estauratie Lodewijkskerk
met Pinksteren voltooid
:S
«Ek
Mejuffrouw M. C. van Brussel
uitbundig uitgehuldigd
Agenda voor Leiden
Gevel Oude Vest 103 in
oude staat hersteld
Herhaalde overtreding van het
rijtijdenbesluit
flEUWE LEIDSCHE COURANT
3
WOENSDAG 9 JANUARI 19S7
Van 320 naar 560 zitplaatsen
|)avjlen wil toren weer - als vroeger
"J van een carillon voorzien
ne; j~lM
tiscV
jMSTREEKS PINKSTEREN zal het historische bouwwerk de Lode
wijkskerk aan het Steenschuur gerestaureerd en vergroot weer in
bruik worden genomen. Wat die vergroting aangaat, het aantal zitplaat-
wordt van 320 op 560 gebracht. Deze bijzondere gebeurtenis vindt
typaats in een jaar, waarin het juist anderhalve eeuw geleden is, dat de
,n ote Kruitramp onze stad trof. Bij die ramp werd ook de Lodewijkskerk
„raar beschadigd. Het interieur van de kerk werd vrijwel geheel ver-
it goest. Maar de toren bleef overeind staan, hoe krachtig de explosie van
•hit t kruitschip ook was-
deze uitdeling gaarne op deze plaats
in ere hersteld.
Zingende99 toren
Nu over enkele maanden dit gerestau
reerde kerkgebouw op restauratie en
uitbreiding hopen wij t.z.t. nog terug te
komen wederom in gebruik zal worden
genomen, is de gedachte gerijpt om de
Lodewijkstoren. weer aan een carillon te
helpen. Een breed samengestelde commis
sie, welke dit plan nader zal uitwerken,
is reeds in oprichting.
Terwijl het thans reeds zeker is, dat de
twee luidklokken, welke in de bezet
tingsjaren uit de toren werden verwijderd,
daar weer worden aangebracht hier
voor krijgt men een vergoeding heeft
men de verwachting, dat de Leidse bur
gerij zo veel offervaardigheid weet op te
brengen, dat de Sleutelstad nog dit jaar
een tweede „zingende" toren rijk is.
Medewerking
Treden wij terug in de merkwaardige
rhiedenis van dit gebouw, waarin zelfs
3 een Willem van Mieris zijn schilders-
iemie had en de zilversmeden lange
faun gildekamer, dan zien wij, dat de
icuratoirs van Sinte Jacobs Broeder-
ip tot Leyden" in 1477 van de comman-
r van de St Pieterskerk „met bewilli-
;e des landcommandeurs der Balien
Utrecht" toestemming verkregen om
deze plaats een St.-Jacobs Gasthuis te
ichten. In de stichtingsbrief werd met
idruk bepaald, „dat dit gebouw maar
tot oefening van den godsdienst,
tot het herbergen van behoeftige
of zieken, gebruikt moght worde",
gasthuis evenwel, dat in de eerste
diende om hen, die op bedevaart-
Leiden aandeden, een gelegenhèid te
tot het nakomen van hun gods
plichten. Zo hielden in de vijf-
iw de pelgrims van Kompostelle
regelmatig hun kerkdiensten.
I Velerlei omstandigheden waren
eoorzaak, dat het gasthuis „met alle
de huizingen en toebehoren" in 1567
overging in handen van het stads
bestuur, dat er onder toedoen 1
ie4de goede 9 „Neringe der Saaij>
laTitoe overging (1576) in het gebouw
eneen Saaihal onder te brengen.
inreis L<
regel:
Klokkenspel
De welvaart v
LUISTERT
U NAAR:
)e „La Clemenza di Tilo" van
at Mozart. (VARA 20.15 uur)
De opera seria (ernstige opera) „La Cle-
1 menza di Tito" van Mozart heeft MozarI
in zijn laatste levensjaar vrij haastig ge-
lsi schreven. Deze opera (De goedheid var,
Titus) gaat over de milde, vergevings-
- 1 gezinde houding van de Romeinse keizei
1 Titus en speelt in het jaar 79 na Chr.
Vitellia, de dochter van de afgezette kei-
zer Vitellius, dingt naar Titus' gunst, maai
de Keizer heeft liever Servilia, de zustei
D van zijn vriend Sextus, tot keizerin. Maai
01 Ml trekt zich terug als hij hoort dat zi.
j. Sextus' vriend Annius bemint. Vitellia i:
j beledigd en stookt Sextus op de Keizer U
doden. Een groepje verraders steken ni
het kapitool in vlammen en bij die ge
t tegenheid doorsteekt Sextus een man, dit
hij voor de Keizer houdt. Titus wil nu di
naam van de aansteker van dit plan weten
maar Sextus zwijgt, waarom hij ter dood
veroordeeld zal worden. Op het laatste
moment komt Vitellia naar voren en
J telt dat zij de aansteekster was. Deze
lijkheid en ook de achtergrond uai
samenzwering brengen Titus er toe ver
giffenis te schenken Met een loflied op
Keizer Titus besluit de opera. De eerste
uitvoering van het werk had plaats op 6
september 1791 in Praag voor het keizer
lijke hof, maar de Italiaans opgevoede
j keizerin noemde het weik een ,,porcheria
tedesca", een „Duitse Schweincrei". Dat
is het overigens beslist niet. Luistert u
vanavond maar naar de uitvoering door
radio-orkest en -koor o.l.v. Ferdinand
Leitner en met in de hoofdrollen Lode
de Vos (Titus), Marijke v. d. Lugt (Vitel
lia), Jeannette van Dijck (Servilia) er
Cora Canne Meyer (Sextus).
'o groot, dat in de toren een klokken
spel circa 12 klokken werd geplaatst.
Elke klok droeg een inscriptie van een ar
beider, die in de lakenindustrie werkzaam
Zo was er o.a. een klok gewijd
drapeerder, verver, wasser, kam
voller enz. Bovendien bevond zich ii
toren een uurwerk ook heden ten dage
nog aanwezig, doch niet meer
waarop klokken correspondeerden, die de
heel- en half-uur-slag deden horen. In
later jaren hebben deze klokken als luid-
klok dienst gedaan. Hun geluid is echter
verstomd. Op last van de bezetter zjji
in de tweede wereldoorlog uit de toren
verwijderd. In de achttiende eeuw ver
dween reeds het carillon. Waarom dit ge
schiedde en waar het gebleven is, is niet
bekend.
Arme kinderen
Een teruggang in de laken-industrie deed
de Saaihal in de loop der jaren
tekenis verliezen, op grond waai
gebouw gedeeltelijk ook werd ingeruimd
voor een „school van arme kinderen",
schildersakademie van Willem van Mieris
en een gildekamer der Leidse zilversme
den.
Gedurende de Franse overheersing kreeg
het gebouw wederom zijn oorspronkelijke
bestemming: het werd als parochiekerk
ingericht en gewijd aan de Heilige Lode-
wijk. Aan Giovanni da Giudici werd de
restauratie, waarmede een bedrag var
35.000 was gemoeid, opgedragen.
Het is vermoedelijk niet algemeen be
kend, doch ook in de geschiedenis vai
Leidcns beleg en ontzet heeft dit gebouw
nog een rol vervuld. In 1574 voi
uitdeling van haring en wittebrood vanuit
dit gebouw plaats. De schuiten, die het zo
lang ontbeerde voedsel binnen Leidens
veste aanvoerden, kozen in die tyd lig
plaats voor het St. Jacobs Gasthuis.
Hoewel de tegenwoordige dekeo
Haring zeer veel begrip heeft voor
de huidige plaats van uitreiking van
haring en wittebrood het Waag
gebouw zag hij in de toekomst
Gelet op de inscriptie van de klokken
van het oude carillon, die de lof der
Leidse laken- en wolindustrie „bezongen",
zal men bij deze actie ook een speciaal
beroep doen op deze industrie. Aangezien
het hier een toren betreft, die eigendom
van de gemeente is, rekent men dit niet
lot een zuiver kerkelijke aangelegenheid.
Met het oog op de nabijheid van
het Stadhuiscarillon zal het toekom
stige carillon van de Lodewijkskerk
dit klokkenspel worden a
stemd, terwijl er thans reeds reke
ning mee wordt gehouden, dat de
beide luidklokken straks in het ca
rillon worden opgenomen.
De burgemeester, die van een en
ander reeds op de hoogte werd ge
steld, heeft reeds bij voorbaat zijn
volledige medewerking toegezegd.
Vola over het hout
In de kleine zaal van de stadsgehoorzaal
heeft de vereniging van oud-leerlingen
van de ambachtsschool, de V.O.L.A., haar
eerste bijeenkomst in het nieuwe jaar ge
houden. Er was dit keer een goede op
komst. Bij afwezigheid van de voorzitter,
de heer J. P Zwanenburg, werd het wel
komstwoord gesproken door de heer O.
v. d. Kraay. Men had voor deze avond
enige heren van de N.V. Degens en Lauff
te Rotterdam uitgenodigd, om iets te ver
tellen over „Hout zijn vijand en zijn
bescherming".
De heer H. A. van Hilten sprak over dit
onderwerp. Als we de oude patriciërshui
zen bekijken en we zien daar de houtaf
werking, die de last der eeuwen heeft
doorstaan, dan vragen we ons af, waar
door dit hout, dat nooit chemische be
scherming heeft gekend nog in een der
gelijke goede staat verkeert. Men had toen
beter hout ter beschikking en er was een
intensievere bereiding. Tegenwoordig let
men veelal alleen op de statische draag
kracht van het hout. Voor het bouwhout
heeft men alleen maar naaldhout ter be
schikking; dit is echter veel ontvanke
lijker voor invloeden dan het hout, dat
men vroeger gebruikte.
De heer Van Hilten behandelde twee
vijanden van het hout. n.l. de zwammen
en de dierlijke parasieten. Vooral de
bruinrot verwekkende zwammen zijn ge
vaarlijk. Zij treden echter alleen op, wan
neer het hout een bepaalde vochtigheids
graad heeft. Van de dierlijke parasieten
onderscheidde spreker de nat-houtpara-
sieten en de droog-houtparasieten. Vooral
met de laatste heeft men bij het bouwhout
te maken; zij kunnen het hout totaal
Het is overduidelijk, aldus spr. dat
de bescherming en conservering var
hout wel degelijk "bestrijding var
vijanden nodig is.
Er werd een film vertoond ove
levenscyclus van zwammen en parasieten
in het hout.
Dr. D. A. van Krevelen
Bij K.B. is gerekend van 1 januari
1957 benoemd tot lector in de faculteit
der geneeskundè aan de Leidse univer
siteit, om onderwijs te geven in de kin-
der-psychiatrie, dr. D. A. van Krevelen,
thans met het geven van genoemd on
derwijs belast.
Inkoopster bij firma Sanders
IN DE FOYER van de Stadsgehoorzaal werd gistermiddag in tegenwoor
digheid van de directie, de bedrijfsleiding en het personeel van d<
N.V. Koninklijke zeep-, eau de cologne- en parfumeriefabrieken v.h. San
ders en Co. het veertig-jarig jubileum gevierd van mejuffrouw M. C. var
Brussel, inkoopster bij deze firma. De jubilaresse werd onderscheiden met
de eremedaille in zilver, verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau.
eerste sprak de directeur, de heer
P. A. de Jong, mejuffrouw Van Brussel
toe. HÖ. zei dat mededoor haar kracht
kennis" het bedrijf in stand was ge
houden, ook in moeilijke tijden, tijdens
de oorlogen en bij grote concurrentie. De
t werd groter en het bedrijf groeide
gestadig. De heer De Jong wees erop, dat
de verbondenheid aan het bedrijf voor de
jubilaresse meer betekende dan alleen
het verrichten van de dagelijkse
bezigheden, en hij noemde dit iets zeid-
lams in deze tijd.
Velen na ons zullen niet meer weten
wat dat betekent, zei spreker, en daar-
achtte hij zich bevoorrecht in zijn
werkkring met mejuffrouw Van Brussel
kennis te hebben gemaakt. „In de jaren
samenwerking was u een veilige
steun". Ook de moeder van de jubilaresse
werd in de hulde betrokken. Onder vele
Eldorado voor
verzamelaars
Er wordt weer een ruilbeurs voor
zamelaars gehouden. De beurs gaat uit
van de Nederlandse verpniging „De Ver
zamelaar". Plaats van samenkomst is café
De Valk aan de Stationsweg. Begintijdstip
half 8. Verzamelaars van lucifersmerken,
prentbriefkaarten, postzegels, sluitzegels,
munten, penningen, suikerzakjes, drank
flesjes en wat niet al, men kan het hier
ruilen. Er worden heel veel verzamelaars
verwacht, uit Leiden en omgeving, Den
Haag en zelfs uit Haarlem.
Wasgoed gestolen in
Professorenwijk
In de Professorenwijk is uit achter
tuinen wasgoed gestolen, dat de huis
vrouwen 's avonds buiten hadden la
ten hangen. Het is de laatste tjjd in
Leiden meermalen gebeurd. Voor alle
huisvrouwen zü het een waarschuwing
het wasgoed vóór het donker wordt,
binnen te halen.
dankwoorden voor de steun, de stiptheid
de trouw overhandigde de directeur
envelop met inhoud. Mevrouw. De
Jong bood mejuffrouw:. Van Brussel
het echtpaar een persoonlijk ge
schenk aan.
Burgemeester jhr. mr. F. H. van
Kinschot sprak woorden van waarde
ring voor hetgeen de jubilaresse in de
afgelopen veertig jaar heeft gepres
teerd en speldde haar de eremedaille,
verbonden aan de Orde van Oranje-
Nassau, op.
Rij van sprekers
De heer C. Verwey, adjunct-directeur,
richtte zich tot mejuffrouw Van Brussel
namens de bedrijfsleiding, het magazijn-,
het kantine- en het administratief perso
neel. Hij haalde herinneringen op aa
tijd, toen hij zijn intrede in het bedrijf
deed en daar met haar kennismaakte.
Namens het mannelijk fabriekspersoneel
sprak de bedrijfsleider, de heer J. A.
Wijk. Hij zei dat allen de jubilaresse
zeer warm hart toedragen. Zij ontving
van hem een damesfauteuil.
De heer J. C. van Duyn, die namens
vertegenwoordigers sprak, zei dat hij
zijn collega's veel aan de jubilaresse te
.danken hebben. „Voor mij bent u
uw vriendelijkheid altijd een stimulans
Uit naam van het vrouwelijk personeel
sprak de heer J. R. Slegtenhorst, chef
van het personeel. „Uw naam is een
grip geworden", zei hij, „een bewijs
de sympathie die allen voor u voelen. Een
blijk hiervan is het feit, dat de meisji
twintig weken lang zich een offer hebben
getroost om u een aandenken aan dit ju
bileum te kunnen geven". Door de jong
ste twee meisjes werd een staande sche
merlamp aangeboden.
De oud-adjunct-directeur, de heer J.
Christiaanse, haalde herinneringen op uit
de vijfendertig jaar waarin hij met de ju
bilaresse heeft mogen samenwerken.
„Steeds heb ik je stiptheid en je ac
tesse, maar ook je plezier in het werk
grotelijks gewaardeerd", zei deze spreker.
„Zeker, er zullen ook in jouw leven
zaamheid en moeilijkheden zijn geweest,
maar je wist „Achter de wolken schijnt
toch de zon" en „Ohne Kampf keine
Tenslotte richtte de heer J. van Leeu
wen namens de vier gepensioneer
den zich tot mejuffrouw Van Brussel er
haalde herinneringen op.
De jubilaresse dankte aan het eind var
de middag de sprekers voor hun felicita
ties, hun hartelijke woorden en voor de
zeer vele en fraaie cadeaus, die zij mocht
Woensdag
Jacobazaal Burcht, 7.45 uur: Selskip
Fryslan, Foardrachtkrüch.
Schouwburg, 8 uur: K. en O., gemengd
kunstabonnement, Wim Ibo's Triangel
Cabaret m.m.v. Jules de Corte.
Snouck Hurgronje-Huis, 8 uur: K. en O.,
cursus „Moderne beeldhouwkunst" door
Joh. H. Wertheim.
Donderdag
Café De Valk 7-10 uur: beurs voor ver
zamelaars.
Rijksmuseum voor volkenkunde, 8 uur:
IC. en O., rondleiding op de tentoonstel
ling „Het leven van Buddha in.de kunst".
Casino. 7 en 9.15 uur: Cefa „De man met
een miljoen"
Rijksherbarium (Nonnensteeg 1), 8 uur:
Kon. Ned. Natuurhistorische Vereniging,
jaarvergadering
Rehoboth. 8 uur: VERON.
Vrijdag
Foyer stadsgehoorzaal, half drie: Alg.
Ned. Bond van gepensioneerden, leden
vergadering.
Schouwburg, 8 uur: Hoofdstad Operette
met „Die lustige Witwe" van Franz Léhar.
Foyer stadsgehoorzaal, 8 i
lezing met kleurenfilm „Het Groene Ei
land" door Simon de Waard.
Huis over 't Hoff (Gerecht 10), 8 uur:
K. en O., begin tweede cursus „Fotogra
fie" door H. Renia.
Dr. Van Voorthuijsenschool (Marnix-
straat 104), 8 uur: Vereniging voor peda
gogiek, M. G. H. den Haan over moderne
inzichten omtrent het b.l.o.
Harmonie, 8 uur: Expogé, mr. P. .T.
Idenburg over de moderne ontwikkeling
van Belgisch Congo.
Warmond, Verenigingsgebouw, 8 u.:
Jonge Kerk, ds. M. C. Don van Abbenes
over de wonderen.
Rijksmuseum voor Volkenkunde. „Hei
leven van Buddhf In de kunst" (tot
14 februari 1957).
Lakenhal. 105 uur: Tekenaars van nu
(tot 21 januari).
Haagweg 92, 10 tot 5 uur en woensdag
en vrijdag 7 tot 10 uur n.m.: tentoonstel
ling Louis Meys (tot 16 januari).
Nachtdienst apotheken
Doeza-apotheek, Doezastraat 31, tele
foon 21313, apotheek Nieuwe Rijn, Nieuwe
Rijn 18, telefoon 20523, apotheek Oegst-
1 O-t geest, Wilhelminapark 8, telefoon 26274.
Vader en zoon De Haan recipieerden
UITBREIDING" is in deze tijd een gevleugeld woord. Zonder dat
kunnen wij niet. Bedrijven en kantoren consolideren hun positie en
streven naar expansie en er zijn nog steeds duizenden Leidenaars die direct
belang hebben bij uitbreiding van ons te schaarse huizenbezit. Maar een
stad als Leiden, die haar bestaan van nu nooit kan losmaken van haar
grote geschiedenis, komt er ndet onderuit om naast die expansie de grootst
mogelijke zorg te besteden aan conservering van wat ons aan werkelijk
waardevolle dingen uit het verleden is overgebleven.
Wat dit laatste betreft kan gezegd wor
den, dat Leiden de ogen niet gesloten
heeft. Er zijn hier ook de laatste tijd gro
te bedragen besteed om de oorspronkelijke
luister van monumenten van geschiedenis
en kunst te doen herleven.
Zo kwamen enige tijd geleden rijk, pro-
Het pand Oude Vest 103,
gevel uit het begin van de 13e eeuw
door samenwerking van rijk, provin
cie, gemeente en eigenaar is
gerestaureerd.
(Foto N. van der Horst)
vincie, gemeente en eigenaar in het ge
weer voor het behoud van de gevel var
het pand Oude Vest 103, dicht bij de
Janvossensteeg Het pand zelf bleek geen
historische waarde te hebben, maa
voorlopige lijst van Nederlandse m
menten vermeldde wèl het front als
vroeg-18de-eeuwse halsgevel met fronten
en vleugelstukken"
De grossiers P. A. en G. M. R. de Haan
recipieerden gistermiddag, niet alleen ter
gelegenheid van het 35-jarig bestaan
de uitbreiding van hun bedrijf met het
pand 103 maar ook voor het klaarkomen
van de gevelrestauratie.
Plan
De top van de gevel van het pand was
zeer bouwvallig. De ondergevel van het
pand was in de loop der jaren vernieuwd
en veranderd, terwijl de oorspronkelijke
lichtkozijnen van de verdiepingen, die,
zoals uit het enige gevelfragment bleek,
een getoogde bovendorpel hadden, alle
door andere lichtkozijnen met zogenaam
de T-ramen waren vervangen.
De restauratie betrof het vernieuwen
1 in de oude vorm terugbrengen van#het
bovenstuk van de gevel, het vervangen
de strekken en de bovendorpels van
de kozijnen van de eerste en tweede ver
dieping door nieuwe, het vernieuwen en
een roedenverdeling van de
in deze kozijnen, het uithakken en
het voegen van de gehelegevel en het
restaureren van de kap.
Het plan werd uitgevoerd onder leiding
in de bouwkundige K. Bik te Leiedr-
dorp, die de familie De Haan gistermiddag
uiteraard ook kwam gelukwensen.
Van de anderen die de receptie door
hun aanwezigheid luister bijzetten, noe
men wij de heer H. Teunissen namens de
vakgroep van grossiers in zoetwaren, ir.
Th. K. J. Koch, architect der gemeente,
de heer W. J. Loeve, technisch hoofd
ambtenaar van gemeentewerken, de heer
J. H. Sira, koster van de Pieterskerk, (de
heren De Haan verrichten al lange tijd
vrijwilligersdiensten in de Pieterskerk),
mej. A. J. van Nienes, lid van de gemeen
teraad, die de gemeentelijke monumenten
commissie vertegenwoordigde, en de
heer H. van dep Berg namens de gemeen
telijke bouwpolitie.
De heer P. A. de Haan begon zijn zaak
in 1921. In 1947 werd zijn zoon, de heer
Prof. dr. G. W. Locher
Bij K.B. is gerekend van 1 januari 1957
benoemd tot gewoon hoogleraar in de
faculteit der letteren en wijsbegeerte
aan de Leidse universiteit om onderwijs
te geven in de culturele antropologie, in
het bijzonder de algemene sociologie van
de niet-Westerse volken: dr. G. W.
Locher, thans buitengewoon hoogleraar.
Burgerlijke stand van
Leiden
GEBOREN: Franci6 Helena Suzanna, dx
/an F Burg er jon en SK G Huisman; Cor
nells Frangoi6, zn van W C Malgo en J M
Schouten; ALlegonda Maria, dT van J Belt
van Klarenbo6Ch; Yolanda Antonia
Elisalbebh, dr van A van Houte en E W
m Haarlem; Eel-co Boudewijn Maria,
an T Brussee en G M H van den
Berg; Maria Catha-rina Clemens, dr van
A P Koeter en C G Slobbe; Gijsbertus
Johannes Adrianus Wilhelmus, zn van J
A Kooter en C M T Eelt; Eric Walter,
zn van B Kenter en G Hakker; Joseph
Christiaan, zn van T Reijnders en C M
Bellekom; Christina Theodora, dr van J
G Kuiper en R van Dam; Evelijn Alma
Adhiilles Anna, dr van S K Jongejans en
SMC Debrouwere; Wilhelm Co melis, zn
van G Cramer en W C van Leeuwen;
Eduerdus Ja-cobus, zn van P Emmerik en
M C Bartels; Thomas, zn van N H Roden
burg en A J Spelt; Ma-rgaretha Maria, dr
van J W E Neuteboom en J J Hannaart;
Jacobus Antoon, zn van G Blokhuis en
M Overbeek; Barbara Theodora Maria,
dr van J P Wassing en M S van der Plas.
OVERLEDEN: J Stikkelorum, 81 jr,
man; M E den Boer, 78 jr. ongeh.; P van
Deuren, 63 jr, man; J J van Zanten, 17 jr;
J Sjarddjn, 58 jr, man; M M Mieog, 73 jr.
huisvr. v. Holm.
G. M. R. de Haan, mede-firmant en werd
de zaak een groothandel in voedings- en
genotmiddelen. Aan de achterkant is een
verbinding tot stand gekomen tussen het
pand 103 en het oude pand op de hoek
van de Oude Vest en
Kantongerecht Leiden
Oegstgeester expediteur kan volgende keer
in hechtenis worden genomen
Voor de Leidse kantonrechter-plaatsvervanger, mr. F. C. van der Brink,
stond wederom als verdachte voor het overtreden van het rijtijdenbesluit
terecht een expeditie-ondernemer uit Oegstgeest. Het O.M. had verdachte
ten laste gelegd, dat de chauffeur A. H. B., die in loondienst bij hem was,
in het werkboekje een onjuist tijdstip van het einde van de werktijd had
gemeld en dat deze chauffeur op drie dagen een langere diensttijd had
gehad dan bij het rijtijdenbesluit geoorloofd was.
verdere overtredingen eerlijk had inge
vuld dat hij langer had gereden dan was
toegelaten.
De burgemeester onderscheidde namens Hare Majesteit de Koningin
mej. Van Brussel gistermiddag met de zilveren medaille van Oranje-
Nassau. Foto N- van der Horst-
De heer F. Vercou-teren werd als ge
tuige a décharge gehoord. Hij verklaarde
het bedrijf van verdachte te kennen en
achtte het praktisch onmogelijk, voldoen
de toezicht op de handelingen van de
chauffeurs ten opzichte van de naleving
het rijtijdenbesluit uit te oefenen.
Verdachte had volgens getuige herhaal
delijk zijn chauffeurs erop gewezen, dat
zij zich aan dat besluit moeten houden.
Vooral in dit geval was controle ondoen
lijk, omdat de chauffeur zijn standplaats
ad in Nijmegen en verdachte daar zelden
an komen.
De officier van justitie weer erop, dat
de ondernemer al meermalen wegens
overtreding van het rijtijdenbesluit werd
vervolgd. Andere bedrijven, die onder ge
lijke omstandigheden vervoersmoeilijk-
heden hebben, houden zich aan het be
sluit. Verdachte heeft er ook voor te
zorgen, dat zijn personeelsleden zich aan
het rijtijdenbesluit houden. Het niet juist
invullen van het rijtijdenboekje achtte de
officier ernstig. Indien verdachte zijn
persoonlijke aansprakelijkheid niet kan
dragen .dan moet hij die aansprakelijk
heid opdragen aan een personeelslid, dat
wel controle kan uitoefenen en de aan
sprakelijkheid dus kan accepteren.
Hij requireerde een geldboete van
f 35.voor de eerste overtreding en 3
maal 30.— voor de volgende drie over
tredingen.
De rechtskundige Th. J. van der Heij
den moest het met het O.M. eens zijn,
dat verdachte helaas niet voor de eerste
keer terecht stond. De moielijkheden in
zijn bedrijf zijn groot. De man kan er
niets aan doen, indien een chauffeur niet
op tijd de rit eindigt. Zij hebben verlof
om voor rekening van verdachte in een
hotel te overnachten. De chauffeur was
geverbaliseerd in Twello. Het ligt voor
de hand. aldus pleiter, dat deze man al
daar in de zomer geen Slaapgelegenheid
kon vinden en naar Zwolle is doorge
reden, waar hij in een hem bekend hotel
een plaats vrij wist. Hieraan was de
overtreding te wijten. Anders dan de of
ficier achtte hij de chauffeur te goeder
trouw, omdat deze ten aanzien van de
Niet reëel
Pleiter zag geen redelijk middel om de
overtredingen te voorkomen. Verdachte
kan wel een personeelslid formeel aan
sprakelijk stellen, maar dat zal er toch
wel op neerkomen, dat de boeten door
hem moeten worden betaald, gezien het
grote personeelstekort Bovendien vond
pleiter het niet reëel een ander dan ver
dachte zelf aansprakelijk te stedlen voor
hetgeen in zijn bedrijf geschiedde. Wel
zou hij willen zien, dat de chauffeurs zelf
eens werden vervolgd.
Het enige midde- om overtredingen te
bestrijden zou zijn. gelijk naar pleiters
mening in Frankrijk geschiedt, op de
wagen duidelijk zichtbaar aan te geven
tot hoelang de chauffeur zou mogen rij
den. Misschien zou dit iets kunnen uit
werken. Pleiter kon niets anders doen
dan clementie van de rechter inroepen,
zonder te bedoven, dat in den vervolge
overtredingen uitblijven.
De officier repliceerde, dat hij niet had
gesteld, dat de chauffeur te kwader trouw
het rijboekje verkeerd had ingevuld. In
dét geval zou hij een strengere straf heb
ben geëist. Verdachte heeft maatregelen
te nemen van afdoende aard om over
tredingen te voorkomen.
De kantonrechter achtte de ten laste
gelegde feiten wett.g en overtuigend be
wezen. Hij was van oordeel, dat ver
dachte inderdaad voor de nakoming van
het rijtijdenbesluit aansprakelijk is. Hoe
verdachte overtredingen van zijn perso
neelsleden kan voorkomen, is een vraag
die hij zelf moet oplossen; de wet moet
gehandhaafd worden. De kantonrechter
legde deze keer een geldboete van 4 maal
10,op. Zou verdachte echter nog eens
terecht moeten staan, dan had hij reke
ning te houden met de mogelijkheid, dat
hij tot hechtenis zou "worden veroordeeld.
Mogelijk, aldus de kantonrechter, vindt
hij dan wel een middel om zich de na
koming van het rijtijdenbesluit te doen
waarborgen.