CHRISTELIJK
Een pleidooi voor de
kraiikencommunie
Boek
Blijf meester
Mag Chr. Geref. predikant
voor A.V.R.O. spreken?
Het isolement van de Koptische
Kerk is niet haar kracht
"1
CETAFLEX zonderbarder lijmt kond alle hont!
DAN
MAAR ZO!
Hoe lang nog?
IS©<Mk
b
2
Ambtsaanvaarding te Brussel
Woensdag heeft 4e Delftse hervormde predikant dr. W. H. Beekenkamp zijn
ambt als buitengewoon hoogleraar aan de Protestantse Theologische Faculteit te
Brussel aanvaard ws het uitspreken van een rede over het onderwerp „Viaticum".
Evenals dr. J. Schoneveld de Haagse gemeente als predikant ls blijven dienen na
zUn benoeming te Brussel, zal ook dr. Beekenkamp Delfts predikant blijven. De
Protestantse Theologische Faculteit te Brussel heeft nl. naast de gewone hoog
leraren (o.a. dr. A. J. Bronkhorst, voorheen te Den Haag) enige buitengewone
professoren, die periodiek een dag naar Brussel gaan om colleges te geven. Zo
■al dr. Beekenkamp de vorming van Belgische Protestantse theologen dienen door
••derwijs te geven In de kerkgeschiedenis.
De inaugurele rede werd uitgespro
ken in de Schotse Kerk, terwijl daarna
de nieuwe lokaliteiten der Faculteit
plechtig in gebruik genomen werden
Deze bevinden zich aan de Terkameren-
laan no. 32.
Voor de entrée van dr. Beekenkamp
in de Faculteit te Brussel bestond grote
belangstelling zowel van Belgische als
van Nederlandse zijde. Meer dan 100
personen waren per autobus of particu
liere gelegenheid naar de Belgische
hoofstad getrokken om hun predikant
of collega te horen spreken over het
bovengenoemde onderwerp, „gelegen op
een raakvlak van wetenschap en prak
tijk, van eredienst en herderlijke zorg."
Viaticum betekent reisgeld, teerkost
voor de levensweg.
Na enkele opmerkingen gemaakt te
hebben over wat de H. Schrift over
de teerkost zegt doorwandelde prof.
Beekenkamp de kerkgeschiedenis („het
meest eigenlijke middel tot veelzijdige
en ware theologische eruditie") met de
bedoeling om een goed woord te spre
ken voor een dubbel gebruik van het
woord teerkost.
In veel kringen, aldus de hoogleraar,
zeker ih het gereformeerd protestantis
me. is het alleen gebruikelijk
voedzame spijs van de prediking. Hoe
zinvol dit ook is, het is meer dan tijd
om het ook opnieuw te gaan gebruiken
voor de spijs van het Avondmaal,
gezonden van evenveel waarde als voor
de zieken.
Speciaal op de vreugde
Avondmaalsgemeenschap met zieken
wordt gewezen. Zowel Calvijn als Po-
lanus waren voorstanders van Avond'
maalsviering met zieken, mits bi^
deze huiselijke dienst enkele gelovi
gen mede aanwezig zijn. Polanus wil
dit op de Avondmaalszondag zelf
plaats doen vinden en wel op verzoek
van de zieke zelf. Ter synode van
Middelburg (1581) durfde men deze
weg echter niet op te gaan en bepaal-
VAN DE DAG
Koningen, Derde deel (5—17). Korte
Verklaring door prof. dr. C. van Gel-
deren. Uitgave Kok te Kampen. Prijs
8.90 gebonden. 400 pag.
De verschijning van de tweede druk
van dit deeltje in de bekende serie Kor
te Verklaring zou eigenlijk slechts a
gekondigd behoeven te worden: het
een ongewijzigde herdruk in de thans
gangbare spelling en men kent de serie
en is er dankbaar voor. Wij nemen deze
gelegenheid te baat om er eens op te
wijzen, dat ook nu de Nieuwe Verta
ling gemeengoed is geworden, verkla
ringen als deze onmisbaar zijn Het viel
ons bij dit deeltje weer op, hoe boeiend
wijlen prof. Van Gelderen wist te schrij
ven. Hij paarde aan zijn spreekwoor
delijke nauwkeurigheid een romantisch
beeldend vermogen. Ook wanneer zij
een enkel» maal niet geheel overtui
gend is, zo op 2 Kon. 8:15, is zijn ar
gumentatie uitermate interessant.
Het enige, dat wellicht tegen dit deel
tje aan te voeren is, zou kunnen zijn,
dat het te veel kennis veronderstelt
vreemde woorden en soms te veel
gumenteert voor een populair bedoeld
de nadrukkelijk, dat de sacramenten
alleen in de vergadering der gemeen
te mogen worden bediend. Terwijl de
melaatsen verwezen worden naar een
hoek van de tempel of naar een hoek-
plaats van de gewone tafel, „ten al-
derlaetsten", moet een zieke, die mis
schien jaren reeds te bed ligt en „nog
meer dan de gezonden het geneesmid
del van de teerkost van Christus no
dig heeft, zijn tafelgemeenschap ont-
In 1919 stelde de toenmalige predi
kant-directeur van het Haarlemse dia-
conessenhuis, dr. P. Blauw, de vraag
of zieken van het Avondmaal
moeten verstoken blijven. Prof. Van der
Leeuw en dr. J. G. Woelderink vervol
den dit pleidooi: de Algemene Synode
der Nederlands Hervormde Kerk besprak
deze kwestie in 1943. Het ontwerp-
dienstboek bevat een orde van dienst
de Avondmaalsviering met een
zieke.
Vijf jaar geleden reeds heeft dr. Bee
kenkamp reeds enige lessen te Brussel
gegeven: thans is hij geroepen dit regel
matig te doen. De nog jonge Protestantse
Faculteit kan van grote betekenis wor-
r het leven van de Protestantse
Kerken in België. Daarom is het goed
dat het Nederlandse Protestantisme met
deze belangrijke arbeid meeleeft. De
de van prof. Beekenkamp is inmiddels
bij Boekencentrum in druk verschenen.
Ds. M. de Goede legt
zijn ambt neer
Bij de kerkeraad van de Gereformeerde
Kerk van Amsterdam is een schrijven
binnengekomen van ds. M. de Goede,
meldende zijn besluit zijn ambt
leggen. De kerkeraad heeft in dit ontslag
i uitvoerige discussie berust.
Elisabethbode
De Elisabethbode, het bekende evan
gelisatieblad. heeft nu een wekelijkse
oplaag van bijna 160.000 exemplaren, die
m weg vinden in ons land maar ook
sr daarbuiten.
Men weet, dat het blad de boodschap
in Jezus Christus als de enige Verlos-
t wil uitdragen in zo breed mogelijke
kring. Zo worden alleen reeds onder de
militairen wekelijks ruim 7000 exem
plaren gratis verspreid. Dit is mogelijk
door giften van kerken en particulieren.
Nu wil de stichting die de Elisabeth
bode uitgeeft dit jaar weer een gecom
bineerd Kerst- en Oudjaarsnummer
uitgeven in een oplaag van een half mil
joen exemplaren. Voor de verspreiding
van dit grote aantal is het normale ap
paraat van de Elisabethbode niet vol
doende. Men wil, dat het blad zo veel
mogelijk zieken, afgedwaalden, militai
ren, gevangenen enz. bereikt.
Daarom geven wij het verzoek van de
administratie van de Elisabethbode te
Woerden door aan allen, die op enigerlei
wijze onder deze mensen werken, dat z\j
voor één keer helpen. Er is voor de
onkosten een bedrag uitgetrokken en de
administratie geeft graag nadere inlich-
Beroepingsiverk
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Andel: M. Ottevanger te
Aangenomen naar Voorburg twijkge-
meente Noordeinde): B. J. Lietaert
Peerbolte, voorheen emeritus predikant
te Leeuwarden.
Bedankt voor Leiden: A. A. Koolhaas
te Amersfoort; voor Hedel: A. G. Haring
Loon op Zand.
CHRISTELIJK GEREF. KERKEN
Beroepen te Rotterdam-Kralingen: B.
Bijlevela te Noordeloos
OUD-GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Giessendam: J. Wil-
tink te Doetinchem.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Knijpe: G. de Rui
ter te Noordwolde.
GEREFORMEERDE KERKEN
(ond. art. 31)
Bedankt voor IJmuiden: J. Faber te
Deventer.
DOOPSGEZINDE BROEDERSCHAP
Beroepen te Hoofddorp: F. R. van der
Meulen te Ternaard.
EVANG. LUTHERSE KERK
Aangenomen naar Ede: A. BurghdGm
te Edam.
Jaïrus verzocht Jezus mee te
gaan naar zijn huis. En aan dat
verzoek voldeed de Heiland.
Toen was daar opeens dat „inci
dent" met de vrouw, die al twaalf
aar heel erg ziek was geweest.
Incident: dat is meestal een sto
rende gebeurtenis. En zo heeft
Jaïrus het ook ervaren.
't Zal hem heel wat zelfover
winning gekost hebben om naar
Jezus te gaan.
Voor hem, over-
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Zij schenken de rust tot herstel
cHömiscia$igiiia
Heilzaam incident Laatste dag van Apeldoornse Synode
Ondermijning van chr. organisaties
of verkondiging van Evangelie
EEN
WOORD
VOOR
VAN-
DAAG
ste der synagoge.
Maar goed de
Rabbi van Naza
reth ging mee.
Vreselijk, dat die
tocht naar huis
vanwege de me
nigte voetje-voor-
voetje moest
gaan. En toen was daar bovendien
dat oponthoud, veroorzaakt door
die vrouw. We kunnen 't ons zo
echt voorstellen: Jaïrus stond op
gloeiende kolen. Vooruit! Door
lopen! Er kan geen minuut ver
loren gaan! Zo schreeuwde 't in
fyet hart van deze vader. En nu
moest hij wachten martelend
lang wachten! Allemaal verloren
tyd!
Of niet! Tijdens dit incident
kreeg Jaïrus een les te leren, die
hij vóór alles nodig had. Hij moest
leren onvoorwaardelijk te geloven.
Net als die vrouw. Zij had zich
met moeite door de menigte heen
gewerkt. De Meester spreken
MAG EEN Chr. Geref. predikant voor de A.V.R.O spreken? De
particuliere synode van het Zuiden van de Chr. Geref. Kerken
achtte dit om praktische redenen niet wenselijk en had daarom bij
de Synode een instructie ingediend, waarin een soortgelijke uitspraak
van de hoogste kerkelijke vergadering werd verzocht.
Drie Chr. Geref. predikanten, nl. ds. Joh. Prins van Groningen,
P. de Smit van Middelharnis en L S. den Boer van Den Haag-West
hebben in het verleden één of meer morgenwijdingen voor de
A.V.R.O.-microfoon verzorgd.
De synodale commissie, welke tot
taak had, de instructie van het Zuiden
aan een studie te onderwerpen, rap
porteerde, dat het opzicht over het
doen en laten van de predikanten niet
allereerst ter beoordeling van de
synode staat. Voorts, dat het niet wen
selijk is, voor allerlei aangelegenheden
over haar kwaal, met al die men
sen om haar heen, durfde zij niet.
Maar dat was immers ook niet
nodig. Zij klemde zich in geloof
aan Hem vast, zij raakte „slechts"
van achteren zijn kleed aan.
„Dochter, uw geloof heeft u be
houden!"
Luister, Jaïrus, gelijk wij allen
luisteren: „Wees niet bevreesd,
geloof alleen!" (Mare. 5 36).
Advertentie
HnmPC Pracht handen
UUI11^ HAMEA-GELEI
Het is de Hamamelis, die het 'm doet
Melodie en woord
der Eihergolven
ZATERDAG 20 OKTOBER
Hilversum X. 402 m. KRO: 7.00 Nwi
7.45 Morgengebed1
8.15 Gram; progr; 22.10 Cabaret; 22.35 WIJ lulden de
7.15 Gewijde m
en lit kal; 8.00 Nws en
8.15 V d hulsvr: 10.00
Gram; 10.30 Ben Je restig? 11.00 V d JM
ken: 11.45 Gram; 12.00 Angelus: 12.03 Gram; 24.00 Nieuwe gram.
(Om 12.30 Land- en tulnb meded); 12.551
Zonnewijzer: 13.00 Nws en kath nws; 13.20 Hilversum II. 298 r
Nieuwe gram; 14.00 Dit ls leven, caus; 7 10 Gym; 7.23 Gram
14.15 Gram: 14.20 Engelse les: 14.40 Boek- Ontbijtclub; 9.00 V d
bespr; 14.50 Harmonle-ork; 15.10 Kron vn let- Tijdelijk uitgeschakeld,
teren en kunsten; 15.35 Mannenkoor; 16.00 wijding. VARA: 10"
De schoonheid van het Gregoriaans: 16.30krijg ik een kleur
V d Jeugd; 17.10 Gram; 17.20 Gevar progr; overz; 11.30 Harpkwinl
8.00 Nw
.0.00
Het Christendom in een ghetto
f
,J Egypt
ae-
VU de belangstelling
wereld, althans
wereldpers, al wekenlang ge
richt ia op Egypte en het
Suezkanaal, plaatsen wij on
derstaand resumé over de mietlsche wereld,
meer dan duizend jaar oude Qe dagen, dat
Koptische Kerk, die nu leeft- een christelijk land
in de schaduw van de Islam, horen in elk geval tot
Wij ontlenen het aan het ver verleden. 2000 jaar ge-
j— leden had Egypte's groot
ste havenstad Alexandria
een aanzienlijke Joodse ko-
Het land van pyramiden lome, waaraan de naam
en raadselachtige konings- yan de
graven aan de Nijl is op f1,1?"0* Ph!lot vert,°nden
■weg een moderne staat te Deze kolome was de
worden. Daarom heeft de invalspoort voor de óhnste
Egyptische regering zich hjke boodschap in Egypte,
gedwongen gezien om zich, In het boek der Handelin-
in het begin van dit jaar, gen wordt de Alexandrijn
bezig te houden met de Apollos genoemd, die hier
vrijheid van godsdienst. Ze als zendeling heeft gewerkt,
heeft nl. een wet uitgevaar- Een ecuw ]ater telde de
«liö» ^iSinïn Nijldelta een reeks bloeien-
tlsche christenen geoorloofd deJ eemeenten,
de Griekse grootgrondbe
zitters
es oude kerk
zaak ging het minder
SuSo%i.;?«,rin T,
kleine gemeente de voor
beelden daarvan noemen en
hij kent geen enkele mo
hammedaan, die ooit de
wens te kennen heeft ge
geven om christen te wor-
Ook de protestantse
Koptische Kerk
zich niet willen onderwer-
groot- PeI?
Ao vnnaAU van Hp medische zending moeten
de voogdij van de Koristen cipnhts
Grieks-Byzantijnse clerus.
beperken, berichten slechts
uiterst zelden van een
doopsbediening.
kerkspUtetog. die de Kopij- (estontse
lopsbediemng.
Niettegenstaande deze
er moeilijke situatie,
leeft, naast enkele pro-
sche Kerk isoleerde.
delingengemeenten,
die
met haar traditioneel pa
triarchaat in Alexandrië.
in het begin Zij is lid van de Wereld
stand te raad van Kerken en daar-
zmers van aie nja ais ook -----
8 °»4« koptische laodbe. grooist. Kerk,
ook haar
standskracht, die zij
dig had on
van de 8e
houden tegen de opdrin- door {s te hopen, dat de
•el onder «S? nï?" lange en verzwakkende
die *tijd*als ook der deze druk ging dé eens isolering in de loop der
J - - verdwij- jaren zal worden opge-
reeds heel wat.
'streeks het nende rest uitgezonderd, heven. Naar evangelisch
Egypte
verloren
Egypte hield begrip ontbreekt het de
Want de dagen liggen nog goed als geheel gechristia- op een christelijk land te christenen in Egypte, die
niet
achter ons, dat niseerd en begon de bewo- zlJn-
mohammedaanse rech- gen Egyptische kerkpolitiek
ter. overeenkomstig de (af- binnen de zich over het ge-
geleide) wetten van de Ko- hele gebied rond de Mlddel-
ran, een dief de hand liet landse Zee uitstrekkende
afslaan waarmee hij gesto- Rijkskerk.
len had. Men beweert zelfs,
dat deze praktijk in afge- ATHANASIUS, van 326 tot
legen oorden van het land **-373 bisschop van Alexan- -
nog steeds voorkomt, zon- drië moet hier genoemd «rjM. der
der dat iemand daartegen worden als de man, die in
een oude en schone litur-
iEZE historie moet men gie i
hun erediensten i
der aat ïemana aaariegen women dia ue man, me m
verzet aantekent. In elk ge- zijn strijd met Anus de «i ia --- --- - ord
val iedere reiziger, die in Kerk een harer geloofsbe- steeas xiemer geworaen
de miljoenenstad Cairo lijdenissen schonk. In 323 tege^oord^ verkeren
komt, een centrum van stichtte de Egyptenaar Pa- „uJv»iXt
de Koptische hun denken en handelen
Egypte denkt, betrokken zijn op de H.
7jjn Schift- En in verband
.Jrke daarmede, natuurlijk ook
o Isiamitisering al» gevolg van hun eeuwen
kunnen onttrekken. Hun ge- lang belemmerd bestaan,
woordig a
christenen
Wie vandaag nog christen
is, heeft zich, met zijn
voorgeslacht, aan de sterke
komt, een centrum van stichtte de Egyptenaai
Westerse allure, ontdekt chomius het eerste chnste-
een streng, volgens de re- lijke klooster
gels der Koran geregeld le-
het jaar 1000 ontbreekt ook het bewust
zijn om in een niet- en
zelfs anti-christelijke we-
sterke monnikenbewe-
vën. Dat kómt "vooral tij- ging, die later,
dens de gebedsuren duide- om ging, de
lijk uit. De universiteit van tussen de goddelijke
Cairo Al Azhar, die niet menselijke natuur van
anders is als een hoogge- Christus dogmatisch vast
kwalificeerde en zeer ge- te leggen (Concilie van
specialiseerde Koranschool, Chalcedon 451), de sterkste christenen
leidt studenten op uit alle macht werd in 8,0 atriiH HopVitmnlri
geven teneinde uit "het van hun Heer te zijn.
aatschappelijk ghetto te Maar juist dat schept
komen, waarin zij daar- anderzijds een verplich-
de verhouding door gedwongen zijn te le- ting jegens deze stille en
Arabische landen. De
bekleden.
Bovendien zijn zij
de strijd dachtmakingen
de leer, dat Christus onderhevig.
aan hen te denken als
wereldpolitieke verwikke-
=.i cu nadeel Hngen het. wóórd Egypte
'iedere Kopti- dagelijks in de dagbladen
tor, een Egyptenaar, is de slechts één 'natuur nl. de sche priester kan uit zijn brengen.
Puzzel mee
OPGAVE PUZZEL No. 46
DRAAIWOORDRAADSEL
Rechtsom gaande woorden invullen
die voldoen aan onderstaande om
schrijving. Tussen het cijfer 1 en 5
wordt de letter R geplaatst.
1 Landbouwbedrijf in Amerika, 2 uit
heems dier, 3 drieriemige lasso, 4 na
tie, 5 oevergewas, 6 boeket 7 loze
streek, 8 gevierde zangeres, 9 ouder
loos kind 10 reuk, 11 opschikt, 12 ge
leider.
OPLOSSING PUZZEL No. 45
Ballast, tastbaar, regenworm, r
dain, natuurlijk. krachtig. grondig,
gramschap, prachtig, genre, epos, schuit,
tondel, schildpad.
.20 Strijkens; SO^jfaar
Buiten| weej{.
Lichte muz;
12.30 Land- en tuinb meded; 12.33 Gram;
13.00 Nws; 13.15 VARA-Varia; 13.20 Mando
line ork; 13.45 Sportpraatje; 14.00 V d. jeugd;
14 35 Gram; 14.55 Streekuitz; 15.45 Omr ork;
16.45 S\
„Waar de
in victoria krajP
"nmuz; iy.10 Radloweekjourn; 17.40
18.00 Nws en comm; 18.20 Lichte
7.45 Regeringsuitz.Atlai
lei: Een
gesloten bij het Atlantis
staalkaart. VPRO
19.40 „Het Nieuw
boek", caus: 19.55
VARA: 20.00 Nws; 20
de 15 landen, aan-
:h Pact; 19.00 Artis-
19.30 Passepartout,
23.15—24.00 Grs
evlsieprogr.: NCRV: 17.00—17.30 V d
20.15 The Jewel, film; 20.45 Krocodil. caba-
Engeland, BBC
Service, 330
19.00 Nws; 19.15
15.45 Amus muz; 16.15 Mil ork;
17.45 Pianospel- 18.00 Sport; I
progr- 19.45 rfius: 20.00 Nws;
20.30 Orgelspel: 21.00 Hoorsp; 22.00 Geva
23.00 Nws; 23.15m
ork; 18.30 V. d a
23.30—24 00 Ider
Nw»- 17.15 Rltm n
Nws. 20.00 Gevar
Lichte muz; 22.55
13.00 Nws: 23.05 Grair
bindende bepalingen te maken. En
ten slotte, dat het onjuist zou zijn. de
kerken en haar dienaren te hinderen
in het vervullen van de apostolaire
opdracht. De commissie was van oor
deel. dat de instructie moest worden
afgew
de AVRO-microfoon bij de kerk
leden geen verwarring zou veroorzaken
Ds. M Baan van Dordrecht achtte de
handelwijze van de AVRO een propa
gandastunt voor eigen zaak en yoor de
doorbraak.
Ds. Prins zei: „Ik heb geen sympathie
met de statuten van de AVRO. maar er
moet wel bewogenheid zijn met de men
sen, die op deze manier worden bereikt I
Hoe zou ik het kunnen verantwoorden,
.ogelijkheid om het zuivere evangelie
velen te brengen, voorbij te laten j
gaan? Wij stellen ons veel te negatief
ten opzichte van de wereld."
Ds. Den Boer voegde eraan toe: „Ik
dank mijn God, dat ik gelegenheid kreeg
om voor de AVRO te spreken. Ik wilde,
dat ik dit elke week mocht doen. Wat
laat men toch gemakkelijk mensen ver
loren gaan. Weet u wel, wat het is, bui
ten God te staan? Daarom, al zou men
mij zondag vragen, om in een bioskoop
te spreken, ik zou het beslist doen."
Maar ds. C. van der Zaal, die bestuurs
lid is van de NCRV, zei: „Hebben wfj
de strijd voor de christelijke organisaties
vergeefs gestreden? Brengt de NCRV
het evangelie niet? U is ontrouw aan uw
beginsel en aan Gods Woord. U speelt
de doorbraakgedachte in de kaart."
Toen men het voorstel van de co:
missie wilde wijzigen en in herziene
versie bespreken, bleek, dat- de instruc
tie niet langs de kerkrechtelijk voor
geschreven weg op de synodale tafel
was beland. De synode kon haar dus
na deze uitgebreide discussie niet
behandelen.
„Dit betekent niet", aldus de praeses
van de synode, ds. J. H. Velema, „dat
men over deze zaak niets mag zeggen."
In de lijn van een voorstel van ds. J. C.
Maris sprak hij als praeses van de sy
node uit, dat het aanbeveling verdient,
het synodebesluit van 1947, waarin de
Chr. Geref Kerken zich hebben uitge
sproken ten gunste van chr. organisaties,
te onderstrepen. „Laten wij venvachten,
dat de predikanten in deze lijn zullen
optreden."
De synode stelde in comité vast het
antwoord op een brief van de Geref.
Kerken (onderh. art. 31), waarin wordt
verzocht om een samenspreklng. Enkele
weken geleden al had de synode beslo
ten, deze synode te wijzen op de ge-
spreksmogeljjkhcden via de daarvoor be
staande deputaten.
Men achtte het onjuist, van synode
tot synóde te spreken.
Verworpen werd een instructie var
de particuliere synode van het Noor
den, waarin wordt verzocht, in 1959
de afscheiding van 1834 uitgebreid te
herdenken. Een herdenking in de ker
kelijke pers en de plaatselijke kerk
diensten achtte de synode v)el aan tt
bevelen.
Overgegaan werd tot de instelling var
een deputaatschap voor algemene dia-
konale en sociale noden, welker taak
het o.m. is, het kerkelijk maatschappe
lijk werk te bevorderen.
De synode besloot, een commissie te
benoemen welke aangaande de predi-
kantstractementen advies heeft te geven
aan kerkeraden en classes en een sti
mulans zal zijn om te komen tot
antwoorde tractementen.
Sluiting
Het was al avond, toen de synode
werd gesloten. De praeses, ds. J. H.
Velema, de assessor, ds. J. C. Maris en
de rector van de theologische school,
prof. dr. J. J. van Genderen, spraken de
gebruikelijke dankwoorden en memo
reerden de grote eensgezindheid, waarin
vele besluiten konden worden genomen.
Als roepende kerk voor de synode
van 1959 zal fungeren Rotterdam-West.
Mocht hét voor deze gemeente evenwel
niet mogelijk zijn, voor een gepaste
accommodatie te zorgen, dan staat het
haar vrij, een beroep te doen op de
kerk van Apeldoorn, zodat daar de
synóde kan worden gehouden.
De Nationale Christelijke Raad in India
heeft donderdag met kracht de be
schuldigingen verworpen, die in augus
tus van dit jaar werden geuit door
staatscommissie van onderzoek.
152.
Juist waren ze met het uitwerken van de de
tails begonnen, toen vanuit de keuken het ge
rucht zich door het kamp verspreidde dat een
aantal luchtmachtofficieren naar een ander kamp
zouden worden gebracht, naar Stalag Luft III te
Sagan, tussen Berlijn en Breslau. Dezelfde avond
bevestigden Duitsers het gerucht en vóór het pe-
toet-plan kon worden uitgevoerd werden de offi
cieren bijeengedreven en zat een woedende Ba
der met vijftig anderen op de trein. Dit keer
werden ze onder strenge bewaking in personen-
wagons gezet en niemand kreeg de kans te ont
snappen.
Stalag Luft II was een klein kamp voo.r on
derofficieren vlak er naast. Het kamp lag op
een zandvlakte en werd door schrale dennen aan
het oog onttrokken. Het was een somber milieu.
Toen ze naar binnen marcheerden, kwam een
lange, schrale gestalte op Douglas af, met uit
gestoken handen en de typische, scheve glim
lach, die hij zich zo goed herinnerde.
„Hallo, Douglas," zei Harry Day, wiens ge
zicht nu nog beniger was dan vroeger. „Ik dacht
wel dat we elkaar vandaag of morgen tegen
zouden komen."
Achter hem verscheen Bob Tuck, nog altijd
elegant met 'n zijden shawl om zijn hals.
Onder oude vrienden was het leven nu wel
draaglijker. De nieuw aangekomenen betrokken
een der barakken en het duurde niet lang of
Day en Jimmy Buokley kwamen eens praten
over de kansen tot ontvluchting.
Vrijwel nog vóór ze zich in de barak hadden
geïnstalleerd, waren ze al weer met het gra
ven van een tunnel begonnen, onder een kachel
in de kamer tegenover die, waar Bader sliep
Er was ook een begin gemaakt met andere tun-
nels, maar het werk vorderde langzaam, want
'vijftien centimeter onder de toplaag begon het
PAUL BRICKH1LL
helgele zand, dat ze met emmers vol naar bo
ven haalden en ontzaglijk moeilijk konden ver
stoppen. Bovendien was Stabsfeldwebel Glem-
nitz een slimme kerel, die rondom het prikkel
draad microfoons had opgesteld, zodat ze zeer
diep moesten graven.
Bader kon niet aan het graven meedoen; hij
kon hoogstens op de uitkijk staan en voelde
zich dan ook nogal overbodig. En toen ontdek
te Glemnitz bovendien nog twee tunnels, waar
onder die in Bader's barak
Zijn hoop op ontvluchting verflauwde snel en
het gevolg was dat de herinnering aan het glo
rieuze verleden steeds meer werd verdrongen
door het saaie heden en de onzekere toekomst
Zelfs indien hij erin slaagde uit het kamp te
komen, dan nog zou hij erg in de gaten lopen;
ze hoefden hem alleen maar zijn broek uit te
trekken om te weten te komen wie hij was. Zo
werd de gevangenschap steeds benauwender
voor hem.
Onvermijdelijk wakkerde dit zijn liefhebberij
van bewakers treiteren nog meer aan en zijn
vele bewonderaars speciaal zijn vrienden uit
Warburg volgden zijn voorbeeld. Wanneer
Duitse af8'1 "gen zingend voorbij marcheerden
organiseei ^ao-i- meteen een koor. dat an
dere liedjes zong teneinde de Duitsers uit de
pas te brengen. Wanneer de Duitsers een tun
nel hadden ontdekt en die weer vol gooiden,
liet Bader zijn mede-gevangenen om hen heen
staan en zingen: „Heigh-ho, heigh-ho, it's off to
work we go."
Toen de Duitsers bevalen dat met het inval
len van de duisternis de luiken voor de ramen
moesten worden gedaan, wilde Bader ze alle
maal afrukken en op een hoop gooien. Hij kreeg
hierover ruzie met Harry Day, die als kamp
oudste in een moeilijk parket verkeerde: zelf
was hij een echte rebel, maar ook was het zijn
plicht de Duitsers zoveel mogelijk te vriend te
houden opdat de gevangenen hun voorrechten
niet verspeelden, wat het ontsnappingswerk zou
bemoeilijken. Hij hield dan ook z'n poot stijf
toen Bader over de luiken begon en het hele
kamp was door deze kwestie verdeeld, al ston
den de meesten aan Day's kant.
Er waren onverzoenlijke rebellen, die met Ba
der van mening waren dat je de Duitsers nooit
genoeg kon treiteren; anderen wensten liever
rust en vrede en dan was er de groep verstan-
digen, nuchtere mannen die het „pesten" tot op
zekere hoogte wilden volhouden, doch niettemin
voldoende tact wensten te gebruiken terwille van
het ontsnappingswerk.
Het ontvluchten liet Bader geen rust. Hij
klopte bij het „X comité" aan met een plan
voor een „blitztunnel," die door hem, Lubbock
en Gardner in één nacht gegraven zou worden
vanuit een greppel dicht bij de waarschuwings
draad.
„Maar hoe moet het dan als je buiten het
tamp bent?" vroegen ze hem.
„De twee anderen kunnen me tussen hen in
nemen en me door de bossen brengen," legde
Bader opgewonden uit ,,Dan trekken we dwars
door Duitsland heen
Het comité keurde het plan af en Bader foe
terde tegen Day: „Ze zeggen dat ik niet voor
dat plan deug. 't Is een stel...."
(WURDT VERVOLGD)
TJET IS MET SCHROOM dat wij in
deze kolom opnieuw aandacht
vragen voor wat thans wel algemeen
bekend staat als „de Nederlandse ko
ningskwestie". Een- en andermaal heb
ben wij uiteengezet dat niets zozeer
de oplossing van de moeilijkheden kan
bevorderen als rust. Opdat de tijd de
wonden kan helen en de genomen en
nog te nemen maatregelen hun uitwer
king kunnen doen gevoelen.
Dat gevoelen schijnt niet gedeeld te
worden door de heer Van Maasdijk, de
kamerheer in buitengewone dienst I
van H.M. de Koningin, wiens naam ge-1
noemd is als de tipgever van het F
schandelijke verhaal in de „Sunday
Pictorial". En dat de schrijver van
dat verhaal de heer Van Maasdijk niet v
ten onrechte ten tonele gevoerd heeft si
als de bron van zijn informaties, I
wordt beklemtoond door de gegevens,
die een verslaggever van het Parool v
bekend gemaakt heeft. Deze verslag- u
gever was nl. in gezelschap van de li
Engelsman, is getuige geweest van de
wijze waarop „de lift" tot stand geko- r
men is, heeft gezien hoe het licht in 7
de auto van de heer Van Maasdijk aan-
ging opdat de journalist aantekeningen
kon maken; onthult verder dat de
beide heren, in Den Haag aangekomen,
niet aanstonds afscheid van elkaar te
hebben genomen, maar dat men nog ia
eens 20 minuten in de auto is blijven oi
zitten waarbij het aantekeningenboek- -
je nog altijd dienst deed. Dit alles
wijst er niet op dat de heer Van Maas-Q(
dijk die voorzichtigheid in acht heeft |e
genomen die bij zijn delicate functie bi
behoort!
QOOR DIT ALLES allerminst uit hetP
veld geslagen heeft de heer Vanjg,
Maasdijk zijn „trouw aan .de Konin-ei
gin" betuigd in een groot artikel opïr
de voorpagina van De Telegraaf (eene^
blad dat hem zeer na staat aangezien^
hij president-commissaris is van de|s
drukkerij van De Telegraaf!). In ditHl
gezwollen stuk schrijfwerk heeft hijfr
geen poging gedaan de feiten te ont-f^
kennen of te weerleggen hij heeftat
Se voorkeur gegeven aan een tegen-jei
aanval, die gericht is tegen de oud-Bt;
minister van buitenlandse zaken, mr,5n
Beyen. Minister Beyen heeft destijdsF
toen bekend was geworden dat „DerA
Spiegel" zijn artikel over ons konings-en
huis zou afdrukken, tijdens een ver-fid
trouwelijke personferentie de hoofd-'-1
redacteuren van de dagbladen op deTv
hoogte gesteld van de moeilijkheden,
opdat de Nederlandse pers haar hou
ding zou kunnen bepalen en niet dooiy i
de Duitse publikatie zou worden over
rompeld. De heer Beyen deed dit met
ipedeweten en volle instemming van'
het kabinet. Mr. dr. Van Maasdijk'
vindt dat dit niet had mogen gebeu
ren en hfj heeft hiervoor het vreemf"
de argument dat door deze vertrouwe-,^
lijke persconferentie de spontaneïteit
van de Nederlandse persreacties is geJt
schaad.
}rd
Het belachelijke van dit argument ir^
duidelijk: hoe kan de pers in eeoèei
uitermate delicaat geval als dit haaDoi
houding bepalen als haar niet de ach'lei
tergronden worden uiteengezet? Bojd"
vendien hebben enkele hoofdredacteu» j.
ren aan hun collega van De TelegraaJca;
reeds de vraag voorgelegd: „Hoe kafrfl
de heer Van Maasdijk weten
er op een vertrouwelijke persconfe
rentie is besproken?" Een vraag waar
op nog geen antwoord is gekomenI
QNDERTUSSEN vragen wij ons a'
hoe lang dit onverkwikkelijke ge
schrijf over al deze „nevenkwesties'
nog moet voortduren. Hoe lang nog di
zo nodige rust verstoord zal wordei
en de sfeer zal worden vertroebeld
We zijn het van harte eens met die^
genen die er op aandringen dat <T 1
bron wordt opgespoord die al dez i
onverkwikkelijke geruchten de w«fo0)
reldpers instuurt. „Die bron moet bht
Nederland zijn", zo heeft de heer Va
Maasdijk geschreven. Zou de heer Vafn'
Maasdijk niet eens een lange vakanti^6
in het buitenland gaan nemen n»ve,
ontslag gevraagd te hebben uit zijjnis:
huidige hoffunctie? Misschien kan hr.er
enkele vrienden meenemen in zijT^
auto, zodat er geen plaats meer oveiu;a
blijft voor een lifter. Misschien koirene
dat de rust ten goede waarom in h#
communiqué uit Soestdjjk zo dringen?06'
is gevraagd, teneinde de voorgenomen^
reorganisatie te kunnen voltooieihsp.
Door deze daad zou de heer Vsfnaj
Maasdijk waarschijnlijk beter z$m
„trouw aan de Koningin" bewijzej^'
dan door het schrijven van artikeIeiiH(
En wij van onze kant geloven dales*
niet meer te hoeven aandringen op eetdn'
„onderzoek naar de bron"! JrdÉ
ïï~JM
Aavertentienjeke
