Leiden stond in teken
van Pro Patria-dies
u
Leiden zal veertig Hongaren
opnemen en werk geven
BRAUN - TRIOTRACK - GRUNDIG, enz.
lïlWE LEIDSCHE COURANT
VRUDAC .111 NOVEMBER 1'
Parachutespringen ging niet door
H
Interessante tentoonstelling in
niyn het Legermuseum
jen O
nderR STOND een sterke holle wind over het terrein achter het Legermu-
la' seum, toen vele genodigden gistermiddag zich aan de rand ervan
1 a'ferzameld hadden om getuige te zijn van het parachute-springen door
®eVien van Pro Patria. Een soort storm joeg dwars over het veld, en des-
prolVindigen keken bedenkelijk naar de hemel, waar grote wolkgevaarten on-
gebroken voorbij joegen. En toen het kwart over drie was, bleken de
^vetiwezigen voor niets vuile schoenen en besmeurde broekspijpen te heb-
Q8: fen opgelopen op de drassige, modderige paden, die naar het springterrein
Éidden. De demonstratie werd afgelast.
dit is dan ook het enige, dat afviel
het uitvoerige programma, dat ,,Pro
en Étria" had opgesteld ter viering
n^ar 90ste dies. Wij schreven gisteren
ver het aanbieden van de 30
uniformen en het défilé voor
Bernhard. En ook de overige onder-
Hen van het feest werden zonder man-
afgewerkt, als daar waren: de
het bestuur in het Leger
de opening van de tentoonstel-
het borreluur en het diner
Sociëteit Minerva.
ttDe „dummy" een soort van pop, die
ju proefkonijn gebruikt wordt om tc
glfjfeten te komen hoe groot de afdrijving
p
'la»Eln. i
Hen i
van
dé Soclëte
K> %t terrein op de grond terecht en de
S niÉrachutisten, die reeds in het daarvoor
bedp,teblde vliegtuig zaten, wisten dat er
l ljjn sPrin8en niet veel zou komen. Er
"rerd beraadslaagd, ook op de grond en
5i resuItaat was dat, aangezien de wind-
19|racht het dubbele was van wat men
hogNelijkerwijs zou kunnen gebruiken, van
Ie demonstratie moest worden afgezien.
ecoi Receptie
(Men toog hierna naar het Leger-
%useum, waar het bestuur van „Pro
en fatria" een aanvang maakte met de
^en onafgebroken stroom van
K^nSsUllenden kwam het jarige korps
jelukwensen aanbieden en wanneer wij
maken van het voltallige Colle-
m |ium van het Leidsch Studenten Corps,
fan burgemeester Van Kinschot, van de
Commissie van de Sociëteit Minerva en
*e5Van de directeur van het Legermuseum,
•n <ol. Van Houten, dan zijn wij nog maar
erkf3" het begin van de lange reeks. Vol-
Claan wij met de vermelding van „vele
burgerlijke en militaire autoriteiten en
''aatndere belangstellenden",
rij* Hierna verkreeg lt.-gen. b.d. M. R H.
ead^alnieijer, voorzitter van het Legermu
seum het woord, om met een korte toe
spraak de in het Legermuseum ingerichte
Kequii
Verdi.
e (VARA 23.20 uur)
Het Requiemvan Verdi is met recht
lee*0" het hart van de componist ontsproten
an pü componeerde het ter nagedachtenis
de door hem zo vereerde schrj\
indro Mar
.O, als de kunstenaars eens he
jllfoare in rijn toerken zouden verstaan, dar
lde^°uden er geen modernen, noch navolger
onder de componisten zijn. Geen verrsti-
pche. realistische of idealistische schil
ders Geen klassieke en geen romantische
pichters. Doch ware dichters, uare schil-
Eigenlijk be-
ift dit Requiem geen toelichting, het
eekt geheel voor zichzelf Speciaal
il het aangrijpende Dies Irae (dag da
L »ordee!sJ. waarin een ieder de gramschap,
mjtecenouer schrik, angst cn beven ervoart
1 Dc muziek is beklemmend. Het Sanctui
F 'hee/t een grote dubbelfupa voor dubbel
oor en het Agnus Dei heeft twee prach-
lg doorheengeweven solostemmen (so-
mezzo-sopraanVan het eerste
Requiem aeter.iam" (van het
lor) af, laat ons de zeldzame schoonheid
deze muziektaal ons niet meer
geweldige slot „Libera me", eigenlijk
dramatische scène tussen souosop
koor, is von een bovenaardse krocht
schoonheid. De eerste uitvoering had
Iplaats op 22 mei 1874 (Manzoni's sterfdag)
in de San Marco te Milaan. Vanyond
hoort U fragmenten o.l.v. Victor de Sa-
bate met het Scalakoor en Scala-orkest
uit Milaan en de solosten Elisabeth
I Schwarzkopf (sopraan), Oralia Domin-
puez (mezzo-sopraan), Giuseppe di Ste-
fano (tenor) en Cesare Siepi (bui)
tentoonstelling, gewijd aan de gesohiede-
van de Leidse militaire studenten
korpsen in het algemeen en van „Pro
Patria" in het bijzonder, te openen.
Geen vervlakking
Hij wees er in zijn toespraak op, dat een
tijd als deze, waarin voor de mens 'ge
zorgd wordt van de wieg tot het graf, een
groot gevaar dreigt: dat der vervlakking
van bepaalde geestelijke waarden. Hei
deed spr. genoegen, dat althans in het
studentenleven van vervlakking geen
6prake is, gezien het feit dat „Pro Patria"
nog steeds in volle bloei verkeert, niet
alleen als symbool, maar ook in feite
door haar geestelijke weerbaarheid. Een
baarheid, die zij niet alleen voor
zichzelf houdt, maar door haar optreden
naar buiten uitdraagt in de wereld.
Nadat de heer Calmeijer een oranje
lint met een klewang op krachtige
wUze had doorgesneden, waardoor dc
toegang tot de tentoonstelling ge
opend was, konden alle genodigden
de expositie bezichtigen.
Geschiedenis
De tentoonstelling omvat alles, wat
herinnert aan de geschiedenis van „Pro
Patria". Hiertoe zijn vele objecten afge
staan door het Koninklijk Huisarchief, het
Rijksmuseum en andere musea w.o. het
Legermuseum en voorts door vele par
ticulieren.
De expositie omvat schilderijen, met als
belangrijkste een ruiterportret
Kroonprins Willem II (uit het Huisarchief
van de Koningin en andere doeken, die
hedinneren aan wapenfeiten, waai
Leidse militaire studentenkorpsen min of
meer betrokken zijn geweest. Voorts zijn
er talrijke tekeningen uit oude tijd
o.a. van uniformen foto's van belang
rijke gebeurtenissen, waarbij „Pro Patria
een rol speelde, documenten, zoals het
bewijs van het beschermheerschap v<
Prins Bernhard en voorts vele andere be
langwekkende voorwerpen.
Van deze voorwerpen noemen wij de
maarschalkstaf en sabel van Willem II.
die deze kreeg na de slag bij Hassel, de
sabel, die hij ontving van zijn vrouw
Annapolowna, na de onlusten in Brussel,
een uniform van de Leidse Jagers (1831.
Tiendaagse Veldtocht), een geweer, zoals
tijdens deze krijgsverrichting gebruikt
werd en voorts verschillende uniformen,
zoals bij plechtige gelegenheden gedragen
werden (de inhuldiging van Koningin
Wilhelmina, het huwelijk van Prinses
Juliana, enz.) Zeer belangwekkend is eer
uniform van het Medisch Militair Studen
ten Corps (Mavors Medicator), dat uit de
ontdekking
:n zeer aparte plaats ii
istelling nemen enkele
coals het vaandel van h<
Vrg Corps, daterend
Staatsievaandel
eze vaandels, dii
1815.
sUn
laarmee de lijst
i In
op ds
feite een ontdekking van de historica
der Leidse Universiteit, mevrouw O.
C. D. IdenburgSiegenbeek van Hcu-
kelom. conservatrice van het Acade
misch Historisch Museum tc Leiden,
die deze vaandels Indertijd ergens In
de Universiteitsbibliotheek vond en
deze waardevolle voorwerpen onder
bracht in haar museum. Het eerstge
noemde doek was zo verweerd en men
vreesde dermate dat het nog verder
(Advertent
VOOR MATRASSEN-REPARATIE
altijd ww JAN VONK
Goedkoper beter en
In één dag gereed.
Matrassenmakerij. Sloffeerderi)
Haarlemmerstraat 81 Leiden
Telefoon 22580 K 1710
In perfecte formatie trekt Pro
Patria voorbij het podium voor
de stadhuistrap. Prins Bernhard
neemt de parade af.
Foto N. van der Horst
stof zou vergaan, dat men het op
glazen plaat heeft geplakt, waar-
r het thans uitstekend gcconser-
rd is cn het in zijn natuurlijke
blijft cn goed is te bezich-
klcurci
Het enige vrouwelijke uniform van de
tentoonstelling is dat van vrouw Kronen
burg, die in 1831 als marketenster met het
Leidse Jagerscorps meetrok in de Tien
daagse Veldtocht.
Vermelden wij ten slotte nog, dat deze
tentoonstelling zonder verhoging van
entreeprijs te bezichtigen is, voor hen, die
een bezoek aan het Museum brengen. 16
December is de sluiting.
Utile Dulci
Tijdens de receptie van hef be
stuur,van „Pro Patria". deelde dé
praesos, de heer C. A. F. H. J. M.
de Marchant et d'Ansembourg,
mede, dat verschillende der aan
wezige studenten moesten vertrek
ken. omdat om kwart over 4 het
eerste college van het Studium
Generale, handelend over de ide
ologieën uit het westen en het oos
ten van Europa, zou beginnen.
Utile duloi.
Deze studenten hadden aldus het
nuttige met het aangename weten
Jaarvergadering van
„Pro Rege"
Gisteravond kwam de Geref. mannen-
vereniging Pro Rege in de kerkeraads-
kamer van de Zuiderkerk in jaarvergade
ring bijeen. De heer C. Snoep sprak in zijn
openingswoord in het kort over psalm 97.
De heden C. Vis en J. de Ruijter brachten
hun jaarverslag uit. De vereniging heeft
17 leden en er is een batig saldo. Verder
werd de avond verzorgd door de heren J.
de Koning. J. Schilp en Vis. De voorzitter,
de heer Snoep, sprak over „Vrede door
recht". Hij werkte daarin uit, dat de mens
de roeping heeft de aarde te bewonen, te
bebouwen en te bewaren. De vrede, zoals
God die wil ligt verankerd in het Godde
lijk recht. Het gezag moet op recht zijn
gegrond; dat geldt voor het gezin en voor
iedere levenskring. De volkerengemeen
schap is een rechtsgemeenschap; de koude
oorlog een gevolg van onrecht. „God roept
ons tot de daad; Zijn werk wacht",
besloot de heer Snoep. Onder leiding vi
de heer J. van Hooidonk werd nog ei
improvisatiewedstrijd gehouden.
L. Boerstra is benoemd tot technisch
hoofdambtenaar in vaste dienst van het
ministerie van volkshuisvesting en bouw
nijverheid.
Mr. W. M. Esser is bevorderd tot admi
nistrateur bij het ministerie van land
bouw. visserij en voedselvoorziening, di
rectie van de landbouw, afdeling alge-
AGENDA VOOR LEIDEN
Vrijdag
Pieterskerk, 7.157.45 uur: avondgebecl.
met medewerking van Jaap Stotijn
De Harmonie. 8 uur: afdeling Leiden
en omstreken Ned. bond van oud-strijders
en dragers van het Mobilisatiekruis, kap
W. B ten Cate Brouwer over „Ontwikke
ling van parachutespringen en welk ge
bruik daarvan gemaakt wordt"
Stadsgehoorzaal, 8 uur: uitvoering van
Chr. tamboer- en pijperkorps „Kunst en
Genoegen" voor ouders en donateurs
Schouwburg, 8 uur: Detective Story
door Nieuw Ned. Toneelgezelschap, voor
K en O.
Wijkgebouw „Rehoboth", 7 tot 10 uur:
verkoping ten bate van het blindeninsti
tuut „Bartimeüs" te Zeist.
Leiderdorp, dorpshuis, 7.30 uur.
feestavond voor bejaarden
Zaterdag
Clublokaal speeltuinvereniging „Ooster
kwartier". 10 tot 22 uur: tentoonstelling
van „De Leidse Vogelvrienden".
Chr. Geref. kerk. Steenschuur. 4 tot
uur: gelegenheid tot bezichtiging van de
nieuwe ramen, voor Gemeente en mee-
levenden.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: tweede uitvoe
ring Chr tamboer- en pijperkorps „Kuna»
en Genoegen".
Bellevue, 6 tot 11 uur 's avonds tentoon
stelling van „De bonte Duif"
Oud-Hortusricht. 8 uur: clubtentoonstel
ling L.P.K.V.
Zondag
Luxor, 10.30 uur: bijeenkomst bijzonder
Kerkewerk Hervormde Gemeente.
Zuiderkerk, 7.30 uur: „De Kerk spreekt
naar buiten", ds. C. Goeman van Haarlem
Tentoonstellingen
De Lakenhal: „Start 5" tot 10 december
Waaggebouw: diepzeeshow 2 tot 5.30 en
7.30 tot 10.30 uur (tot en met 4 december),
op 5 dec. van 2 tot 5.30 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde: „Het
leven van Buddha in de kunst" (tot
14 februari 1957).
Legermuseum: tentoonstelling „Pro Pa
tria", tot. en met 20 december.
Apotheken
De avond- en nachtdienst der apotheken
wordt waargenomen door de apotheker
Kok. Rapenburg 9. „Tot hulp der mensoh-
heid", Hooigracht 48 en Oegstgeest. Wil-
taelminapark 8.
Bazaar voor Hongaren
In huize Over 't Hott aan het Gerecht
erd gisteren een bazaar gehouden voor
de vluchtelingen. De bazaar was georga
niseerd door enige dames. Zij hadden
levensmiddelen, textielartikelen cn hand
werkjes bij elkaar gebracht. Bijzonder
ameling aquarellen, die
i haar HaaRse kunst
vrienden uit het artiestenhof De Malle
molen voor dit doel had gekregen. Jam-
het, dat de belangstelling voor
deze bazaar niet zo groot was. Dat zal
ook wel aan Sinterklaas hebben gelegen.
Stichting heeft geld nodig
Traditie van gastvrijheid
wordt voortgezet
OOK LEIDEN wenst niet achter te blijven in de leniging van de nood der
vluchtelingen. De stad, die in de loop der eeuwen meer dan eens ge
toond heeft haar plicht te kennen ten aanzien van het gebod der naasten
liefde, heeft zich ook nu weer bereid verklaard een helpende hand te bie
den aan hen, die door politieke of welke andere oorzaak ook, niet alleen
huis en haard, doch ook hun land moesten verlaten. Duizenden Hongaren
zijn de laatste weken de Oostenrijkse grens overgekomen om veiligheid en
vrijheid in het westen te zoeken. Leiden zal in de komende weken zijn
deuren openzetten voor een veertigtal van hen.
Op 26 november JL, de dag van het
Leidse verzet, is op initiatief van burge
meester Van Kinschot een stichting in
het leven geroepen, die zich ten doel stelt
hulp aan vluchtelingen te bieden. Men
is hiertoe overgegaan om de Hongaarse
vluchtelingen, en te zijner tijd nog een
aantal displaced persons, onmiddellijke
hulp te kunnen verlenen.
Voordat de Hongaren naar het westen
kwamen, verbleven reeds grote groepen
vluchtelingen van verschillende nationa
liteiten in kampen in Oostenrijk en West-
Duitsland, die al jaren geleden waren
uitgeweken. Een groot deel daarvan heeft
door het verkrijgen van werk al zijn
bestemming gevonden. Zo zijn er in Lei
den vijf van deze gezinnen, doch daar
naast is er nog een aantal, behorend tot
de groep van stakkers, die geen perspec
tieven hebben. Dat zijn bijv. de chroni
sche zieken, blinden, t.b.c.-patiénten.
ouden van dagen, mensen met een of
andere fysieke handicap, weduwen met
jonge kinderen of personen va:
derde leeftijd, die nu nog voor zichzelf
kunnen zorgen, maar over enige tijd
In het Leidse stadhuis werden talrijke ingezetenen aan prins Bernhard
voorgesteld. Hier drukt wethouder Van Schaik de hoge gast de hand;
verder rechts de wethouders Menken en Jongeleen.
Foto N. van der Horst
financiële last voor de gemeente zullen
worden. Het spreekt vanzelf dat ook deze
van zogenaamde displaced persons
de bijzondere aandacht verdient en be
hoort te vallen onder de zorgen van een
stichting, als boven bedoeld.
Veel aanbiedingen
ar. zoals gezegd, het in het leven
roepen van deze stichting vindt
irnelijk zijn oorzaak In de wens
middellijk hulp te kunnen bieden
Hongaren, die in de afgelopen wek
land zijn binnengekomen. Zij ver
ns in verschillende opvangcent
rust te komen, doch het is van groot
belang voor henzelf, dat zij zo spoedig
mogelijk worden opgenomen in de ge-
ischap der normale mensen, d.w.z.
dat zij die werken kunnen gaan werken,
dat kinderen, die op school horen te zit-
I, schoolgaan, en dat moeders hun gezin
kunnen besturen in een eigen milieu, dus
i een eigen woning.
Aangezien het hier in hoofdzaak jonge
iensen betreft, bestaat de verwachting
zij i
sting i
kle
ding geholpen zijn
gevonden is. zij op den duur in hun eigen
onderhoud kunnen voorzien. Werk is
in Nederland in overvloed, en vele Hon
garen hebben reeds aanbiedingen gekre-
Rcn. Doch voor alles dienen de vluchte
lingen geacclimatiseerd te zijn. d.w.z. dat
zij gelegenheid krijgen iets van oi
te verstaan hoewel dat bij fabrieks
werk bijvoorbeeld niet direct noodzake
lijk is en enig inzicht krijgen
levensgewoonten van hun voorlopig*
tweede vaderland.
Bestuur
In dc stichting, die met volledige in
stemming van de (landelijke) Neder
landse Federatie voor Vluchtelingenhulp
Is opgericht, zullen de verschillende
groeperingen en gezindten van de Leidse
samenleving worden opgenomen. Het
dagelijks bestuur is voorlopig als volgt
samengesteld: prof. mr. J. C. van Oven.
voorzitter, mr H F. A Donders, tweede
voorzitter, de heer E. H. Moens, penning
meester en mr. M J. Blok, secretaris.
Dc dagelijkse werkzaamheden worden
verricht door een Werkcomité, waarvan
het adres is: Gemeentelijke Dienst voor
Sociale Zaken. Steenschuur 21 (tel.31941).
Zoals men weet is op 7 november Jl.
een inzameling gehouden. Het grootste
deel hiervan Is als werkkapitaal aan de
stichting overgedragen. Dit bedrag
f 15000, is uiteraard lang niet voldoende
om te geraken tot een blijvende verzor
ging van het aantal vluchtelingen dat
wordt verwacht.
Meer steun nodig
De stichting doet daarom een beroep
op de Leidse bevolking om haar aan de
nodige middelen te helpen.
De vluchtelingenhulp Is door het
in het leven roepen van deze stich
ting een zuiver Leidse aangelegen
heid geworden (hoewel coördinatie
met de Federatie vanzelfsprekend
niet gemist kan worden), en daarom
is het niet meer nodig dat bijdragen
uit de gemeente Lelden worden over
gemaakt op het bekende gironummer
999. ZU kunnen thans worden gestori
op nummer 9200. ten name van de
Amsterdamse Bank te Leiden, met
vermelding van de woorden „Hulp
aan vluchtelingen". De stichting doet
een beroep op alle Leidenaars om
door uurloon-acties, bijdragen, ens..
daadwerkelijk steun te verlenen aan
de in nood verkerende vluchtelingen,
waarvoor wij thans onze poorten gaan
open zetten.
Wij zeiden het reeds in het begin:
Leiden heeft een traditie hoog te houden.
Laat ieder ook thans tonen, dat wij van
deze lofwaardige traditie niet wensen af
te wijken.
Over drie weken
De veertig Hongaren, die op zijn vroegst
over drie weken naar Leiden zullen
komen, bestaan voor het merendeel uit
„losse personen", die in gezinnen zullen
worden opgenomen. Twee of drie gezin
nen. die bij deze groep horen, zullen een
woning moeten hebben, indien mogelijk.
Het spreekt vanzelf, dat er rekening mee
wordt gehouden waar bepaalde mensen
moeten worden ondergebracht, bijv. wat
godsdienst, maatschappelijk milieu,
betreft.
Er zullen thans Leidenaars zijn. die
zeggen: „Ik wacht al lange tijd op woon
gelegenheid. en ik krijg die maar niet.
Waarom wél de Hongaren, en de bloed
eigen Leidcnaar niet?" In deze dient men
te bedenken, dat het altijd zo is geweest,
dat acute nood vóórgaat. Dit is een ge
wone wet van naastenliefde en menselijk
heid Niet één Leidcnaar die in feite
recht zou hebben om te klagen zou
immers willen ruilen met een gevluchte
Hongaar, die thans wordt geholpen
Een eerste eis is dus onze Hongaarse
vrienden onderdak te brengen Wat daar
na moet gebeuren wordt naarstig door het
stichtingsbestuur bestudeerd. Het Is een
geluk dat Leiden ongeveer 30 Hongaars
sprekende burgers telt. die als tolk zullen
kunnen optreden. Dr Szfrmai. weten
schappelijk hoofdambtenaar aan de Uni
versiteit en Hongaar van geboorte, is
Rabbijn Soetendorp
in Staalwijk
Rabbijn J. Soetendorp uit Amsterdam
leeft gisteravond in het wijkgebouw
Staalwijk voor de gelijknamige Hervorm
de wljkgemeente gesproken over Israël
en de volkeren. Er was goed* belangstel
ling. De predikant der wljkgemeente, ds.
P. Kloek, opende. Hij sprak zijn blijdschap
erover uit. dat dit contact tot stand was
gekomen. Vroeger was er geen sprake
van contact met Israël, nu echter hebben
wij ook vanwege de nieuwe Kerkorde het
gesprek met dit volk, zo zei ds. Kloek.
De predikant wees ook op het leed, dat
Israël ln de loop der jaren te doorstaan
heeft gehad, en op de schokkende ge
beurtenissen van de laatste tijd.
De rabbijn sprak over het grote geheel,
dat door alle mensen wordt gevormd en
waarvan Israël als volk een deel is. Is
raël Is altijd als een onbetekenend volk
beschouwd door de hem omringende vol
ken, maar het had van God een speciale
opdracht gekregen. In de geschiedenis
geldt Israel ais het volk der profeten. En
als Israël niet meer denkt te weten wat
God met hem voor heeft, dan kan het
altijd met Job antwoorden: ..Ik ben nieta
dan U alleen. Leer mij toch Uw wegen
GEMEENTE LEIDEN
Officiële publikatie
Afschaffing bruggeld, wijziging
havengeld
Burgemeester en Wethouders ven Lei
den brengen ter openbare kennis, dat met
ingang van 1 januari 1957 te Leiden geen
bruggeld meer verschuldigd zal zijn bij
het doorvaren van de gemeentelijk* brug
gen.
Voorts is het tarief voor het havengeld
met ingang van dezelfde datum gewijzigd.
Nadere inlichtingen kunnen worden in
gewonnen ten kantore van de Markt- en
Havendienst in het Waaggebouw, alhier.
Pussrl-I'rominrntcn
1 J. ven Beeien, Binnenweg 40,
Noordwijk aan Zee. 2 G. de Vries.
Von Bónninghauaenlaan 10, Lisse,
J A. van der Linden-Kromwijk,
Burggravenlaan 123, Lelden.
bezig met zijn vrouw een Hongaars-
Nederlandse woordenlijst samen te stel
len. want zoals men weet, bestaat er geen
woordenboek van dien aard.
Bij de veertig vluchtelingen, die weldra
in de Leidse gemeenschap zullen worden
opgenomen, zijn geen studenten. Deze
worden geholpen via het Universitair
Asyl Fonds, al zullen zij, indien nodig
eveneens onder de zorgen van da stich
ting vallen.
(Advertentie)
Voor PICK-UP». TELEVISIE on RADIO
H. G. VAN LUYKEN Breesfraaf 97
SPECIAALZAAK LANGSPEELPLATEN
