CHRISTELIJK
Persoonlijkheidsvorming
arbeid en ontspanning
„Heer, red ons, wij vergaan"
Centraal Bond koos moeilijl
onderwerp voor conferentie
m
Een huisbezoek is niet mislukt, als we
alleen maar geluisterd hebben
Bezinning op vragen van|
het kerkelijk leven r
ser
4
Dp W ereltikerk bidt voor Hongarije
Verlos ons van de boze
D' K^rk tan Christus heeft gisteren gegrepen naar het enige uapen
dat haar ten dienste staat: het gebed. Als uit één mond hebben de
kinderen der Reformatie samen met Rooms-Katholieken en anderen om
matiging t an de beproeving der Hongaren gesmeekt. In het gebed leken
de scheuren in het kleed van de Verlosser niet meer te bestaan. Het
was één srhreeuw om erbarmen voor volk en Kerk van Hongarije; voor
volk en Kerk van Rusland tevens, opdat hun gericht en veroordeling
niet des tr zwaarder sou worden. Zelden sal de K ereldkerk xo één
geweest xijn.
Bproepingswerk
Dat bleek vannacht bij de stille om-
Kangen, die alom in het land door
onze Rooms-Kathoüeke broeders ge
houden werden. Vurige protestanten
liepen mee En terwyl de roomse naast
hem xyn gebeden op zijn wijze om
hoogzond, pleitten de volgelingen van
Calvtjn op de enige behoudenis in
Christus Jezus Talloze malen baden
zij samen het allervolmaaktste gebed,
waarin alle noden van Kerk en we
reld samengevat liggen het Onze
Vader.
In vnlta kerken Is (Meren het Woord
gnfcraeM. Het VI oord der versoenlnf. het
Woerd de* levens, het Woord dat tot
verootmoediging brengt. Leid ons niet
In vcrsoektng. maar verlo# ons van de
hese De verzoeking: vergeten, dat er In
Roeland ook een kerk la; vergeten, dat
ook over ons een oordeel zoo moeten
komen; vergeten, dat w|) niet beter tijn
dan Zjoekof. De boze: ook In ons na 10
verbitterde hart.
In Amsterdam, waar elk Jaar een
stille omgang gehouden wordt in ver
band met een middeleeuws mirakel",
sloten zich tallozen uit evangelische kring
san bij de tienduizenden rooms-katho-
lieken. die de gebruikelijke route van
het Spui naar de Begijnhof door de
Kalverstraat volgden Tn alle r.k.
parochlekerken werden bijzondere mis
sen gehouden
Boek
VAN DE DAG
Dezer dagen werd een Jongetje ge
test. dat traag in het benaarstigen"
was Het bleek, dat het Jongetje beslist
niet vlugger leren, denken en handelen
kon. Men :i toen maar niet gaan bere
kenen. hoeveel geestelijke schade door
het adagium van de onderwijzeres „Jij
bent lui is aangericht. Dergelijke ge
vallen komen meer voor dan men op
het eerste gezicht geneigd is in onder
wijskringen toe te geven De dooddoe
ner. dat er nu eenmaal spaanders val-
gehakt wordt, veroordeelt
leend!) Wij achten het hoofdstuk over
het geestelijk welzijn en de school van
«♦•r groot belang en wensen alleen
rt erom al dit van uiterst deskundige
zijde komende boek in de handen van
de onderwijzers Verder staat er veel in
het boek. dat meer dlrekt nut hcefi
voor besturen, die een nieuwe school
gaan bouwen, hoewel de onderwijzer
ook zijn voordeel mee kan doen De
schrijvers hebben ook gedacht aan
uitbreiding van het kw eekschoolondi
wils. waardoor vakken als geestelijke
lichamelijke hygiene ruimer aandacht
kunnen krijgen Ook hiervoor If het uit
nemend geschikt Dringend aanbevolen
aan allen, die bij bet lager tot en met
het voorbereidend hoger onderwijs hun
taak breder zien dan het bijbrengen van
kennis, dat zijn toch alle „leerkrach
ten" (afschuwelijk woordi"
Het hoofd van de Nederlandse r.k.
kerkprovincie, mgr dr, B. J. Alfrink,
rtsbisschop van Utrecht, heeft een
boodschap tot zijn gelovigen gericht, die
voor het grootste deel van een calvinis
tische kansel gelezen had kunnen worden.
„Waarom o God laat Gij toe, dat
dit kleine volk. dat voor het meren
deel gelovig Chruten is. opnieuw wordt
overweligd door een massa-volk. dat
officiéél U heeft opzijgezet, U en
Degene, die Gij tot redding van de
wereld hebt gezonden. Jezus Christus
onze Heer?"
Men is geneigd, aldus de aartsbis
schop. met de ten dode toe vervolgden
rachtige God. velt GD geen
deel en wreekt GU ons bloed niet op
hen. die de aarde bewonen?
De aartsbisschop herinnerde aan de
troost, die gelegen is in het bijbelgedeel-
dat gistermorgen naar de orde die
daarvoor in de hele Roomse kerk geldt
celezen is. De wanhopig angstige apos
telen in het bootje op het meer te mid
den van de onstuimige gol\ en. die hen
doen wanhopen aan hun leven en op de
achterplecht slapende, schijnbaar sla
pende. maar altijd aanwezige Helper en
Ontrukker en Verlosaer.
De Heer der Kerk slaapt nooit. Ook
al heeft het de schijn, dat Hij geen
weet heeft van het angstig lot van de
zijnen. hij blijft over zDn volk waken
Ik blijf bij u. alle dagen tot aan het
einde der tijden. Dat is zijn troostend
woord. Op het ogenblik, dat het Hem
past. zal Hij opstaan en de golven
doen bedaren Van ons vraagt Hij dan
geduld en geloof en vertrouwen. En
van ons vraagt HU dan gebed, ver-
trouwvol en gelovig gebed: Heer red
ons. wU vergaan, aldus dr. Alfrink.
NED. HERVORMDE KERK
Bedankt voor Leeuwarden; F. H. van
Aalst te Assen.
Beroepen te Groningen A A. Kool
haas te Amersfoort.
GEREFORMEERDE KERK
Aangenomen: naar Lemmer; J H
Btnnema te Oude Pekela; naar Oude-
Nieuwe Wetering: A. G. Kornet te
Sint Annaparochie.
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Beroepen te Rottevalle: mejuffrouw
da. S E. Doyer te Makkum-Witmarsum.
De Hongaarse kerken
Nieuws van voor het verraad
Niemand weet, hoe het thans met de
kerk In Hongarije Is.
De aartsbisschop van Eaztergom, Jo
seph kardinaal Mlndszenty. primaat
van de Hongaarse r.k. kerkprovincie,
die onlangs de vrijheid kreeg, Is In de
Amerikaanse legatie gevlucht.
Wat de protestantse kerken betreft,
kan men slechts hopen en bidden.
De Lutherse bisachop Lajos Ordasz.
die in 1948 gevangenisstraf kreeg wegens
„deviezensmokkelen na het uitzitten
van zijn straftijd teruggetrokken leefde,
is zoals men weet vóór de vrüheidsstrijd
reeds gerehabiliteerd, maar bleef
ritus bisschopda
Om het in Uw hand
te leggen
We hebben een onvergetelijke
zondag achter de rug. Toen wij
naar de kerk gingen, wisten we,
dat in Boedapest de nood hoog
geklommen was. Enige dagen ge
leder scheen het of het noodweer
van 'ooven deze zwaarbeproefde
stad zou afdrijven Maar weer
pakten de wolken zich dreigend
samen. Ons hart beefde om het
lot van zovelen, waaronder er zijn,
die met ons eenzelfde geloof
belijden. En op deze grauwe maan
dagochtend weten wij het: verraad
en overmacht maakten een
aan de Hongaarse vrijheid.
Wat kunnen we
i zulke droeve
Groei tot verantwoordelijkheid
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
dagen de aanhef'
van Psalm 10 ver
staan: Waarom.
Here, staat Gij
van verre, ver
bergt Gij U in
tijden van nood?
David worstelt
met die vraag en
kan met dit benauwende probleem
niet klaar komen. Maar in
zien we door de donkere wolken
het licht doorbreken: Gij ziet het,
want Gij aanschouwt moeite en
verdriet, om het in Uw hand te
leggen. In een andere psalm (56)
zegt David, dat God kent de om
zwerving van Zijn kinderen, hun
tranen in Zijn kruik bewaart en
ze registreert in Zijn boek.
De wereld van vandaag is vol
moeite en verdriet. En wij staan
machteloos. Maar hier wordt ons
gezegd wat we doen moeten: alles
leggen in de hand van onze Hemel
se V ader.
Wij mogen en kunnen voor Hon
garije offeren. We mogen en kun
nen protesteren tegen het bruut
geweld, dat een klein volk ge
nadeloos neersloeg. Maar we
mogen en kunnen en moeten
méér doen: de nood van deze
wereld leggen in Gods hand.
Groter dan de Helper kan de
nood nooit zijn. Het opschrift van
deze psalm is: God. de beschermer
romen. En deze klaagzang
Het gebeurt nog wel eens dat een studieconferentie zich verwart in
TFaaa terminologie rondom abstracte begrippen. De Centraal Bond voor inwen-
einde zending en christelijk maatschappelijk werk, welke drie dagen in
Oosterbeek bijeen was, bad ook nogal met dit euvel te kampen, vooral
iegroepen, naar aanleiding van A-ragen, voor de socioloog
gesteld, gesproken werd over het hoofdthema van de
Wanneer 10 het gelovig en schriftuur-
lijk woord van een Kerk, die Julit van
wege de Schrift niet de onze kan *Wn. w auultU9 i. S
klinkt, zal dan ons gebed niet te vuriger -,nemde dit een degradatie van de Pool-
opklim
de gemoederen
communisten wat te ontzien. Wy ont
vangen nu het bericht, dat hy vorige
week zUn ambt weer heeft aanvaard en
dat zijn opvolger. Laszlo Dezsery. een
meer plooibare figuur, is afgetreden.
Maar wie nu de Lutherse Kerk van Hon
garije tal leiden, is een open vraag
De Hervormde Kerk van Hongarije,
vertoonde vorige week ook een tendenz
naar zuivering. Een van haar twee bis
schoppen zou zo verwachtte men
aftreden Alle kerkelijke verkiezingen
van na 1948 zouden opnieuw moeten
plaats vinden. De sinds 1948 gekozen
ambtsdragers zouden vorige week zijn
afgetreden.
Van nieuwe en werkelijk kerkelijke
verkiezing van ambtsdragers zal nu ver-
moedelijk geen sprake meer zyn
Wyszinski preekte
Poolse Rooms-katholieken stonden gis
teren schouder aan schouder in de kerk
van het Heilige Kruis in Warschau,
toen de pas bevrijde kardinaal Wys-|j__
zinski zijn eerste preek hield De vrij-
lating .an vyf Poolse bisschonoen eindigt in de geloofsjubel: De be-
kardinaal ee.n 'ck€n dat het geerte der ootmoedigen hebt Gij,
onrecht de kerk aangedaan, wordt her- i_
steid Fel keerde hy zich tegen het feit. Here, gehoord; Gij sterkt hun
dat de Poolse wet abortus toelaat Hij hart. Uw oor merkt op, om recht
'te doen
dr. J. H
conferentie, het begrip
Later werd dit begrip, door andere inleidingen en meer gedachten-
wisseling, wel Jets beter omlijnd en vond men elkaar op verschillende
punten, maar 0111 tot juiste formulering en geheel bevredigende antwoor
den te komen zal toch nog in goede harmonie veel uitwisseling van ideeën
en ervaringen nodig zijn.
tisch advies: laat men in de bedrijven
de werkers vragen, wat zij van de
kerk verwachten De antwoorden kun
nen dan een richtsnoer voor de kerk
Niet vla de heilige Maagd, niet vla d
H. Stephanua-konlng. de beschermheili
ge van Hongarije, maar:
W|| smeken l' dit. heilige Vader al
leen door Jezus Christus. Uw Zoon, on
ze Heer en Verlosaer. Amen.
Islftr Uv bloed
•n bevrijd Dself só
ran Rhanmatischa Pijnsn.
Als die ondragelijke pijnen «en gevolg
zijn van onzuiver bloed, brengt een
bloedzuiverende kuur uitkomst. Kru.
schen, de beproefde combinatie van zes
minerale zouten, wetenschappelijk samen
gesteld is al jaren het reddende middel
voor generaties van lijders aan Rheuma-
tiek Neem voortaan ook Kruachen De
aansporende werking op lever, nieren
en Ingewanden doet Uw bloed sneller
stromen Onzuiverheden en die ver
oorzaken de pijn zetten zich niet meer
vast maar worden afgevoerd langs na
tuurlijke weg.
Melodie en woord
der Ether sol ven
I NOVEMBER
wverber. 8 15 PlvchUgs
Beursber: 17 49 Rcgerlogsulir Ri)ka<l«l«
zing; 10 OO Nwi; 19 II
1102 Gram 1115 Voc
1130 Land- en tulnb
12 99 Zonnewijzer. 13'
•am; 11.00 Uit I
Angelut. Act: 20 45 De
i tuinder», i tal; 31.14 Kan
33 Gram: eau». 21.39 Rsc
ivondget
II. 29S i
17 40, 7 10 Gym; 7 30 Gram
ning AVRO:
Puzzel mee
«V j Gym v d vrouw. 9.10 V d vrouw: 015
AGram. 9 40 M"ri»n» ïjding. 10 00 Gram;
I 10JO V d kleuter- 11 «n Zigeunermui; 11.301
I Tenor en plano 1130 Gram; 12.00 Lichte
I mux; 12 jo Land- en tuinb meded; 12 33;
Men werd het er over eens, dat. zo
als dr. Haveman het uitdrukte, vorming
van de mens een groei- en levenspro
ces is, dat iedereen meemaakt en dat
dit proces, leidende tot de uiteindelijke
persoonlijkheidsstructuur, zowel door op
voeding in de engere sfeer van het ge
zin als in de ruimere van de samen
leving wordt beïnvloed.
Dit groeiproces is niet juist te omlij
nen. maar men kan er wel een aan
tal kenmerken en bijzonderheden van
opsommen.
Bij de vorming van individuele per
sonen valt het voornaamste accent op
de tussenmenselijke verhoudingen, waar
uit de persoonlijkheid zich vormt.
Het innerlUk van de mens groeit
enerzijds biologisch, anderzijds sociaal-
cultureel. De mens heeft wel zijn vrij
heid tot ontwikkeling, maar is niette
min gebonden aan zijn functie in de
maatschappij en dus aan de bewegin
gen der samenleving.
De stelling, dat de vorming van de
huidige mens mede wordt bepaald door
het feit, dat wij thans in een zeer dy
namische maatschappij leven, waarbij
de motor van de verandering in de
technische sector ligt gaf aanleiding tot
het stellen van vragen. Moet de mens
van nu meer de massaficering vrezen
dan vroeger, toen het vakmanschap in
het ambacht meer de persoonlijkheid
vormde dan nu, bij de versnippering
van specialiteiten in de mechanisatie?
Dr. Haveman meende van wél: onze
tijd kenmerkt zich door het hartstoch
telijk zoeken naar bindingen enerzijds
en door de Jungle-mentaliteit, het vech
ten voor eigen vooruitgang, anderzijds.
Maar mogelijk zou in de industriële
maatschappij, waar sociale discrimina
tie zich altijd doet gevoelen, de kerk
van het evangelie uit de dingen weer
anders kunnen stellen. Het probleem is
daarbij de schakel te vinden tussen de
zondagsprediking en de maatschappij.
Uit de vergaat
vergadering kwam t
In het bedrijf
Nadat men aldus het begrip „vor
ming" had benaderd, haalde men twee
aspecten naar voren: de vorming in het
werk en in de vrije tijd.
Een belangrijk deel van zijn tijd be
steedt de mens om zijn brood te ver
dienen. Hij gaat om met materiaal en
machines, maar evenzeer met zijn me
demensen.
In welk opzicht, vroeg dr. J. H.
Scheurer uit Den Haag zich af. kan de
arbeid een vormende werking hebben?
Kijken wij naar de moderne grootindus
trie. dan lijkt het wel. of deze mens
eerder misvormt dan vormt.
Toch heeft het bedrijf ook zijn posi
tieve waarden. Het zet d< opleiding
voort boven het schoolonderwijs, het
vormt het kader tot grotere verantwoor
delijkheid en heeft meer dan vroeger
)g voor de jongeren.
De vorming in het werk geschiedt ten
;le van buitenaf, maar de eigen per
soonlijkheid speelt daarbij een rol. Op
leiding en beroepskeuze kunnen indien
zij juist en niet inzicht zijn toegepast,
stimulerend werken, wanneer zij fout
zijn geweest, remmend.
Voor de agrariër van voorheen, nu
in de fabriek werkzaam, kan het- be
drijf tot op zekere hoogte de dorpsge
meenschap vervangen, maar toch op
andere wijze, luidde het antwoord op
vragen uit de discussiegroepen.
Fnuikend voor de persoonlijkheidsvor
ming moet men het verschijnsel van de
hoogconjunctuur: „Zoveel mogelijk geld
verdienen, het geeft niet met welk
Bij de beschouwing over vorming en I
vrije tijd bepaalde de Amsterdamse, stu- J
dentenpredikant ds. G. van Leeuwen
zich in zijn inleiding tot het werk on
der de jeugd.
Ziet men de vgije tijd als een marge
op de werkuren, dan is deze kwantita
tief niet zo groot. En op deze vrije Ujd
wordt een horde organisaties losgelaten.
Aan vrijetijdsbesteding „doet" Neder- L
land heel wat! Sport. spel. vermaak, LL.
levensbeschouwelijk en politiek vereni-
gingswerk. misschien is er wel een te- in
veel van dit alles. en
Bij het jeugdwerk Is het niet de Jon-
gere. die zich bezorgd maakt over zijn de
vrijetijdsbesteding, maar zijn het de
ouderen, die het jeugdwerk willen
ken tot opzettelijk vormingswerk,
zich zorgen maken.
Jeugdwerk ,B|j
De jeugd kiest echter liever amuse-!*1'3'
ment, sport en pure recreatie dan diechl
opzettelijke vorming met toespraken, iblil
gesprekken, volksdans en samenzang hal
I* ->n wij als ouderen dan toch door- hij
zetten, of moeten we wat onzekerder vaI1
worden en er toe komen, dat amuse
ment, die sport en die recreatie al all gen
Wanneer ïe^nand in een bepaald soort G
vrijetijdsbesteding behagen scnept enpla
er zich plezierig bij voelt, moet dit zijn grp
persoonlijkheid toch al vormen. En n
het dan niet al te erg de jeugd altijd'
te dwingen zich „waarden eigen te ma-1"11
ken" uit elke ontspanning? Hierin zit<3ie'
toch een zeker cultuur-fari
die he:
Niet zelden komt het voor, dat jonge-
ren afgestoten worden door het jeugd
werk. dat hautain neerziet op hun ge- r'
liefde ontspanning en er bepaald letsof I
heel anders voor In de plaats stelt. ken
De juiste vorming moet zijn, de mens bed
ln het vinden van zijn eigen^
l binnen zijn milieu en mogeltjkbe-
i niet, een ander te modelleren
i bepaald cultureel Ideaal-beeld.
Km
tot
Dan pas kunnen wij ook trachten, hemjnoi
te interesseren voor de meer actieve
en creatieve vrijetijdsbesteding.
Dr. A. L. Janse de Jonge, psychiater
te Amsterdam, hield tenslotte een be-
schouwing over het mensbeeld in deze;0ve
tijd. leg
Het verschijnsel van de vorming leertjtion
ons over de mens en zijn bestaan. Daar-^en
om kunnen wij, uit wat wij omtrent^/
de mens weten ons een beeld van hem1
vormen, waaruit weer voortvloeit hoe'eg<!
wij vorming en vormingsidealen kri-'05'
tisch kunnen bevorderen. Situatie en H
tijdbeeld spelen daarbij een grote rol. verl
Geen straatjes schoonvegen
Huisbezoek is hartebeioek.
zei een bejaarde broeder tegen
Grieven
2
op één dag meer dan twin
tig hardgekookte eieren op-
peuzelde, terwille van het 1
1 d». J. Ileule in de Gerefor
meerde Kerkbode van Rotter
dam in de rubriek Evangeli-
salie. D». Heule vervolgt:
Nu is hel heel erg moeilijk
om lot het hart van onie
medemensen door te dringen.
weinig of niets, van de mijn fiets brandt altijd en
christenen veel te veel. alles mijn vrouw heeft bij de.
Ik wil u voorbereiden op melkboer geen cent schuld,
een paar visites. Voor de boodschap myn
heer'' Ik luister niet naar
A1LINHEER. de kerk is op fabeltjes, die dommees, mis-
*1 sociaal-economisch ter- schien goed bedoeld, opdis-
ze de visite blijkbaar geen
koffie of thee. maar een 1
hard gekookt ei. 1
Heeft u beslist geen gaatje
meer. dan belooft u gauw
een kopje koffie te komen
halen en dit ook werke
De teeg 1» mee»ia| gebarrica
deerd en het hart zelf zit op
•lot. Du»; dubbel beveiligd.
Wy kunnen het hart niet
openen, zelf» niet openbreken.
h'o rde'n. V00r
schoten Heeft de kerk ons hemel en de hel" Ik volg
arbeiders niet lelijk in de mijn rikketikkertje en voor
steek gelaten toen er een de rest wacht ik maar rustig
harde en bittere strijd ge- af
voerd moest worden tegen Mijnheer, ik zou best naar
uitbuiters om een mens- de kerk willen gaan. maar
waardig bestaan? De kerk ik weet niet naar welke. De
heeft altijd de rijken naar verdeeldheid der kerk weet
de mond gepraat en heeft u. is voor mij het struikel
lijk doen!
TK heb de vaste overtui- 1 1
4 ging. dat u het paadje
van de kerk niet moet gaan c
schoon vegen. Eenvoudig li
omdat dit niet kan. Al de
fouten van kerken en kerk-
mensen staan mij zo scherp
1 beurt dit als wij bereid zijn
l om te luisteren.
Het is nl. zo, dat velen
hun hart op hun tong hebben
liggen. „Waar het hart vol
de mlsei abelste toestanden blok. Ik leef met iedereen
vergoelijkt. Voor ons soort in de beste harmonie, als de
mensen is er in de kerk kerkmensen ook zover zijn,
niets te zoeken. kom ik luisteren.
Mijnheer, Colljn!
voorop), dat ik er een vuur-
rood hoofd van krijg. Wie
toch het paadje van de kerk '1
wil schoon vegen, komt
snel, zonder resultaat, op 1
1 Huisbezoek mislukt be
slist als de huisbezoeker niet
luisteren kan.
Luisteren, luisteren, en
nog eens luisteren is het ge-
dié? Hil zit voor In de kerk TJEBT u rustig zitten luis-
b|| u. u moet hem kennen. O teren? Fijn, dat is een
Nu. hi) heeft het er lelijk goed begin!
bU laten zitten. En dan Wanneer mevrouw nu
komt 'n lang verhaal. Con- vraagt of u een kopje koffie
clusle: om met zulke smeer- lust, dan mag u dit nooit
lappen onder weigeren. Ook niet als u er
Neen, Inplaats van schoon
vegen, meen ik. moeten wij
op het eerste bezoek door-
Alle klachten tegen de
kerk moeten het hart uit. 4
Wat er in het hart van de
buitenkerkelijken leeft? Dit:
een grief tegen de Kerk
Van de Christus weet men
en twee eerder afgelegde be-
Mijnheer. ik zou niet we- zoeken,
ten wat ik in de kerk moest Ik heb eens gelezen van
doen Het achterlichtje van een zendeling uit China, die
Een huisbezoek is niet
mislukt als wy alleen maar 7
geluisterd hebben. Juist: bij-
zonder geslaagd.
„In dienst der KerkZuidhollandE
J Kan
Van een onzer redacteuren) ,an
ONS werk is niet gemakkelijk. We zijn geen strijdorganisatie, we^x
zijn nergens tegen en dat trekt niemand aan. Wij willen de
opbouw in onze kerk constructief, kritisch begeleiden. Als wij 1
ons richten tegen de Generale Synode en de koers der kerk, zouden
we groeien. Maar we willen dat persé en zeer nadrukkelijk niet. Wij uf
willen ons slechts als gemeenteleden uit alle hoeken der kerk be- de
zinnen op de grote vragen van het kerkelijk en gemeentelijk leven, cvei
Deze woorden sprak zaterdag de heer F. Goudswaard, toen hij als 'n d
voorzitter van de provinciale organisatie Zuid-Holland van „In r!et
dienst der kerk" de toogmiddag in het gebouw Pretoria, te Rotter-
„de
ïwustwording van het Hervormde ge
eentelid op zijn plaats in de gemeen-
Hij zette uiteen, dat bezinning op
:t gemeente-zijn nodig is Uitgaande
in Handelingen 2:47. stelde hij vast.
it de gemeente niet is een vereniging
in gelijkgestemde mensen, maar gebo-
n uit de Heilige Geest, die ons Jezus
iristus laat zien als het enig Hoofd
Advertentte
VERKOUDEN
VLUG...
de lekkere
ANTISEPTISCHE
KEEL-PASTILLE
166.
Die middag zagen de gevangenen door de ra-
men nog meer mondingsvuur en de rook van
■o n 23.15 Koersen; 23 17 r«- brandenook hoorden ze hoe granaten over het
n«-» York Calling. 23.35-24.00 kasteel heen begonnen te suizen. Bader stond
juist met Howe en Dollar tussen de tralies door
vimirprogr nts 20 30 Journ en weer- ,l? kUken- loen plotseling een felle, witte vlam
0 49—22 30 Zolang jij bij mij bent", hem verblindde en een daverende explosie hem
i tegen de grond wierp, waarna een regen van
riand BBi' Hom- service mo m kalk van het Plafond °P hem neerdaalde In de
v d '*ch"ien i3oo Lichte muz; 13 25 bovenhoek van het raam waren stenen afgebrok-
»rb: 1335 Weerber. 14 00 Nwi; 14 iof keld, doordat daar een granaat was ingeslagen
I larm rrttieken !«»5 rrim°° 17 4s Caïï" F'ven later werd in de Kommandantur een Feld-
tït» v d kind 18 39 Weerber: 'e oo Nw.'. «'•bel op slag gedood toen hij uit een raam keek
10.19 Gevar pr gr 19 43 Ork conc: 20 oo en een granaat in zijn gezicht kreeg
Gevar muz; 30 30 Klankb: 1119 Uchte mux:Niemand scheen te weten wat er eigenlijk aan
UL^ÖOO Cau» n43°VPari overz! 24 00 de h8nd wa' en to*n het donker begon te wor-
1. 0oi—0 ij Koersen den. was de situatie nog even verward, ofschoon
ngciand. bbc Ught programme is*» en onverstoorbare Duitse bewakers nog altijd
wuMung, 15 nevei, te-, ■daib^kN*»«S "SJot HoUaork; >P bun posten stonden en de schildwachten op df
20 Verpakking 21 Lyrisch gedicht, 12 ijjo Pari oêerx. 13 is Ork one: i«oo -net prikkeldraad afgesloten terrassen marcheer
Vaartuig. 23 Pers voornaamwoord. 1<D«>mui 14 45 v d kind. i5.oo v d vrouw. den. Bader keek bewonderend naar hen en zei
Zangnoot, 2^ Deel van het lichaam :SJ0 Nsrs en iichttmu; IS 43 Mi i ork ,fgen Dol|ar jk geloof vast dat ze zelfs nu nog
27 Soort tarwe. 30 Bergplaats. 31 Grau- ,nM Vragenbeantw; jp ons zouden schieten, als we probeerden te
"veBTtriit 1 Pmi.kt.el 3 Onder Gev,T muz 19 45 9000 N*5- 2025 'ntvluohten."
trwl.r,. 4 H .„.«nd. i B..ri Voor- iSiSriT b£Sp?*ÏÏV^ Zonderling genoeg was iedereen die avond te
zetsel 8 Heerlijk ^>rd. 1° Respijt. llLge 23 00 Nw» 23 is Act caus. 33J0 Dans- een ruziestemming Sommigen hadden nu al
Weefsel. 15 H «dier 17 Dierenroep. 18-r,.ir 24™ voordr. :s Dsnsmur pr zo'n vijf jaar gevangen gezeten en die laatste
Meisjesnaam- 19 Kleefstof. 20 Klas. 22 o^ork i»jo weer jren vra*cn aan de zenuwen. Bader was nu al
jjtajH 'M' m r u 55' drie en een half jaar in gevangenschap geweest
14-00 Het kasteel lag precies tussen batterijen veld-
rsen. geschut en de gehele nacht floten de granaten
T.W Gram: 17 49 Boskbaspr: 19.00
Jc-jgd 18 30 v d sold 19 00 Nws
19 90 Syndlkai* kron. 30 00 Mai
radiokron. 21 00 Omr ork en sol;
22 11 Kimermui 22 30-23 00 Gi
DAN
PAUL BRICKHILL
O
MAAR ZO!
OrGAVE PUZZEL NO. S9
HORIZONTAAL 2 Oxydatie. 7 Voor
zetsel 9 Vaarwel. II Kleedje. 13 Maan
stand 14 Pers voornaamwoord. 16 Om
wisseling. 18 Bevel. 19 Avondkleding
Koersen
17.00
1 S
P T
torpedo
K A
S P Y S
ROSE
S T R I KT
'rlje Ujd. 32 99 Nws.
overheen om aan weerskanten te ontploffen
Pas bij het aanbreken van de dag werd het
"j rustiger en zagen een paar gevangenen kans wat
te slapen.
12.00 Nws; I Bader werd wakker door het gestamp van
voeten en geschreeuw op de binnenplaats Met-
was hij klaar wakker en gespte hij z'n be-
onder, terwijl de anderen al naar beneden
19.13
17 10 Grs
23 10
holden Hij hoorde iemand ongeduldig naar bo
ven roepen en stampte toen zo snel hij kon de
trappen af Op de binnenplaats zag hij te mid
den van juichende gevangenen Amerikaanse sol
daten en ook een rij Duitse bewakers, die eer
voor een hun geweren kwamen inleveren. Hij
liep- de binnenplaats op en voegde zich bij de
lachende gevangenen om de Amerikanen voor
ie eerste keer werkelijk rustiger dan Britten
ie hand te drukken Het gejuich hield nog mi
nuten iang aan en stierf toen weg
Het was allemaal voorbij: ze waren bevrijd
Maar hoe verwarrend en verlammend was het
illemaal! Niemand scheen te weten wat hij
■noest doen of denken. De spanning was gebro
ken in één enkel ogenblik van vreugde, dat als
?en vuurpijl het heelal had verlicht en hen nu
in het duister der onzekerheid had achtergelaten
Püpcke was er ook nog en Bader hoorde een
Britse kolonel tegen hem zeggen: „Ik voel me
/erplicht u te zeggen dat u zich. zo lang we
lier zijn geweest, goed hebt gedragen."
Püpcke maakte een lichte ouiging en zei:
.Dank u." eraan toevoegend; „Ziet u. dit is de
tweede maal dat ik mijn vaderland verslagen
zie."
Toen doken plotseling drie Amerikaanse oor
logscorrespondenten op. die Bader met vragen
overstelpten. Tot zijn verrassing zag hij dat een
hunner een meisje was. een écht meisje met
rood haar. gekleed in battledress. Ze vertelde
hem dat ze met een jeep teruggingen naar het
hoofdkwartier van het Eerste Leger in Naun-
berg. Had hij zin met hen mee te gaan?
Hij stopte een paar dingen en zijn boeken in
een plunjezak en even later zat hij in de jeep
en reed over de ophaalbrug, de steile weg om
laag en door het dorp. waar uit vrijwel elk
raam een witte handdoek of laken hing ten te
ken van overgave.
Ze reden hard en hij had trouwens geen lust
om te praten. Hij zat maar naar het voorbij
glijdende land te kijken en probeerde zich te
realiseren dat hij nu werkelijk vrij was- Maar
dat zo lang gekoesterde woord had nu geen en
kele betekenis voor hem. Want hij dreef nog al
tijd terug uit die andere wereld, met de nevelen
rondom zijn hoofd; hij gleed terug over de Styx.
was afgesneden van het verleden, doch had nog
altijd geen wortels in het heden en was immers
nog altijd ver van het vertrouwde eigen vader-
!and vandaan. Zo voelde hij zich een vreemde
tussen die Amerikanen, die opgewonden in het
heden leefden, waarmee ze immers zo vertrouwd
waren Achter zich kon hij nog steeds het ge
bulder der kanonnen horen
Ze kwamen langs een vliegveld en hij herken
de een aantal Me 109's, alle doormidden ge
broken zodat de rompen tot op de grond zak
ten. Ze zagen er zo heel anders uit dan de
109's, die hij had gekend.
„De Krauts hebben er handgranaten in ge
gooid," zei een der Amerikanen laconiek.
Ze passeerden een oprukkende Amerikaanse
pantserdivisie, een eindeloze, bulderende slang
van staal, waar hij zijn ogen naar uitkeek. In
de dorpen wuifden de kinderen naar de tanks en
ook naar hem, in de jeep. 't Was allemaal zo
onwezenlijk.
(WORDT VERVOLGD).
en fundament. Zij is er niet om haars-
zelfs-wil. maar is een instrument in de
dienstbaarheid van Zijn Koninkrijk en jj,
moet naar buiten treden als het zout i jv
der aarde, gezegend, om tot zegen t«L
zijn.
Te veel heeft de gemeente zich aan-*eu'
gepast aan de klein-burgerlijke sfeer enD* 1
de kerk zich bezig gehouden met zaken fcet
op het secundaire en tertiaire vlak. maa
Daarom mag deze tijd van crisis voor
de kerk gezien worden als een tijd,
waarin God veel dode takken afsnoeit,
opdat wat overblijft van de gemeente
meer vruchtbaar zij. 1 In
Christelijke gemeente, gemeenschap fanh
te zijn, wil immers zeggen: broeders|q e
te bezitten. Als er één taak is, waar-ir.n
voor de gemeente staat, is het, dit
waar te maken. Te weten, wat de
enige troost is, is kostelijk, maar we
moeten daarmee naar buiten treden,
het oog richten op anderen. Wij trek
ken echter allerlei muurtjes op, die 9
de gemeente in de weg staan. Veel
werk wordt daardoor verlamd. Ook
omdat de Christen de wereld niet
kent. Wij moeten niet wereldgelijk-
vormig worden, maar ook niet langs
haar heen leven.
Voor de praktijk noemde ds. Brokken
de wenselijkheid van kernvorming, van
betrekken van ieder gemeentelid in het w*
werk. waarvoor hij geschikt is en voor- toi
al hot kweken van teamgeest, waar- av
bij ieder de broeder moet ontdekken.
Na discussie in groepen, volgde een ^11
forum bespreking waarbij het forum __1
d gevormd door ds. mr. C. G. Mul-
ds. Jac, Treffers, D. Boer en R.
de Jager.
VERKOUDHEID
HOEST
KEELPIJN
GRIEP
neem direct
middelbare examens ten
WISKUNDE. - Geslaagd voor de akte M O. .don
mejuffrouw ft.or
M. J. H Romgens. Amst
m.o.: p. j
