perbewapening en dienstplicht
I niet populair in Duitsland
HVerzet dwingt tijdsduur eerste
«oefening op een jaar te stellen
Bij Joh. Enschede weer
bankbiljetten vermist
Reorganisatie Westduits
kabinet een feit
TIMSTM
WOENSDAG 17 OKTOBER 1956
In Bonn verkoopt men geen soldaten
(Van een onzer redacteuren.)
TN BONN verkoopt men geen soldaten. Althans vandaag nog niet. De
f glimlach op haar gezicht verdwijnt als bij toverslag als het jonge, blonde
rerkoopstertje uit de zeer goed gesorteerde speelgoedwinkel hoort wat ik
ng^'ens en ze antwoordt kortaf: „Ik kan u helpen aan prachtige, elektrische
treinen, aan grote en kleine mecanodozen, aan stevige auto's in allerlei
iitvoering aber wir führen keine Soldaten". Meer zegt ze van de sol-
laten niet, ze is ook per slot een verkoopstertje van speelgoed en niet van
lolitiek, maar het brandt op haar lippen om er nog aan toe te voegen:
jej Wir haben genug, wir wollen nicht mehr". Dat zei ook een voormalige
s ipationaal-socialist in de Ratskeller te Schleiden: „Wehrpflicht? Wehr-
nacht? Danke schön, nie wieder, wir wollen nicht mehr!"
het aantal divisies op, dat Rusland
in de satelietlanden heeft staan. Hij
vervolgt: „We willen een waardig lid
worden van de Nato en we gaan onze
strijdkrachten opbouwen in demo-
kratische zin. En we moeten met de
lessen uit de geschiedenis voor ogen
er voor zorgen, dat de democratie
ons niet weer door de vingers glipt,
zoals eens is gebeurd. Goede strijd
krachten xnoeten het worden, die
haar taak in het geheel kunnen ver
vullen. Maar bij het schild, dat we
willen vormen, horen taktische
atoomwapens, doch deze wapens zijn
tot op hecten nog Engelsé en Ameri
kaanse wapens".
Wir haben genug, wir wollen nicht
mehr, zeggen de tegenstanders van de hei
bewapening en van de dienstplicht. De
voorstanders heffen waarschuwend
vinger op en zeggen: „Die Frelheit
liert, wer nicht bereit is, sich mlt voller
Hingabe fur sie einzusetzen". Hoe denkt
u over „Befehl 1st Befehl?" vragen de
tegenstanders. De voorstanders antwoor
den: „De grenzen van de gehoorzaamheid
zijn neergelegd in een voorschrift,
men kan voor de gehoorzaamheid geen
recept voorschrijven, dat
digheden geldt. De gehoorzaamheidsplicht
is in handen gelegd van de soldaat zelf.
Hij zal zelf
'ET PARLEMENT van West-Duitsland
heeft de wet op de dienstplicht aan-
lUjenomen, dank zij de C.D.U. (Christlich-
mokratische Union) en op 1 april van
volgend jaar zullen de eerste dienst-
ichtigen onder de wapens worden ge-
iepen. Maar met spanning ziet men die
latum tegemoetwant „wir haben genug,
13 bir wollen nicht mehr". Wir haben genug.
Jen aantal van tien miljoen doden is ge-
—toep. Tien miljoen doden, die de leven-
|en nog dagelijks aanzien. Aanzien van-
Ij de schoorsteenmantels, waarop hun
Portretten 2|jn neergezet. Op één schoor
steenmantel soms vier. vijf portretten
kaast elkaar, portretten van jonge Gefrei-
invstrs en soldaten en van oudere Feld-
:oo»ebe!s, allen met een zwarte rand. en
itaioor2ien van een ondetschrift. En op
jezette tijden worden bi) die portretten
iog bloemen geplaatst en er worden daar
anlop wat woorden gefluisterd, lieve woor-
len. De tien miljoen doden zijn niet ver-
0 tieten. En daarom: wir haben genug.
SOLDATENTUM
.En daa om ook: wir willen nicht mehr.
Ajit angst, u t vrees, dat hun eens hetzelfde
ll wachten zal staan als de tien miljoen
w joden te wachten heeft gestaan. Uit vrees,
Art een» nieuw leger een nieuwe oorlog
pl ontketenen. Een voorman uit de SPD
Kozialdomokratische Partei Deutschland)
Jertelt mij: „Mijn partij was tegen de we
ieroprichting van de strijdkrachten in de
prste plaats omdat het' geen koppelver-
pop is geweest. Wij zouden onze zelf-
gflandlgheid herkrijgen, mits we weer
k!«rijd'krachten gingen formeren. Waarom
sljJogen we niet onze eigen gang gaan?"
„In de tweede plaats", zo zegt hij, „komt
vijv
En hij v
elt: „Ik sprak een
"23 ke Duitse leger diie destijds uit het oosten
(mfear het westen is gevlucht en hij zei: Zo-
nrr.:-; we weer divisies hebben trekken we
br®fe naar Oost-Duilslaod, want ik en vele
"denderen htbben met de machtshebbers
i fhar nog een appeltje te schillen. Ze heb-
cwiten mijn vader vermoord".
2®4zti willen niet meer, omdat ze be-
djreesd zyn, dat het Soldatentumweer
ioogty gaat vieren en ze halen daarvan
lentallen voorbeelden vit de geschiede-
32|ts van Duitsland aan. En de jeugd voor-
li uiil niet omdat er door een schreeuwend
ffcort aan arbeidskrachten goed geld is te
iienen. dat haar in de gelegenheid stelt
prettig leventje te leiden, een brom-
te kopen en, als ze daar zin in heeft,
oorden van vermaak te bezoeken. 'En
prettig leventje willen ze niet onder
den zien door een diensttijd, of die nu
lang is. Ze willen niet meer, om-
na de ervaringen met het Hitler-
alle belangstelling voor de poli-
lek hebben verloren, ze willen studeren,
Eèn van onze redacteuren
heeft enkele dagen in Duits
land vertoefd om zich te oriën
teren op het vraagstuk van de
herbewapening en de dienst
plicht, die daar beide veel
tegenstand ondervinden. Hij
sprak met militairen en met
burgers, en legde hun o.m. de
vraag voor of zij een eerste
oefentijd van twaalf maanden
niet te kort achten voor een
doeltreffende opleiding. Over
zijn ervaringen vertelt hij in
nevenstaand artikel.
militaire denker is van deze tijd en van
larvt-generaal dr. Spei'del ambtena-
dag en nacht aan een oefenschema,
-en-twintig maanden moet een eerste
opleiding duren heeft generaal Gruenther
gezegd. In het huidige atoomtijdperk,
eent hij, is een eerste oefentijd van
aanden het minimum. Maar de Duitse
generaals durven de 24 maanden niet
Uit vrees voor de oppositie. Zij, die
tegen de herbewapening zijn, zullen 24
naanden im
ook in de gelederen van de aanhangen
van dr Adenauer ontstaat deining. Men
vindt het merkwaardig, dat de bonds
kanselier tijdens zijn bezoek aan Amerikc
in d evroege zomer, van deze plannen
niets is meegedeeld. Men gaat er aan twij
felen of Adenauer inAmerika wel die
goodwill bezit, die hij voorwendt. De
rust wordt groter. Adenauer voelt zich
teleurgesteld in zijn Amerikaanre bond
genoten. Maar hij weet, dat z\m tegen
standers de papieren nu vooral stevig in
handen hebben. En hij trekt zijn conclu
sies. Hij doet het voorstel de eerste dienst
tijd te bepalen op 12 maanden en van de
500.000 man. die de strijdkrachten zullen
tellen, het aantal dienstplichtigen terug te
brengen van 270.000 tot 200.000. Hij doet
dit uit politieke overwegingen, om zijn
tegenstanders wat wind uit de zeilen, te
nemen. Maar zijn minister van defensie
dr. Theodor Blank en zijn officieren zit
ten met de handen in het haar. De gene
raals Heusinger en Speidel en hun staf
kunnen een nieuw programma gaan op-
TIJD TE KORT
Generaal Gruenther vindt 18 maanden
voor eerste oefening het nog juist aan
vaardbare minimum. De Duitse Bonds
regering gaat die eerste diensttijd op 12
maanden stellen. Een voorstel in die geest
heeft intussen het parlement bereikt. Men
genoeg
terken, leven, ze vinden dat
Vfers z\jn gebracht. En zij wor
Joudinp gestijfd door hun meisjes en h
thoonmoeders, want de uniform heeft
Vuitsland haar bekorinp verloren.
TWjr haben genug. wir wollen nacht mehr,
En in: Vom künftigen
Xoldaten, een uitgebreide brochure,
'.vB de Duitsers wordt verteld hoe het in de
Tieuwe strijdkrachten zal toegaan, leest
Sen: „Niemand verwacht van de toekom-
fpge soldaten hoera-pabriotisme of kruis-
bchtideeën. Dit is niet de zin van de her-
Rwapêning. Er wordt slechts verwacht de
®7aste wil om te verdedigen wat generaties
foor ons tot stand hebben gebracht en
ejfat wij in de laatste jaren weer met moei
al hebben opgebouwd. Liefde tot het
Jfcderland en de geboortegrond, het ge-
Qj>of aan een toekomst voor Europa, moe-
J"jtn de jeugd de kracht daartoe geven".
3 EEN SCHILD
1 Een officier van het ministerie van
lefensie vertelt: „We willen met de
verige Nato-landen een veiligheids-
:herm bouwen, een schild op het
luropese continent zijn, dat sterk ge-
oeg is om te voorkomen, dat we
nze vrijheid verliezen". En hij telt
Driehonderdduizend man vrij
willigers zullen de nieuwe Duit
se strijdkrachten tellen. De eer
ste zijn reeds onder de wapenen
gekomen. Op de foto: het in ont-
uitrusting.
TEGENSTAND
Duitsland gaat ^herbewapenen en de
dienstplicht wordt weer ingevoerd. De
strijdkrachten worden 500.000 man sterk.
Hiertoe behoren 12 divisies, nl. acht infan
terie- en vier pantserdivisies. En in het
eerste jaar van de wederopbouw moet in
Duitsland 96.000 man onder de wapens
zijn. Een toezegging aan de Nato. Van dit
aantal zijn thans 58.000 man aan het oefe
nen, en voor het jaar teneinde is zal naai
de verwachting is, het aantal complee'
zijn. Maar wir haben genug, wir wollen
nicht mehr. Als de eerste soldaten zich op
straat verionen, worden ze gemolesteerd
In een kleine gemeente wordt de aankon
diging van de dienstplicht met een rouw
rand aan het stadhuis aangeplakt. Intus
sen werken op het ministerie van defen
sie onder leiding van luitenant-generaal
Adolf Heusinger van wie men zegt, dat
hij met generaal Gruenther de scherpste
it 18 maanden, het
minimum, volgens
Gruenther. Achttien maanden wordt voor
gesteld. De oppositie steeks het hoofd op.
Een anti-militairistische demonstratie in
München wordt door de bevolking har
telijk toegejuich'. Want wir haben genug,
wir wollen nicht mehr. De voorstanders
trachten de tegenstanders te overtuigen,
proberen tot een overeenstemming te ko
men. Dr. Konrad Adenauer, de bondskan
selier, beroept zich op Amerika. Amerika
zal hulp verlenen. Amenka steunt de plan
nen van de Bondsregering.
PLAN RADFORD
En midden In de binnenlandse politieke
strijd: herbewapening, dienstplicht, duui
eerste diensttijd, komen als een donder
slag uit heldere hemel uit Amerika bi
richten, die de oppositie met beide hai
den aangrijpt om haar positie te verstev
gen. Admiraal Radford, de voorzitter va
de Amerikaanse verenigde chefs van sta
ven heeft plannen voor een tweede z.
New Look, plannen, die neerkomen op ee
verder verleggen van het zwaartcpui
naar de strategische luchtmacht. Dit zo
meebrengen een verkleining van de bi
groting voor het Amerikaanse leger c
waarschijnlijk dus ook een vermindering
betekenen van de sterkte der Amerikaan
se troepen in Europa. Grote legers
dienstplichtigen zouden niet meer n
zijn. De tegenstanders vragen zich a
de plannen van de Bondsregering
West-Duitsland op
beschermen n<
een oorlog uil
zal dit een gre
een leger als d<
nanle
dichtpllchtig
wel zin heeft. Mocht i
■eken. zo zeggen zU. da
atoomoorlog z|jn, waari
betekenis heeft. „Op zijn
een klein beroepsleger op atomische basi
uitgerust, voor beperkte taken binnen he
raam der grote strategische luchtoorlog'
Maar niet alleen bij de tegenstanden
Twee grote mannen in het
nieuwe Duitse leger: luitenant-
generaal dr. Speidel (l.) en luite
nant-generaal Adolf Heusinger,
„met generaal Gruenther; de
scherpste militaire denker van
deze tijd".
jaar voldoende is. Het gaat, zeg-t een
officier van het ministerie van defensie,
het gaat, met weglating van alle franje.
„We kunnen niet anders", zegt dr. Jager,
de
sitter
i de -
i het
kunnen noemen defensiecommissie in
de Bondsdag en tevens vice-president van
de Bondsdag. „Het zou, met alle tegen
stand die er is onjuist zijn een langere
diensttijd dan 12 maanden aan te houden
Het is echter niet zo, dat we de diensttijd
hebben verlaagd van 18 tot 12 maanden,
we hebben hem gebracht van 0 op
Jaar. en zo'n sprong heeft nog geen Nato-
land gemaakt En ons kan nie» verweten
worden, dat we ons niet houden aan Nato-
afspraken zolang niet is gebleken, dat e
soldaat, die wij in een jaar opleiden, niet
aan alle eisen voldoet. Elk land moet zelf
de beslissing nemen over de duur van de
diensttijd. Als de soldaten maar goed wor
den opgeleid"
„En", zegt hij, „het behoeven toch geen
12 maanden te blijven. Nu is er nog tegen
stand tegen de dienstplicht. Als men maar
eenmaal heeft gezien, da-t het ln de strijd
krachten anders gaat. dan men heeft g"
Vreemde affaire in Haarlem
Beloning van f 2000
voor aanwijzingen
BIJ DE Grafische Inrichting Joh.
Enschede en Zonen N.V. te
Haarlem mist men alweer vellen met
bankbiljetten. Ditmaal zijn twee vel-
'en zoek, elk 24 stuks van f 20 bevat
tende. De biljetten hebben een paarse
kleur en zijn voorzien van de beelte
nis van Boethaave.
Uit het bedrijf te Haarlem zijn enlgi
dacht, zal die tegenstand belangrijk i
der
'ordei
Dr. Jager vreest niet. dat het aantal v-n
500.000 man aan strijdkrachten in het be
gin niet zal worden bereikt. „De lichtingen
37. '38. '39 kunnen dit aantal opbrengen.
Moeilijker zal dat gaan met de zwakkere
lichtingen '41. '42 en '43."
Hij meent, dat het met de dlenstweige-
ng wel los zal lopen. Van het platteland
•ordt weinig tegenstand verwacht, het
evaar ligt meer 1n de grote steden in
München. Hamburg. Bremen. Er zullen
ljn, die uit religieuze overwegingen
diens» weigeren en hun gevallen worden
stuk voor stuk onderzocht
„Laten de Nato-landen niet schrikken
ran een eerste oefening van 12 maanden".
:egt dT. Jager. „Spannen zij zich alle tot
het uiterste in? In 1935 hadden .wij slechts
100 000 soldaten onder de wapens, maar
het waren de beste ter wereld En we zijn
voornemens de herhalingsoefeningen een
totale duur te geven van zes maanden.
alles bij alles toch op achttien
maanden komen".
In Duitsland wordt over de her
bewapening niet gejuicht. De strijd
krachten zijn niet populair. Tien mil
joen doden hebben de weegschaal
naar de andere kant doen overslaan.
Had admiraal Radford zijn plannen
eerder bekendgemaakt, dan zou mis
schien de dienstplichtwet niet zijn
aangenomen. Wir haben genug, wir
wollen nicht mehr. Niet meer naar
de kazerne, zeggen de Duitsers. Het
leven is goed. zeggen zij, we verdie
nen veel geld en we kunnen kopen
wat we willen. Ja, de etalages van
de winkels zijn goed gevuld. In Bonn
ziet men in de etalages van de speel
goedwinkels weer prachtige treinen,
dure mecanodozen en kostbare auto's
aber wir führen keine soldaten"
weken geleden ook al enkele vellen bank
biljetten verdwenen. Deze waren niet ge
heel afgewerkt. Of dit laatste ook het
geval Is met de nu verdwenen vellen, Is
nog niet bekend. B|j de eerste vermissing
durfde men nog niet direct aan diefstal
te denken. De biljetten zouden ook door
slordigheid verdwenen kunnen z|)n. Nu
het geval zich evenwel herhaald heeft,
lijkt het wel zeker, dat er opzet in het
Om de opsporing van de vermiste biljet
ten te vergemakkelijken, heeft mei
nummers van het bankpapier bekend ge
maakt. Bovendien is een beloning uitge
loofd van 2000 voor degene, die ec
meer biljetten herkent en hiervan bij de
politie aangifte doet. waaruit aanwij:
gen voortvloeien, die tot opsporing
aanhouding van de dader(s) en terugvin
den van het vermiste leiden. Verder krijgt
men de ingeleverde biljetten vergoed.
De biljetten hebben de volgende num-
0 an 060998.
3 ao 060998,
6 ao 060998,
3 ap 060998.
aq 060999, 5 aq
3 ap 060999,
6 ap 060999,
3 aq 060999.
6 aq 060999.
Koningin Elizabeth
drukte knop in...
(vervolg van pag. 1)
In tegenstelling tot de Verenigde Staten
en de Sowjctunie, die beide beschikken
over haast onuitputtelijke olie- en steen
kolenvelden, wordt Engeland b|j de ont
wikkeling der atoomenergie gedreven
door de zweep der economische noodzaak:
atoomenergie zo snel en zo goedkoop mo
gelijk of ondergaan als industriële van
export levende natie. Vandaar dat Enge
land met de bouw van elektriciteit-produ
cerende atoomstations niet zoals de Vere
nigde Staten kon wachten totdat de ge
leerden het ideale atoomstation hadden
uitgedacht.
Niet ideaal
Onder het door de dwang der econo
mische omstandigheden opgelegde parool:
al doende leert men, moesten er atoom
stations worden gebouwd, die weten
schappelijk allerminst ideaal genoemd
konden worden. Zo is Calder Hall, dat
binnen drie-en-een-half jaar ontworpen
en gebouwd werd, naar wetenschappe
lijke begrippen een vrij primitief atoom
station, waar koolzuurgas in een atoom
reactor door middel van tien uranium-
staven tot een gezamenlijk gewicht van
125 ton wordt verhit tot 350 graden C., om
op zijn beurt water tot stoom te verhit
ten, waarmee de turbines worden aange
dreven, die de elektriciteit opwekken.
Deze methode wordt thans reeds
ails verouderd beschouwd, doch uit
de lessen van Calder Hall heeft men
lering getrokken en elk nieuw atoom
station dat in gebruik wordt geno
men, komt het wetenschappelijk en
economisch ideaal steeds naderbij.
Venhcdk
chocolade
PASTILLES
Strauss volgt Blank op
(Van onze correspondent)
Bondspresident prof. Theodor Heust
heeft gistermiddag op advies var bonds
kanselier dr. Adenauer Je minister Blank
(defensie), Neumayer (justitie), Schaefer
(zonder portefeuille, belast met midden
standszaken) en Kraft (eveneens zonder
portefeuille, belast met waterstaat)
hun functies ontheven.
Friese beschuit.^
ifKMtmrrüWNM
IETS OVER BUIDELBABY'S
761) Werden de biiideldic
van restanten z|jn aangetroffe
tingen uit het Kr|jtt|jdperk
Amerika en Mongolië, tot
door de aanhanger* der evolu
he.rl.ouwd als de primitiefst
el zelfa tydelijk i
de mond. Het kle
huidel stevig vei
{«geschiedenis niets, m
niets bekend is.
- de jonge huidcldie
den. z|jn hel volkomer
Desondanks z|jn deze, kort na de paring
geboren diertjes, voorzien van een spe
cifiek instinet, dat hun gebiedt lan^s
een door de moeder over de haren van
de buidel gelikt spoor, naar hoven te
kruipen, met welk doel z|j voorzien z|jn
van goed ontwikkelde klauwtjes, waar
mee z|j zich in de haren kunnen vast
klampen. Deze tocht duurt 5 tot 30
een krachtsexplosie, te
door de onweerstaanbare
instinct. Het w|jfje raakt
aan en, valt het diertje
de grond, dan hekumm
(F
VfRsPReiWKj
BuioeLOiEf&w
ortie kr|jgt toegediend. Echter,
steem zou falen, indien niet
lige andere b|j-omstandigliedet
icht. Immers, het jonge dier
vant tjjdens de btiidel-pr
.IrAttenhoofd in de neus
Eodat de voedsel- en di
romen gescheiden z|jn
de buidrlhahy's flink
onderstelt dat de buidel
likker
eelde!
teluk op jonge lei
he- uitdrukte. Over het fi
huid plaats vindt,
i toeneming der afgeschei-
vloeistof, welke de huid
normale omstandigheden
gel|jk prof. Rjjnherk het
i huidsr
•rik i
de moeder hun soortger
Daarmede is de wijziging der West-
duitse regering, die ten doe! heeft de
werkzaamheden van het kabinet in het
laatste Jaar voor de algemene verkiezin
gen te concentreren, voltooid.
De veranderingen 'die dr. Adenauer ln
zijn kabinet heeft aangebracht, komen
overeen met hetgeen daaromtrent reeds
sinds het einde van de vorige week heeft
verluid, met dit verscnil, dat de minister
van buitenlandse zaken dr. Von Brentano
toch niet tot vice-kanselier is benoemd,
doch dat dr. Franz BlUcher in die functie
is §ehandhaafd. In de plaats van dr.
Blücher heeft Schaefer (zijn partijgenoot
uit de „Vrije Volkspartij") het kabinet
verlaten. Het kortelings door de even
eens V.V.P'.-minister van volkshuisves
ting dr. Preusker aangeboden ontslag, ls
dooi; de bondskanselier niet aanvaard.
Dr. Preusker blijft in de regering.
Minister Blank is vervangen door dê
energieke Beier Franz j'osef Strauss (2|)n
grootste criticus), terwijl minister Strauss
atoom-ministerie ad-interim wordt over
genomen door de P T.T.-minister dr.
Balke.
De portefeuille van justitie van mr.
Neumayer zal ad-interlm worden beheerd
door de minister voor bondsraadzaken, dr.
Von Merkatz.
In S.P.D.-kringen .was de commentaar
op de kabinets-herziening, dat deze
.minder omvangrijk" is geworden dan
men had verwacht en dat men in - de
Westduitse regering in haar huidige sa
menstelling een krachtiger tendens naar
rechts meent te moeten constateren. In
F.D.P. (liberale) kringen achtte men de
kabinetsherziening politiek niet interes
sant meer". In kringen der Vluchtelingen-
partij sprak men van het „wisselen van
paarden, bij gelijk blijvende tred".
Strauss wordt algemeen beschouwd als
voorstander van een herziening van het
bewapeningsprogramma, teneinde kritiek
van het publiek, wat zijn weerslag zou
kunnen hebben ten gunste van de socia
listische oppositie bi) de algemene ver
kiezingen van volgend Jaar, te voorko-
Strauss zou 300.000 goed afgerichte sol
daten verkiezen boven de 500.000. die
Blank in dienst wenste te zien. Strauss
zal waarschijnlijk aanbevelen het oproe
pen van dienstplichtigen uit Ie stellen
tot na de verkiezingen.
Stalins lijk naar Georgië
Binnen een half Jaar zou hot gebalsem
de lijk van Staldn, dat thane naast Lenin
I in het mauseleuim op het Rode Plein in
Moekou ligt opgebaard, op verzoek van
Stalins zoon en dochter naar zijn geboor
teland Georgië worden overgebracht.