Jlieume JeiJtsrije (fourant
ISRAËLISCH LEGER VALT EGYPTE BINNEN
f
Russen blijven toch
Verzetsstrijders vastbesloten
Ipmars 20 kilometer van Suez
voorlopig gestuit
Kansen van
keren ten
het verzet
ongunste
Sukarno op weg naar
Tito-dictatuur
il i! «ill
DINSDAG 30 OKTOBER 1956
BUREAUS Steenstraat 31
ABONNEMENTEN- 7- per kwartaal;
Advertentie-afdelingTel 31441
Familieberichten 0 18 per mlUimetei
Directie. Redactie Abonnementen- eD
2.35 per maand, 0.55 per week.
Postrekening 58935
Directie: F. DIE.MER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-red.: H. W. J. ENSERINK
CHRISTEL! JK-N AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
S tint»»Hcb l! «tfllnra
'»|n b«rl In l»(l|«oiP«<_
Zrvfnnidrrtiinle jnnrgnng No 10793
Zal alles op tijd
klaar zijn?
ZIE PAGINA 5
Engeland stuurde reeds zijn Middellandse-Zeevloot naar Port Said
^OORDVOERDERS VAN HET EGYPTISCHE LEGER hebben i
ochtend verklaard, dat de gisteravond begonnen Israëlische opmars
de woestijn van Sinai tot staan is gebracht. De Israëlische troepen
h zich op dat moment nog slechts twintig kilometer van de plaats Suez,
n de zuidelijke ingang van het Suezkanaal, bevinden.
De Veiligheidsraad zou vanmiddag om vijf uur, op verzoek van de Ame-
taanse regering, die overleg heeft gepleegd met Frankrijk en Engeland,
|eenkomen om de Israëlische aanval te bespreken. De Verenigde Staten
üden verzoeken strenge economische en diplomatieke sancties tegen
raël uit te vaardigen.
Egypte heeft alle manschappen en
^eieren bevolen zich onmiddellijk
hun eenheden te voegen. D<
anse premier Mollet en zijn mi
lter van buitenlandse zaken Pineau
1 vanochtend, na een speciale
pinetszitting, voor een spoedconfe-
I^Jtie met premier Eden en minister
buitenlandse zaken Selwyn
>yd naar Londen gevlogen,
e drie landen zijn ondertekenaars van
verdrag van 1950, dat de grenzen van
iel garandeert,
olgens berichten die door het Foreign
in Londen noch tegengesproken.
\l Lh toegegeven werden, is de Engelse
1 tldcllandsc Zeevloot, die enkele dagen
•den oefeningen is begonnen op weg
ir Suez. Aan boord van de schepen be
den zich eenheden mariniers, die bin-
cén dag by Port Said aan land zou-
i worden gezet om de verdedigings-
Zaïallatics aan het Suezkanaal te bescher-
'fc
«c
het verdrag
erdracht der
g^j^dedigingsinstallaties langs het Suez-
laai aan Egypte, werd bepaald, dat En
id deze bases weer zou mogen bezet-
- m geval van een aanval op Egypte,
e en. der leden van de Arabische Liga of
e'ds4kije. T0t hct eskader behoren i
tgdekschepen, de Albion en de Eagle,
kruisers Jamaica en Birmingham en
p torpedobootjagers.
let eskader is één etmaal voordat de
d®*\ëlische aanval plaats had, uit Malta
(trokken. Op Malta werden kort nadat
^^pte besloot het kanaal te nationali-
en, duizenden Engelse en Franse troe-
I gelegerd.
de Amerikaanse zesde vloot bevindt
p in het oostelijk deel van de Middel-
fase Zee, waar zij deelneemt aan
Iriodieke oefeningen".
De inval
fd twintig kilometer het vrijwel
onde gebied van Sinaï binnen zonder
O noemenswaardige weerstand te stuiten
I yicn sterke bezetting werd achtergela-
I in het plaatsje Nahel. een knooppunt
I wegen, ongeveer 120 kilometer van
I Suezkanaal.
Vanochtend om zes our werd van
g 3lh>tische zijde medegedeeld dat de Is-
drijfto'che troepen op drie plaatsen in de
kai-woestijn contact hadden gemaakt
I voorposten van het Egyptische leger
zt daarop zouden de Egyptische troc-
I erin zijn geslaagd de hoofdmacht der
iëli's tot staan te brengen. Het aantal
thtoffers is van geen van beide zijden
Zlliend gemaakt.
la een speciale kabinetszitting heeft de
(ering van Irak medegedeeld, dat het
er gereed staat Egypte onmiddellijk
te springen om de Israëlische opmars
staan te brengen.
i Ismailia en Port Said
vanochtend Egyptische infanterie
erwagens over het kanaal in oos-
richting. Bepaalde afdelingen
rden raketgeschut van Russische ma-
mede. Langs het kanaal stond licht
Itdoelgeschut opgesteld
lël heeft zijn gehele territoir tot ver-
vlieggebied verklaard. Vliegtuigen
1 het land naderen, moeten Tel Avi"
1 Instructies vragen. Ook. het vliegveld
Kairo is gesloten voor alle luchtver-
ir De op het vliegveld gestationeerde
•tellen kregen enkele minuten om te
(trekken. De KLM heeft haar diensten
'Kairo en Tel Aviv voorlopig stopgezet
Igyptische luchtdoelartillerie heeft van.
ttend een vliegtuig, dat een verkenning
lakte boven de haven van Port Said,
f vuur genomen. Het vliegtuig vloog
jrop in oostelijke richting. De bevol-
Dat steeds TIP 3
III J'MIII'MTI
O TIP LfL Bood van Bootx.
king van Port Said juiebtte, toen de gra
naten rondom het toestel ontploften.
De doorvaart in het Suezkanaal vindt
inmiddels normaal doorgang. Er vc
vandaag 46 schepen door het kanaal.
ISRAËL maakte bekend, dat deze
aanval een reactie is op Egypti
sche terreurdaden. Commando-een
heden hadden de afgelopen week 34
Israëliërs in de Negeb-woestijn ge
dood of gewond. Ook hadden de
Egyptenaren de Israëlische verbin
dingen te land en ter zee aangevallen.
Israël zou zijn troepen uitgestuurd
hebben om de bases van de Egypti
sche commando's te vernietigen. Deze
bases zijn op het schiereiland van Si
naï gevestigd. Hier zijn volgens de Is
raëliërs sterke Egyptische eenheden
samengestrokken.
De Israëlische operatie op het schier
eiland werd door een hoge regeringsfunc
tionaris in Tel Aviv beschreven als „t«
groot voor een vcrgeldingsaanval en ti
klein voor een oorlog". Hij voegde hier
aan toe, dat de luchtmacht niet bfj de
operatie was ingeschakeld. Het zou nie
in de bedoeling liggen, de Israëlische troe
pen weer direct terug te trekken zoali
het geval was by vroegere operaties tegen
Arabische bases over de grens.
De Israëlische aanval kwam precies 24
uur nadat Israël het stilzwijgen verbro
ken had over de mobilisatie, die het land
rijwel op oorlogssterkte had gebracht.
Het militaire communiqué meldde dat
-enheden van het leger stellingen hadden
betrokken bij de Egyptische plaatsen
Koentilla (65 kilometer ten noorden van
Akaba) en Ras El Naaeb (15 kilometer ten
noorden van Akaba). De tangbeweging
ichtte zich allereerst op het verkeers
knooppunt Nahel, ongeveer 120 kilometer
landinwaarts op het schiereiland van Si-
in de richting van het Suezkanaal.
dio Kairo bleef lang zwijgen over de
aanval. Pas om tien uur Nederlandse tijd
meldde het hoofdkwartier van de Egyp
tische legers, dat het was ingelicht over
de Israëlische actie. Er was toen nog geen
treffen geweest tussen de strijdkrachten
beide landen. Aan de Jordaans-Israë-
lische grens was alles nog rustig al meld
de de Amerikaanse ambassade in Amman,
dat de Israëliërs zich ook aan de Jordaan-
grens verzamelden.
Veiligheidsraad
Volgens de voorzitter van de Veilig
heidsraad zou de Israëlische opmars zo
nodig vanavond al aan de orde komen in
de raad.
Dulles voerde ook nog besprekingen
met vertegenwoordigers van Pakii
Iran. Turkije en Irak. de landen, die het
•erdrag van Bagdad v bben ondertekend.
Daarna begaf hij rich naar president
Eisenhower.
Hoewel het niet waarschijnlijk is, dat
hierdoor de Israëlische actie tegen Egypte
bespoedigd, wijst rien in Israël met
nadruk op de aanvallen van Egyptische
commando's, die juist gisteren werden on
derschept. Ook herinnerde men aan het
Israëlische bericht over een Egyptisch
Verkoopgolf in
Wallstreet
In het laatste stadium van de beurs
handel te New York veroorzaakte het be
richt. dat Israëlische troepen Egyptisch
grondgebied waren binnengedrongen een
golf van verkopen. De tikker raakte daar
door bU de transacties ten achter.
Plannen van de Koningin
staan nog niet vast
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld
dat de verdere vakantieplannen van ko
ningin Juliana, die momenteel in Taor-
mina op Sicilië vertoeft, nog niet vast
staan. Het ligt in de bedoeling, dat de
Koningin nog enkele dagen langer
Taormina zal blijven, doch de duur
dit verblijf zal geheel afhangen van
weersomstandigheden.
vlooteskader, dat gisteren was uitgeva
ren in de richting van Palestina. Dit laat
ste ontkennen de Egyptenaren echter hard
nekkig.
Na de waarschuwing van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse zaken
is in het MidH n-Oosten gisteren
grootscheepse evacuatie van Amerikaanse
burgers begonnen. Tientallen vliegtuigen
zijn ingeschakeld om zoveel mogelijk var
de achtduizend Amerikanen uit het ge
vaarlijke gebied weg te halen. In Egypte
alleen al verblijven minstens tweeduizend
Amerikanen. Honderden, meest
en kindei-en, zijn al vertrokken, ook
Jordanië en Israël. Telfs He Amerikaanse
loodsen bij het Suezkanaal, zestien in ge
tal, is geadviseerd te vertrekken.
Wie ook verrast mogen zijn over de Is
raëlische actie, van de diplomaten in Tel
Aviv kan di^ zeker niet worden gezegd.
Het heeft storm gelopen bij de Israëlische
regeringsbureaus. De inlichtingen, die de
Britse ambassadeur, sir John Nicholls.
gisteren van de minister van buitenlandse
zaken, mevrouw Golda Meir. loskreeg,
waren zo duidel"k dat het Britse ministe
rie van buitenlandse zaken even
bekend worden van de aanval al
klaring uitgaf, waarin de toestand hoogst
ernstig werd genoemd. Ook de Britse
derdanen in Jordanië, voor zover al niet
eerder geëvacueerd, kregen aanzegging,
snél hun koffers te pakken.
Jordaans kabinet
Het nieuwe Jordaanse kabinet is link
ser dan ooit een kabinet in dit land is ge
weest. Soeliman Xaboelski is premier er
minister van buitenlandse zaken gewor
den. Hy staat bekend als voorstander var
opzegging van het Brits-Jordaanse ver
drag. wil een federatie met Syrië en eer
eventuele unie met Egypte.
Gisteren is een Egyptisch vliegtuig bo
ven de Middellandse zee verdwenen.
In het toestel zaten tien Egyptische of
ficieren. toegevoegd aan de staf van d<
Egyptische opperbevelhebber voor hel
verenigd Arabisch commando, generaal
Abdel Hakim Amer.
Hijzelf reisde met een tweede toestel,
dat wel veilig is geland in Kairo.
De Canadese regering overweegt, of
onder de huidige omstandigheden de be
loofde levering van 24 Canadese Sabre-
straaljagers aan Israël wel kan door
gaan. Ze zouden binnenkort worden
scheept, maar of dit doorgaat zal afhan
gen van de vraag of de Canadese regering
de Israëlische invasie ln Egypte als
daad van agressie beschouwt.
Na vele vergeefse pogingen,
zelfs met snijbranders, slaagden
de opstandelingen te Boedapest
er in de nacht van dinsdag op
woensdag in het enorme stalen
standbeeld van Stalin neer te
halen. Triomfantelijk plantten
zij in de schacht van een der
laarzen hun nationale vlag,
waaruit het communistisch em
bleem was weggesneden.
Boedapest: heviger gevochten dan ooit
gunste aan het keren.Gisteren is er in de Hongaarse hoofdstad heftiger
gevochten dan ooit tevoren. De Russische troepen trekken zich niet uit de
stad terug, zoals premier Nagy had aangekondigd, maar zijn tot de aanval
overgegaan. Gisteravond hadden de verzetsstrijders nog slechts de zuid
oostelijke stadswijken in handen. Een bloedig gevecht had in de wijk Ul-
loiut plaats, waar Russische tanks, mortieren en zwaar geschut een kazerne
bestookten, die door de opstandelingen was bezet.
iykt er voorlopig nog niet op. dat ben het communistische bewind in een
gestaakt zal worden. De rege- of andere vorm te kunnen handhaven,
ring in Boedapest, die al vele concessies Maar de zenders van de opstandelingen
heeft gedaan, biykt nog alle hoop te heb- laten aan duideiykheid niets te wensen
over. Er wordt volledige democratische
vryheid geëist, na verkiezingen onder
toezicht van de Verenigde Naties. Wordt
deze cis niet ingewilligd, dan zullen de
wapenen opnieuw worden opgenomen.
Overigens weet de regering de tegenstel
lingen tussen de verzetsgroepen uit te
buiten.
Ook is het niet waarschijnlijk, dat
de Russische troepen uit Hongarije
zullen worden teruggetrokken. Op
een receptie op de Turkse ambassade
in Moskou heeft de Russische minis
ter van buitenlandse zaken, Sjepilof,
gezegd, dat de Russen alleen uit Boe
dapest zullen terugtrekken als de op
standelingen hun wapens neerleggen.
De Russische troepen hebben 't vuren
volledig gestaakt, zo zeide Sjepilof.
Het ligt voor de hand dat de verzets
strijders vanmorgen om negen uur
Bij de Hongaarse anti-communisten
IN EEN vijftien kilometer over de
Hongaarse grens gelegen dorps
café, waarin een wand vol hing met
vlaggetjes van Hongaarse voetbal
verenigingen en aanplakbiljetten van
toneelvoorstellingen, heb ik een ont
moeting gehad met enkele vertegen
woordigers van de raad der revolutie,
de nieuwe noodregering van Györ.
In de schemerdonkere, armoedige ult-
liende gelagkamer waar de mannen In
noddcrige kleding om de lege tafels zaten
hebben zy toegelicht wat de bedoeling Is
van deze meest extreme groepen der vcr-
letsstryders.
In eerste instantie moeten de Russen
het land uit, zei de oudste van hen. Zo
lang die in Hongarije zijn zullen wy de
wapens nooit inleveren. Verder moet de
regering Nagy verdwijnen, daar eenen
twintig van de drieëntwintig leden erken-
omraunisten zijn. Verder willen wij
democratisch bestel, gebaseerd op
verschillende partijen, ook een communist
als dat de wil van het volk is.
Maar de Russen vertrekken niet vóór
de verzetsstrijders de wapens ingeleverd
hebben, bracht ik naar voren.
Dan blijft er niets anders over dan door
te vechten, was het antwoord De ha<<
tegen de Russen bestaat by ouderen en
jongeren. De schoolkinderen hebben
verschillende plaatsen hun Russische
schoolboeken en rode dassen, die zij als lid
van de communistische jeugdorganisaties
droegen, op straat verbrand. De manner
spraken openhartig hun zorgen uit ovei
de houding van de Russen. Op het ogen
blik zyn zij passief maar zy bevinden zich
overal in het land
Uit Roemenië zijn Russische ven
Telefonisch van onze
correspondent
ALFRED van SPR ANG
kingen in Hongarije aangekomen. De
verzetstrijders hebben opdracht de Rus
sen niet te provoceren. Maar men houdt
rekening met de mogelijkheid van een
plotseling groot offensief als Nagy en de
Russen het ogenblik gunstig achten.
Hulp nodig
Alle mannen ln de gelagkamer waren
ernstig maar vastbesloten De twee leiders
:praken weloverwogen cn zakelijk zonder
:en enkele maal te wijfelen Uiterlijk za
gen zij er volkomen rustig uit. Men was
zeer dankbaar voor de hulp uit het bui
tenland. maar men stak zijn teleurstelling
niet onder stoelen of banken over het feit
dat de Verenigde Staten tot nu toe zo wei
nig hebben gedaan
..Vertelt u de wereld toch dat wy nog
steeds strijden voor onze vrijheid. De be
slissing is nog niet gevallen. Wij hebben de
steun nodig van de gehele vrije wereld.
Wapens en munitie, maar als men die niet
kan sturen, laat men ons dan in ieder ge
val medicijnen zenden om onze veie ge
wonden te redden.
/erwUI wy zaten te praten waren steeds
meer mannen cn vrouwen het café binnen
Rekomen. Allen droegen zy de nationale
kleuren rood wit en groen, als een band
om de arm of als een strikje op de revers.
Er heerste een sfeer van lotsverbonden
heid onder deze srhamel geklede, maar
vastbesloten Hongaren die na twaalf Jaren
van onderdrukking besloten hebben de
vryheid met bloed te kopen.
„Wij willen eindelük weer als men
sen leven en niet langer als vee," zei
de jongste van de twee leiders. „En
als de revolutie faalt," vroeg ik. „Dan
zullen wij sterven, een andere keus
is er niet meer voor ons." Die woor
den klonken niet hol of overdreven.
Zii kwamen recht uit het hart en wa
ren in alle rust en overtuiging ge
meend.
zouden zy het doen hun wapens
niet hebben ingeleverd om af te
wachten of de Russen zich werkelijk
zullen terugtrekken, vooral omdat de
Sowjettroepen in de Hongaarse
hoofdstad gisteren zijn versterkt.
Boedapest was gisteren weer een bloe
dig slagveld. De Russen voeren in dt
strUd een zekere taktic-k. ZU hebben eer
hecht cordon rond de stad gelegd, dat ver
hindert. dat er ook maar Iets voor de op
standelingen de stad binnen komt. Zo zul
len de verzetsstryders zich vanzelf moe
ten overgeven door gebrek aan munitie.
(ZIE VERVOLG OP PAG. 5)
Na een vergadering voor het
monument van de Hongaarse
dichter en onafhankelijkheids
strijder Petöfi trokken demon
stranten over de Lenin-Ring
ir het centrum van Boeda
pest. Volgens beproefd recept
werden de straten opgebroken
en de klinkers tegen de politie
en veiligheidstroepen gebruikt.
Drie doden in verkeer
Omstcreks zes uur gisteravond is het
elfjarige zoontje van de famtlte H. de M.
uit R ij n s b u r g, tijdens het oversteken
van de weg, door een tram van de
N.Z.H.V.M. gegrepen. Het kind was op
slag dood.
Een verkeersongeval op de rijksweg
Eindhoven—Weert onder de gemeente
H e e z c heeft gisteravond twee doden
en twee zwaargewonden geëist. Omstreeks
tien uur reed een personenauto ln volle
vaart op een geparkeerde trekker met
oplegger. Van de Inzittenden uit de per
sonenauto werden F. en Van H. gedood.
Tewe anderen werden zwaar gewond.
Opschuddiag ia
Djakarta
DRESIDENT Sukarno van Indone-
-*■ sië heeft een bom geworpen in
het politieke leven door te verklaren,
dat het thans tijd is voor de politieke
leiders om bijeen te komen en de po
litieke partijen te begraven Hij
noemde het voorstel van de Indone
sische regering in 1945 om politieke
partijen te vormen „een grote fout'
Deze heeft volgens Sukarno ten ge
volge gehad, dat er te veel politieke
partijen in Indonesië zijn ontstaan en
dat het land thans lijdt aan politieke
ziekte.
„Deze ziekte is zeer gevaariyk als zij
komt bij de ziekte van gewestelijke
stamgevoeligheden, die ons nu verdeeld
houden", aldus Sukarno.
In parlementaire kringen noemt
deze verklaring van Sukarno, die afgelegd
werd voor een grote menigte ter gelegen
heid van de 26ste verjaardag der natio
nale Jeugdbeweging, een bom en
eerste stap om een soort Titoütlsche dic
tatuur t? vestigen Men herinnert aa..
door Sukarno te Belgrado gehouden rede
voering. waarin hij grote lof toezwaaide
het Titoistische stelsel, en de lof had
verdedigd van „geleide democratie".
Abdul Alcpar. leider van de Masjoemi.
noemt Sukarno's rede een veroordeling
Hatta's decreet van november 1945
waarin de vorfhing van politieke par
tijen werd aangemoedigd. Hij bcgri' et
hoe Bung Karno als president van een
parlementair-democratische republiek
deze woorden heeft kunnen zeg. n.
De voorzitter van de Masjoemi. Moh
Natsir, zclde: „Wanneer men een werke
lijke democrati wil hebben, moet er
meer dan één partij zijn" HIJ herinnerde
Sukarno's woorden te Belg-edo: Na
tionalisme betekent de toekomst ln eigen
hand te nemen, precies zoals het progres
sieve socialisme ln Zuid-Slavië. Het wes
telijke socialisme Is verouderd en kan in
Afië niet floreren.
Communistische bijval
Sutomo. de voormalige revolutionaire
eider, zeide de woorden van Sukarno
lat hij ..bedrijfsleider en eigenaar zou
willen zyn van de republiek," niet te
kunnen geloven. Mangunsarkoro, vice-
president van de Partei Naai anal Indo
nesia. was van mening, dat de partyen
dienen te worden verbeterd en niet ge
liquideerd. De voorzitter van de commu
nistische partij daarentegen kan zich ver
enigen met Sukarno's denkbeeld de par
tijen te „rationaliseren".
Intussen heeft Hatta herhaald, dat hy
als vice-president wil aftreden, zodra de
giondwetgevende vergadering bijeen
komt.
Het nationalistische regeringsblad Mer-
deka schrijft: „Wat wil hy? Het Egypische
stelsel, het Sowjetsystecm of een Tito-
istisch bewind?" Voorts merkt het op. dat
Sukarno misschien zyn doel zou bereiken
als hU zyn ambt neerlegt cn leider wordt
van de revolutionaire groeperingen.
HET WEER IN EUROPA
J.I
II
I
WEERBERICHT
Nog kouder
De Bilt verwacht tot mor
genavond: vrij veel bewol
king met nu en dan enige
regen of natte sneeuw.
Noordoostelijke wind, over
wegend matig, maar aan de
kust aanvankelijk af cn toe
krachtig. Koud weer.
ZON EN MAAN
Zon 7.35—17.16 uur. maan 4.52—13.57 uur.
november n.m.
