmdlHp heat in
die konden kosters, die
aan vroeger denken genacht.
ten tellen,
In die jaren wemelde het in
die grote, vaak kille en 's
winters tochtige kerken, van
fhannetjes met calotjes. Op
één recordochtend heb ik er de predikant
eens 64 geteld. Meestal
ten die mannetjes
use— ui» c- ook ro°ge zijn. Maar aan
de "heïekerk'haddVn die preken, die een bijbels
niet overal zelf rerhaal beeldend in mijn
.u„. .„«stal haalden ze leven zetten, zodat Ik er Iets
geen enkel dubbeltje op. *on b'n
want Amsterdamse kosters n°S predikanten dank-
toen heren. Ze had- ba«. dle bu" Preek m'1
Ook als ik denk aan de den dan bepaalde vakken mU:
met de gemeente,
wat familiare wU«e, waarop
de predikant soms een te bankbewaarders
erg hoestend gemeentelld zetsters,
de tegemoet kwam. 'k Heb wel r
woestijnen doorwandelden,
mij aan koningshoven
brachten en in de spelonken
der profeten, en die me de
gelijkenissen des Heren zo
Zo kwam het. dat ik nabij brachten, dat ik nü
ging op. Je kunt je tegen- vooreer het dropdoosje ee" tZf|" jjj;™ Qude nog gebeuren,
woird e eenvoudig met jtnm_ "jet mijn meisje ae uuae
de dominee werd toe- Kerk binnenkwam
rïrdig eenvoudig
meer voorstellen, dat zo iets
heeft bestaan: rijen manrie
tjes met calotjes. Overigens,
eerbied was er wèl; als de
diaken 'met de collectezak
kwam, gaven ze met de ene
hand iets in het zakje en
met de andere tilden ze even
dat petje op En k heb °°k wel
Trouwens, tegen die tocht op een volle kerstmorgen buitenkant
werd ook de dominee op de nog wel, toen het bij som- van met z<
gereikt, er Iets uitnam,
ook werk el Hk voor de
van de dienst ntet
hoe«4l«' Je ">u RHna aai
eeesfelHke drop raan ge
loven.
werd opgewacht
Er
- dit alles nog
rest door de bankbewaarder, die veel te zeggen zijn. 'k Heb
ons toeriep; „Hier mag ie alleen
naast mekaar zitten." We dat
schoven zijn vak maar in., een
willen betogen,
het verleden wei
lessen kon inhouden
voor het heden. Want ik
mis- ging toen graag naar de
r de kerk. En een jongen van
n op zichzelf dertien was toen heus niet
heel veel be- anders dan nu.
o
QVER de Vierdaagse spreken wij in
ons land nog maar alleen voor
wat betreft de wandelsport. In Ame
rika spreekt men er al in andere zin
over. Daar is een discussie begonnen
over de mogelijkheid en wenselijkheid
van een vierdaagsewerkweek.
Wel een bewijs overigens, hoezeer
de tijd voortschrijdt. Bij ons is de dis
cussie nog nauwelijks op gang over
de v ij f daagse werkweek. Vraagstuk
ken betrekking hebbende op de pro
ductie en daarnaast met name ook
problemen van geestelijk karakter
we noemen nu alleen maar de vrije
tijdsbesteding zijn hierbij in het
geding.
Terwijl wij ten onzent thans in het
materiële vlak geplaatst zijn voor de
noodzaak ener bestedingsbeperking,
zullen we bij invoering van een vijf
daagse werkweek geconfronteerd wor
den met de problematiek ener
bestcdingsverruiming, te weten de
besteding van onze vrije tijd.
Intussen, in Amerika is de vijfdaag
se werkweek al vrijwel gemeengoed
niet gevallen op de onder-1 geworden en daar wordt dan nu het
op de bedrijfsgroep en gesprek gevoerd over een blijkbaar
volgende etappe: de werkweek van
vier dagen. We lezen over dit gesprek
in het jongste nummer van het week
blad „Economisch-Statistische Berich-
ciale vraagstuk blijft onopgelost.
Om juist hier verbetering te brengen
hebben de protestanten zo'n belangstel
ling voor de structuur en de rechts
vorm van de onderneming. Hun doel
is, werkelijke samenwerking tussen de
groepen, waarbij de verantwoordelijk
heid voor de onderneming berust, bij
de ondernemer, het kapitaal en de ar
beid. De overheid kan hier veel ter
goede doen en zal de wettelijke be
lemmeringen moeten wegnemen.
Maar, zo besloot de heer Ruppert,
een volk toont zich een zwak volk,
wanneer het zich alleen maar op de
overheid verlaat. Er is een verant
woordelijkheid in eigen kring
volk moet niet nalaten, deze verant
woordelijkheid te realiseren.
Zwarte lonen
Het is begrijpelijk, dat na een
rie, waarin zoveel problemen werden
besproken, een levendige discussie ont
stond. Onder meer wérd de heer Rup-
pett gevraagd, zijn mening te geven
over de zwarte lonen. Hij antwoordde,
dat hij het onjuist vond, dat de over
heid normen vaststelt, waarvan men
van te voren weet, dat ze niet nage
leefd kunnen worden. Overigens zondigt
de overheid ook tegen haar eigen re
gels. Het euvel is niet te bestrijden
door de arbeiders strafbaar te stellen.
Gezien het grote percentage losse ar
beiders in de bouwvakken, zal het heel
moeilijk zijn, de zwarte lönen tegen te
gaan, aldus de heer Ruppert.
Jubilea
Ds. J. P. A. Ie Roy te Zeist,, emeritus
predikant van de Nederlandse Her
vormde Kerk, wordt vandaag 80 jaar
Hij werd te Amsterdam geboren er.
deed in 1903 zijn intree te Vlagtwedde,
waar hem i.v.m. zijn benoeming tot
voorganger van de evangelisatie te
Almelo eérvol ontslag met de be
voegdheid van emeritus werd ver
leend. Bijna vijf jaar later keerde ds.
Le Roy weer als dienstdoend predi
kant in de Hervormde Kerk terug.
In 1925 deed hij zijn intree te Almelo.
In 1943 verkreeg hij emeritaat. Zijn
gezondheidstoestand laat geen viering
van deze verjaardag toe.
Niet-Delftse ingenieurs
Onlangs is opgericht een „stichting
register van degenen, die de aanduiding
ing. achter hun naam mogen voeren".
Deze stichting is in het leven geroepen
als gevolg van het in mei 1955 aan de
staatssecretaris van onderwijs, kunsten
en wetenschappen uitgebrachte rapport
over de titulatuur van niet-academisoh
gevormde technici. Zij is opgericht door
het Koninklijk Instituut van ingenieurs,
de Vereniging van Delftse ingenieurs,
het Nederlands Instituut van middel
bare en hogere technici en de vereni
ging van afgestudeerden aan middel
bare technische scholen.
Advertentie
GEWRICHTSPIJN
Als de kou zich vastzet tussen
spieren en gewrichten, leg dan
Thermogène watten op de-.^
pijnlijke plek. Een heerlijke
warmtebron, die pijn en stijf-
held verjaagt.
Thermogene a
STILT PIJN DOOR WARMTE
47.
Zo bezocht hij meermalen een schatrijke no
taris, wiens huis een museum geleek van ech
te antiquiteiten.
Deze heer bracht hem de beginselen van de
antiekverzamelaars bij, maar na enige tijd zag
de notaris hem niet meer terug, omdat Dr. Kui
pers zijn verdere licht opstak bij een oucfe
adellijke dame, die door haar woninginrichting
liet zien, hoe antiek eigenlijk moest worden toe
gepast in voorname meubilering.
Anton bouwde in gedachten ook aan een nieuw
huis en begon hoge honoraria te berekenen.
Het geld begon hij met andere ogen te be-
_.en. Ja, hij begon er eerbied voor te krijgen,
zodra hij goed ingezien had, dat dit van grote
betekenis was voor het bereiken van zijn c'>el.
De beroemde professor Kuipers zou wonen in
één der mooiste huizen. Het zou niet alleen rijk,
maar ook bijzonder gemeubeld zijn. Rijkdom
was een giote macht en van heel grote beteke
nis voor de positie van de mens.
Een zijner patiënten, een bankier, rekende he".
zich tot een eer de dokter in te wijden in de
kunst van het geld beleggen en Dr. Kuipers
bankrekening groeide van twee zijden. Maar
hij wachtte zijn tijd af.
Niet bij stukjes en beetjes. In eens zou hij
uit cl; hoek komen. Dat alleen zou indruk ma
ken Wacht maar mensen, .Anton Kuipers kom*,
wel waar hij wezen moet. Alleen jammer van
die verloren jaren. Nee. die ontmoeting met
Ada heeft niets geen indruk op hem gemaakt.
Wat is. vergeleken bij de overwinning, die
haar man bezig is voor te bereiden, het simpe-
De glazen knikker
4loor KA HL WENT
le, dat Vera Meilink wil?
Alleen met zichzelf in het reine komen. Ze
wil weten wie zij eigenlijk is en wat ze doen
Ze wil geen wereld winnen. Ze verlangt naar
geen grootheid. Ze is zelfs bereid om alles op
te offeren, wat ze nog bezit. Als ze het maar
Als ze maar weet. dat het goed is, wat ze
doet.
Ze wil ook op haar post blijven en zonder eni
ge klacht ver Ja r leven, indien ze maar weet
dat haar man juist dat behoeft. Als ze maar
zeker wist, dat geen andere vrouw meer voor
hem zou kunnen zijn. Dat eigenlijk geen andere
vrouw ooit meer voor een man is, dan de ver
zorgster van zijn huis. Dat alle beweringen
over eenheid en samengroeien uitvindsels zijn
van romantische schrijvers en dichters.
Ja, als ze dat wist
Maar dat weet ze niet
Er zijn altijd twee Vera's in haar. Er is er
nog één, die meer verlangt, die verlangt en
lijdt, cTe liefheeft, die op wederliefde hcop* Dat
is die Vera Meilink, die eens een 'ar:<?f •->■ (er-
hield en die een man aan een ande. ontsla 1. Die
heeft daarvoor alles opgeofferd, ook het uitzicht,
het in kinderlijk geloof zeker geworden bestaan
van een eeuwig leven.
Die Vera Meilink, wil graag iets daarvoor te
rughebben en met deze persoon in haar binnen
ste heeft ze strijd en haar strijd is zwaarder
dan cJ.e van haar man. Daarom ia haar uiter
lijk zo peinzend.
Ieder, die haar kent, roemt haar om haar
zacht en liefelijk karakter. De c'.enstmeisjes,
die ze gehad heeft, snikten bij het weggaan.
Groentenboer en melkboer zijn vol lof over
haar. (Hoe weinig wordt aan het oordeel van
deze mensen waarde gehecht, hoewel zij
scherp zien). De vrouwen, die haar kennen,
prijzen haar huiselijke deugden.
Als moeder is zij onovertroffen. Zo sterk is
de ene persoon in haar ontwikkeld, dat ze haar
kinderen opvoedt in een geest, waarin de lie
gende Vera Meilink ver is. Het is haar, of ze
hen wil beveiligen voor die tweede persoon in
haar leven, waarvan ze vreest, dat hij ook in
hen zal leven. Hoewel ze nooit echt bidt, is
eigenlijk haar hele leven één gebed voor die
kinderen, dat zij toch maar niet gestraft mo
gen worden, voor haar daden. Een gebed, ge
boren uit vrees.
VEERTIENDE HOOFDSTUK
De augustuszon blakerde het strand. Vera
Meilink leunde in een strandstoel. Ze zat zo,
dat ze nog het oog kon houden op de kinderen,
die met zand en zeewater speelden.
(WOKDT VERVOLGD)
J^IET overigens, dat men er in Ame
rika nu reeds aan toe is. Deskun
digen achten een vierdaagse werk
week op korte termijn niet te ver
wezenlijken zonder dat grote schade
zou worden aangericht aan de econo
mie van het land.
Er is uiteraard ook in Amerika een
zeer hoog niveau van werkgelegenheid
en wanneer men de werktijd met een
20 procent zou inkorten, zou dat neer
komen op een daling van het natio
naal product met een gelijksoortig
percentage. Met als resultaat: tekorten
aan allerlei goederen en diensten.
Op langere termijn nochtans en mits
geleidelijk ingevoerd, acht men de
vierdaagse werkweek wel te reali
seren. Men neemt aan, dat de Ameri
kaan nog binnen de eerstkomende tien
jaar gemiddeld in 32 uur dezelfde
hoeveelheid goederen en diensten kan
voortbrengen als thans in 40 uur.
Dan echter zou de Amerikaan af
stand moeten doen van iedere toe
neming in zijn materiële welvaart. Wil
hij wat te verwachten is èn meer
welvaart èn bovendien de vierdaagse
werkweek, dan zal hij in plaats van
een jaar of tien nog een twintig of
dertig jaar moeten wachten.
Aan de bevordering van de vier
daagse werkweek, zo betoogt men in
Amerika eveneens, zou ook de ar
beidswetgeving nog het een en ander
kunnen doen. Men denkt daarbij aan
een verlaging van de grens waar de
overuren beginnen. Men denkt ook
aan afschaffing van het verbod om
langer dan acht uur te werken, een
verbod dat de Amerikaanse arbeids
wetgeving thans nog kent.
J7R zijn echter aan een vierdaagse
werkweek nog enkele andere
problemen verbonden, die men in de
Amerikaanse literatuur over dit onder
werp eveneens tegenkomt.
Daar is in de eerste plaats het ge
vaar, dat vooral weinig geschoolde
arbeiders van de straks bereikte vrije
tijd gebruik zullen gaan maken om er
allerlei baantjes bij te nemen. Dit
schijnt nu bij de vijfdaagse werkweek
reeds het geval te zijn. Hoe korter de
werkweek, hoe groter het tekort aan
geschoolde arbeiders. Men acht ook het
gevaar niet denkbeeldig, dat velen
twee baantjes van 32 uur per week
zullen gaan zoeken.
Van invloed op dit laatste zal uiter
aard het loonniveau zijn. En dan komt
weer een ander probleem om de hoek,
Het is dit probleem: dat er ten slotte
niets goedkoper is dan werken en dat
vrijetijdsbesteding nogal wat geld
pleegt te kosten; er zijn dan immers
veel meer kansen om geld uit te geven.
Zoals gezegd: dit alles is nog toe
komst. Maar zoals van elke toekomst,
geldt ook van deze: zij is in feite
reeds begonnen.
De discussie, in Amerika op gang
komende, plaatst ons wel zeer duide
lijk voor de noodzakelijkheid ener
doeltreffende bezinning op de proble
matiek, die hier in het geding is. Het
is een problematiek, die het materiële
vlak, hoe belangrijk al op zichzelf, nog
vèr te buiten gaat.
Advertentie
t Zuiver en ontsmet i
mo huld met de h e 1 d e
IllV vloeibare D.D.D.
GENEESMIDDEL TEGEN A H A UR
HUIDAANDOENINGEN W H W U W
VLOEISTOF 1.20 - BALSEM I.S0 ZEEP 0.90
Ds. J. Firet adviseur van
de Geref. Jeugdraad
De Nederlandse Gereformeerde Jeugd
raad heeft ds. J. Firet, gereformeerd
pedikant te Rottedam-Charlois. ver
zocht de directeur, prof. dr. ir. H. van
Riessen. als wetenschappelijk medewer
ker ter zijde te staan. De Nederlandse
Gereformeerde Jeugdraad is het lan
delijk orgaan voor beraad, overleg en
advies voor de jeugdzorg en de jeugd
beweging.
