Verhuring viswater en de
procent in 't geding
zes
VERBETERING BIJ V. WIJK
ZET ZICH VOORT
Alphense aannemer betaalde
te hoge lonen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DINSDAG 16 OKTOBER 195*
Raad van Leiden
r Salarisverhoging ambtenaren
per 1 juli 1956
TJEPAALD SCHOKKENDE PUNTEN bevatte de agenda voor de gister-
■*-* middag gehouden raadsvergadering van Leiden niet. Vóór vieren was
het openbare gedeelte van de beraadslagingen al voltooid. Slechts twee
punten hebben uitvoerig de aandacht gevraagd, namelijk de verhuring van
het viswater in de gemeente en de toekenning van een zes procent salaris
verhoging aan het gemeentepersoneel per 1 juli 1956. Ter geruststelling
van de ambtenaren zeggen we er meteen maar bij, dat dit laatste voorstel
met algemene stemmen is aanvaard.
De vorige maal was de kwestie var
l verhuren van het viswater aangehouden
op verzoek van de heer P i e n a (P.v.d.A.),
die de belangen van de sportvissers ook
nu nog eens extra kwam verdedigen. De
i Kamer voor de Binnenvisserij had haar
t standpunt gehandhaafd, dat aan de vis
sers Zandvliet, die de Haarlemmertrek-
vaart en een gedeelte van het Poelmeer
hebben gehuurd, niet de verplichting mag
t worden opgelegd snoek-hengelvergunnin-
gen af te geven aan de leden van de hen-
e gelaarsbond voor Leiden en omstreken.
B. en W. waren van oordeel, dat het ver
zoek van de hengelaarsbond om deze ver
plichting wel op te leggen moest worden
afgewezen.
•t De heer Piena kwam aandragen met de
werkwijze in talrijke andere gemeenten,
ir waar de wateren niet aan de beroepsvis-
n sers worden verhuurd, doch aan de sport-
[e vissers. De scheiding van de verhuurde
wateren heeft de Kamer ingesteld wegens
u de slechte verhouding tussen de heren
Zandvliet enerzijds en het bestuur van de
l hengelaarsbond anderzijds. In werkelijk
heid bestaat die scheiding niet.
in Zou het nu niet beter zijn, zo vroeg de
m heer Piena zich af. wanneer de gemeente
alle wateren in eigen beheer nam ten
dienste van de recreatie? Hij drong erop
in aan in het huurcontract wel de verplich-
IU ting van uitgifte van 300 snoek-hengelver-
gunningen op te nemen. Als de Kamer
ar goedkeuring weigert kan de gemeente
j- altijd nog in beroep komen bij de Kroon.
e. De heer De B r e e (K.V.P.) verklaarde
volkomen met dit betoog te kunnen In-
n- stemmen.
Wethouder Jongeleen bracht hler-
e- tegen in, dat de Kamer voor de Binnen-
ie_ visserij de belangen van beroeps- en
sportvissers tegen elkaar afweegt. Hij
handhaafde het voorstel van het college.
5t9 Amendement
en De heer Piena diende nu een amende-
p_ ment in dat erop neerkwam, dat de heren
Zandvliet 300 snoek-hengelvergunningen
moeten afleveren aan de hengelaarsbond,
en terwijl de bond, om het doodvissen van
het water te" voorkomen, de verplichting
krijgt opgelegd voor het uitzetten van
pootvis te zorgen. De vergunningen zou-
eft den niet meer dan 1 per stuk mogen
kosten.
lg De heer Woudstra (Prot.-Chr.) zeide
ier de indruk te hebben gekregen, dat de heer
or. Piena al te zeer de belangen van de sport-
vissers op eenzijdige wijze behartigt. De
ie_ heren Zandvliet zijn al een groot stuk
rijf Rijn kwijtgeraakt. De consequenties van
ill- ^it amendement zijn niet te overzien. De
Kamer heeft juist de aandacht gevestigd
aa~ op het gevaar, dat het water zal worden
lke doodgevist. Daarom verklaarde hij zich
loet teSen dit amendement.
„Hebben de sportvissers eigenlijk te
:n. weinig water?", zo vroeg de heer D r ij-
dat ber (V.V.D.) zich af. De heer Piena: „In
e de directe omgeving van Leiden wel. En
het uitzetten van pootvis zal de visstand
lijk wel op peil houden",
rie- Men ging nu tot stemming over. Tegen
het amendement verklaarden zich alleen
de leden van de Prot.-Chr. groepering,
op met uitzondering van de heer Huurman,
rjns de heer Hagens van de V.V.D. en de wet
houders, zodat het werd aanvaard met
toe" 24 tegen 11 stemmen.
Niet hetzelfde
Bge- Als laatste punt van de agenda kwam
lans ^et voorstel ter sprake het gemeente-
personeel een salarisverhoging van 6
nln" procent toe te kennen met ingang van
eten 1 juli. Het rijkspersoneel krijgt de zes
men Procent Pas per 1 september, maar het
Centraal Orgaan had de eerste juli aan-
een bevolen.
en Mr. W o
niet
r a was het hier ook wel
hij vond de redactie van
de toelichting niet helemaal juist. Zo acht-
ndse te hij een uitkering ineens van drie pro-
wil cent over 1955 principieel iets anders dan
een salarisverhoging van zes procent per
1 juli 1956, al krijgt het personeel, over
oed- het hele jaar gerekend, wel 3 procent.
aldus de heer Woudstra,
juister zijn geweest in de toelichting
een vergelijking te treffen met het
vrije bedrijf. Dan kan duidelijk blij
ken, hoe groot het verschil in sala
riëring is tussen vergelijkbare func
ties bij de gemeente en in het vrije
bedrijf. Voorts had de heer Woudstra
bedenkingen tegen het feit, dat het
Centraal Orgaan de regering in een
dwangpositie heeft gebracht. Hij achtte
dit zeer gevaarlijk voor de toekomst
van het georganiseerd overleg.
Hun voldoening over het aanhangige
kans (Vervolg van pagina 2.)
"ge) schikken echt wel over zoveel geld,
dat zij een taxi kunnen nemen van
aan- Baarn naar Den Haag.
hem En toen dan in de auto bleek, dat
ïr In de lifter een verslaggever was van
de een Londens sensatieblad, toen had
sdijk, de heer Van Maasdijk waarschijnlijk
acht wijzer gedaan met zwijgen. De heer
zijn Van Maasdijk is allerminst een
En vreemde in de journalistiek, getuige
jeten zijn verbindingen met De Telegraaf
en de Haagse Post. Hij kon weten dat
rkla- ieder woord tegen hem gebruikt zou
aan worden. Hij kon ook weten dat hij
wel niet tijdens een autorit een journalist
heb- die op nieuws uit is, tot andere ge
goede dachten kan brengen,
idrag Het spijt ons: de verklaring van
i ge- dr. Van Maasdijk roept tal van vra-
looft gen op. We hopen van harte dat de
slag- daartoe geëigende instanties een pas-
een send antwoord op deze vragen zullen
Ijoen verkrijgen. We gunnen ons konink-
een Hik gezin zo van harte de rust die
spaal- nodig is voor een harmonische ont-
be- plooiing en wij hidden God dat hij
onze Vorstin en haar huis beware
tn 1 voor ramp en teger. poed.
voorstel spraken nog uit de heren D
B r e e (K.V.P.), Sommeling e
Meester (P.v.d.A.). De laatste legde t
de nadruk op, dat bij een vergelijking
met het vrije bedrijf tevens de mogelijk
heid onder het oog moet worden gezien,
de salarissen van het gemeentepersoneel
tot dit peil op te trekken. Overigens
spr. helemaal niet bang voor een
schil van mening tussen de gemeenten
en het Rijk.
Voorgeschiedenis
Een uitvoerig beeld van de voorgeschie
denis kwam uit de mond van wethouder
Menken. Hij achtte de houding
het Centraal Orgaan geen externe actie
tegen de regering, omdat het C.O. ook
aan de conferentietafel heeft gezeten.
Maar nu was dan het punt bereikt, waar
op de gemeenten hebben besloten niet lan
ger met de rijksregeling mee te -gaan. De
zuigkracht van het bedrijfsleven is al zeer
groot. Bij de begroting kunnen eventueel
wel cijfers worden overgelegd. De houding
van de regering achtte spreker trouwens
ook niet consequent, want het personeel
van de Ned. Spoorwegen heeft wel per 1
juli salarisverhoging gekregen. Als hier
een tegenstelling is gegroeid tussen de
gemeenten en het Rijk, dan is die er
tussen het Rijk en meer dan één provin
ciaal bestuur, aldus de wethouder.
De heer Woudstra wees nog op de
gelijkheid, dat de regering revanche gaat
nemen voor deze houding van de gemeen
ten. Maar overigens kan de regering ei
niets meer tegen doen dat de verhoging
per 1 juli ingaat.
De heer Van Dijk: „Hoe denken Ged.
Staten hier over?"
Wethouder Menken: „Precies als wij".
De raad ging hierna zonder stemming
akkoord met het voorstel.
Nagekomen
Tot slot hechtte de raad goedkeuring
in een nagekomen voorstel de bouw
105 woningwetwoningen en 6 winkelwo
ningen in plan noord IV ondershands op
te dragen aan het bouwbedrijf Gebr. J.
reur te Zwijndrecht. De woningen
gaan 1.660.000 kosten, de winkels
240.000.
Bij het begin van de vergadering had
e burgemeester de heer J. H. Schüller
erwelkomd, die na maandenlange af
wezigheid ten gevolge van een hem over
komen ongeluk voor het eerst de verga
dering weer kon bijwonen.
Zilveren medaille
voor A. Bergers
Gisteren was het veertig jaar geleden,
dat de heer A. A. G. Bergers, administra
tief ambtenaar A bij de stedelijke licht
fabrieken, als jongste bediende bij de
S.L.F. in dienst trad. 's Morgens werd de
heer Bergers met zijn echtgenote door de
burgemeester in het stadhuis ontvangen,
waarbij deze meedeelde, dat het Hare
Majesteit de Koningin had behaagd, hem
de zilveren medaille verbonden aan
Orde van Oranje-Nassau te verlenen.
De burgemeester bracht de heer Ber
gers, in tegenwoordigheid van de heer
D. van der Kwaak, wethouder van d
drijven, en ir. Y. Ykema, directeur v:
S.L.F., dank voor de uitnemende wijze,
waarop hij zijn werk altijd heeft gedaan.
De burgemeester bekrachtigde zijn har
telijke woorden door de jubilaris de oor
konde van het gemeentebestuur over
handigen, waarna bij de verrassende mede
deling met betrekking tot de Koninklijke
onderscheiding deed. De heer Bergers ont
ving ook de gebruikelijke gratificatie.
De wethouder en de directeur spraken
in gelijke geest. Toen de heer Bergers
een dankwoord had gesproken, vertrok
hij met zijn echtgenote om de dag verder
in de huiselijke kring door te brengen
Daar zijn hem in de loop van de dag nog
vele blijken van sympathie en medeleven
ten deel gevallen.
Concert voor Leidse Kunstkring
Béla Siki een van de grote
pianisten van nu
ISTERAVOND CONCERTEERDE voor de leden van de Leidse Kunst-
VT kring „Voor Allen" de hongaarse pianist Béla Siki voor een talrijk
gehoor. Via grammofoonplaat en concertzaal heeft zij zich reeds een op
merkelijke reputatie verworven. Dit optreden heeft er stellig toe bijge
dragenzijn roem althans te Leiden te vergroten. Zoals vaak geschiedt,
was het vooral zijn optreden na de pauze dat het duidelijkst de uitzonder
lijke begaafdheid van de pianist deed uitkomen.
Doch reeds tijdens het eerste gedeelte
m dit concert viel veel te genieten. Beet-
hovens sonate no. 15 op. 28 in D behoort
ten onirechte tot de minder gespeelde sona
tes, want dit werk is zowel door zijn the
matiek als door zijn oorspronkelijke op
bouw hoogst boeiend. In de vertolking die
Siki van dit opus gaf troffen al dadelijk
enige voor Siki's kunstenaarschap karak
teristieke hoedanigheden: de realisatie be
rustte op een synthetische visie, nergens
werd de voordracht verbrokkeld door be-
baar onmiddellijk gevoel6effeet, ener
zijds werd sentimentaliteit vermeden en
anderzijds werd gestreefd naar een ronde,
klank, rijk geschakeerd, zodat de so
nate niets verloor van het robuuste, vitale,
dat Beethovens werken van de zgn. eerste
periode kenmerkt.
Overigens bevat deze sonate qua harmo
niek en motiefverwerking reeds veel dat
op de latere periode vooruitloopt. Het an
dante in d, een schitterend elegisch stuk
met fraaie climax tegen het slot, had wel
licht nog wat dieper van sentiment kun-
zijn in Siki's vertolking; daarentegen
kwam het boeiende ritmische spel van
scherzo en finale uitstekend tot zijn recht.
Dat is pianist in diit eerste werk nog wat
moest zoeken naar de voor deze zaal juiste
klankverhoudingen was begrijpelijk.
Niveau
Trouwens ook nog in de tweede sonate
op. 35, in bes, van F. Chopin kon de solist
zich misschien nog niet in elk opzicht
routine bevrijden. Dat nam niet weg dat
reeds in 'het eerste deel met zijn verbijste
rende technische en formele problemen
een uitzonderlijk niveau werd bereikt. On
danks de gedrongenheid van dit deel bleef
alles logisch en duidelijk, geen verward*
sonore klankenbrij zoals dit al te vaak
Juist bij deze sonate valt waar t
Dat Siki over een fabelachtige
pianotechniek beschikt, werd hier al
zeer evident. Het scherzo was indruk
wekkend, al bevredigde het trio met
de smachtende melodie'in Ges-dur
ons niet geheel door de ietwat zake
lijke conversatietoon die we een en
kele maal meenden waar te nemen.
Na de indrukwekkende Marcia Fu-
nebre volgde ten slotte een presto,
zo demonisch als we het nog maar
zelden1 beluisterden. Slechts zó, zon
der accenten, uitgezonderd één enkel
crescendo tegen het einde, is dit
raadselachtige fragment dat nauwe
lijks enige melodievorming te zien
geeft, aanvaardbaar. Een dergelijke
interpretatie deed ons verlangend
uitzien naar het tweede deel van het
programma.
De sonatine voor de linkerhand van de
beroemde, helaas overleden Roemeense
pianist Dinu Lipatti is een uitstekend ge
componeerd, zeer effectrijk stuk. ook al
bevat het misschien zuiver muzikaal ge
zien weinig oorspronkelijkheid. Siki voer
de het met virtuositeit en smaak uit, een
technische prestatie van betekenis.
Hoogtepunt
Het hoogtepunt was echter voor ons de
interpretatie van Ravels suite Miroirs, -
werk uit Ravels vroegere periode waarin
het impressionisme nog zijn esthetiek be
paalde en waarin de oververzadigde ak
koorden met verminde; ie octaven het
klankbeeld iets zeer sensueels geven. Siki'
•keur voor een warm0, vibrerende pia-
notoon boven een slanke analytische toon,
kwam hier goed te pas. Het was een feest
het oor deze weelde aan tinten,
klankschakeringen en dynamische verfij
ningen mee te beleven. Welk een poëzie
bijvoorbeeld in „Unie barque sur l'oeéan"
.Alborado del graoioso" en in „La val-
lée des cloches" om slechts die te noemen
Een geestdriftig applaus bewoog de solist
nog tot twee toegiften: Chopins Etude
F. op. 10, op schier-onnavolgbaar-lichte
•olmaakte wijze voorgetoverd, en een
nate in b van Domenico Scarlatti,
uitzonderlijk mooi gespeeld. De Leidse
Kunstkring heeft met dit eerste
dit seizoen stellig een gelukkige greep ge
daan. Béla Siki bewees dat hij een der
grote pianisten van deze tijd is, en we
hopen dit nog vaak te mogen constateren.
Dr. J. van der Veen.
Oraój» jrocU U JÜtiio
Lezing in Jacobazaal
Achthonderd kustvaartuigen
onder Nederlandse vlag
In de Jacobazaal van de Burcht is gisteravond door kapitein J. D. J. Post-
ma een lezing gehouden over de Groninger kustvaart. De avond ging uit
van het Koninklijk Zeemanscollege „De Groninger Eendracht". Jongens
met niet meer dan lagere schoolopleiding kunnen opklimmen tot eerste
machinist en kapitein. Het adres van het Koninklijk Zeemanscollege is
A-Kerkhof 32a, Groningen (stad).
Ongeveer 800 kustvaartuigen
vandaag-de-dag onder Ned. vlag. Meer
dan de helft van het aantal Nederland:
koopvaardijschepen bestaat uit kustvaa:
tuigen. Al deze schepen hebben manne
nodig, jonge mannen, die een toekomst
willen bouwen in de kustvaart, eei
van scheepvaart, die vooral na de oorlog
een grote ontwikkeling te zien heeft ge
geven. De Nederlandse vloot van kust
vaartuigen is samengesteld uit een aan
tal typen en soorten. De koelschepen er
tankschepen maken maar een heel klein
deel uit van de kustvaartvloot. Het
grote deel van de vloot bestaat uit sche
pen voor de wilde vaart, terwijl ook eer
groot aantal dienst doet in vaste scheep
vaartlijnen.
Er worden alle mogelijke soorten goe
deren vervoerd: hout, klei, kolen, cokes,
oud ijzer, fosfaten, zout meel, carton
Vervolgens werd Iets verteld ove
mogelijkheden aan boord van een kust
vaartuig, over de sociale voorzieningen
ver de promotiekansen. Vooral
scholen in Delfzijl en Amsterdam hebben
Leids kantongerecht:
dierenleed
Voor de kantonrechter in Leiden moest
gisteren een man uit Leiderdorp
schijnen, die in juli van dit jaar „op pijn
lijke en kwellende wijze" een geit i
Rotterdam had vervoerd. De ribben
het dier moeten hebben blootgelegen,
dat het ernstig gewond in Rotterdam
kwam. De O.M stelde vast, dat de geit
geleder» moet hebben en dat niemand
het dier had omgezien, ook de chauffeur
niet. De eis voor dit ergerlijke ve
125 boete of 40 dagen hechtenis. De
plaatsvervangende kantonrechter, mr. De
Koning veroordeelde de man tot 200
boete of 100 dagen.
Een Leidenaar stond terecht omdat hij
hennen in te nauwe kratten had laten
en. Een deskundige verklaarde, dat
de kratten ten hoogste voor 15 hennen be
stemd waren en dat er 25 a 30 in v
vervoerd. Een paar hennen waren dan ook
gestikt. Het O.M. eiste ƒ20 boete of
dagen, waarna de kantonrechter de m:
irdeelde tot 5 of 2 dagen.
BEIDE AFDELINGEN ZIJN VOOR GERUIME
TIJD MET ORDERS BEZET
TN HET VERSLAG over het boekjaar 1955 van de Leidsche Textielfabrie-
-*■ ken Gebrs. Van Wijk Co N.V. te Leiden deelt de directie, de heren J.
W. Heringa en dr. J. C. M. van Rhee, mee, dat ook dit jaar de cijfers een
verbetering te zien geven ten aanzien van het vorige jaar, namelijk een
winstsaldo van ƒ420.149 tegenover 120.525 in 1954.
Op de obligatielening had een aflossing
plaats van 134.000, zodat thans nog een
obligatieschuld overblijft van 1.732.000.
Het totaalbedrag der schulden was op de
balansdatum aanmerkelijk lager, vergele-
met 31 december 1954. De gebouwen,
machines en inventaris zijn verzekerd
17.648.107. Enige nieuwe machines
werden aangeschaft en verschillende
beteringen werden aangebracht.
De produktle en de afzet van de hand
breigarens, industriegarens en dekens
verliep in het algemeen niet onbevredi
gend. Men ondervond enige tijdelijke stag-
tie in de aflevering door de wijziging
de omzetbelasting. In de loop van
daalden de prijzen van de merinowol. De
ere wolsoorten toonden begin 1955
stijging, daarna een daling. In de zo:
VULPENHOUDERS
t>emmenie
Haarlemmerstraat 169
Ds. A. A. Koolhaas
Ds. A. A. Koolhaas te Amersfoort, die
>n beroep ontving van de Hervormde
Gemeente te Leiden, heeft voor het be
roep van de Herv. Gemeente te Som-
Isdijk (Goeree en Overflakkee) be
dankt.
van dit jaar trad vooral voor de fijnere
wolsoorten weer een aanmerkelijke prijs
stijging op.
De post „schuld aan pensioenfondsen
personeel" toont een daling van ongeveer
60 000. Met de geleidelijke aflossing v.-
deze schuld gaat men voort De directie
deelt verder mee, dat de beide afdelingen
voor zeer geruime tijd met orders bezet
zijn.
Pluimvee- en konijnen-
sport
De Leidse pluimvee- en konijnensport-
/ereniging wil de liefhebberij, die zij na
streeft, nieuw leven inblazen. Het bestuur
heeft daartoe een speciale avond belegd
op woensdag 17 oktober om 8 uur in Oud-
Hortuszicht aan de Witte Singel, waarop
de heer J. van der Vooren, keurmeester
sierduiven te Amsterdam, spreekt.
Gesproken wordt over de huisvesting en
de verzorging van de vogels.
Geref. Gemeente in Ned.
Ds. H. Ligtenberg te Rotterdam zal niet
donderdagavond maar vrijdagavond om
half 8 in het gebouw Hoge Rijndijk 24
i preekbeurt voor de Geref. Gemeente
Nederland vervullen.
al veel jonge krachten aan de kustvaart
geleverd. De promotiekansen zijn in rui
me mate aanwezig door het grote aantal
schepen, die alle een kapitein nodig heb
ben, alsmede een of meer stuurlieden ei
een of meer werktuigkundigen.
Eredoctoraat voor prof.
dr. S. R. de Groot
De universiteit van Straatsburg zal
prof. dr. S. R. de Groot, hoogleraar in de
theoretische natuurkunde te Leiden het
doctoraat honoris causa in de natuurwe
tenschappen verlenen. Prof. De Groot zal
op 22 november, bij de opening van
academische jaar, in een plechtige zitting
de senaat met de nieuwe waardig
heid warden bekleed.
Sybrech Willemsdochter
Gevallen uit het zenith, veroor
deeld tot de strop
IN ZIJN STRIJD tegen de machtige Hanze, de bisschoppen en de edelen
schijnt Christiaan 11, Koning van Denemarken, Noorwegen en Zweden
steun te hebben gezocht en gevonden bij Sybrech Willems dochter. Dezt
ambitieuze en niet al te scrupuleuze vrouw treedt met haar knappe dochtei
Duveke in 1507 in het licht der historie. Gekomen uit Amsterdam is zij dar
in het bezit van een herberg in deNoorse stad Bergen, waar zij een trouwt
hoedster is van Duvékes eerbaarheid. Totdat de moeder het aflegt tegen dt
zakenvrouio. Duveke als minnares van kroonprins Christiaan kan haa-
privileges opleveren. En Christiaan ook niet gek, wil zich graag verzekeren
van Sybrechs hulp en raad. Die kroonprins is een vat vol tegenstrijdigheid
De romantische kant van zijn karakter
heeft voor Duveke bekoring, moedei
Sybrech voelt zich meer aangetrokken
door zijn heerszucht en dictatoriale
gingen. Ook wanneer hij later gehuwd is
met koningin Elisabeth gaan zijn relaties
met moeder en dochter gewoon door. Ze
zijn dan inmiddels verhuisd naar Ko
penhagen.
Het spreekt vanzelf, dat tegen de ver
houding met deze vrouwen verzet rijst.
Verschillende pogingen worden onder
nomen om de vorst de band te doen ver
breken. Het gekuip en gekonkel heeft tot
gevolg, dat Duveke in 1517 onder ver
dachte omstandigheden strekt. Degenen,
die gedacht mochten hebben, dat het met
de invloed van Sybrech nu ook uit
zijn, hadden het mis. Integendeel. Haar
invloed breidt zich steeds meer ui
in de politie! an die jaren speelt zij
een hoofdrol.
De reactie tegen deze gang van zaken
wordt steeds feller. Men beschuldigt haar
van het beoefenen der zwarte kunst
het aantal van haar vijanden groeit
daarmee ook dat van de koning. Edelen,
bisschoppen en een gedec-lte van het volk
komen in opstand. Ja, ook deze laatsten,
die zij heeft willen beschermen tegen de
rijksgroten. Men heeft hertog Frederik
tot koning uitgeroepen en Christiaan be
zit geen middelen meer om zijn volk te
gen deze oppositie-macht te beschermen.
In het dertiende tafereel probeert Chris
tiaan de schuld voor deze gang var
ken op Sybrech te schuiven. Zij zegt de
koning dat, wanneer h/i het volk ir
scherming wil nemen, dit niet gaat
der strijd en ze verwijt hem, dat hij op
dit beslissende moment niet doorvecht.
Hij is echter een gedesillusioneerd man.
Er valt niet meer te vechten. „Er zijn
misschien een paar boeren te vinden, die
voor hun vrijheid drie mark willen beta
len, maar er is er niet één, die er vooi
wil sterven."
Dit alles is de uitkomst van de optel
som der kwade eigenschappen van Chris
tiaan. Duveke was de enige, die invloed
had kunnen hebben op de koning, was
in, naar hij zelf zegt, niet veel goeds
overgebleven
Ze verlaten het land om, als het kan,
in de Nederlanden hulp te zoeken. En het
eind? Negen jaar later, 1531. In de ge
vangenis te Mechelen. Sybrech staat
voor haar rechters, beschuldigd van con
spiratie met de vroegere koning Chris-
Haagse politierechter
De officier van justitie b(j de Haag
se politierechter eiste duizend gulden
boete of negentig dagen en twee maan
den gevangenisstraf voorwaardelijk,
met drie jaar proeftijd, tegen een
negenendcrtigjarlge aannemer van be
tonwerken uit Alphen aan den Rjjn.
Deze erkende zich schuldig te hebben
gemaakt aan onjuiste aangifte voor de
loonbelasting over de maanden no
vember en december 1955.
In werkelijkheid waren de uitbetaalde
lonen veel hoger. Zwarte lonen war»
oorzaak van de malversaties. Verdachte
zelf had de door zijn boekhouder opge
maakte aangiften ondertekend. Hij nan
de loonbelasting voor eigen rekening. In
de boekhouding was voorts een chaos ont
staan. Er waren ontvangen bedragen niet
geboekt en een ander bedrag was twee
maal geboekt. „Dat was een vergissing",
verdachten. De officier schetste hoe
i bij zwarte lonen voor grote moeilijk
heden zit. Geeft men voor de loonbelasting
de juiste lonen op, dan komt uit dat men
te lonen betaalt. Dit is strafbaar
Burgerlijke stand van
Leiden
Geboren: Johanna Francina, dr v J. J.
Fakkel en E. C. Prins: Ingrid. dr. v. J. L.
Makkinga en M. van Rijswijk; Dirk Jaco
bus, zn. van W J. Honing en C. van Rijn
Wilhelmus Johannes Maria, zn. van W. P.
G. v. d. Zalm en B. van Gerven; Arie
Andries, zn. van W. F. v. Klaveren
van Haalem; Jacobus Adrianus, zr
J. A. Schadee en L. Oostenrijk; Cornells
Hendrik, zn. van A. Smit en C. L. Meij-
burg; Paulus Antonius Maria. zn. van T
J. van Goozen en H. T. F. Baak; Nico-
laas Leo, zn. van P. G. Verhoeff en G. v
Egmond; Leuntje, dr. van D. P. v. d. Plas
en L. v. d Plas; Gijsbert Willem Hendrik,
zn. van G. v. d. Vos en A. M. Bruggink
Carel. zn. van C Blansjaar en M. Vlas
veld; Theodora Maria. dr. van F. Meijer
v. d. Plas; Johannes Jacobus Mat-
theus. zn. van J. M. Zandvliet en M. G.
Zoet; Maria Gcrrigjen. dr. van H. Kors-
wagen en M. Karsten; Klazina Marcellina
Maria, dr. van H. G. v d. Geest en A. M
Borst; Catharina Johanna, dr. van H. J.
ds l'Ecluse en C. de Nobel; Weintje Cor
nelia, dr. van C. v. d. Plas en J. van
Duin; Abrahafh Cornelis. zn. van C. J
d Linden en J. de Vriend; Hubert
Philippe, zn. van L. J Endtz en A. M. C
lenau; Gerardus Johannes Cornelis,
an F. M Wassenaar en A. C. A. van
Franciska. dr. van H. Riethoven en
F. Guleij; Ilona Jolan, dr. van P. Riet
hoven en E. S. de Vos.
Gehuwd: J P. Rozemeljer en C. M. v.
den Berg; T. J. de Jongh en E. Naber;
J Krietemeijer en M A. W. van den
Eijkel; J. J. Planje en J. Berlemon; J. F.
N. Kraaij en J Stolp; L. Jansen en G. W.
der Meer; H. F Hanno en M. E.
Ober; J. Peeters en C. H. van Zeeland.
Overleden: L. M. Barning 14 j., zn.;
E. J. van Haastrecht. 39 j., m.; A. Vlas
veld, 88 j„ weduwe van Nieuwkoop; A
er. 76 j.. weduwe van Muselaar; L
Neuteboom, 52 j., man.
Geeft men het niet op dan doet men een
onjuiste, dus ook strafbare aangifte. In
elk geval kan niet toegestaan worden dat
men een valse boekhouding heeft.
De raadsman mr. J. A. la Gro, schetste
hoe aannemers zwarte lonen moeten be
talen om aannemer te kunnen blijvén. Hij
kan het teveel betaalde opgeven of als
privé-opname boeken. In het laatste geval
betaalt hij hiervan inkomstenbelasting,
die veel hoger is dan loonbelasting. De
belastingsdienst komt dan in ieder geval
aan haar trek. Iedere aannemer moet
knoeien om te blijven bestaan. Als hij
eerlijk volgens de wet handelt kan hij
niet blijven bestaan. Dit is de reden dat
verdachte hier terecht staat. De aanne
mers worden tot knoeiers gemaakt Pleiter
verzocht alleen een boete op te leggen en
geen voorwaardelijke straf, want het zou
best nog eens kunnen gebeuren, dat ver
dachte terecht moet staan wegens het uit
betalen van te hoge lonen. De aannemer
heeft inmiddels al een belastingaanslag
gehad die aan de hoge kant was. Het von
nis luidde: duizend gulden boete of hon
derd dagen.
AGENDA VOOR LEIDEN
Dinsdag
Oegstgeest, bovenzaal Geref. kerk,
(Mauritslaan), 8 uur, ds. P. van Vliet over
„De zendingskansen in het tegenwoordige
Indonesië".
Woensdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Maatschappij
voor Toonkunst, Nan Merriman. mezzo
sopraan.
Oud-Hortuszicht, 8 uur: LPRV, J. v. <L
Vooren over huisvesting en verzorging
van vogels.
Chr. kleuterschool Morsweg, 11 uur: ope
ning bazaar voor de aanschaffing van
teriaal.
Federatiehuis Gerecht 10, 8 uur: afdeling
Leiden en omstreken van Kon. Ned. Mij
Tuinbouw en Plantkunde, causerie
door J. Vermande, hoofdopzichter plant
soenendienst Leiden, over besdragende
heesters voor kleine tuinen.
Schouwburg, 7.30 uur: opvoering
.Sybrech Willemsdochter" van Ary den
Hertog door Haagse Comedie, voo
tiaan II. van hekserij en vele dingen rr
Haar bekentenis redt haar leven niel
Gehangen en verbrand
Met een variatie op een gedicht
Marsman kunnen we zeggen:
„die eens als zon in 't zenith
heeft gestaan
moest bijten in het zand als een
kreperend dier."
Ary den Hertog heeft deze historische
stof verwerkt in een verantwoord
over het geheel genomen, dramatisch ge
spannen toneelstuk, met een goede dia
loog. Een historisch stuk heeft vaak r
een beperkte handeling. Ook dit stuit
met zijn veertien taferelen is in
mige gedeelten statisch, maar we
dankbaar, dat het deze Nederlandse auteui
is gelukt een stuk te schrijven, dat velt
kwaliteiten heeft. Een epos der tragiek
is het niet geworden, maar het heeft be
tere eigenschappen dan veel andere ge
speelde stukken.
Alles wat het stuk in zijn voordeel
heeft is door de Haagsche Comedie, die
onder regie van Paul Steenbergen
gisteravond voor K. en W een opvoering
van gaf, zó uitgebuit, dat de zwakke
plekken in vele gevallen weggespeeld
werden. Dat wil niet zeggen, dat de
tien taferelen geen hinderlijke afwisse
ling gaven. De aandacht en spanning
wordt te vaak afgebroken.
Voor de manier, waarop ElisabetK
Andersen de rol van Sybrech speelde,
is slechts bewondering mogelijk. De c
gang van kordate zakenvrouw en raad
geefster des konings naar de gebroken
mens aan het slot was buitengewoon
sterk. Annet Nieuwenhuyzen speelde de
rol van Duveke met de onbevangenheid
van een meisje, dat toch wel weet wat
er in de wereld te koop is. Haar expres
sie en mimiek waren goed, evenals bij
Do van Stek als koningin Elisabeth.
Minder enthousiast zijn we over Coen
Flink. Zijn spel als koning Christiaan
nogal vlak en weinig overtuigend. Jan
van der Linde maakte van de betrekke
lijk kleine rol van de bisschop van Rös-
kilde zo iets gaafs, dat zijn spel één
de hoogtepunten was.
Van Jan Retèl en Chris Baay waren
heel goed gespeelde rollen van een n
renfiguur en een dove schipper. Men
heeft de dramatiek van het stuk uitste
kend gerealiseerd, waardoor Sybrech het
symbool kon worden van een uit het z
nith gevallen mens.
A. C. Bouwman
Toneelavond D.O.S.
De arbeiders-toneelvereniging „D(oor)
O(efening) S(terk), die volgend voorjaar 45
jaar zal bestaan en is voortgekomen uit de
roegere geheelonthoudersbond van
NVV, opende gisteravond in het Antonius-
clubhuis aan de Mare het seizoen met het
toneelstuk in drie bedrijven van
Frost „Albert in de Vrolijke Molenaar",
bewerkt door Alfred Pleiter.
Het stuk geeft een aardige blik in de
„keuken" van een klein Engels restau-
waar een efficiënte controleur i
bejaarde kelner wil ontslaan om een r
dern serveerstertje voor hem in de plaats
te zetten. Natuurlijk wordt in het derde
bedrijf de oude kelner in ere hersteld
vertrekt het moderne juffertje na et
nadelijke mislukking.
Het stuk is geestig van opzet en v
in goede vondsten, maar het is voi
is niet te begrijpen, dat de spelleiding
het noodzakelijk achtte, een zeer kwet
sende taal in de rollen te laten staan, die
vooral het eerste bedrijf ernstig ont-
De spelers en speelsters waren
hun taak ten volle berekend; in het bij-
onder willen we noemen de heer H. Ver-
er, die de rol van oude kelner tot per
fecte uitbeelding bracht en de heer S.
Fuchs, die de wanhopige en door de con
troleur in het nauw gedreven bedrijfslei
der gestalte gaf. Ook mevr. J. de Cler, die
pensiongast op het toneel bracht,
oogstte terecht veel succes.
Deze over het geheel genomen geslaag-
e avond werd geopend door de regis-
*ur van het stuk, de heer A. v. d. Broek,
die speciale woorden van welkom sprak
nevrouw Braggaar-De Does.
geest, Patronaatsgebouw, 8 u.:
opvoering van „Vrije Vogels" van H. Frie-
ling door toneelvereniging „De Leken-
Donderdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Residentie-
Orkest, soliste: Adrienne de Smet, viool.
r d o r p, dorpshuis: feestavond
Ouderzorg-De Ridder.
Tentoonstelling
Oegstgeest, Boonstraat 13 (Studio 13):
tentoonstelling van werk van Daan en
Lenae de Vries te Schoon re woerd (van
17 oktober tot 7 november).
Apotheken
De avond- en nachtdienst van de apothe
ken te Leiden en Oegstgees* wordt waar
genomen door de Doeza-apotheek, Doeza-
6traat 31, tel. 21313, de apotheek Nieuwe
Rijn, Nieuwe Rijn 18, tel. 20323, en de apo
theek te Oegstgeest. Wllhelminapark
tel. 26214.
Dronken soldaat op Mare
Reed auto aan en
ruit in scherven
Vannacht om ongeveer half twee
trachtte een soldaat, die naar alle
waarschijnlijkheid teveel aan Bacchus
had geofferd, op de Gedempte Mare
de bestelauto van een slagerij te star
ten. H|J wilde een plezierrltje maken.
Een ritje werd het, alleen plezierig
niet, want nadat de soldaat tien minu
ten op de starter had getrapt en aan
alle vindbare knopjes en handletjes
had getrokken en gedraaid, was het
Ineens „contact!"
De wagen schoot eerst tegen een fraaie
prijze Chevrolet aan, die er niet mooier
op werd. Daarna bonkte de bestelauto
het trottoir op om tegen de pui van een
aangrenzend bedden- en tapijtenmagazijn
tot stilstand te komen. Een grote epiegel-
t van meer dan f 300 viel gedeeltelijk
scherven. Hoewel de weg naar een
heerlijk bed hier voor de soldaat geheel
open lag, meende deze van de overigens
door hem zelf geschapen gelegenheid tot
het uitslapen van zijn roe6 geen gebruik
te moeten maken, of liever, te kunnen ma
ken. Htj verwijderde zich met tamelijke
de plaats des onheils. Zo licht
ontloopt men echter de gerechtigheid
Reeds in de' loop van de verdere
nacht werd hij door de Kon. Marechaus-
gevonden in het gebouw van de SMD.
Hij werd ingesloten in de kazerne van de
Kon. marechaussee in de Rembrand t-
straat. Er is een bloedproef genomen. De
[schade, die vrij aanzienlijk is, zal door
de militair zelf worden vergoed.
