CHRISTELIJK
Opgewekte jaarvergadering
in Hulp en Heil
School, cultuur en verkondiging
1
God zegt: Waar is
Uw broeder
Door de naaste op te zoeken,
bewijzen wij christen te zijn
SNELPON
VELPON
2
Werk groeit gestadig
|7 £N opgewekte jaarvergadering, zonder al te zware problemen,
zonder klachten in jaarverslagen, maar vol goede plannen en
oprechte dankbaarheid voor gezegend werk, is het geen genoegen die
bij te wonen?
Die mening waren de leden van de vereniging „Ned. Herv.
Stichting voor zenuw- en geesteszieken" ook toegedaan, toen zij gis
teren in de inrichting Hulp en Heil te Leidschendam tezamen waren.
Voorzitter dr. Joh. van der Spek werkte de vergadering met
bekwame spoed door H.e huishoudelijke agenda heen, zodat er vol
doende tijd overbleef om te luisteren naar keurige zang door een groot
koor van verpleegden en later naar een voordracht over het werk
van de zenuwarts in een inrichting voor zwakzinnige kinderen,
gehouden door dr. E. Hoejenbos. directeur van de tot de vereniging
behorende stichting „Hendrik van Boeijenoord" te Assen.
In een kort wijdingswoord aan het
begin van de vergadering reide ds. J.
A. Kwint uit Den Haag dat in deze tijd
van bewustwording veel gesproken
wordt over de mens. en dat niet altijd
in liefdevolle zin. Hoe geheel anders is
het oordeel van God, die Zelf mens
werd. over ons!
Hij is zelfs, volgens Jesaja, voorzich
tig met het geknakte riet en de smeu
lende vlaswiek. Aan Gods goedheid, al
dus ds. Kwint, danken wij ook het ont
staan van het werk, dat door de ver
eniging en in de inrichtingen wordt ge-
De vier aftredende bestuursleden, on
der wie de voorzitter, werden bij accla
matie herkozen en de jaarverslagen,
waaruit tevredenheid klonk, werden
vastgesteld.
In deze verslagen lezen wij, dat ln
de nieuwe kinderinrichting te Assen
reeds 180 patiëntjes zijn opgenomen en
dat deze zich in de vrolijke, moderne
inrichting best thuis voelen. Er was oor
spronkelijk gerekend op plaats voor 200
kinderen, die onderwijs zouden ontvan
gen, 40 kleuters en 54 bedpatiëntjes,
maar de praktijk heeft uitgewezen, dat
men het roer enigszins moet omgooien,
omdat slechts een klein percentage kin
deren, hier opgenomen, geschikt is om
schoolonderwijs te volgen.
In Amersfoort gaat alles naar wens
Boek
VAN DE DAG
Ds. Teeuwen heeft op verzoek van
enkele jongeren in artikelen de actuali
teit van de prediking der profeten ln
het licht gesteld. Deze artikelen zijn gè-
bundeld tot een uitstekende série schet
sen, die ik met bijzonder genoegen ge
lezen heb. Hier is de actualiteit niet
aangetoond (of: beleden?) via goed
koop ,,kreten"-werk, maar in levend,
modern, beschaafd Nederlands, dat door
uitstekende woordkeus opvalt. En door
een zinvol gebruik van de ,,tale Ka-
na&ns", waar dat pas gaf.
Hoewel het boekje ook bedoeld is voor
buitenkerkelijken, doet mén er goed aan
het pas cadeau te doen, als ze al iets
„gevorderd" zijn, m.a.w. als ze aan de
profeten, „toe" zijn. Het zal zich ook be
ter door ontwikkelden laten lezen dan
door mensen die alleen plaatjesbladen
Ik geloof, dat het leerlingen in de
hoogste klas van de middelbare school
ook zal boeien. Wat hen betreft: Sinter
klaas is niet ver meer. Studenten en al
le jongeren, die op zoek zijn naar het
verband tussen Bijbel en leven, moes
ten dit rijke werkje lezen.
en de inrichting Hulp en Heil te Leid
schendam zal worden uitgebreid.
De financiën staan er gezond voor,
al blijft het altijd rekenen.
Gestoorde kinderen
Dr. Hoejenbos vertelde voorts een
ander uit zijn praktijk in de nieuwe
richting De moderne wetenschap schept
steeds grotere mogelijkheden, vooral,
omdat zij het mogelijk maakt, indivi
duele verschillen in de verstandelijke
tekorten van zwakzinnige kinderen te
onderkennen.
Meer en meer blijkt, dat zwakzinnig
heid niet voornamelijk een erfelijkheids
kwestie is, maar vaker voorkomt uit
hersenbeschadigingen, welke het kind
voor de geboorte of door ziekte n
geboorte overkomen.
Soms is met medicijnen veel te be
reiken, in andere gevallen moet de spel
therapie worden toegepast, in wee:
dere gevallen heilgymnastiek of andere
behandelingen. Een tekort kan men
aanvullen, maar ziekten of de gevolgen
van ziekten kan men bestrijden.
De zenuwarts kan niet alleen werken,
hij heeft een heel team van medewer
kers nodig. De socioloog en de sociale
werkster, die hem allerlei gegevens
het kind zelf en zijn omgeving verstrek
ken, de paedagoog (bij de speltherapie)
voor observatie, de oor-, neus- en keel
arts, de oogarts, de orthopaed.
Bij de goede, gave samenwerking kun
nen de hoogste mogelijkheden beproefd
en de meeste resultaten verwacht
Beroepingswerk
NED. HERVORMDE KERS
Beroepen te Leusden: D. Bouman te
Katwijk aan Zee, te Wijk bij Leusden.
P. Bouw te Ridderke k: door de Gene
rale Synode als predikant voor bui.c
gewone werkzaam.reden (legerpredi-
kant): vik. G. J. Droppers te Didam,
die dit beroep ook aannam; te Leimui-
den: kand. D. H. Gijsbers te Amsterdam.
Aangenomen naar Barger-Oosterveen
(tweede pred. plaats, wijk Zwartemeer):
vik. D. A. Kazemier te Zwartemeer.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Driebergen: J. H. Post te
Heerenveen.
Bedankt voor Ens (N.O.P.): J. van
Tuinen te Schettens.
GEREF. KERKEN (art. 31)
Beroepen te Buitenpost: kand. H. van
Ommen te Baarn.
CHRISTELIJKE GEREF. KERKEN
Beroepen te Vianen: N. de Jong te
Katwijk aan Zee.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Middelburg: W. Ha ge
te Nunspeet.
Rheumatiek?
Spit in Uw rug?
AKKERTJES
flitêen Uw klachten wegl
Meer dan Jona
Jona 2 1—10 heeft tot op
schrift: Jona's dankgebed. Heeft
ooit een mens in zulke ontzetten
de omstandigheden zijn God aan
roepen? Want dit gebed werd
opgezonden „uit het ingewand van
de vis".
Jona staat er bij ons niet zo
best op. Hij was een profeet, die
een en andermaal weigerde de
hem door God gegeven opdracht
uit te voeren. Als
Jood kan hij maar
niet verstaan, dat
Gods goedertie
renheid zelfs het
goddeloze heiden
se Ninevé zou
sparen. Als straf
op zijn zonde
wordt Jona over
boord geworpen
en door een zeemonster opgeslokt.
Allemaal eigen schuld, zeggen wij
Maar dan volgt in het Bijbelver
haal dat ontroerende gebed. „Ik
roep uit mijn nood tot de Here en
Hij antwoordde mij; uit de schoot
van het dodenrijk schreeuwde ik.
Gij hoorde mijn stem." Ondanks
zijn zonde blijft Jona spreken tot
..de Here, mijn God." En hij be
sluit zijn gebed met deze geloofs-
taal: „De redding is des Heren."
Laten wij het gebed van Jona
biddend lezen. Het leert ons, dat
we in al onze nood, ook als we
daarin door onze zonden geraakt
zijn, Gods sterke Vaderhand mogen
vasthouden.
EEN
WOORD
VOOR
VAN
DAAG
Kilo's slanker
Na de maaltijd e
BonKorets
Melodie en woord
der Ethergolven
DONDERDAG 18 OKTOBER 1956.
Horizontaal: 1 Militair,- 7 ingenieur.
8 deel van het been, 11 thans. 12 kip-
penprodukt. 13 futloos. 15 grondsoort,
17 ijstap. 18 opening, 20 zonder ener
gie 22 rivier, 23 getijde. 25 koraaleiland,
27 bijwoord, 28 bosaanleg.
Vertikaal: 1 Vuil. 2 slede. 3 deel van
de Bijbel. 4 naaldboom. 5 dierlijk vet.
6 binnen. 9 een der leden. 10 kleding
stuk, 12 voegwoord, 14 vreemde munt.
16 overal. 18 gevangenis, 19 rondhout,
21 tijding, 24 waardebriefje, 25 reeds.
26 militair. 27 landbouwgereedschap.
OPLOSSING PUZZEL No. 43
Horizontaal: 2 Strikt, 6 ovatie, 8 fijn,
9 Dr., 10 ik. 12 duur, 13 anemoon. 15
bron. 16 da. 18 Wr.. 19 mat. 21 bodega.
22 finale.
Vertikaal: 1 Kooi, 2 stijgen, 3 tin, 4
re. 5 korund. 7 af. 9 duo. 11 karwei. 12
dorade, 14 nor, 17 arak, 19 mol, 20 te.
21 ba.
17.45
- en filmmuz; 18.30 Travelogue; 19.00
19.30 V d jeugd: 19.45 Hoors]
Sport: 20.30 Quiz; 21.00 I
i Any Answers?: 22.00 Gevar progr; 22 25
s 22 30 Amus mui: 3.00 Nws:
23.20 Oude dansmuz: 24.00 Voordr:
is mui: 0.50 Progr-overz; 0 55—1.00
russel 324 m. 11.45 Gram: 12 00 Amus
■■POJ0
Schoelradlo: 15 30 V d jeugd: 18.00 Kee
16.02 Gram: 16.30 Idem; 17.00 Nws;
Gram: 17.15 V d kind; 18.15 VUamse
ren; 1850 V d sold; 19 00 Nws: 19.30
19.40 Gram; 19 50 Pol c
Sr?;»,
.30 Gra
Bruss
14.15 Gra
20.00 Gram
0 40 Verz progr; 21.30 Ja:
22.15 Intern Radio Unlve:
2 55—23 00
484
12.00 Gra
.30 Kamerorl
iz; 17.00 Nw:
15.30 Grai
17.15 Grar
m: 19 30 Nw
Aspecten van het christelijk onderwijs
Van een medewerker
|~)E huidige problema-
tiek in en rondom
de school is ook de bepaald
strijd om een doorwer-
nummer
hebben wij een histo
rische verkenning
daan.
zijn in de orde der schep
ping. Mijn theologie leert
mij. dat de orde der schep
ping is aangelegd op de
verzoening Het zal stellig
levensbesef, een TTET is duidelijk dat de he- mogelijk zijn in de schep-
geheel van overtuigingen LL le aanpak op het school- ping de heenwijzing naar
- TT j 1 en inzichten, dat wel met front nief los staat van het de verzoening te ontdekken
king van Hoedemakers tal van bijbelse gegevens nieuwe naoorlogs hervormd en aan te wijzen. Dan kan
iHpp los van Kuvner gelardeerd is, maar dat als theologisch denken en stre- het bezig zijn met de din-
t geheel toch heel moeilijk ven. Men kan wel subjec- gen der geschapenheid wor-
ja tegenover Kuyper. in met de eis en de Wn van tief vallen bulten de gena- den tot verkondiging" aldus
ons vorig artikel in het God gedekt kan worden? de in Christus, waarin God Van Niftrik.
11 Oktober Een school, beheerst door de wereld was met zichzelf Bezwaar heeft hij tegen
11 ualuuci christelijke beginselen, is verzoenend, objectief, valt ^et feit dat de kampvech-
daarom nog niet een chris- de gehele wereld eronder, ters v'or de christelijke
telijke school. De heer- dank zij het heilswerk m school beweren dat Gods
schappij van het Woord Christus. Woord op elk uur Van de
Gods valt nog niet samen ^Het kennen van de God- rooster beslag legt, dat al
"l ae heerschappij van mens alleen geeft -ons de djt onderwijs dus christe-
christelijke beginselen. ware. k&nnifï ,der humani- lijk is, verkondiging is.
Vanuit zijn theologische teit. Maar aangezien Jezus „ik ontken dit. Ik vraag
ïzinning zoekt hij dan Christus niet slechts de aan hen die dit beweren:
Franse protestantse kerkdag
(Van een onzer verslaggevers)
STRAATSBURG, 17 oktober
GOD zegt: waar is uw broedei? Dit was het centrale thema van de
eerste Franse protestantse kerkdag, die van 12 tot 14 oktober
hier werd gehouden. Met de keuze van een centraal thema bleef men
in de lijn van de gewoonte, die ook bij de Duitse kerkdag wordt
gevolgd. Het thema zelf was ook geheel overeenkomstig de bedoelin
gen, die men met de kerkdagen heeft.
De kerkdagen ontspruiten aan de dusgenaamde lekenbeweging: de poging,
in steeds meer landen ondernomen, om de leden zelf van de kerk te aktiveren
en te mobiliseren. In deze mobilisatie moet men vooral niet zien een aktie,
gericht tegen de kerk of tegen de predikanten. Integendeel, men erkent, naast
de predikanten ook zelf een eigen verantwoordelijkheid te hebben, een ver
antwoordelijkheid ten overstaan van de kerk en niet minder ten overstaan
buiten de kerk.
Waar is uw broeder? In Straats
burg drukte een spreker-het zo uit:
de christen is de mens, op wie God
zich verlaat voor de benadering van
de niet-kerkelijke mens. Het moge in
deze vorm wat absoluut klinken, ze
ker is, dat God ons ook verantwoor
delijk stelt voor de mens naast ons.
Treffend was, dat in verscheidene
toespraken aan de vraag van God
„waar is uw broeder?" de prachtige
wending werd gegeven, die we Jerugvin-
den in de gelijkenis van de barmharti
ge Samaritaan. Wanneer daarin wordt
gesproken over de naaste, dan wordt
niet in de eerste plaats de berooide be
doeld, hoezeer deze stelling ook de onze
is, maar de helpende en dienende Sa
maritaan. Met andere woorden. God
vraagt van ons: van wie zijt gij de
naaste? God vraagt van ons, de naas
te te zijn. Waarlijk een mooie gedach
te in een beweging, die beoogt de le
ken te aktiveren. Dat de kerk daarbij
helpen moet, is duidelijk. Het is de
Franse protestant misschien nog duide
lijker dan de Nederlandse. Want het
protestantisme neemt als zodanig in
Frankrijk een bescheiden plaats in.
Slechts één op de veertig Fransen
is de zaak van het protestantisme
toegedaan. Dit kan overigens niet
verhinderen, dat de betekenis, ook
voor de staat, van het protestantis
me er heel wat groter is dan in dit
cijfer van een veertigste ligt uitge
drukt. Dit hangt rechtstreeks hier
mee samen, dat het protestantisme
in Frankrijk nog altijd een typisch
kenmerk is van de Franse natie.
denkt aan Hem, die gezegd heeft:
Meer dan Jona is hier. Hij, onze
hoogste Profeet en Leraar, is in
alles Zijn Vader gehoorzaam ge
weest. Hij heeft gebeden en sme
kingen onder sterk geroep en tra
nen geofferd aan Hem, die Hem
uit de dood kon redden. En toen
Hij het einde had bereikt, is Hy
voor allen, die Hem gehoorzamen,
een oorzaak van heil geworden.
Wie de naam van Jona noemt, (Hebr. 5 710).
Kuy-
sche
matisch stelsel van gere- bezinning'
formeerde beginselen, dat
praktisch, hoewel getrok-
ken uit de Schrift, toch school, die
tjeedt in de plaats van de wordt opgeëist.
Schrift. De Christelijke
school zal zo dienstbaar
worden gemaakt aan de
voeding en versterking
christelijke
gezindheden.
zienswijzen en idealen.
Het gaat in djt artikel om
een schets van de huidige
situatie: „Is een school alleen,
christelijk als ze de chris- Dit
telijke traditie, levensbe- nieuwe
schouwing en levensusantle uitgaan
hen die
deze tijd ver! Heer" dei subjectieve belij- zeg mjj dan waarin .de
van de ders is, maar ook de Heer christelijkheid van dat spe-
van gans de mensheid kun- ciaie onderwijs zit Het
nen wij niet anders, dan gaat mij niet om de chris-
verwachtcn, dat hier en telijke onderwijzer, maar
daar en ginds een zuivere 0m de christelijkheid van
wordt die eis gesteld kennis der humaniteit ook zjjn onderwijs. Waarin zit
-1,~ alle bij de anderen zal^ oplich- dat? Ik meen: hij geeft ge-
onderwijs. Hoogst
en zakelijk.
christelijkheid"^ kunnen Als wij toegeven, dat
antwoorde
Christus
Deze eis:
de school voor Christus'
is zijn uitgangspunt. Daar-
alle zijden,
sympathieën, schoolvormen. Fel verzet ten én zullen wij de open-
gewoonten Van Niftrik zich tegen "wat bare school niet alle nuchter
..--i— noemt de geijkte Chris-
bemoeilijkt heeft,
zoeken naar een
vorm zal moeten ping r
moet helpen voortplanten."
In zijn rede voor de jaar
vergadering van de Her
vormde Raad voor kerk er
school te Utrecht op
van het christelijk onder
wijs, stelt prof. Van Niftrik
de problematiek rondom
het christelijk onderwijs heeft de nieuwe school-
kunnen o
teïijkheid, die het verstaan ontzeggen, terwijl -wij op geen" christelijke rekenkun
de Schrift en de Schrift zoek blijven naar de school de bestaat, wordt het ver
van Christus, waarin de schil tussen „christelijk"
heenwijzing van de schep- onderwijs en „openbaar"
de verzoening ge- onderwijs gerelativeerd.
Dan kunnen wij niet meer
zo absolutistisch spreken,
HIERMEDE zitten we met- ajs jn de iaatste maanden
een weer op een andere js geschied. Maar dat be-
stoel in hetzelfde huis: de tekent niet, dat ik weinig
j va2 Tur" verkondiging begeer. Ik be
de kathe- geer veei verkondiging
ontdekking
geslacht tot geslacht teren der Heilige Schrift.
han- stalte heeft verkregen."
i theologisch en pneuma-
de jaar- tisch verstaan der Heilige
j_ tt Schrift Vanuit deze nieu-
we theologie komt men tot schoo' als instituut
mensbeeld,
de fundering verantwoorde anthropolo- der
kondiging,
gie, vanuit de Bijbel.
Ook prof. Van Niftrik
kan veranderen vee]
de preekstoel.
nog niet gevonden
heenwijzing der schepping
naar de verzoening. Maar
deze ontdekkingen zijn niet
aerwijzer uit ae Bijbel h t orivilGBe van de chris-
vertelt, kin onderis SjfffiSL!-
Chris- verkondiging
de Heer. ogenblik wordt de school v.: l t tbpnln-
,„11 Vorlr Dnlr tmt. nvpriop ^le nleF "el "ïeOiO-
antithese-leer wil tot Kerk. Ook zijn overige
scherp voor ogen:
„Waar gaat het in de voor
christelijke school om? Is tus-
•dit niet de nood van het Van
ogenblik, dat de school een hij
element in een machts- Christus' zaak dan te veel ging gesteld worden."
strijd is geworden? Moet de vereenzelvigd wordt met de Rekenen of aardrijkskun-
christelijke school niet zaak der belijders. De de is geen verkondiging, tijk der iNederlandse
vooral dienen tot propagan- volkskerk moet getuigen tot Van Niftrik noemt dat schoolsituatie, door Van
weten, omdat onderwijs kan tot verkondi- gisch portret ZOals dat
reflecteert op de prak-
Advertenue
nel
ie
sftélsft
De praktijk
Maar zwak blijft het protestantisme
er. En daarom verlaat men er zich te
meer op de kerk. Christelijke scholen
zijn er niet. Christelijke organisaties en
christelijke partijen al evenmin. Bij de
toespitsing van het centrale thema op
de onderscheiden levensgebieden liet
zich op deze kerkdag te Straatsburg
deze situatie ook duidelijk gevoelen. De
behandeling bijvoorbeeld van een onder
werp als „het kind op school" moest
voor Nederlandse opvattingen dan ook
wel wat bloedarm uit de bus komen.
Het kwam voornamelijk hierop neer,
dat aangedrongen Werd op een nauw
kontakt tussen ouders en onderwijzer.
Ouders en onderwijzers werd voorts
aangeraden, toch vooral toe te zien
wat de kinderen lezen.
Bij de bespreking van het huwelijk
werd onder meer de klacht geuit, dat
het een steeds groter aantal jonge
boeren zo moeilijk valt, een vrouw
te vinden, die bereid is het leven op
het platteland te delen.
Natuurlijk kwam ook de politiek ter
sprake, hetgeen in Frankrijk overigens
wel een heet hangijzer is: sedert 1946
21 kabinetten en 207 dagen kabinetskri-
sis; sedert 1954 zeven ministers van
fensie; sedert 1945 zestien ministers
financiën. Het viel op, dat men bij de
bespreking van de politiek telkens
bij de feitelijke situatie belandde.
Ten slotte nam men In de desbetref
fende commissie een motie aan, waarin
men zich allereerst kritisch uitsprak
over de bestaande toestand, vervolgens
de wenselijkheid opperde van bepaalde
hervormingen in de zin van een groter
verantwoordelijkheidsbesef, en eindelijk
aandrong op betere voorlichting.
Bij de maatschappelijke vragen werd
onder meer bezorgdheid uitgesproken
over het grote alkoholgebruik. Helaas,
zo werd opgemerkt, gaat er van de
herbergen een te grote aantrekkings
kracht uit en helaas ook, zo werd er
aan toegevoegd, is er in Frankrijk te
veel wijn.
Kerkelijke vragen
bezoek. Juist dan kaneen mobilisatie
van de leken gunstig uitwerken. Ter
versterking van de plaats, die de jon
geren in de kerk innemen, werd het
150.
Er bleef hem maar één middel over zich af te
reageren: het treiteren van de Duitse bewa
kers. Die sport bracht hem een aangename af
leiding. Uitbundig provoceerde hij alle Duitsers,
met uitzondering van „kabouter George", de of
ficier die het bevel over het kamp voerde, en de
vorige oorlog zelf krijgsgevangene was geweest
en sympathiek tegenover de gevangenen stond
omdat hij hun omstandigheden kende.
Bader's voornaamste doelwit was Hauptmann
Harger, een forse kerel met een rode kop, die
de bijnaam droeg van „de Afgrijselijke Har
ger". Met deze vent had Bader het ettelijke keren
aan de stok. vooral op de dag toen Bader wei
gerde een half uur lang m de sneeuw te staan
bij het appèl. Harger ontdekte hem in de barak
en beval hem naar buiten te gaan. Het werd een
heftige schreeuwpartij, maar Bader zei dood
kalm: „Ik zou maar kouwe voeten krijgen in die
sneeuw. Als u me wilt tellen, dan komt u maai
in mijn kamer, daar kunt u 't ook doen." Harger
schreeuwde: ,,U.... zultop appèl komen",
trok zijn pistool en richtte dat op Bader.
Iets zei Bader dat hij nu vooral niet verder
moest gaan en opeens was hij een en al vrien
delijkheid. „Maar natuurlijk zal ik op appèl ko
men, als u dat graag hebt." Hij nam een kruk
je op, liep er mee naar buiten en ging bij zijn
afdeling in de sneeuw zitten, wat Harger ander
maal razend maakte.
Zo had Bader een nieuw, interessant spel ont
dekt en ettelijke keren maakte hij zijn bewakers
zo nijdig dat ze hun pistolen trokken; om dan
op het laatste ogenblik hun opgeblazen woede
overbodig te maken door heel charmant te doen
wat ze verlangden Het was een geslepen tech
niek, waardoor de man die zijn kalmte verloor,
zich moreel de mindere voelde.
Kabouter George vond het ellendig een man
zonder benen in de sneeuw te zien zitten. Hij
gaf te kennen dat het onjuist, onbehoorlijk en
voor Duitsland vernederend was Derhalve gaf
hij Bader toestemming bij het appèl in zijn ba-
PAUL BR1CKHILL
DAN
MAAR ZO!
De levensgeschiedenis
de piloot zonder benei
rak te blijven, wat voor Bader aanleiding was
zo nu en dan naar buiten te gaan en zich bij
de anderen te voegen, waarbij hij Harger er weer
toe bracht zijn pistool te trekken. Maar hij móést
terug vechten en dit was de enige manier.
Tegen Kerstmis kwamen Lubbock en Gard
ner hem opzoeken:
„We hebben een plan voor ontvluchting. Heb
je zin mee te doen?"
„Wat? Midden m de winter?"
„Ja. Waarofn niet?"
Bader zei: „Ik ben je man."
Lubbock zette het plan uiteen. Vlak buiten het
nek in de afrastering was het kledingmagazijn en
groepen gevangenen werden daar van tijd tot
tijd heen gebracht om kledingstukken in ont
vangst te nemen. Gardner, die een aangeboren
talent had voor het forceren van sloten, was er
achter gekomen hoe hij een kamer in de barak
kon openen, die niet werd gebruikt. De bedoe
ling was dat zij drieën en een kapitein van de
Commando's, Keith Smith, kleren gingen haler,
en zich dan in de lege kamer opsloten tot het
donker was. Dan zouden ze uit het raam klim
men en doodgewoon over de verlichte weg langs
de barakken der Duitsers lopen (in de hoop dat
er niemand naar buiten zou komen) en in de
duisternis verdwijnen. Een eind verder de weg
af was het spoorwegstation Doessel, waar ze een
trein in de richting Frankrijk konden pikken
waar ze contact met de Ondergrondse zouden
opnemen. Als 't liep zoals ze hoopten, dan was
het heel eenvoudig. Het ontsnappingscomité had
hun enige honderden, het kamp binnen gesmok
kelde marken toegezegd, kaarten, en kompas
en vervalste persoonsbewijzen. Bovendien zou
Lubbock (schoonzoon van de Britse voedingsspe
cialist Lord Boyd-Orr) een ontsnappings
cake" bakken van speciaal daarvoor gehamster
de levensmiddelen, waar ze dagen van zouden
kunnen leven- Iedereen zei dat ze gek waren
het in de winter te proberen, maar ze lieten zich
daardoor niet weerhouden en op 9 januari, toen
er een dun laagje sneeuw over de bevroren aar
de lag, marcheerden ze met een aantal anderen
naar het kledingmagazijn. Plotseling begon een
der gevangenen ruzie te maken, zodat de aan
dacht van de bewakers werd afgeleid en Gard
ner de kans kreeg het slot te forceren, waarna
ze alle vier de lege kamer inslopen. Het werd
donker, maar het wachten in de koude duurde
erg lang. Om een uur of acht hoorden ze een
ontzaglijk lawaai van tegen elkaar geslagen con
servenblikken. Een jonge, ontembare R.A.F.-
luitenant. Peter Tunstall, gaf hun het teken en
leidde tegelijkertijd de aandacht van de bewa
kers af. Alle zoeklichten van het kamp werden,
zeer ten gerieve van de vluchtelingen, op de bron
van het lawaai gericht en heel kalm opende
Gardner het raam aan de andere kant van de
barak Smith, een reus van bijna twee meter
met een kale kop. gleed het eerst naar buiten
en liep rustig het verlichte pad op, gevolgd
door Lubbock en Bader en ten slotte Gardner
Smith was al in de duisternis verdwenen en
de anderen behoefden nog maar een meter of
vijftien af te leggen om in veiligheid te komen,
toen plotseling een Duitse soldaat uit een der
barakken naar buiten kwam gehold, blijkbaar op
weg naar de latrine Stomverbaasd zag hij het
drietal in de lange Britse overjassen daar wan
delen en meteen brulde hij om hulp Prompt kwa
men uit alle barakken Duitsers aangerend en
werd het drietal door een opgewonden zwerm
soldaten omringd. Smith was intussen verdwe-
(WUKD1 VERVOLGD.
VERKOUDEN
VLUG...
de lekkere
ANTISEPTISCHE
KEEL-PASTILLE
voorstel gedaan, in de kerkeraad vooi n
een vertegenwoordiger van de jongeret I
een zetel in te ruimen. Ook de taak, -I
die de predikantsvrouw in de gemeen,
te heeft, kwam bij dit onderwerp aan
de orde Hoe. zo werd gevraagd, degem
nen die zich van elders gevestigd heb-]^
ben, in de gemeente op te vangen. In
dit verband hierinnerde men aan d«Se
gewoonte, die in Amerika wel wordlM
gevolgd, om namelijk in de psalmbop
ken die in de kerk worden uitgeleend5
een aanmeldingsformulier te leggen. d(
Gewezen werd nog hierop, hoe waar
devol de bijdrage van ouden en zieket
voor het gemeenteleven kan zijn, wan- j
neer het er om gaat. aan de voorbe-"
de de noodzakelijke uitbreiding te ge-
ven; daartoe immers kunnen ouden er
zieken in het bijzonder worden opge-f16
wekt. pul
Dit zijn zo enkele punten, die ln dr.,
besprekingen te Straatsburg werden aan
geroerd. Het ging er om de vraag:*01
hoe vinden wij de naaste en hoe bet»al
nen wij ons een naaste? Het antwoorigel
moest luiden: door onze bereidheid, d*
naaste op te zoeken, bewijzen wij, zèlfAh
door God te zijn gevonden. )cu.
Joods internaat
wonen. In eerste instantie is dit inters^
naat gedacht voor kinderen die wonec*
in een der Joodse gemeenten buiteir01
die van Amsterdam, Rotterdam of Det*ei1
Haag. Op die wijze poogt de Joodse onj T
derwijscommissie het aantal JoodMbre
kinderen dat Joods onderwijs kan genitj3a(
ten te verhogen. In Amsterdam is eetaa
lagere school voor buitengewoon Jood!*
onderwijs en een Joodse H.B.S. gevet-
tigd. Elders in Nederland zijn die niet"11)
De Joodse onderwijscommissie is tcfAle
het besluit een internaat te Amsterdam
te vestigen gekomen, omdat uit ee»rjn
onderzoek is gebleken dat in alle kleiif„_(
Joodse gemeenten (57) in ons land te.
zamen slechts 240 kinderen van eef:/
Joodse docent Joodse les ontvangen. Df1'-
overigen zijn aangewezen op de schril- P
telijke cursussen, hetgeen een mindsfcalt
gunstig resultaat tot gevolg heeft UilLen
Joods religieus onderwijs wordt gege
Vergaderingen en
conferenties rj
Het centrum van de werkgemeenschaiela
van gereformeerde jongeren zal 20 eind
21 oktober in het Maarten Maarten? n
huis te Doorn een oecumenisch weel<jeer
einde organiseren onder het motto Nte(
praten óver, maar praten mét. Het gaar3
er om de vraag hoe men in de eige'ec'
Gereformeerde Kerken vorm kan ge-ten<
ven aan de oecumenische gezindheiflijk
Referent is dr. K. J. Kraan te Rotteijenc
De jaarlijkse Schooldag
keli
an de Gerefo [ken
meerde Kerken zal in 1957 gehoudei R.
worden op 23 mei. De dag daarvoor ijiisc
's avonds de bidstond. De leiding va£_
de Schooldag is opgedragen aan de cu
rator ds. D. Scheele te Assen.
De politieke verantwoordelijkheid va I
de Kerk is het onderwerp, waaroye
„Kerk en wereld" op 24 en 25 noveit
ber een conferentie houdt op De Hors
te Driebergen. De leiding berust b!
prof. dr. A. J. Rasker te Leiden e
dr. J M. van Veen te Driebergen.
Sprekers zijn ds. M. A. Krop, studea 1
tenpredikant te Groningen (De HereIn
vormde Kerk in de huidige (partij-)ppoui
litieke situatie) en dr. E. Emmen, s^et
cretaris-generaal der generale synodjel
(Het politieke spreken van de Kerk^en
Schoonheidsivedstrijden "ncl
in Vaticaanse ogen He
[atti
Het Vaticaanse dagblad, de Osservihov
tore Romano, heeft zich voor de tweeifant
maal binnen enkele weken fel gekeeijpoo,
tegen de schoonheidswedstrijden zoal
die voor een verkiezing van „Miss Iti
Ha" ^en „Miss World" worden doorge
Thans uit het blad zich tevens il Y
prijzende bewoordingen over mejuffrouw
Janette de Montalk. de onlangs gekozej
..Miss Nieuw-Zeeland". die in de strijl
om het wereldkampioenschap vrouwen
schoonheid, waaraan is verbonden
titel van „Miss World", in Londd
moest uitkomen.
Mejuffrouw De Montalk heeft namelijl
geweigerd in het openbaar in badpa!
voor de jury te verschijnen. p„
Zij voerde hierbij aan. dat bij de ve#*"
kiezing van Miss Nieuw-Zeeland ni^gn
louter physieke maatstaven waren aac
gelegd, doch dat zij gekozen was op bi Ah
sis van gratie, beschaving, opvoeding ele i
intelligentie. Ln
Het Vaticaanse blad merkt op. dat nLn
eindelijk eens een schoonheidswedstri)^
de eer geniet van een eervol terugtrdf11
ken. dat gelijk staat met een protest.,ran
Deze vTouwen-tentoonstellineen. itad
schrijft het blad verder, waren on®*n c
hoord in de heidense wereld, en ook
nog worden zij voor het merendeel in 4
niet-christelijke landen niet goedge
keurd. Het type van de huidige schoor0"
heidswedstrijd is een ongerijmd vei?"
"nsel in een christelijke samenlBeej
He blad voeet er aan toe. dat dei|n
schoonheidswedstrijden grote overeenL,
komst vertonen met zoölogische studilf
ter verbetering van een dierlijk ras. f
Nog onlangs heeft de Oss. Romano djf 1
verkiezing van Miss Italia met een ho»hai<
dententoonstelling vergeleken. |f h
Ene
Nieuwe synagoge
(Van i
medewerker)
•erfc
een flatgebouw aan de Linnaeu#et
straat te Amsterdam zal donderdag fcn
November een nieuwe synagoge wordtbn
ingewijd. Deze synagoge komt in <Lrf.
plaats voor een andere, die aan dezelfiT
straat ligt en in gebruik is genomen ifn'
de dertiger jaren toen vele Joden vaf
de Amsterdamse binnenstad naar Arrfore
sterdam-Oost verhuisden. Mettertijd T"A-
deze synagoge die bekend staat
haar fraai architectonisch geheel v
den afgebroken. Er zal een flatgebf
van zeven verdiepingen voor in
plaats komen. Deze synagoge
slechts korte tijd als Joods bedeht
heeft gediend sinds 1942 is er spot
diseh gebruik van gemaakt
vervangen worden omdat het
Joden in -Amsterdam-Oost een dergell
gebouw niet meer wettigt.
'ell i
