CHRISTFUJK
Zal
Joegoslavië het
voorbeeld volg
Poolse
en?
Boek va?
Uitspraken over liet ingrijpen
van Engeland en Frankrijk
Een gebed voor Hongarije
a
MJ
KANTTEKENING
Tito en de kerk
Geruchten
de gi
lijk door te luisteren
naar de uitzendingen van Radio Vrij
Europa en van The Voice of America.
Het nieuws verspreidt rich reer snel
onder de bevolking, men discussieert
erover, onderdrukt en in kleine groe
pen, op pleinen en in de straten. Allen
rijn het eroVer eens. dat het in Hon
garije gaat om de strijd tegen het
communisme en niet om het te velde
trekken van het ene volk tegen het
andere.
De communistische autoriteiten voor
al in Zagreb hebben onmiddelluk maat
regelen genomen om net gevaar,
In Zagreb In Joegoslavië, de setel van
het belangriikste r.k. aartsbisdom van
dat land, circuleren geruchten over een
mogelijke rehabilitatie van kardinaal
Steplna<de aartsbisschop van Zagreb,
die In 1946 tot 16 Jaar dwangarbeid ver
oordeeld werd maar sinds 1951 In een
dorpje huisarrest ondergaat. De Joego
slavische regering sou met name een
commissie van vijf belast hebben met
het opstellen van een rapport en het
formuleren van voorstellen ter verbe
tering van de verhouding lussen kerk
en staat. In navolging van hetgeen In manifestaties" van studenten" en andere
Polen na de \rijlstlng van kardinaal ieiedingen der bevolking verbonden.
Wyssynskl Is gebeurd De regering sou Le beiweren. In alle fabrieken en voor
enige concessies aan de R.K. Kerk wil- ajje ,,penbare gebouwen staan schüd-
len doen, teneinde te ontkomen aan hel vachten, terwijl groepen arbeiders en
▼erwtjt dal sl) strenger optreedt dan leden van de communistische partij zich
de Poolse regering. Ten slotte zou deverklaard heben om in geval
vraag overwogen worden, of de diplo- van nood by te springen. De volks-
matleke betrekkingen met het Vatlcaan politie en de staatsveiligheidsdienst zijn
hersteld tonden kunnen worden, so be- gealarmeerd
richt men alt Triest aan het doorgaans iaatste' dagen verspreidt
goed Ingelichte Katholieke Nederlandse ier Jtudenten. arbeiders en de gehele
Persbureau. Kroatische bevolking manifesten, waar-
Dit alles geschiedt tengevolge van op de geheime politie heeft ingegrepen.
1 ssïist zi
de opstand
stumsl op
heeft De communistische pers onder
steunt de Russische interventie in Hon
garije en verzekert, dat bij de demon
straties in Hongarije ..fascistische ele
menten" de boventoon hebben gevoerd,
de massa met zich meegesleept hebben
en op die manier gebruik maakten van
de anti-atalinistlsche gevoelens onder
het volk. deze elementen zouden een
„witte terreur" hebben ontketend tegen
de verwezenlijking van het socialisme
in Hongarije.
Het volk laat zich door deze propa
ganda zelfs na de publicatie van Tito's
rede niet beïnvloeden en toont zijn in-
an de dag
David Divine, „Eroa onder de wa
terspiegel" Prismaboeken. Het Spec
trum. Antwerpen. Utrecht
DE ZUIDAFRIKAANSE Journalist Da
vid Divina heeft met „Eros onder de
waterspiegel" een allerplezierigst ver
haal geschreven, luchtig, met een goe
de sfeertekening van de Griekse eilan
den en haar bewoners. Dit geldt in het
bijzonder voor de Jonge en bijzonder
charmante eilandbewoonster Pero. door
wier optreden, us samenwerking
♦en Engelse professor, een antiek bron
zen beeld
an Eros. dat in de 2
voor Griekenland behouden blijft.
De veelvuldige humor is van een fijn
Engelse soort niet overdadig, maar zo
als men deze Inderdaad van de hoofd
persoon in ..Eros onder da wkterspie-
gel" verwacht.
En aa'ntal arrestaties was hett gevolg
Enige personen zijn naar Italië uitge-
Beroepingsiverk
kand. R. Petersen te Amsterdam.
GEREF. GEMEENTEN IN NEDERLAND
Beroepen te Dordrecht:
Centrum en omtrek
Kapitein ds. J. W. Jongbloed, lucht
machtpredikant van de vliegbasis Woens-
drecht, zal zondag 23 december be
vestigd worden als predikant voor bij
zondere werkzaamheden. Naast de gees
telijke verzorging van de militairen van
de basis, waarmede ds. Jongbloed al
belast was. zal hij nu ook het kerkelijk
werk onder de omwonenden van de
basis (voornamelijk gezinnen van mili
tairen en arbeiders, die op de basis
werkzaam zUn> gaan leiden Het is niet.
de bedoeling dat een aparte vliegbasis
gemeente zal ontstaan Het werk ge
schiedt in samenwerking met de om
liggende gemeenten en met de Inter
kerkelijke contactcommissie in Den
Haag. In het centrum van de basis
ook zondagsschool gehouden worden.
De landelijke secretaris van Youth
for Christ, de heer Ger Buisman, heeft
zich genoodzaakt gezien zijn functie
neer te leggen. Tot de nationale ver
gadering, die 5 en 6 januari zal worden
gehouden, neemt de heer Aart
Beekman, Kolonel Michaëlstraat
Naarden zijn plaats in.
Van de volken, die sinds de eerste
wereldoorlog In de ataat Joegoslavië zijn j
verenigd vnl. Serviërs (46 pct.i.j
Kroaten (29 pet.) en Slovenen (9 pet.)
Bosnlërs «Un de Slovenen voor
pet., de Kroaten voor 72 pet. en de
Bosniers voor 23 pet. rooms-kathollek.
De Serviërs en de Bosnlërs zijn voor
het grootste deel Grieks-orthodox. Op
het totaal der bevolking Is II pet.
mohammedaan, en één procent pro
testant (voornamelijk in het grensge
bied by Hongarije).
Lijst 6 Uniecollecte
Ad»
voor ben die meer eisen
1 door ISO lokale
elfde comité'
romitë i f 61
volgende plaatien
t 1176.25 iv). 1186.80
f 289.25 i293i. Heerenveen f 971.30
Ooiternijkerlc f 250 1 299.351
Hantur
haake f 184.35 (180.
(282,80). De Tike t 195.50 (170,50). Drijbei
f 177.40 (231,50)Langerak f 185 (183.50):
Nleuwlande t 268.75 275): Velp f 1428.6(
(1360.80): Stoutenburg f 408 (340); Alkmaal
f 1209.87 955). Amiterdam-Noord f 1408.2(
(1405.40). Ouderkerk aan den Amstel f 51-4.74
1516.98)Dmulden t 482.60 397.40); Alpher
aan den Rijn f 1108.35 908.50:
H.I.-1
f 580.75 1 391.851De Lier f 1027.35
916.03), Reeuwljk t 273.50 275,1
127.80). Treebeek f 79.83 82.30)
Melodie en woord
der Ethergolven
l'M M RADIO
TELEVISIE
Behoed uw voet!
Deo Volente gaan we morgen
naar de kerk. Oude mensen neu
riën nog wel eens het versje uit
hun kinderjaren: Als de dag met
gouden glans aanlicht.... trekt
naar Gods huis te gaan oud en
jong het feestkleed aan. Dat versje
zingen we niet meer. Laten we
hopen, dat de blijdschap, die er
in doorklinkt, door velen gesmaakt
wordt.
De Prediker geeft ook een raad
in kerkgangers: „Behoed uw
voet, als gij naar Gods huis gaat!"
(4 17). Klinkt
dat niet vreemd? f
De kerken en het Suez-conflict
In Engeland is de kerk even verdeeld als het gehele volk over de actie van de
Britse en de Franse regering in het Midden-Oosten. Het is bekend, dat de aarts
bisschop van Canterbury en de aartsbisschop van York. de belangrijkste prelaten
van de Anglicaanse kerk. over de actie van mening verschillen. WU ontvingen
verschillende kerkelijke uitspraken over het Suezconflict zowel uit Engeland als
uit het buitenland.
EEN
WOORD
VOOR
VAN.
DAAG
Ja, we weten
wel, dat we ook
onze voeten moe
ten behoeden.
Wordt in het
Spreukenboek
niet gesproken
van „voeten, die
zich haasten om
naar het kwade te snellen"? (6
18). Als we echter onze voeten
gebruiken om naar de kerk te
gaan dan is 't toch zeker wel
in orde?
Om dit woord van Prediker
recht te verstaan, moeten we ook
nu weer verder lezen. In de kerk
verschijnen we voor Gods aange
zicht. En daarom de waarschu
wing: „God is in de hemel en gij
zijt op de aarde, laten daarom uw
woorden weinige zijn." (5 1).
Zetten dergelijke „zware woor
den" niet een domper op de
vreugde, die elke zondag ons moet
brengen? Natuurlijk niet. Ze kun
nen alleen maar onze vreugde
verdiepen. Die geweldige God,
van wiens grootheid wij ons slechts
een menselijke, dat is gebrekkige
voorstelling kunnen maken, is
onze Vader in Jezus Christus. Hij
roept ons morgen. Door de predi-
Kerken een onderhoud met de voor
zitter van het Hogerhuis, die de minister
president vertegenwoordigde De dele
gatie bestond uit de aartsbisschop van
Canterbury dr Geoffrey Fisher. dr
Ernest Payne en ds. Kenneth Slack De
delegatie sprak haar bezorgdheid uit over
de gebeurtenissen in het Midden-Oosten
n verzocht om alle pogingen aan te
■enden die spoedig een einde zouden
maken aan de vijandelijkheden.
Op 2 november heeft de bisschop van
Chichester, dr. G. K. A. Bell, zich
uitgesproken over het Suez-conflict. Hij
zei. dat in een verdeeld land er op de
leden van de Christelijke Kerk bijzondere
erantwoordeliikheid rust. „Een groot
deel van de schuld voor de huidige situ
atie treft Egvpte. Wij zijn onze minister
president en'zijn medewerkers veel sym
pathie en begrip verschuldigd bij het
vervullen van hun onnoemelijk zware
taak Doch dat de Britse en Franse
regering een gewapend conflict zijn be
king van Zijn Woord wil Hij ons
Zijn wil verkondigen, Zijn zegen
geven. Dat is iets zó groot, dat
hart en mond, hand en voet ermee
vervuld moeten zijn.
Inderdaad: laten onze woorden
weinige zijn. Maar dat kar. en mag
niet verhinderen om Hem met
hart en mond lof te zingen. We
stappen niet als zelfbewuste men
sen Gods huis in. Maar in 't besef
van onze kleinheid en verloren
heid in onszelf, met de bede in
't hart: Uw Woord zij mij een
lamp voor mijne voet, myn pad
ten licht, om 't donker op te kla
ren
ZONDAG 18 NOVEMBER
KRO:
VARA: 17.00!
Cr.m. 8 25 Hoogmis NCRV 9 30 Nwi
8.13 Zlgeünerem. 17 30
9 45 en aportuit»!: 18.06 SportJouJMHPVH
IKOR 10 0O Ander* den U denkt. Korte Ned Herv kerkd IXOR: 19.00 Klnder-
ceu»; 10.13 Kerkmuziek en kerkzang: 10 20 dienet; 19 20 Radtozondegeblad AVRO:
Kerkdierut. 11.20 Vragenbeentw; 11 45 De N\ - - -
Kerk in de iplerel ven de per*. NCRV:) en
12 00 Koorzang KRO 12.16 Cram: 12 20 Apo- Weitindisch ork 21 40 Voordi
Vogl*. 12 40 Hammondorgelapel. 12 55 Zonna- vpel. 22 00 Heraengym. 2220 Gram. 22 50
»•- -- - Dan»- Act .23.00 Nw»; 22.15 Ga nog niet weg....!;
13 43 Boekbeepr:
en eol. 14-55 Cello
V d Jeugd; 14 30 3 y
MAANDAG 19 NOVEMBER
17 00 Geref k*rkdl<
19 00 Nw» uit de kerken; 19
19 25 Zondag* vondge:
18 20 Omroepork. Hilvei
Da 1
1 Samenzang1 SOS-b
X de Een
x> rd
1 dag;
9.15 V
iwoordellIkheid. KRO
V d strijdkrachten, 20 20 Act. 20 45 D*
won» man. 20 50 Cabaret; 2120 U bent t
ook ven de pertijT. eau*: 21 w Het Mi ■BIHMi MM
mysterie. hoor*p. 22 10 La FlnU SempUce. 1 10 Gram. 1120 Metropoli
opera (3e bedrijf); 22.28 Gram, 22 45 Avond- koor; .2 00 Lickte
SportulUI. 8 25 Gram; 9.00 V d
d vrouw; 920 Gram; 9 35
im; 10.10 Idem; 10 30 Rond-|l
Theologische etherleergang;
gebed en bt kal; 23 00 Nw»;
-- -)4oo Gram.
918 Kar
'T- en tuinder; 12.20 I
Gram: 12 53 f
12 45 Gr ai
14 45 V d
12.25 Voor boer
en tuinb meded. 13.32
act; 13 00 Nw*. 13.13
"4.05 Schoolradio;
1O00 Dai
nder omaiag; 10 90 Muslkal
1120 De Spealdoo*. AVRO: 12 00 ki.uler»; 17.13 V
12 30 Sportap.egel; 12.36 E»W Beunbrr; 17 43 Regeringsuit)
binnen en van bulten Jan
>rl!chUng SU«
1020 15 23 Claveclm bel recital. 16.09 Bijt*
eau» 16 30 null hobo fagot en plano: 17
Jeugd: 1720 Grar
14.01
5 10 Ont-
Puzzel mee
'1
OPGAVE PUZZEL NO. 71
KRUISWOORDRAADSEL
Goderie Hoofd
MHHMH^^^^Mertng Bescher
ming Bevolking vraagt de aandacht - -
schaal j
Ds. J. B. Oskamp schreef
op zondag i november
voor In de Waagschaal het
volgende:
pastoraat". Feest
-A'
worden
Hongarije.
„rT "schamperde een jöS-' "U niet, want Ik" hoordi moef
aan van een jaar of zeven- hel schampere geluld: dorp
'.Twee!' God mdklrk.n'b?- B"de%emee"teWJok"°et:
bel ^n geloo? hagen met in SJC,
z'n interesse vlak De voe.- i™gKa au
^.taed.trud zegt nem d» d
meer Hij neen cr zonaag «rh.nW
middag gretig r
terd.
Het, honend,
taar op de kreet
Sferitend hingen ze tegen grens.
vijfenzestig-jarfge elkaar. Ze braakten wit- wees
pa.st5,ri'_g??t.—_t." kalk, een wieg en vlees.
groter dan de kerk.
Maar met het feest heeft
wat het met willen kloppen. Bij
LS ik omringd door
tegenspoed bezwijken
Feest in het
venijn in Boeda-
over het sneeuw-
ir de Oostenrijkse
Veiligheidspolitie
iar Hilgard Czar-
een geweer. Zij
zich over
rood kon
uc God
onthutst volk kleef- «°„ed
de zich aan mij vast toen
ik op weg ging naar eer
klein dorpje in de Puurt,
waar de luttele Protestan
ten een bijstand in h«t
£astoraat" voor het reist
hun midden kregen.
dorp.
;t om de macht en de
'""bomn" "rou"ivên€rtn
Mijn opmerk-
geluis- dijken moet. schenkt Gij zaamheid gleed langs de
mij leven" puien van de mensen en ik
Dat is raar voor een was blij dat de onkerkelij- vrede
Nu. het ging ke jongen niet bij me was.
staat om bij de TN de kerk bleef
x binnen te glu- 1 «chaal achter n
neck
verioonderde
dat sneeuw 1
het *Vn onder haar. Maar ze
was te moe om veel te
denken. Vlak voor de
Jn jLeiw»do*?€.?- 9ren* slieP ze 'n-
De. grens schooy -ge-
de akker
om haar in te halen.
De laatste grens
Gaat dan heen in
de Kerkeraad. De wat hij zag of meende
plank waarop de ouderlin-
gen hun kerkboeken plegen verkaveling.
hardop te zeggen en wat papiergeld. Men
melkmónsters 1
leggen sneed in mijn
rug Gedurende de dienst
keek ik naar de gezichten
de boeren,
kinderen. Ze hieven hun ïfl'l- wJj!'
- 10-1 ui. tieen Kent
telde. De munten kwa
men in gelid. Het papier
werd glad gestreken,
Boven mij ontrolde de giad en effen als de ge-
iM'il&il hALp,'!?rJ?:: zichten der mensen we-
de kansel als
gesproken werd. Als er
{;ebeden werd sloten zij de
uiken in hun plechtig ge
zicht. Ze deden het
Hun kerkgebouw is een
romp van een vroegere
grotere. Het koor is er al
leen van overgebleven, wat ogen op
oude moopen steen met
een dak als een puntmuts.
Het koor is zes zeven me
ter diep en ongeveer even
breed. Een enorme kansel °°k als
verkondigt expresslevelok "J *'a
..het Woord". Het klank- kerkelijke jongen met bij
bord rekt zich uit naar het A"
orgel-galerijtje er tegen
over Als de luifel armen
had kon hij zo maar het
fragiele pijpgedoe uit zijn
kast lichten.
de *"ichten de kruisvlag. Om mij heen
no hooron wgg h#t chrigtendom be-
Evangelie in
Er was een biljet van
honderd gulden.
bij.
hebben
leucu uei sums ^en tank wag-
gesproken werd. Belde een hoek om. Er
blij dat ik de on- toerd geschoten. Een man
jongen niet bij strompelde in de straat.
had. Alleen zijn stem Danse macabre. Hij strui-
meegegaan: „..Daar kelde tenslotte. De dood
ving hem op.
Ik dacht aa
vrouwen die nu uit een
raam in Boedapest schoten
op Russen. Er waren tanks,
die over lichamen reden.
de drie gecombineerde lil-
liputgemeenten. met de Mannen vochten met man-
gasten Het mooSi feest Mn Mensen hinkten steu-
ziin die middne Feest om nend van pijn onder een
een eigen „bijstand in het dreunende bommenlast.
..Dat is dus honderd ze
ven en dertig gulden",
zei iemand.
De anderen knikte:, en
keken langs elkaar heen.
Met neergeslagen ogen
verlieten zij de Kerk.
Zo zijn die mensen
daar.
Zij maken geen ophef,
droeg ons voorgeslacht".
Ik hoorde de jongen Van steen,
schamper zeggen: „Daar
heb je wat aa
Wij stonden
op de zegen. Maar bij de
uitgang
Zij hadden het Evange-
wachten lie horen zinitn
bt) de z') Hongarije
geen collecte horen kreunen,
het orgelfonds. Wel Een stuk van hun gebed
Hongarije. Spontaan, lag op een tinnen schaal.
het Handvest van de Verenigde
Naties en dat nu met overweldigende
meerderheid door de Assemblee van de
Verenigde Naties is veroordeeld, is een
grote schok voor het christelijk geweten
De bisschop haalde vervolgens een ver
klaring aan van de Wereldraad van
Kerken te Evanston. waarin een uitspraak
gedaan omtrent deze dingen ..Het is
1 zaak der Kerk om de natie eraan te
rinneren dat God de Heer der geschie
denis is", zo zei dr. Bell. „en <>m de plicht
gehoorzamen aan de zedelijke
De Fellowship of Reconciliation, de
Christelijke Vredesbeweging in Engeland,
heeft in een verklaring de actie van
Groot-Britannië in Egypte veroordeeld
Gezegd wordt dat „deze de situatie, die
wil verbeteren, verergert, dat de
ugde Naties ondermijnd worden, de
opbouw van een wereldgemeenschap be
lemmerd wordt en het zedelijke peil en
de invloed van Engeland in de wereld
verzwakt is".
De verklaring zegt verder: „Wij zijn
van mening, dat achter de spanningen
in het Midden-Oosten ons falen staat om
de noden te verlichten van een verarmd
volk Ook de inkomsten, die de macht
hebbers van de Arabische staten uit de
opbrengsten van de westerse oliemaat
schappijen trekken, ontslaan ons in dezen
niet van onze verantwoordelijkheid."
De Protestantse Federatie van Frank
rijk heeft op 6 november een buiten
gewone vergadering gehouden, waarin
een verklaring werd aangenomen van de
volgende inhoud:
De Raad van de Protestantse Fede
ratie van Frankrijk acht het uiterst
bedroevend en betreurenswaardig dat de
regeringen van Frankrijk en Groot Brit-
tannië. geconfronteerd met talloze
schendingen van het Handvest van de
Verenigde Naties, een eenzijdig ingrijpen
als juist hebben geoordeeld. De Raad
vreest de psychologische gevolgen van
deze beslissing, waarvoor anderen een
rechtvaardiging eisen of kunnen eisen
De Raad betreurt het gebrek aan gezag
en de onmacht van de Verenigde Naties
en spreekt de hoop uit. dat de huidige
crisis de landen, die lid zijn, er toe mag
brengen om de zwakte en de dubbel
zinnigheid. die het optreden verlamd
hebben, te genezen".
Bij het uitbreken van de vijandelijk
heden in Egypte heeft de secretaris
generaal van de Wereldraad van Kerken
dr. W. A. Visser 't Hooft gelijke tele
grammen gezonden aan de kerken
Egypte, die lid zijn
NederUndee Noodwacht; 18 00 Orgelspel. 18.30
Huismuz: 19.30 Volk en Staat eau»;
Ho-jtbl»*»r*en*: 30 00 Radiokrant: 2020
trio; 20 35 Men*en en minuten hoorsp;
2123 Promenade-ork; 33 10 B«x-kbe*pr. 2325
33 45 Avondoverdenking23 00
Nwt 23 15 Wrro'dk* i> rn Or-
ilconc23 40—24 00 Evangetl*atie-ulU In de
iiiian II >98 m VARA; 7 00 N-
7.16 Gym. 7
8 50 V d
oud* dag cal
1020 Green; 1110 U<
en piano; 12 00 Dan»
tulnb meded: 12 33
Grami3.00 Nw», 13 15 V
1320 Promenade-ork; 13 45 V
Voordr en mui, 14.30 Rook
15 15 Zestig minuten
8.18 Gi
VPRO 10 00 Voor
10 06 Morgenwijding. VARA:
de Wereldraad.
'weten de Koptische Kerk en het Ortho
doxe Patriarchaat
Alexandrië.
zijn diep medeleven met uw kerk
ernstige situatie tengevolge van vijan
delijkheden in Egypte. Wij verzoeken
ons te laten weten of en hoe wij kunnen
helpen."
De Koptische patriarch in Kaïro zond
een antwoord aan dr. Visser 't Hooft,
waarin hij hem dankt en zegt; „Wij
verzoeken u met ons te bidden om vrede
en veiligheid van ons land."
De christelijke naam in de wereld,
aldus ds. M. Niemöller in een verklaring,
die hij gaf aan een verslaggever van de
Evang. Pressedienst, wordt door het in
grijpen van christelijke volkeren in
Egypte bezoedeld. Het is. aldus Nie
möller. de hoogste tijd. dat men zijn
verstand en zijn christelijk denken weer
terugvindt, als men althans de onder
gang van het avondland nog niet wil
verhaasten.
Men zou kunnen vragen, zo ging hij
voort, of een Duitser een oordeel in deze
dingen past na alles, wat in naam van
Duitsland ls geschiedt. Als er echter
sprake is van een misdaad, door chris
tenen begaan, moet iedere christen spre
ken. In dit verband iuichte ds. Niemöller
het toe, dat de aartsbisschop van Canter
bury. dr. Fisher. de Frans-Engelse
overval heeft veroordeeld en dat dr.
Dibelius, bisschop der Evangelische Kerk
van Berlijn-Brandenburg en voorzitter
van de Raad der Evangelische Kerk in
Duitsland, daaromtrent zijn mening aan
dr. Fisher en aan het protestantisme in
Frankrijk heeft kenbaar gemaakt. „De
situatie der jonge Kerken in Azië en
Afrika wórdt", zo vreest ds. Niiemöller.
..door de gebeurtenissen in Egypte zeer
bemoeilijkt. Want hier heeft het chris
tendom zich opnieuw belast met het
odium van het kolonialisme".
ONTVANGEN BOEKEN
Een beschouwing met betrekking tot
het openmaken ener besloten N.V.. door
&rof. J. Brands en P. A. de Pree. Ned
[ij. voor Nijverheid en Handel.
Volken helpen volken. Internationale
technische bijstand, door ds. J. B. Th.
Hugenholtz en N. J. Verkruisen Azn
Uitgeverjj De Driehoek, Amsterdam.
Marijke leert het wel. door Coby
Goedhart. Uitg. J. N. Voorhoeve. Den
Haag.
Marijke's overwinning, door Coby
Goedhart. Uitg. J. N. Voorhoeve. -Den
Haag.
Jos overwint zichzelf, door K. van der
Geest. Illustraties en omslag van Ran-
di Doorman. Uitg. Ploegsma, Amster-
Penvoerders J
J~)E smartelijke gebeurtenissen ia
Hongarije hebben ook de schrij
verswereld in Nederland niet onbe
wogen gelaten. Er zijn spanningen
ontstaan in de organisatie, welke in
ons land vele schrijvers verenigt, het
Pen-Centrum. Deze spanningen heb
ben ertoe geleid, dat tal van schrij
vers, niet bevredigd door een aange
nomen besluit, de vereniging hebbel
verlaten.
Het gebeuren binnen deze organi
satie verwondert ons niet. In de«J^
schrijversorganisatie zaten velen, dl»
tot dusver geweigerd hadden een dui
delijk standpunt in te nemen teften-,
over hot communisme. Zij hingen hei
dusgenaamde neutralisme aan.
aren aanhangers van de derde w«8.
In de praktijk kwam het er op neer.
dat zij bereid bleken met gretigheid
te zetten onder elk stukje
dat kritiek bevatte op Amerika. Zrfcni
haastten zich altijd wel, te betoge^"5
zelf geen communist waren.
en kon wel eens aan deze be-wi
wering twijfelen, gezien het feit datPaS!
hun kritiek toch wel opmerkelijk een-J^
zijdig was gericht.
QVER dit zonderlinge verschljnsd
hebben wij op deze plaats reedt ei
in het verleden meermalen de stal ri
gebroken. En vooral toen na wat Hon- i'
garije wedervoer deze lieden,, anden
zo ijverig met hun handtekeningen,
verstek lieten gaan en zich aanvank»
lijk niet tot het geringste protest blj^
ken te kunnen opwerken, was
zonder meer duidelijk, dat er ook
het Pen-Centrum maar al te
zouden zijn, die dit niet lan£
wensten te slikken.
Deze verbolgenen wensten he
is begrijpelijk nu een zeer duide
Hjke uitspraak. Tot die zeer duide
lijke uitspraak is het niet gekomen
Wèl tot een uitspraak van tamelijk
halfslachtig karakter, die de verboige
nen allerminst kon bevredigen. Van
daar dat nu tientallen schrijvers voor
het lidmaatschap van deze organisa- 1
tie hebben bedankt. T1"
dee
Wij treuren niet over dit verloop^
Daarvoor waren onze bezwaren tegen«
deze organisatie van te oude datum.
Daarvoor lagen onze bewaren maar
al te zeer in dezelfde hoek waaruilpia
nu wel onweerstaanbaar de protesten®^
uï
L33 Cello -
12.20 Land- en
platteland: 12 38
Middenatand;
20 00 M
Lichte
Nu werkte haar verslag eerder kalmerend op
h'hoven'de Vera dan dat ^aar belangstelling voor de
m' or* n "I nieuw-aangekomene opwekte Ja. het was zó, dat
na 17 50 Mil het beeld, dat zij van hem bewaard had na
zijn vluchtig bezoek en dat haar nog al ideaal
45 R»r«nir*ua- bad geschenen, door de mededelingen van haar
De glazen knikker
Pianoduo. 17 30 OrfeUpet en j
comm. 16 00 Ne»; 16 30 Licht*
Pari overz. 19 00 Wie gg
d* tuinbouw 'in*NÓörd-Limbur«: moeder was vervaagd, vervormd, om niet te zeg-
*30 06 De Familie Dooranee: 30 23 gen misvormd.
InArpera^exinr11 m^Radiophn-1 De zondai? kwam. Juist wilde ze de deur ach-
"Twa; 33 19 Licht»
doer KARL WEST
14 00 Gri
ORAMMOFOONPLA TEVPROC.BAMM.4
DRAADOMROEP
Maandac noTcmber van 19-39 oor
ter zich dicht trekken, ten einde naar de kerk
te gaan. toen een ..Pardon, ik wou er ook uit",
haar deed omkeren en van aangezicht tot aan-
Tajaikowaky.
Maurice Gendi
HorlaooUal; 1 Schaaldier: 4 fijn-
gekookte »pu>: gezinslid. 10 Amster
dams peil; 12 voerwoord: 13 verhoogde
toon. 14 gerucht; 16 voorzetsel; 17 strijd- Svfnpho,
bare macht 18 reeds: 19 el. 21 lijkbus; »«y h
36 rivier In Duiisla:
Vertikaal: 2 Voorzetsel. 3 buigzaam
4 vreemde munt; 5 boom. 6 voorwerp,
waaraan men bijzondere krachten toe
kent; 7 te doorlopen weg; 9 zangnoot:
II rivier in Italië; 13 tijdperk; 15 geest
drift; 16 bedehuis, 20 verbrande rest
Orkest. Berlijn 1
Prokofiev Symphorl* 1
Allegro
OPLOSSINO PUZZEL NO. 78
Horizontaal. 1 Tomaat: 4 keu,
5 restant; 9 rib; 10 in: 11 en; 13 dra;
1< K*I»I«. 17 U kink®).
Vertikaal: 1 Turbine: 2 alt; 3 ton. kln^crn)9,t)M Dam van dr Knetxer»
4 karpet 6 ti. 7 aandeel; 9 topaas, .-a.arc.-bten D* cemaskerder. Rta» Sym
12 ka; 15 erfc; 16 lytk 1 pkoai# Orseat. BerMjn oiv. Fereoc Frtcsay
voelen, die haar sinds enige dagen had verla
ten, was haar volgende gewaarwording. Dat hij
naast haar voortliep en opgewekt sprak, bemerk
te ze eerst, toen hij haar vroeg of ze soms naar
de bekende ds Hogervorst ging ..Ja," zei ze.
..die hoor ik het liefst." Toen deed ze meteen
de vraag, die ze juist niet had moeten doen, in
dien ze anders wou zijn dan anderen. ..Gaat
d U niet naar Uw verloofde?"
,w. - jiiegroi! -.Nee, daar ben ik verder de hele dag. lunch
rϫj SympAoMi* Or-j en diner, maar mijn meisje heeft huiselijke
lie mesey. plichten of zij zoekt ze
t en k. Joh«niJTMertwrri-' HiJ xei het °PK*we,tt' luchtig als een jongen.
Jeen Antoniem, pteno I beetje branieachtig vertelde hij verder ,,Ze
imitri sjoatakowitch: Polka uit „De zijn niet zo kerks, liever autorijden en zo. Van-
inn»rWoianon0 rr*nc*w'*Ul v,ool; avond gaat ze wel mee," voegde hij er aan toe
zo." dacht Vera, ..hij gaat tweemaal."
Dan weer: ..Mijn vader is ook dominee Ja,
.oit van gehoord zeker nou dat is geen won
der. Hij is nooit verder gekomen dan een paar
dorpen, die met tn het spoorboekje staan En
•och." zei h -oei vuur. ..geloof ik. dat hij meer
/er-t,-»nr< heeft a' .jn kennis aangaat. Maar
ihy is te eenvoudig."
V I«or Strewlnaky
que in 4 tafereler
feeat - Carnaval - RusaUcn* dan»
de tafereel BIJ Petrouarhka Derde D
Bi) o« Moor. Den» van de Ballerini
„Toen zond Abner boden voor zich tot David,
zeggende: Wiens is het land? Maak Uw verbond
met mij. er zie mijn hand zal met U zijn om
gans Israël tot U om te keren.
hij zeide: wel, ik zal een verbond met U
maken; doch ëén ding begeer ik van U, zeggen-
Gij zult mijr aangezicht niet zien. tenzij dat
gij Miehal. Sauls dochter, te voren inbrengt, als
gij mt om mijn aangezicht te zien.
Ook zont David boden tot Isbóseth. de zoon
van Saul, zeggende: Geef mij mijne huisvrouw
Michal. Isbóseth dan zond henen en nam haar
van de man van Paltiël de zoon van Laïs.
En haar man ging met haar, al gaande en we
nende achter haar. tot Bahurim toe
Toen zeide Abner tot hem: Ga weg. keer we
der. En hij keerde weder."
„Daar zit het geheim van de prediker" stel
de Anton vast Dat miste nu zijn vader. Dat
voorlezen van zo'n tuk, dat pakte de mensen
al. Zo bléven ze luisteren dat kon je merken
Dat dacht hij Vlak naast nem luisterde iemand
hele-naal niet Het voorgevoel van iet« benau
wends had haar ziel ingenomen en de geschie-
denij van die man had "i haar har: gewekt eer
weer- van onzegbaai wee
Eén zin herhaalde ze maar: „En haar man
ging met haar, al gaande en wenende achter
haar." Anton zong, hij zong als een jongen mei
zijn heldere stem, alsof hij allen wou overstem
men, het machtige orgel incluis. Vera zong niet
Al gaande en wenende achter haar
ton bleef geboeid door de preek, tot het laat
woord toe. Zijn critische geest ontdekte hier
daar uitleggingen, die door zijn vader, al
die niet bekend, „inleggingen" genoemd zouden
worden. Toch genoot hij van het prachtig
gedragen werkstuk, dat deze preek was.
Toen na het „amen"' het orgel speelde keek
hij, om zich even te ontsoannen Vera aan.
in haar ogen de bevestiging te lezen van zijn
onuitgesproken „prachtig", maar dat antwoord
las hij niet. Toen hij haar zo open aankeek
schrok ze en sloeg de ogen neer, als een, die
betrapt wordt op iets ongeoorloofds en ze kleur
de opvallend Haar handen trokken zenuwachtig
aan haar handschoenen. Hij vervuld van de
preek, merkte het niet eens op en fluisterde
zacht: „Mooi hè?"
Ze herstelde zich en knikte; „Ja
Toen |jield het orgel st:l Het dankgebed werd
uitgesproken en dan nog de nazang
Vera had gelegenheid zich voor te bereiden
Hij zou willen spreken over de preek, zij wist
niets Hoe was het mogelijk niets te weten"
Waar had ze gezeten met haar gedachten?
Nog een heel eind ging hun weg samen Hij.
overmoedig druk, maakte het haar gemakkelijk
„Ik vond het prachtig, maar er was wel wa'
af te dingen." begon hij Zij dacht: „Wist ik
maar iets Wat zal hij mij dom vinden zég
dan toch iets Maar ze kon niet: alleen naast
hem gaan. haar pas aan de zijne: „wenend
achter hem dat was het
(WOKDT VERVOLGD).
moesten opklinken.
p^ET dusgenaamde neutralisme, door^
vele leden van deze organisati^ei,
en aan invloed meestal de belande
ijkste leden aangehangen, was i^ct
de praktijk ontaard in een verachtelijk^
geflikflooi met de communisten, vaénk
wie er trouwens zelf ook op de leden]""
lijst te vinden waren.
Een organisatie, die zulke dingerfee
riskeert moet bedenken, dat de kruik
hoe lang ook te water, toch eens kapol
zal gaan. De gebeurtenissen in Hon«ez
garije zijn nu blijkbaar van voldoend^"
ernst geweest om dit te bewerkeifjj
De schrijverswereld is trouwens uic^e
de enige waarin men na Hongarij&l
tot enige sanering is overgegaan.
Het Pen-Centrum scheen een sterki
organisatie, in feite echter was he
door zijn zwakke opzet een ^rox^
zaak geworden. k
Schrijvers konden lange tijd geacbCe
worden te wonen op een geïsoleeW
eiland of op de befaamde ivoren toren
Wellicht hing hiermede ook samet
veler soms aandoenlijk aandoendroc
naïviteit, waar het gold politiekuc
kwesties. Niet weinige kunstenaantl.
hebben zich maar al te gemakkelijlP"
laten verleiden door de lokstem vau
halfzachte leidslieden. q
E
JAAR deze kunstenaars speeldag
in al hun naïviteit een gevaarlijlL-
spel. Want zij speelden in de kaaiw
van het communisme, dat allermini
neutraal is, maar wel het kinderlijki
neutralisme van anderen weet ti
benutten en in zijn uitsluitend voor
deel aan te wenden.
Hongarije heeft nu de ogen geopend
Een kleine géne lijkt ons niet over
bodig dat gebeurlijkheden van den
ontstellende omvang daarvoor nodil
waren Het communisme immers is
door wat oorzaak ook. gedwongen
worden, zijn ware aard te tonen,
die ware aard bleek nog altijd
ifschuwelijk.
Het Pen-Centrum is nu uitgehold®
Nog doei het bestuur wanhopig^,
pogingen van de organisatie te reddert);
wat er te redden valt. Het lijkt onr!f
vooraisnog ondoenlijk Men zal in eNLT
geval moeten komen tot een ganSrc
andere opzet. Men zal niet langf^'
nogen flikflooien met Heden die
zeestelijke vrtjheld willen vermoorpj
den Men zal de moed moeten opbrettf*
gen, ook deze werkelijkheid onder"
net oog te zien ig,
Ook voor kunstenaars moet dilèp
laatste een niet onmogelijke
zijn Velen ook in andere landen,
nen daarin reeds voorgegaan Zo
■lit het onzegbare verlies, dat In Hoit^"
garije geleden werd althans nog eel*"
begin van winst geboren kun net p,
worden. ie
•n gfr. 1
'1
