VAN HENS TOT MENS
Doodstraf is, juridisch gezien,
onredelijkliei d
een
VANAVOND
LUISTERT
E3
mm
Bilderdijk grondlegger
van 3-oktober viering
van liet draaiboek
TYPEN
STENO
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1936
Prof. mr. W. H. Nagel inaugureerde
Bemoeiing voor lotsverbetering van
gevangetien mag niet ophouden
/""'ROOT WAS DE BELANGSTELLING, uiteraard in het bijzonder van de
zijde der juridische faculteit, toen gistermiddag in het groot-audito
rium van de Rijksuniversiteit prof. mr. W. H. Nagel zijn ambt van buiten
gewoon hoogleraar in de penologie en de criminele sociologie aanvaardde
met het uitspreken van een rede over „Het strafrecht en de onmens". Onder
de aanwezigen merkten wij tevens vele literatoren op, wat geen verwon
dering mag wekken, aangezien prof. Nagel op het gebied der letteren naam
verworven heeft door zijn publikaties onder de schuilnaam J. B. Charles.
In deze rede trachtte prof. Nagel zijn
gehoor aan te tonen hoe het gevangenis
wezen en het strafrecht van de klassieke
school samen zijn ontstaan als humanl-
seringsmomenten in onze cultuurgeschie
denis, hoe daarop ontmenselijking volgde
en hoe zich gedurende de anderhalve eeuw
met de verdere ontwikkeling in de con
ceptie van het strafrecht telkens weer
degeneraties voltrokken in de praktijk.
Spr. stond allereerst stil bij de vraag
wat straffen is en welke straffunctie de
gevangenisstraf vervult.
In oude tijden werd de misdadiger be
schouwd als een buiten recht en wet te
stellen vreemde. Hij werd gedood of ge
bannen. In dit laatste geval liet men de
eenzaamheid doen wat in het eerste geval
de terechtstelling opleverde. Iemand, die
aan de macht der wildernis werd overge
leverd. was in feite ten dode opgeschrc
ven. Een moordenaar was geen
was een onmens. Een beest. D<
vadermoordenaar werd een kop van een
wolfs vel over het hoofd getrokken,
voor hij in een zak te water werd gelaten.
Ook het woord vogel vrij, dat wij nu
nog kennen, wijst in de richting van het
dierlijke in de moordenaar, volgens velen.
Wanneer men een misdadiger uitroeide,
was men eigenlijk in oorlog met deze
misdadiger. Vogens de tegenwoordige op
vattingen evenwel wordt door de straf
recht gedaan tussen hem en zijn rechts
orde, wordt de rechtsorde hersteld, door
de betrekking tussen de delinquent en
zijn gemeenschap te herstellen.
Onding
De eerste vormen van het gevangenis
wezen droegen, evenals de uitbanning,
het karakter van verlichting van de dood
straf. Zij zijn een humanisering, maar
niettemin zeer zwak, totdat men werke
lijk van een gevangeniswezen kan spre
ken. En een behoorlijk gevangeniswezen
is in feite pas ontstaan aan het einde van
de 18-de eeuw. Daarvóór had het gevan-
genhouden een merkwaardig karakter, n.l.
van preventieve detentie, doch voor ons
betekent de gevangenisstraf een georgani
seerde benadeling door de gemeenschap
van een harer leden. Het straffen is het
scheppen van een verhouding tussen de
gemeenschap en enkele van haar leden.
Men kan het ook zo zeggen: het strafrecht
betekent niet een subjectief recht om te
straffen, maar een recht in objectieve zin,
dat betrekkingen veronderstelt van een
gemeenschap met in beginsel volgerech-
Een dokter nodig?
De zondagsdienst van de huisartsen
wordt waargenomen door de dokters
's Gravesande, Teeuwen, Gaasbeek, Ver-
brugge en Van Wingerden.
Welke apotheek
Zaterdag 3 november zijn 's
s avonds en 's nachts geopend voor het
klaarmaken van spoedrecepten apotheek
Herdingh en Blanken, Hogewoerd 171. tel.
20502 en apotheek Reyst, Steenstraat 35,
tel. 20136.
Zondag 4 november is van 's ochtends
8 tot 12 uur alleen geopend apotheek
Reyst De nachtdienst wordt van 24 uur af
weer waargenomen door beide a po-
„Akademische Festouverture" van
Fhalims. (KRO 19.10 uur)
Op 11 maart 1879 verleende de Uni
versiteit van Breslau aan Brahms de
titel van doctor in de filosofie honoris
cdusa. De motivering was, dat Brahms
„de vorst op het gebied van de muziek
in strenge stijl" was. Brahms wilde
deze onderscheiding met een briefkaart
je afdoen, doch zijn vrienden waar
schuwden hem voor een dergelijke on
beleefdheid. En dus schreef hij als dank
een Ouverture, die hij Akademische
Festouverture noemde. In dit werk maak
te Brahms dankbaar gebruik van studen
tenliederen, die hij nog uit zijn jeugd ken
de. „Ik heb er niet aan kunnen ontko
men een zeer opgewekte akademische
feestouverture te schrijven", schreef
Brahms, die dit stuk vlotte gelegenheids-
muziek zelf betitelde met „Potpourri A
la Suppé". Het werk is een echte studen-
tenjool gewordengebouwd op vier stu
dentenliederen en uitmondend in het
„gaudeamus igitur" (laten we dus vrolijk
zijn), leder studentenlied is met een ka
rakteristiek gewaad omhangen. De uit
voering vanavond geschiedt door het Ra
dio Filh. Orkest o.l.v. Antal Dorati.
tigde leden daarvan. De grenzen var
strafstelsel zijn derhalve bepaald door
datgene wat een veroordeelde kan ver
dragen, wil hij zijn plaats in de gemeen
schap weer kunnen innemen.
„Hiermee", aldus prof. Nagel, „heb
ik feitelijk al uitgesproken, dat de
doodstraf, waarmee deze grens onher
roepelijk wordt overschreden, geen
straf is. De doodstraf is juridisch een
onredelijkheid, een onding. Ik zeg hier
dat doden als straf onmenselijk is".
Terugkerend op het gevangeniswezen,
zei spr., dat hiervan pas gesproken kan
worden, toen ten eerste het strafproces
zo modern geworden was, dat de mis
dadiger ondanks zijn daad rechtssubject
bleef en niet langer slechts een object
voor onderzoek en verwerping door een
ïrbitrale overheid. In de tweede plaats,
loen de gevangene niet langer een opge
slotene was tussen gijzelaars, landlopers
en preventieven in, maar een gedifferen
tieerde veroordeelde rechtgenoot werd
voor wie de vrijheidsstraf een eigen func-
S tromingen
Prof. Nagel besprak voorts de verschil
lende stromingen in het strafrecht, waar
van humanisering en ontmenselijking op
hun beurt het gevolg waren. Komend tót
de hedendaagse opvattingen zei hij: „Met
de nieuwere individualiserende straf
rechtelijke en criminologische opvattin
gen hebben wij ongetwijfeld een nieuwe
vermenselijking. Maar let nu op, hoe ook
van deze weg wordt afgedwaald, door hem
dóór te trekken, en hoe wij' weer nieuwe
onmenselijkheid krijgen. Het onderschel
den van geval tot geval, met onderken
ning van alle individuele factoren tot het
criminele gedrag, had grote gevolgen voor
de opvattingen omtrent schuld. De etiolo-
gische criminologie leidde tot of was ge
baseerd op determinisme. Het is aanlok
kelijk om nu te zeggen, dat in de plaats
van de veronderstelde subjectieve schuld
bij de betrokken misdadiger, diens objec-,
tieve gevaarlijkheid en mogelijke be
handelbaarheid dus komt."
Tempering
r. nam hierna de toerekeningsvat
baarheid onder de loep, waarbij hij op
merkte, dat de toerekeningsvatbaarheid
als een nieuwe weg, een zijweg, be-'
schouwd mag worden naar de vermen-'
selijking van het strafrecht.
Nadat hij erop gewezen had dat de mo
derne richting in haar extreme vorm
nieuwe dehumanisering bracht de niet
voor zijn daden verantwoordelijke mens
is immers een onmens bepaalde hij
zijn gehoor bij de vraag, wat wij met de
nieuwe notie van verantwoordelijkheid
kunnen beginnen in vrijheidsstraf.
Het gevangeniswezen heeft een pro
bleem. zó zwaar, dat het werken aan
incidentele verbeteringen niets oplost.
Onze bemoeiing voor lotsverbetering
van de gevangenen mag niet ophouden,
maar wel moeten wtf onze tevreden
heid temperen telkens wanneer wij
een stuk humanisering van de vrij
heidsstraf kunnen tonen. In wezen
blijft deze gevangenhouding een pe
nibele en onoplosbare zaak. Van
Bemmelcn bijvoorbeeld komt tot de
conclusie, dat een korte gevangenis
straf geen zin heeft, doch de levens
lange opsluiting laat niets van de mens
over, ook al komt hij tenslotte na be
genadiging weer vrij. De straf in de
vrijheid grijpt niet alleen in de ab
stracte vrijheid, maar is ook van
lichamelijke invloed. Denken wU bjj
voorbeeld aan de sexuele noden en
het afstompen van het familieleven.
Prof. Nagel besloot zijn rede met de
woorden: „Misschien mag men de voor
waardelijke veroordeling
Thuis, op het werlcg op reis:
Witte Kruispoeders
verdrijven direct hoofd- en kies
pijn, zenuw- of rheumotische
Tïïl
stelüing en de tenuitvoerlegging vai
straf in gedeelten (zie nieuw onb
kinderstraf. en procesrecht) zien als
zoveel stappen in de richting van inkrim
ping van deze strafsoort. Wellicht dringen
zij de gevangenis in afzienbare tijd terug
op de plaats, die zij had vóór het begi
van de ontwikkeling van het gevangenis
wezen: tot een opbergplaats voor de ge
vallen, waarvoor men nog niet iets beters
bedacht heeft".
Op de receptie, die na afloop van d<
plechtigheid in de daarvoor bestemde ka
mer van het academiegebouw werd gehou
den kwamen velen de nieuwe hoogleraa:
complimenteren, onder wie de auteur:
Victor van Vriesland en Anton van Duin
invrijheid- kerken.
Uit expositie in Lakenhal blijkt
Veelzijdig geleerde, die behalve dichten en
schrijven, ook goecl kon tekenen
VA
ANMIDDAG IS IN HET STEDELIJK MUSEUM De Lakenhal de ten
toonstelling „Bilderdijk, handschriften, boeken en portretten" ge
opend. Hef is een landelijke expositie ter herdenking van de geboortedag
tweehonderd jaar geleden van de dichter, maar het feit, dat hij ge
durende drie perioden van zijn leven in de Sleutelstad heeft vertoefd, is
voor de organisatoren hier aanleiding geweest het overzichtelijke geheel
eéh Leids tintje te geven.
t nu, is niet zo heel erg gezocht. Bil- j
derdijk verklaarde zelf, dat Leiden de
stad is, waar hij plezierige ogen
blikken heeft gehad en diverse gedichten
getuigen hiervan eveneens. De knappe en
veelzijdige geleerde is algemeen bekend
'óm zijn dichterschap en zijn grote cul
turele en politieke invloed, doch wie weet
dat hij de man is. die zo'n beetje als eer
zijn uiterste best heeft gedaan het 3-
oktoberfeest in Leiden ingang te doen vin
den. Reeds in 1806 pleitte de geestelijke
vader van de A.R. partijen het reveil
■oor het feest, maar hij moest tot 1823
vachten eer een herhaalde oproep gehoor
ond. Enthousiast schreef Bilderdijk een
•ers „De derde okto'ber", dat hij per vlug-
chrift in de stad liet verspreiden en zelf
wandelde hij met een enorme oranjestrik
op de borst gespeld door de straten, tal
rijke feestvierders de hand schuddend.
Ongemakkelijk
tls mens behoorde deze grote geest van
neg^itiende eeuw niet tot de gemak-
kelijksten. De eenzaamheid had hem
hoogmoedig gemaakt, hij was zwak en had
zeer wispelturig karakter. Nu heeft
het hem eigenlijk ook wel heel erg
gemaakt. Verscheidene malen pas
seerde men de geleerde voor een door
i felbegeerd professoraat tot hij zich
slotte maar als privaat-docent vestig
en zo toch talrijke studenten trok.
'e schreven het reeds: de stad Lei-
lag Bilderdijk na asn het hart,
n vele ingezctcr.cn in 1607 doo
Zilveren jubileum van
mej. Schellingerhout
Dinsdag is het 25 Jaar geleden, dat mej.
T. Schellingerhout in dienst trad van de
familie Van Walderveen, slager in de Ho-
gewaard. In deze kwarteeuw heeft mej.
Schellingerhout zich doen kennen als een
zeer trouw lid van het gezin. Toen de
vrouw des huizes zevenmaal in een zie
kenhuis moest worden verpleegd, nam
Teuntje het roer in handen en alles
liep naar wens Omdat mevrouw Van Wal
derveen vaak in de zaak staat, moet ook
dan het hulsgezin aan Teuntje word:
overgedragen
Het is de bedoeling, het Jubileum dins
dag feestelijk te vieren.
Promotie op sociale
tandheelkunde
De heer G. G. Samson, tandarts te Hoo-
gerheide, is aan de medische uvniversi-
teit te Dusseldorp gepromoveerd tot doc
tor in de tandheelkunde. De laatste jaren
heeft tandarts Samson, dae in Leiden is
geboren in 1921. een bijzondere studie ge
maakt van de problemen der sociale
tandheelkunde in west- en noord-Europa,
zowel voor ziekenfondsverzekerden als
voor de schoolgaande Jeugd. Deze proble
men behandelt hij in zijn proefschrift.
Dr. Samson heeft in Leiden en Utrecht
gestudeerd. In 1954 voltooide hij zijn s
dies te Dusseldorp. Na aanvankelijk
Noordwijkerhout een praktijk te hebben
gehad, is hij nu al zes jaar werkzaam in
Brabants westhoek.
T lissen
de
bladzijden
ramp van het ontploffende kruitschip
werden getroffen, verkocht hij zijn
leerdicht „De ziekte der geleerden"
voor f 1400, welke opbrengst geheel
aan de stad ten goede kwam. Op de
expositie is deze afrekening te zien
en behalve dit document zijn tal van
andere eigendommen van de dichter
tentoongesteld. Men treft er zijn snuif
doos aan, zijn schrijfkoffertje, zijn
pennen, een door hemzelf berekende
horoskoop, zijn Bijbel, brieven en
manuscripten.
Bekend
Uit de adressering van de brieven kan
worden afgeleid, hoe bekend de dichter
Er is bijvoorbeeld een schrijven bij
België, dat als adres slechts vermeldt:
Monsieur Bilderdijk, le prince des poets
Hollandais k Leide (De heer Bilderdijk,
de prins der Hollandse dichters te Leiden).
Interessant zijn ook de door hemzelf
ervaardigde tekeningen, die af en toe
erkelijk knap zijn. Maar Bilderdijk, of
wel Willem van Teisterbant zoals hij zich
graag noemde, was dan ook een bijzonder
lzijdig ontwikkeld iemand, die zijn
vele talenten goed wist te gebruiken. Dat
hij ook een harde werker was blijkt uit
de boekenkast, waarin al zijn geschriften
n rij st^aan. Zijn dagproduktie bedroeg
gemiddeld twintig dichtregels!
Vanzelfsprekend, zijn er tevens
veel boeken van anderen over het
c en het leven van de trotse
oranjeklant geschrevenDe laatste
regels van een gedicht van Willem
de Mérode typeren de man, wiens
tweehonderdste geboortedag wij dit
jaar gedenken, wel het meest, als er
staat: „Hij hield zijn eed aan vader
land en vorst,/ maar was gelukkig
toen, door ongodisten! verbannen,
hij zijn huis ontvluchten dorst./ Le
venslang moest de Heiland met hem
twisten./ Maar eindlijk door berouw
lijden klein,/ schreide hij: God,
genade, ai, maak mij rein
Beklemmende uren
LUXOR. Regisseur William Wyler is
oen meester in zijn vak. „De beste Jaren
van ons leven" en „Roman Holiday" heb
ben daarvan overduidelijk getuigenis af
gelegd. Nu, in „The Desperate Hours",
ons land uitgebracht onder de titel „Be
klemmende Uren", doet hij zich wederom
als een uiterst bekwaam vakman kennen.
Het gaat hier om drie uit de gevangenis
ontsnapte boeven. Eén van hen, begiftigd
met een goed stel hersens, leidt de ope
ratie. Ze gaan niet onmiddellijk weg uit
de stad, omdat deze man nog wil afreke
nen met de politieman die hem heeft in
gerekend. Met zijn jongere broer en een
zware Jongen zonder hersens neemt hij
ziin intrek bij een gezin uit de midden
klasse. Vader, moeder, dochter van zeven-
tier. en zoontje van tien. Zij allen moeten
het leven van alle dag voortzetten, omdat
de misdadigers altijd wel de vrouw en de
jongen als gijzelaars kunnen gebruiken.
In een beklemmende beeldenreeks ont
wikkelt deze historie zich. De spanning
stijgt met elke meter en wordt goed
gehouden. De ontknoping van dit mt
iijk drama is zeldzaam goed uitgewerkt.
Men zou de makers van deze film het
wijt voor de voeten kunnen werpen,
zij de sensatie hebben uitgebuit. Dit gaat
niet helemaal op. Deze geschiedeni
zich kunnen afspelen, en wat valt
ze^ggen tegen een uitnemende verfilming
an wat een knappe detectiveroman
kunnen zijn?
(Uitermate spannende film over te
uitoefenende boeven.)
Onsterfelijke liefde
Lido. De regisseur van de Ameri
kaanse film Onsterfelijke liefde heeft
kennelijk de bedoeling gehad het publick
met zijn rolprent te ontroeren.
i schijnbaar toevallige
»n een soldaat en een voor haar
moeder zorgend meisje groeit een diepe
genegenheid, hetgeen op niet onaardige
in beeld is gebracht. Ver van huis
sneuvelt de Jongeman echter en
loopt het met het filmverhaal ook
Natuurlijk heeft het meisje verdriet,
dit is op een dermate melodramatische
wijze weergegeven, dat slechts het goede
iel van Jane Wyman er nog een vleugje
htheid aan verleent.
Het arme kind zoekt ten slotte troost
j een heiligenbeeld en verder heeft n
geen betere mogelijkheid gezien dan h;
laten sterven, nadat haar
liefde haar nog eenmaal, in een soort
an koortsdroom, heeft omarmd.
Op de achtergrond speelt zich
tweede drama af, dat beter afloopt. De
vader van het ongelukkige meisje, dii
zijn vrouw jaren geleden in de steek had
gelaten, keert berouwvol terug. Hij wordt
in genade aangenomen en dat is wel zo'r
beetje het enige lichtpunt in dit door-en
door sentimentele verhaal.
(Film, die aardig begint maar steedi
ieer afzakt).
The trouble with Harry
CASINO. Wie Hitchcock zegt, zeg
thriller. Zo is hefr ook met zijn nieuwste
fjlm „Trouble with Harry". Het
alleen, dat deze grote man van de span
nende geschiedenissen het meer
>n het uiterst lugubere gaat zoeken. Op
konijnenjacht in het heuvelachtige land
schap van Vermont in Nieuw Engeland
lost de oud-sleepbootkapitein Wiles
schot. Tot zijn ontzetting moet hij
stellen, dat er tussen de herfstbladeren
een stoffelijk overschot ligt. De man pro
beert het lijk te verbergen, maar er komen
meer mensen in het bos en de complicaties
stapelen zich op. Ten slotte blijkt, dat wel
drie mensen aansprakelijk kunnen worden
eesteld voor de dood van de onbekende.
Het slot van 't lied is dat niemand de
dader blijkt te zijn. In trieste omstandig
heden nog gevoel voor humor opbrengen
is een zware taak. De film is knap ge
maakt, boeit van het begin tot het eind,
maar we prefereren toch een ander soort
e ntspanning dan dit gesol met een over-
(Knappe, maar al te lugubere thriller.)
Moord op de voorpagina
altijd
i uit l
Demmenie
Teleurstelling
Sfeer
K1;
IJK NOU HIER eens!", wees de
iest, terwijl hij een klap gat
op het kaft-bruine kaftje, 't lijkt wel
de omslag van een oer-saai rekenboek
je uit de derde klas, dat tijdens zomerse
middagen de loden last der leerplicht
nog zwaarder maakte". Dit nu was de
dank, die Veilig Verkeer althans van
één Leidenaar oogstte voor de ver-
keersboekjes, die zij de afgelopen week
zo gul weg door Lelden gezonden heeft.
„Proef nu eens!", zeiden we met aan
drang. Hij keek ons een beetje twijfe
lend aan: „Proeven?", vroeg hij toen.
„Nou ja, we bedoelen: tracht het te
grijpen", kwamen we vlug tussenbeide,
want aarzelend had 't boekje reeds de
weg naar 'i mans mond halverwege af
gelegd. Omdat het nog niet helemaal
duidelijk was, hebben we hem over de
Breestraat verteld, over enkele maan
den geleden, toen de zon nog een ont
roerende poging in het werk stelde om
een zomerse dag te maken en toen wij
nog niet voldoende regen hadden ge
had om iedere hoop op herstel te ver
liezen.
Historie
HET WAS op een marktdag in juni
en waar het mannetje 'f kleine
huifkarretje vandaan gehaald had, is
nooit helemaal duidelijk geworden,
docht plotseling reed het op de Bree
straat. Een paardje, dat zich allang
met zijn lot had verzoend, sleepte het
wagentje geduldig langs de stoplich
ten en de Stadsgehoorzaal, maar vlak
voor het Stadhuis ging het mis. Hel
karretje had nooit uit het museum mo
gen worden gehaald, want nu bleek,
dat een klein, doch absoluut-noodza-
kelijk pinnetje slechts gewacht had op
het Leidse Stadhuis om te breken. Het
voermannetje, dat kennelijk uit het
museum meegekomen was, sprak kal
merende woordjes tot het paardje,
klom van de bok, legde omzichtig zijn
petje op de grond en begon het paardje
uit te spannen.
Vanaf de stoplichten aan beide zij
den wan de Breestraat kwamen politie,
mannen aangesneld om te zien, waar
om de stroom auto's en trams geen
doorgang meer vond.
Voor het Stadhuis ontmoetten de bet-
de uitvoerende machten elkaar en za
gen een paar benen, die van onder een
wagentje vandaan kwamen, dat dwars
over de weg precies de gehele Bree
straat afsloot. Het verlengstuk van de
benen was ijverig onder het wagentje
bezig, maar de politiemannen wilden
Voorschoten, Oegstgeest en Zoeterwou-
de geen overlast bezorgen en dus klop
ten zij bescheiden op de benen.
„Het is al voor mekaar!", meldde het
voermannetje verheugd, „als jullie al
lemaal even dit bovenstuk optillen, dan
schuif ik het zo in de pen."
Tegen zoveel argeloosheid en kinder
lijk vertrouwen waren de politieman
nen niet opgewassen en te zamen met
enkele conducteurs, die het oponthoud
benut hadden om een luchtje te schep
pen, tilden zij het bovenstel omhoog
en lieten het vervolgens op vaderlijk
commando van het kereltje zakken.
Met een voor zijn leeftijd onverwachte
snoekduik wist het mannetje nog net
z'n petje voor het wiel weg te grissen,
toen de politie het wagentje naast de
stadhuistrap duwde, waar het paardje
de vorderingen met gemengde gevoe
lens gade geslagen had
lUk nuchter, toen
zwegen.
Het Is net mis
proberen.
;rapje: als je het
hebben- de mensen toen gezegd en het
heertje was oud. Maar de Breestraat.
die nog veel ouder was, bleef door al
die tijden heen de levensader van Lel
den; met geduld heeft z(j de vliegende
draf der paarden horen verdwijnen om
plaats te maken voor het zoevend ge
fluit van autohanden: haar oude ge
bouwen vervielen en z(| sloot vriend
schap met steeds stralender schep
pingen".
wimpelde de vader haastig af, toen de
volledige gang van zaken volkomen tot
hem doordrong en hij 't ernstige ge
zicht van de agent zag: „Wie niet
horen wil moet maar voelen, die kwa
jongen is altijd bezig".
De agent begon kalm aan het tweede
deel van zijn rondje en liet een vredig
straatje achter.
te zoeken met de gunstigste lichaamsvor
men, is deze week in Rex te bewonderen.
De mooie vrouwen blijven wonderwel
achterwege, de moorden blijven beperkt
lot één, maar de humor is weer aanwezig.
Het gegeven is vrij simpel. Er wordt
.-en meisje, Alice, vermoord, dat dreigt
liet kostbare familiestuk van een van haar
aanbidders te verkopen. Een andere aan
bidder, een redacteur, vindt haar; hij ls
bang dat men hem zal gaan verdenken en
waarschuwt zijn collega, Eddle Constan-
tine Die helpt hem. Met grote koppen
staat de moord de volgende dag op de
voorpagina. Voor de politie is er alle reden
om Michel, de man van Alice, te ver
denken. Hij is pas ontslagen uit de ge
vangenis en bemerkt dat zijn vrouw hem
onirouw is geworden. Een jonge advocate
springt voor Michel op de bres. Zij weet
Fddie van de onschuld van Michel te
overtuigen. De gebeurtenissen, die nu vol
gen zijn soms vreemd en vaak niet in
overeenstemming met de wet. De ene
poging tot chantage volgt de andere op.
Maar dat de Fransen aanleg voor humor
hebben, ook al is het dan vaak galgen
humor, staat vast. Uit speltechnisch oog
punt bekeken kan men het ten goede
ilm noemen, uit moreel oogpunt niet
(Eddie met humor en galgenhumor.)
Ave Maria
CASINO. Zoa-ls we al half hadden
verwacht blijft Zarah Leander nog c-en
smachten in dit theater. Leise
fliehen meine Trinen.
liierrMM,
bleke kinderen...
AGENDA VOOR LEIDEN
Zaterdag
Makkelijk
De
offer
„Bedenk eens", zo zeiden wij plech
tig. „wat die Breestraat ?l niet heeft
meegemaakt. Napoleon is er met zijn
legers overgetrokken en de Lcidenaars
hebben er rammelend van de honger
op haring en wittebrood lopen wach
ten. Denk eens aan de honderden, dui
zenden kleine wagentjes, die daar de
weg door de historie hebben gemaakt,
denk aan de snelle koeriers, die met
felle draf de gebeurtenissen achter de
jaartallen schreven. Nu is die goede.
tijdens de winterse avonden, maar eens
heeft men daar z'n hoofd geschud over
de eerste gaskousjes. omdat al die nieu
wigheid maar ahgstwekkend was. Daar
aan de Breestraat schreef Hildebrand
zijn Camera en dichtte Piet Taaltjes
zijn weemoedig liedje over „Semper":
daar heeft de eerste paardetram de
Lcidenaars met ontzetting vervuld en
daar heeft een beverig heertje toen
oorspeld: „Je zult het zien; er komt
nog eens een tijd, dat ze zelfs een
paardetram zonder paarden taten
rjjdei
smeedden het U«r, omdat het heet
was: „Kijk nu eens naar dat boekje",
zo zeiden wü. „dat kart-bruine kaftje
vertelt deze gehele geschiedenis".
„Ik heb het verkeerd begrepen",
riep de man snikkend uit, terwijl hij
zijn huis binnen snelde, „ik ga het on
middellijk helemaal lezen".
En dat werd voor hem de tweede
teleurstelling op die dag.
Trefpunt
„HU
i toch wel echt oud!".
TK LAAT m'n zoon niet slaan, agenti
Moet je eens kijken: een buil als
'n Paasei; als jij niets doet, zoek ik
m'n eigen recht".
De agent boog zich in de omgeving
van de Mare deskundig over het gil
lende hoofd van een 12-jarig knaapje,
bedacht, dat het Paasei van de veront
waardigde vader kennelijk altijd ver
beneden de maat was geweest en zei,
dat het schande was. De volgende stap
bracht hem naar de dreigend geslo
ten deur, drie huizen verder, die voor
de sterke arm week: „Agent, ik ver
zeker je, dat ik dat joch niet geslagen
heb".
„O nee?", kreet de getroffen vader,
„en hoe komt die jongen dan aan die
buil op zijn kop? Je moest je schamen
„Kalm, kalm", deed de agent poll-
Mek. „laat mij 't nu maar eens even
ïitzoeken". De gehele buurt was hem
behulpzaam en de ongevraagde infor-
die
GEEN MUSEUMVERKEER
"een vlieg kwaad doet" tot „een kwaje
mp, die rijp is voor het tuchthuis"
Zoals altijd lag ook nu de waarheid in
het midrtpn De iongen mocht nog
nooit een vlieg kwaad gedaan heb
ben. de buurman was kennelijk minder
verdraagzaam dan een vlieg, want deze
had op zeker moment een emmer vol
water getapt, teneinde de jongen dui
delijk te maken, dat het plezier om op
de deur te bonzen, volkomen eenzijdig
Terwijl de Jongen met beide handen
een nieuwe roffel op de deur sloeg, had
buurman dit klankbord plotseling
opengegooid; de Jongen verloor zijn
evenwicht, rolde over het drempeltje
en kwam precies met zijn hoofd tegen
de emmer, die naast buurman in het
gangrtie stond
„Eigen schuld, agent, eigen schuld,"
„DAG!" zei het jongetje van nauwe
lijks drie op het Leidse station en keek
verwachtingsvol naar de twee heren,
die de last des levens volledig op hun
atletisch gevormde schouders voelden
drukken.
„Als ik nou maar precies wist, wat
ze van m{j verwachten!", zei een van
de heren bezorgd tot zijn collega. Het
kereltje gaf het niet op en greep de
broekspijp van een der heren: „Dag!"
zei het en er klonk nog geen spoortje
ongeduld in zijn stemmetje.
„Hè. jongen, ga jij naar je moeder
en maak m'n broek niet vies!", zei de
heer getroffen en begon diep na te
denken over de moeilijkheid, die zijn
vriend geopperd had: „Nogal eenvou
dig zou ik zeggen. Een lezing over
loonvorming kan niet misten. Je be
gint bü de Gouden Eeuw en eer je
by vandaag bent aangeland, luieterf
De ander scheen het probleem min
der eenvoudig te zien en constateerde
tegelijk met smart hoe een klein zuur
tje vertwijfelde pogingen deed om op
zijn pantalon hou-vast te vinden, het
geen niet gelukte.
„Nee, nis je nou mij neemt." ver
volgde de adviseur monter, „ik moet
spreken over cardiologische gevolgen
van Rock and Roll; daar komt heel
wat anders voor kijken."
Jij hebt 't veel gemakkelijker," ze!
de vriend tenslotte, „want dat onder
werp heeft veel meer moeilijkheden."
En nog had het knaapje zijn opti
misme niet verloren, want toen de bei
de heren, verdiept in hun zorgen, de
trein instapten, stond het geestdriftig
de i
mpje.
HULP
PEN TERRIER lag zijn hok te
boenen
Met bruin- en witgelakte schoenen
En ieder, die 't aanschouwde,
dacht:
Dat is toch wel een vreemde
dracht.
Totdat de hond het toe wou
lichten:
Dat hij zulks deed als hulp bij
't dichten.
Antonius-clubhuis Mare, 8 uur: con-
taetavond van speeltuinvereniging „Rond-
n de Watertoren".
Het gulden Vlies, 8 uur: propaganda-
.'ond district Leiden van de Arjos.
Voorschoten, gebouw voor Chr.
belangen Wijngaardenlaan, 7 uur: toneel-
ilging „Het Masker" met „De prlvé-
verpleegster," van A. den Hartog.
Luxor, 10.30 uur: bijzonder Kerkewerk
Hervormde Gemeente, ds. Petri over:
„Waar komt de mens vandaan?"
lassenaar, De Haven: vervolg
?kelnde Chr. Hlst. Jongerengroepen
moTgena kerkgang, 4 uur ds. H. L.
Beck over „De toestanden op Nieuw Gui-
iea", 's avonds film, zang en declamatie).
Maandag
Stadhuis, 3 uur: gemeenteraad.
Kleine zaai stadsgehoorzaal, 8 uur: Vola,
avond aangeboden door de N V. Ned.
,Linoleumfabrlek „Krommenie", onderw.:
„De fabricage van linoleum".
Schouwburg, 8 uur: Wim Ibo's Triangel
Cabaret, voor K. en O.
Oegstgeest, huize Bijdorp, 8 uur:
zang en claveclmbel, Pauline Pilaar en
Catherine Gris Ritsema.
Leiderdorp, jeugdgebouw Her
vormde Gemeente, Eikenlaan, 2.30 uur:
opening bazaar ten bate van de verwar
ming van de Herv. Kerk (2.30 tot 6 en I
tot 11 uur).
Woensdag
Grote zaal Den Burcht, 7.45 u.: Fryske
joun, opflering fan „As men blommen
prate lit" troch toanielploech fan Krite
Vlaardingen.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Chr. mandoline-
en toneelgezelschap „Sempre Avantl" en
„Jong en Jolig" met Vakantieherinnerin
gen". opvoering y
ontvlucht".
Schouwburg, 8 i
Cabaret, voor K.
Leiderdorp,
vormde Gemeente. Eikenlaan,
en 7 tot 11 uur: bazaar ten bate van ver
warming van de Hervormde Kerk.
Tentoonstelling
Oegstgeest, Boonstraat 13 (Studdo 13):
'entoonstelling van werk van Daan en
Lenie de Vries te Schoonrewoerd (tot 7
november).
„Gevangene 117 is
ir: Wim Ibo's Triangel
n O.
jeugdgebouw Her-
(Advertentie)
1# vinger syst.
blind ritme.
Kon.
Pl.nt.o
Erk. PITMANSCHOOL
Morgen Luxor-
gesprek
Het Luxor-gesprek, dat uitgaat van da
ommissie van bijzonder Kerkewerk van
ie Hervormd# Gemeente, zal ditmaal on
der leiding staan van d». C Petri. Het
v/ordt morgenochtend om half 11 gehou
den. Ds Petri is behalvs theoloog ook blo-
logisch doctorandus. Het onderwerp is:
„Waar komt de mens vandaan? Ia hij
natuurprodukt of schepsel? Heeft de
'volutietheorle gelijk of de Bijbel?" Deze
'ragen blijken ook in da Luxorgesprekken
steeds actueel te zijn.
